Katalog

Hflgeyin Heykel Pa«a HAZRETİ NUHÂMNED MUSTAFA Om«r Rn» Dognıl Nrfig bir eUd içind* I I lirad». Ahm«i Halit Yasaroğlu Kitabçdık f lrkctl Igtanbul H..« M l ÜBfB JU u m h u r i yet KURUCUSU î Y U m i S NADt Numarası in fl 1 9 3ftft İZ.OUO Telgrai v* mektub adresiTelefonlar: Umuml Santral Cumhuriyet İstanbul Posta Kutusu İstanbul No: 246 2 24298, Yazı Işleri, 224299 Matbaa 224290 In m SAFAHAT MEHMED AKİF Buyuk şaırımızın butun manzum •serlennı, eskıden basılan ve basılmıyan butun şıırlermı OMER RIZA DOĞRUL, jaırın tanhi, edebi fıkrî, şahsıyetıni belırten bır mukaddeme ile bırhkte bır ara>a toplamış ve bu muazzam eserın 4 üncu basımı \apılmıştır Fıatı 12,5 Lıradır. İNKILÂP KİTABEVÎ * 31 Rkîltl 1958 •'^v» Büyük Mİllet MedİSİ yann 1958 yılmda hububat Ç l ş a n n a başliyor [mahsulü tahminlerin DP. ve C.H.P. Meclis Gmpları geç vakitlere kadar sureceği il3. J 11 3 1 1 1 0 0 1 tahmin edilen toplantılarını bugün yapıyorlar . y ı l m d a 7 OİÜU m u b a y a a e d e n , 9 5 0 0 0 0 t o n h u b u b a t Semi Ergin dün gece geç vakit B.M.M. Başkanhğ. için adayhğmı geri aldı, D. Parti Nilletvekillerinden çoğn, Grnptaki seçinlerin gizli oyla yapılnasını istiyorlar ' A Toı>rak "*****<* ' »^ •«* ekilmiş olmasma rağmen 1.052.510 ton mubayaa etti Ankara 30 (CumhurıjetTeleksi Hububat mubayaa devresı sona ermış bulunmaktadır Bu yd mahsul, tahmmlerın hayb altında obnusrur. 1953 mubayaası ile 1958 mubayaa» arasında fark olduğu gorulmektedır llgılıler, 1953 e nazaran çok daha fazla gahanın ekılebılmış olmasına rağmen, hububatın o yıla n»zaran haylı duşuk ohısunu ıklun sart larının musaıt gıtmemesıle izah e t . mektedırler Arkan Sn 5 S« t da Ofisi b d a h a M h a /%.CHlf H A m U m ••MMMİİMMBVM^KWHHHNMKPPP*VPSP M "M IW"1. 9 JL Ml, " ^ ^ E r ^ g r ^ ^ L ^ ^ . İ l S g a J İ 1 öiyecek? umhurbaşkamnın »oylejeceğı yıllık nutukla yarın Bujuk Millet Metlisi açılıjor. Arkada bıraktığımız tatıl ajlan boyunca hiç de huzur \enci bır jone doğru gelışmıjen partilerarası munasebetlerın onumuzdekı çalışma devresinde ij ıleşmesıni umabilir miyiz? Iktidarla muhalefet catışmaları arasında bır denge \azıfesı gormesi beklenen dernokratık muesseseler dikkatli davranabilirlerse bu konuda bu milleti tnetnnun cdecek sonuçlara vanlacağından şuphe etmıjoruz. Siyasal hayatımızda denge vanfesi gormesi gereken kuvvetlenn başında da Cumhurbaşkanhğı muesse^e^i bulunuyor. Cumhurbaşkanlıginı devlet idare•inde sorumn olmıyan, daha riyad» temsiH bir makam saymak yanlıştır. G«rçi, Otmhurbaşkanı kukttk >onnnden sorumsuı bir fahsiyettir. Hükumet icrtttını açıkça onayla•uş, hattâ icraati tesvik veya tasvib etmis bnlunsa bile, bundan öturtt «ntı kimse sorumlu tutamaz. Huknkça boyle olmakla beraber devlerin « ı yüksek yerini işgal •den bir fahsiyet olarak Cumhurbaşkanının manevl loramunu inkâra da elbette yer yoktur. Tersine, kendisine hukuk yonunden tanınan Rnnunguzluğun genişliği