Katalog

£UMHURİYET 1 Arahk 1960 I. Amerikada Yahudilerin rolii Yazan: Nüzhet Baba Amerika BHmedicjiiBİz .Tâmmadığımız T A R1 H HEM 1 NALINA MIHINA Bizdeki «kalliyetlerden Yahudi, dır. Fakat bu cecniyetlerin çoğu, Rum, Ermeni yesaire, Ajnerika'da hayır işleri hariç; lüzumsuz olup tçtimaî bönyemi 7 müyon kadardır. Bunlardan beş faal sayılamazlar. Bunlar arasında ni takip eden infcıYAZAN zi «iddetle sarsan buçuk milyonu Yahudidir. Yahu Amerikan Yahudi Komitesi re Alâp hareketleri olen vahim hastalık diler gerçi Amerikalı telâkki edil menkan Yahudi Kongresi Benabemnş, fakat her deI hafiyeler ve jnrmektedirler. Burada hayat onlar rit Cemiyeti en faalleridir. virde, cemiyetin bn nallar olmustnr. için meselâ Avrupanın birçok mem Amerikan Yahudileri sair dinkötfi rnhlu insanla Yükselme devirleketlerinden çok daha kolay ve l e r mensuplariyle evlenmek husun yaşanja ve vazilerimizde ilim ve sanat sahasında kolhanesinde U» olunur, inrn«l e fe «örme imkânuıı heraen hemen haklarında hiçbir sunda serbest düşünürler. Fakat başanlar sağladığınm, zaferlerle, dUenler buradan mentalanna gön sat tohnmlarını ayrıhk, gaynhk tatbik edilmemek nispet, hiçbir zaman yüzde onu J ' • • tedir. Ancak buradaki Yahudiler, geçmemiştir. Yahudiler Katolikle Bu hususta Belediye mura fetıhlerle geçmiş yıllanmızda ce derilirlerdi. Daha sonralan bu Devirler ve rejimler cemiyeti miyetimize dürüst ahlâk kaideleri vaıife Adliye Naaınnın riyaseti bn mikroplarını bertaraf edeme din bakımından bir Hıristiyan â rin aksine, kiminle evlenirlerse evkabe teşkilâtına katî hâkim olmuştu. tnsanlar, birbirle altında rüesayı meraurinJ adliye lerse muvaffak olmak şansını kaylemi içinde yaşadıklarmın "hejıen lensinler, çocuklarının Musevi olarini geverler, birbirlerine yardım den bir kaç zattan mfirekkep bir betmiş bulunurlar. Her devrin adirektifler verildi har zaman farkındadırlar. Dünya rak yetiştirlmesi hususunda ısrar etmefe koşarlardı. Çalışanlar, sa komisyona tevdi olundu^ da 11 milyon Yahudi olduğuna gö etme.nektedirler. Başka din mendamı olan ve her tarafa kolaylıkbalarında mnvaffak olanlar haset, r« Yahudilerin yansı burada de suplariyle izdivaç nispetinin azlıSultan Hajaidin son onbeş tene la hülul edebilen bu insanlan Belediye İktisadi Murakabe Mü kin yerine takdir ve muhabbetle mektir. lik saltanatında jurnalcılık devlet ortadan kaldırılmaları milletim ğı, Yahudilerin henüz Amerikan dürlüğünün kontrol ve murakabekarşılamrlardı. Fakat inhitat deAmerika'ya ilk Yahudi hicreti cemiyetine tam mânasiyle eşit hak sini şiddetlendirmek maksadile dün virlerinde bu millî hasletin yerini ricaU arasında da, âdeU birhiriyl «in'huzur içinde ilerlemesi, inki 1654 yılında Yeni Dunya gahillerı larla dâhil olamamış bulunmala sabah Belediye Reisi Başyardımcı bir çok kötülük almıj, çalışkan, Ie yarış eder derecede rağbet gör şaf etmesi için başlıca şarttır. miiştŞ. Sadnâzamlar, büyök me' " ne 23 Yahudinin ayak basmasiyle rından üeri gelmektedir. Amerika sının başkanhğmda bir toplantı ya d ü ü memleketlerindeki ölçfi i başlamıştır. 1880 de Amerikadaki h Hıristiyanların Yahudilerle içt pılmıştır. Bu toplantıda İktisadi dürüst insanlan imha etmek için I murlar hünkâra havadis yetiştiryılları ile tanınmış, namusYahudiler 250,000 den ibaretken mai alanda birleştikleri ve kayna cnurakabe teşkilâtı elemanlarına çare arıyan fena insanlar peydaj mek illetinden kendilerini kurta Iarı imtihandan geçmis, şereili üıolmnştu. Tarihimiz dikkatle tet ramamı&lardı. 