Katalog

Benim nâçiz vücudüm bir güd İdİbet toprak olacaktır. Fak*l Türkiye Cumhtıriyeti ilelebed payidaıolacaktır. K. ATATÜRK KURUCUSU: Y U N U S NAtM Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet tstanbul Posta Rutusu: İstanbul No 246. Telefonlar: 22 42 98 22 42 99 22 42 90 Millete efendilik yoktur, hâdimlik vardır. Bu millete hizmeî eâen onun efendisi oiur. K. ATATÜRK 35inci yıJ Sayı 12.678 Salı 1 0 Kasım 1 9 5 9 Atatürk'ün 21 inci Olünı Yıldönnmü Son zafer mutlaka Atatürkçülerindir Bugün küçük, büyük bütün şehirlerimizde yapıîacak törenîerle O'nun aziz hâtırası anılacak lümünün yirmi birinci yıl en parlak zaferlerini küçük ordudönümünde Atatürkü dev larla kazaıımış, o devir ıçin havdüşmanlarına karşı salaya sı£maz bir kuvvet olan yasavunmak görevi kimi ya rım milyonluk Orande Armee'si zarlarımıza aoı geliyor. ! ile Moskovaya gittigi zaman ise Yazıklar olsun! Bu hale rai yenilerek eeri dönmüştür. Bir kodiisecektik? mutanın dehâsı, emrindeki ordudiyorlar. Içlerinde bugünleri gör nun er sayısı ile ölcülebiNeydi, mektense o sağ iken ölmedikleri trelmiş gecmiş en büyük komutanne üzülenler bile var. I ların başında hiç bir askerlik etiVaşlı Atatürkçü yazarlarımızın timinden geçmiven sembolik Marej ürekten üiüntülerini anlayışla î şal Stalin'i saymak gerekmez mi ] karşılarız. Fakat mademki bugün ! idi? Son vazımda da he1irtti|im «ileri görüvoruz, ölüm özlemini bir bi. yaşadıfı devrin şartiarı icinde yana bırakıp Atatürkü de, devrim ele alındığı zaman. Atatürkün, leri de eerılik temsilcilerine karşı dünya askerlik tarihine altın harfhep beraber savunmak zorundayız. i lerle adı yazılacak. hüvük. çok höBu milleti sevenlere yakışan tali \ yük bir komutan olduSunn kimse. himize küsüp aglamak değil, çereJ hattâ eski düşmanlan hile inkSr kirse ölümü de çöze alarak milleedemez. Zaten eden de yoktur. j tin talilıitıi düzeltmiye «ayret et> mektir, Atatürkiin hayatı ve eseri '• Devrimlerin perakende olarak A ' ile bize verdiğj en büyük ibret ' tatürktpn öncp düsfince halinde ordprsi dp budur. | tava atılmıs olması. hüvük adamın eserini kücültmek sövle dDrciin, Dofrusu, yurdumuzda Körülen tam tersine. bövültür. onlann deserilık akımları hir bakima olağan Çerinj hir kat daha artırmıya y«sıvılmalıdır. Büyük adamJann rar. Atatürk yurdnmuza dısanbı^ardıîı büyük hamleler hiç tepdan Prelmiş bir vsbancı. va da e8k ki yaratmasın, duyulmuş şev deyüzünrtpn zenhille indirilmis bir ğldir. Saçlıçında Atatürke kaside peveamher. hir ıslâhateı ripfildi. ı yazan, ya da karşısında el pençe ! O henimİT eihi bu topraklarda ye ; d : van duran «zamane. adamtarının i tismis. bu mülftin cektiSi ıstırabı ! ş'mdi sırası geldi zanniyle onu ve | cekmis nıâievi kalkınmamızın ça1 eserini kiitüKmive ve unutturmıva releri üzerindp kaf.