nisbetinde Cumhtırbaskaıu \icdanma ve milIet« karfi agır bir manevî forun aJtında bulunuyor. demektir. Hanedaa ve saltanat mue<ise«elerİBİ yıkmjj olan demokratik ulkelerd« Cnmhurbaşkanlan eok dera bir »iyasal partinin desteği ile makamlanna geçerler. Fakat orava geetiktea Mmra ve orada kaldıklan müddetçe partileri ile her turlü ilintiyl kesmek rorundadırlar. Çunku arhk gn ya da bu parthi değıl. doğrudan dogruva de^leti temsil etmek durumundadırlar. Zaten kendilerini o yuksek makama seçenJer de bunun boyle olacağını bile bile oylannı kallamnışlardır. Bir memlekette muhahfler pek önemsiz bir arınlık teşkil etseler bile, Cumhurbaskanı, onların da temsilcisi olduğunu, onlann da derdlerile, şikâj etlerile ilgilendiğıni soı ve da\ranışlannda belirtmekten çekiıımemelidır. Cumhurijetin butunluğunu korumanın, vatandaşlar \e siyasal partiler arasındaki çahîmaları demokratik yollarla gidermenin başlıca şartlarından biri budur. Siyasal ibtırasların onlenemez etkilerile iktıdardaki hukumet kimi zaman ajın vonlere doğru ka,\ahılır. Bu hal vatandaşları, muhalif partileri. hattâ iktidar partisindeki mutedil ^ e ihtırassız kimseleri uzuntu icinde bırakabilır. Topluma karsı yuklendiği moral sorumun ağırlığını iyi olçen bir Cumburbaşkanı, bu gibi hallerde juksek sahsi\etini ortaia koyarak \irdanmin sesini millet nnunde açıklamakla pek yapıcı bir \azife gorur. siyasal ha^atta bo7ulmata juz tutan dengenin jeni baştan kuruImaMna fa>dalı bir şekilde jardım edebıür. 1954 tenberi bizde partilerarası munasebetler gitgıde bozulmuştur. Muhalefet tabıi olarak hukumeti, hukumet ise anlaşılması mumkun seheblerle \alnız muhalefetı suçlamaktadır. 19î7 seçımleri, vatandagın çogunlukla gidişattan memnun olmadığuıı gosternııştır. Buna karşı iktıdarın tutma\a he\eslendiği }ol şiddet yoluna benzemektedır Oysa, bu jolun memleketteki hoşnudsuzluğu arttırmaktan başka bır ışe yaramadığını dort yıldır gorup durnjoruz. D. P. çevrelerinde bile şiddetten nefret eden bir \alandas kutlesi bulunduğu anlaşılıyor. Bu şartlar altında sajın Cumhurbaskanının jarın scnleyeoeğı Meclis açıhş nutkunu, şımdiye kadar dınledıklerimizden daha bu\uk bir merakla bekli>oruz. Rejim konusunda iktıdarın gutmek istediği sert politikavı milM menfaatlerimiz \e demokratik gelişmetnız bakımından NADİR NADİ 1 Arkaiı Sa 3 Su S te Eyüb Han Inönüye dün Ankarada Türkiyeyi övüyor tezahürat yapıldı Telefoto CUMHURİYET Ankjra Istanbul ısmet Inonıı etrafını fe\rele\en halk arasında (CumhurıyetTeleks) Ankara 30 (CumhurıyetTeleks) ' Yann saat 15 ten ıtıbaren B M M Yarın saat 15 ten ıtıbaren B M M ryı,, i • nın ıkı salonunda ıktıdar partısı ile m ıkı salonunda ıktıdar partısı ile n | ÜTKiyeye C H P Meclis Gruplan toplantılarını yapacaklardır Geç vakitlere kadar sureceği tahmin edilen bu toplantılar \arından sonra çalısmalara basla\ acak olan B M M nın Başkanlık Dıvanı seçımlerıie bılhas«a ılgılıdır