1925 de dört milyona yükselmiştir. tıkLarı gahalar mahduttur. Bazı ye kat'i direktifler verilmiştir. sefil ruhln adamların ya kik edilir ve hâdiseler iyi bir çedevrinde lu1 Son senlerde Amerikaya ancak beş lerde ise temas, sırf iş sahasın Diğer taraftan teşkilâtın daha 1 bin kadar Yahudi hieret etmiştir. münhasudır. NewYerk Yahudile rasyonel çahîmasını temin için a kilde tahlil olunursa çörüliir ki, flyeler dört ..n.fa avr.lm.s buln r a h a t s l Z ı tezvirlerle, yalanlarla edîlmemeleri prensipidir Amerikan Yahudilerinin büvük ek rinin, cemiyet hayatında Hıristiynn lınması gereken tedbirler etrafın Türk cemiyetine zarar veren en nuyordu. Bunlardan bUinei ..nıi B u u n bu ileri ölçüyü kabul etve di$er din menauplariyle temas da bir rapor hazırlanmasına bu top büyük tehlike hafiyeler ve jurnal «aray erkânından mürekkep hafij seriyeti Amerikanın 19 jehrinde larıdır. Bu tehlike, zaman zaflian yelerdi. îkinci ıınıf hafiyeler îs memiz> benimsememiz, mHlî kıytoplannuştır. Yalnız New York'un lan pek azdır. lantıda karar verilmijtir. memleket kıymetlerine karşı yij taob.ui ile İBUUuatarlııgun diğer. m e t l e r i m i z i kimin, hangi sebeple Broclyn »emtinde bir milyondan Amerikada Yahudi aleyhtarlığı nelen, çalışıp mnvaffak olmus inr memleketlerinde çalışırlardı. Ü' ve nasıl bir hasedin tesiri ile ortfazla Yahudi yardır. Amerikada 100 var mıdır? sualine cevap vermek sanları, mohakkak surette imha çüncü gınıf hafiyeler ige birinci taya attığı bilinmiyen imzasız bin kadar da Yahudi eiftei mevcut güçtür. Açıktan acığa bir aleyhtaretmeŞİ hedef tur. Amerika nüfusunun yuıde üc Uğın göze çarptığı iddia olunaraaz. tntan bir mahiyet ye Ikinei sıtuf hafiyelerin gizli ve mektuplarla, ihbarlarla huzurauz almış ve bn hal memleketUniz husnsi maiyetleri efradı idi. Bun etmememiz lâzım gelir. buçuğunu teşkil eden Yahudiler a sa da profesyonel bir şekilde Ya için dış tehlike kadar ciddileamiş J larm bir kısmını memurlar teşkil Her inkılâp hareketinde, bn in raunda ancak 1800 kadar milyoner Ijudi aleyhtarlığı yapan bazı neştir. " vardır. Bütün Amerikada • 10 riyat mevcuttur. 1956 yılında Şikaediyordu. Dördüncü unıf bafiye. kılâpların hüsnü niyeti ile tam bin milyoner veya milyarder oldu go'da yapılan bir tetkikten anla Hafiyelik ve jurnalcılık îkinci ler bn unıflarin dışında kalan ve 1 D İ r teı»t ^lalinde olarak, kâtt nıh ğtına göre Yahudilerin nüfuslarına şıldığma göre, Yahudilerin bazı iş. , , . Abdülhamit devrinde, resmî bir marıUatı mihimmesi olduğn vo l.n l,a r , naaaran milyoner adedi oldukça ka lere a/ bir nispette de olsa, ahn lunda . „ , „ . 4.ı».., çekip «;^ , e z v i ve l e r l m i a Istanbul Valisi Tümgeneral Re hale sokulmuştu. Yıldız sarayında ,„„*„ saraya telgraf „.!,!* ora k ı v m e t hareketen geçmekter ,, e bazı banktır. 1986 yılında Senadota lki, madıkjarı tespit olunmuştur. Bazı fik Tulga'nın, uhdesine resmen Be Serhafiyelik ünvanı ile bir ma ya g.d.p b.r tak.m yalanlarla, .f ^ ^ v l k m a k i t m e k t e A ^ Temsilciler Meclisinde on bir Ya ünivçrsiteleın, hususiyle Tıp fa lediye Reisliğinin de verileceği bil kara bulunuyor ve muhtelif şahıs tıralazla temız insanlan lekelıyen " ler. hudi ftza bulunuyordu. Umumiyet kültelerinin, Yahudilerden ancak dirilmektedir. Bilindiği gibi Bele ların verdiği jurnalların tetkiki kimselerdi. Kıymetli insanların güç yetiştiitibariyl* Amerikadaki Yahudile' bir nispet dahilinde kayıt ve kabul diye Reisi Şefik Brensü ağır bir vehham