Katalog

26 Ekim 1960 CUMHURÎYET BEŞ Athenagoras, Alican, Güneş ve Emekli Bir General Diin Sanıkları itham Ettiler Baştaralı 1 inci sabifede diğinden Arif Onat'ın şahadetine alaraak nümayişçilere dağılma j dum. Cevap olarak, bız trafik mıyacağım bir milletvekili 6/7 | yıkılması için hayli gayret sariet bunun Dir tertip olduğu yolunua ınüsamaha edin dediğini ifade etni topluyordu. Eylül hâdiselerinin millî itibarı ti. Böyle bir suça iştirak etmis şayialar çıkmış ve bu şayialaı miştir. müracaat edildi. Arif Onat emek ları için iyi muamele ettiğini iti polisiyiz kanşmayız, dedi. Celâl Bayar gene lâcivert elbi li hâkim tümgeneral olup 67 Ey'raf ederek: Daha sonra D. P. Meclis gru mızı çok sarstığmı söyleyince o olsaydı bizimle beraber D. P. niri mebuslara kadar aksetmişti. U Mütaakıben. Başkan cGereği da sesini giyınişti. Ayakkabısım bu lül hâdiselerinde bizzat vazife j «Buna sebep gençlerin nümayiş pnndan bu mesele görüsülmek is zamanki Dışişleri Bakanı Zorlu: yıkılması için canı gönülden ca zamanki Başvekilin D.P. Meclis jur.'ilrii:. dr.erek aşağıdaki ara îzam ediyorsunuz. Ben Loııd lışmazdı. Her ihtimale karşı ken Grupunda hâdiselerin esasına gı kürarı ckudu: gun temızlemıştı. Menderes kah j aimıs bir generaldi. Başkanı.ı 67 j yaptıkları ye'r Miralay Fethi Be^ tendi. Grypda fevkalâde elektrikverengi elbiselerini giymişti. Di Eylül hâdiselerinin mürettep oiup yin şehit edildiği ve 6 subayın • bir haVa hâkimdi. Gedik isti rada bu hâdiselerin cereyanından di istikbalini düşünürdü. Diğer rilmemesi yolunda gayret sarfet • 1 Tanık Kjkmet Bil ve D.P. f a tiği dikkati çekiyordu. Ben o zs etmişti. Zamanın başvekili ren sonra daba kuvvetli oldum, diye leri için hiç birşey söyliyemem. ğer sanıklardan yalnız Fahrettin olmadığı hakkınaki sualine şu kesildiği yerdi. Gençleri bu yüzlv,e icuıe he>etinden Ismail ile 4 ispatçılar grupundandım îjrkadasınır. celbine. j Fuat Köprülü tanığa şu sualin man den oradan uzaklaştırmak iste S' soluk ve heyecanlı söriinüyor cevap verdi. Kerim Gökay açık renk bir elbi şekilde cevap verdi: Bu yüzden D. P. liderleri ile ara du. Biz 12 D.P. li arkadaş îspat ,... se giyerek elbise değiştirmişti. | Mürettep olduğuna hükümet dim» dedi. Güneşin anlatacakları bitmişti. ] s o r u l ™ a s l n l istedi: 2 Dışislen Bakanlığmdan ist«î mızda bir soğukluk hasıl olmuş Sanık kürsüsüne gelen Mende ' Hakkı için verdiğimiz takrir yü \ Mütaakıben Başol ile Güneş arantn ve*k;ırın getirtilmesine ve Başkan her gün olduğu gibi «Du tarafından yapıldığına veya teş! ~lu7u;:r/!cirun 2MI.960 perşembe gü ruşmaya açık olarak başlandı. kilâtlandırıldığına temamen ka res şahidin sözlerindeki tezadları zünden D. P. nin başları ile dar ; sında şöyle bir muhavere cere dik birtakım ifşaatlarda buluna | tu. O gün D. P. grupunda 6/7 Ey cakır.ış gibi konuşurken ben de . lül olaylan dolayısiyle bir ka " ' gııı idik. Bazı arkadaşlarunız bii yan etti: belirtti. nü saat fı.:!'ı ? tâlıkme karar ve. Sanıklar bağlı olmıyarak yerle niim: zim ilk başta söz almamızın bu İaşkan Grup başkanı Hulu ' ^ r a k l 1 ? konuşsun diye bagırd.m naşma Tanık daha sonra bunu bir iki rildi. rıni aldılar» diyerek celseyi açderes, hâdiselerin komünist terti yüzden doğru olmıyacağım söy si Köymen oylaraada nasıl bir Bunu hatırlıyor mu? misâlle izalı edeeeğini söyliyerek tı. bıyle meydana geldiğinı. hükü 1 lüyorlardı. Bu temayüllere uya usulsüzlük yapmıştır? grupların arkasınTanık Ispiro Athenagoras din tecavüzkâr J metin büyük gayret sarfetmesim rak başta söz almadık. Menderes i Güneş Köymen'in yaptığı d a n lenecekti. Fakat bitaraf bir terbüyük gruplar halinde poFakat Güneş «Mealen hatırhyo rağmen neticeyi değiştiremedığı O zamanki Kılıçali D. P. Ocak mebus arkadaşlara Gediğin isti | usulsüzlük iki tarafı reye koycüraana ihtiyaç vardı. Bu düşü üslerin takip ettiğini ama oyle rum» diye cevap verdi Söz alan ni anlattı ve meselenin esası hak Başkanmın dinlenmesine sıra gel ( a etmiş olması dolayısiyle hâdi [ mamış olmasıdır. b i r t a k i k i nülmemişti. Athenagoras Patrik j P dışardan bir müdakında münakaşa etmenin mahzuı 1 1 Başkan Bu şekiide reye ko Adnan Menderes: h â ^3 ^ r ş î t e c a ^ â r l â n ' k ö n ^ ! ™ ^ ^ k a t K.hçali D. P. Ocak senin pek üstüne varılmamas.m lu olduğunu bildirdi. Grupta. mü v hanenin hukuk müşavirini terBaşkanı bulunamamış ve yerıne telkin ediyordu. Gedik «Mende nuş grup müzakere zabıtlarından (Baş tarafı 1 inci Sahifede) cüman olarak Yassıadaya getir mak gayesiyle vazifelı oldukları başka bir ocak başkanı getirilmiş . Örfî Idarenin tasdiki için fevka zakerelere hükümetin ve parti lı res beni itham ediyorsa bırakın anlaşılır mı? da yeni görevler ara.nak üzere m b i z z a t 6 7 E lul misti. Başkan .Dinleyiciler ara I " >' hâdiselerini lâde içtimaa dâvet olunmu.