Katalog

rİDAM SEHPASINDAn can veren Derleyen: CEMALEDDİN SARACUC»,U Küçük çapta mahkumlar Geçen yıl O taimler kl, uyandırdıklan fed. şe sada bir «Fransız Faşist partisi» kurametlı, korkunc hatıralar yüzünden muş, İtalyan siyahgömleklilerinin inîikal edecekleri evlâdlarma, ya yerine, Fransız mavi gömleklileri de kınlanna, böyle bırer isim «şınıak , bir hayli kendilerinden bahsettirmiş zorunda bulundukları içın, gerçck [ lerdi. te acımak lâzımdır: Momet, BouBucard, pek beğendiği. icraatına chardon gibi hatta bu sonuncusiı çok imrendiği İtalyan diktatörü nun işgal yılları süresinde «Je suis Mussolini'yi taklid eder. Fransada partout» dergisine yszılar yazdıâını bir İtalyan Fransız kardeşliği pobıle bir hapısane refikıra iddia etu i Utikasının tatbikım ister, Fraıuanın ki hiç de imkânsız bir iddia değildi tabii varisi düşnıan Almanlardan bu... ziyade Ingilizlere karşı atar, tutar. «Sonra, hakkındaki adlî tahkikatı Mussolini'nin Itâlyadaki başarılarına yapan Mösyö Beteille adı da bana Çok imrendiğini nutuklarmda söyleyabancı gelftıedi. Çünkü mahud j y ^ , d u r u r d u Riöm dâvasında bu muhterem zat | mahkemenin evrak ve arş:v memur j Fjansanm Alnıan istilasından son, t luğunu vapıvor. o zaman da «Fran ! " T t f l i a n »»ucumlarına da ugraması j « y ı harbe sokflıuş olan mesuller, i b l l e b " ç ı l g l n Musaglini mukallidi. | hakkında vesikalar, deliller topltt T ı n h " * k e t l e r i n d e . nutuklarmda, yordu > ' ! l c r a a t l n ( l a büyuk bir degişiklik hu*^:^: i sule eetirmemisti. Almanlarla boğuMatejahn Almanlar nezdindeki i surlarken. s ı r t t a n hançerleme kabihususi Paris elçisi Fernand de Bri j ! i n d e n I t a ! >'anın kahpece bir taarnon'un efendisi ve kendisi aleyhin ; ruzuna uğrayan Fransızîar denüebideki olayları bile ne büyük bir doğ j lir ki. nihayet kendilerini meydan ruluk ve toksözlülükle ortaya attığı i muharebelerinde mağlub ederek hak düşünülecek olursa kendisini ve lı bir zafef kazanrmş Almanlardan kadaslannı muhakeme etmiş, hak ziyade fırsat düjmenı gifci hareket lannda kararlar vermi| bu acayib etmiş Lâtin kardeş ttalyaya diş biliSdliyeciler hakkındaki açıklamala yorlardı. Bu itibarla Mihver devletrını da ibretle karşılamak icab edi lerinin mağlubiyeti üzerin« düşman yor. Bılhassa tarafsız kaynaklann istilâsmdan kurtulan Fransızlar Mar zaptettiklerı re*mi mahkeme otu j w | Bucard'ı da düşmanla, fakat bu rurnknnın arzettiklen hazin taraf j xfeT Almanlar yerine, İtalyanlarla, girliklere. âdeta gczlere batan hak i^bjrliği yapmış o'.mak suçundan dosız ve adaletsizliklere şahid olduktan l a y l y u c e m a h k c m e y e »evkettiler. sonf»... Mahkemede bir kaç şahid dinlendi Kttçtik çapta mahkumlar Marceı ve Marcel Bucard idam hükmü grv e Fransada idam sehpasında can , y e r e k L a v a l . Darnaud gibi. Lu vermiş başbakanlara, bakanlara, ami c a i r e g i b i Fernande de Brinon girallar». Senerailere. mebuslara, elçi b i k u rrşuna dizilmek suretile idam ş u n lere daha küçük çapta hainler yahud olundu. kurbanlar diyebileceğimiz bir hayli «Paul Chack» a gelince... Fransız daha vardır: Meselâ Parisli Paul Chack'a gelince bu yaşlı ameşhur gazeteci Jean Luchsire, Fran dam eski bir Fransız deniz subayı sız faşittlerinin başkam Marcel Buidi. Gemicilik yazılan, dçnizeilik card. ejki Fransız deniz subavlarından Paul Chack vesaire... | romanlarile şöhret kazaıımıştı. HatBunlardan gazeteci Jean Lu i »â Türk dostu maruf «Claud Farchaife en tam, en şürnullü manasile | rere» le birlikte bir kaç eser yazmış, Alman taraftarlıgı yapmış, bir Fran ! ^U Cihan Harbinde Fransız bahrısız * Alman iş ve fikirbirliâi fıkrini I yelilerinin kahramanlıklarını, cesasavunmuş, hulâsa galib düşmanU ret ve atılganlıklarını belirten makendisine mutlak bir ittifak lehinde çalışmış. ceralar kaleme almakla düperiüî vatanına hrvanet etmişti, haklı bir şöhret sağlamıştı. Filip Henriot'nun yerine Parıste | Tuhaftır ki Chack Birinci Dünya «Franstz Gazeteciler BirlİRi^ ıın baş Savaşına aid bu eserlerinde Frankanhğına getirı!en Luchsirp düşmsn sızlarla omuz omuza döğüşen îngiişgalırnn devam et'.