hükümdarın en önejnli Garibi şu ki bn jurnalların iftikört rin »iyasete pek karışmadıklan gö nouamelaM yaptıklan da söylen kalb hastalığı geçirmiş ve hastaha meşguliyetini teşkil ediyordu. ra olduğu anlaşıldığı halde yırtı ği bir memlekette, onlan ruhlnlann iftira ve tezvjrlerine rülmektedir. Bazı kulüpler* •• ba raektedir. » neden çıktıktan sonra da doktorlar1 Serhafiyelik mevkiini ve jnrnal lıp atılmıyor, sahibi çağırılıp ya m a n ı z at otsüers Yahudileria alınmadığı bırakırsak, muhtaç oldnğuuzun bir istirahat müd Iann hükümdara takdim şeklini I Uncılık ve mfilterilik cürmiyle m n Amerikada Country Club tâbir da biliojoektedir. Buna rağmen Ya ' cezalandırılmıyor, bilâkis bu gibi * terakki mfltemadiyen geeikeettikleri spor ve içtimaî kulüpler deti tanımışlardır. Bu durum kar Mâbeyin Başkâtibi Tahsin Paşa hudi aleyhtarlığı ile meşhur Amehâtıralarında şöyle anlaUnaktadır: islerde müteyakkız davrandığı i cektir. rioa iamindeld dergi bile Yahudüe den bazılarına Yahudiler aza ola şısında Şefik Erensü'nün tekrar Is Artık bu memlekette dürüst ve çin taltif olunuyordu. Bu da jnrrin bazı Tasıflarını inkar edem« mazlar. Zengın Yahudilerin bulun tanbul Belediyesinin ağır işlerine ! «Evvelleri padişaha takdim edinamuslu insanların huzur içinde dukları büyuk şehirlerde bu bir dönmesinin imkânsızlığı karşısında len jurnallar Serhafiyelik maka nalcıhğın günden güne ilerleme Dergiye göre xmektedir. yasıyacaklan devirlere gelmis bnsine *ebep olnyordn. l(k, sefahat» az düşkünlük, aileye mesele değildir. Çünkü sırf Yahu İstanbul Vali ve Belediye Reisliği mına gönderilmiş, Sarayda bu Îkinci ADdüthamit »altanatını lunuyoruz. Bu defa olsnn kötfl ruh ünvan ile bir makam teşkil edilba&ılık T« maarife İ4tiyak Ameri dilere mahsus Country Club'leri ni bir tek şahısta birleştirmek uy yıkan sebeplerin başında bu bafi lular fırsat bulamasınlar ve millî kao Yahudilerinim ayırt tdiei ra yine Yahudiler aralarında kura gun görülmüştür. Bu durum res mesinin hikmeti de bu imiş. Başelik ile jurnallar gel kıymetlerimizi, birbiri mrkasından nflan arasındadır. Hapiı euasımı rak sporlarını yapar, içtiaıa! hayat men açıklanmaoıasına rağmen, Va kitabete tayin olunduğum zaman y mektedir. Bu saltanatm çökmesm yıkma imkânlannı ele geçiremelarını ve eğlencelerini temin eder li ve Belediye Reis Vekili bir prog jurnallan tetkik ve lâzım gelen. mahk&nı olan Yahudilerin s* oidusonra, cemiyetimizde birbirii sinler. ler. Fakat tek bir Country Club ram yaparak öğleden evvel Vilâ leri celp ve isticvap vazifesi husuj gu da bir hakikattir. bulunan yerlerde bu memnuiyet yette, öğleden sonra da Belediye sî şifre kâtibi Boşnak Kâmil BeAmerikan Yahudileri haytr lçl« Yahudiler için oldukça ağırdır. de çalışacağını teşkilâtına ve ilgi ye mevdu olduğunu gördüm. Bu vazife Beşiktaşta Hasanağa kararin« teberrularda bulunmak bakı Çünkü bu kulüplere mensup ol lilere bildirmiştir. mından da önd« gelmektedirler. mıyan kimselerin, cemiyet hayatın Akıl hastaları Şehir TiyatroUmuml kanaat hilâfına buradaki da kalburüstü tâbir ettikleri sınısunda salı gecesi temsil Yahudiler »eaıahatleriyle meşhur ia dâhil olamamak yüzünden sivHölkımızın tevecGübünü verecek durlar. Amerikan Yahudilerinden rilmiş kimselerle temas imkânları Eskl Veteriner Umum Müdürbeş milyonu bir senede sırf Yahtı azaknaktadır. Maamafih AmerikaBakırköy Akıl Hastahanesindeki kazanmaK lerinden sevgili ve kıymetli edi dâTalan için 200 milyon dola* da Yahudi aleyhtarlığı gitgide a %astalar, salı günü gecesi Şehir Titiryaklsl öSrnadık vfims'fe kalmayan, şim, babamız. oğlumuz, kardeşidan fa«la tonc rcrmektedirler. zalmaktadır. Çünkü Yahudilerin yatrosu Dram kısmında Ikizler admiz ve dajnadımız , evınizin uğurJ.. kitapi.