ştu derlerinin nasıl mudahale ettik Güneş Bu zabıtların sonraolduğundan sanık Maria Patias' konuşayım» dedi. Hattâ Aydın harekete geçtiğine dikkati çekmiş erini göstermesi bakımından şa sında Türkçeden Rumcaya tercü ' ya?amış bir insan olarak hıç kım m dinlenmesine geçildi. Milletvekili Cevat Clkü «Gedik daıı usulüııe uydurıılması nıünı Öğleden önce grup toplantısı öğ« leden sonra da Meclis toplantısı i vanı teessüf hâdıseler cereyan fir. Böylece Komite nezdinde kume vapacak birisi var mı» dedi. ' s e n ı n b u n a mudahale etmemea , Maria Patias 48 yaşında tıpik suçıu guruıuyor aıye u rP. den kündür. yaşında tipik suçlu şrürülüyor diye D. . aen me yapacak birisi var mı» dedi. M a r i a P a t i a s 4 8 yapılacaktı. Vakit dardı ben sa ' etti. Menderes, Grup Başkanına rulan 11 kişilik komisyonun, Baş Enilos gazetesi Yazı İşleri Mü | n l n tartıp olduğunu açıkça orta .b i r r u m k a d l n I i d i Ç o k h e y e c a n . i s t i f a e t t i M e nderes bunun üzeBaşkan Başbakanın 6/7 Eylüi bakanlık kanaüyle bütün bakanya koyduğunu ifade etti. J lı görünen Madam Patias'a Baş rine kürsüye çıkarak Gedik'in snç hâdiselerinin teferruatına girmek dece ruzname maddesınin görii I Hâdiselerin esasını görüşmek is lık ve resmi sektöre bir tamim dürü ayağa kalkarak kendini taşülmesini istedim. Zaten ruzna . 'eyenlerin dışarı çıkarılmasını Bundan başka bazı talebelerin suz olduğunu bildirdi. nıttı. Bu suretle Athenagoras'ın ten kaçınmasının sebebi sızce ne mede de yalnız bu madde vardı • j telkin etmiş. Bu yüzden 7 yıllıJ< vapıp boş kadrolarını komite emvaliyi ziyaret edip miting müsa• Korkmayın. telâşlanmayın... tanıklığına iki tercüman arasında Grup baskanlığını Hulusi Köy idi? dedi. i ınebusluk hayatımda hiç rastla riie vermseini istediğini söyleadesi istediklerini valinin ise ay Bir şey yok» diye cesaret veribaşlandı. İki' tercüman doğru Güneş Başbakanın Lıman Lomiştir. nı gün biraz müsaade edin. Bir i yoıdu. Yemin ederken, konuşur men yapıyordu. Hulusi Köymen Güneş buna cevaben gündemde , madığım bir usule başvuran Ba tercüme edecehlerine dair * yekaç saat sonra deşarj olacaksınız ' ken, fotoğrafçıların resim çekme konuşulanların dısarıva sızması kantasındakı şıddetlı nutkunun örfî İdarenin ilânı hakkında bir i kan. şörüşme isteyenlerin ka/.:. min ettiler. Başkan müteakiben tabirini kullandığını söyledi. Bun lerine itiraz ederken kendine has ihtimaline karşı doğacak malızur bu hadısede rolu vardır. Mesulle m a d d e n i n bulunduğunu teyıd et nacaeım farkedince Menderes'in Athenagoras'a yemin etmesini dan ! l s t e d i g i n i v e r i n e g e t i r a i . Bu yü/sonra Gökay söz alarak telâffuzu ile sarfettiği cümleler ları düşünerek sadece ürfi îdare rın meydana çıkması için de hiç f i . söyledi. Athenagoras yemini «Hangi talebe teşekkülü bana salondakileri uzun uzun güldür nin ilân edilip edilmiyeceği hu gayret gosterılmemıştı. Bu yüz ; F a k a t b i r ç o k m illetvekillerinin ' den mebuslar tarafından başkana < rumca olarak yaptı. Tercüman müracaat etmiş. Bana müracaat ı dü. O kadar ki Başkan Başol, Ba susunu reye koydu. Fakat kal den hâdıseler bende kasdı geçen • hâdi'senin cereyan tarzı tesbit e elfâzı galize sarfedildi. Oturumun lar da Athenagoras'ın doüru ye eden hadiselerden cok önce Ne yar, Menderes dahil bütün sanık kan %llerden mebusların çoğun curum ıntıbaını yaratmışHr. Hü| d ü m e d e n b u n u hükümetin bece bir saat tâtil edilmesı sırasında luğunun bu konuda umumî mü kumet bunu tertıp etmışt.r diye i min ettiğini başkana söylediler. ! Başbakana «neden çekiniyorsu Baştaralı I inci sabifede r ksiziiğinden m l y o k s a h â d i s e l e . jat Çormandı. Kendisi gazeteciler lar dahi kendilerini tıAamayırak zakere açılması temayülünde ol Tarım isçilerinin dernek kurrin şumülünden mi ileri geldiği , nuz?» diye sordum. «Ağızdan aîı tribününde oturuyor. Gelsin ve gülümsediler. duğunu görünce Türk ParlâmenBaşkan (Arkada oturan sa nin tesbit edilmesini istediklerini > za intikal eder diye çekiniyorum. inaları ile. milletlerarası çalışma Başkan söylenen i Madam Patias hâdise gecesi to tarihinde çörülmemiş bir usun , »i, . • ı ! anlatsın Başkan, Athenagras ın sanıKla • şeklinde