Bır kaç gundenben bıldırdığımız gıbı Grup toplantılarında yapılacak seçımler ıçin aday ıntıhabı husuSehrimİ7e celen Amerika sunda mıllet\ekıllerınden ınurekkeb gruplar çeşıdlı temayuller goster Savunma Bakanı: «Türkivedaimî olarak kuvvetli mekte, kulıs faalıyetlerı yapmakta n'n dırlar Bugun de B M M salonla bıılundurulması icin vardımın rında bır havlı faalnet gosterılmış devam ettirilmesi kanaatine dun bıldırdığımız adavların kazanvardık» dedi ma şanslarının arttırılmasma çalı Arfcajı Sfl 5 S» 3 te Birl««ik AOMTIIU Savunma Bakanı Meı] McElrov ve «»ı beraberl'rtnde Mlllt SavTmm» Bak»nı Ethem Mendere« v« »?1 1 » Genelkurnnv Bnskanı 1 Orgen»>ral Erd«l»un bulunduğu ha'd* Amerikan Hava Kuvıetlerıne mensup ozel uçagnle saat 15 40 da Ankara dan sehrimıze gelmtslerdır Amerıka Sasunm» Bakanım Y«t1kov df Valı Ethem Yetkıner Ameri. Arkast Sa S, Su S te Amerikan yardımı 10 yıllık ihtisadt plân Zorlu, Par ste vaptığı bir konuşmada, Tıirkivenin 10 \ıllık bir iktisadi kalkınına plânının (alıakkukıına gir ştiğini arıkladı Paır. 30 (AP) Amrrıka bupıın, ba« Avrupa memieketlennın ıkü'iaden kalkınmalanna \ardım Kın bir A\TU. j pa Ikr*zat M«ı*«eı»fl kurulmasına ta. raftar oldutunu yenıden b#lırtmlştır Boyle bır mue*<w«#dpn l^tıfade ei^hU lec*k m#mlekeM^r arasında Irlanda* Tıırkıy» Yunan «tan ve Izlanda vardır. Wa«hlngton un bt»le bır kurum lhdasrrbcst tıcaret bolfîe^l t>unılma«ı \şi U# me^pıt be>nelmıl*l komıte netdın. dpkı \m»rık<ın mu^^hldı John G Mc Caıihy tarafından be'lrtılmıstır Folcît deleg* Amerlsa nın bp^le hır malı tfsrkkıılv fon temın edip ermıj ecegmi acıklamamıstır Toplantıda soz alan Turklv» Dıj Is. l*rı Bakanı Fatm Kuşîıı Zoriu merpiekftınm 10 vıllık bır lki ^adi kalkınmı p'arıının tahakkukuna elrı<=tıjınl be'ırtml< \* Tnrknenın daha U7iın vâdell kredller ı^t^ri g nı snbtrmştir Dunku toplantıda partı ıleri gele nlerı soruları ce\ ablandırırlarken Anadolu Kulübünün önünde toplanan halka hiç bir müdahale olmadı; iktidar organı «siyasî sapıklıktan» bahseden bir yazısında Cumhurbaşkamnı tebrık etmediler diye C.H P ye çatıyor Ankara 30 (CumhurıyetTeleksI Bu akjam saat 17,15 te Anadolu Kulubune gelen C H P Genel B şkanı tsmet Inonune Yenışehırde bujuk tezahürat yapılmıstır Inonunun bındığı otomobıl Anadolu Kulubunun onune geldıgı sırade Cumhuriyet Bavramı munasebetıle kalabalık olan caddelerdekı halk bırden Kulubun onune teplnnmı; ve lnonunü alkışlamışlar, bu arada ıva ya y«, şa şa şa I^net Paşa çok yasa» dıye bağırmışlardır tnonu Anadolu Kulubunun kapısında otomobılden mdığı sırada cadde geçılmeı bale gelmış tsmet tnonü t rnhuratı karşı<nnda sapkasını rak »elâm vermek suretıle mukab«lede bulunmuştur Halkın tezahuratı on dakıka kadar surrauş ve hiç bır mudah le ile karşılaşılmamıştır Anadolu Kulubundekı D P h mılletvekıllerı, tez huıatı Anadolu Kulubunun pencerelerınden sejretmışlerdır Inonunun beraberınde Adana C H. P milletvekillerinden