ığsnızın ziyr.eti Yahudilerin fcrail dârasına kar Amerikaya bağlılıklan gün geçtik lı piyesi temsil edeceklerdir. BilinOSMAN BÜYÜKKAYA fi derin hitlcrle bağU olduklarına çe büsbütün anlaşılmakta ve tak diği gibi hastalar, geçen pazar günın azız ruhuna ithaf edilmek nü ayni temsili hastahanelerinde fiiphe yoktur. Amerikan Yahudils dir «dilmektedir. üzere vefatınm 40 ıncı günune Amerikan Yahudilerinin tama temsil ederek büyük bir başarı ka ıt Türklare kar«a son dereoe miitesadüf eden 2 12/1960 cuma güzanmışlardı. Dram Tiyatrosundaki nü öğle r.amazını mütaakıp Surait hiıler beslemektt, muhabbet miyle Amerikalılaşacakları ve Atemsilde Vilâyet ve Belediye eradiye camiinde okunaeak mevizhar ttmektedirler. Amerika nam merikahlardan ayırt edilemiyeceklıdı şerife kendisini sevenlerin, rt hesabına İM »on dereee vatan leri gün gelecek midir? Bu »uale kânı, Korkonsüller, Üniversite ve dost, akraba ve arzu eden dinmütehassıslar şöyle cevap veriyor basın mensupları hazır bulunacakperT»rdirler. l«tira.k elnjedikleri daçlanmızın teşriflerini rlca eB e y i i e r ö ' t e vz e:j • ı • e t . a l a d ı . • harb yohtur. Nufusları Amerika lar: Eğer s^alden maksat, Ameri lardır. Hastalar bu arada bastahaderiz. neden bazı sahneleri, tablolar hanalkınm yüzde üe buçuğunu tes kan Yahudilerinin iktisadi, siyasî Buyükkaya ve Kırcan aıleleri kil »ttiji halde, Ikinci Cihan Har ve içtimai sahalarda taoıamiyle ay linde canlandıracaklardır. bin« ictirak oİ9p«4«ri yfizde beşi nı haklara sahıp olmalan ise, ceDiger taraftan İstanbul Belediye bulmuftttr. vap evettir. Şayet sual Yahudile si Konservatuar Folklor BÖIÜ.TIÜ l«mü« bağlıdırlar. Jakat b«, îs rin tamamiyle hüviyetlerini kay de önümüzdeki günlerde Bakırköy ' " nharkasına ?dikkat eöinız. satf topraklanna büjrük bir muha bedip etmiyeceklerine dair ise ce Akıl Hastahanesine giderek bir oir akını yaratjnamıjtLr. Şimdiye vap büyük bir hayırdır. Binlerce konser verecektir. :STANBU:L.:MAAR'IF Amarikadan lıralle ancak sene hüviyetlerini kaybetmenıek Şarkıcı Prens ile S. Aylâ için gayret sarfeden Yahudilerin itd bin kadar Yahudi gitmjştir. büyük bir revü fîlmi Amerikada bir blok olarak Yahu birdenbir* değişeceklerine inançeviriyor diiarin r»7 aandıklan bajında bir mak güçtür. Yahudilerin hüviyetDünyaca « Şarkıcı Prens » namiylerini hiçbir zaman kaybetmiyecek zolİMİ ı t r mıdır? NewYork, Şikago, Loc Angeles gibi birkaç bü lerinin en büyük delili i?e dinle le tamnmış Italyan kontlarından yük tehird* «vet. Fakat burajarda rine karşı besledikleri derin sada Roland Brancaccio ile Safiye AyiriaedaJılarin T« Italyanlajrm da kattir. Amerikanın, türlü milletle Ta mevzuunun bir kısmı tstanbul, ajrnt derecede müessır olduklan ri bir kazanda kaynattıktan bir Izmir ve Antalyada, diğer kısmı ise goriilmekiedir. Amerikan Yahudi müddet sonra bu milletleri Ame Napoli, Cenova ve Roma'da geçen Tamamı 1 temmuz 1961 tarihine kadar ilgili Fabrikalarımıza leri Cumhuriyetçi partidan ciyade rikalılaştırjnak hususundaki muvaf bir revü filmi çevirmek için anteslim edilmek şartile 25.000 (yirmibeşbin) Kg pamuk ıplığı Nüshası 25 Kuruş Demokrat Partiyi tutarlar. Eskiden fakiyeti meşhurdur. Lisan, giyim, laşmışlardır. mübayaa edılecektir. Turki>e Haricî Safiye Ayla bu filmde okuyacaSı Amarikan Yahudileri arasında a kuşam, örf ve âdet gibi vasıflar bu Alâkalı Firmaların, Ankarada Umum Müdürlük Ticaret SerLira Kr Lıra Kr. şarkılardan bir kısmını Cuma guvisi ile tstanbul Büromuzdan şartname alarak 16.12.1960 cuma Senclik 75 0O 150 0O diye bir tınıf Tarmış. kaynama neticesi zamanla ortadan J nü Saray'da vereceği konserde dingünü saat 17.30 a kadar teklifle rini kapalı ve mühürlü zarfla 6 aylık 0.