Katalog

lKt CUMHURİYEİ 30 Temmuz 1959 yopilon suikosd itN A U ŞAVLl 1 Camiien çıkarken Yeni kira 1905 yılı temmuzunun yirmi biri. Sıcak ve durgun bir yaz günü. Abdülhamid feüyük bir »!a. la rautad cuma »«^aılıgnı yrspmak içm Yıldız civarındaivi Haaıidlye camüne giderek namazını kılaıştı. O, her hafta bu selâmlığı yap&rdı. Yalnız ramazanda Hırkai Şeri*i ziyaret için Topkapı sarayına gidişi ve bay rara merasimi için Dolmabahçe sarayında bulunuşu istisna edilecek olursa, YıMız sarayından hiç dışarıya çıkroazdı. Hamidiye camii Yıldız sarayına pek yakındı. Selâmlık günü camie kadar iki taraflı askerler dizilir, padişah sarayuı kapısından görününce alay müzikaları Hamidiye marşını çalmağa başlardı. Abdiilha midin arabası, yaverler, saray men supları ile çevrilirdi. Gene bu yaz günü mutad selâmhğı yapraış, namazmı kılmrş, camiin kapısından çıkarken bir iki dakika Şeyhülislâm Cemaleddin Efendi ile görüşrniiştü. Bu esnada müthiş bir tarraka ile bir bomhanın patladığı işitildi. Parçalanan insan uzuvlan etrafa seri. liyor, yaralılarm ahü enini duyu. luyordu. Abdülhamid vesvesell, vehimli bir adamdı. Fakat korkak değildi. 20 mayıs 1878 de Ali Sııavi, Çıragan aarayında nezaret altında ve tedavide bulunan Beşinci Muradı tekrar saltanat makamına getinnek Için bir tesebbüste bulunmuş, kalâHalık maiyeti ile hiicum etmişti. Abdülhamid bu hâdiseyi tşitince derhal kılıcını kuşanmış, müdafaa tertiharı almağa baslamıştı. Dolmabahçe saraymda bayram tebriki biiyük merasimle yapıldığı sırada «id detli bir yer sarsıntısı etrafa dehçet salmıştı. O, sükunetini muhafaza etmiş, vazivetini kafiyen deği;. tirmemişti. Şimdi de bomba cehennemi bir giirültü içinde patlamış, etrafa dehşet salmıştı. Abdülhamid, tahta çıktığı vaklt, Beşinci Murad saltanat faciaları icinde tecennün etmiş bulunuyordu. O, yalnız iiç av padisahlık mpvkiinde kalmıştı. Muraddan önce padisah o!an AMülâziz hal'edilmiş, bu felâkete tnhammiil edemiyerek intihar eylemişti. Ondan evvel Abdülmecide suikasd tertibatı yapılmış. mesulleri Kuleli kışlasında istintak edildikleri irin bu hadispye Kuleli vakası denilmişti. Abdiilmecidden önce İkinci Mahmud. Çevriye kalfa isminde saravlı bir kadfnın yardıtnı ile hayatım kıırtarmıştı. Asrın ba?ında t'çiincü Selim ve. Dördüncü Mnstafamrr şohadejlert btı facîalsra picdsrlık ediyordu. Abdülhamidin rııhıinda. hu hâdj^. seler aynile yaşıyordu. S»r««nls bu facialan hilmiyen yoktu. Kentîi tâbirleri mucibince «Zorbalarm kıvammrtann korlcuyorlardı ve Abdülhamid, aynt vesveseleri tevarüs et. miş, ayni âkıbeılere Ufrramamak icin çeniş tedbirlere başvunnuştu. Etrafmda hüyiik bir hafive teşkilâtı viicude eetirmisti. Bunlar en kiicük hâdiselere karşı curnaünr veriyorlardı. Bunları ekseriyetle kendisi okumaz. fakat okuyor havasını yaratirdı. Esasen bunları okumak madH»'.en rniimkiin de&iMi. Bu cehennemî makine tafiJâkınm miisebbipieri haklcnda verüen raporlarm mecmııu he« bîn on dörde baliğ olmucttı. Kenriisine bir bomba atılacağı hakkında ihharda bulunultnuş. lâzım gelen tedhirler almmıstı. İnfilâktan iki ay önee P*riste Jön Tnrkler ve Errneniler büyük bir irtima akdetmislerdl. Bu içtimaı Ahmed Rıza Bev bırakın cıkmıştı: «Ermeni komitcsinin sarih fikri, Osmanlı heyefi içtimaiyesinden ayrı hir hükümet teşkil etmcktir. Bn gayeye vasıl nlmak icin memleketin her tarafında ihtilâl ve , =haberleri 1 I 1 •• G U Ü N ı M E V Z U L A R I I 1 fSABAHl Devşirmeler merikalı bir mütehassıs pian yapmı$. Proiesyouel bir turızm mütehassısı imış, bu zat. Adı VVright. Aınerikada yaptığı basııı toplaııtısında, neier yapoıaü myeunde olduguııu uzuu uzuu izab elınıj. Maddelermı açıkladığı programıınıı içinde bizim bılmedigimiz, yapamıyacağımız bir şey yok. Hephı elimizden gelir. Ne var ki, biz, yağı, şekeri,' unu bulunduğu haıae heı\a yapıp yıyemiyen bakkala beıızeriz. Başka birinin, yağımızı. uııumuzu. şekerimızi görüp, bunlar ne"den böyle hiç bir iş.e yaramadan durup duruyor diye şaşması, bızc akıl ogretmtsi lâzundır. iğtişaş çıkarmaktır. İhtilâller ecnebi hükumetlerinin müdahalesini celb edecektir. Ben kendi elimizle bu meşum cinayete âlet olamam» Ticaret Bakanlığı tarafından demişti. Abdülhamid