Katalog

COĞRAFYA SÖZLÜĞÜ Fas. 1 Maarif Vekâleti, Coğrafya alanında herhangi bir müracaatı en kısa yoldan karşılamak için, «Coğrafya Sözlüğü» adı altında yeni bir sözlük yayımlamağa başlamış bulunuyor. Öğretmen Sami Öngör tarafından hazırlanan bu sözlüğün birinci fasikülü baslımış ve 6.• lira fiyatla satışa çıkarılmıştır. u m h u r i yet KURUCUSU:TUNUS NAJJI F A U S T Yeni çıktı Dünya edebiyatmın şaheseri Goethe nin bu ünlü eseri Ord. Prof. Dr. Sadi Irmak tarafından Almanca aslından dilimize ^evrilmiştir. Lüks cilllj, 352 sayfa. renkli şömiz içinde. iki cildi bir arada riyatı: 12,5 lira İSTANBUL KİTABEVİ Beyazıt İstanbul l e l : 22 81 44 NOT İstiyenlere posta ile ödemeli gonderilir 35 inci yıl Sayı 12.793 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet İstanbııl Posta Kutusu: İstanbul No 246. Telefonlar: 22 42 98 22 42 99 22 42 90 Cuma 5 Mart 1960 Başbakan, Seçimlere Taraftar, Fakat Grup Henüz Değil! Adnan Nenderes diin Demokrat Parti İl Nerkezindeki toplantıya başkanbk etti Seçim mevzuuna temas edilen toplantıda Başbakanm, İstanbul teşkilâtının seçime ne dereceye kadar hazır olduğunun kontrolunu istediği söyleniyor De Gaulle İspat hakkı için Meclise 1 imzalı teklif verildi C.H.P. milletvekilleri Mecliste gensoru önergeleri konuşulurken ispat hakkınin yokluğundan şikâyet etmişDE GAULLE ler, D.P. milletvekilleri de ((teklif getirin» demişlerdi Başka Çare Yok! miiHHiııııııııııııııııııııı Hiıııırııııııııııııııııııııı ımıııııımjnımiHimnnııııııı rv fitce kanan tasarısının BüIf yük Millet Meclisinde onayjj Ianmasından sonra, Başbakan Sayın Menderes tarafından söylenen nutka karşı C.H. P. Meclis Grupu bir ce\ap yayınladı. Sayın Başbakanın nutku ne kadar sert idi ise C.H.P. nin ce\abı da hemen o kadar serttir. Böylece Bfiyük Millet Meclisinin çatısı altında iki partivi birbirinden avıran uçurum şimdi o çatının dışında, yurt düzevinde de derinle• şiyor demektir. Bu böyle ne kadar sürer, uçurum daha kaç metre dcrinleşir? bilinmez ama, düzeltilmedigi takdirde çidişin hiç de ivi bir sonuç vermiyeceğini tahmin etmek için fazla akıllı olmaya lüzum yoktur. su knasıva eatısma hali bir seçim oncesi havasından doğmuş olsa idi hiz durumu olaçan kayar, seçimlerden sonra her şeyin normale dönmesini bekliyebilirdik. Vatanriaşların hakemlifine basvurulacağı sıralarda si\asal partiler her demokratik memlekette az çok sinirli, hırçın ve atak olurlar. Birhirlerini acı ve çok kere mübalâçalı bir dille hırpalamak isterler. Yatandası devlet kaderine daha fazla ilgilendirmesi bakımından bu gelip geçici sinirlilik havası hattâ faydalıdır bile divebiliriz. Seçimler yapılıp da milli irade belli olduktan sonra politika alanı bir süre rahata kavusur, ortalıfı sükunet kaplar, muhalif, muvafık herkes işiyle gücü ile meşgul olur. N'e yazık ki bizde görülen partiler arası kıyasıya çatışma hali bir seçim öncesi hazırlığından doftma de&ildir. önümüzdeki aylarda seçimlere gidilip çidilmiyeceğini hâlâ kesin olarak bilmivoruz. Bilsek bile partilerimizin birbirleriyle bofuşmalarımn seçimlerle bir ilişifi olmadıiından eminiz. Biz 1946 danberi hemen de aralıksız bir seçim havası icınde yasar olduk. 