Û0 80 00 Bunlar Almanyadan hieret eden kaybolduğu halde, her ferdin kenleyicilerine takdim edecektir. 3 aylık 22 00 44 00 Umum Müdurluğumüz Mihaberat ServiFİne tevdi ve kaydettirYahudilerdir. So» yıllarda Yahudr di bildigi gibi ibadet etmesi hakBatan ve Yayan meleri ilân olunur. ler aratında gerek ibadet tarzı, ge kı devam ettikçe Amerikan YahuCumhuriyet Matbaacılık ve Şirketimiz 2490 sayılı kanuna tâbi olmadığından, ihaleyi yarek örf T« âdet Te ev hayatı gibi dileri de Yahudi olarak kalacak Arahk 1 Cemaziyel'âhır 12 Gazetecilik Türk Anonim Şirketi pıp yapmamakta, kısmen veya tamamen dilediğine vermekte meselelerde autvcut farklar süratle lardır. Bütün bunlara rağmen; ACnğaloğlu Halkevi Sokak No. 3941 SPrbesttir Sahibi azalmaktadır. Şu cihet de calibi merikadaki Yahudileri memleket=Iü dikkattir ki Amerikan Yahudileri lerine ve tâbiiyetlerine en bağlı ve NÂZİME NADİ a 15 araıında iki grup vardır. Bir kıs en sadık lertler olarak vasıflandırYazı işlerını fıılrn ıdare eden mı Amerikah olmakla beraber Ya mak da yanlış bir görüş değildir. Mesul Mudur o Ic V. ] 7.05112.03114.28 16.41 18 19| 5.21 hudiliklerini ve Yahudiliğe hâs ka Amerikadaki Yahudiler de, hemen VECDİ KIZILDEMİR gonderilen evrak ve 9 46H2.00 1.37 12.09 Gazetemize rakterlerini muhafaza etmektedir her yerde olduğu gibi iş ve ticaretE. ] 2.24J yazılar neşredilsin edilmesin iade ler. Diğerleri ise herşeyi unuta le cneşguldürler. îçlerinde fen aedilmez. llânlardsn mesuliyet rak sadece din itibariyle Yahudi damları, mucitler ve kendini ilme kız elime Ibranice bir gazete tutuş kabul edilmez Belediyemizde 1250 lirahk aylık ücretli kadroda çalıştıkalarak, tam mânasiyle Amerikalı hasretmiş olanlan da fcoldur Ameri turunca aklım başıma gelir gibi olnlmak ve müktesep hakları olan aylığın üc üst derecesine olmak yolunu tutmuşlardır. Fakat kada Yahudilerin kesif bulunduğu muştu. Meğer bu otel sırf Yahudi Abone ve ilân işleri için. zarfın bu ikilik ne Yahudilere, ne de A yerlerde Ibranice çıkan gazeteler hahamlarınin devam ettikleri bir üstüne vAbone» veya «İlân Servısrı kadar ücret verilmek üzere bir mühendis alınacaktır: merikaya zarar verecek mahiyet de mevcuttur. Bir gün meşhur plâj otel imiş. Etrafıma bakınca vaziye kaydımn konması lâzımdır. Taüplilerin daha evvel çchşmış olduklan yerlerden aldık* te değüdir. Amerikan Yahudileri lardan Atlantic City'de tesadüten ti anlamıştım. Amerikada sırf Yaları referanslarını ekliyerek 15 arahk 1960 gününe kadar bir BU GAZETE £\SIN AHLAK nin 300 den fazla ve muhtelif iş bir otelin holüne girerek bir sabah hudiljer,e ait bu gibi oteller çokTAAHHÜT ' düekçe ile Keşan Belediye Eeisliğine müracaat etmeleri ilân YASASINA. UYMA\I leri gaye edinen eemiyetleri var gazetesi almak istemiştim. Satıcı tur. 1 olunur. • • ••• *• ETMİŞTtR. İktisadi kontroller sıkılaşıyor Hafiyelere ve jurnallara dair Haluk Y. Şehsuvaroğlu Meselâ bizim telgraf makinelerimiz komiktir, telefonumaz komiktir, otomatik tartı makinelerimiz komiktir. Hele radyomuz komiklerin komiğidi r. TeJgraf