Dr Kemal Satır bulunujordu Inonu Gazıantebe gıdecek Ankara 30 (CumhurıjetTeleks> C H P Genel Başk?nı l«onet Inonü B M M nın 1 kasımda başlayae^k olan çalışmalsrını takıbcn venıden Arkan Sa 5 Su 4 de «Pakistantn Türkiyeden •daha yakın4»iır dostu yok^tur» diyen Cumhurbaskanı Türklere karşı bıiyıık bir hayranlık beslediğini de soyledi Etgin; Son yat tlııiiin feratılatıcı r Dün u Karaşı 30 (R^dyo) Pakıstan Cumhurbaşkanı General Ejub Han, dun gece, Pakıstan helkının Turklerı en gıivenılır muttefıklerı addettıklerını soylemıştır Pakıst^nın bır çok bakımlardan Tuıkıyeve benzemek ıste$ını de eçıivlavan Ejub Han demı^tır kı Arkası Sa 5, Su 7 de fesiri kısa olacai. dedi C. H. P. Beyoğlu genclık toplantısına Hur. P. liler de iştirak ettiler. Iktisadî, siyasî soruları, Cıhad Baban, Ferıdun Erg> n ve H Suphi Tanrıover cevablandırdılar. Toplan tıda 7 Eylul ve 4 Ağustos kararları karsılastırıldı i Toker 65 lik hasta babasına vedâ etti Annesı, cezaevine gönderdıği oğlunun arkasından koca bir kova su döktü; Tokerın bır senelık mahkumiyetinın infannın 4 ay tehiri bekleniyor Yenıden bır yıl bjapse mahkum gazetecı bırıncı hapıshane hatıralan edilen Akıs Başyazarı Metın Toker nı «nlatmi|tır Bır yıllık hapıs kar» uzun. muddet goremıjeceğı annesı ruıı çok metın karşılayan ve eskı ve 65 jaşındakı hasta babasına ved» neşesınden hıçbır jey kaybetmeyen etmek uzere dun uçakla fehrımız» Toker bu «rada, Savcılık tarafından gelmış ve akşam Ankaraya donmuı kendısıne gonderılen dâvetıyeyı ga tur Metın Toker sabah ıaat 8 40 da zetecılere gostermıs, «yarın »aat 4 Hava Alanında basm men»ubları ve de Sevcıyla randevum var Mutlaka kaymbıraderı Ömer înonu ve 3 ak bu randevuda bulunmalıyım» demış rabası tarafından karşılanmıs, doğ tır. Tokere gelen dâvetıyede ısım ve ruca Kopru Adalar ıskelesıne gıt dığer hususlar belırtıldıkten »onra, mıs ve Hejbelıadadakı babasınm evı şunlar yazılıdır «Ankara Toplu Ba. ne gıtmek uzere gazetecılerle bera sın Mahkemesmden aldığınız bır se ber 9 40 vapuruna bınmıştır Butun ne hapıs cezasını çekmek uzere 19yol bojunca Metın Tokerın gazete bu Jâvetıvenın alındığı tarıhten itıcılerle hasbıhalı neselı gecmi"! epnc Sa 5 Su 1 de Soldan saga l>r. Kuçuk. Konsolos Haluk Afra, Turk Hukumeti K ıbrıs temsılcısı Burhaıı l^ın. Baş konsolos Vecdi Turel, Lefkoseoi • Turk kesiminde Cumhuriyet Ba yranı |« n l i klerini »eyrediyorlar Milyonerlerin seçim İngilizler Makarios ile muharebesi müzakereye hazır CHP Be^oğlu Gençlık Teşkılatı nın sohbet toplantılarından bıu dun saat 15 den ıtıbaıen Ilçe Lokahnde yapılmıstır Toplantıja, Hunıjet Par. Itsı gençlerı ve ılerı gelenlerı ile CHP mılletvekılı ve II Idaıe kurulu u>elerı iştirak etmışlerdır Genç ler bu sohbet toplantısında partı bu juklerıne sıyası ıktısadı sualler so rarak cevablar almışlardır iktisadi Soruları Ferıdun Ergın, snasi soru Pasternalv'in Nobel ları Cıhat Baban, mılli meselelere romanı filme alınnor; 1958 daır soruları da Hamdullah Suphı Tıb nuıkafah :î cevablandırmıştır Dınde reform Ba âlimine verildi sın Kanunu. 