cevap verdi. »Arkadaşla sözleşmesinin tasdiki ve hürriyet ve dinleneceğinij Yorgiadis isimli bir kadının ken le başvıırdu. Ve «îstemeyenler dı nıkları göstererek) Sanıklardan bildirdi. . ,. , ısmı not aldı itimat etmiyor musunuz?» . ıstikrazına ek fıkra kanun t»sahangisinin Namık Gedik derece : Güneş'in dinlenmesınden sonra , disine «Ağiama madam, korkma. rı tanıyıp tanımadığını sordu. söyledi. şarı çıksın. tsteyenler içerde kal ! mukabeîe I rıları Komitece kabul edilmiştir. mesul olması icap eder? Başkanlık Divanı Başsavcı Eşe dedım. Hayır» diye Eşyalar kırılacak fakat adam ölAthenagoras geriye dönüp bakdürülmeyecek» dediğini bir poGüneş (Arkasıııı dönüp Ba sel'in talebine uyarak helikop etti. mak istememişti «Tanıyorum» Bu yüzden 6/7 Eylül hâdisele yar. Menderes ve diğer sanıkları ! terle gelmiş olan Maliye Bakanı i Başkan Kanaatinizce Hükü j lisin de yağmacılarla birlikte eşdedi. Fakat Başol, geri dönüp 'yaları tekmelediğini anlattı. Baş j r i m n Srupda müzakeresini iste , süzdükten sonra) Bizim intibaı Ekrem Alican'ın öğleden önce ta I m e t i n hâdiselerin içine girmek baknasında israr etti. Bunun ümız Namık Gedik'in hadisenin j nık olarak dinlenmesine karar ' t e n kaçınmasından çıkan mâna " ' ~* Arif Onattan sonra Ethem Men kan Başol «Şimdi bu Yorgiyadis ' S zerine geri dönen Patrik sanıknedir? fettiler. Bunun «zerine Köymen | mürettiplerindftı olduğu ve Men j verdi. Bilindigi gibi. Hâdise Bastarafı 1 inci sahifede nerede» diye sorunca da: ları teker teker süzdü. Sanıklar deres tanık olarak dinlendi. EtAlican Bundan mürettep ol 4 İki şirket yolsuzluğu ( Po«Altı ay var ölmüş...» cevabını . oturumu bir saat tatil etti. Bir deresin onu himaye ettiği mer sır.da D. P. Kocaeli Milletvekili hem Menderes sorulan aynı suabaşlarını öne eğmişler, AthenaI saatlik tatilden sonra meselenin kezinde idi. Fakat sadece iııtiba... olan. fakat sonradan ispatçılarla duğu mânası da çıkar. Fakat belIatkan ve arkadaşîarı ) le «Benim bu mevzu üzerinde verdi. goras'a bakmıyorlardı. müzakeresini isteyenler pek azal Gedik çok muti bir bakandı. Meıı birlikte e ü P d e r î h r a T ediUn. I k i d e samimi olarak. tahkikatın j 5 İrtTklp Gedk çok bir bakandı. Me.ı b i r l i k t D. ediUn. I ErkBaşkan «67 eylul hâdiselerinin ! k i kanaatim bir tertip olduğudur. diye düşünül' mıştı. Zannediyorum 90 kişi kal> > " men) deres onu korumak istiyordu. Ekrem Alican Hürriyet Partisi saf || s e > '' r i n e t e s i r ^Bir tertip " Ş mürettep olduğu iddia ediliyor. Fakat bu tertibin komunistler ta j olduğu olabü.r csasen grup l?rında. şimdi sanık sandalyeleBundan sonra C.H.P. Merkez mıştık. Fevzi^Lutfi Karaosmanoğ| cumhurbaşkanlan 6 lş Bankasına satılan arsa Mürettep olup olmadığı ve mü ıaıından yapıldığına kaniim.» Idare Kurulu «üyesi Turan Güneş ; l u Ankara Palaş'dan bir teljraf toplantılarında bulunmazlar. Fa j rinde oturmakta olan D, P. lider i âşikârdır. Fakat bunun şümulü meselesi (N.ÖkmenJ rettipleri hakkında bildiğinizi Başkan Komünistlerin bu dinlendi. O tarihte D.P. Kocaeli çekerek şrupda konuşmasına mâ tin Rüştü Zorlu ile aramızda te leri ile uzun bir devre şiddetle ve kimin tarafmdan yapıldığı hak 7 Ali Ipar ve 7 arkadaşı söyleyin.» tertibi yapmadığı mahkemeler .Milletvekili olan Güneş, olayın i " ' oldukları için istifa ettiğini öğ : mücadele etmiiti Hür P nin =0 kında birşey söyleyemem. ç e n t e k muhavere buııdan ibaret8 Ataman ve Burhan Ututan'Athenagoras 6.7 eylul hâdise t a r a f ı n d a n ^ d a tebellur^ e t m ı ş n r . ! s l y a s i c e p h e s i y l e meşgul olduğu j «eden sonra meclisde ^ o n u ş a « k ^ i r . H a k k ı n d a b i r vakıaya sahip j ğukkanlı hatibinin vereceği ifade Bunun üzerine Başkan Başol. ın memuriyet ve vazifesini lerinin mürettep olduğuna dair Sonra siz bunu kime bağlıyorsu nu b e l i r t e r e k "şunları a n l a t t ı : ' d u r u m u a n l a t a c a f ı n ı bildiriyor [ değilim. K ö p r ü i ü öğleden sonr'a bu bakımdan çok değer tasıvor Alıcsn'dan arkadaki iskemlelerde suiistimali dâvası nuz. Bizim dâvamızın mevzuu oturan sanıklara bakmasını ve «Benim bildiğim b u hâdiselerin d u . O n u b u fikrinden vazgeçir mecliste hükümet adına konuş du. bir bilgim yoktur. t kla bkmasını 9 Uçak suiistimali (ZorluYe geri a l d ı r d ı k . tu. Siyasî tecrübemiz hükümet Başkan Size bu hâdiselerden bu işi kinılerin lyaptığını anlai c e r e y a n sırasında polis v e a s . dik ve istifasını Alican. sözlerine • benim bu kı> | şayet bir tertip varsa bunun