Katalog

İKİ CUMHURIYET 10 Nisan 1960 Washington Mektupları llllElllllllllllMIIIIIIIIIIHIIIllMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllllllllEllll Türkiyeyi öven rapor Yazan: Frcd J. Zusy Washington Dunyadaki mo hayatta faalıyet gostermesıne rnıidernleşme temayüllerı ve usullerı saade edılmemıştir. Bunun pek mükönjijunda Bırle=ık Amerıka Sena hıra bir netıcesi olarak. mülki hâtosu Dış Munasebetler Encumenı kimiyet prensipı ve tatbikatı bir adına hazırlanan yeni bir raporda kere koklu bir şekılde teessüs et" Turkıye, ınkılâpların ıntıknl dev tikten sonra, Turk ordusu mülki resinde askeri sahıslarm b'ivuk \e makamlarm isme mudahale eder V ehemmıyetlı roiler oj n;ua ş oima durıma duimeden Turk cemıvçtıYazan Ertesi gün o sıla larına rağmen mulki ır!are hâ<ı nin mcdernleşmesinde ehemmiyethızıyla aça$a atlamiyetini muhafaza edebılmış ol h vazıfeler ifa etmek imkânını kadım. geriye defil ' manın «dıkkat çekıci bır numune' zanmıştir de daha da nzaksi» ni verdığı için ovulmek:edır «Hylen Turk Ordusu her sene 2W lara yönelerek 1*5 Ünlu Massaehussetts Tekno'.o.ü | bin genç sıvili eğitım pro^ranrna millik uçustan son Enstıtusunun Beynelmılel E t a d l e r ^ ' b ı tutmaktadır. Bu genç erkeKİer mıiameieierinîn ra (IOWA CITY)ye vardım. Bura bütün ömrünü Ünnersite Tiyatro.MeFkezi tarafmdan hazırianmış (ve kadınlar) ekseriya uküma y;:z Esas tasnif ayın on beşinden sonra sı 1846 da tanınan (Iowa) devieti suna ba^lamıs kibar bir zat! Bir oJan bu rapor Kemal Atatürkun ması olmıyan koylulerdır ve oıaunın eskı merkeziymiç. Devlet (Des tiyatronun sanat ve idare islerinbaşhyacağı anlaşılıyor tiderliğıni daha bır çok yonlerden ya katılışlariyle ilk defa TurkıyeMoines)a taşınınca burası yalnız den sorumlu olmak ne demektir övmekte ve Turkıyemn «modern» nın başka bölgelerındeki valandasDörduncu kotaya ait talepname bir Cniversite sehri olarak kalmış. bilir misin''? F " bir cemiyet olmak yolunda bulun larıyle devamlı temas halıne geltemsil gece..duğu kanaatını ızhar etmektedır. mektedır. Bunlara okuma ya^raa, lerin muhtelif bankalardan Mt / ez Burada da kar kış, soğuk! si perde açılmadan önce seve seGüzel sanatların; her kolu, S ve, kendi ayaSıvla tıpış tıpış dar . 30 mart tarıhlı rapor Be\nelmılel âlet ve teçhizat kullanma ögreül Bankasına gonderilmesıne başıanMerkez Muduru Max Mıllikan'ın mekte. şahıs ve âmme hıfzıssıhha mıştır. demoğlunun ruhunda insanlıga dog a*acına 2dam! tercih Merkez Bankası talepnameleri ru bir uyanma. bir kalkınma yaimzasını taşımakta olup raporda, sının esasları ögretümekte, bir Bu çekirdekten yetisme insandünyanın henuz yeter derecece ge cumhuriyette modern siyasi haya tasnif etmektedir Esas tasmf mu ratacaginı anladıklan gün Ameri lar büyük tiyatroyu kendi ideallışmemış memleketlerinde, millet tın tımaileri ve müesseselerı oğ amelelerının ayın on oeMnden son kalılar. üniversitelerine topyekun lerine göre yaptırmışlar, gerçeklerin modernleşme gayretleri ara retilmektedir. Bu gençler eğıtım ra ba<;lıyacağı anlaşılmaktadır Bı bülün bu kolUrı ekleyivermisler: ten ideal bir ti>atro ortaya çıksında milyonlarca insanın hayatla lerini tamamlavıp koylerine dön Iindıeı gibi ilgıli fırmalar, bildri Tiyatro, Reıim, Müzik, Heykel. mıs. Dıs törünüsü. hele Iowa nebrına sekil ve istikamet vermek dükleri vakit Turkiyenin modern mektubunu aldığı tarihten jfibarnn Danı! bakılınca, kaygusiyle gırişılen