4 ağu«tos para a\arlanması kararınm netıcelerı, ^ad^onun Stockhoim 30 (a a ) Paiteı nak ın tnonu Muharebelerınden bah<=etme. ronrKnı «Dı Jıvagoj 11un Isveç dılı mesı gıbı hususlar, sorular arasında ile jaMnlan n ılk baskısı dun atı a 5 yer almıstır çıkarılmış \e bugun tukennuşhr IsKalabalık bır dınle\ıcı kutle<;mın veçlıler bugun saatlerce kıtabcıların bulunduğu sohbet toplantısına C H P onunde kuMuk japmışlardır lılerden Ordu mıllenekılı Atıf To. Dıkkatı çekcn bır hwşki nokta H a paloglu, Vedat Dıclelı Rasıh Tur Isveç komunıst parti'imn en ku\han, Emel Gurler ve Reşıt Ulker ka vetlı oldugu kuze\ bolge^ınde Kırutılmışlardır na'dakı sanayı şehımde halk I=\eCıhgt Baban .Bır gazetecı bugun çm «en az oku\an Mnıfı» oldugu hpliktıdarın anladığı mânâda sıze kuf de bır kaç «aat ıçınde kıtflbcıl rda retse bu Basın Kaoununa gore hak romandan tek bır tane bile kalnıamakında dâva açar mısmız' seklındekı sıdır Ote y^ndan «Dr Jıvago nun fıl»oruya hemen hemen şu cevabı ver mıştır «Şahsen açmadım açmam da me alınma«ı mcselesı =ıı^m" probu kanun Meclısten çıkmıştu Bu duktorleu ara ında anlaimazlık vs gun hakıki suç ışlemış olanlar bile rekpbete \o] a<*mı=<ır Holl\woodlu Arkan Sa 3, Su t da Arkası Sa 5 Sn 2 de "Dr.Jivago,, İsveçte kapışıldı Lloyd, Londranın Kıbrıs için «Ortaklık» plânını tâdiie âmade oiduğuna açıkladı 1 Londra 30 (Radvo> D i | Işlen ' Bakanı, bugun Avam Kiamarasında hsrıcı sıyaset muzâkeı elerını «çarken yaptığı konusmada, tngılterenın bır Yuvarlak Masa etrafrnda Kıb rıa meselesını YunanlılarU muzake. re etmeğe her zaman hazır olduğunu açıklamıştır LKod tngılterenın Arkast Sa 5 Su S da ..„„..• 'NewYorkl 30 ( a » ) NewYork evaleti \a]ılığı için açılmış oaln seçım kampanyagında ıki adav ariesının sarfettıklerı para »s 00C dolan bularak mücadelevı bır (tmilvonerler muharebesı halıne getirmıştır Sadece Cumhurı^etçı ada% Nelson Rockfeller m aıle«i bu ıç ıçın 68 000 dolar hareamış. Demokrat A Harrıman İse 27 000 dolar sarfetmıştir Bu arada, dıkkate deger garıp bır durum me\cuttur Harnman ın kardeçi Roland Harriman, ağabeysinın rakıbl olan Rockfeller In »eçim fonuna para yatırmıştır Yeni Papa çok iyi Türkçe honusuyor Papalığin Türkiye temsılcisı, gayet ıyı tanıdığı yeni Papa'nın kendısıne *en ıyı senelerımı Türkiyede geçirdim» dedığıni soylu>or Basm için af kanunu yok Ankara, 30 (Cumhurıytt Teleks' Basın ıçm yenı bır af kanunu çıkacağı hakkındakı ha berler bugun Adalet Bakanı Budakoglu tarafından yalanlan. Budakoğlu, kendısıle goruşen gazetecılere, hukumetm bu hususta hır hazırlıgı bulunmadığı Solda annesi Metın Tokerın arkasından « 1 doku\or. sağda ıse «Akıs» başjazarı 65 llk 1 hasta babasına veda edıvor Yabkanın Torkiy» temaütasi mohamrtmirle k««oguyor. Mİda, yeni Papanın Istanbulda ikea