kimnal) | maktır.. I kerin m ü d a h a l e d e b u l u n m a d ı k l a S o n r a o Q a ispatçılara iştirak et adına konuşan vekilin söylediği nuda parlâmentodaki müzakere ler tarafından yapıldığı hakkınevvcl nümayişler olacak ve bu 10 Kromit Şirketi yolsuzluğu E t h e m i l e n d e r e s H i î k ü m t i n 1 n d ı r . Haylayf'ı t a ş l a r k e n o r a d a n « • > sözlerin kendi fikirlerini ilzam ler dışında herhangi bir bilgim da ki kanaatini söylemesini istedi. nümayişlerden size bir zarar gel( Dülge ) böyle bir tertibi yaptığını d ü ş ü n e | geçiyordum. Trafik polisine milDaha sonra defaatle h ü k ü m r t etmediğini çösterir. Köprülünün mevcut değildir» diye başladı ve Sanıkların, kendilerine dönen miyecek diye herhangi bir tebliAlıcan'ı seyretmeleri çok entere 11 Halkı silâhlandjrma ve simem. Sadece hükümetin müsaa i fetvekili olduğumu söyledim ve j ten bu konuda bilgi istendi. Bir | şedit ve sert bir konuşma üslu şunları anlattı: gat yapıldı mı? lâh kaçakçılığı ( Bayar ve , sandı. Daha önceleri gazete okuniçin m u d a h a l e e t m e d i k l e r i n i sor i s ü n k o r i d o r d a ismini batırlıya I b u v a r d ı . 1957 den sonra D. P . nin Bu hâdiseler olduğu zaman Athenagoras Evet... İki saat desinin ufak bir mitinge izin verarkadaşları ) ! mayan ve radyo dinlemeyen Bamekten ibaret olabileceği tahmin or.ee (telrışlanmayınız) şeklinde 1 yar ve Menderes'in Alican'ın Ma 12 Topkapı hâdiseleri edilebilir Fakat müsaade edilmiş vali bir ihbarda bufundu. 1 liye Bakanı olduğunu yeni öğren 13 Istanbul Ankara Üniversimidir, edilmemiş midir bilmiyoBaşkan Saat kaç sıralarıyte olayları 1 diklerıni bir bakışta farketmerum. uııııııııııııımııımıııı 14 Anayasayı ihlâl •5. mek imkânsızdı. Alican: dı? Başkan Bu hususta T bazı çev i « O zaman Celâl Bayar ve AdAthenagoras Saatini hatırla relerin haberi olabilirdi. Siz de ~ | nan Menderes gerek Meclise ye nııyorum ama 1 ye geliyordu bu çevrelere çok yakınsınız. Si7 = I gerekse hükümete hâkim idiler. tahmin ederin. zin haberiniz yok mu? Şâyet tertip oldu ise onlar yap^Başkan Patrikhanenin etraEthem Menderes Bir mitinge Bastarafı I inci sahitede fında 6 eylul tarihinden evvel müsaade verilmişse ilk önce craYazan: CEVAT FLHM1 BAŞKUT Yazan: VAŞAR KEMAL = mîşlardır» dedi. Başkan, diğerlerı lıakkındaki Uzun yıllardan beri devlet ve bir lertibat alınmış mıydı? niyet müdürünün sonra valinin Bastarafı I incî sahifede [ değer tanığı Rum kadını Ma E düşüncesini sorunca, Maliye Ba hususi sektördeki memurların güç Atenagoras Evet. İki hafta sonra başbakanın sonra da sabık = Bastarafı 1 inci sahifede İB1 niyorüm. geçim şartlan i;indş bulunduğuyürünen. Bir .elini öpüş, bir kadar evvel tertibat alınmıştı. cumhurbaşkanının haberi olması ^ den aşağı olnıadı. Bu duruş Bu kabul edenlerin dışanya. kan! • haç sayılan. Uluların ulusu ~ mada belli başh iki siklet Mariyanın iki gözü iki çe.ş S , Hıç bir fikrim yok diye ce na işaret eden sözcü. yeni devlet V.» bu tertibat alındığı ıdanbevi |! lâzım gelirdi. rı çıkarıldığı gurüp toplantıPersonel Kanununun zamanın ih me. Tanık Mariya dışarda ağ Ş l vay v( rcı. Athenagoras.. Fatrikhanede mahsur bulunuyorsını olsun hatırlamıyor musuBaşkan Denıekkı haberleri ~ merkezi gördük: tiyaçlarına en ideal bir şekilde lıyor. Belli ki, hiç mahkeme Ş | S 1 Eski D. P. milletvekili, Athenagoras, bu ulu gövdeduk. nuz? vardı. ve imkânların nisbeti içinde cekarşısına çıkmamış. Korkunı; z: Ş daha sonra muhalefetin yasiyle tam verini doldurmuş. Baçk,an 6 Eylül günü. bu terti. Hatırlamıyorum. Ethem Menderes Bilmiyo 2 man bütçe tenkitçisi, bugünMendtıcs söz alarak sanık kür vap vereceğini ve böylece memur bir telâş içinde. ,E Sakalı da bu ulu gövdeye vabat takviye edildi mi? .,, . . . Na«il olur? rum. Miting h,ususunda konuşu E kü Maliye Bakanı Ekrem Aliların geçin sıkıntılannın gideri«Korkma, birşey olmaz. Sa Ş susüne gcldı ve şunları söyledi: kışıyor. Benim bildiğim bu meseAthenagoras Evet. Ordu bir yorum. na, birşey yapmazlar. Bildi ZI « Muhterem şahit. hâdiselerin leceğrni bildirmiştir. can ile arkadaşı eski D. P. Ağır. yerlerı sarsarak. yürülede normal yoldan oylama likleri ile takviye edildi. tertip eserı olduğu anlaşılıyor, ğini doğru söyle yeter.» Başkan Hangi saatte olduğu ! Savcı Ethem Menderes'in Izmilletvekili, dünün tanınmış Yapılan açıklamalara göre yeyen. sakallı bir çınar ağacı giyapıldı Reis Beyefendi Haz! mir valisini kusurlu gorduğune ~ «Ama papaz ne der bana? ~ l dedi. Fakat bizim tarafımızdan ya ni Devlet