ıği dört uzjn yıl liz bahriyelilerinin de ateşli bir süresinde »Fransız basınının Fühi'e meddahı kesilmiş. Büyük Britanya ri» olarak anılıyor, Almanların yap deniz kuvvetlerinin Almanlara k a r tıkları gösterilerde her zaman yan ?ı kazandıkları savaşları anlatırken larında bulunuyor. lâfın kısası her | bir İngiliz yazarmın dahi akledemihalile bir diişman ajanı gibi hareket yeceği türlü medih ve senalarla İ n ettiğinı gÖEteriyordu. giliz başarılarını ayyuka çıkarmıştı. Fransa düşman istilasından kurtaFakat İkinci Dünya Savaşında nldıktan sonra Jean Luchaire de va Fransızlar mağlub olunca bu sefer tana ihanet suçlarile meşşul olmak bu ihtiyar deniz kurdu her nedenNe üzere Pariste kurulan yüksek mah bir Alman taraftan olup çıktı; bu kerneye verildi. muhakemesi sırssın sefer de Ai4lıh1STf:rfİedin'WVe'rSâ^If da kendisini bir Fransız Almsn başlayıp dünün müttefiki tn^ilizler barıçması müeadeleşirjin kurbanl j r e söğüp saymagS' başlarlı idi. Arigöstermeğe çok çalışü. hayatını var | l a s l ıYn Aiman tara'ftarlıgıriı o kuvvetile müdafaa etti. hattâ lehte kadar ileriye götürmüş olacak ki tanık olmak üzere nazilerin eski Pamü;arekeden sonra vatana ihanet ve ris elçisi mahud Otto Abetz'i dahi düşmanla işbirliüi .sııclarile bu iinmahkemede dir.letti; fekat bütün lü ynzar da yüce mnhkemeye sevkobu rnezbuhane gayretlerin bir faydası olmadı. «Fransız basınının Füh j lıındu ve ölüm hükmü giydi. Her yazısında. her eserinde Fransız reri» mahkeme tarafından ölüm cedenizcilerinin yavuzluğundan, ölüm zasır.a çarptırıldı, hüküm de kurşukarşısındaki cesaretinden, kahraman na dizilmek suretile infaz olundu. lığmdan dem vuran bu yaşlı Fransız * >;. * gemicisi idam müfrezesi karşısında Marcel Bucard'a gelince bu adam tiril tiril titremeğe basladı. ayaklaAlmanyadaki nazi rejiminden ziyade rının bağı çözüldii. yalvarıp yakarItalyadaki faşizmi Franşada da kurup" yaşatma"k~fikriİe."daha" hTrbden 1 m a l a r ı n a «özyaşı dökmelerine ehem beş yıl evvel. 1934 senesinde Fran m i y e t verılmeden, kendisini adeta sürükliyerek idam lıükmünün yerine getirileceği mahalle kadar götürdüter. bir iskemleye oturttular ve sırtından kurşuna dizdiler. O sıralarda bir Fransız gazetesinde çıkan bir habere göre, kahramanlıktan. cesa14. ocak. 1357 sarjar.ı henuz bahar çağında iken bağrımızretten, feragatten dem vurmuş bu dan çok acı bir şekilde »ynhşı ihtiyar yazar daha idam müfrezeat lle bizlerı miteoılerin en eltatateş ctmeden korkudan yüreğine inne ?arkede« eşstr kızımiB mek suretile ölmüş Irniş ve idam IŞIK BERKAYın müfrezesi tüfeklerini bir cesede botemU ve mustesna ruhuna 1:şatmışlar imiş... hafea 24. şubat. 1957 paza: gunu tkinii nitıazır:] mtlteaRıb saat (Arkasi 16 da Şijll Camli Şerifinde Meviid'. Nebevi okuTiacaktır. Hâtıras:na bailı ka'.an bütün MEVLİDİ ŞERİF doat. akraba ve dtn kardeşleriSpvgili annemiz, kardeşimî*. ablaöîltln bu acı anmaya katıt:namız ve kayınvalidemiz larını rica ederis. «Berkay Âiles:MEYMENET SELEN'in 49 Sehir i G Ü N Ü N M E V Z l L A R I I KSABAH =haberleri Bütçe Komisyonu raporuna I i CDMHUBITBk. 21 Şubat 1957 Yılan hikâyesi 2226 kitab basıldı göre 1957 yılına aid umuml bütçe ile katma bütçeler tasarılarının Meclis umumî heyetınde görüşülmesine başlarunış bulunuyor. Bütçeyi daha önee Mcciis namına tetkik eden bütçe komisyonu, unıumi bütçe için hükumetin tekiif ettiği gider ve gelir rakamlarını (45,165,000> liıa arttırmiî ve böylece bütçenir. gider yekunu (4,006,672.859 ı dört milyar altı milyon küsur liraya yükselmiştır. Gelir tahmini de kuruşu kuruşuna aytıı mıktara çıkarılmıştır. Komisyon raporunda, hükumet teklifine nazaran masraflarda yapılan 145,1ı milyon liralık arttırmanm, yatırını