1950 den sonra bir kaç yıl boyunca vatandas biraz huzura kavuştu ise de 1954 den bu yana, tam altı yıldır, parti kavgalarının bir tiirlü dinmek bilmediğini hep görfiyornz. Simdi bnrada kim haklı. kim haksız tartısmasına sirişecek değilim. Böyle yaparsam, ortalıçı hüsbütün kızıştırmaktan başka bir sonuca varabileceğimi sanmıyorum. Ben sadece memleket menfaatleri yönünden pek muhtaç oldugumuz normal münasebetler düzenine nasıl kavuşabileceşimizi kısaoa anlatmaya çalışacağım. Bir defa, su gerçeği unutmıyalım: Devlet ve memleket işlerinj iktidar yürütür. Yurdumuzun gür venliğinden ve halkımızm esenlleinden iktidar partisi sorumludur. Şu halde partiler arası münasebet Şehrimizin iktidara yakın çevrelerinden sızan haberlere gore, Başbakan, seçımlerın çok yakın bir gelecekte japılmasına taraftar bulunmaktadır. Yalnız D P. Grupu, Başbakanın bu fıkrini bütünü ile, şımdılık desteklememektedır. Başbakanın bu fikrini ileri sürerken rahat çahşabilmek için muhalefetin kırpılması lâzıra geldiğını, seçimlenn bu neticeyı vereceğıne inandığını ileri sürdüğü soylenmektedir. Adnan Menderes dun sabah saat 9 da beraberinde Içişleri Bakanı Namık Gedik, Beledıye Reısl ve D.P. İl Başkanı Kemal Aygun olduğu halde şehrimiz D.P. ıl merkezıni zıyaret etmiştır. Başbakanın Parti Merkezine gehşınden sonra D P. mılletvekıllerınden Emın Kalafat, Samet Ağaoglu ve îl tdare Kurulu âzaları da partiye gelmışlerdır. Mutaakıben Arkası Sa. 5, Sü. 2 de C.H.P. nin hazırlığı Diin ttfplanan Merkez Yönetim Kurulunda gezi l programları da görüşüldü •• V Ankara, 3 (Telefonla) C H.P. Merkez Yonetım Kurulu bugun de oğleden sonn Genel Sekreter îsmaıl Ruştu Aksal'ın baskanhğında toplanmış ve geç sartlere kadar çalışmıştır. Merkez Yonetım Kurulunun mebaısını, seçim meselesı ve bununla ılgılı olarak gezı program ları uzenncle teksıf ettığı bildirıl Arkası Sa. 5, Sü. 2 de ANSIZIN CEZAYİRE GİTTİ Edebî Parti r Birlik Partisi Genel başkandünkü basın toplantısında Fransa Cumhurbaşkanı orşiirli bültenler dağıttı duya hitabesinde: «Fransa mutlaka Cezayirde kalmaBirlik Partisi Genel Başkanı Feh 11dır ı. dedi mı Eren dun bir basın toplantı«ı yaparak gazetecılere iki ayrı bulConstantıne, 3 (a.a) Fransız ten dağıtmıştır. Cumhurbaşkanı General De GaulBu bultenlerın ilkı, «Tıcarette le bugun Cezayır'e gelmıştır. Gene Asyanın ehemmıyeti» başlığını taral De Gaulle'u tasıvan açak bu şımaktadır. Bunda, Avrupa ile tisabah saat 8 40 (gmt) ta Constan carî munasebetler kuracağımıza tıne'in 40 kılometre batısındakı Te Asya devletleri ile munasebetlerılergma'ya inmıştır. mizi ilerletsek daha iyi olacağı, Cumhurbaşkanı. bir ıhtıram kıt' meselâ Pakıstana tutun ve sigara asını teftıs ettıkten sonra tekrar satsak yılda 5 mılyar lira kazanauçağa bınerek bıhnmıyen bır ma bıleceğimız zıkredılmektedır Arkası