Personel Kanununda . , , . hatibi, bugünün tıu tahmin ediyorsunuz? bi fteldi. tanık yerinde durdu. retleri. jZ i oılıp yapılmadığı hakkında tered asgarî bir geçim seviyesi tesbit , . ,. , . , murtalefet Ne diyecek Allah?» Athenagoras Böyle bir vakıi ZL avukatı Turan Güneş'in aşağı Tercümanını da beraber ge Evet vapılmış. ama sonke«Büyük. en büyük papaz da ~ dütt izhar buyurdu. Ifadesini ke ! dair bir telefon notu var. Bu hu2 yukarı aynı hatlarla çizmekte ayı hatırluuıaına ımkan yok. Çün tirmişti. Başkan bir tercüman raki celsede... Herşey yapılıp alı cikkatle dınledim. Delıl ola edilecek ve maaşlar. bu sevıyeburada. Patrik Atenagoras.» ; ; susta ne' diyor? ! nin üzerinde tahsiî durumuna gö Ş birleştikleri büyük tablo... kü Patrikhane de mahfuzduk. daha istedi. Bu arada epeyi yakıştırıldıkfan sonra... «Ben korkarım Allahtan. =1 rak Liup müzakerelerinde esas notu do^rudur. Fakat Bu telefon ]1Ş Ethem Menderes bu benim =Ş Bu tablo D. P. iktidarı re ayarlanacaktır. Dışardan fazla haber alamıyoıbir zaman geçti. tşte geçen on yıl içinde büBen korkarım papazdan. Res = i hakkında müzakere açılması aley îzmir'e o zaman ilk gidişimin ha ~ ri ide parti grupu müzakereduk. Dinleyiciler arasından bir tün bu ışler olurken biz topmimi de çekecekler, papaz hiııd^ konuşmamızı vasıdtr. Sonradan tetkikatırnı ge gösterdiler. E ~ lerinin ne şartlar altında yateıcüman bulundu ve Patrik Başkan Daha evvelden siz liştirdigim zaman fıkrim lumumuzun demokrasi ile ida yalnız Allaha hesap verecek, S Fakat. bu konuda samimi de oladeğiş5 pıldığıru bütün açıklığıyle Athenagorasın sorgusunâ geböyle bir vakıayı sezip de Vilaye miş olabilir. re edildigini zannederek avuya ben?» ~ bmıler dediler. Tereddüt içinde Ş anlatarak biz dinl^yeileri hay çildi. te veya herhangi bir makama nuyorduk. Bundan sonra Adnan Mende Z retten hayrete düsürdü. Mariyanın, o kadar hesap 3 oldutu âşikârdır.» Menderesin ko Bastarafı I inci sahifede haber verdiniz mi? Neyse Athenagoras konuşty. res söz idtedi. Adnan Menderes S 67 Eylüİ verecek kimsesi var ki... nuşurken elleri ve vücudu ile tkinci siklet merkezi Pathâdiseleri Parti dolayısiyle Atinaya gitmiş olan Athenagoras Bundan evvel meselenin Kocaman ulu. kutsal gövdeyanlış anlaşıldığını Grupuna gelmıştir. Grup kay Korkune bir telâş içindeydi. E yaptığı hareketler dikkati çekirik Athenagoras'ın verdiği iTürk basın mensuplarından Nahaberim yoktu. Ve. bir haber ver çünkü tanığın miting tertibine der bir ses çıktı. Ses çıkıyorNe yapacağım bilmiyordu. Ür 3 cij'di. fade oldu. Bu ifadenin esa3 naşmak'adır. Hükümetin istidir Nadi, Cihat Baban, Bülent medim; du ya, Patriğin belki de dukek ürkek, dört yanına bakı ^ müsaade verilmiş olmas! hususun sını da 6/7 Eylül hâdiselerinBaşkan, Menderes'e, «Hulusi Ecevit, Ahmet Emin Talman'ı kafasını istiyenler vardır. MecBaşkan Bize başka diyecekle dakları kıpırdamıyordu. Söznıyordu. Köymen. nasıl olur da böyle gaden sonra Patrik'in Başbakan ~ da^konuştuğunu yoksa kendileri ' = ] i s tahkikatı talep edenler göbul ederek kendileri ile bir saa • riniz var«mı? Başkan: ler, sanki başka yerlerden, Menderes'e yazdığı mektup 5 | rıp Lir oylama usulünü grupta te yakın bir hasbihalde bnlnn» nin bu tertibi yaptıkları hususun = r ülmektedir. İçişleri Bakanı Athenagoras Bir şey ilâve eb!r yerlerden gelıyor. «Korkma,» diyor, korkma. ve bir telefon muhaveresi teş taibik eöebilir» şeklinde bir soru mustur. da konuşmadığının açıklanmasını j = iken y.».ıi istifa etmiş olan decek değilim. Söyliyeceklerim istedi. Yüzyılların geleneği.. InsanBirşey yok. Sana kimse birşey kil etti. Telefon Patrikhanetevcih etti Menderes cevaben de ; Haber aldığımıza göre, b« ko^ müntehir Namık Gedik oturbundan ibaret; yapmıyacak, korkma.» ları etkilemenin ustalığı. ye hâdise aünü Istanbul Vanuşma, bir beyanat şeklinde olBaşkan «Gerekli şey açık1 d uğu yerden bağırmaktadır: di ki: I Başkan Başbakana hiç bu lfnd:. Buyurun oturun» dedi. Musa heykeli konuştu. lisi tarafından yapılmıştı. «Bu Ama Mariya korkuyor. kor« L u noktayı hatırlamıyorum. mamış, karşılıklı sohbet içinde 5 ~ «Eğer Başbakan bu hâdiselehususta müracaat ettiniz mi? Az daha umıtuyordum. gün bir takım hâdiseler olurkusundan deli oluyor. Başkan Hulusi Köymen'in bu hareketini bir çok meselelere temas edil a Telat Asal (Avukat). Söz iste = rın mesuliyetini bana yükleAthenagoras Ettik. Başkan, tanığa yemin veryeminden önce, sanıkları tasa telâşlanmayın» denmişti. müdafaa edecek değilim. Fazla miştir. di. Başkan