bu hareketten miitaleası sorulan şehrimiz çok memnun olmuş, Ahmed Rıza Toptancı Tüccar Derneği Beyi dâvel etmiş ise de Meşrutibugün meseleyi görüşecek yete imanı sağlam olduğu için. ilânından evvel vatana dönmiyeceğini Ticaret Bakanlığmca hazırlanmekta bildirmişti. olan yeni kira kanunu hakkında knŞimdi Abdülhamidin kulağınuı naat ve mütaletsı sorulan çehrimiz yanı hasında patlıyan bu cehenne Toptancı Tüccar Derneği bugün bir mî makine ne detnekti. Onun haya toplantı yapartk bu mevzu üzerinde tina kasdedenler demek bu kadar mevcud muhtelif fikir cereyanlarını birleştirmeğe çalışacaktır. ya'ınlarına gelmişlerdi. Haber eldığımıza göre Demek üİlk hayret ve telâş geçince kendi arahasına bindi. Camie saltanat a yelerinden bir kısmı kiralann serrabasile geliyor, camiden çıkınca best bırakılmasına taraftardır. Diğer bir kısmı ise kiralann semte göre tan kendi sevk ve idare ettiği brik zimini istemektedir. Bazıları da biarahasile dönüyordu. Bir sed üzen«.nın bugünkü kıymetine göre kirinde, sefirlerden, ecnebi misafirralarm tesbitl fikrindedir. lerden. seyyahlardan mürekep bir Fakat Derneği asıl meşgul eden. kafile bulunuyordu. Bunlar cuma ticarethene kiraları ve bunların kiselâmlık resmini seyre geimişlerdl. racı tarafından kıjTnettendirilmesi Yasasın sadalarile hükümdari alkış neticesi meydana gelen «Fonds de ladılar. Mütebessimâne bunlara mu Commerce» dâvasıdır. kahele etti. Sarayda Çit köskiine Bugün alınaoak netice bir rapor eelmis, burada sefirleri huzuruna halinde alâkalıVra bildirilecektir. kabul etmişti. Sefirlerden sonra Viikelâ Hcyeti. kö<t:ü doldurmuş, âfiyet ve selâmet tebrükinde bu. lıınmuşlardı. Bu merasim bitince ilk emri verdi. Seri' tahkikat icrâsile mücrimlerin meydana çıkanlmasını emretti. Bu esnada kiicük bir hâdiseyi unutmamıştı. İnfilâk vakası akabinde bir nefer havaya tüfeğinl boşaltmıştı. Askerin ruhu inzibattır. Amirine itaattir. Nasıl oluyor da bir nefer silâhina sanlıyor, demişti. Derhal âmirlerinden izahat istendi ve alındı. Neferin hüsnühal erbabra dan olduğu. vakamn telâf ve heyecanı arasında böyle bir hidiseve şuursıız hir surette cüret evlediçi bildiriliyordu. Padişah böyle bir vak'anın tekerriir etmemesl lrad«sile neferi affetti. Avrupa ve memleketimiz rlemiryollarının sosyal faaliyetleri Demiryolları mahiyeti itibarile fi nai bir teşebbüs olduğu malumdur. Fakat, gayesi bakınıtıdan diğer sınai tesebbüslerden tamamile ayrılmaktadır. Diğer sınai teşebbüsler umumiyet itibarile kendi yararlarına faaliyette bulundukları halde Demiryolları daha ziyade topluluk menfaatine çalıştığı inkâr edilemeı bir vakıadır. Maahaza. demiryollarının bu husustaki sosyal {aaliyetlerinden bahsetmeden önce Almaııya. Fransa. İtalya. İngiltere ve Hollan. da gibi Batı ve Danimarka. İsveç, Norveç gibi Kuzcy Avrupa memleketlerile Türklye Demiryolları şebekeleri üzerinde senelik ortalama 4.5 milyar yolcu ile 1 milyar 195 milyon ton eşya nakledildiğini ıbvlemek su retile demiryollarına modası (eçmiş bir nakil vasıtası nazariie bakmak doğru olmadığını belirtmek yerinde olur. DemiryoUaruıın topluluğun sosyal hayati menfaatlerine yöneltilmiş o. lan faaliyetlerini iiç noktada topla. mak mümkündür. Bunlar da: Az ge'lişmiş bolgelerin inkişafına ve milli topluluk ekonomisi muvazenesine olan yardımı, acele ve olağanüstü hallerde iıısanlık tesanüdü harekctlorine yardım tqm müdahalesi vt nihayet. mülıim miktardak) perso. nele bedeni ve fikri geniş iş sahası temin etmekte olmasıdır. ttalyan Demiryolları Umum Müdürü M. Severo RISSONE'nun Demiryollar Yıllığında nesredilen enteresan bir yazısında Demiryolları. nın zikrettiğimiz bu üç sosyal faaliyetine bir dordüncü de İlâve edilmektedir. Mesleğine tamamile vâkıf olduğu anlasılan bu zat, Demiryolla nnın gerek milB şebekede çalışan binlerce. jerek hududlar hariclnde çalışmakta olan yüzblnlerce demiryolcular arasında isbirliği ve sıkı dostluk münasebetlerinln kunılması hususundakl faaliyetlerine işaret et. mektedir. Demiryollarının bu suretle dörde çıkanlan sosyal faaliyetleri hakkında aşağıdaki malumahn verilmesinde fayda mülâhaza edlyoruz. DEMtRYOLLARININ AZ GELtŞMİŞ BOLGELERİN İNKİŞAFINA YARDIMI: YAZAN: • Hüsnü Sadtk Durukal rin kalkıııınası için hazırlanan çalış ına programmda yol, bina, su keme ri ve tünel gibi lüzunılu tesislerle birlikte Demiryolu inşaası ve işletilnıesi işi de yer alır. Bu çalışnıa prog ramıııdaki işlerin yapılması o bolgelerin iktisaden kalkıııınası için açılnıış bir nev'î kredi sayılır. Bu gi. bi bölgelerde inşa edilecek demiryolları üzerindeki yolcu ve eşya tra fiğiııden elde edilecek hâsılat ile bu açılan kredinin ödenmesine çalışılır. Bununla beraber, bu kabil bölgelerdeki Demiryolu inşaası ve işletme şartları külfetli olacağı cihetle motörlü nakil vasıtalan için yol yapılması daha iktisadi olacağı dü. şünülebilirse de meveut nakil vasıtalan arasında demiryollarının nak liyat hacmi bakıınıııdan. yüksek bir taşıma kapasitesiııe mâlik bulunması ve nakliyatındakl enmiyet ve intizam gibi faktörler dikkat nazara alınarak demiryolu inşaasına ve işle. tilmesine yer vcrildiği görülür. Maahaza, bazı memleketlerde mevcut hatlardan bir kısmı rantabl olmadığı halde halkın politik tazyiki dolayısile bunların sokülmesine baş lanıldığı da görülmemekte ise de bazı istisnalar hâriç . bugün artık uzak mesafeler arasında demiryolu inşaası düşüııülmenıektodir. Bu nun başlıca sebebi de hava nakliyatında başdondürücü ilerlemeler ve kara yollarında motörlü nakil va. sıtalarile yapılan nakliyatta göze var pan gelişmeler olduğuna şüphe yoktur, İsaret ettiğim İstisnalar nıeyanında Bağdad Paktı memleketlerini birleştirecek demiryolları İle Sov. yetlerin Himalayı dağlarını aşarak Hindistan Dcmlryollarile bağlantı teş kil edecek muazzam bir hat inşa etmek bususundaki tasavvurlarını zikredebiliriz. Malunı olduğu üzere, Bağdad Paktı memleketleri olan Türkiye, Iran ve Pakistan arasındakt dostluk bağla. nnın kuvvetlenmesi için bu üç ınenıleket arasınd» İktisadi münasebetlerin kurulmasına zaruret bulunmaktadır. Bu münasebetlerin kurulması ve inkişafı ise üç memleket demir. yollannın birleştirilmesine bağlıdır. Türkiye Demiryollan şebekesinin Tatvaıia doğru uzatılması ve Iranh dostlarımızın da demirvollarını hudud üzerindeki Kotur mevkiine yöneltmeleri Iraııla aramızda demiryolu hatları birleştirilmek suretile iktisadi' münasebetrrtimizin' Hıkişafı• sağlamak içiııdir. Diğer taraftan, u İran hatlarının da Pakistan Demlryol larilc hideaUcilmssi ioabetmektedir. Esaseıı, Pakistan'ın İran yolu ile Türkiye ve Ortadoğu memleketlcrile demiryolu münasebetlerinin tesis e . dilmesi 1951 de Karaşi'de toplanan bir kongrede karar altına alınmışU. Mezkur Kongrede memleketimili temsil eden merhum Ömer Rıza' nın bu nıühim mesele hakkında kon greden döııüşünde Cunılıuriyet ga. zetesile eııteresan bir yazısının neşredildiğiııi hatırlıyoruz. ŞÖMENDÖFERİN ACELE VE OLA GANÜSTÜ HALLERDE SOSYAL YARDIM FAALİYETİ: Her memlekette acele ve olağanüstü hallerde Demiryolları İdarelerinin daima topluluğun yardımına koştu. ğu kimseııin meçhulü değildir. 1908 de İtalya'da Reggio ve Messina bölgelerinin deprem felâketine mâruz kaldıkları sırada olsun. 1951 de Po vâdisiııiıı su baskınıııda olsun yara'lı ve mültecilerle her cins malzemenin nakillerinde İtalyan Demiryolarının, 1949 da Fransada Laııdes'da çıkan bü yük yangında Fransız demiryolarının ve 1953 de Hollandanın Kuzey denizi kıyılanııdaki bendlerden bir ikisinin yıkılması neticesinde su bas kınına uğrayan bölgelere bu memleket demiryollarının kurtarma yar. dımına koşmaları bu gibi hallerde de miryAllarınııı sosyal yardım faaliyet lerine misâl olarak zikredilebilir. Sosyal faaliyetler bakınıından her memleketteki demiryollan İdareleri aynı icablara, zaruretlere ve ihtiynç lara göre hareket etmek hususunda asla tereddüt etmezler. Memleketimiz Demiryollarının da Erzincan deprem felâkeliııde ve diğer bölgelerdeki su baskınlan vesair olağanüstü hallerde yardıma kosmak suretile sosyal faaliyette bulunmayı ihnıâl etmemiş oduğu malumdur. De miryolculuk siyasetindekl bu müşterek hedef ve idare iıısanlar arasındaki münasebetlerde kökleşen çok iyi bir geleneğe tekabül eder ki bu da sosyal bünyenin müşterek mesnedini teşkil eyler. DEMİRYOLLARININ ÇOK SAYIDA PERSONELE BEDENİ VE FİKRİ GENİŞ İŞ SAHASI TEMİN EDİCİ FAALİYETİ: Demiryollarının önemli sosyal fa. aliyetlerinden biri de hiç şüphe yok ki, çok miktarda işçi ve iş adamlarını daimî surette vazifelendirmek suretile muhtelif memlekellerin umuıııi ekonomisine yaptığı kıymetli yardımdır. Gerçekten, Avrupa Demiryollaruıın çeşitli servislerinde 2JS milyona yakın personel çalıştınlmak tadır. Bu miktara demiryolları malze mesi imâl eden fabrikalarda çalışan. ların ilâvesi lâzundır. Şömendnferler her yıl bu fabrikalara 8 «nilyar altın frsrıklık materiyel siparit etmekte olup buııun yarısı 1.5 milyar 4ç= ssatt karstrtğı verilmekte işçi ücretidir. İşçi ve teknisyen olarak bu hususi endüstri sektöründe çalışan 650 bin kişi de demiryolla. nnda çalışanlara ilâve edilecek olur sa demiryollarında çalışanlarla demiryollan için çalışaııların sayısı 3 Japonlar ucuz otomobil leklif ediyorlar Jeponlar, çok ucuz fiata dört klşilik ufak binek otomobilleri »atmak üzere alâkalılara müracaet etmiş bulunmaktedırlar. Yapılan teklilferde, bu otomobilterin imal bedellertne yüzde 20 kâr ilâve suretiyle ve kredi ile aatılacağı bildirilmektedir. Hollywood'dan bir stüdyo temsilcisi geldi Hollyu'ood'un 20. Cenfury Fo« stüd yolarmın Ortadoğu temsilcisi Oscar Lax temaslarda bulunmak üzere seh rimize gelmiştir. Oscar La* hâlen memleketimizden transferi yapılmamıs olan 30.000 dolarlık Fo« Stüdyoları alacağı mevzuunda temaslar ya Tahkikat derhal başladı. Miiteea pacağmı ve aym siüdyo tarafından sirlerin firar etmemesi için liman bu sezon memleketimize gönderile. lara. şimendifer istasyonlarına, şid cek filmler hakkında görüfmelerde detli emirler verildi. Yıldıı sarayi bulunacağını söylemi^tir. Gerek tabil kaynaklan hentit islecivarına cehennemi makine nasıl London Times gazetesinin tilmemiş enerji ihtiyaçlan, gerek lıal getirilmisti. Bu husus tahkik edilisahibi şehrimizde kınm teşebbüs fikrile iktisadi bir yordu. İlk akla gelen şey bombaLondon Times gazetesinin sahibi ilerieme vadeden bu kabil bolgele. nın toprağa gömülüp saklanması. ve başyazarı Stuard Campbel uçakla vakit ve zamanında bir âlet vasıLondradan şehrimize gelmiştir. D15 tasile iştial ettirilmesi idi. Saatli bir tşleri Bakanlığmuı dâvetlisi olarak TELEFON DEVREDİLİYOR âlet, tertibath.bir fitil. elektrikli şehrimize gelen London Times sahi21 ile başlıyan telefon devhir makine bu vazifeyi mükemmel bi Istanbul ve Ankarada temaslarda redilecektir. Müracaat: (Mesai bir stırette ifa edebilirdi. Yapılan bulunacak ve tetkikler yapacaktır. saatlerinde) 22 42 90 ke<iifler vakamn bu suretle olmadıKendi kendini kurtaran şilep ğuıic eösterdi., Akci, takdirde Vıldiz Salı gecesi Fenerbahçe önleTİnde sarayına kadar bu kadar yakın hir kuma oturmuş olan Amerikan bandı ^erdç.bir bomban.ın toprağa gömül ralı •Renben Tipton» şilebi dün saMÜREBBİYE ARAMYOR mesi inzibat ve tekayyüdün bir hiç bah kendi kendini kurtararak yüzolması demekti. müştür. Hiç bir hasar olmadığmdan 4 yaşında bir erkek çocuğa gemi yükünü boşalttıktan sonra New İlk rapor Beşiktaş zabıtası tarabakacak tecrübeli, ecnebi bir York'a dönecektir. fından gelmistir. Bombanm patlamürebbiye aranmaktadır. Limammızdan yapılan ması yirmi altı kisiyi öldürmiiş. elTel: 63 68 69 li sekiz kişiyi de yaralamıştır. Ölen ihracat lerin iiçii askerdir. Telef olan bu Dün limanımızdan 315 bin liralık iic asker tarihî bir hakikati canlan ihraeet arasında îspanyaya 140 bin dırır. Abdülhamidin bu hâdisede "ira değerinde 17.300 kilo tiftik ihrt,ç ölmeme«inin sebebi, cami kap*=ında edildiği belirtilmekte idi. Sayın Doktor ve Eczacılara : Seyhiilislâm Cemaleddin Efendi ile Îspanyaya ihracat geçen hafta durbir dakika kadar eörü«>»ıe<«nden durulmuş olduğvuıdan bu tiftiklerin neset etmiştir, denilir. Hakikatte sevki ihracatın tekrar açıldığı mân^ına gelip gelmiyeceğini enlamak ünadisahın pececeği yerler bir askpr zere alâkah ihracatçı bijliklerij le zincirile çevrilmişti. Askerden yal. ;örüştük. nız üç neferin ölmesi onun tehlikeBize verilen malumata göre, lsp"nli bir mıntakadan biraz uzak geçaya ihracat başlanr;mıştır. Sevkedimpsini icnh ettirir idi. Bomba pa len tiftikler de eski ihraç lisçnslarına disahm perti?i dakikada bile pat aid bir pertidir. Yeni ihracat