Katalog

TKI CUMHUKIYET 19 Mayıs 1960 ALTMDAKt AK9ENf2DS V 1 ^^* Yazan: Ord. Prof. * ^ ^ yordn. Hattâ kenAtatürk'ün 1919 disinin «milletin da Samsuna çıkma m 10 bütün işlerine Mil' sı üzerinden tam Tunç vapuru ile yaptığımız bu luğu bızi ziyarete gelmiştl Gemılet M e c l i s i el kırk bir >ıl geçti. Audenız sefeılerı, d'jtu. a; .Jan nın kıç guvertesınde onlan ağırla koymustur» meaNerede ise varım ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ fa^la surdu. Pu m'idijt i.irtında maya çalıştık. Içlerındeki mühim lindeki takriri, reyüz > 11lık bir ta ^•»^••^•^^^^^^^^^•^^»^^^^»^^^^»^^^^•^^^^ tızaktan ve yakından birçok harb şahsıvetlerden biri: I rih bu! O gün doğanlar simdi or' den vukarıki sımftaUi Salih Afa ye konulurken Siıas mebusu Mus* sahnelerıne «ahıt oldux lin d^lıştt Kaptan dedi, şu otuzsekizlık ta yaslı. O zamanın orta >aşlıların be> ve bizim sınıftan. xıra iırka tafa Naki Efendi «'stical, malumu • \'erici nâtıralaı araMndj halıklara toplann, korkunç bir kuvvete ulaş âlileridir ki pek mnvafık defildan bugün pek az kimse yaşıyor. daşım Tahsin sehit düstüler. ' aıt bır manzaranın da hafızamızda Herkes kendisi ariz ve âmlk Maarif Vekâleti Basmüfettisi olan dir mıs uçak filolarınıtı ve mj?zzam ' yer ettığım soylersem. gaııp bul Beledive Başkanı Kemal Aygun, 1, O zamanın genci ise şimdi yaşlı. sııııf arkadasım Lutfi Grçin'in «ol düsünsün Avrı a\rı konusulsnn.. armadaların bıle kendııerını ve ti ..maz mısınız? Bakın anlatayım: dun sabah Sırkecı • Flurva ve Bo O devirde idare mekanizması basdtürdü.j Pasa Hazretleri ve rüfekavi kirabemen hepsi orta parmağını kursun . • Bır donuş sef°nnde Man > • ıt acaret çpnıilerını korumaktan âcız ğaz sahıl yollarında tetkıklerde şında bulunanların •; , < çıklarında demırlı oınraK gerejı kaldığı bu ?ıralarda topsuz tüfek bulunmuş. Toı.kapı Eminonu ve I kimi ivi, kimi kötü nam bıraka Bugün nerede olduâuııu bilmedi mı Heyeti Temsiliye simdive kageçiriyorduk. B;Tornvtr^, yakm bır sız aylardir bu denizlerde nasıl do Edirnekapı Eminonu troleybüs rak ote dünyaya güçmüş bulunu ğim eski valilerden Memduh Pav dar aylarca şu milletin bârı eiraGeç"nlerrle hattı hazırhk çalışmaları uzerinde yor. Mukadder akıbet! Çünkü ku zın ve simdi Meclis Zabıt Müdürü nına tahammül etmisler bir kaç iırtına i^are: edecK kı.hır duşrne Iaştı5ıni7a '.fl^ıvoruz (Meis) adatını ilgilılerden ızahat almıştır. ye başladı. Bunuu uzenre k,s.n yanıba'ştmızdaki şaklar kuşakları itiyor. nesiller ne olan Salib Onar *ağ salım geri çün daha tahammül ederler» (2) di\erek, idare salâhivetinin bir bu sahalards . ok net'ımoll oldn I zaptetmek ıçın biribirlerinı vıyenttalyan ve Alman mutehassıslar silleri kovalı>or. Fıskıran canlılar dondüler. Mustafa Kemal. vatan \akını Topkapı Pejazıt v. Edirnekapı gidenlerin yerini alıyor. Iste kırk uğrunda hayatt hiçe sayan bu müddet daha Mustafa Kemal Pacenup fırtın^la T n tM/i ja^ıe ! lerın ^a\aşına bu kadar yakın durumda bastırmaması ıçin . mızda sahıt olurken sızı hatırla Beyazıt hatlarından havai hatlar bir Mİdanberi de tarih 5 ürüyor. gençleri tabiî tanımıyor, fakat a sada kalmasını istemis ise de. bu on mil açığa açılarak orada istım , dık. Ya sizîerde hududunu tâyın icin lurumlu direklerın yerlerıni O zamandan bu \ana dünyada ne ziz Mehmetçikle bir hizada harb fikre raçbet edilmiverek. Paşanın üzerınde geceyı geçırmeyı uygun edemeaiğımiz bir ce^aret var, ya tesbit etmi?lerdir. ler oldu, neler! Oüşünme kudreti eden ve bir çokları şehit olan bin takriri kabul olunmnştu. bulduk. Cıvai<ia Du tedoır* ıhn:.?l 1 hut da bir süru deli hep bır araya Beledive Peisi bu tetkiklerinden olan kafalar söyle bir dönüp geri lerce, on binlerce aydın Türk gen Atatürk her »eyini mlllete borçlu : eden bir ecr,eui Keınisının tuun toplanmışsınız sonra t. E. T. T. ldaresine giderek ve doğru bakarak bâdiseleri de ci bulunduğunu