masraflarma taailuk ettiğine işaret edilmekle beraber bu masrafların müfredatı raporda gösterilmemiştir. Hükumetten gelen masraf teklifine yapılan bu zam, gent hükumetin teklif ettiği gelir tahminlerini kabartmak suretile kar^ılanmaktadır. Bu arttumanın sebebleri, komisyonun umumi raporunda açıklanmamıştır. Komisyon namına tasarınm gelir kısmı üzerinde tetkikler yapan raportör milletvekilinin raporunda hükümet tahminlerine ancak '29.6ı milyon !i» ralık bir zam tekiif edilmekteair. Komisyonca bu zammm 45.1 milyona çıkanlması, komisyun raporunıia ::t.h edilmediği için arılaşılamanıaktadır. Hükumetin 1957 için tekiif ettiği masraf toplamı. 1956 dakinden oeşte bir nisbetinde fazla bulunmak suıetile esasen kabarık iken, bütçe komisyonunun bunu daha da arttırmasuıı. hususile arttırdığı kısım, yeni bir gelir kaynağı ile veja masraflar j da bir kısıntı ile değil de, hükumetin ! geür tahminleri üzerinde 45 .nilyon j liralık bir kabartma yapmak suretile | karşılamasmı tenkid etmemek .nümkün değildir. Çünkü bütçe komisyonu. masrafları erttırmağa değiL, kısmağa çalışmak durumunda olduğu yen i Esad Yaz a n bütçe ki komisyon raporunda bu murak»beyi hakkile tecelli ettirecek mütalealara da rastlansın. Raporda böyle bir şey bulamıyoruz. Yalnız rapora dercedilen bazı rakamlar dikkate değer bulunmaktadır. Bu cümleden olmak üzere. muhtelif senelerin umumt bütçelerine aid gider ve gelir hesabları verilirken 1954 bütçesinin '173.9 ı milyon lira ve 1955 bütçesinin de (160,4 ı milyon lira açık verdiği gösteriliyor. Halbuki her iki senenin •bütçesi de denk olarak hazırlanmış ve Meclısten böyle çıkmıştı. Bütçe komisyonu sadece rakam vermekle yetiniyor ve bu açıklara da (fark) adını veriyor. Komisjon raporunda verilen rakamlara göre 1950 denberi ticaret muvazenesi açıkları şöyledir: Yıllar Açık L. Yapılan neşriyatın mühim brr ktsmı sosyal tlimlere dair Millî Eğitim Bakanlığı Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüğünün istatistiğine gSre, Tiirkiyede 1956 yılmda 3080 kitab ve broştir yayınlanrnıstır. Bj^lardan 222R S! kitab. S54 ü broşürdıir Kitab ve broşürlerden 1178 i İsîanbulda. 1070 i Ankarada. S32 sl de yurdun baska yerlerinde çıkmıştır. Eserlerin 3S1 1. yani ylizde 12 den biraz fazlası başka dillerden tercümedlr. Geçen yıl 3 nota. 3 atlas başıimı}, har:talar sayılnıamıçtır Topografya haritaları gizll oMu. ğundan. diğef haritelarıtı sayısı oüyük bir vekun tutmamaktadır. Eserlerin konulara göre ayrıhşma gelince, yıllardanberi oldufu gibi. geçen yıl da memleketlmİ7de "n çok sosyal llimlere dair y*yın yapılmıştır. Hııkuk, istatis'lk. poütika. ekonorr.i. âmme idares!. sos>al yardım. egltimSgrefim. ticaret. ırııhabere. ulastırma ve folklor konularile îıgili 1035 eser çıkmıştır. Daha encekl yıllarda olduğu gibi. gpçer. yıl da en az ahlâk ve fel. sefeye dair yayın yapılmış, bu komılarda 44 eser b.sılmistır Ötelci eterIerin 6M u edeb;yata. 593 ü tıb. nıühendîslîk. tarını. ev idaresi. sanayl. sarıat. fabrikalar ve inşaat gibi tatbikî lümlere. 252 sl btyoşrrafya. tarth ve coŞ rnfvaya. 118 i din ve ilâhiyat.i, 115 1 reslın. müzik. şehircillk. mlmarlık, heykelTimshfc, teryinat, graviir ve psUmp fntograf. oyun, spor ve eğlence gibi giızel sanstlara. 112 si matematik, a?trnroml. f[zik, kiır.ya. jeolojl, paleontoloü. biyoloji. bot.Tn*» ve zooloji gibi nazari ilimlere. 90 ı lengüistrk ve filololojtye. 