içüı lamış o'saydı bir tehlike vukua eel. henüz lisans verilmemektedir. Ecza Depolarına dağıtılmıştır. mivecesi nek kuv\etle tahmin oluT>abilir. VaralHarın bir kısmı Hami. Temmuz 30 Muharrem 23 diye Etfal Hastahanesine diğer bir 5 •5 kısmı da Gümüşsuyu Hastahanesi400 mg. X 20 Tahlet ne nakledilmi^lerdir. Bir çok arnba. Satış yeri ve Türkiye Vekili: Şark Ticaret Kollektif Şirketi nm ankaz haline geldiei ve yirmi V. J 4.52 12.2016.16 19.28 21.18 2.46 İmal yeri: Dr. İbrahim Etem Ulagay İlâç Fabrikası kadar hayvanın telef olduğu anlaE | 9.23; 4.51 j' 8.47J 12.00] 1.50] 7.17 şılıyordu. (Arkası var) PERTRANQUIL (Meprobamate) LEPETIT 1 f YENİ FİATI PERAKENDE 380 KURUŞTUR. rr, : Taşbaşoğlu: «Hep dikileceğiz Muhtarın karşısına. Ama hep birden. iki kişimiz bile içimiztlen ayrılırsa, geri kalanımızı ezer. Çeppeyi bozmak yok.» «Yok.» dediler. oÇeppeyi bozanın avradı üç. ten dokuza boş <lüşsün mü?» Çoşmuşlardı: < Düşsün.» diye bağırdılar. Bir zaman hepsi, hep bir ağızdan konuştu. Kimse kiııısenin ne dediğini anlamadı. Bu sıra Öksüz Duran sözü aldı. Yüzünde ev sahipliğinin ken dine verdiği güven, gurur vardı. »Aramızdan iki kişi seçmeliyiz. Onlar varıp Mulıiara deuıeli ki. Muhtar demek köyün n? bir b?ba«:ı dern^V. (^onin Kn'^in Hıdır Kâhya işte öyleydi. Hal. buysam ki, sen oruspıı avratlı Delice Bekirlen bir o'nıpsun. Bir olmuş da köylüyün kanına ekmek doğrarsm. Bir olup da Çukurovanın en kötii tarlalarına. en verimsiz. bir dalında bir koza bile bulunmayan tarlalarına rüşvet alaraktan bizim köylüyü sokarsın. O tarlalan öteki köylüler beğenmezken. göriince ardını dönüp kaçarken. Elin köyIüleri bir giinde adam başına yüz kilo toplarken, bizim köylümüz yirnıi bes kiloyu bile tutturamıyor. Elin köylüsii bir etek paraylan dönerken, bizim köylümüz işte bu yüzdfn Adil Efendinin borcunu bile tamı tamına ödeyemiyor. Sende yürek. sende vicdan yok mu? Sen insan değil misin? Muhtar oMuvsan sen de bu koyden değil ınisin? Aldığın rüşveıi. nr Ua<!j> alıyorsan biz verelim de. gel bizden yana ol. İstediuinıi/.. kendi elimizlen seçıiğimiz tarlaya girelim. Yok, eğer bizimlen olmazsan orası da senin bileçeğin iş. Biz toplayacağımız tarlayı kendimiz seçeceğiz. Oelice Bekirin bulduğu tarlalara girmeyeceğiz. desinler. lîu sözleri söyliyeceklerin ardında durmalıyız ki, yüreklerine bir korku gelmesin. kavi dursunlar.» Taşbaşoğlu: «Duran bir iyice söyledi» dedi. «İki kişiyi seçelim. Ama kimi seçelim? Yüreği sağlam, kork maz iki kişiyi.» Öksüz Duran hemencecik onun ağzından sözü aldı. lleyecandan e'i avağı litrivordu. «Uzun Aliyi sermeli. Çok dokunaklı söz söyler Ali Ad<ımın yüreğine işler. Hem de korkmaz. Hem de bu işlcri. Muhtarın rüşvetçiliğini ortaya atan odur. Muhtarın Delice Bekirle rüşvet alaraktan hizi verimsiz. ağaçsız. hem de hendeksiz. su suz, hem de rezil yerlere soktuğunu haber \eıen, l.eşfeden. beş yıldır dili döndüğiince lizim akılsız kafamızı uyarmağa çalışan. gayret eden Uzunca Alidir. Bu iş için ondan münasibi hulunamaz.» Birkaç ses birden: «Bulunamaz,» dedi. Taşbaşoğlu: nÖteki de Öksüz Duran olsun. Demokrat gibi söz söyledi» «Olsun.» dediler. L'zun Ali ötede oturmus uyuklar gibiydi. Doğruldu, dikeldi. «Günü saati gelince caymak yok. Bizi sipsivri ortada koyup da hir yana cekilmek yok.» Köstüoğlu koskocaman gövdesiyle ayağa kalktı. geri oturdu (Arkası var) ı| *| CUMHURrYET'İN TEFRİKASI: 5 RTflDi . Hiç yorulmayın. İnsanlığa sığmaz bir işler yapaınam. İster. seniz şu uzaklaıa, içinde insan olan köylere gidelim. İsterseniz tüm koyü, içinde bir tek çöp komamatasına soyalım. İsterseniz adanılarını koyun beğazlar gibi bir teki kalmaınacasuıa boğazhya'ım. Ne dersiniz? İsterseniz, oralara kadar gidecek haliniz yoksa. mecluırî ya Musa bııraıîa durup Çukuıovadan köyiiıı dünmes'ni bekleyeceğiz. O zaman iüm kiivii yaâma edelim. Kızlarıııı, avratlarını yağma edelim. \rağlarını ballârım yağma edelim. Başka türlü m'.ıamelenin miimkı'inü yok. Huydunuz mu arkad?.;!ar!» demiş. Koca Ha'il bugüıılerdt: (!6*deleğin kemiğİTie sc^'iyor babam söğüyor. «Bir yoluntı a^sa da köye ffirsevdi. SÎJŞ kö;.*ej*den de hırsızlık bp^Iasaydı, 1.6yKinnn hepsi Çukııra ıcnı«ztli o z?m»n. Hiç oimazsa l.