bazan 6yle komiklikler yapar ki, Posta Telgraf idaresi bile ciddiyetine inanmadıŞı için, telgraflardan mesuliyet kabnl etraem diye bir kayıt koymak zorunda kalmıştır. Telefonumuzun komikliğine payan yoktur. Konuşacağı yerde susar, susacağı yerde konuşnr; konnştnju zaman çenesi düşük bir acuze gibidir, her lâfa karışır, sustntu zaman da, se si uzağa götürmeğe roemur ol dufunu bildiği için, öyle uzaklara sötürür ki, sesten bir daha eser bulamazsınız. Kadvomu/un komikliğine e? lince, onu ne siz sorun, ne ben söyliyeyim. Demokrasi adlı on senelik orta oynnnnda bizi ne tekerlemelerle, ne açmazlarla eğlendirdiği cümle âlemin malumu. Otomatik ölçö Sletlerimiz, komiklikten yana bunlan hic aratmaz. Her açıiışta içinden bir alay çerçöp çıkan, bir kişiyi tartacakken on kişiyi birden tartan ba zavallıların ötekilerden farkı, zorla komik hale soknlmalarıdır. Şimdi bnnlara t>ir tane daha ekienmek ftzeredir. Gazetelerde haberi okumussunuzdur, 1. E. T. T. idaresi, otobüslerde kullanılnıak üzere biiet basan küçük makineler getirtmiş. Haberi oku yunca aklıma geldi. *«te bir komik makine daha, divp düsündüm. Falnız. bu galiba Btpkileri bastıracak, çünkü daha şimdiden komiklige baslaau» bulunuyor: Bir tek marifeti var, bize zaman kazandırmak. Elle bilet verjne nsulü çok zaman kaybına sebep oluyormuş. Halhnki biz zaman kaybetmeği hiç sevmeyiz, keenne, vakit nakittir sözü bizim icadımızdır, zaman bahsinde kılı kırk yarar, dakikamuı bo« geçirmeyiz. onun için, böyle marifetli bir makineye çok ıhtiyacnnız vardı. Lâf değil, bu makine, bilet başına bize tam üç «anive kazandıracakmış. Sonra? O kadar işte. Daha ne oisun? Simendöferi ilk deta gören Çinliye, bununla otuz rflnlflk yo Ia üç günde gideceksin, demişler de «geri kalan virmi yedi gü nü ne yapayım?» diye sormuş ya, biz de her biletten birike birike koskoca bir vekun tutacak fiç saniveleri acaba ne yaparız diye düşündüm. tielki Nasreddin Hocarun eski aylan kesip kesip yıldız yapması gibi bir çare bulnruz. Bilet ba&ına üç sanive kazandıran bilet baucı bu makıneyı bizim, ne zaman seleceği belli olmıyan, gelip çelmiyeceçi de bi linmiyen; ikide bir yarı yolda pattadak bozuluveren; içlerine tıklım tıklım müşteri doldurul?n; girilince çıkılamıv.in, çıkılınca girilemiyen; soförü öfkeci, biletcisi burnundan kıl aldırmıyan otobüslerimizde kullanacağımızı düşunün; bakın, makine ne kadar daha komikleşiyor. Şimdilik, biriken fiçer saniyelik zamanın ilk faydasını Otobfls idareci görecek. Biraz dişimizi tıkar, acaba şu makine nasıl işliyormus diye otobflslere fazladan dolacak volcnlara yer açarsak, canımız cıkar ama, makinelerin bin beser yüz lira alış bedelleri de bir kaç gün içinde çıkar. Henüz erken belk;. fakat Haydarpaşa garındaki otomatik peron bileti makinelerinin, yedek parçasızlıktan uykuya yatmış halleri, onların yanı başında, harıl harıl elle bilet veren gişe, gayri ihtivari gözümün önüne geldi, Hamdi VAROGLU M Komik makine akinenin komiğl olmaz, diyeceksiniz. Bana da öyle geliyor. Makinenin komiği olmamak icabeder. Ama, oîuyor işte. Tulga, resmen Belediye Başkanlığı vazifesini de yapacak ME V L I T I Sayın DoJ^tor ve Eczacılara İsveç FERROÖAN Fabrikası mamfıllerinden (Anti Protrombin) Isimli müstahzar piyasaya arzedilmiştir. S AAT Lİ MA A Rİ F DÜVAR TAKVİMLERİ tATKLİDİNDEN SİVKJLNJ^ (SAATLİ:MAABİF tAKVİN A. P. Komprime Doğan Sağlık ve Sigortaları A. Ş. Faztn yorgunluktan müteuellit AĞRILARINA KARŞI CÜMHUEIYET Türkiye Şeker Fabrikaları A. Ş. den: Keşan Belediyesi Reisliğînden: Mühendis Aranıyor OPONİN ^A ııiHiııııııııımııııııııııııııtıııııımııııııiHiıuuııuıuiH^ı^ıııııı.iMtijyij.Mi^jy^vıııııı^ = CCMHVRlYETin edebi tefrikası: 11 betten dönen adaraların küçültülmüş birer karakalem resmi gibi. evlerine doğru koşuyorlardı. «(Nıye böyle sarı, niye böyle soluk benizleri döllerin?)» diye düşündü kendi kendine. «(Yâni yemiyorlar mı? Doymuyorlar mı? Biz de bu köyün lıulamacıyla beslendik. Yoğsam oJ»ul mu soldurdu böyle bunları? Okulun kireç sıvası yüzlerinin rengini mi emdi?.)» Eğitmenle Öfretmen de bahçe kapısından çıktılar. «(Bir işleri mi var? Köy içine mi inecekler?)» Eli yüzleri jorgun. Üstlerinde çalışmış çırpınmış olmaktan doğTna bir dur gunluk. «(Gökyüzünün ihtiyar yıldıziarına benziyorlar akşam üstleri. Ben bir âşık olup saz çalsaydım, bir türkü koşardım okul hocalarına. Sabahları tâze çam fidanlan gibi şirin oluyorlar. Yüzleri gözleri giüüyor. Şi rin ve istekli oluyorlar. Buna bir deme derdim işte! Bunu bir türküye vururdum. Vururdum da bütün köylerde söylenirdi. Bugünlerden bir eyi haber gibi calkanırdı geleceğin ovasında düzün"e...)» Eğitmen: «Merhaba Ismail Emmi!» dedl. öğretmen: «Merhaba Pehlivan !> Pehlivan, okul hocalarını yeni yoldan selâmlamayı severdi: «.Günaydın hocalar, günaydın, günaydın, günaydın .. Yâni ki. tyi akşamüstleri size. Ke bu, kö je mi gidiyordunuz?» öşretmen: «Yok caııım, çıktıy dık şöyle.» dedi. «Eğitmen durmadı, eve gidecek. Ben de yalnız kalmak istemedim. Ama şim di scni görünce fikrim değişti. Efıtmeni buradan ufurlar, seuuıle geri düneriz istecsen. Pehlivan, âsasını yere vurdu: «Yol boyunca bir iki gezinsek de olur. Bugün cumadan erken c'ktınız da görüşemedik. Vanp bir bakayım dedim kendi kendime ..» tğitmen, Öğretmenden erken davrandı: «Camiye varınca bizim öğretmene sıkıntılar basıvor, fazla duramıyor..» dedi. «lçerisi çok karanlık ama..» cedi Öğretmen. «Osman Hafız'ın sesi de ağlıya cağını getiriyormus..» «Esneyip duruyorum, oraya va nnca bana bir uyku çöküyor.» Pehlivan: «Alışamadığındandır.» dedi. «Alışsan heç farkına varmazsın. Biz alıştık da ne uy kumıu geliyor, ne bir şey! Karanlık oluşuna gelince, varsın karanlık olsnn, Allah karanlıkta da görür...» öğretmen: «Yeni şeyler de söylejniyor, hep eskiler...» dedi. «Eskileri söyler tabii.» dedi Pehlivan. «Camide yeni bir şey olmaz ki! Hemi de kafadau söy lemiyor, kitaptan söylüyor. Kitap da tek kitap. Başka din, başka kitap gelmiyecek şimdi dünyaya. Dünyanın sonuna kadar, o kürsüden, o kitap okunaeak...» «Senin, ömrünün sonuna kadar hep Damalı'dan bakman gibi.» «Öyle, dünyaya hep Damalı'dan bakmam gibi.» Eğitmen: «Osman Hafız, benim hıldiğim o kitabı yılda beş altı sefer aktarır. Ben simdi şnrada başlasam, hepsini teker teker söylerim. Hep aynıdır. .» Pehlivan: «Abdasım olsa, ben de söylerim.» dedi. «Ey cömaati müslimîn! .. diye bir basladım mı » «Bunlar beni sarmıyor.» dedi öğretmen. «Ben bunlan biliyorum.» «Biliyorsun emme yapmıyorsun.» «Osman Hafız da yapmıyor. tki gün önce Muhtar, evinin 6nündeki çiti kaka kaka dereye indirmiş diyordu.» «O başka, bu baska. Hem habarın yok, bugün de Muhtar birez sıkıstırınca, çıkarıp cami anahtarını atıvermiş. Başka imam bnlun, demiş.» «Gördün mü?» ded! öğretmen. Pehlivan: «Gördüm emme . » diye lâfı nzatacak oldu. «Haydi gezelim, haydü» dedi ö#retmen. «Ben Osman Hafızın öğütlerinden bıktığun gibi, ba konudaki tartısmaiardan da bıkmışımdır. Gezelıra..j» Eğitmen: «Bana izin öyleyse.» dedi. «Evde odun