62 sl d* dokümanstasyon. blb lyografya. kata'og. kiitübhanecilik, ansiklopedl. ga7^*eciTik, poligrafya ve yazmalar gibi tıtıumi konulara dair eserlerdir. Tekeli gibi, bu duruma aykırı olarak masrafları arttırdığı îakdirde bunları esaslı gelir kaynaklarile karşılamakla mükellefTİr. Yoksa •Cumhuriyet»in 23 ocak 1957 tarihli nüshasındaki yazımızda izah ettiğimiz gibi, esasen hükumetin çok iyirr.ser ve gerçekleşmesi güç olan geür tahminlerini kabaıtmak suretile değil. Gerçi, bütçenin gelir kısmmı tetkik eden raportörün raporunda bu zarnların (29^iI railyon liralık kısmı için bazı sebebler gösteriliyor. Fakat bu sebebler tatmin edici ohnaktan uzak olduğu gibi, gelir vergisi için bu raporun baştarafı isahife 501ı ile netikısmında ısahife 508 ı gösterilen miktarlar arasında da mübayenet vardır. Bu tahmin bahsinde şu nokta da kayda değer. Hükumet 1957 de gelir vergsi hasılâtı olarak 985 milyon lira tahmin etmişıir. Gelir vergisi nisbetine zam icrası hakkında yeni çıkan kanunun, 1956 takvim jılı gelirlerine teşmil edilmemesi üzerine ou tahminden^35 milyon lira indirilmek lâzım gelirken komisyon sadece beş milyon lira indirmiştir. Gene rapörtörün raporunda Musul petrolların dan Türkiye hissesi olarak yüz milyon liranın 1957 de tahsil edileceğine işaret edilirken, yıllardanberi tahsil edilemiyen bu hisaenin 1957 de alınabileceği hakkındaki ümidin neye dayandığı gösterilmemiştir. Şayed bu ürnid tahakkuk etmezse gelir tahmininde yiiz müyon liralık bir gedik daha açılacaktır ve bütçe de, »adece bu sebebden ötürü yüz railyon lira açık verecektir. Biz, hükumetin gelir tahminlerinin dahi gerçekleşmesinin güç olduğuna kaniiz ve bunun sebeblerini yukarıda işaret ettiğimiz 23 ocak 1957 tarihli yazıda izah etmiş bulunuyoruz. Bu sebeblere katılan bir durum daha vardır. Bu sene Anadolunun bir çok yerlerinde az yağmur yağdığı için az ekim yapılmıştır. Bu sebeble 1957 hububat istihsalinin çok kifayetsiz olacağından korkulmaktadır. înşallah bu korku tahakkuk etmez ve memleket. bu yüzden de ayrıca bir sıkmtıya maruz kalmaz. Fakat bundan sonraki aylar dahi, ekim bakımından elverişsiz geçerse iyi mahsul alınamaz ve bu dunım, iktisadî ve malî variyet üzerinde de in'ikâsını gösterir. Bu sebeble gelir tahminlerinde fazla ihtiyatlı olmağa ihtiyaç vardır. Umumî bütçenin gider ve gelir kısımları hakkındaki bu umumî ve kısa izahtan sonra bütçe komisyonu raporunun diğer kısımlarına geçebiliriı. Bütçe hakkındaki hükumet tasarısında daha evvelki birkaç yılm tasarılarında da görüldüğü gibi bütün kusurları maziye yükleten ve bütün meziyetleri bugünkü iktidara atf ve hasreden bir izah tarzma gidilmiştir. Bütçe komisyonu raporu d^ buna müvazî olarak bir müdafaar.ame şeklinde kaleme alınmıştır. Hükumet gerekçesinden alman rakamlarla süslenen bu raporda en ufak bir tenkide dahi rastlanamamaktadır. Bütçe komisyonu. milli hâkimiyeti Ve millî murakabeyi temsil eden yük sek bir meclis namına tetkikler >;>pmakta olduğuna göre. gönül isteıdi D. P. Genel Kunılundan bir heyet geliyor D.P. Genel kurul Uyelerlnden Samnın mltletvekill Te»fik İ!ertnin ba*kanlığında bir heyetta İstanbul D.P. teşkll&tı llerl gelenlerlle temaslarda bulunmak üzere önümüKieki gtlnlerde «ehrlmize gelecegl blldirllmektedlr. Tekaüdiyesi olmayan bir işte çalışmak tekaüdiyeden tamamen mafırum olmak mı demektir? Vali, miiltecileri ziyaret ettf Vall Göka; dün ı»at 8 da Slrkecldeki Uacar müîtecl kampını zlyaret etmlştlr. MUltecllere btr hltabede bulunan Vali Gökay kamptan dostluk te «ahürlerl arasmda ayntmıştır. Dün bazı sazeteierde limanımıza ge ••p (kahvelerdeu şehrimize tahsls yapıldlğı ölldirilmekte »e çe*ldlı miktar'.ar 7lkredllr.ıekteydi. Ayrıca tevzl şekli hakkmda da yazılar göpjlmüî»tur. Yaptığımız tahklkata gOre İatanbul içtn tahsls edüerek kahvenln ralktarı hentte belll deŞüdlr. Bu sebeble tev zi şekH de henüz kesin o'.arak karar Aile başına tevzi edilecek kahvenin nıiktarı bclli değil Bir vatnndaşın bağışı Bu'.danda lnşa edllmekte olan Verem hastanesl Içln asler. Buldaulı olan şehrlmiz târirlerinden R\ış1i Akın 25 bin Ilra teberruda b'r.Tinm'.iî:ur. Mantar tabancasile başkâlânm rahatsız ettiği icin mahkîim oldu Evve'.ki gece SirSecl ?ar lokaatasında blr hayli letikten sonra maatar ;a bancaslie blrkaç el ateş ederek mti = :e rilerin rahatmı kaçıran yecdtt Öze,üler, 4 suth ceza malıkemeslnde 10 üra IMra ccza»ına mah'kum olmuştur. MEVLİD Bakırkövde Kartaltfpede Narln men sucat fabrlkuı boyahanesir.de çalışan Hüseyln Kızü tefiılnde blr Işçl, kendl Mnıi l t ls:fB r a m«kineslne kaptırarak E s:r f k e * l î <*n«ı:$, kftldırıldıiı B»>:r köy Tşçi Sleortalan hastanesinde ö".miıştür. Kaza etrafmda tahkika: yapüiüntadı M?mleltetllrılze t5ç:ıı»n Te mültecl »kını arnm etmelc^dlr. Dün rte Edlr neden Ibrahim Alaski. Muzaffer Savul, Hasaa Saüm. îblç. Hüeeylö CaTH». Mu«»ra Şabatı Flrders. Hatlce ve Bayram adlarında 9 eöçmen eelerek Zeytlabumıındakl göçm^n misanrhsnrtlne ŞUBAT 21 RECEB 21 Bir işçi, kendisini makîneye kaptırarak öldü Evet, şimdiden başınızın çaresine bakmazsamz hayatınızm son senelerinde muntazam bir gelirden tnahrum kalabilirsiniz. Halbuki, böyle bir geliri sağhyacak ve bütün teferruatı lehiniza olan bir plân me\*cuttur. Bu plânın adı 1. K.C. H. plânıdtf ve Türk^ r e tş Bankası tarafından tasarruf sahiplerinia istifadesine arzedilmiştir. Iratlı Kügük Cart Hesaplar 600 liraya kadar kaydıhayat şartiyle AYLIK tRAT veya 50.000 liraya kadar PEŞÎN SERMAYE tenıin eder... %2.5 faiz getirir... v« Türkiye tş Bankasınm mutad zengin çeki.işlerine iştirak hakkım verir. Balgaristandan 9 goçmen geldi I I I I ı r * trallı KSçük Cari Hesabımtı fş Bankasınm Aer» hangt bir Şube veya Ajansında açtırabiürslntı. Gişelertmiz bu fei'kalâde plân hakkmda Izâhat vermefcten zeek duyacaklardır. TURflL ÖKSÜRÜ6Ü KESER aziz ruhunu tâziz etmek maksadlie birinci ölüm yıldönümüne musadif 23 şubat 1957 cumartesi günü ikindi namazını müteakıb Şişli camiinde okunacak meviidi serife arzu eden akraba. dopt ve din kardeşlertmizin teşriflerini rica etjeriz. Kızı: Handan Mümin Kardeşleri: Arif Atsu. Fatin Selen Damadı Fikret Mümvn TÜRKİYE BANKASI 1950 62.272.0W 1951 246.411.000 1952 540,417,000 1952 540.417,000 1953 382.122.000 1954 401.617.000 1955 516.014.000 1956 2S6.600.000 Raporda dış ticaret a ç ı k l a n n d a n doğan borçların zaniHnmda ödenmemesi hususuna işarctle aynen şöyle deni.vor: (Bnrçların ramanında ödenGidenler gitti. kaluıılar kaldı. Gimemesi, memleketin iktisadiyatını tazyik altına almadıkça dış pazarlar i denlerle beraher. kaideler de gitti. O dan çeşidli vadelerde teçhizat ve hanı ' halde knlanlar. kaidelere lüzum hismadde tedarikine imkân veren v e ' settirmeden kullanabüeceklerimizdir. böylece kalkınmayı desîekliyerek Yani artık öztürkçe olmuslardır. Ozbinnetice kıymetler yatırıimasını i türkçc kaidelere bağianabilirler. Bensağhyan kredilerin memleketin hay 1 Ce biilüıı dâva. dilde kalan. bize ve rına olduğu açık bir hakikattir •. ; yüzdeyÜ7 mal ulan. arabcaîığııu Bundan şöyle bir mâna da çıkar: farsçalıâıını çoktaıı U.ü> lı^lnıis k^liBorçların zamanında ödenmemesi. meleri beııimscnıektir. Beniınserken memleketin iktisadiyatını tazyik altı de. buııların eskideıı ba|1ı o'duklan na almadığı müddetçe Caiz görülmesi ana kaidelcri unutmağa mecburuz. Bakınız Arab ne yapıyor. gereken bir şeydir. Bizce memleketin iktisaden cihszlanması için kreBanka kclinıesinln arabcasmı bul di almakta devam etmek şüphe<iz mak inıkâımz: Bu. Arabın umurunhayırlıdır. Ancak ödeme kudretimi da değil. Kelimenin başına bir harfi zın ustüne çıkmamak ve borçları za tarif koyuyor. Bajıkanm vücudiiııü manında ödemek şartile. ezip hiizüyor, kendi lehçe^ine uyduruyor. banka oluyoc elbeıık. Komisyon raporunda devlet lorçDoktorun karsıliğını da buînıak ları bahsine tenıas edilmenvştir. Valnız bütçenin devlet borçları kıs zor. Ama hir harfi tarif. bir iki bamını tetkik eden raportör milletveki reke deği;ikliği oııun da I .ıkkınd.ın linin raporundan anlı\oruz ki 31 ma gpllyor. Fransmn doktor dediği şty, yıs 1950 tarihinde umumi ve mülh ık Arabın cline geçinre, böylece cddokbütçelerle diger devlet müess»s°!eri tor oluyor. Arahcaya lokania da garbdan it ne aid borçiar yekunu ı2.297.i!0().n00'. liki milyar. 