Sa. 5, Sü. 3 te Diğer bultende ise, bir şur bu Arkası Sa. S. Sü. 4 te Ankara, 3 (Telefonla) C H.P. Sivas Milletvekilı Prof. Turhan Feyzioğlu • ve 50 arkadaşı tarafından bır ıspat hakkı teklıfi hazırlanmış ve B.M.M. sine verilmiştir. Tfcklif Turk Ceza Kanunundaki 481 inci maddenin tâdilini mutazammındır Yürürlukteki 481 inci madde suç failine uç halde ispat hakkı tanımaktadır. Bunlaıdan birıncisi. memur olan mağdura is nad olunan fiilin memuriyettn icrasına taalluk etmesi haüdir. İkincisi, isnad olan fiillerden dolayı tecavüz olunan şahıs hakkında takibat icrasına başlan'nış bulunulmasıdır. Bir ücüncüî hâl ise şikâyetçinin, ikâme ettigı davadan dolayı yspılar muhakemenin, kendisine isnad olunan fiilin sıhhat ve ademi sihhatine dahi tfeşmilini bizzat is Arkası Sa. 5. Sü. 1 de J SAVCILIK ELİYLE ALDT^TMIZ TEKZTPTİR Zaruri açıklama Bursa'da 17 Nurcunun duruşması Dünkü düruşniada Emniyci Birinci Şube memurlan şahit olarak dinlendi KALt.Vl Kd.ımp<.,.ı (...!» H. ıl. e ıdaıe kurulu ile gençlık koiu, cezaevı..,.. uuıu.ıan *;azetecılere verılmek uzere ustünde zincır ve kilit bulunan birer kalem hazırlatmıştır. Kaiemler, musaade edıldığı takdırde bugun cezaevindeki gazetecılere verılecektır. Resım bu kalemlerden bırını gostermektedır. Bursa, 3 (Telefonla) Bundan bır muddet once Nurculuk yaptıkları iddiasıyle Aslıye Ceza Mahke mesıne verılen 17 nurcunun durujtnasına bugun devam edılmıştır. Bugunku duruşmada sanıkların vekılı de hazır bulunmuş ve muvekkıllerinın herhangı bır âyın yapmadıklarmı, hâdıse gunu oku Arkası Sa. 5. Sü. 4 te •Can fcoemyakalaoniktan «onra Emniyet Kucaklannda çocukları olduğu halde kuyumcuları dolandıran kan koca (Yazısı S inei lahifede) Hukukprofesörleri "Hayır!» diyorlar Milletvekilliği ile idare meclisi âzalığının birleşemiyeceği kanaati tekrarlanıyor Ankaıa, 3 (Telefonla) Mılletvekıllerının ıdare meclisi uyesi olamıyacakları hakkmda Yargıtayca alınan kararın ve bu hususta Suphı Baykam tarafından Meclise yapılan muracaatm yankıları devam etmektedır. 27 D.P. li mılletvekilinin devletin iştiraki olan müesseselerın idare meclıslerinde gorev aldıkları hususu bilındıği gibı bütçe muzakereleri esnasmda C H.P. Adana mılletvekilı Dr. Suphı Baykam tarafından ortaya atılmış ve Baı.kam, bu malumatı Malıye Bakanı Hasan Polatkanın 11 2.1960 tarıhınde bır yazılı soruya verdığı ceva Arkası Sa. 5, Sü. 1 de BasınYayın ve Turızm Umura Mudurluğu butçesinın Buyuk Millet Meclisi umumi heyetındekı muzakere^ı sırasında bır muhalefet hatıbi tarafından mu^takıl basının ilân tevzii yoluvla tazvık edıldığı ıddıası karşısında ga7f>te]erın ilân s**1'rlerırvi mukaveselı bır surette ele almak mefburiyetınde kaldım. Bu sırada verdiSım uahatta her gazete için resmi ilân ve resmi reklâm gehrlerini toplu bir halde ifade etmis olmamm sebebi. gazetelerimızin devlet membalarından ilân vey» reklâm olarak elde ettıkleri geliri toplu bir halds ve butün şumulu ile tesbit etmekten ibaretti. Ta ki, bu gelirin tevezzuunde, ıktıdarın