çeşıtli gmft leşmesinde rol alabilecek daimi bi altı ay içinde ithalâtı nilfiil yap • Şöyle bir karsılaştırma. son yıl rinin karşı kıvısından tıpkı StratfordOnAvon'daki Shadenemeler teferruath bir şekilde rer değer olmaktadırlar. Yeni edin mak mecburiyetindedir. Urın sanatta ilerleme biUnçosutm kespeare Tivatrosn gibi çıplak incelenmektedir. dikleri bilgiyi kııllanmakta, kendi Bu hesaba gore, tahditier harıç, göstermeye yeter: Cniversiteyi biMuteaddıt defalar raporda adı öğrendiklerini kövlerindekilere ög son parti mallar, en «eç ekım ayı tirenlerden 70.601'i disçilikle, 140.077 tufla bir bina. Çizgileri çok düzgün ve uyçun! tlerde tiyatro bögeçen Turkıyeden ilk olarak Aıa retmektedirler. Bövlece, bir taraf içmde memleketımize gelmıs olasi tlabiyatla uğraşırken, 165.620'si lümünün bütün çalışmalarını buturk'ün bu memleketteki haşarıla tan modernleşmeyı ayakta tutar caktır. doktorlak veya operatörlük yapar raya alacakları için her yıl bn birının Hindistanda da tekrarlanabil ken öte yandan da hızlanmasına ken 243.253'ü hayatlarını bu sanat naya veni yeni kanatlar eklenim«fi ümidı ifade edilerek bahso hâdim olmaktadırlar.» kollarında kazanıyor. Diîer taraftan, yine rapora göre: yormus. lunmuştur. Bu ümit raporda su 1847 de Kumlan ba devlet üni• Daha evvel olduğu gibi. moTam zamanında eenel prova baş paragrafla belirtılrruştir. versitesinde tivatro, gerçekten ö ladı. Tetişkin aktör hissi \eren «Bir intikal cemıyetinin ilk mo dernleşmenin daha ileri safhalannnemli bir yer tuturor. Bu bölü gelismis sanatçı'ar; bu hir ha^li dern liden daha büyuk bir ihti da da ıktisadî siva^etin tâyin ve mün başkanı Profesör H. Clay eski dramı, pek tabiî olarak hemalle o cemiyetin Istıklâl Savaşm te^bitinde dikkatle incelenmesı geHirshbarger'le görüştüşüm ilk da önderlık etmiş olan .kımsedır. rekecek ehemmivetlı iktısadi ve Beledıye Meclisi onumuzdeki gün, öteki üniversitelerden daha nüz yivine girmemiş olmasına rajEğer bu kimse hem batı standard siyasî geli^me bağlantılan ve karmen, ostalıkla ovnadılar. larınıs, hem de ananevî müessese şıt münasebetleri olacaktır. Bu hafta. muhtemelen cutna günü fev acırbaşlı özelliîi olan öfretim ?üBn üniversite tivatrosunnn gebakımdan Amerikanın tutumunu kalâde bir toplamı yaparak, istim dümünü anlattı. Amerikada bir çen yıllarda ovnadıfı piyes listelerin te«ri altında olarak hareket tâvın sadece modernleşme yoluna lâke uğrıyan v» bu yuzden evsiz prnfes.br demek; bir boksör 750.000 •derse bir derecey» kadar atalete sine hakarken 1958 mevsiminde ilk nıahkumdur. Bununla beraber, yi çıkılmasmı sağlamakla ijna ermi kalan vatandaslara, arsa ve Rami dolar, bir film yıldızı 500.000 do eser olarak (Godofvu beklerken) de ev dacıtımı mevzuunu müzakea« d« lid«rligi bir miiddet için sos vecegi gibi bu siyaseti tahakkuk etlar, bir basketball o.\uncusu 100 adlı Irlânda eserini gördüm \e jral düzenin muhafazasını sağlaya tirmenin iktisadi yükü de böylere re edece'ktır. bin dolar ahrken 3500 dolara ka bn bana ayni piyesin hizdeki âkıToplantıda. sehrımızdeki şjförlectk bir ilham kaynağı olacaktır. ortadan kalkmış olmıvacaktır Bu nâat eden bir idealist demektir. Eğer bu müddet zarfında modern günkü âlemde misal olarak Türki rin ve bılhassa dolmuşçular.n du Bu arada üniversitenin tiyatroya betini hatırlattı. lesmt yolunda kuvvetli cereyanlar ye ile Ariantin gibi siyasi ve ıkti rumlarının iJa muzakere edileceği 