297 milyon lira' hal edilmiş. Onu da arablaştırmaııın iken 31 aralık 1956 tarihinde bu kolayıııı buluyor. Bir harfi tarif de miktar (1,105.000.000ı lira fazlasi ona. gene bir küçük telâffuz drği le (3.402.000.0001 lüç milyar 402 mil şikliği. Lokantayı. kar$ııuzda. ellu yon > liraya çıkmıştır. Artış nisboti kenda kıliğuıa sirnıiş buluyorsunuz. Tiirkçcmizıle maalesef bir kolaylık yüzde kırk sekizdir. Altı vcya yedi yılda devlet borçlarmın böylece yüz pek yok. Ama hirar. hinımctle. biraz d kırk sekiz artması küçürnsenemrz iyi ııiyet ve hoşKöriirlükle, belki rie Gerçi memleketin iktisndî knlkmmn hir raresini buluruz. Meselâ. havadis sına harcanmak üzere. ödeme kııdıe keümesi. hizde eskidnıheri yanlış otimiz dahilinde kalmak ka.vjdile b.ırç larak «lıaher» miiradifi diye kullanılanmakta mahzur değil. b'ilâkis fa>da Iır. Bu galatı nıeşruu. birden ziyaVarsa da borç .«hwwı paraların. biiâ He haberi kas'!etnıek istediğimiz zahare bu borçların ödenme?ini kolay nıaıı havadisler soiiliııp sokmnk. a r laştıracak şekilde iktisadon en verim zctnıck istediğiın hoşgörürlüklerden li mevzulara harcanması da şarttır. biri ohır, pek pek. diünıize hir f.ızla Aksi takdirde borçlann ödenm.ınde falatı meşru daha ilâve ctmis olu ileride güçliikle kr.rşılanması rr.u ruz. Toşkilâ* kıra. tnthikat keza. * * * kadderdir. Bizde ise iktisadî cihaz lanma için bir plân bulıınmadıPma Benim, iireriiulc asil titizlikle d u r gore bu şartın varhğı ileri siirüle mak htediğim nokta. C<ıııhuriycfin mez. mııhterem okııyucıısunun da takı'dığı •tiirkcenıize kan^mıs arahca ve farsBütçede ve iktisadî durumda izsh ca kelimelerin okunuş tarzları» me edıldıgı şekilde teemmüle mııhtaç selesidir. noktalar bulunmasına rağmen bi'tçe Ana dlli ana kucağında ve baba komisyonunıın ekseriyeti son t!erece burağmda öğrcnilir. iymıserdir. O kadar ki komisvon yeSiııemanın ve s<«vete hayatının teni sene bütçesini su sııretle vasıflandırmaktadır: (Bu suretle hiitce sirile. huRünkü aüe evleriııin büyük layıhası. encümenimizin kahul citiSi bir kısnıında. aııneler artık mcmmi şeklile yapıcıhk vasfı bakunnvkn da oldu, babalar deddi. Allahaısınarladtk. fazla alaturka mah tanhımizde simdiye kadar \ s rılan en ileri merhaleyi teşkil et oldıığundan ycriııi bavbay'a bırakti, »ektedir). Bizce yeni bütçp. bu iyim nraklaşlı. Scvgililer birbirlerine may * r l i £ i haklı Böstereeek bir bunye bcbi demeği dalıa medenî buluyirj lar. Türk folklorunnn en rana yakın arzetmemekterîir. scslerinden biri olan «dundini ı'aııditıi dastaııa. ılanalar girdi bostana» ; ninnbini. beşikteki çocuklar bile ar[tık beğenmiyor. MEVLİD Onuıı içindir ki. türkcemi^c karışÇok kıymetll Tsriığımie rahı m»ş. ynnlryiiz tıirkce olmus kelime.Tietli lori. kıılak tımıala>nrı şekiltle b o ASAF İLBAY'ın «İHrlaşfırr.rak oknyan gençleri brn öîümiinCır; nrkıncı eüniine îemmır Boriiyorııın. sadii: eden 22 subat cama günü Bu isle iki nıes'ul var. Aile yı vaŞJşll Camilnrie öfle nnmazını sı v» mektob. Ann dili bahsinde. aile müieakıb merhuraun azl? rııhu yuvası hir mektebdir. nıektch de bir na irhaf pdi:tnek Ozere Mevüdl ikîııci aile yuvası. Bu iki yııva. çoŞer:f kıraat olunacaknr. Kenc»ğun dil hatalarını lamir etmek r a dlstnl «even akraba. dost ve arzifesine dörtelle sarılmadıkça, türkçekadaçiorile arzu eden dicdaşları niıı istikbaünden korkmakta haklı Tiızm teşririerlnl rica ederiz. oluruz. * " Merhuır.un allesl Hamdi VAROĞLU ünkü Cumhuriyetin «Okuyucularla Başbaşa» süııunda radyo spikerlerinden biı şikâyet vardı. .Spikerler. havadisler, tatbikatlar, teminatlar, teskilâtlar gibi esasen cemi «ade taşıyaıı kelünelerı .lar» ilâvesile vanlış telâffuz edıyorlar. Tütkçemize karıjıms bulunan arabca ve farsca kelimelerin okunuş tarzları ise kuiaklarımıu ürmalamakta, sinirlerimiri boanaktadır» denUiyordıı. Şikâyet yerlnde. Fakat bu mevzu öyle bir yılan hikâyesine döndu ia, ne sikayeü dinliyen kaldı, Jie de şikâyet edilen derde gerçekten çare aramak imkanı. Slcşhur beyti bir keUme