<»caıu'ş!arı kovrle kor da şfider'eıdi. Kcrrrîj'iır de o Cötdelek itinin. Sütlıir.L siiır;ecine de » Bu koyiülenn blr k'smı Çukıırovada !».IUÎÜ!»:!ÎÎI b^?ka çeltiUte de ci'niriar. V,.'3İ>tir;5arı bir. ya da iki ııy sârer. İjîeri de bi.ir.ce. g c . c tojıla», inılikleri gibi köylerine dönerler. Bu, eskiden beri böyledir. Yani Uzunyaylanın bu yan insaıılarının gelirlerinin çoğu ÇukıfVovadandır. Tarlamdaki ekiminden, kapımda ki koyunlarımdan keçileriroden, sığırlarımdan gelccok şu kudar der gibi, Çukurovadan gelecek şu kadar gelirim derler. Kasabadaki. bu yan köylüleriıı dükkâııcısı Adil Efendi sorar: «Kaç başsınız?» (On baş.» «Onu da pamıık toplar (Birisi bebecik daha Beş gün oldu dünyava Kara gözlü bir hebncik. kara gözlü.» nıı?» Ağam. geleli. Kara ğız dolusu gülüş. Bekçinin, köyü bir baştan »teki başa gidip gelerek, arada durup, oeeeeey ahaliiiiii. duyduk duymudık demeyin. Bugünden sonra iki gün kaldı. Elinizi çabuk tutun. Amanın millet. Öteki köyler çoktan Çukura indi bile. Çabuk olun. Olmayan ceza giyecek. Köy kurulu ve de Muhtarımız böyle emrey liyor. . diyen Uağırması. > Hastaların iniltisi, yaşlıların homurtusu. Hasta sahiplerinin hastalarını Çukura taşıma telâşları, gayretleri. Biribirlcrine yardımlar. Dedikodular, söğiişnıeler. Bu hayhuy. bu hengâme içinde bu yıl köyde alttan alta, gizli bir şeyler de oluyor gibi. Havada bir şeylere hazulanmak, karar vermek kokusu var. Bu karar vermek kokusu colııkta ço cukta. kadında kızda, delikanlıda kocada, herkeste, hcrkesin yüzünden anlaşılıyıır. Konuşmadan. gıizlcriyle biribirlerine, «amaııın.» diyorlar. n Amanın kahpegidi! Amanın renk vermeyin. Duymasın ha! Sezmesin bile. Engel olur.» Köy beş yıldır bu konu üstünde düşünüyor ama, bir karara varamıyordu. Kimi o yana çekiyordu, kimi bu yana. Ama bu yıl Uzun Ali, Taşbaşoğlu, Daloğlan üçü birlik olup çalışmışlar köyün çoğunu, yan çizenlerini yola getirmişlerdi. Yani köylüye gerçeği göstermişlerdi. Köylü milleti bu! bir kere bir şeye heyye demesin, aklı kesmesin. Korkma gerisinden. Sabahtan beri Taşhasnğiuyla Uzun Ali köyün içine diişmüş. ler, kimseye sezdirmeden sıijle bir güvendikleri evlere uğruyor, evin erkeğinin kulağına, «Ökiiz Duranın evine.» diyorlar, hemencecik çekiliyorlardı. Öksiiz Duranın evi köyün dışındaycU. İkindiye doğru eve epeyi bir köylü kalabalığı birikti. Kalabalıktan. L'zun Aliyle Taşh»sı>Şlıı gelinceye kadar, her ağizdan bir ses çıkıjordu. Taşbaşoğiu gcldi kapınm eşiğine oturdu. Ce''inden «an ( • •« bihini çıkardı. Başını yere eğip elindeki tesbihi şöyle bir siızdükten sonra geri kaldırdı. Yüzii terlemiş gibiydi. Çok da ciddiydi. Konan sinek bin parça olur deıler ya, işte oylecene. Bir atın yüzü gibi uzamıştı yüzü. Süzülmüştü. Kalabalığın üstünde şöyle bir gözünü gezdirdikten sonra: •Emmiler,» diye başladı. «Hepimiz kararımızı verdik mi?» Arkadan bir ses, Günıüşoğlunun sesi: ıı Verdik Taşbaşoğlu. Ya ölüm, ya kalım dedik.» Başka birisi: fHakkımızı yediremeyik bundan böyle. Kanımı/a ekmek doğ radılar.» Yaşlı biri, mıy mıy bir sesle: «Doğruyorlar. > diye bastırdı. Kalabalıktan beş kişi sigara iciyordu. nıilyonu geçtiği görülür. Son istatistiklere göre, Avrupada meveut endüstri branşlarında çalışaııların toplamı 31.5 milyoııu buldu ğuııa nazaran. bunların yüzde 10 unun demiryollarında ve demiryollan için çalıştmldığı anlaşılır. Yapılan bir anket neticesinde her demiryolcu a. ilesi ortalama 3. 4 kişi olduğu cihetBu sefer akıl üğreten bir Ame le demiryollarının Avrupa'da 10 mil rikalı olduğuna göre, bakalım. biyon iıısaııa maişel vasıta ve kayııa zim bu malzeme ile nasıl amerikaiığı olduğu neticesine varılır. vaıi bir helva yapıp, bize yediıe Demiryolcular biribirlerile kolay cek. iıkla tcmas etmekte ve yekdiğerinin Akıi için tarik birdir sözünün hayat şartları hakkında malumat edi. doğruluğunu, Amerikalı mütehas nebilmekte olmaları haklarında tat bik edilen jüridik. ekonomik muanıe sısın açıkladığı maddeler le ispat lelerde ve sosyal yardımlarla yaş ediyor. Yalnız mütehassısın, bu programı hadleriııde bir eşitlik vücuda getirmiştir Demiryolcularla ailelerinin başan ile tatbik hususunda bir ö milli ve nıilletlerarası