partizan bir duşunceye kapılmadığı, ilân ve reklâm olarak kendi emrinde bulunan membaları, gazetelerın meslek ve mizaçlarına gore ilân vermeğe zorlamadığı hususu bütun açıklıjı ile ortaya çıkmış bulunsun. Basın hayatında tecrübelı bir gazeteci olarak resmî ilân ve resmî reklâm arasındaki farkı bilmedığım duşunülemiyeceğı gıbı, Buyuk Millet Meclisi kursüsunu de yalan beyanlara âlet edebıleceğım asla akla getirilemez. Mechstekı beyanatım sırasında, Resmi llâncıhk Şirketi tarafından Basın Yayın ve Turızm Vekâletine resmen tevdı edılmıs olan ve gazetelerın 1959 yıh ilân gehrlerini gbsteren tasdıkli resmi listeden istıfade ettim. Benim Meclis kursusunde soyledığım rakamlar, gazetenizde intışar edenlere tamamen tetabuk etmiyorsa. bunjn suçunu bende değıl, okuyucularımza karşı resmî ilân gelirlermi olduğundan çok aşağı gostermek hususundaki aldatıcı itinada veya gazetenizın muhasebesinde aramak icap eder. Fılhakika bu hsteden aldığım rakkamları, umumi efkârı bir kere daha aydınlatmak ve hakikatlan tahrıf edebileceğim hususundaki muphem ve haksız iddıaları açıkça reddetmek için bır kere daha aşağıya sırahyorum: Camhunyet Gazetesi Resmî ilân: 130.488 lira, Resmî reklâm: 460 322.50 lira, Ticari ilân: 3.628 803.16 lira, Yekun: 4.219.613.66 lira. Mılhyet Gazetesi Resmi ilân: 120 243, lira. Resmi reklâm: 296.764, lira, Ticari ilân: 3 369.005. 96 lıra, Yekun3 786 012.96 lira. Dunya Gazetesi: Resmi ilân • 208.818, hra, Resmi reklâm: Arkası Sa. 5, Sü. 1 de Gazıantep Mebusu Bahadır Dulger Bizde ve Tunus'ta fzmir sfibi bir şehirde hoca, ramide vatz ederken «Oruç tutmıvan Müslüman, hattâ Tiirk defildir» demiş. Ramazanda tzmirin, tstanbuhın veya bir başka şehrimizin nmumi görflnüsüne bakacak olnrsak halka bn sözün ilk defa söylenilmedigini düşünmek kaül Bizde durum bu halde iken simdi çözlerimizi bir başka memlekete çevirelinr Tunus'ta ramazan avlarında ornç u uykusnzlugnn bn geri kalmıs memleketin işlerini aadamakıllı aksattıeını çören Devlet Başkanı Burgiba bu yıl oruç tutulmamasını istemiş, müftü de buna fetva vermiş. Neticede bn koyu Müslüman memleketinde ramazan da diğer avlar şribi bir çalısma ayı olmuş. Maksadımız tzmirdeki hoca ile Tunus'taki müftünün, bu iki din adamının görüş, düşünce ve davranışları arasındaki büyük uçuruma işaret etmektir. Birisi memleketinin jüksek menfaatleri için balkı oruç tutmamaya teşvik ederken diğeri oruç tntmıvanlan yalnız tekfir etmekle kalmıyarak vatandasIıktan ıskata dahi kalkışıyor. Bizde din yolunda halka rehberlik edenlerin Allah namına ve millet namına hiiküm vermeye kalkışaeak kadar cahil, aynı zamanda cüretkâr oluşları bu memleketi daha bir çok bâdirelere sürnkliyebilir. Bir dâvacı hâkime hakaret iddiasile tevkif edildi Dun, Üçuncu Asliye Ceza Mahkemesinde yargılanan Hasan Uçar adındaki bir şahıs, châkime ve mahkemeye hakarette» bulunmuş ve suçustu yapılarak sevkedildiğı Arkası Sa. 5, Sü. 5 te fii RJ Rizenin bir köyünde her evde tabanca yapılıp serbestçe