değışıklıgı İle: «Lisan» hikâyesi hâbâver oldu huzzara, Ben ağladım yine tesiri dastânundan. şekline soksak yeridir. Arabca ve farsca kelimelerle dolu osmanlıca, sırtına amiral ünifontıası, ba^ıııa sorguçlu arabacı şapkası geçirmiş: ayağı golf pantalonlu, goğsü yedi düvelin nişanlarile süslü bir Afrikah kabile reislni andırıyordu. B u gulünç satafatı kaldırdık, Usanı alabildiğine sadeleştirdik, bu sefer de türkçemiz sade suya çorbaya döndü. Lâf aramızda, türkçeyi türkçe yapnıak için de başka çare kalmamıştı. Dilden kovulanlar, gerçekten de kovulması icab eden tufeylilerdi. «Dâhiler. dururken «dühât» demek. avukat yerine "mehamî. garibcsini kullanmak: ete kuşt, sade yağıııa «uganl sade demek; Türk kadını demek varken muhadderatı islâmiye gibi. Karagözle Harlvnd konuşmasını aııdıran tunıtuaklı lafl.sr pevelcnıek lüzuınsuzlugu kendini göstermişti. V. ) 6.4S; 12.2.1 15.27117.49 19.20 5.09 E. J 1.00] 639 9Î8|12.OO| 1.31|ll.ru ptranızın... Istikbalinizin emniyeti miş. MezariTia yazdırdığı kitabe de şu: «Babil'de benden sor.ra gelecek hükümdar paraya muhtaç olursa bu mezarı açtırsın. Ne kadar para lâzımsa bulabilir. Fakat mezanmı başka şey için, bir de paraya pek muhtaç olmadığı zaman açmasın!!> sinde örtbas etmlyor muyumV Ailelerin şerefini, saadetini konımuyor muyum? •.«Sanatıml vicdanım dairesmde vekarla ifa edeceğim!» Hah hah hay... Kaâehini kaldırdı: * * * Üstad Hippocrate'in şerefine! Ankarada karşılaştıfı Dr. Rejid Korkut, OBU bir yeraltı barına gö dedi türdü. Zengin bir masa donattı. Ağzını peçetesin* kuruladı: Para tutuyorsun görüyonim. Hippocrate'in yemini de, GeReşid... neve yemini de çocuk düşürmeyi Doktor, kulağına eğildi: eıı büyük şerefeizlik sayıyor. tnsan Kürtajcılık para getiriyorî hayatına, ana kamına düştüğü an» dedi. dan itibaren mutlak bir surette hürmet edecegiz... Hippocrate hei Kürtaj rru yapıyorsun? kim de. Greneve yeminini hszırlı Evet. Yâ. faıilet. aamu*. teref? Y» yanlar da bön insanİBrmış doğnısu... Ahlâk. fasrilet, seref... Para • msanlığa hizmet? İ Hepsini rafa koyduk... Diplo uftrunn r.elerin feda edildiğmi germayı alırken ettieim yemini hatır | dükçe insanlıktan iğreniyorum, l a d ı k a gülesim eeliyor: «Hekimlik Fikret... Para hırsile mezar açtıran meslcjî üyeleri arasına katlldlğım Dara'dan farkımız kalmadı. Gilda«u aöds hayatımj insjınhk hizme •niye hükümdan Kraliçe Nitokris'in rine vakfedecetr:mi açıkça ve res vasiyetini bilirsln. tnen taahhüd edivorumf»... Zviâftn Biimem, doktar... lığa hizmet! Benim d« yaDüğırn o Ölmeden önce: t&enl Bnbll'ln degü ml? Rezaletleri sanatım »aye kapLsına bakan tcrasa gömün» de Her taraf bembeyazdı. Ocak ağızları. siyah bir dev ağzı pibl açıktı. Sabah vardiyası, takım takım, tabur tabur, bu devin ağzma doğru aklyordu. Kraliçe Nitokris'in m r a m trsnlılar memleketi Lstilâ edinciye kadar kapah durmuş. Fakat, Dara Babil'i zaptedince, ilk işi mezarı açUrroak olmuş. Mezarın içinde, Ömür adatndı doktor Reşid... Bu Kraliçerrin cesedi ile bir kitabeden doğu kasabasmda, bir sabah Fikbaşka bir şey bulamarruşLar: «PaDoktor Reşidle doğunun bakım retin kapısı hızlı hızlı vuruldu. rays doymaz bir insan olmasaydın sız, çorak bir kasabasmda Kim? karşlölülerm mezarını açtırmazdın!» Ben, doktor... laştılar. (Lise devlet imtihani'm veDoğuya tayin edildiğim zaman ren, Mülkiyeyi bitiren Fikreti, S. Bir bomba gibi düştü odaya... «evinmiştim. bana inan, Fikret... vilâyetinde kısa bir maiyet memur Sen ne yapıyormuşsun kayHayatımı insanlık hizmetine vak . luğundan sonra bu kazaya kay makamım? diye, heyecanls, soluk fedecektim. Bir hayal peşire takıl | makam göndermişlerdi.) Doktorun soluğa konuşuvordu. dığımı kısa zaman da anladım. Ço ayağıuda ipten örülmüş ayakkablar, Ne yapiyormuşum, doktor? eukluğumun bayram yerlerini ha kıçmda çulaki >bir pantalon... Fik Benim oclacifnı Belediye Reisi tırlarım: Ath karıncalara bayılır retin ceketini