şebekelerde nemli teklifi var ki, prugrumm lıufaydalandıkları seyahat kolaylıkları yal oiarak kalmasında başroiü oy mesekdaslarile görüşmek fırsat ve nıyacağına ben kalıbımı ııaiaıun. imkânlarını vermiş olduğundan, bu Adam, işime mudaiıale ;. UK d c hal. demiryolcuların kültürlerinin miş. inkişafına hizmet etmiştir. Avrupa İşte bu olmadı. Birliği tahakkuk ettirildiği zaman bu Bıze kazandırılacağı vadedilen yiız 10 milyon kişinin milletlerarası cemi milyonlar pahasına da ulsa bi/.iıu, yetin esasını teşkil edeceği söyleııehuyumuzdan vazgeçeceğiıııui san bilir. mıyorum. DEMİRYOLLARI İÜARELERİ PERMütehassısın işine müdahaletniz. SONELİNİN FAYDALANDIKLARI bu amerikanvari turizm i^i, bir teşSOSYAL YARDIMLAR: Her memleketteki denıiryolcular kilâta bağlandığı ânda başlıyacak geniş sahaya yayılnıış, mütecanis iş. tır. Benim yeğenimi, sizin riradeıötekinin sütarabeyisiiıi çi sınıfı olup mühim sosyal bir un zadenizi, sur teşkil etmektedir. Bunlar. arala kaymak başlarma kayınnak için, rındaki kuvvetli meslek tesanüdü do en azından, tavsiye raektublarnc, layısile diğer sosyal gruplara örnek hep birden, harekete geçeceâinıize bir topluluk maıızarası arzederler. hiç şüphe ctmiyeliro Diğer taraftan. demiryolcular her Amcrikalının mi'dahale yok dcmemlekette haslahk. kaza ihtiyarmesi, bu gibi işle'de, barut yok delık. maluliyet. aileye yardım ve sıh. hat işleri servisleri gibi geniş sosyal mekle birdir. B ırut olmayınca da sigorta «istenıiııdcn istifade ederler. biz bu turistik opu atamayız. Bi Bu sabadaki işbirliğiniıı canlı bir mi zim turistik t'p. hep kuru sıkı kalsali nıilletlerarası Sıhbat İşleri Birli mağa mahkrmdur! *** ği teşkilâtıdır. Demiryolcuların refa hı maksa.''e sarfedilen nıâlî gayret Bir gür ara ile, biribirine pek yave faaliyeı hakkında bir fikir edin kın iki jaber akudum. mek için bazı rakkamlar verilebilir. Hab'rlerin ikisi de sütle ilgili. Demiryollan İdarelerindekl sağlık Bi'. Londra haberi. İngiliz süt servislcriııin ba^lıca hedefi: Persone. müsıahsilleri, süt satışını çoğallmak liıı seçilmesi. belirtili zamanlarda için, süt esasına dayanan yeni bir sağlık durumlarıııııı kontrolu. iş ver içki yapmışlar. Esası süt olan bu içlerinde ve trenlerde âzamî sıhhi şart viski, ların tatbik mevkiine koııulması. iş kinin içinde, bol miktarda kazalarım önleyici tedbirlerin alın. konyak ve cin varmış. Bu yeni içması. meslekî terbiye verilmesi, per kinin adı da süt kirşi imiş. ikinci haber İzmirden. soııele ve çocuklara acele yardım edilmesi. sağlık ve tedavi servisi tren Orada, Amerikadan ithal edilen leri teşkil olunması gibi hususlardan süt tozuna, bire on hesabile su kaibarettir. .Demiryolları İdareleri Sağ tıp satanlar türemiş. Bu suretle ellık teşkilâtı için yetiştirilmiş perso de edilen süt, taze süt niyetine, halnel ile ambulans. muayeııehane, tâh ka kilosu yüz yirmi kuruştan sa lil lâboratuarları ve psikotekııik satılıyormuş. Adı da sütmüş. loııları gibi lüzunılu tesisleri 6529 doktorun eırırj, aJlıııda bulundurmak^ Dediğim doğru değil mi? İki hatadırlar Psikotekııik kontrol servisi ber biribirine pek yakın. İngilizler. sütü içki niyetine sa"bilhassa. Türkiye. Avusturya, Fran. sa. İtalya. İspânya, Almanya ve. BdJ tıyorlar. biz. suyu süt niyetine. Aradaki fark, Bektaşinin fıkra lahda demiryollarında mevcuttur. Bu servis her memurun bedeni ve ru sındakinden fazla değil. hî kabiliyetiııe uygun gelecek mesCamide dua ederken. Allahtan leği seçmek imkânını sağlamaktadır. rakı parası istiyen Bektaşiye, ya Bazı İdareleriıı Radyoloji laboratuar nında oturan adam: ları. diğer ihtisas servislerile kliııik Allahtan imân selâmeti isteve moderr • büyük hastaneleri v»r. nir, rakı parası değil, behey zın dır. dık! DEMİRYOLLAR1M1ZIN SOSTAL Diye çıkışmış. Bektaşi de şöyle FAALİYETİ: cevab vermiş: Demiryollarırmzın Ankara Hasta Kul. Allahtan. nesi yı^sa nesindeki yatak adedi 180 den 236 onu ister. Bende rakı parası yok, ye, Sivastaki hastanesiııin 75 den 159 onu istiyorum. sende de imân yok, ye çıkarılıııakta olduğu gibi Esklşe imân istiyorsun, kızacak ne var hir hastanesinde 300< İzmir hastane bunda... ve sanatoryumunda 100. Yakacık sa. Süt haberinde de