Asal'a çok yersiz söz j = m e k istiyorsa benim de anlaş ç ye istiyo m Başkan Ne zaman? Tunan Başvekili Karamaolia, meden önce: • Mektup ise 11 Eylül günü Attanıyor mu, tanımıyor mu diye = | kargaşntık siii.sında hatınna gelistediğini bu şekilde devam eder ^ tacaklarım r.» Bu sırada Athenagoras Hadiseden bir se cezai müeyyideleri de kullanaiki memleketin dost olmalan ko«Patrik Athenacoras. dönün »österiyor. Mariya, bakıyor mış bir ıısuî olabilir.» ^ mebusun biri. Istanbul'daki It henagoras imzasiyle Başbaka hafta sonra arkanıza bakın. Sanıkları taya. hiç mi hiç birşey görmübileceğini hatırlattı. Aıican'iıi tanık olarak dinlen nusu üzerinde ısrarla durmnstur. ^ hâdiselerde zarar görenlere ' na yazılmıştı. Dosyada sureTürk gazetecilerle Tunan BaşBaşkan Başka zaman?... nıyor musunuz? AkrabalığıAvukat ^ l â t Asal Ethem Men ^ verilmek üzere bütün milletti bulunan ve oradan alınarak yor. mesi l'UıoıMir. Saat 12.20 ye gelivekilinin sohbeti, Türkiye ahvaAthenagoras 15 Kasım 1955 derese şu suali açtı: nız, tanıklığa mâni her hanşi okunan mektup « Bir sevk ve ynıdu. Başktr., saat 14 de devam r vekillerinin birer a y k tahsiayhk tahsi «Anlat bakalım.» n line de intikal etmiş ve bu mütarihinde de bir istida ile. mürabir haliniz var mı?» idare altında silâhlandınlmış ediımek üzere oturumu kapadı. Mariya zar zor duyuyor Rum ırkı için bir nasebetle Karamanlis, şöyle bir caat ettim. Ve o günden bu güne müsaade edilmiş midir? cemiyete I satlarmın k?silmesi.ıi istemek Ayağa kalkmış Musa heykehalk kitleleri tek işaretle şehMariya' kurumuş, kânı çekilÖ^'.eden sonraki celseye saat 14 hâtırayı nakletmiştir: üzere takrir imzalatmaktabu istidama bir cevap alamadım. li kımıldamıyordj. Başkan Başkan «Onlar azını bilmiyor | dir İste bövle bir hava icinrin muhtelif noktalarmdan ha miş de ba/andı Başkan sanık Hik«Adnan Menderes, iadei riyaSavcı Sayın başkanım. Athe siz neler soruyorsunuz? Oturu» | ^ yukarıdaki sözlerini birkaç zır bulundurulan vesait ile hâdiselerimet Çoiak'ı çağırdı. Fakat Hik reti yapamayınca bana abvalin Sonra Mariya konuşmağa d e Grup 6 7 Eylül nagoras'dan birşey sorulmasını is. yerinize» dedi. kere daha tekrar etti. Musa aynı zamanda hareket ederek I = nin tafsilâtını öğrenip bunhaşlıyor. Mahalledeki gibi se S ( met ÇoiaK gelmediğinden sanık zorlnğu dolayısiyle Turkiyeden tirham edeceğim. Bu da Athenaheykeli ağır ağır, büyük bir • = ları tetkik etmeyi istemekte, her türlü tahrip vasıtalariyle reserpe konuşuyor. Mariya ş 1 Adnan Menderes'i sorguya çekti. ayrılamıyacağını bildirdi. Ben de goras'ın Başbakana yazdığı mekgüç tarafından döndürülüyorırkımıza karşı tecavüzlere gi = Parti Genel Başkanı olan Başbütün p : Başkan İJ. P. grupu müzaKe kendisine verdiğim cevapta, vakonuştuğu müddetçe tuptur. Bu mektubun okunması muşcasına arkasına döndü. S bakan ise sadece örfi idare rişmişlerdir» diye başlıyor ve relerı sm.sır.cia tüzüğe göre oyla ziyeti anladığımı, durumn düzeltsalon gülüyor. lâzımdır. jŞilânınm konuşulması.ıı talep Uzun uzun sanıklara baktı. hâdiseleri havli dramatik bir «Baktım c&mlar kırıhyoı Ş ma ytpılacağ: zaman üyelerin ya mek için seçim yapmaktan başka Başkan Mektubu okuyunuz. Bundan sonra Sabah Postası j = etmekte, müzakereye yanaşCelâl Bayara. A. Menderese, eda \e hayli mübalâğa ile nak Ben korktum. Hemen hemen ~ rısiM d;şarıya çıkarmak usulden çare olmadığını söyledim. Bn Siz tercüman da bunu Athenago gazetesi sahip ve başyazarı Or 1E mamaktadır. F K. Gökay'a baktı. Âdeta lediyordu. Anlatılan hikâye o başladım Jcoşmağa. Geldim E desilt'ır. Her halde siz de biliyor patlamanın önüne ancak bSyle ras'a tercüme ediniz. han Rahmi Gökçe'nin dinlenmesi ] = Reis meseleyi reye koyar • durmuş sanıkları seyreyliyorkadar korkunçtu ki Başkan kocası da evd<". Bizim komşu, S surıuz. FaKat 12 eylül 1955 günü geçilebilirdi. Ben, seçime gider Müteakiben Athenagoras'ın Baş i ne geçildi. \ = 6 7 Eylül hâdiselerinin du. okunmayı yarıda kestirdi ve dedi, korkma , Mariya. Polis Ş aktedilen grup celsesinde Örfi ken, daima bitaraf Mr hökümet bakana yazdığı mektup okundu. ! Gökçe İzmirde Sabah Postası . = görüsülmeyip sadece örfi iriaŞimdiye kadar, hiç bir tanık asıl mühin nokta olan baş ta söyledi bana. yok can. ölüm ~ İdiir», konu!ması kararı alınması kurardım. Bu mektupta hâdiselerin bir ' gazetesinin başmuharriri ve Ana = re ilânı tasarısınm müzakereböylesine uzun, sanıkları süzraftaki meselelere dokunulma yok, korkma. Var kırılacak ^ igin bu yola tevessül edilmiş. plân ve proğram mucibince tes î d o l u Ajansının müdürüydü. Vak S sini ksbul edenler el kaldırmezdi. sını münasip gördü. cam. Eşya parçalanacak.» 