okşuyor; alay, |aka, seçtirmek istiyormu?s\ın! dım. Bir gün, hoş bir vak'a geçti infial karışık bir sesle konuşu Eyy! Bundan sana ne? burada... Dışarhkh bir delikanh, yordu: Başka adam mı bulamadiTı meraka düşüp atlı karmca sahibine Bizira de seninki gibi elbisele Fikret? yaklaştı. Garib bir bahse tutuştu Türkçe bilen ondaft başka arimiz var, kaymakam bey... Bir lar: Dışarhkh delikanh, bineceği ! dam yok ki, doktor? gun büyük şehre dönmek kısraetse tahta atm önündeki atı kovalaya Odacım Belediye Reisi olursa onları piyeceğiz... cak! Yakalayabilirse, ath karıncaBu uzak, çorak kasaba moralini biz ne yapanz kaymakanuD? Sünın sahibinden bir lira alacak... tümüzü kim getirir? Yumurtabozmuştu. Kötümserdi. Dışarhkh delikanlıının, önündeki mızı, yoğurdumuzu kim bulur? Zamcn zaman; tahta atı kovalayısını kahkahalarla Kitablar. doktorhık büyük şe Bana hiç bir evin kapısı açılrtıaz, pülerek saatlerce seyretmiştik... hirde kaldı, diyordu; Doktorluk kaj'makamım... Dön babam dön... Acı biee... Merhamet et bize... yapmıyorum, hayvan sayımına çıHayaHerimiH, bön köylünün ko kıyorum ben... Burada hastalanan Fikret kahkahalarla güldü. Baş•aladığı tahta attan farkı yoktu. da öylesir.e az ki kaymakamım? başa otunıp bir formül aradılar; ve Ben koBtukç* onlar uraklajıyordu. Toprağm altinda yajayan bu insan buldular da... Rapor mu istiyorlar? Kâinatl penbe bir gözlükle göreceksin... Trahom yok diyeceksin! Kaymakama, valiye kavuk sallayacaksın... Müfettişin görüşüne «aynı isabet, keramet buyurdunuz efer.dimiz!» diyeceksin... Meşhurdur ki fısk ile olmaz cihan harâb Eyler ânı rnüdahanei âliman harâb... Keçeci İzzet Mo!la söylemiş bunu... Evet, günah işlenmekle di'fr.ya yıkılmaz; dünyayı bi'.ein kişilerin daikavukluğu yıkar... ların arasında yüz yaşını geçmiş olanîar sayılamıyacak kadar çok... Niçm? Çünkü tabiat zaylfı, çürüğü tasfiye ediyor Sınm gibi, sağlam olanlar sittinsene yaşıyor... Burada Ksstalıktan ölen hem«n de yok gibi, kaymakamım... Ya dağdan düşecektir, ya yük altında ölecekj tir, ya eşeği yerine kendini koştu&u saban boyunduıuğunda ean verecektir. Halloyu be'.ediye reisi seçtiririz. Hükumet doktorunun odacılığı bir j ek vazife olarak uhdesind," kalmak şartüe! Hallo Belediye Reisi seçildi ve doktor Reşid, Belediye Reisi bif odacı kullandı orada kaldığı müddetçe... Bir gün doktorla on saat uzakta bir köye gideceklerdi. Kaymakam» lık binası önünde atlarma bindiler. Fikret. ona takılmak istedi: Doktor bey sakal duasına çıkacak ealiba! Reşid, tıraşlı çenesini kaşırken gülüyordu. Birden. paçasını sıvadı: Yalnıı sakalım değil, uzun donum da var! dedL O nej»e iyi doktor? ? Eşkiya! dedi Reşid; çevirip soydukîan yolcuları tüysüz püssüz, hele kısa donla görürlerse ckefere» diye döver bu adamlar... Vururlar bile! Bir gün de, doktorun at sırtmd* uzak bir vilâyete gitmesi lâzım gridi. Fikret: Güıerfâhtaki nahiyelere, kazalara, hattâ Valiye önceden haber vereyim, dedi. Doktor Reşid itiraz etti: Kat'iyen... Yolculuga çıkarken hüviyetimi açıkt?.mam. kaymakEmım... Uğrayacağın» köylerde, nahiyelerde, kazalarda, yatak bulabilmek için; itibar görmek içm. Arkau vaı C E M A L N A D Î R ' i n Karikatürleri Büyük karikatür üstadımız Cemal Nadirin ölümünün 10. yıldönümü münasebetile Hilmi Yücebaş'ın hazırladığı bu T eserde: L stadm hayatını. hususiyetlerini. nükte ve fıkralarını, hâtıralarını, 154 secme karikatüriinü z e ^ l e okuyacaksınız. Bugün cıktı Fiatı: 2 Liradır. Tagra Bayii: SABRİ ÖZAKAR İ 1 â ıı ^ Maden Hurdacılığı T.A.Ş» ümum Nüdürlüğüüden: Kapah ?arf ile teklil alma suretile hurda gemiler satılacaktır. Bu satışa aid şarteameler Ankarada Sakarya caddesi No. 14 Ersan Hanında Umıım Müdürlügümüzden, İstanbulda Sirkeci Hüdavendigar caddesi No. 7 Kılavuz Handa büromuz müdüTİüğünden 10 lira mukabüinde temin edilebilir. Şirketimiz, gemileri kısmen veya t,ımamen satıp satmamakta veya diledığine satmakta serbesttir. i