biliyordu. Oemek oldnfunu ve bütün kuvveti millet fayretlerıne uJn'n s . ' ı ' c 'ikjn 1942 senesi sonlarında 0 zama çalışmıştır. ğerlendirebilseler dunya çok kna ki Atatürk'ün 19 Mayıı Gençlik ve ten aldıfını her veslle ile daima olduğu için kalkmamıyarak Antal nın kaplanı diye anılan (Romel) in bir zamanda cennete dönerdi. Fa Spor Bayramı olarak kabul ve In stfylemls ve yazmış olan demokrat ^ya'da karaya sirıi'.lfnıp p;. çalyn • Afrıkadaki muhareK'lerı sırasınkat ibret alan kim! «Tarihten ib kılâpları Türk gençllgine emanet rnhlu bir liderdlr. Bflvük Millet mıs enkazı bize daima teyakkuza da pek kanlı bir savaş meydanına ret alınsaydı, tarih lekerrttr mu etmesi bir tesadiif eseri olmayıp Meelisindekl ilk nntkundan «onra dâvet ederdi. Her ne kadar bu donen Orta ve Batı Akdenizden ederdi!» büvük Türk milletlnin aydın genç kendisine, 19 mayıslan o ffine ka. tedbirimiz kara sularımızdan ay Eecerek Bırlesik Amerikaya gbnligine olan haklı itimadının eseri darki mttcadelesinden dotayı. tneII jılmamız hevesini doğuracağı ve derilmek istendıgımiz ve hâlen Ak bnslar tarafından alenen teşekkür Atatürk 19 mayıı 1919 da Sam dir. ^verilen talimata uygun duşdenizin derin sularında yatan Krom olnndntu zaman tekrar künflye önümüzdeki kıç mevsiminde ?eh funa çıktığı zaman yurdumuzda rniyeceği ıçîıı doj'u £,ouhn'.jebiIV gelerek, çok meshnr olan sa tözlirse de an. ya!:. ı ve k:,ti tel ıı vapuru ile Ntanbuldan kalktığı rin kömür ihtiyacını kar?ı!amak durum basit akıl ve mantık öi19 mayıs 1819 da Mustafa Kemalkeyi muhtemeii'uieı: dahn ctdJî £"" mız zaman da bize (deliler gidi üzere jimdiden tedbırler alındıgı, çülerine göre ne kadar ümitsiz in sembolleıtirditi ideallerle. ha leri söylemisti: «Benim İcin dtnyad» en büyttk mükifat, milletin ılgililer tarafından ifade "dılmek di: Dofn, batı ve güneyde knvvetduğumüzden tedbiritnicl t.ıtb'k >;l yor) demişlerdi. tîk. Fakat 'îiura'a u:J.'.'i oUrik Kas'ta da aklımızdan şuphe eden tedir li düsmanlarla sanlı olan vatan in sultanın temsil ettigi menfaat en ofak bir takdir ve iltlfatıdır . ter çarpışma balinde idi. Alman Ben diter milietdaslarımdan faz Dün bu hunusta Kömür Tevzi harap, silâb yok. Pontus çetelerl bordamızdakl bay.;.çmı/ın refıek va*and:i>.ımı/ın tam üzerınde santörlerini yakara* tfecı.i peçırmeyt cak dıreSimizde koruyucumuz, şan Müessesesi Müdürü Avni Akman ve çefitli haydutlar yurdu içten filozofu Fichte'nin meşbor bir •* la olarak ve ba vatana. bn mlllebaşiâdık. Reflck'olern avdmlaitı lı bayrağımız nazlı nazlı sallana şunları söylemistir: vnruyor. Daha acısı, düımanlara zü vardır. «tdeallerle menUatler te medvun oldafom vaztfeden dağı denizde "sanlı bir dıdışm1; o'u rak sanki onların bu »ualine cevap < Kömür tevziatına baslamak teılimiyet sayesinde saltanat san birbirleriyle her zaman milcadele ha fazla bir »ey yapmış detillm. yordu. Gemiden Î.CÜB.T ;.ıyı»c«>kHTi veriyordu. üzere, Ankaradan tevzi talimatna* dslyesini, haremini ve servetini halindedir. Geçici nlarak çok defa Efer mütezahir bir mnhaMala var yemeğe gelen ufak balıkları bü Evet biz np Kjdudsuz cesur ve mesini bekliyoruz. önümüzdeki muhafaza kaygusuna düsmüs bir menfaatler galip gelir. Fakat de •a bunn vtne milletin bana m&teyükleri ve onlan da daha büyük ne de bir araya toplanmış deliler günler zarfında geleceâini ümit Sultan ve onun etrafında menfaat vamlı ve nihaî zafer ideallerin veccib olan enzarı itimadına medleri parçalıyor, yutuyor, Eydınlık idik. ediyorum. Gene usulümüz veçhile, kenetlenmesi yapmış vatansız in dir.» İçi vatanı kurtarma idesliyle yunnm ve millet esas otdoktan • saha kızıl bir renk alıyordu. BaBizi koruyan: milyonlarca va ordino numaralannı gazetelerle tanlar var. Bn vatansızlar, bir doln olarak Samsuna çıkan (tnç •onra her ferdinin azami mabaszan da balıklar hep birden kaçı tandaşımızın lutün kuvvetlerini ilân edec»£iz. mfiddet sonra, KUrt Mustafa Dl kumandan Muıtafa Kemal belkl o •alasından istifade edilmek pek şıyor, biraz sonra her balıktan ey birleştirdiği euclu. şanlı bayragıFichte'nin bn veclzetinl tabiidir» (3). DijÇer taraftan, okul. hastahane. vanıharblerinde, Bekirağs Böliik zaman rı çıkıntılı sırtları ile bu denizle mızdı. Her tehlikeye rağmen onun resm! daire ve kalorifer tesislerı lerinde vatanseverlere zulüm ede henfiz okunıamıstı. Fakat okrnnuıVI .. rin canavarı köpek balıklnrı geçi gölgesinde huzur ile emniyet ile ol»n apartımanlann ta?, kok ve na lüzum yoktu. Çünkü yelunnn eekler. yordu. Açık denizde hiç bir zaman seferler yaptık. ideal yol oldufunn biliyordu. MilAtatürk tarih meraklısı idi ve liivit kömürlerinin satıs ve teslitfte Atatürk böyle bir devirde, letinin dfişman iıtilâıı altınds kö tarihi böyle bordalarımız aydınlatümış deterlendirmeslni, ondan Ne mutlu başka milletlere kar mine baçlanmıçtır. rnba flmit ve imanla dolu olarak le olarak yaçamat» aslâ rtzı olmı faydalanmayı vaziyette durmamış olcluğumuzdan biliyordu. Ayrıca Bu «ene kömür flatlarında herşı kötü niyet beslemeden yalntz ve sulh zamanında daima yollu oSamsnna çıkıyor. Çogu kimsenin yacagma inanıyordu. Ba Inıneınds kendisi Osmanlı Devletinin can çe larak gece de seyir yaptığımızdan kendilerini korumak için gucleri hangi bir artışa ihtimal vermıyo şaşkın oldufu o devirde o kararlı. aidsnmadıtını tstiklâl H»rbl ve b i kiftifi devrin istibdat ve fhtilâlrum. Bu hususu Umum Müdurluk bunu görmek mümkün değildı. fil ni bayraklannda toplayanlara!. lerini yasamıs ve gSrmiiı, bir vabilir. Bu yıl kömür sıkıntısı da Çojfn aydınlırın ümitsiz oldufu o yük zafer gösterdi. SON vaki manzara kanlı idi. Fakat bu lamanda onun içi iman doln. Bu, V olmıyacaktır.» kitler eski Tıınan llmini Batı» a Kaptan Şefik G8|en bahklar nihayet tabiatın kendileçesitli harblerde ve çesitli cephenaklederek karanlık Avrupaya me rine verdiği gıdayı temin zaruretlk öfrretmen Okullart lerde omuı omuza sava«tı|ı milMustafa Kemal Samıuns maddl deniyet ışıfı saçmıs olan Mfiılü•tiyle bu mücadeleyi yapıyorlaıdı. letine olan güveninden doğan bir menfaat temin \e tabakküm ibti man milletlerin lonradtn Batı e28 mayıstn yaz tatiline . Ya medeniyetleriyle övünen ve bır iman. Bu, o zaman benüz kırkına ratını tatmin için çıkmadı. Miica sareti altına girmesinin ve en »on TEŞEKKUR bjrlerini yemedikleri halde oldü giriyor bile basraamış bir genç olan Mus delesinde en büyük kuvvetl dc mfistaki! Miulüman devleti »lan Uzun zaınsndan ben musterip ren insanlarla ne tlemek lâzım getlk öğretmen Okulları 28 mayıs tafa Kemalin, yalnız Çanakkalede bundan alıyordu, 23 Nlsan 1920 dc bulunduium rahatsızhğımı, buyuk lirdi. İ KO cumar'esi günü yaz tatiline gi on sekiz bin sebit veren aydın topUnan ilk Türkiye Büyük M1I Osmanlı devletinin bir kaç yüz SJ bir alâka ve ıhtisa^la teshls ede. Yine Mersin'den dönüş seferlerecektir. tnıtihanlar. yaz devre Tflrk gençliglne olan itimadının let Meclisinin bir gün tonraki o yıldanberi devam eden jerileme ve rek yaptıjı muvaffakiyetli «merimizin birinde Bodıum limunına | Uyatla beni yenlden sıhhate kaçökmeıinin bellibaılı sebeplcrini »Inde 125 hnriran 1960. güz devre yarattıfı bir iman. turumunda, Samınna çıkısından anlamıstı. doğru ilerlerken Mersıı istıkameti»inde 25 ağustoı 19«0 21 evlül 1960 vujturan Dz. Ha'tahanesl Hariciye III ve husuıiyle tstanbulun isşralinne giden bir gemıye rastgeldik. tarihlerl arasında yapılacaktır. AO biliyordu kl 1S39 TanzimatınServisl Şefi Savm Kd. Blnbaşı Aylardır buralarda ve bu ıstıkaMuıtafa Kemal ba («rtılmaı I den o güne kadar geçen hidiseleri dan önceki ıslahat devri MMİece ra «ınıfların bütünleme imtihanlümete giden şilep gdraıedigimız için Opr. CEMtL AKSOYa rı ise 31 aguatos 20 eylul 1960 ta manı taşımakta ne kadar haklı I tahlil ve izah eden ilk nutkundan harb sanatı, mihendislik ve bemerak ile yaklaştık. Ba5 tarifınve Ntrkocitor Yarbay Kerim Su. rihinde olacaktır di. Bizler o zaman Yozgat \e bir sonra, kendisine olaganüstü salâ kiralik sabalanna inhisar eden tek ' da (Refah) yazıyordu. Armatorl''mer'e, Opr Bnbaşı Gallp DlnDiger taraftan tlk ÖSretmen O kaç av sonra da Ankara lisesinde, hiyet tanımak temayülüntin bn nik yenilesme devridir ve bir milrimizden bırine ait ol uı bu yemi çer'e, Opr. Binbaşı Zekl Birfen'e kullannın 1960 61 ders yılına 28 genç bile denemiyecek bir yaşta lunduğunu sezen Mustafa Kemal letin, ileri Batı memleketleri aranereye gidiyordu? Acab;ı isk'r d;ıve yakm alâkalarmı gordüğtım «Herhangi evlul 1960 pazartesi günü başlana ögrenci oldujfumuz halde, vatanın aynen şöyle demUtl iinda serefli bir yer alabilmeti iHastaharç Başt»bıbi Saym Amırat zelmiş, yollar açılmıs mıdı.' Hem cakt.r. kurtulacagı hakkında avni imanı bir mıkıms kuvayi devlet ve mil çin yalnız teknik kifi elmayıp, Dr. Ruştü Turgul'a ve trtjtün »err iüdükle ve hem d& çok.yak'n £f*çleti tevhit ve tevzin salâhiyetl bah vıs. hem?ire. teknisyen ve perao. Denizcilik Bankası modern tasıyorduk. Mustafa Kemalin bir şederek o makamı gayrlmesul ta medeni bir idare knrraak lizımdır. • tİgimiz için şapkamızı s^ 11 yarak dergide resmini bulmus, elden elc neline en derin minntt ve çııkrın Bu ise ancak herkete eıit s«rette selâmladığımız (Refah) ın muhtebir hastahane insa ettiriyor dolaştırıvorduk. En yaşlımız on n.ımak mucibi r p süvarisj (tzzet kaptan) ve de hi£İ«rlınle teşekkürl«rlmi arz ede«T DenizciHV Bankasının Galata Yol dokuz, en gencimiz on beş yasın bile rtm. .' nizci arkadaşlarımızla mürettebatt cu salonu yanında bulunan hasta da bir avuç parasız yatılı öfrenci bnl etmis olan Islâmiyetin böyle oaflı ^Tr nBunk devlet 1 SnrılikDz. Yarbay Bahri NOYAN . meğer son gdruşümuzmüs. hanesi yakında yıktırılafak ve Pe lerdik. Onun faaliyetlerini Cdeta •ureti tesviyelere müsait oiamıya la mümkündnr. Tanximat b« alanÇok feci bir akibete doğru gitşiktasta Yahyaefendi Dergâhınn adım adım takip ediyorduk. Haber eagı aşikârdır» (1). AUttirk bn da ilk adımı atmt» fakat Abdfilatikçe yaklaşan bu talihsiz gemivi altındski rahada tam tesekküllü alamadıgımız günler uykalarımu •özleri 24 nis»n 19?» de. v»nl t ziz ve Abdttlhamit idareleri bnnu ^ ufukta kayboluncaya kadar o zaTEŞEKKUR modern bir hsstahane insa edil^ kaçıyor, her birimlz bir türlü ye kinci Dünya 8ava|indan sonra İMI geli»tirememislerdl. AtatBrk AbJman anlayamadığımız bir huzunle cektir. Denizcilik Bankası memıır rum yapıyorduk. Erzurum ve Si de kabnl cdilip bizim de resmen dfilhamidio her annsannn kanun Pek kıymetli aile büyüğümuz takip ettik. (Hi«si kablel vuku) «hörriyet», «inkılip» ve gemi âdamlariyle ailelerinin te vaı kongrelerini, Mustafa Kema imzaladıfımız tnıan Hıklan Be tayıldıfı, MEHMET NAZMİ dedikleri bu mu idi acaba?. rtavi ve bakımı için hastahane lin ordudan istifa edisini hep öf yannamesinden tam yirtnl lekiz gibl kelimelerin Ugat kitaplarmTORFİLLİ'nin , Aylardan beri yaptığımız sefer i>ri fihazlarla teçhiz edilecektir. renmiştik. 1919 aralık ayında An yıl Snce sSylediginden, ileride b5y dan bile çıkarıldığı koyn isttbdat vefatı dolayısıyle gerek bizaat devrinl; «hürriyet, adalet, misalerLe herşeye ahşmıs olmamıza cenazeye ve ziyarete gelmek, geBir Beledive merrmru vazifesi karsya gelişinde mekteple onu le bir beyannamenln çıksrılac»|ı vat, uhuvvrt» parolasiyle iktidara rağmen bu netameh denizlerde bir nı tabii bilemezdl. Fakat bnna eksrşılamağa rek telefon, telgraf ve mektupla çıkmıstık. 16 mart başında öldii geldikleri halde fikir mücadelesibaşka gemimizin de seyrine gonkederimize i?tirak etmek lutfun. 1920 tstanbul işgalinde masum sas teskil eden Fransıt tnıan ve lumüz razı olmamıstı. Belediv Kontrol Müdürlüğü Mu da buluran dost ve akrabalarımu Vatandaş Hakları Beyannameıinin ne tahammül edemiyen ve kalerakıbı Ali Savcı. 63 yakında oldu Mehmetçiklerin kahpece çehit e li nci maddesindc «tnsan ve va minden başka silfthı olmıvan fikir za en derı n şukra n ve minn et tzzet Kaptan Mersinde Refaha intikam için îu hslde vazifesi başında bir kalh dildiğini duyunca hislerımizi «rz ederız. battaniye yükleyenlere, (Nasıl oltanda» haklarının teminat altına a adamtannı lokak ortaıında vnrdukrizi netice"!İnde vefat etmiş ve ce nemli gözlerle and içmiştik. lstan lınması için bir âmme kuvvetlne ran Balkan komitecili»ini; bir huEşı. Evlâtları ve sa sıcak memleketlere doğru gidibul isgalinden sonra Mustafa Kenazesi dün defnedilmiştir Toruniarı yoruz, battaniye yerine cankurtaihtiyaç bulundufnndan bn knvvet, IUS hakkında kanunnn müsait ol Beledive muhitinde mesaisiyle mal bir gün bizim liseye gelmişti. emanet edildigi «ahısların hnsnd madı(ı kendisine bitdirilen Enver ran sandalı, yeleği ve simidi verikendisin) sevdirmiş olan Ali Savcı. Şimdi yıkılmış bulunan eski Tas menfaati için degil, fimmenin fay Pasanın «yok kanun, yap kannn» niz) diye israr etmiş, bu israrlarımuhtelif tahsil miidürlüklerinde mektebin alt holünde toplanıp et dasına vücuda getirilir» ve II nct dediğl diktatörlttk devrini yasana menfi ve sert cevaplar alıp, V E F AT ret olarak v»?ife gnrmüştür. Ce rafında halka olan bizlere: «Ger maddesinde de: «Haklar teminat mıstı. Fakat fikir ve hokuk adam buntara gücenerek sefere çıkmısnaze merasiminde R'is muavini çi müskülitın büyük göründüğü altına alınmamış ve kuvvetlerin ları Bldürttlseler bile fikirlerin as Merhum Alay Kâtıbi Burdurlu tı. Bu son seferinden bir daha dnPahrf Centel, Beledive Hesap. Mas ntt, fakat biç bir seyden yılmamak avrılıjı muayyen esaslara bağlan U Sldürülemiyecefine, viedanî Izzet Efendi reflkası ve Feyzi aemiyen betbaht kaptan, gemi baTay. Bedrtye Sunsy. Mediha Tay' raf, Tahsi! ve Tahakkuk Müdür ve gerektigini, millette ve gençlikte .. tarken yegâne yuzen sandalda ken mamıı olan cemiyetlerde anayaaa kanaatlerinden dolayı idama mah n kıymetli anneler!. Mukaddes bu ııim oldukçs ber ttiriii müşniemıirlan ha7ir bulunmustur. kum editen Sokrat zamanındanbe 4isine yer ayıranlara (Benim yerı T?v ve Hilmi Sunay'ın kayınva. külâtın iktiham edileceeini. Türk yok demektir, denildiâini muhak ri hiç bir müstebidin fikri ve teme çu denizde çırpınan gençlerden kak biliyor ve ilk Meclis bir ihtilide«l. Me«ut Sunay, Sltare S mYarınki moda defilesi vatanından düşmanların sürülüp çı . birini alınız) diyerek gemisi ıle lâl meclisi olduğu halde, daha ilk fekkür kudretini öldürmeğe mu S^k Me'da Güvenç. Kftya. Attlla BevoSIu Terziler Cemiyeti, varın karılacağını ve istiklâli tam için günden anayasa esaslarına uygun vaffak olamadığına, Türkiyenin an birlikte Akdenizin karanlık suları ve Tayfun Sunay'ların ve D«nır saat 15 i!â 13 "50 arasında Hilton sa de yaşıvacağımızı» söylemiştı. öl bir meşruiyet rejimi kurmak isti cak ilim ve fikir hürriveti ve hu Tayın ve Muazzez Oztnen'in bü na vazifesi başında ve m«rtçe gokuk güvenlisji savesinde ilerliyelinlarında 'îstanbul Jloda Geçıdı) dese bemen oracıkta vatan ıçin iilyukannelerı salıhattan : jnülmüştü. meğe hazır bir avuç locuk. (Vmı cegine inanmıs ve bu sebeple hüismiyle bir defıie tertio etmistir. , , Her denizciye örnek olacak bir NEVİYE TAY nasıl içten alkışlaınıstık. v kümet merkezi Ankarada 1925 de ..• *kar ile vazifesi başında olen İz 18 Mayıs 1960 Çarşamba gunu veilk açtığı vüksek tahsil müessese Mayıs 19 Zilkade 23 O zaman henuz muntazam ordu fat etmıştır. Cer.azesı 19 Mayıs , zet kaptanı ve yine vazifelerine gı GÜLAY CEBECI si Ankara Hukuk Faköltesi olmus 1960 Perşembe günu oğle namazı. yoktu. Çerkes Ettırm cetesi cönül,derken bir torpilin hedefi olarak İle tu. tkinci fakülte olarak açılan nı mutaakıp Kadıköy Osmanağa lü topluyordu. Hepimiz basvur.canlarını kaybeden genç ve kahrac Dil. Tarih, CogTafya Fakültesi bi • MAHMUT ERBACI Camiınden kaldırılarak Karacaahduk. Nüfus kâğıdına göre on sekiz man denizcüerimizi içimiz sızhyaC : nasının cephesine de büvük harf' met aile kabristajıına defnedilea yaşından asağı olanları almadılar. c rak her zaman saygı ve rahmetle Nikâhlandılar cektır O lerle «Dünyada en hakiki mürşit On sekizinden jukarı yalnız beş anarız. V. ] 4 39 1210 16 07 19 2i 2 M 5 2 33 Allah rahmet eyliye. ; ? ilımdir» vecizesini kazdırmıştı. Bu arkadasımız vardı. Hepsı de gö ^ ^ 18/5/960^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Çapa ^ ^ yazı bugün hâlâ orada durmakta^^^^^^ ^^^^ SJ Güney limanlarımızdan (Kaş)ta Evlâtları E. 1 9.16 4 47 8.44 12 00] 1 5d 7 10 nüllü yazılıp cepheye gittiler. Biz nlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllM' dır. çıkarırken bır vatandaş toplu Talihsiz Reîah son defa karplaşntamız =haberlen 19 Mayısın düşündüıdfikleri silept ile Troleybüs Ydzan ŞEFIK GÖGEN GÜNÜN MEVZULARI HEM NALINA MIHINA Zirveden gelen sesler Irve Konferansının daha başlamadan yok oiusu haberi dünyada top gibi degilse de, yine fena patladı Bu haber den bir gün önce, bir yabancı dergide okudugum bir vazı şöyle bitiyordu: «Eşer Moskova. barıs içinde müste rek yasama arzusunda samimî ise. sotuk harb adı verilen bu tehlikeli durumu düzeltmek hususunda. kombnizm dısı âlemde el birliği edecek ivi nıvet sahipleri eksik degildir. Ama Kr^rn lin'dekiler, her tâ\izi Batıdan beklerlerse. barış içinde müşte rek yasama fikri lehinde hiç kimse büyük bir is başaramıyacak tır.» Bu cümle bana «bır ben» hikâyesini hatırlattı. Zorba âdet edinmis, kolları kabarık. omuzları fırlak gözle ri ates saçarak, adımları yeri güm güm öttürerek sokak sokak dolasır: Bir beeen! diye bagırırmış. Etrafı epejce sindirmis. Herif ortalıkta gozükünce kaçan ka çana. Herkesin canına tak demis ama, azılının karsısına çıkıp «hdt!» demeğe kimsede cesaret vok. Nihavet. bıçkının biri «>a herrü. ya merrü» demis bir gün zorba yine böyle «bir beeen!» diye ba&ırdıgı sırada, arkasından yanasıp ensesine hüdai bir sille indirmis: Bir de ben! demis. Beriki dönmüs. karşısındakini şöyle bir süzmüs. Bakmış ki ense kulaU yerinde: Evet. demis bir de sen! Dünva gitgidr sayılamıyaeak kadar çoSalan senelerden ben bu «bir ben» iddiasının esiri halinde yasıvor. tsin kötüsü su kı bir ben diven taraf ötekine bir de sen dedikten sonn is busbütün çıkmaza girmis, simdi karşılıklı bir ben faslı baslamıştır tşin aslı bir parça. knrtla horoz hikâyesine dayanıyor. Bi lirsiniz ama sırası geldi&i için yine anlatayım. Kurt, horozn cözüne kestirmiş. Yiyecek. Bir köşede kıstırmıs: Knznm, demis nedir senin sabah karanlıgı 0 sirret sirret ötüsiin? Müezzin misin nesin? Sabab uykusunu âleme haram etmeje ne hakkın var? Horoz savırmıs: Vallahi. efendimiz, demif. Bu 5tme bende bir ihtiyaç. Al lah övle yaratmıs. ne yapalım? Elimde defil, kendimı tutamı yorum. Va. demis knrt. Haydi o ihtiyaç diyelim. Ya sn tependeki ibikle kurum satman ne olnyor? Efendimiz o da Allah vergisi. öyle yaradılmışım. kurum satmıyorum. Haydi oradan sen de! Ya şu mahmuznna ne diyelim? Efendimiz. onu da . Kurt dihayet baklavı agzından çıkarmıs: A canım. demiş, nzun lâfın kısası. Fazla söylenip durma. ben seni viyecejim. Zirveden gelen sesler ho» defil. Hamdi VAROf.Ll şebekesinin çalışntaları ilerliyor | Hıfzı V. Velidedeoğlu Kömür tevziattna başlamyor Mecmuası yarın iki büyük tefrikaya birden başlıyor fom bombasınv atarak Ikıncı Cıhar» ,. Harbını durduran Amerıkalı Bınbaşı Robert Eatherly'nin korkunç olduğu kadar hazin macerası Hayat okuyuculannın büyük bir merakla takıbettıklen «Son Hudut» romanı muharrırinın en son yazdığt. nefesleri kesecek» kadar heyecanlı bir casusluk romanı ve Ressam Claude Monet'nın «Yelkenli» ad!ı meşhur tablosu Hayafın bu sajiüle sıze hedıye edilecektir. Iklndl Yatsı 1 30 AĞUSTOSTA 100 KİSİYF vn ICUMHTRIYET'in Edebî Romanı: 10 kapılmış. 22 vasının da verdiçi güvenle adama karşı soğuk, kibirli tavırlar takınarak onu elinden kaçırmıştı. Sonra tstanbulda. teyzezadesi Perranın tanıctırdiğı avukat. İlk görüşme ivi geçmisti. Fakat ikinci seferinde Aynur güya gösteriş olsun diye övle taşkınlıklar yapmış, öyle aşırı hareketlerde bulunmuştu ki, delikanlı evvelâ beğenmişken, sonradan vazçeçmisti. Perrana açıkça da söylemisti: «Konusması, hali hoşuma gitmedi.» Ta ^üzbası? Hem de kurraa\ yüzbaşı. «S» ye ilk geldikleri sene idi. Zabit, annesi ve hcmsiresi bitisik e\de oturujorlar dı. tki aile anlasıvordu. Adeta söz kesilmiş sibi bir vazivet var dı. Derken. o müthis saat hâdisesi olmustu. Dürnev Hanım ha tırladıkça hâ!â utanıyor Aynnr'un saatı kavbolmustu ıt genç kız. onu komsularının evinde elini yıkarken banyodaki cam rafın üstüne bıraktıîını, ve onların aldığını iddia etmişti. Annesi mâni olmaâa. fren lemeğe çalıstıkça. inadına orada burada sövlemis. adamların kulagına eitmis Dedikodular olmus. müttıis araları acılmıstı. Niha\et saat bir ıantanm i çinde bulunmuştu. Tabii. ıs iş ten eeçtiUten sonra. «Evet krndı talıinı kendisi >aptı dedı; ama ne care ki. hep'nı 1adTİm de onıınkine haçlı. Beni d hrrabıı nırııU » hi>or. ınih\edivor Artık kalkmak. d<rnin ortada bıraktıçı ütüsüne de\am etmek istiyordu. Ama hiç hali yoktu. O da bıkmıştı. Bikmısd artık bu bitmiyen ev ışlerinden. Gece tekrar bozulacak olan yatak ları düzeltmek; ertesi vemekte kirlenecek bulasıkları vıka mak. Temizle. v ne pislensin ; yine temizle. Yme vine.. Git. al. gel. pişir. vensin. Yarın bir daha dik, ör, vııtılsm. Her eün, haftalarca, avlırca. vıllarca . Bn ne tükenmc7, re sonsuz ne ümitsiz, ne nanknr 111 çalısma .. V Elinde kalem, önünde kâğıt yanında paraları. Dürnev hatıım hesap >apı\or 90 lira terziye, 15 düğmelerle fermuvar için. 70 de ayakkabı... Ne kalıyor? Acaba ayın sonunu getirebilecek mi? Ayın sonuna kadar parasını vetiştirebilmek; iste onun büyük dertlerinden birisi. Hilmi beyin maaşına, kendi habasından kalan Erenköyündeki e\\n yarı hissesinin gelirini de ilâve edince, ellerine geçen. bu küçük, sakin, basit vaşayıslı «S sehri icin pek de AZ savilmazdı. tstanbuldaki gibi tram%av. otohüs. sezme ma* rafı, hiç bir sev vok. Rurada bunun varısı ıle de çecinenler \ardı. «Buna rafmen, biz sı kıntı reki\oruz. Arada camaşıra. tpmizliie \ardım ftmek i vin eıindelikcı bile tutmuvo rum. Sen°lprdir üstüme bir en tari lapmp.dım. Vine de >etistıremiyorum.» (Arkası var) Atatürk'ün, Türk milletini öte ki medeni milletlerle bir hizava getiren bütün inkılâpları 19 mayısla başlar. 19 mavıs hamlesi b şarıya erişmeseydi bugün ne halde olacaSımızı, Osmanlı Devletinin dağılmasivle mevdana çıkan kücüklü bü\üklü Arap devletlerinin haline bakarak düsünebili riz. Bu sebeple 19 mavıs tarihi ve onun büvük kahramanı benim gözümde. kendisinden uzaklasıldıkca heybetlenen bir da$ gıbi büvümek tedir. Onun kahramanlıgını inkâra yeltenenleri eördükce büyük Alman filozofu Heeel'in su sözü ha tırıma gelir «Bir ıısafca çöre kimse kahraman degildir». (1) T.B.M.M. Zabıt Ceridesi Dev re I, cilt 1, S. 35. (2) T.B.M.M 7abıt Ceridesi, Dev re I. cilt 1. S. 42. (3) T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Dev re I, cilt 1. S. 37. 100 O O O LR İA Son Para Yatırımı 3 HAZİRAN 1960 AKŞAMlNA KADAR Hesao aoımz veva mevcut hesabımzı rrtırınız DOGUBANK T.A.Ş. Meydan ışlerınde ıstıhdam edilmek uzere askeılısını yapmı^ » Yazaıı: RİKKAT KÖKNAR Kâh Aynur hiç yoktan mtithiş rneseleler eıkarır, üstüııü başı nı parçalar. kıvametleri koparır. Bazan Dürııev Hanıma san ki iki delinin arasında kalmış gibi acayip bir his gelirdi Neydi bu sinirler, bu bağırıp çağırmalar, bu lüzumsuz asabiyetler! «Hepsi de benim üstüme çnllanıyorlar, beni ezıyorlar. Ben de bilirim ezilmenıeyi, karşılık vermeyi... Fazla sevgimden, onlan üzmemek için susayorum.» Yoksa ne kolaydı çanak bardak atarak, e depsizlik ederek etrafınt'akileri korkutmak, bunn bir marifet sayıyor'.ar. «Ah. biz de herkes eibi huzur ioinde, kavsüsız, gülrültüsiiz yaşıyabilseydik!» Biraz sükunete o kadar ihtiyacı var ki! Bugünkü gülünç ithamı düşündü. Yarabbi ne haksızlık! «Çekmecesini açarken kâğıdı düşürdü. bir daha da ko\mavı unuttu her halde. Kendi savruklufcundan. Zat^n buna ncden lüzum görüyor? Hiç şimdi>e kadar onun bir mektubunu okudum mu? Aklımdan bile geçmedi!» Ah kızının bu şüpheleri, evhamları .. Bazan aylarca gayet şirin, sevimli, cana yakm oluyordu. Et rafındakilere yumuşak muamele eder, her şeyi hoş görür, ber kesi sever... Sonra bir gün, en umulmadık zamanda birdenbire defişiverir; Kimseye fuvenmez, sağa sola isnatlarda bulunur, korkunç bir hal alır. Yine yavaş yavaş düzelirken, bakarsın, bu sefer de sıbhati için kuruntulara baslar. Bir ara «ve remîm» diye tutturmuştu. Mütemadiyen elinde bir derece... Kesik kesik öksürükler . Derken kalb ağrıları. tkide bir nefes alamaz, göğsünü tutar, nab zını «ayar, «çarpıntım var» der. annesini çıtgına döndürfirdü. Hele o tetanog hikâyesi: Ava t\ dikenli bir tele takılıp biraz berelenmifti. Bir gec», »ofrada yemek verken, yerinden fırlamıştı. «Yutkunaraıyorum. Bo> num kasıldı tctanos oldum. ö lüyorum! » Kendisini yerden ytre atı>or, ba>gınlıklar geçiriyor... Hilmi Bey bile telâşianmış, pijamasının üstüne paltosunn giyip doktor aramağa kosmustu. Niçin böyleydi kızı? Ara sıra tnhisar Müdürlerinde rastla dıkları hastahanenin başhekimi. «Ahlâk da, namus da, her sev maddedir, madde, derdi. Bir iç ifrazatı işi . » Yoksa çocuğunun vücudunda mı bir bozukluk var? Hayır, hayır Mesut olsa, bunlan yap mıyacak. Hepsi bedbahtlığından. Sonra acı acı, hattâ hırsla. Aynur'un kendi taliini biraz da kendisi yaptığını düsündü. «Yanlıs hareketleri ile etrafın dakilerı uzaklaştırmasaydı, o da şimdive kadar çoktan yuva51111 kurardı!» Meselâ vaktivle. Eskisehirdp ki atölve müdürü. Ne mükrmmel bir çocuktu. Sık sık evle rine çidip çelivor. çiçek. şeker çetiri>or ber hali ile alâkasını Sbstpri\ ordu. Lâkin ki7. sokak ts iki kere >Ü7Ünp baktı dne zençin Tuzcuzadelerin ojlunu kendisine âsık saıımıs ümıtlere Ingilizce Bilen Memurlara <«HIIIIIIIIII1T***"**"*1tTtttt1tttt1t1tttt»tlllll»>l>l*«»>lf>>>l>l»<IIHIIttttt i t ihtiyaç vardır Istekülenn her gun 13 ıle 17 araMnıia Turk Ek^ • pres Yeşılko> Meydan Mudurlucune muracaatları rıca olunur İ CUMHURIYET Nüshası 25 Kurus Turfeljpe Llra Kr Scnellk A avlık 3 avlık LUJ AYVALIK'ı BİLİR MİSİNÎZ? Millî takım ve Galatasaray kaptanı TURGAY ŞEREN divor ki «Dünyayı ^ezdını. Ayvalık kadar çüzel yer gör neöinı. Hele Çamlığını hiçbir yere ğ Ayvalık Turizm ve Kiiltür Derneğı ruristik Harlcl Kr Ayvalık Kamoında 7SOO 1SOOO 44)00 80 00 22 00 4100 Bdsnn ve y a y a n C u m h u n . y f t MatbartrıltU ve G^zctpcıhk r u r k Annnım Şlrk«t1 C'ıtılnflu Hılkt'Vl 'i'kaV No 3H41 Sahlhı nukemmel bir yaz tatili için ücretsiz Toşür isteyiniz. rb'SA Nuruosmanive. Mengene Sok Venı Han No 34 veya P K . 11 Kadıkoy Telefon: 22 64 47 .%• . »• . %"* . %•.» %< .«^ NAZİME NAÜİ Yazı ıslTinı tıılfn ıcl^rv «İMI KURBA\ BAYR^MlNDA 2 Gczl 1 Antalya Alan>j Pamukkale Eies 2 Kavseri İskercierun Konva İN. CO SER Turızm Tel 44 ,<0 74 Bankala' C Bankalar Sara\ ı 9 Mı«ıı. MlliHı ^7fı;i}ıiMıjıi• 1111HuMı:ı»!r i,Jn;^:ıiı^ıuLn• ı.• ıi;;>;<L11u;M:• h• ı.Kitiıi;!nıi>>nıiî11îi!;:;:< n•:11^ uı>n.i<11i• (;iınıuMıJ:J,• i;j1u<ı,..t>M• u«tını [ ıııııııııtııııiHiııııınııııııuııııııııııııııııiHiııııuııııııııııııııııınıııııııııiiiıiiiııiiiınııııihiıııniüiHiiiıiııııiıiıİN Gaz^tınıi/» e<»nriı rlı*n Hvr^K vt VHZI lar nfşrndıİFin <=dılmtFin IJÛC faılmız tlânlardan mpsuliyet kabul edilmer RAHMİBERKSOY