ı vormns bir çMışmalarmı yadırgamamalıyızdır. halk çoeıiTu idi. Ali Suavi BPV, Böyle tiplere her zaman. her yer \ AbdnMah Cpvdet Bev. Hüseyin Cadp rastlanır, hele Doçuda daha da hit Bev ve dahjı hir çok avdınlaçnU rastlanır. > nmız Ratı medeniyetine ulasabilNe divor bunlar? Atatürkün yaD ', memizin sarH^rınrı dair ondan öntKı pek büyük bir marifet defil I ce oes'tH fikirleri savanmus ol» ' mis. Hiç bir zaman sayıca büvük ; hilirler. Elhette savnnacaklardı. bir orduva komuta etmemiş, kar ı Tonlumnn hünyesinde bir kımıldasısınd.i tehlikeli düsmanlar bulma ma, bir yenileşme hevesi belirmemış. Devrim dediğimiz yenilikler dikçe o toplumu ileri eötürmlve dp zaten yüzyıldanberi bir çok ay j imkân var mıdır? Atatürkiin dedınların teker teker ortaya attıjı hâsı. kendinden önceki aTdınların fikirlermiş. Ali Suavi Bey, on do teker teker ve datınık olarak »akuznncu yüzyılda din işlerinin i vundukları düşünceleri dotrn bir dünya islerinden aynlmasını ileri j sentez. canlı bir bütün fıalinc eesürmüş. Abdullah Cevdet Bey A tirmek ve daha önemlisi, o bfitünâ tatürkien yirmi otuz yil önee Lâ yaratmak. onn havsta kavnjturtin harflerini savunmuş, Hüseyin j mak olmustur. Atatürk «Imaıavdı, Cahit Bey daha Meşrutiyet yılla j bunu hançi avriın. nan^i devlet arında «sapka tivelim!» demiş. ! damı haşarahilirdi? Atatürk düşmanlarının taktlği bes | belli karşıdan sırıtıyor llkin ada! Boeün, ölümünün Tİrmi birinrl mın «nemiii azaltacaklar. Oknyan: yıidönümünde ona vr. devrimterl«A.. Büyük Komutan defilmiş!,, di mize dil nzatanlara karsı savasyecek. Sonra da eserini yıkmıya j mak zorunda kalmamız bile. Atalira geleeek. Halk kendi kendine: türkün, zamanında ne havsalaya «Bu adam blr takım frenk hayran sıfmaz. ne büyük isler ba$ardı(ıııı larının zftppece tavsiyelerini yü ispat etmiye yeter. rürlüfe knvmuş. Bize ne lüzumn Ama son zafer mutlaka Atatnrkvar? kaldırılsın şunlar!» diye dü çülerin olacaktır. Devrlmler, ne şünecek. zaman tartısma konusu olmaktan Bir askerin büyflklüğd komuta çıkıp da yüzde TÜz millete mal ee t t i « ordunnn maddî T)üyüklüfü dilecek? 1970 de mi. 1980 de mf. daile ölçülse idt, bneüne ne Iskender ha sonraları mı? Bunn simdiden den, ne Jnlius Caesar'dan. ne de kestlremeyiz. Talnız suna emin eNapoleon'dan böyfik asker diye lalım ki millet hangi çatda « r.üngriz etmlye imkSn bulnnabilirdi. lere kavusnrsa, sev;lli AtatürkoGünümürün sayı Slçülerine vurul müz, kendi yasadı^ı yıllarda o cündutn zaman adı Keçen komntanla lerin Türkiyesini sezmiş, görtnfis rın zaferden zafere koşturdu^u or ve yaratmış bir adam olarak »nıdular, vüzer. iki yüzer bin kişilik Iacaktır. Nur içinde vatsın! kuvvetlerden ibaretti. Napoleon 4 otoriteye 4 sual sorduk Atatürk İnkılâpian'nın muhafazası konusunda Hükümet ve halk ile Ütıiversite, Gençlik, Basın kendilerine düşetı vazifeleri yapıyorlar mı? Atatürk inkılâplarının muhafaxası ve yerleşmesi konusunda hükümet. halk. üniversitelerimiz, cençük ve basın ü/erlerine dü?en s;örevleri gerektiği şekilrte ifa etmiş ı ier ve etmekte midirler? j Geçen hafta içinde bu sorumuzu j memleketimizin tanınmış ilim adamlarına tevcih ettik. Hükümet ve halkın tutumu konusunda Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoğlunun mütealaMnı aldık. ÜniversiteI lerimizın üzerine düşen vazifeyi , ne nispetde başardıkları meselesini , eski Rektörlerden Ord. Prof. Kâzım tsmail Gürkanla görüştük. ı Gençliğin durumunu. nSrencüik hayatı boyunca gençlik teşekküllerinde faal görevler almıs ve okul çaglarından sonra da gençlik tesek külleri ile ilgisini kesmemiş olan noçent ^smet Giritli ile inceledik. Atatürk fnkılaplarının muhafazası mevzuunda basının görevini lâzım jgeldigi spkilde ifa edip, etmediâi I konusunda sorumuzu cevaplandıran tstanbul Üniversitesi Gazeteci Mk Enstitüsü Müdür Yardımcıpı Prof. Hıfzı Timur düşüncelerini bürfirdi. Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Ord. Prof. Kâzım tsmail Gürkan Doçent tsmet Giritli Profesrtr Hıfn Timur Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu sşa Biz de. bu ilgi çekici anketi B(i ğ'daki cevabı verdi: yük Atatürkün 21 nci ölüm vılrlo«Atatürk inkılâplnnnın yerleşmeniimünde okııyurulanmıza sunuyo>i için hükümet ve halk vazifesini rur. yapmış ve yapmakta mıdır?» soruHUkflmet ve halk suna cevap verebilmpk için bu inff'ikrimet ve hs'ktn. inkılânlar ko kılâplardan en önpmlilerini ayrı »ynusundski tutumu hâkkında kendi n ele olmak lâzimdır: «ıne t»vr:Vı ettijimir soruya Ord. Arkası Sa. 7, Sii. 1 de Son recete u Atatürk'fin Muhaîızı, 10 Kasım 19J8 sabahuun tafsilâtuii anlaîıyof Atatürk'ün muhafı?larından şim lar, hastalığın seyrini gayet ciddi • li Topkapı Muzesı Ba.şkomiseri o olarak takıp ediyorlar. Bizler de !an Kâzım olat. 10 kasım sabahını üzerlerımize düşen günluk isîcri şu şekilde nakletmektedir: lâyıkiyle yapabilmek için sağa so1938 senesınin 10 kasım günüy la koşuyorduk. Jü. Büyük Atatürk'ün muhafızı oBu esnada Atatürk'ün ibtirahat larak Dolmabahçe sarayında bulu etmekte bulunduğu hususl dairenuyordum. O gün sabahın altısm ye hfiğh bulunEn telefon muhim da arkadaşım ile birlikte vazife ' bir haber verecekmiş gibi çalındı, almıştık. ; Bu telefonla birlikte yaver'ik oda NADİR NADt Bugün 8 sahife İKİNCİ SAHİFEDE Ideolojik lstiklâl Yazan: Prof. Dr. Tarık Z. Tunaya t *** ÜÇÜNCÜ SAHİFEDE Atatürk vt Gttzel Sanatlar Yazan: Prof. Dr. Afet lnan*** Yazan: HasanÂli Yücel Yazan: Âdile Ayda Yazan: Cahit Tanyol BEŞİNCİ SAHİFEDE Atatürk Hasretinde Atatürk ve Basın Atatürk Devrinde olanlar ve olmıyanlar Bilbliyografya : Basınımızda Atatürk için yazılmıs yazılar Gençlik dün Atatürk için iki beyanname yayınlodı Devletimizin kurucusu, büyük kurtarıcı aziz Atatürk'ün ölümünün 21 inci yıldönümü dolayısiyle bugün bütün yurtta olduğu gibi şehrimizde de anma torenleri yapılacak'tır. Bu suretle bütün Türk jmilleti Ata'nın mânevi huzurunda ı bir kere daha tâzimle eğilecek ve , hâtırasını huşu ile anacaktır. Sa' at 9.05 de şehirdeki bütün bayrak' lar yarıya indirilecek ve guruba • Arkası Sa. 7, Sü. 6 da O gün saraydaki hava her gün •smda muhtelif yerlere bağjı daha künden daha başka görünüyordu. beş adet telefon vardı. Bu telefonBütün saray personeli üzgün ve lara hulundukları zaman yaver er kederliydi. Sanki az sonra bütün cevap verirlerdi. Yaverlerin bulun vurdıı. bütün injanlık âlemini top madığı sıralarda ise bunları nb•an ağiatacak olan acı haberi şim betçi buîunan bizler cevaplandınr iiden seziyorlarmış gıbi bir hal dık, kalbim çarparak, ellerim titieri vardı. riyerek ahizeyi eüme aldığ^m zaDoktorlar. büyük insanın başın man karşımda bugün rahmeti rah Arkası Sa. 7, Sü. 7 de da geceli gündüzlü nöbet tutuvor Yazan: Abdülkadir Saigır Troleybüs hazırlıkları başlıyor İtalyanlar ilk partiyi ieşkil eden 10 arabayı tem^ııız ayı içinde