3 Menderes Hatırlamıyorum li Ie Ke bit edilerek halk kitlelerinin ' y m a l Hadımlı tarafından Ş sınlar! Sonra Athenagoras. ağır aBaşkan: = efendim Reis Mademki imzanız al rum ırkını yok etme gayesiyle ; nıahkum ettirilmişti. Bir gün ön Yalnız '530 i el kaldırırğır sağ elini göğsüne götürdü. «Sen o kadını tanıyor mu Başkan Öyle ise o günkü tında böyle bir mektup yazılgece vakti memleketin muhtelif ! c e D i v a n Başkanlığına telgraf çe ~ lar^reis Hulusi Köymen şaşı~ sun?» E Grup zabıtlarını, okuyalım. Sonra da gene aynı hal ile, Bastarafı 1 inci sahifede k e r e kerek " " " " ' ' Hadımlı'nın yalan ••.: ^ söyledim»s. şu balde hâdiselerin mü yerlerinde aynı zamanda verii " bu şaşkınlık «Tanıyorum.» . ^ Başkana döndü. Kimbilir bu «Henüz dâvalann mahiyetleriZi'.bn okundu ve zabıtta bizzat ğ i n i anlatmak istediğini ~ rettep olması lâzım gelmez len bir işaretle hareket edilerk ! ' Anlaşılmadı. «Nerede?» Adr.ar; Menderesin teklifi ile bu ne tam mânası ile nüfus edemeelini göğsüne cötürmesinde b l l d l ler lü ni? tahnbat yaptıkları, asayişe hiç bıldirmişti. Tvag. belki^de bitkin Menderesi.kut «Altı ay var ölmüş bu ba ^ yola ttvessül edildiği kaydedili dim. Bana verecekleri zabıtları lfadesi : hadisenin der. eherhmiyet verilmeden bütün mil ! «e Athenasoras Mektup, Ortetkik ederek neticeye varacasamak vardı. Bütün bitkinliyovd'j letin gözü önünde hiç kimse bu ' mürettep olduğuna kailim» di~ " " " Ayağa kalkanlar yine ekaltodoksluğun en büyük mecliBaskan Görüyorsunuz ki za , £lm Yaînız şunu söylemek isteğine ragmen Menderes bugün~1 Mariya telâşlı. Mariya yıi ^ n m k ii k na mudahale etmeden bir* ırka ye* başladı. Ve sebep olarak şun E liyetin ekalliyetidirler. ReisBaşhâkim çok kudretli bir si Sen Senyor tarafından top Bhâki k k d l i bi de iki kere güldü. gın. Mariya'nm fotoğrafını çe ^ b.tta ds var. Ne diyorsunuz? ' •= te şaşkınlık büsbütün artar. I n s a n karşı tecavüze girişildiği bütün ları'anlattı: lanmış malümata istinat etBaşkan Patriğe sordu: kiyorlar. Yüzünü kapatıp kı ~ î.leııperes O anda yanlış bir s o n r a u ubugünkü e r e mahkemeden «tzmirde Yuııaıı bayrağuıın ya Bu sefer Adnan Menderes'in b n a b l r k d a h a bır medeniyetin esaslarına teca«? an * mektedır. «Altı Yedi Eylül olaylan zıyor. Hem de söyleniyor. ^ şe\ söylemiş olabilirim. Takdir e d l m B vüz edildiği, din ve sanat eserle kılması hâdisesine polisler miida oturduğu yerden bağırdığı du i " ***? duruşma gordum, Reis Mürettep olmaz mı? tertip mi? Tertip*e. tertipçileMariya'nın evde işi var. Do ^ deı&ır.iz ki heyecanlıydım! müteeavizleri vulur : S rının yok edildiği belirtiliyordu hale etmemişler, Athenagoras Sahsen bir ri H m ! Bunun hakkında bir B.~k.m Böyle bir şey zabıtta mstes çorbası yapacak kocası s Başkan bu hususta bir sövlive i > a k a l a m a m l ? l a r d l Fuarda da hic ^ samahalı yerinde sert bir hâkime Kabul edenleri dışarı çışey sövliyemem. Tahkikatı şey biliyor musunuz?» E vaı n:ı? ceği olup olmadığmı Athenagoras ' b ' r m u d a h a l e d e bulunmad.lar. O » karın. rastlamadım desem yeridir. Sorşahsen yapmadım. Mendeıes Bilmiyorum.. Musa heykeünin dudakları gece arkadasım Daver ünal. KeMariya küçülmüş. Mariya duğu sualler, enerjisi ve bu kaa sordu. Athenagoras «yazdığım * Bu bizim parlâmentomuzda Bişkaıı Yoktur ve bilmenız bir mucizeyle açıldı. Daha mal Hadımlıya hâdise halkındaDünkü duruşmamn en tibır ürküntü heykeli. ^ dar çok sanığı idare etmesi hakimektup doğrudur. Yanı bu mek ki görüşünü sormuş. A ali bu ~ şörülmemiş pek garip bir ulâzımdır. Otuıun yerinizt doğrusu kıpırdadı. pik şahidi hiç şüphesiz Maria Vt Musa heykeli Atenago = katen mükemmel...> tup kilisenin Sensinod meclisi ta nun millî tezahür olduğunu söy E suldür. Refik Koraltan yerinBur.dbn sonra iki Millî Emniyet Tertip olup olmadığını bilPatias adındaki Rum kadını ras. Ve onun tebeası Mariya... ~ rafından hazırlanan rapor üzeri^ ien bağınr : E 1 mensubunun tanık olarak dinlenAynı çün Namık Gedik miyordu. Hiç bir şey söyleyeidi. Mahkeme dışında, mahKorku heykeli.. B n m ş sî Ş Olamaz. Izah edeyim. mesine f eçılrii. Savcı, Millî Emnimezdı. keme içinde hem ağlıyor, hem Eiı de Arif Onat. Hani Tüm E \et nıensubıanrjin umumî efkâr ş A na Reis, Menderes'in söK Başkan sordu: de korku içinde çırpınıp dunin L f*J % l e Mechsi ; y , n o ) a r a k gösterivor. Sözlerdeki zünden çıkabilir mi? Kabul egeneral. 