satıhyormuş sı Ahmet Kocabaş ile tabancaları satışa çıkaran Sabit Gulleay, suçlarını itıraf etmışlerdır. Hattâ bunlardan uç çocuk sahıbi olan Ahmet Kocabaş cBızim koyde her evde tabanca yapılır ve bunlar yumurta gıbı serbestçe satılır > demıştır. Suçlular muhtemelen bugun adlıve^e verı'eceklerdir. Kottyada Müze yapılan cami boşaitılıyor Kon\a. 3 (Telefonla) 1950 den e^vel gayet guzel bir şekilde resto»e edılerek Klâsık Eserler Muzesi haline getirılen Anadolunun en eski camii Iplıkçi Camıı ıbâdete açılmak uzere boşaltılmaktadır. Bılumum ibâdethanelerın başka gaye ve hizmetlerde kullanılamayacağı gerekçe<;iyle boşaltılan muzedeki kıymetli eserler sehrımizdekı Pran.sız Katohk Kılıse«ı ve bahçeîine nakledilmekte ve verlestırılmektedir. Bu eserler içinde Iskender Lâhti kadar kıymetli bır Yunan Sarkofajı da bulunmaktadır. Resım şehirde fırınlardan seyyar esnafa satacakları pıdelerın ne şekilde naklolunduğunu gosterıyor. Pıdelerın ustune ortulen ortu ayak altında belkı yıllarca çığnenmış bır kılımdır. Mıde bulandıran bu hali goren yok mu? Tabanca kaçakçılığı ile ilgili soruşturma dun tamamlanmıştır. Bununla ilgili olarak evvelkı gun ele geçirilen 26 tabancanm sayısı 37 ye yukselmiş ve kaçak imâl edılen bu tabancalardan birer tane satm alan beş kişi de yakalanmıştır. Dığer taraftan, Rıze'nin Ardaşen NADİR NADİ Arkası Sa. 3, Sü. 5 te kazasına bağlı Pırmçlık knyu halkından olan tabancalann ıraa!3n "Sessiz yürüyiiş,, e katılan talebeler cezalandırılacak Erkek Teknik Öğretim Umum Müdürü dün şehrimize gelerek tahkikata başladı. Talebelerin yüzde 60 ı dün gelerek derslere girdiler Vergilerini ödemiyen 180 mükellef tevkif edilecek Izmıt, 3 (Hususî) İzmıtte Arazı ve bına vergilerini vaktmde odemıyen 180 mükellef içm tevkif müzekkeresi kesilmıştır. Polıs bu mukelleflerı aramaktadır. Ankaradaki yürüyüşü de polis dağıttı (Tazısı 5 inci sahıfede) Agadir boşaltıldı o Çürüyen cesetler yüzünden şehirde sâri hastalıkların çıkmasından endişe ediliyor. Dünyanın her tarafından yiyecek ve para yardımı devam ediyor Londra, 3 (R ) Son ellı yılın en buyuk deprem felâketıne uğnyan Fas'ın Agadır sehrınde kurtarma amehyesı enkaz altında canlı ınsan kalmadığına kanaat getırılerek bu gun oğleden sonra durdurulmustur. Kurtarma amelıyesınm durdurulma=mda rol oynıyan dıeer bır âtnıl de enkaz altında kalan cesetlerın muthıs sıcaklar vuzunden çun'.meğe yuz tutmaSıdır. Şehirde bu sebepten sârı hastahkların baş gosterme'îinden endıse edılmektedır. T mızleme amehyesı biter bıtmez şehır dezenfekte edılecektır. Olu sayısı 6000 e yaklaşmıştır. Yaralıların sayısı da 6100 ı geçmektedir. Agadır'e dünyanın her tarafın • dan jıyecek ve para yardımı yapıl maktadır. Yaralı sayısının fazla olmavı s°bebijle daha fazla doktor, hastabakıcı ve ılâca luzum go Arkası Sa. 5, Sü. 3 te feullanahnıel Rizenin Ardaşen kazasımn Pirinçlik köjunde ka v ak olarak imal edilen tabancalar Akşam Tekniker Okulunda dün derse giren talebeler sınıfta ve Umum Müdür Osman Tüksel