yarılacak. Hayvan oruz bakılacak. Vanp diseyliye birez yardım edeyim.» Pehlivan: «Sana izin, Mısdava.» dedi. öğretmen de elini salladı: «Güle güle...» Eğitmen sola vurup mahallesine doğru salındı gitti. Arkası var Yenen yenilen bütün pehlivanlar, pirleri Hazreti Hamzaya du a ederler. ellerini yüzlerine çalıp yıkannıağa giderler,di. ts.ma,il P8Miva,nın gününde, o meydanlarda böyle şüre=irlerdi. Ismail Pelıiivan, şicıdikileri bilmiyor. Damalı'da gördüklerini de tut muyor. Bir defa gencler, kisbeti düğünden diiiüne giıiyorlar. Ye ni oyunları fenleri öğrenmiyorlar. Düğün sahipleri de ödül ver mekten korkup güreş yaptırmıyorlar... Topal, son güreşini anlatmaktan hoşlanmazdı. Soran olursa, yanı da tenha ise, üstünkörü an latırdı. Bacağının kırıldığına hiç, hiç yanmıyordu. Kendi oyu nuna gitmisti, ona vanıyordu. Tam işi sona erdireceği anda olmuştu bu! Çok utanraıştı. Gnreşte yenilen «kan» olmazdı ama, kazanılmış oyunu vermistı. Yıllardır o utancı üstünden atamı.vordu. Sümbüllü'den Ker kenek'le güreşirken, üstteyken nasıl birden bire alta düştüğünü iki açır vücudün bir bacak üstüne birden bire nasıl düstügünü, bacağı kınljnca nasıl boğalar gibi ba&ırdı*ını, milletin ürperdiğini, bayıhp yere serildi ğini anlatmaktan hoşlanmıyordu. En bilgili, bir kııak sacUır da ki üç günde nıi açıhr? AsMar bacak şismiş! Mor bir torba olmuş! AJrıdan, iniltiden duramı yor. Aldılar, salla Ortaköy'e indirdiler. Oradan araba tutup Denizli'ye ulaştırdılar. Denizlide Tayyar Bey diye bir doktor var, ünlü! Ama eline kimse düş mesin! Asma bldar gibi, kolunu bacağını budayıp budayıp yolluyor. Ismail Pehlivam görünce: «Ulan Yörükoğlu, senin bn bacağı gesecegim!» dedi. «Bu bacak senin kanını zehirlemiş.» «Tayyar Bey'in dedigini ne duyuyor, ne de anlıyordu. «Kesiyo rnm ulan!> Başını salladı. o kadar. Ondan sonra dünyaya hep bu dağ başmdaki Damalı'dan baktı. Dünyaya her zaman bir noktatan bakmak, başka başka nok talardan bakmağa alışmışkcn bir noktaya çakılıp kalmak ne kadar fena! Her zaman bulgur yemek, yâni her zaman bir yerin resmini yapmak, yâni her zaman «Hasan» diye çağırıp baş ka güzel adiarı ağza almamak; dağların ardında, öteki köylerde, öteki yerlerde neler olup bit tigini bilmemek; aklına estiği zaman köyü bırakıp gidememek; raerak ettiğin şeylerin as Unı keoıdi gözünle görememek.. tsmail Pehlivan'ın hikâyesi hep bu çizgi üîerinden giUi. Altı yıl kadar süren muhtarlığı zamantnda bile, köyden dışarı gidemedi. Gerektiği zaman mühürü birinci üyenin eline verip yolladı. Eşeğe binemiyordu. Binip semer fistünde duramıyordu. Se meri tek bacağıyla sıkması gerekti, yapamıyordu. Sanki köylü ağustos ayında toplaşıp başı ala karlı bir dağa çıkıyor, orada duru duru akan sulardan, ye şil, gök sulardan duya doya doya içiyor, dönüşte eğer akılları na gelirse, ona da bir şişecik doldurup getiriyorlardı. Bu da Topal Pehlivam kandırmıyordn. En son güreşinden sonra hayatını böyle anhyor, böyle özetliyordn .. Okula yaklaşmıştı. Tenıizük için kalan son çocuklar da çık mışlardı. Kitapları torbalarında, torbalan sırtlarında, gur. Kimyager Adana'da tyr mensucat fabrikasında vardiyada çalıştırılmak üzere bir kimyager alınacaktır. Askerliğini yapmış bulunması şarttır. Yeni mezunlar, Çukurovah olanlar ve lisan bilenler tercib edilir. Taliplerin Adanada P.K. 297, İstanbul'da ise Ajirefendi Cad Gürünhan kat 6, No. 606 (Telefon: 27 28 37) numaraya müracaatleri ilân olunur. IIIIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIir