Katalog

tKİ s 96 Malta zmdanlanndan Sirar eden Türkler Sehir Perde Qt kası =haberleri TEŞKJLÂT1MAHW£A vtHM.6IMBUBAŞKANI CUMHURÎYCT 7 Agustos 195İ 1 ALBAYHÜSAMETTİN CRTÖRK i ÜN ı . mE V z u L A R I 1 1 Yâr olana yardım « sütunda «Gelişmemlş memleketlera yardım» mevıuuııdan defalarca bahsettim. Galiba şimdiki sözümona «soğuk harbdcu «onraki devre» de beynelnıilei siyaseti ilgllendlren başlıca dava, Batı İle Doğu arasuıdakl (lktlsadl yardım yanşması» dur. Bunda birinci gelen. mevcudiyetini hâlâ hissertlğimlz soğuk harbden muıaffer çıkacaktu. •New York Tlme»» e Harry SchAvartı imzasile «Sovyet yardınıları> başlığlle bir makale yazılmış. Bi zim «Forum» mecmuası da bunu 1 ağustot 1958 nüshasına almıf. Rakamlan tetkik edersek, Sovyetlerin evvelâ birinci gömlek dostlanna des tek olduklan; sonra ikinci gömlek dostlara. daha sonra da uzaklara doğ ru el uzattıklan anlaşılıyor. Verilen malumat şöyledir; ki, evvelce bildlklerunizi de teyid ve tekid ediyor: 1 Stalin'in ölümündcn sonra başa geçen Malenkov istihlâk mallanna ehemmiyet veriyordu. Halbuki Bulganin ve Hrutçef iktidan alınca i>a siyaseti değiştirip bilhassa ağır Mnayie yeniden hız verdller. 2 • Amerikan Dış tşleıi Bakanı Dulles. Sovyet dış yardım programıoın genişliğine ve bugıinkii diiny» vaziyeti karşısında artan önemlne Se nato Dış tşleri Komisyonnnda dlkkati çekmiştir. Komünist olmıyan dünyaya dahll memleketlere artan ölçüde ekonomlk yardım yapılmasi Sovyet dış politikasındaki yeni istikametin ana unsurlanndan blridlr. Sovyetler, tarafsız memleketlerln baş lıca üçüne 600 milyon dolar civannda yardım etmişlerdir. 3 Fakat asıl yardım komünist blokuna dahil memleketleredlr. Bu miktar 21 nıilyar rubleye (5 milyar 230 milyon doiara) balij olmuştur. 4 Komünist bloku memleketieri arasında en büyük Sovyet yardımıni KÖren Çlndlr. Halcn cari olan Çin beş yiiiık plânı devresinde Sovyet' lerln Çlne tesllm edereğl sınat mallann yekunu 1400 milyar dotar kry» metindedlr (5600 milyar rııhle). 5 Polonya yardım almakta tklnc! relmektedlr: Blr kae yıl lçlnde aldıği kredl yekunu 500 milyon dolan a«ıyor. Dojftı Almanya 1953 te 125 milyonluk kredl almtştır. A^nl yıl Kuzey Koreye, harb zarnrlannm dderilmesl lçln 2ü<l milyon dolarlık bir bağıs yapılmıştır. ( Birmanya, başlıca mahsalO olan plrinclnl elverişli »artlarla Fatamıyordu. Buhran içlnde irji Sov» yetler onun pirinclnl alıyorlan mnkahi'inde Birmanya, «crmaye ve istih'âk mallan edlnlyor. Ve Birmar>yada Ruslar yenl teknolojl enstitisü eihl bazı tesislerl kendi miitelmsıslanna \r\nn ettlriror. Hnıtçef ve Bnlffaninln Affanlstana (feçen yıl yantıklan riyaret nettcesl. Sovyetler Afpani';tana sn'ama ve ncak atanı prnJeieri icln 1M) milyon dohrlık blr yardım sajiamıştır. 7 Moskovaya tamamen bajlı olmıyan memWefle''dpn Yn*rn<lnvva, Sovyet'er Rlrl!»|n<İPTi ve PeyVierlnHpn S M milyon dolarlık blr yardım <t saŞlamı«tır. 8 FTrutçef ve Bul«ranln. PIıi<11stana o kadar cok yardrm tekHf etmUlrHir kl. HinrtMsmn hu yardımlan tcm*«ii1 etmek ve eereH >1 rM knllannhllmek leln kSfl H<^»rede tek n'V ner«on»'e «ihlb olmadut>nı Wn? •'Ntamtı h»1Mba'1ı pİBncılannı'iB Profesfir Mnhnlonobl» h»ynn etmMlr, S Bnzı «nıriı !>öv1enrl1ere ffi1*, Sovvet dış rlca«"«>»İYil Mnre eden V kovnn hu ynr r.iinrv Am«fltBVl TU vnr»t<o bt.^ pVonn^lv ynrdrm tekllfleHnde hnlnnacakfciT. 11 Son 7amn"'n»(1n M w i ı r^T Sovvet ntom r<*aVförfl verflece51 vftrfnlntımiKîrnr. Fln'nndlynv» kredl f ' t Hnı»» hlr coV d^fnHr «'*rn ve konv'thl ı«K«l.t»ı. ve^fnıUHr. 11 Sovvetler BlrüiHnln haHre ötrıMe IVrfsndi ynrdım yaoa»•Vonnmk'niıi rnh'ik |nkl«af rt»n (lolnrı mflmVftn o!rmı«rar. Çr'lk, petrnl. nnMnp vPüfllr S»»IJ>1<IK'^ S"Vvet H*"i«ni|T>ln her yıl yenl rrkorlanı (•mipol «nvMİnıtf Krpmlin IMer'ıH ABAHA.. ABAHtATI IUID SAMTB NATtZ TANSL Do|u ve Bato Akdenlzi birbiıinden işürak eden Said Pajayı, Idarl vmziayıran bir kara zincirinin en nühim feier deruhde eden Afyonkarahisarlı işçileritahliyeden istiiade Hükumet, fabrika halkası sayüan. hattâ iki denızi bir Ali Beyi, gene ederek Ankaraya gelenlerden Şükrü nin lüzumsuz yere çıkanlbirtne açıp, kapayan kilid nokta:»» Malta Için, lngilizlerin kanaati, onun I Kaya, Ağaoğlu Ahmed, Mithat Şükmalanm önlemek üzere kuş uçmaz ve kervan geçmez M yer ı rü, llyas Sami, Ubeydullah ve Ittir Hariciya Vekıll 3alU olduğu fikri Idi. İngılizler, buraya hadcıların tetbirler alacak laymak mümkünd'tr. Bu sürülmüş. otan Pürk müteıekkirleri Bey ler i zevatın büyük bir kısmı Türkiye için. kurtuluş imkâıu asla ilamaz, ı Son iki ay zarfında şehrimiz fabsanıyor ,emin ve tnüsterih oturuyor : Büyük Millet Meclisine aza olmuj rikalarında vuku bulan işçi çıkarma lar. Sükrü Kaya Bey, Dahiliye Velardı. Yalnız. Malta zindjnlarmaa j hâdiseleri üzerine Çalışma, tşletmekâleUce de getirılerek meşkur hiz ler ve Maliye Bakanhkları müaterebulunan ttühad ve' Terakki erkârıı ' metler ifasına tmkân bulmustur Mal ken tedbir almağa başlamışlardır. ile kâtibi memıllerinin her hangi bir; ta zindanlarından Anadoluya gelenÇalışrna Bakanlığınca Bölge Çalışdüşüncesi ve plâıu varsa. ona göre | ler içinde ateşin kalemile hemen her ma müdürlüklerine verilen direktifvaktinde tedbir alabiünek ıçın, on j devirde istibdad ve tahakküm fikn ler Ozerine bütün sanayi bölgelerinin lann arasına guya milll ıilkumete, ne karşı isyan etmiş bulunan meşhur taraftarnuj gibı gösterılerek sırf is .Tanind Hüseyin Cahid Beyi, Muı işçi çıkarma hâdiseleri teker teker tkik pdilmeee başlanmıştır. tihbarat maksadile rnevkuflaun içine ı tafa Kema) Paşa. kuvvetli bir tttihadİstanbul Çalışrna Müdürlüğünden gönderilmiş bulunan bir müte cı telâkki ettiği ve onun tekrar bu bildirildiğine göre. tstanbulda 30 kakaid süvari binbaşısından bah partiyi ihya etmesinden çekindiği dar fabrika 60 ilâ 100 iscirin mesnisetmek lâzım gelecektir. Daha son için. Ankarada ikametine BÜsaade et sine lon vermektedirler. Bunlardan ra Türkiye Büyük Millet Meclı.vi memiş, Çorumda kalmasını tensib bazılari ellerinde stok clduğunu, batarafından tesbit edilen meshıır bir buyurmuştu. Fakat çok çalışkan bir zıları ise ham madde bulunmadığını listeye bu aebeble giren ve 150 lik zat olan Hüseyin Caahid Bey, Malta iddia etmektedir. lerden olan bu zat, orada meske zindanlannda mevkuf bulunduğu sıtşçi çtkarma hâdiseleri lfistik, tek11 fertlvallere girişmuj ise de giz' rada italyanca oUn bir eseri türk »til fabrikalarile bazı petrol tesisle11 teskllatımız kendisinin uüviyetııü çeye çevirip bunu da Mustafa Ke rinde vuku bulmaktadır. Sendikacıların iddialarına göre tesbit ederek, bizim kendi aianları mal Paşaya takdim eylemışti. Pamızla mevkui bulunan vatanperver şa, bu başarısından dolayı Hüse fabrika sahiblerinin ileri sürdükieri lere, bu adama yüı vermemelerini, \in. Cahid Beyi takdir buyur sebebler varid değildir. Ancak kâr onun bir tngüiı casusu bulund ^ğunu mu», ona ikramiye verdirmiş ve An hadlerl azaldıSından bıınlar bu gibi yollara teves^ül etmektedirler. bildinnisti. Gene mevlruflar çinde karaya gelip oturmasına müsaade Maamafih hükumetin bu gibi hSKara Kemal Bey, onun fikir etmişti. Malta rindanlarından tahliye diselerin önüne geçeceği ve işçilerin ve maksadını derhal anlamıj ve u edilenler içinde bir de göx hekimi lüzumsuz yere çıkanlmalarına mâni yanık bulunmuştu. tngilizler. Malta Esad Paşa vardı Milli hükumet ta olacağı belirrilmektedir. tindanlanndaki istihbaratı yalnız ken rafından bilâhare (Kızılay) Cemiyeti disinden bekledikleri için, bu casu reis muavinliğine tayin edilen Esad sa fazla kıymet vermlşlerdi. Hal Paşa. bir çok hizmetlerinden sonra buki bu sırada Kara Kemal de hum sivasetten çekilerek çiftlitinde liraat malı bir faaliyet lcinde idl. Bir ko işlerile meşgul olmağı tercih etmişti. byını bularak Maltab blr aımatör Gene tahlive edilenlerden Dr. Mithat le anlaşarak »izlice geml tedaı ik et Bey vali olmuş, tstanbul Polis Müdi Dün lehrimlzde İki yangın olmuîtur: mişti. Kara Kemal. blr kaç aydanberi riyetl kısmı sly.ısî şeflerinden Reşad Birlnd yangın vak'ası » a t 10 30 Malta zindanlannda entere«an bir , Bey mebus olmuı, İstanbul polis mOda Piyerlotl caddesinde «9 numaralı plânın tatbiki l!e messuldü Biraz dür muavini olarak Maltaya sürülen evi* \uku bulmuş ve harlcî kısmı ka. evvel. Millî Kuvvetlerle İngilizler Tevfik Hâdi Bey de Ankaraya d5 ' gir, lçi ahçab Mustöfa KdseoSluna aid arasmda vulru bulan çarpışmalarda rünce vali tayin edilmişti. İstanbul kajıd imalâtharesinln bodrumunda çıMerkes Kumandanlığında Inzibat kan yangın net'cesl. depo. bin^«ırın Ingiliz Hariciye Naıın Lord Gürzosubayı bulunan ve Yaktıb Cemil hâ blrlnel ve ikinci katı kısmen yandıknun damadı esir edilmiş \e ErzudiseMne karısmış olan yüzbaşı Nev tan aonra söndurülmüştür. rumda ikamete mecbur olmuştu. Azad Bey de tehliveden sonra AnkaClvsrdaki evler tahliye «dllmisse fl« nadolu hükumetinin eünde e^lr tnraya gelerek Mill! Müdafaa kadro Itfaiye eteşin sirayetini önlemişt'r giliz subaylan da vardl. Nihnyet An | tkincl yangıp Kocamustafapa^ada larında yer almış ve binbasılığa terkara İle tngilfc hükumetl anlaşarak fi eylemis. daha sonra emekliye ay Behlceye aid evde herüz anlaşılamıyan bir üsera mübadelesine kalkışmış rılmıştır. tngilizlerin Malta zindanla bir •cbebden vuku bulmuş, ate; nl'pâlardı Bu anlaşma ile Maltaya sürül rından tahliye ettikleri zevat ara rın tc^riie bitisij'ndekl Melege ald eve v* bllâhar* dlger kom»u Nimete aid müs olan Bihriye Nazın Raııf Bev sında tttihad ve Terakki devrinin eve »irayet etmis, her lkl ev kısmen ile Mustafa Kemalin çok lyl ar meshur tstanbul Merkez Kumandanı yandıktan sonra ates b..stınlmıştır kadaşı bulunan Pirlebeli Fethi Kızanhklı miralay Cevad Bey de tigıli makamlar hâdis«lerln tahkıkaBey tahliye edilmişlerdi. Ankara vardı Mumailpyh Ankaraya geldi tına başlamışlardır. ya gelen bu iki de|er!i ve kıy ginde Müdafaai Milliye Vekâletinde5 yaşında bir kız yanarak öldü metli devlet adamı daha sonra Heyeti ki mehakim şubesine müdür tayin Ortaköyde Gürcüoğlu «okagında 61 Vekilede yer aimislardı. F>kat 18 edilrr>işti numarab evde oturan Fethlyenin 5 va mart 1920 de tstarbuiun re".men işsındakl kızı Asuman, evvelkl gün evd« oynarken ga?ocağından entariıl tugali Ozerlne son OTnanlı Meclisl tngilizlerln Malta zinıîanlanndakl ruştnuştur. Annesinln yardımına rağ. Mfbusanmda Anadoluvu temsil "den tttihad ve Terakkie! hükumet adam men Asuman yarmaktan kurtarılamaerkânıharb miralayı Kara Vısıf Bevha^tanede Blmüstür larile muharbi mesulleri serbest bı m'ş. kald.rıldıgı le Edirne mebıı«:u Seref ve di2er Erakmaktan mnksadlan Ankara ile | Hâ4'«e etrafında tahklkat devam etdirne mebusu Faik Bgvler ')e tevkif bundan böyle iyi geçinmekti. Milli mekttdlr. edilerek Malta zindanlarına gorHe Müradeleden sonra merhum Mareşal Şem'i Er^in şchrimlzde rilmişlerdi. Bekiıağa bölüğünden Mal Fevzi Çakmak ile karşı karşua hasDevlet Baksnı vt M'lll Müdafaa Batava sürülenler içiiHe tttihad <'e Te bıVnl ederkpn:: : :an Veklit S«nM Eg'n. bfrabeririç rakkinin meshur slmalarından Salâh Hü^ampddin Bey demiştl, o gün lenelkurmay baskanı v* Kuvvetler Cimcoz Beyin esi tevkifhpneve gele[umandını olduçu h^lde dun aabah rek. hapisane miidürü piyade mira leri şcyle düsürüyorum da ne kan jçakla Ankaradan gelmiştir. sık. ne iimid«iz nmanlsr > lduSunu layı Çamlıcalı Ali Beye müracaatle: tekrar hatırlıvorum Düşün ki bu 24 saatte 10 trafik kazası oMu Kocamı diri yahud ölu sizden tarihte Mecliste.ikı grun bulunuyorSon 24 s^at içnde şehrimizde 10 tra: isterim, Maltaya göndenred raz. onu du Bunlaıdan birinci gruD. Mu>rtafa Ik k7Tsı o!muş, 9 kişi yaralanmıştır H burada öldürdünüz diye bafiırmağa K"Tial Pa«ayı tutuvor. ikinci grup loför A Koç ldares'ndfk) 11984 «vıl' aksi de. Sarıyer caddesinde Jozef baslamıştı. takiler. tt*ihad ve Terakkinin ihyp ıdmda bırinin ku'iandığı 31729 numa1 Bütür bu hâdiseler Malta zindan s'rn Hü "'inüvor ve bir ?ün ba?lirına alı h'.ısusî otomobüe çarpmi}. hasara Enver P?*ayı getirecpklerin'» inpnı ığratmıştır. larma bir taraftan yeni VPIII rr.evkuflann gönderilmesini. diger taraf vorlarrli Işte tn«rWzler de bıınu bilBir kadın zchirlendi tan bir kısmının da eFİr karş'l'ğı tph dikleri için. ikinci grupu destekloKalamışta oturan Bedrlye özdenlz liyesini intaç ertirivordu. Bir Rön mek maksadlle Malta zindanlanndan ıdında Wr kadın dün yed'gi yeıcekKara Kemal Bey MaltızlaHan bir kovu tttihadcılarla bu partinin en zphîrlermiş, Numune hastanestrre mühim gphsivetleri olan kâKbi m«sarmatörün ihzar etti^i şemiye, mevIdırı'mıştır. ku^lann ada dfhiiinde eezrıtilerin ullorin adqdan firnrma bu suretle Denİ7cle bir cesed bulundu den favdalan^rak tttihpd ve TerpkkJ gp7 vnmmu^ rnılunırvorlardı. Y o k i Dün sabah B^ıkrrre Bn!er:nde deerkânı ile ksfibi mesııllerini bindir sizin zannettiŞ'niz gibi hu hareket:zd« hüviyetl meçbul bir cesed bumis. geml. satın alinmış tngilir göz leri. Annrloln hükutnetile ivi geçin :unmu». Morga ka'.dırılmıstır. cülerinin Bözfl önünde l.mandan iıok nrîuaından doSmuyordu Onlar AJpuIlu fabrikasından yenl hareketle. ttalya sahillorini tskiben mahsııl şeker geldi Sici'vada. SiraTiiza Hmarıına girm:^ lacak bir çatısmanın memlpketteki Alpullu şpker fabnkasının ilk mahve bu siyasî mücrimleri karaya çı hirliSi bozacağına ve bu suretle ka ı'ü dün şehrimbe geitrilmiştir. ksrmıştı. evi içeriden fethedeceklerine kani Şekerlert getiren kamyon Uzerlnde idiler. Kara Kemal Bey karaya çıkınea ksrYeni k?mparya ufurlu olsun» lbaİstanbulun işgalini bana anlatan •esl ya7ilm:j bulunuyordu. filpnin Milanoda kendi^ine iitizarını Alpullııdnn tstanbula ilk olarak üç tenbih evlemis ve kertdisi Romsva merhum Kavaklı Fevzi Paşa, MeceiHp'ek Oîmanlı hiikumetinin Rom^ isin etrafınm nasıl sanldıjını. Os 'üz ton seker satılmıştır. Sehdn Anafabrikası Bürük Elçisi Galib Kermli Bevn manlı Meclisi Mebusanmdaki meb lolu yakasına Adapazarı baş vurmuştu. Büyük Elçi. Os usların nasıl oradan alımp Malta levkıyatts bulunacktır. Bu »ene lst!h«aHn bol olacagı, 100 manlı tabiivetinde bulv^^n fir^rile zindanlarına götürüldüğünü söylemış n ton seker lhrac edilecegl anlaşılrin her biHsi için ayn ayn pasa ve; maktadır. Ne yazık ki bu Meclisten tek bir por^lar tar.zim ederek onlarm tstan Şehrimizde büyük bir bazır insan çıkıp da, Fransır .htilâlinie bula ve Arkaraya kadar eitmelerinl elbise fabrikası kururacak Mirabeau'nun krallığa karşı meydan temin eylemisti Sehrlmizde büvük bir hazır elbise okumasına benzer bir medent cesar^t Bu hSdise tngilizleri dfişündürmOs göstermemiştir, demiştl. Son Osmanlı fabrikası kurulrrak üzeredlr. Bilhassa ve Anadnlu hükıîmeti ile vanlan b'r Meclisi mebusanında İngilizlerin tev kadın elbisesl yapacak olan bu fabrlkanın mak'nelerl Alm^nyadan gelmlşl kif ettiği mebuslar içinde oılhassa mevkuf bulunan tttihad ve Terpkki Rauf Bey ve miralay Kara Vasıf Bey tlr. Makineleri morıte edecek mutahasnslar heyetl bugünlerd* beklenmekVük°lâ Hevptî il? IH'U kıımpndan de bulunuyordu. Ayrıca Edirne meb tedîr. lan da üsera muk'bili. derha) tah uslanndan avukat Şeref ve Faik Yeniden su satış yerleri live edi1mi<:lerdi. Bu zevattai tbir kıs Beyleri de almışlardı. Yalnız avukat mı Avruoada kalmpŞı terrirı etmi^ler. Seref Bey, tevkif edlUp götürüleceği açıhyor Vakıflnr Idaresl sehrin muhtellf yer bir kısmı Anar'olu mücdelasine K» zaman: lerinde »u satıs mahallerl »çmaga ka şarak oradp. Mıı^+'fp Kc m al Paşanm Bu milletin tarihi san ve serefle rar vermlsrlr. yapmda vazlfe almışlardı. açılmıştır. Kapanacaksa gene böyle Osküdar, Tak«!m, EmlnOnü, Lâleli. Vazife alarak deSerii hİ7np*ler ifa şan ve serefle kapanacakür. HsJüa Sehzadebaşmda meydana getlrilecek etrriş o!anl?r içinde Ali thsan, Ce meşruuna güvenen milletimiz inayeti satıs yerlerlnde su, Be'edlvenln llftn vad, Yakub Sevki Fasaları. ve harbe Hakla bu badireden de çıkacaktır. etmlş olduğu toptan fiatlar üzerlnden Yeni ve şanlı bir devir başhyor bı perakenrie olarak satılacaktır. Işçi çıkarma hâdiseleri înceleniyor Libyalılar ve Türkler Suriyeden Mısıra doğru Arab memleketlerine çöyle bir göz ataUm. Hemen hemen her yerde a!eyımizde tahrikata, Türk düşmanhgı yaratmaya matuf faaliyetlere şahid oluruz AJcdeniz havzasında tek stisnsyı Libya teşkil eder. Orada Ize karşı yakmlA duyulduğu. Türklerle Lâbyalılar arasında kareşlik bağlannm kuvvetlendirilmei için çahşildığı aşikârdır. Dün. işte bu müslüman memleetin (Meükül Muazzam) ı İdrıs 1Sünusi sehrimize gelmiş, saygı e. tevgi ile karşılarırruştır. Uzun müşterek tarıhimizin sahielerini karıştıranlar, 4 asırlık müşerek bir hayat sürdüSümüzü. beaber dövüştüğümüzü. berabeT öldüSümüzü görürler. İspanyada »o n islâm devletini çökertenler soluğu hemen kuzey Afrika topraklannda lmişlar ve bu yoldan Avrupa hâinryetini bu müslüman topraklsra la yaymsk istemişlerdi. Ordulan ile kalyonlan ile gelmişlerdi O tarihte, buçün islâm kütlelerin yaşaıklan topraklar kuzey Airikada Cezayirde, Fasta. Tunusta ve bilsssa Libyada korunmuş, müslüman dünyasının müdafaa hattını oralan teşkil etmişti Barbaros karlejler, bugün Trablusta türbesi buunan Turgud Reis ve cengâverleri, 3U topraklann halkı ile elele vep möjterek bir dava için kan dök müşlerdl. Bu müşterek hayatımız 1911 yılma adar devam etti. O sene îtalyanar, Osmanh Imparatorluğu artık ;öküyor diyerek, Trablusa saldırılar Harb gemileri, modem silâh!an, çok üstün sa>nda kuvvetleri karşısma çıkan bir avuç Türk Libya mücahidi azimle savaştı, emBaşbakanı, Hariciye Bakanı, Maliye B'kanı eelmişler ve bunlan da bir kaç ay sonra Milli Müdafaa Bakanı, Ordu Başkumandanı takib etmişlepdi Türkiye, kurulmaya başlanan Libya ordusuna silâhlar heperyalizme karşı cephe kunnaya ler kadar heyecanlı, bizler kadar e diye etmişti Hattâ o günlerde jöyçalıştı Hazırlanmış olan Balkan lemü idl Bu harbin. emperyalizme !e bir haber de çıkmıştı: «Ubya Fîarbinin yakından tehdid etmekte çatmış, istiklâli iç:n savaşan veya Meliki şubat 1955 te Türkiyeyi ziolduğu İstanbuldan Libyaya yardım savasrraya hazırlanan her milletin yaret edecek.» ulsştırmak zorlaşmışü. Buna rağ barbi olduğunu takdir ediyordu. Bugün bu zlyaret yapılmaktadır. men Libyaya ve Libyahlart yardtm 1951 yılında, tiby* Meliki tdrls Buından her ki milletin de fayda hissi o derece büyüktü ve bu toprflk ElSÜTusi (Allahın emrile uzun temin edece&ıni, kardeşüŞin daha lara karşı sevgi o derece genlşti ki •nücadelelerimizin semeresi olan i«da genişliyeceğini ümid ediyoruz bir çok subaylar, gijnüllüler oralara tıklâle kavuşmamız bir hakikat olFakat bu temennide bulunurken, koştular, denlz yollaruiı ttalyanlar du) sozleriîe memleketinin nihavet k3rdesliğimzi bozmak, Mısırdan kestiğ: nden. çöl yollannı takib e hür milletler cam'ası içine katıldıSurlyeye ltadar uzanan sahalarda derek Libyaya ulaştılar, savaştılar ffını ilân ederken Türkiye ve Türkgöriilen Türk düşmanlığı havasını Bımların arasında Mustafa Kemal ler kadar hevecanlanan, sevinen ol Mll'et Libyaya da yaymak Istivenlerin sin de vardı Türkiye Cumhuriyetinin mamışb. O tarihte Büvük Kurucusu ile Sünusiler arasında Meclisinde vapılan tezahürat unu sice çalıştıklannı unutmamamız lâzımdır. Buçün Libyada varifeli Mıdaha o zaman ciddî kaHeşlik b ğ 'ulmuş değildir. lannm teessüs ettiği «3y1enebitlr O tarihten buffüne kadar müna sırhların bütün tahrikleri, urun aHatırhyoruz. tstikîâl Harbimizın de =ebetlerimizi kuvTetlend'rmek için sırlara davalı, lekesz Türk libya vam ettiği günlerde Şevh Ahmed •nüteaddid teşebbüsler yapılmıştır dostîujhınu ve kardesiiğini »arsaSünusi Konyada bulunuyordu BbJ Bilhassa 1954 vılında evvelâ Libya mıyacaktır. Ömer Sami Coşar YAZAN: r PAR1S MEKTUBLARI Paris Milletlerarası dram festivalinde neler gördüm? Yazan: Aydemir. Balkan rlnln telâffuzu biraz da muhay>ilenize kalmıştır), Shaw'un göstermek istediği, hem haval hem sadık, hayalperest, hem azimkar kadın tipinl canlandırarak meslekdaşlan içeriginde en üstünlerinden biri olduğunu ispat etti. Oyunun sonunda, büyük tezahürat lçerslnde sahneye gelen rejlsor Oerard Healy kısa bir konuşma yaptı. Dublln tlyatrosunun büyük trlandalı yazar George Bernard Shaw'un yüzüncü do gum yıldönümünde Sarah Bernhardt glbl tlyatronun m&betl sayüan bir yer d» memleketlnl temsil etmekteki sevinçlnl bellrttl. Healy. Snsv'dan bah eederken "İrlandalı» kellmeslnln ÜBtüne bllhassa basıyordu. İnglliz'.er ve trlandal'.lar arasındakl rekabetln sade trlandalıların temsili ve... ee sanat a'anında olmsdığım hatırla «The Dublin Players» tiyatrosu fes yanlar rellîörün konusmasınm amacı tivalde Shavv'un «Candida» sını sah nı daha lyl anladılar (1)... neye koymuştu. İrlandalı sanatkârlatnsrilizlerin cevabı nn geçen yılki olaganüstü başarıhrıBuna raSmen, blr İngilz tlyatrosunı hatırlayan Fransızlar Sarah Bernhardt tiyatrosunu hıneahmc doldur nun gene Shaw*dan blr plyesl mükem mel ovrccımîlarına trl&ndalılar elbet muşlardı. «Candida» bir .ırotestan blr sey diyemezlerdl. papaz ailesi içindeki bir günlük kısa "Blrmin^ham Repertory Tneatern, ve yoğun bir mücadelenin hik?.; esı gen» İngıllz llsanının büyüls İrlan dir Candida. kocası ve gene ?evdalısı dalı yazan. Shaw'dan «Sezar vt K'.eoarasında bir tercih yapmak «orunda patra»yı temsll etti Bu piye», eerek bırakılır. Kocası (Bennis Brennan» ftlm'erl e;prek temsillerlîe, memleketlmlzde !yl tsnmdı^mdan konıiîu hakkuvvetli. mütehakkim. kaya gibi bir fciRda konuşmak lüzumsuz olur. erkektir. Diğerl (Desmond Jordan) 29 asırdan. Kleopatra re 8ezardan mariz bir delikanlı. hassas bir şairdir ber! ne'.er deilşmlstlr? KrkeSln kadma, Tamamen Shaw'a hâs hem eğlendiri lnsanın torMuma, toplumların mllletd. hera düşündürürü sahnelerden lerln birblrleıine olan kav^alanndan, ceklsme'erlnden famanımi7da neleı de 8onra Candida iki rakib için de mo f ! s m l " ] ' î .. Hi». ım« h>ç b'r =ev . Hat del kadın kararıru verir: En zayıf ta Shr.w göstermekted'.r kl bu »niaşen yardıma muhtac, en kimscsiz ola mazlıklarm üfubu. çesnlsl dahl değis. memettedlr.. (Sezar, Brltannicus ve nı seçecektir. Bu da .. kocasıdır... R'eopatra Kı*)ri3 hakkır.da tar*:şırl?.r Bernard Sha%v piyeslerini sahneye ken salonda yüktelen kahkahalan lşlt koyprken eser ve oyun ahengınin çe rr.ek muhakkalt büvük yazara ayn blr tinliğinde rejisörler müttetiktirler z»fer gıınıru verlrdl) Hele «Candidn» eibi utanc ve i«tihBirmlngham tlyatrosunda büyük blr i a arasında oynanan, sathî mizah fcadm aanatkâr tanıdık. (Bu yıl M^r.ş içinden derin bir toplum ve hayat t'•:•: dostları. Fransızlara kadın sanat hakikaten yeni görüsünün ışığı beliren bir eserde bu kârlar bakımından sürprlzler eetlrdller). Doreen Ar!s, mad ahengi ifade etmek büsbütün çetın dî «avantallan» blr tanfa. Kleopatra dir. trlandab sanatçılar, her rolün nın. Mıtır tahtına namzet genç Klea tamamen ruhuna ve kalıbma girerek opatranm, hem cocu*. hem kadm: hen uslu. hem fettan; hem hassas, bu konuda tamamen basan Candida rolünde trlandanın çok po hpm zallrn ceDheiertnl çok tnce bir oyur.l» c«nlardırdı Bu detlsik ve lklz püler yıldızı Eithne, (trlanda isunle cephell çetln rolde, sahnerie Vlvien t'e^h'vl Börmüs olanlar Doreen Arls'in çöhretll yıldızı unutturdugunu İddia etınekteydller... Paria, temmuz Bemard Shaw altı yü daha yaşasaydı ömrü tam bir yüz yılı dolduracaktı. Kırıra savaşı esnasmda dünyaya gelen büyük y«tarın doğumunun yüzüncü yıldönümü, Paris beynelmilel dram lestivallnde, tngiliz ve lrlanda tirayrolarına bu konuda bir boy ölçüşme fırsati verdi.. Manj ötesi tiyatrolan S h a * temsillerinde daima otorite olmak iddiasındadırlar. Sanatlanmn, Shaw'un müstesna lisanına ve mizacına hakimiyetlerinin üstünlüğü düşıiaüleeek olursa onlan belki bu iddialarında hakb bulmak icab eder. medlsı yoktur, Brecht »ardır) Eserde kl tez devrlmizde cemlyetlmlzde bu şartlar İçinde »İyi» ve «İyl .Ruhlu» ol manın lmk&nsızlığıdır... Tanrıların SeÇuan'nın lyl ruhu olarak mükafat landırdıkları yokaul (ahlşe ŞenTe dahi yaşpyabllmek ve Bevdlklerlnlnln hayatlarını ldame ettlrebllmek lçln tkalıp» ve «maske> de^lştlrmek zorunda kalmaktadır. İyl ve tatlı ŞenTe, kalbslz ruhsuz. robot.lnsan: blr ŞulTa ol maktan ba'îka sonuç görememektedlr Piye», ŞenTe'nln dlnleyldlerden asıl aranan ve özlenen aonucu buîmalan lçln yalvarmaslle bltmektedlr... «Tarlaların İçinden.. Uoahe Shamlr ln genç İırael devletlnln kuruluş yıl lannJak! lstllclftl mücadeleslnl göste ren blr eserinden sahneye konmuştur. Bu plyesın de re]lson.l Joseph Millodur. Breecht'ln gahne ve dekor teltnl Şlnden çok kuvvetli lzlen olan bu eser de İsraelln olüm ve kalım Bavaçının bütün şllrlı v« efsanell tarafmı hisset meS mümkün.. Kollektlf çiftllklerde, «Kıbbutz»larda, blr elleri sapanda, bir ellert sllahta. kahraman İsraelltlerln virtnlnel o«nn onasında hayal glbl görünen. dftvâlan bu plyeıln kutbu ol muş «Tarlann lçinde sadece başarılı blr aanat g5sterisl deîll, İsraeli unutan reya unutmuş gibi görünenlere de bu hâriiulı gerceğin acı bir yüzü oldu. TelAvlv tlya'rosunun İçinde lkl ka dın eanatk&r bllhassa çok takdir topladılar... ŞenTe rolünde Orna Porat ve Mlka rolünde Rachel Marcua... Dün şehirde iki yangın çıktı Bmalı esrafından Ayancızade Makıu'e ErblUn ejl, Y. Mühendlı Hldayet îrbilin, Ayral Eczanesi «ahibi Eczacı Türkân Ayralın. Duyau Erbilln baba. an. Dr. Ibrahim Etem Kimyaevi proDag?ndlstlerinden Ni]«d Ayral vt Yılız Erbilin kayınpederl, Hmahlı emek i I,»vazım Albayı 8 956 günü vefat etmiştlr Cenazesi !8 956 bugUnkü tah günü Şijll Caml. nden öjl« namazını mtlteakıb kaldılarak Feriköydekl ebedl lstlrahatgaına tevdl edilecektlr. Mevlâ rahmet yliye. ÖLÜM MUHTAR ERBİL (32613) Merfil Kızılyalun İle avukat Hamid Esen nikâhlandılar İstanbul 6/8/956 TEŞEKKÜR Pek kıym«tll alle büyUğümuı betiyete intlkalind« cenaze meraaunl. ıe istirak eden, çetenk (önderen ve .clsrafla tazlyett* bulunarak btiyük acımızı paylajan dost ve akrabatarımıza ayrı ayn teşekküre teesürümüı ı?nl olduğundan en samlml jükran ve innetlerimizin, gazetenlz vasıtaslle blâğını rica ederiz. Kardeslerl, Çoclıkları. Torunları ESAD RAUF SARPER'ta Bize sıra ne zaman?. Hakikaten mustesna blr «anat bidlsetl olan ve 28 milletin lftlrak «ttl jl Paris Be\nelmllel Dram Fes'lvall boylellkle sona ermiş bulunuyor; Bizlm hlç ltmlmlzln ve cl«m!rnlztn geçmedı 61 bu sanat ve kültür yarışmasma ne îaman katılabllec»Mz?... Ne zaman an hrn.ca*ız kl tlaytro beş guzel aan^îı da lçine alan •korople» blr koldur? Ne zaman anlıyacaŞız kl bu sanat havı «ını tereffüs etıv'.yenrn, bu sanata ala ka duymayanm toplum ceoheîl. fl''r ceohesl de sakattır. ekslktlr?. Ne zaman anlıyacaÇiî ki, haklmlerlmlz, pro fosorlerlrr.'z. ra"etpc!lerlm!?. idaredler'mlz. sannt cephesl olmaysn adam'n (lklr cepheil hlç yoktur, ve bu ekslk'l JHrntn her veslleyle sıntmaktadırT... Ne ?aman rnfr'avacaiız ki. blz üc as'r once blr ba«kentı ku°attı$ımız zamin, ?erırln kumandanı onredlncl vüzvılda Mr asker tlyatrosunun oerdeMnl ha la her aksam açabümekle gurur duv mııVffiydî?... Evet n« zaman, ne zaman?.. Acı bir kayıb Mür.clye Turksoyun eşi Muallâ Kapcanın babaaı ve yüzbaşı TeTflk Kaptanın kayrn pederi Arapklr esrafindan ımekli Dls Heklml 8. 956 pazartesl günü Hakkm r»hmetlne kavuşmuştur. Cenazesi 7. 8 956 salı gunü öğle namazmı müteakıb Beyazıt camllnden almarak merkez efen i Kozlu mezarhjma defnedllecektlr. SÜREYYA TÜRKSOY Yugosla*lar festivalin gedikli sanatkârlan Tugoslavlar bu yıl fes:i»a!e Lüblira na Tlyatrosu l!e lştlrak ettiler. İvan Çankar. «üsaklar» plyeslnl geçen yuz yılın sonlannda yazmış; e»er zallm'e rln ve onlann âletı uşıkların arasında kendlni ve TOİunu aravan blr iüsanın hlk&yesl... Tugosla» tlyatro nnatınm öncü",erlnden olan Çan>:ar'ın e=erlnl Lübllyana tlyatrosu sacateirlan kenflilerlnden beklener h^kiır.lyp'le oyna dılar (Tugoslaviar gecen yıl da en lyl truDlardan birvdll... YuTosiav artitt!erl o ks^dar rr.üecanls. p kadar ahenk 11 blr grup teskll etmektedirler kl. cld den hansisinin dlSerinden tistün. han sdsinln en lyl olduîunu keşfetmek lm kâns:zdır tki yıidır basaniı temslllert le Tugoslavlar tlya*ronun ve sanat ee leneSlrln bütün müe»§e?elerlle. memle ketlerine iyice yerlefmiş olduğunu isbat ettüer. Kendilerl İçin en büyük kaömç da, Avrupalıların bu hakikatl tesllmdekl heyecanları oldu... Çihthsrvzltr'd» Urmhk MESKEN KREDİSİ APARTMAN İsraelin yaman sürprizi TEŞEKKÜR Uzun senelerdenberı rahafsız bu unan kulaklarıma yaptıgı çok mükemme) ve muvaffak amelıvatla benl yeniden hayatla irtibata kavusturan Gureba hastanes kıymetli Do«=n1 Dr. SAFA KARTAY ile hastalıgımı teşnis ve tedavısı hususunda gö'terdiğl çok yak'r alâka ve yanjımlarımn ve haıa katlnln minnpttarı oldu*umuî An kan Nümurıe hastanesırden Prof. Dr. EMİN BlRATa mlnnet ve şiikranlarımızın arzıra sayın gazetenizin tavassutunu ricf ederim. Kıdemll Yüzbaşı Fikret Ar Mu??ffer Ar rakınız gidelim. Millete ve Tomlekete canımızla hizmet edemezsok. kafamız ve kalbimizle Cenabı Haktan halâs ve niyaz temenni etmcmize de İngilizler mâni olacak değilîer ya!... Yasasın millet!... demiş ve sözünÜ bitirip kürsüden inince İngilizler onu alıp gotürmüşlerdi. Bu Malta lindanlarının bir çok hazin hikâyçleri, daha onun bir çok sürgün ve irfki vardı. Türklerin en ateşli hatibi Sülevman Na7İf de başka blr yszımızın mevzuu olan heyecanlı lücâyesini müteakıb Malta zindanma gönderilmisti Fakat buraya sürülenler o tarihte Namık Kemalin şu beytini tekrarlıyorlardı. Başbakan Adnan Menderes dün aa»t 11 de Vllâyete gelerek şehrtmlzin îmar l$lerl hakkında llgllilerden lza •"if almıstır. Başbakanın tetkikleri ÇOplerl kamyon ve arebalar» koymı yarak denize dökmegl ftdet haline ge tlrmls o!an «ahillerlmlzdekl evlerln ve bllhassa eazlno gibi mahallerin devan U olarak kontrolu lcln Beledlye Rlyase tlnce Beledlye Sube Müdürlüklerine blr tamlm gönderllmlştir. Aynoa llman ldar«'nln de tra hu. ı«ta dikkatl çetttlmistlr. DlŞer taraftan geçen cumartesl gü nü Be>dlye Temlzllk İslerl MUdürtl ve zabıta memurlan sabahm erken saatlerlnde bütün sahıllerl ve Hmanı blr tZulmün topiı var, güllesi var. kal'ası motorla kontrola tâbl tutmuş; denize çöp döken e klşı hakkmda oeza zabtı varsa t?ı.7im ederek blrçok ev sahlblerine Hakfcm da bükülmez fcolu. dönmez de lhtRda bulunmuslarclır. yüzü rardır.» Bu çeşid kontrollara devam edilecek ve denize çOp »tanlar cezalandınlacak trr Denize çgp dökenler takib ediliyor Klmse ancak seklz ytlîık blr ömrü olan Tel.ArtT Hachamen tiyatrosundan bu kadar tantanalı blr başarı bek lemlyordu. Gerçi İsraeı sanatkarlarır.m repertuarlarır.da blr Brecht İle Pa nse gelmelerl blr feyler demektl ama sene bu sonucu ummak (azla lyimseT Uitl.. Fakat TelAvlT tlyatrosunun muvaffaklyetl o kadar genlş yankı yap tı kl bütüp festlval müsabıklan ara sında temslllerl ekstra olarak 8 gün uzatılan tsrael oldu. Bertold Brecht, zamanımızın .artık münakasasız olarak kabuı edlîen en büyük tlyatro ynzarlanndan ve... reJUOr :erlnden birldlr. Müzlk, »arkı ve mas selerle oynayan, sahne ve dekor terkiplerlne yep yenl anlamlar getiren Brecnt her yeni eseıile başka homleıer yapmaktadır. «SeÇuan'dakl İyl Rub.» aavastan On ce çinde geçen blr dramdır. (Kanaatlrnce Brecht'ln eserlcrlnl malum tlyat ro eserlerl çeşldlerlle Ulmlendlrmek yanlış olmalıdır; Brecnt'ln dramı ko nımıın Srrti bu<1nr. AmprtVnnm behfr 1 feî^Tlîk p'"tn>nırıa h r a SOVyefîprin maariflerlnj tslah fle 4 tpknik eleman yeti«4lrmekte olduklan ve bun?nn k'S"i»n harlıe nt}vd*T ı Toprak Mahsulleri Ofisl tarafında" m»k iİ7frp h«7"'a 'ı'<'an da ba«l;a Amer'k?dan ithal edilen yumusak buŞ me"h'?rda okudııjrum haberlrr aradavların son partisinin tahliyesi bu haft» içlnde sona erecektir. tiblodan da nnlaşıld'f . Sovvptlor. V»ndl i«rlhlâWeHnk^dar Amerikadan limar.ımıza petirllen yumuşak buğdavlar 70 den Insira't e\vp!î en yaVm'iTtns, bin tor.u bu'rrıuştur. Mevsim dolayısile sonra da ('"Va nzüVlara sisfpmll yarOflsln elirde geçen yıla aid yerli buğbulunuyorlar ve hulaniday stoku olmadıŞından bunlar ek ccVlnrdrr. meklik buğday paçahnm yumus?k bvıgBıma mnrazi blr yaHım si^tetnlnl day.nı sŞ'?raak üzere değırmenlere hmriin bRvS ve h»veslnde olan Bnrılı» verllmektedlr. lar hpnimsempdi'î'erl tn'"' ! rde beyOHs Trakyada hububat mubayaasına devam etmektedir Mubıvasları goz ın'j TihinloTd" kendil'&irK'en doSar. den geçirmek üzere Umum Müdür AnFn vSr o'anian, en mfseccel ve karadfn çehrimlze gelmişlir. „ j «.ıınıçeşmede ıkı motör çarpıştı bile büvtik iktl«a»M gıVmMar Jçmde j İbrahim Çelebl kaptanın idaresinde h elbette hayra alâmet sayı| ki Çınar motörü dün sularm te^lrUe Kuruçeşme önlerinde Den;zcilik BanB>tılı'ara vardım kasının 55 numaralı amele motörlle rpvİTvona tâM rtıtnn'Rnnı, ve ıHmÇ?rp'şrnıstır. Carpışma üzerlne Cmar motörü su avsrjanmnlanm ts+onnk. hlr TÜTValmağj başlamıj ve batmak tehlikesi İPrin "iırn^a «rpllyor. Kendilerlnln geçirmiştlr. Motörün halatları rıhtıma b=ğlanmak surelile tekne kurtarılmıs de gellr Inşallah, (VâNu) tır miinl«t m<"miı>i<et'pre. TanmaV îsfprfiViprl UomiinM n'nrryan t»vrlh efmok ItnVaTiını . Snvvet pVonomfk Vnv» !>rtf>Vn«. Sovvet'er Wr« ynrd'mı Wr «Ivmi (rt«k»ı'i»nn»n« Imkânlan (1) Geçen festlvalde İrlandalılar.n Inh olarak b'tvük başirısı, İn^lltereve karsı soi miktar olarak co*n'nmktrjr. ve katlkıyamı hülâ«a eien »Kağnı ve A y* ^ yıldıi'lar» plvestle olmustu .. Maknlede tekid ve teyid edilen <lu Şimdiye kadar Amerikadan 70.000 ton bııâday ithal ^ edildi Trakya sebze müstahsillerile bir toplantı yapıMı Dün sabah Vllâyette Vali ve Beledl istlnyede tamlrde bulunan v» Oç ye Relsl Prof. Gökaym riyaretlnde çatalca ve Slllvri Kaymakamlannın muh ?ün evvel tngiltereden gelen ıKaratarlanmn ve müstahsUlertnic lçtlrakilo denlz» vapurunda kaçak mennl rakalanmıç. musadere edllmistir. blT toplantı yapılmıştır. Ayrıca Ankara v« Tarsuı vapuTİaBu toplantıds sehlrde tatblk olunan »ebse ve meyva flatlan gözden ge rında da blr miktar naylrm ktmat r* krd'n çam'sırı bulunmuştur. çlrilmls, fiatlar Üzerlnde görüsülmü» Bu msnarı kîmlerln getlrdlgl anlaııtür. lrmamıştır. Üç vapurda kacak ejya ele geçti Ntishasi 15 ABONE ŞERAİTÎ Mddderl / KulübOmflrün kostümlfl balpsu 11 Agustof 896 Cumartesl gecesi verüecektir. NOT EIHse rrvecbııridir. KÜLÜBÜ BÜYÜKADA ŞUBESİNDEN: \ AĞUSTOS 7 . ZİLHİCCE 29 i 1 V. a a 9 İ İ Ji Î02.U 20 6 13; 9 19 21.06 5.03 ] 9.431 5.00 8.53 12.00; 1.46 7.44 TÜRK EKSPRES BANK 3O.OOOtiBA T0RK EKSPRES BANK Senellk Altı «ylı» (H tylU •b «ytılr Ttirklye U n BJ U n &ı u.» UM l*M «Jt Harie Ur» &ı Ur> Rj d m OJ* D IS K A t E