gönderecekler 1960 yıh bütçesıi aîlı ntilyar lira ciıarmda tade edilen bütçe tekliflerinde yeniden indirm e yapıîacak, Bakaniar Kurulu dün de 3 saat toplanarak iktisadi meseleleri inceledi Ankara, 9 (Cumhuriyet Teleks) Genel ve katma bütçeli dairelerin 1960 mali yılma ait mubam men bütçeleri üzerinde Bakanlık lar ve diğer dai reler yeniden çalışmıya başlamışlardır. II Atatürk'e Saygı Duruşu Benim 10 Kasımda başkadır üzüntünı Ölümü değildir önemli Atatürk'ün Nasıl olsa ölecekti bir gün Tarihleri aşan O büyük insan Kasım olmasa ocak, nisan. Başka ülkelerde değerken parmaklar Evrenin ötelerine şimdi Önemli olanı bence Atatürk'e karşı 10 Kasımda Dokuzu beş geçe ayakta Türkiye boyu özgürlük boyu inançla Bir yıllık çalışmadan çabadan yorgun İçi dışı bir saygıda mıyız Yoksa hâlâ kara bakışlardan çöreklenn Toplumu çürüten geleneklerin Yıllarca uyutan günlerin özlemi içinde Bir iğreti kaygıda mıyız? Oğuz Kâzım ATOK bir | önce> bir uçak kazasında a.ğır surette yaralaftan jet pilotu Üsteğmen Enver Günsel ile uçak tamiri esnasmda oksijen tüpünün patlaması ile yine ağır surette yapalanan Hava Assubayı Bahaettin Özsen tedavi edilmekte oldukları An; kara Gülhane Askerî H?.stane? nden ahnarak plâstik tedavi yapılmak suretiyle. vücutlar a 'a yamV derileri değistirilmek üzere Tekxas'ta. Lacklant! Hava Üssünün Hava Kuvvetleri Hastaresine bir AITÜ kan askerî ambulans ucağı ile götürülmüşlerdir. Resimde a n r yaralı havacılarımızdan biri Ara^ikan ambulans uçağında görülmefetedir. Bundan Tedaviye Gidiyor: müddet lsti.nbulda faaliyete geçecek; oîan trolevbüs işletmesinin hazıri iıkJarına or.ümuzdeki ay içmde j ba=lanacaktır tlk piânda 50 kıloj metre uzunluğundaki dokuz yol i güzergâhında sekiz ay içinde 100 adet trolevbüs çahştrılmıya başlanarsktır. Tıoleybüs araba, hat ve yedek paTçaları îtalyanın Ansaldo Saint Geoıgia firmasına 4.500.000 dolara sipariş edilmiştir. İstanb'ilDaireler. evvelda sebekenin tesis ve işletme masraf'.an t. E T. T. tdaresine ceman ce Maliye Bakan Arkası Sa. 7, Sü. 5 de lığına, kendileri • ne ait bütçeleri gösteren ihtiyaç listelerini sevketmişlerdi. Maliye Bakanhğında bu listeler üzerinde yapılan çalışma lar sırasında, çeŞitli fasıllar incelenmiş ve vasati olarak her dairenin talebinde Bonn, S (AP) Bir Alman tica yüzde yirmi inret gazetesinde çıkan haberi yo dirme yapılmış . rumhyan Iktısat Bakanhğı idare tır. cileri Batı Almanyanm Türkiyeye Bu indirmeden iki taraflı bir esasa müsteniden VAGMIR Evveiki gün başhyan şiddetli yağmur dün de devametmiştir. Bu va|yerli buçuk mi! krediler açamıyacağını. jira bu yar lira civarındcı nıuıalr sırasında metrekareye 76 kilo yağmur düşmüştür. Bu aradaBeşiktaş, Balat. Komemlekete açılacak krediler ve olacağı tahm ; n cHmustafapaşa, Ü?küdar ve Samatvada bir çok evlerin ait katlarmı su basmı;tır. YağTürk borçlannın çok taraflı bir rtıuı yü^ünden Cağaloğlu, Kadıköv ve Harbiye semtlerindeki telpfonlar da ânza yapmı} :asa mü^ffniden e'e alınrnası hu Arkası. Sa. 7, v 'u7İıTff abonenin dün »kşamdan ionra telefonlan çalışmamıştır. Resimde. Eminij. ! ArkMi Sa, 3, Sü. 3 te Sü. 3 de | tıunde meydtna gelea büyük ru biriklntisi Almanyadan kredi mi talep ettik?