28 Nisanın Tümgene ~ tarafiiidd.i C'iiir.ıvjemesi gerektiği«Daha önce Menderese yazruvordu Korkusunun sebebi nm kanaatıdır. Ve benim imzamı b u bpnzerlik hadisenin bir tertip (Baş tarafı 1 inci Sahifede) reli Sanıklardan. E ni, bu cümleden olarak şahadetle dığınız mektupta tertip olduşu idi• otomotıkman taşımaktadır.» dedi olduğunu ortaya koyar. O gece = denlerin dışarı çıkmalarını Br.stan sona kadar 6/7 Eylü ; ''.*' " " ""•""•"«•">"»»<»«' »...»aucnc de maiyeti ve Hukuk Müşaviri olğunu söylüyordunuz.» ' . , . „ . m ,. , ,. rı sıras'nda oınleyıcılerın salon duğu halde vapurda gazetecilerBaşkan Bu mektubunuzda bu çekilen fotoğraflar da îzmir Vali = söyler, derken gürültüler ar Benim buraya gelip koar lü anlattı. Tanık olarak. Musa heykeli karşılık verdi: ~ ciar. çıkanlmasını istedi. nun bir tertip olduğunu belirti sinin nümayisciiere karşı müte = t «İse bir saat için tatil nuştugumu papaz duyarsa ne le görüşmüş ve muhakemeden Tertip olduğunu söyledi «Benim değil, Sen Sinod yorsunuz. Bunu tekrar etmiyecek bessim, mültefit ve teşvik edici E edilir. Ikinci defa toplanıldı der? Savomn teVnfı Yüksek Adalet s o n r a s u a l ı e r i daha geniş cevapl Tum bildiklerini saydı döktü. ^ hareket ettiğini gösteriyor. Esa E § ^sman tekrar reye müraMeclisinin düşünceleridir. Pat misiniz? Dıvanı tarafından ittifakla kabukj landıracağmı bildirmiş ve bu araYassıada'da onun derdini fc/7 Eylüldeki nümayişçileri Athenagoras I Daha evvel söy j sen hâdiseleri takip eden gazete = caat olunur. 6/7 Eylül hâdiserikliğin en yetkili kurumudur edildiği için dınleyiciler salondan da sorulan suallere gayet kısa ceanlıyacak en azından 400 kiy ouıdurmak için 0 devrin bir ~ bu.» dı.janya çıkanldı ve tanıkların i vap vermiştir. şinin bulu.ıduğunu bilseydi lediğim gibj bu meclisın kanaati ci arkadaşlarımdan Daver Ünal = lerinin görüşülmemesini iste Kurmay Başkanı ne teklif et E Başkan: zavalh kadın belki d ' biraz fîdeıine seçıldi. di r. Benim bu hususta maluma ve Doğan Özgüder de bu kana E venlerin küçük bir ekalliyet Türk tebaası olmasma rağmen mis biliyor musunuz? ^ ~ S ile kahir bir ekseriyet rnüteselli olurdu. Bu 400 kişi «Sizin imzanız var.» tım yok. Bu bilgileri ben şahsen attedirler.» Daha sonra tekrar dinleyici ve Türkçeyi az bildiğinden Rumca Hadımlı sanığa hangi partiye ~ ları görülür. Taksim Meydamna bandoyu gazpteciler salona alınarak, duruç konuşacağmı söyliyen Athenagode son 10 senelik ömürlerini elde etmedim. »Onlar nâmına.» götürmek, Istiklâl Marşını çal = ! m a y a Hikmet Çolak adında bir ras basın mensuplanna, «Sizi gör buna benzer bir korku içinde Başkan tanığa başka bir sual mensup olduğunun ve gazetesinin , = Refs d ü n k ü duruşmada Mei' Ve patrik Atenagorasın bu hangi partiyi temsil ettiğinin so ~ deres'e sordu : Girmak.. geçirmemiş ve hareketlerini sorulup sorulmıyacağını sanıkbir tertip midir? Değil midir, ! P° I İ S nıcmurunun dinlenmesi ile ! düğüm için çok memnun oldum. Inamyormuş k i , görülme bu korkuya göre ayarlamalara ve avukatlara ifade etti. Baş rulmasını istedi Gökçe cevap ola ' jğ Parlâmentoda haberi yok Ama Sen Sinod j dev«m edildi. Hikmei Çolak, Sarı I Hepinizi sevivorum, matbuat hür çiler duracaklar Istiklâl Mar = ! v e r p o , , 8 s a n t r a l m d a jr i t i n e e m i n i m v e e a d l k l m . S u a ı mışlar mı idi: ka bir sual olmadığmdan tanık rak: miş. duyulmamış bir oylama ç a h ş t l ğ l m Meclisinin haberi var. C.H.P. ll İdare Kurulu üyeliğin mevkiine oturüu. usulü icat edip kabulünü isş. çahnınça. k.rıp dokmekten = «öyîedikten sonra hâdise günü â J lerinize bazan kafî cevap veremi • Bayar • duyarsa ne der, • de bulunduğunu. 1950 54 ve 57 Menderes duyarsa ne der? Benre bueürun en rlikkate kendisine yağma, yık yişim vazifem icabıdır» d^miştir. eçimlerinde C.H.P. adayı olduDoğan Keçecioğlu Müteakiben Hikmet Bil gelme Bir Rum kadınının ifadesi Menderes. konuşuyor Emekliye ayrılan general ve subaylara vazife veriliyor Millî Birlik Komitesinin üyeleri emekliye aynlıyor Patrik'in ifadesi Ethem Menderes'in ifadesi Dâvalar bakış sırasma göre 14 kısma ayrıldı Sıra Turan Güneş'te s e r i n e t e s i r d e rd l e d u n u l YASSIADA Sona doğru... İ M I I 5 \ I VICI İki Hoykel 1 Yeni personel kanun tasansı hazırlanıyor Menderes'in suali Karamanlis, Menderes'i ikaz etmiş Orhan Rahmi Gökçe tanık mevkiinde İsviçreli hukukçu Başol'a hayran nLtirSd ; t ^ıs^^'ÛM^tommrnîe: Patrik'in gazetecilerle görüştü j Arif Onat'ın ifadesi