3 olduju kadar Telerizyon bölümümevout i»e, o cemiyeti bu cereyan sadi tehlikelere maruz oldukları siiylenmektedir. Ertesi gün Üniversite RektBr ve ne de ne derece önem verdiğini Urdan kendini çökmekten knriara kadar buyük istikhal vâdeden gördüm. Bn bölümün, ötekilere Profesörlerivle bir öile yeme|i ve eak hıxı alabilecektir. Işte Ataturk leketleri zikredebiliriz. Buralarda göre ne kadar körpe olduğu göz dik. Profesör Dakin bir kaç defa Türkiyesinde bu tahakkuk etmıştir, Amerikan siyaseti pekâlâ dengevi önüne retiriline bn kısa zaman Türkiyede bulunmuş, Şehir Ti\at= «ym seyin Hindistanda da tahak demokraM ve devamlı tabii gelisdaki gelişme«ine gerçekten saş rosunun çalışmalarını ve benim me lehine bozabilir.» ktıku ümit edilmektedir. mücadeiemi vakından bilen bir mamak imkânsız! Muhtelif memleketlerdeld so«yal Mareşal Fevzi Çakmak'ın ö!üm Bana tiyatronun ve tele\iz>onun zat. Her halde I)r;m bölümfl baştnkılâplarda askeri sahıslann oyyıldönumu munasebetiyle, Eyüp'tekanı Prof. Harshhareer'e de sövleÖğretmen nadığı rolün ehemmiyeti üzerınde ki kabri basında bugün saat 11 de ötretim çalışmalarını değijik saat miş olacak ki, yemekte baslıca lerde görmek fırsatını hazırladıSERCAV TOPUZ duran rtporda bazan bu askeri şabir toren yapılacaktır. konumuzu (Stanislavski)nin öîrehıslann sivil halkın dâvalarından île Mılli Turk Talebe BirliSinin ter lar. Stndvoların birinde genç In tim metodu teskil etti. Profesör; uzak kaldık]arına «aşın milligiliz rejisörü (Peter D. Arnott) üç tip ettiğı bu torene, universite Avııkat bn sistemin çesitli insanlar elinde yetçilik» yaratmak turetiyle cemigençüği büyük çapta istirak ede • ayrı gahnede kendi tercümesi o ve başka başka. hattâ hazan birERGUN GÖNE>r "yetî modernlejme gayretlerinden lan ,(Aristophanes)in (Kıırbatacek*ır. •"başka mecralara yöneltttklerine ya = Nisanlandılar lar) komedisini prova ettirirken birine zıt anlamda kötüve kullaLimanımıza gelen ithal da «statuko» yu muhafaza kavğuTelevizyon bölümünün başkanı nıldıf;ından. hu alanda da simsartstanbul 9.4.960 »iyle modernleşmeyi geciktırdıslemalları Dr. Sam Becker a>rı ayrı iki çru tar türedijinden acı acı şikâyette ıiınıınnınırmınınııııın'ı'ıı'm'ıı'r Geçen hafta iarnnda muhtelif rine içaret olunmaktadır. pun sanat ve teknik çalışmaları bıılundu. gemilerle limanımıza yenıden na nezaret ediyor, Büyük Tiyatro' Bunt ilâveten: Savm Profesöre; Hazreti !sa ile 15,342 ton çeşıth mal gelmistir. da ba ık>ım genel provası yapıla beraber yaş^mış dört şakirdinin, OYA UftURSAY «Fakat tarih (Japonyanın) SamuBunların gumruk muamelelen bu cak olan Clifford Odets'in (Awaraı'lerinden 19 uncu asrın Prusya İle Matthans, Markus, Luca, Johangunlerde ikmal edilerek çek'.lecek ke and Jint; l'van ve sakı!) adlı ordusuna ve (bu asırda) Ataturk nis'in bile ayni sözleri ve olavlaABDULLAH ÖCAL tır ve Phihppınes'lerin Mag?aysay'ına dramı hazırUnıyor. rı nasıl başka havka acıdan eöreGelen mallar arasında kakao, glikadar askeri şahıslann modernleşArada, Güzel Sanatlar binasın rek, haska baska anlamda. dört Nisanlandılar «erın. ray, galvanizli tel, demir me yolunda tamamiyle yapeı bır çember, elektrod, ambalâj çemberi, da başkan Profesör Seiberling'le ayn tncil ortava kovdnklarını harol oynıyabileceklerini de ispat tt7.4.1960 tstanbul cam. .uhtelif asitler, kalay, kam Resim, Heykel, Gravür kollarının tırlatmak isterdim. Bir öSretmpnin mistir» denilmektedir. yon, otomobil, teneke, deri vesaıre çalışmalarını ve eserlerini gör tıpatın birbirivle eşit olan iki 5J«Bunun dikkate sa.an bir nümudük, lanat tarihl bakımmdan çok renci«i nasıl olamazsa: Stanislavsvardır. nesi, C' nhuriyetin kurulmasım^ ki'nin metodunu salııs'arın^a Ticaret Odası heyeti bugün zengin bir diapozitlf koleksiyonu, nen nygulamalarına raSmen avaskeri sahısların oynamıj oldufclan SEVGt A^PARSLAN var, yalnız Ayasofva ve Bizans iki rolun ehemmiyetine rağrnen TuıkiAnkaraya gidiyor İle mözayiklerine ait yüzlerce... ayrı «anatrının tamamiyle birbiye Cumhuriyetinde 35 seı>eden faztcrave Iflâs Kanununun tidili rinin benzeri olmasına, avni rolü Dr. SalShattin Karaoğhı la bir zamandanberi nıüı'îî jdsre 2 ve Millî Korunma Kanununun.ilbirbirinin kopvesi eihi anlamalarıhâkimiyetimn inkıtasız idarap^ıdır. gası hakkında verilen teminat' üGeee seklzde Bttvük Tiyatrodaki Nişanlandılar na da, pek tabiî olarak, imkân Bu durumda baslıca şart, Ataturk' zcre temaslarda bulunmak maksa genel provaya baskın yaptık.. 9.4.960 Diyarbakır ün askerî ve mülki liderhk aradıyle bugün şehrımiz Ticaret Oda Program gereğince biz oraya ya yoktur. Bizim sanatımızın özelliksmda sanh aynlısı tesis ve mües T t i ı ı ı ı ı i i i l ı ı l ı ı ı ı ı ı ı ı l l l l l l ı ı u ı ı ı ı ı ı ı ı i ' smdan Sırrı Enver Batur'un bas nn aksam dâvetliydik. Fakat ti lerinden bir;: her duv^utıan ayrı sir bir şekilde idame ettirmıs olkanhgında yedi kişilik, bir heyet yatrosnz bir gece geçirmektense mizaca ve şah«ivete eöre tamamivle avn ifade edilmesindedir. masıolmuştur. Kendisiyle birlikte Ankara'va gidecektir. bir piyesin provasını iki defa seySUNA ÇOKDUYGULU inkılâbı yapmış ve Cumhuriyeti Vefa L:s«»sinin 88 inci kurultı; retmeyi tercib ettik. Tiyatronnn. Bu metodu, bulaşıcı bir hastalık kurmuş olan lubaylar grupu, tıpkı İle gibi de^il de, vardımcı vönünden müdürü Mr. A. S. Gillette, göryıldönümü anılıyor Ataturk gibi, siyasi idare vazıfeleri alınca Profesörün üzüntüsüne de K A D İ R KARA Bugun, Vefa Lisesinin kurjluşu müs geçirmis, Prof. Mabie gibi yer kalmamış olur. yuklendıkleri zaman ordudan ayrılnun 88 inci yıldönümü mürmsplıe Hisconsin Fikir Tiyatrosa öncüleNişanlandılar mağa mecbur tutulmuşlar ve buna tıvle \Vfadan Yetişenler Dprnegi rinden birinln yanında yetismis, 4 muvazi olarak da uniforma>::nı mu9 4.1960 AKSARVY tarafmdan saat 15 te Dernek mer Slümflne kadar ondan aynlmamıs. rıafaza eden hiçbir subayın sıya^î Saat dörtte çiizel tiyatronun »irılMililııııllltıııııııiıııııııııınilllli' k^'irde bır toren vapıiaraktır =haberleri Dördüncü kotaya ait talepnameler | SEYAHAT NOTLARI | HEM NALINA MIHINA Amerika'da Ziyatto F f MUHSİN ERTUĞRUL rış salonunda genç profesör ( « i l l i a m R. Reardon) la buluştuk. Konumuz Üniversitenizde tiyatro vazarını nasıl yetiştiriyorsnnnz? Bu öyle sert, öyle dikenli bir soru ki karşılığının eğilip bükülmesine, cevapcının eline ve diline batmamasına imkân yok! Aristoteles'ten bu yana her yerde v* her zaman tartısma konnso olmuı» Daha o zamandan bir takım sözde kurallar konmus ama. vüzyıllar yirmi defa geçmiş, niee nice pivesler bn kurallara nygnn olmadıgı halde beğenilmiş, kök salmış. tarib boyunca ayakta durmus, sonra nice eserler de tam nyçnn olmasına rafmen tutnnamamıs. Her halde bnnda. knlun gücü dısında, Tanrı elinin sıvazlaması gereken (îstidit)ın büyük pavı var. "Yaşar Kemal de kim oluyor?,, BelediyeMeclisi fevkalâde bir toplantı Mareşalın ölüm yıldönümü Profesör Reardon; neler ohottuk larını, neler Sgrettiklerini, ne tecrf'belerden gecirdiklerinl, ne güçlüklerle karsilaştıklarını, hepsini anlattı. Bu sualli cevaplı nznrı konuşma bir hayli eetin yollardan dolaştı, geçti ama yine de Vıs'mrıtaki nnktava dayandı kal dı. Biz de o noktada birleştik. Yaratıcı tstidat! '"•nıversitenin tiyatro bölüTiü elbptte ki hir cok kuralları öŞretebilir. Bn öirettikirrivle yazılan pivesleri tecrübe stüdvosnnda *ah neve kovdnrahilir. bövlplikle vazara kendi vanlışlarını. eksiklerini gösterebilir. Bn imkânlar. şüphesiz ki, istidadı olan bir yazar adavına pek çok şeyler kazandırabilir. Fakat üniversite dışına çıkar çıkmaz böyle bir tecrübe icin TÜZ binlerce dolara ihtiyaç vardır. Bu imkânın da hulundujunu farz edelim. yine bu nŞnrda harcanan bütün emeklerin ve paranın, ilk temsildfn sonra, havaya savruldu4u da. hemen her mevsim. NewTork'ta hir çok örnekleriyle göze carpar. Mnhakkak olan bir sey varsa; Tıp Fakültesinden diploma alanlar doktor, dişci, operatör olabilivorlar. Lâkin Tivatro Bölümün den her diploma alan yazar olamıyor. Bu övie bir alan ki tarih boyunra milvarda bir insan bn alanı siirrmeden gecemiyor. Karşılıkh teerübelerimiz blrhlrimizi vakından anlamıya yaradı, pek dostça aynldık. 5 Iowa City'den daha da içerlere, 720 mil urup Colorado'ya gideceğim. Orada da kar. kış. kıyamet. Bugünün adamı için nçmak, glttikçe daha çabuk ucmak bir ihtiyaç oldu. tnsanoğlu karada tazıyi, denizde yunusu eeçtikten sonra gökte tnrna ile yansa yeltendl. Sanatta Tanrılaşan (Leonardo da Vinci) topraSın çekiei gücünü venip tlâhlar divarına nçmıva, koca büyük adam bir lokmalık kırlangıcı kıskanmıva ka'ktı. Belkt de, her sevle beraber Insanı ve onnn doymak bilmez ruhunu da yaratan Tann. onu köstebek gibi yalnız toprakta sürünmive lâyık gör medi de vükselme ihtirasını hamnruna maya yapü. Taptı ama, ademojlu güven istivor, karada temele alıştıifı İçin denizde tekneye, ha\ada gövdeve güvenmiyor. Uran adamın içinde. başkasına söylemekte füçlük çekilen bir ezinti ol'ivor. Buna ranını hiee savmanın gelecekteki pismanlıgı da diyehiliriz. Varılacak noktada toprafa avak basıncıva kadar bn dnygn icimizi ezivor. tnsan bu dnygudan kurtulduğu. daha dogrusn vansa un V*V.i\s kadar «mnivetle inandıÇı ?ün, nçak yepyeni bir devre kavi'«Tcak. adameıl olacak. Soîuk. kar, kı«! Bu zahmet, bn Ahasveros vnlculugu niçin? Eski toplnluklar; kalkınmayı hep kendi iclcrinden çıkacak kahramanlardan he' 'er'erı'i. Eflâtnn. insanların vükseimelerini fev'esof lardan nmrtn. Orti.caS. knrtulusta tek cıkar voln din adamlarında aradı. avdınlıgı akıllı. nsln. bilgili insanlar getirecek sandı. Victor H"^o insanlıfın kalkınmasmı şairlerden. \ietzsche, üstiin insanlardan, Fllen Kev ve Montessori cocuklardan bekledi <ma bu beklenenlerin hiç biri olmadı. Ben insanların bo k»"""""«'nı tivatrodan heklivornm. tçimdekl ümit, bn zahmete. bn vorgnnlufa dejer. Çocuk Hastalıkları Mütehassısı Dr. SÜHEYLA GOKSAN Muavenehanesini Tak«ım. Elmada» duragı. Cumhuriyet Cad. N'o 111 e nakletmiştir TEL : 47 58 74 ransa'nın en ciddi gazeteıerinden Combat, bu yıl Nobel ada\larj arasında (nce Memet sdlı romandan dolayı bızım \asar Kemalimizın de balundugnnu >azdı. Bu yazıvı bır kısım şazetelerimıı kısmen veya tamamen iktibas ettiler. Haber süratle bütün yurda yayıldı Türk edehiyatı ve hattâ bütün memleket için hakikaten sevindiricı olan bn hâdise karşısında halkın cosknn bir alâka gösterdiğine sahıt olduk. O tfiin matbaanın teletonları mutaddan ^ok daha fazla çalıstı. Uep taşar'ı arıyorlardı. Sövledigine göre, evinın telefonu da şürılerce durmadan ötmüs. lelefon edeıılerin yüzde daksan beşi, tajar'ırı vabancısı imisler ve hepsi kendi sini hararetle tebrık edivorlarrnıs. Halk böylc davranırken yazarlarımız ve basın ne yaptı? tkı fıkra ranharrin İKI yazı vazdılar bir takım süslü cümleler içinde Nobel'e Yasardan daha çuk lâyık Oir sürü romancımız oldııŞunu «öylüyorlardı. ötekı muharrirler ise tamamen sustnlar. Sanki on lar için bövle bir hâdise rnevcut değildi. lyi ama. bir tarattan da aralarında dedikodu çırla gidıvordu. Bir büyük gazetenin vaz> ışleri sekreterlerinden biri. romancımıza «Kusurumuzu aftet. Cumhunyet mnharrıri oldufun için Combat'nin yazısı üzerinde duramadık. malum ya, rekabet meselesi» demis. Bir di£er romnıı cımız, Yasardan oahsederken «Ben nehir isem, o ancak hir cav olur» hükmünu vrrmış. ha hüküm, afızdan ağıza vavılmış. ve daba bir sürü söylrntiler... Kir sürü iddialar, hattâ ıthim vr it tiralar... Heps aşagı vnkarı ayni kapıva çıkıyordu! Ona gelinciye kadar Nobel alacak daha ne romancılarımız var! Yaşar ken*isiyle slâkalanan yegâne dergi «Akisv e verdiği beyanattır: Nobel benim için erkendir. Topu topn iki romanım var! diyordu. Halbnki yakinen biliyornz, Nobel adaylıgı hakkındaki dü şüncesı bu, utihı dofrusu bu kadar degildir. Gerisini de kendi agzından duvdj^umuz gibi biz üâve edelim: Nobel 3[mayı dognısu pek istemem. Çünkü böyle bır şey olursa eminim hu edebiyatcılar beni parçalarlar. Neden bÖTİe davraruvoruz? Viçin içimizden birinin haşarısı »eri kalanlann hep birden ona düşman olmalan ile neticelenı ıor? Bugüne hadar hiç bir Türk muharririnin Nobel alamaM^ı mn, yahnt pek azının dünvaya çıkabilmis olmasının sebeplen arasında acaba kendi muharrirl erimizi bütün dünyadan evvel kendi edebiyal Slemimizin kStülemiye kalkması da vok mudur1. Bizim şartlarımız içinde Nobel adavlığını bir kenara bıra kın, yeni veni muharrirler yetişmesi dahi birer kahramanlık hâdisesi nlarak karsılanmalıdır. öyle va bir taraftan kalemi ile basan kazanmıya çalışırken öbür taraftan atılan çelmelerden kazılan çnknrUrdan. savrnlan vumruklardan. vanılan iskence lerden sakınmava uçraşmak habavijitlık deîil de nedir? BHvle bir edebivat âl'mi içinden sivrilip kendini dünva%a gösterehilmesi bir Türk mnharriri için bakikaten meseledir Aferin Yaşar Kemal! Cevat Fehmi BAŞKIT ISTANBUL BANKASI UMUM MÜDÜRLÜĞÜNDEN: 8 Nisan keşidemi? Uırıum Müdürlüğümiizde Noter ve kıymetli müşterilerimit huzurunda yapılmıştır. Kalamiftaki Apartman Dairesi ^TSANTAŞI Subemiz müşterilerirıden 12150 numaralı hesap sahibi Sayın Bavan BAHRİYE'ye 5.000 liralık Para İkramiyesi GALATA Şubemiz müşterilerinden 30237 numarah hesap sahibi Savın Bavan NİLÜFER'e 2.500 liralık Para İkramiyesl GALATA Şubemiz müşterilerinden 30238 numaralı hesap sahibi Savın Bavan SABİHA'ya 1.000 liralık Para İkramiyesl ISTANBUL Şubemiz müşterilerinden 15657 numaralı hesap sahibi Sayın Bayan NAZMİYE'ye 1.000 liralık Para İkramiyesl BEYOĞLL" Şubemiz müşterilerinden 11694 numaralı hesap sahibi Sayın Bay MİŞEL'e cıkmıştır. Vvnca 250 müşterimiz de 500 lira ile 30 lira arasında muhtelif para ikramiyeleri kazanmışlardır. Keyfiyet taühli müşterüerimize mektupla bildirilmektedir. ISTANBUL BANKASI VINYLEX Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Kartal Fabrikasının Yeni Santral numarasi Dolandırıcibk sucuna İ«»ir3k*pn sanık olarak araıan gure^çi BeK. tas Can hakkında 8. Asliye Ceza MahAemesi «eıvabî tevkif» karan verm'^'ir Mnhkempre verilen karar dün Savnlık kanailvle Doli^o bildirilmis ve Bektaş'ın vakalan Giire«ci ReVtas Can hakknda gıyabî tevkif karan verildt ÖŞrendigimize gdre bugjn de Beledive tanu d?ğıtma İ5İne devara ed'cektır. Bugun yalnız Sarıverde ?Tî tapu da?ıtılacaktır. Sarıyerde bi'^iin n.00 tapu dağıtılacak Ord Prnf Dr. F. H. Saytnen Doç.Dr. §. Ermtn Doç Dr H K Elblr i ?, 13. Cilt Çıkh 1419 Karar 1044 sahife Fiatı 60 Lira Türk İctihatlar Kiilliyatı 9 8 53 45 SO • Sİ olduğu sa>ın müşterilerine bildirilir. i «CUMHURİYET» in EDEBÎ ROMANI: 62 NİSAN 10 SEVVAL 13 \ O T : 11 inci cilt (1956) basılmaktadır Bu \ıl içinde 1956 %e 1959; gelecek sene 1957 ve 1960 kararları \erilmek suretiyle ara daki bosluk doldurulacaktır. 1 den 10 a kadar ciltlerle VA üncü cildi 10399 sahifede 14021 kararlık kolleksi\on olarak temın et mek istnenlerin müracaatları rica olunur. E S > JC İ S M A İ L Satış yerleri { HAK HAK A K G Ü N c V E. <• c ] b 29 12 15 15 57 18 43 20 18 ] 10 4'3 H c M a t b a a c ı l ı k ve K i t a p ç ı l ı k M ü e s s e s e l e r i Merkez: Cağafoğlu Servilimescit Sok.24 IstanbulTel. 22 09 68 KİTABEVİ (Babıflll) Ankara Cad. 4 Istan. KİTABEVİ Vanıksaraylar Sok. 18 Istanbul 3.44 5 33 9 15 12.00 1.35 9.01 verdi, torunnnurt eIin' >n tırtarak kart\eden çıktı. Tam «'ımıslardı, Sadi beylenn 1 kap: ;; a^.Idı, Erdal, son şür.ler de':i l?civetleri içinde iki <lirhem hir çekirdek . Vay Müçteba amca.. Güle güle! Eyvallah ya\ rum.. Baban kahvede .. Ne yapayım babamı? KoHuçıında kitapları, sokağı aŞîr aî;r sref1*!. Bus:ün öğîedcn snnra sene Filiz'le bul;ı«acaktı. Ce'oinde kırk elli. fe!ei;ten korkuçu yoktu. Geçenki gibi atlarîardı bir ?T".az va da Kadıktiy. A5a vapuruna, girerlerdi al* k a m ' ; ' " " ' a ı bi^ine, oooh! Flüzin hediyesi zarif p.ikel tabakasından Yeiie? bir siçara aldı, geııe Filiz'in hediyesi nikel ç a ! ; m a ğ ' ' a f h * ' r ' ' ı fivakalı ya';f. Vpi;r rfaminr, çatı'ar, kuru 2ğae dslları bütün gcce v » a n lar'a bemheyszdı. Ci»^r""'i;i dniT ı k~rlar al tınd.^ki t'tanbiîlün bu daracık. bu e^ri biz'trü S O ' T " r''rn n c mor çöğe ke^ ifli ke^ifli salıverdi. 1 L'rfkapanı, a^raii. Dc.muşlar: Aksaray, Beyazıt, Aksaray, Beyazıt! Be; ; T ıt, Reyazıt!: *'"" "'"' bir kisilik vere gecti, araba doldu. hızla kalktı. Saraçhane, Şehzadebaşı, Vezneciler, Beyazıt. Borcunu verip indi. tri kaynıyordu hazdan. Oh be, oh be . Dünya, insanlar, evler, bozuk parkeli yollar her şev ne giizerli • Teni bir cigara, nikel çakma ğın ^eni bir a ' ^ ' u yep^eni bir dnmanın çöğe yükselişi; fniversite kapısndaki saat dokuzu, ö'bür baştaki de dokuzu çeyrek çeçevi gösteriyordu. Gazetplerden birinde okudu*u bir fıkravı hatırlayıp gülfjü. Fıkrayı yazan yazar, konu oİTak Istanbul saatlsrını ele almış .. Birden Leman hanım! Ooo, merhaba! Kadının hiç şakası yoktn, çozleri dönmtistü, sarbostu da T srenc • : üba. ' ?rHabasını karşılamı£a 'ı'fn Pfizum görmeden: Bojrnn, 8|ledeo «onra, sa at utlc senı Talık gazinosnnda bekli\orum, dedi. Erdal sasaladı. Bueün Filiz'le buluşacaklardı Kaalıil dejil. dedi. Kadın küstah'.aştı Sana. bugün senı Taslık eazinosupdn bekli\orum dedim, o kadar! Ben de kaabil olmadıgını sölyedim! Erdal heni çıldırtma. sonra .. Erdal buz gibi, hattâ alaycı: Sonra? Çok fena olur! Meselâ? Ala> mı ediyorsun benîmle? Sana ö\le geliyorsa benim ne sMCiım M T ? YanİTina €dıp eeldi Erdal, ha, pardon . l'zaklasmak istediyse de, Erdal ardından çitti: Dur. Edip, bir dakka! Leman mahvolmuscasına bakıyordu arkalarından. Gidivor, eidivo>du demek? Demek üzerinde hiç eîkısı ^uktu? Onu dur duracak, dedıjinj yaptıracak gücü yitirmişti demek? Gücünce bafırdı Erdal! Erdal hızla uzaklasırken, Edip kosârak geldi yanına: Leman abla. neniz var Leman abla? Erdal silinip gıtmışti. Leman basını salladı. Gitti. dedi. Dönüp bakma dan gitti bem d^.' BMekleri F.dip in avuçlarında bıçkınvordu. Kızlı erkekli nniversiteliler *anlarından ?ere'ken ba!ıvor, Edip'in zanparalıgını bilenlerse, başlarmı aı i»vı<îiı anlayıslı sallıyarak eülüvorlardı. HiçbiHnin farkında defildi Leman. Gittikce artar, hıçkırıklar içinde sarsı iıyordn. Bnhran eeçiriyorsunuz galüıa Leman abla Sizi evinize sn'rreyim mi? Basını iki yana salladı. Peki nere. e eitmek istiynrsıımız? Bilmivornm. hicbir şey bil f' ":rakın beni. beni nırakın. Allah aşkına. Olmek .st^orum ben. Bu hakarete tatammül edemem. Ne olursunnz bırakın beni! : Fdin ı« n sakaıa gelir olma dıîını anlamıştı. 8izi bırakamam. dedi. Nereye gitmek isterseniz birlikte gıdecefiz. Söyleyin, nereye gitmek istiyorsnnuz? Bilmiyorum, hiçbir şey bil mijorum. O haldp benim götürdügüm ^ere releceksiniz! Kolnna girdi, yanyana, ağır ağır nzaklaştılar. 17 Edip için bulunmaz fırsattı bu. Erdal'ın hemen hemen bütün bulnsmalarında neler yap tığını anlattıjı bn azgın kadın kolundaydı şimdi. Arkadaşı yenisini, onun deyimiyle «gıcır îicırı» nı bulmuş, başı hulut larda, bunu başından nasıl atacağını düşünü^ordu. «Çürükçü» ydü Edip. Ö\le bilsindi Erdal. Bundan öncekiler gibi. nfak ufak geçinir, ufak ufak çinter, gününü gün ederdi. Kadının kolunu az daha sıktı. Eti sımsıkıydı. Hem kim demiş çürük? tlik gibi karıydı. tam yataklık! Tol kavsağında durdular. Kadın boyuna hıçkmyor, ne reye, niçin götürüldüSünü dü şünmüvordu. Hattâ kolunu güc lü erkek avueu içinde sıkan genç adamdan bile baberli değildi. duymuvordu onu. Çekildi, karsıdan karsıya gf çırildi, dolmuşa bindirildi, dol muş hızla Aksaray. Samatyadan geçti. Taa, her zaman Erdalla geldikleri Yedikule kıyı mahci lesindeki tanış bekâr odasının kapısı önünde a>ıldı. Keci si bi durdu. eenc adama b3ktı Beni buraya niçin getirdıniz? Genc adam anahtarını çıkarmıştı bile: Hiç. Dinlenesiniz dive Torgun dejilim ki! Olsun. Sinirleriniz berbat halde. Biraz yatıp istirahat edin, sonra... (Arkası var) CUMHURIYET Nüshası 25 Kurus Llra Kr Turklye 75 00 «0 00 22 00 Harlcl Ura Kr. 150 00 80 00 44 00 Bds«n ve yayan Cumhunyet Matbaacıhb[ ve Gazoteeihk Türk Anonım Şırketi 41 Cağaloğlu Halkevl snkak No Sahihi \ izı tşlerml fiilen ıdHrp ^d^n Mesui Müfluı Gazetımıze göndertlen evrak ve yazılar neşredılsın edilmesln lade edilmez tlânlardan tnesuliyet fcabul edilmez Sonelik ü aylık 3 aylık NÂZİME NADİ İLHAN BARDAKÇ1 ^.L.ıaa]ıyetımı2, geçen MERCRKD1 CH1C gecesnni yer bulamıyan kıymetli müşterilerinden özür dıleı 13 nlsan çarşamba 20.30 için masalannı prken avırt n ' r ı n ı rica fder TPI. 48 25 20 van GORULNENIŞ SEZON BAi?lMJA StHMAVESİM, FIRSAT SAlli? YALNIZ 15 GÜN İÇİN İSTÎFADF: EDİNİZ D. P A L A V t Dİ S ( E S K İ B E K E R ) ' Istiklâl Caddesi 481 Beyoglu "