şaşacak bir şey natoryumuııda 100 yatak bulunmaktadır. Haydarpasada 20 yatakb bir görmüyorum ben. İngilizlerde viski bol, süte viski revir ile diğer işletmelerde de per. sonel muayeııe ve tedavilerine maiı katıyorlar. Bizde de su ibadullalı! sus teskilât vardır. Ayrıca Demiryol sfs s}c sfc larımız İdaresi. yaz mevsimlerinde Biz ötedenberi, ihracatımızla it personelini ye aileleriııi İstanbul'da. halâtımızı âyarlıyamayız. Üstelik Suınsunda. İskcnderuııda ve Maden de. dışarıya mal ısmarladığımız zaile Diyarbakır arasında Gölcükte kur man ithal malı diye öyle füzuli şeyduğu kfmıplardan istifade ettijmekler alırız ki, gören şaşar. tedir Meselâ Aspirini bırakır. firkete SOSYAL SİGORTALAR: alırız. Ortalık mendilsizlikten kıvBu sahada. (hastalık. kaza ve ih ranır, biz kravat iğnesi nev'indeıı tiyarlık halleriııdcki yardımlar) her leğen örtüleri ısmarlarız. memleketin takip ettiği politika re. İthalâtçı olarak bizim bu şa.sk ın jinıi arasıııdaki farklar dolayısile ya ördekliğimize. Amerikalılar na. şim pılan sosyal yardımlar arasında da di ihracatçı olarak katılıyurlar. büyük ayrılıklar vardır. İngiltere. Adına yanlışlıkla asker dedikleri Isviçre. Finlandiya, Danimarka ve Yugoslavyada bütün halk için mec bir takım mallar yollamışlar 1i ercani taın hir sosyal emniyet sistemi gec geri çekmeğe mecbur olacaklar tatbik ediimekte olduğundan bu galiba. memleketlerdeki demiryollar idareMotosikletine el sürdü diye cifle leri tarafından personeli ve aileleri ile. kiicük bir çocuğu yaralı.van; için yardım hususunda ayrıca teşeb iuvarının dibinden greçriği icin get>e büse geçilmesiııe ve tedbir atınma. çifte ile bir genci vuran; daba bunsına lüzum ve ihtiyaç yoktur. lara benzer bir sürii mavifet ye» Emeklilik rejinıine gelince: Avru miyormuş gibi. nihayet. İ/mird«ki pa Demiryolları İdareleri emekli per Atatürk heykeline hakaret savur soneli için yılda I milyar dolar öde mağa kalkışan malların bu mpnı'emektedirler. Bu idareleriıı çalıştır ket nivasasında süriimü olümaz. dıkları personelin hayat şartlarını is Bildiçimize göre. «Şarkta isr >alâh için giriştikleri teşebbüsler çeşid rar» damgalı mal sürme devvi tıv11 ve çoktur. Bunlardan bazıları şun lardır: Personel ve aileleri için se. çeli hayli oldu! Hamdi VAROĞf.U yahat kolaylıkfari, çocuklan îçin kurslar. nıesken kolaylıkları. iş saatleri haricinde hoş vakit geçirmele Kulak. Boğaz. Bııııın ve Ağız ri maksadile her çeşit spor hareketHastalıkları miitehassısı leri. sergiler. kültürel ve turistik faaliyetleri teşvik suretile demiryolcular arasındaki bağlılığı kuvvetlendirecek sosyal hayatın her türlü çe. killerini teşvik edici tedbirler aüna Meslekî tetkik seyahati için yı ihmâl etmezler. gittiği Almanya ve Viyanadan avdet etmiştir. Ul| r, 7ivae*|in ÖLÜM Rize eşrafından merhum ömer ve merhume Gülizar Çepin oğlu, tüccardan Sefer ve Halim Çepin kardeşi. Aslan Gevezoğlunun kayınbiraderi. Yılmaz ve Ergin Cepin sevgili baba!arı, Ayşe Çeptn H«I. Asmaaltı maruf îacirlerinde;ı CÜMHfüUYE'" Nüshası 25 Kurustur ABONF SARTLAKI f5 00 Adil Efendi önce kafasında ölçer biçer, inanmazsa surar soruşturnr. Snnr;ı da insan ba?ına bir şeyler verir. Sarı deftere yazar. Bilir ki millet Çukurovadan dönünce, bir nlıım kalım olmamışsa, bir tanesi koyden, topluluktan tezikip haşını alıp şitmemişse sarı defterde yazıIılar eksiksiz avucunun îçindedir. İşte Çııkurova böylesine güvenli, höylesine *ağlarndır. Kiiy hazırlıktaydı. Gi'l>vlcr geli^'er. evdpn PVP <pr;!?nm«'ler.. Bir yerde bi ağıt, bir yerde a Turklv» H.ırlll ıra Kr Llra Kr 1(1(10 f aylık uzun zamandanberi rnüptelâ olduğu 44 W 22 1IP 3 avllk TastalıktHP fcurtuİMmıyarak 29 tcraııuz 1959 çürşamba sabahı Hakkm Cumhunypt M rahmetine kavuşmuştur. Cenaze«i buîttpclltk rOrk An.'nım Ş :iinktl 30 temmuz 1°59 perçembe günü 3M 41 saat ın da Suadiye Kaptan Arif cadhl defi. Cami sokak No 7 1 dpki pvinden alınarak Fatih camiinde ögie naNAZİMh \A!)1 mazını müteaksb cenaze nnmazı Kllındıktan Rtınra Edirnekapı Sakızae .(•! Şph'diiRin defnr>Uınacaktır. OMKK SAV1I Mevlâ ffnriki t hnı^t pyleye NOT: Çclenk eöncierilmeme^i ı ica olunur. lar îlânUrdan cn^pulıyet kahul **<\i\rr.f** Ailesi • HÜSNÜ ÇEP