Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURtYET Sl Mayıs 195« İEŞKİIAIIMAHSUSA, *MM6URUBUBAŞKAM 31 s pmk %L8AY HÜSAHETTİN CRTÜRK Iran Şahının Ziyaretinden Sonra,.. ABAHTAN ABAHA... Anan yahşi, baban yahşi! n söz, dinletilemiyen bit temeımiyi ifade eder. Hem de hikajei hal kabilindendir: « Anan jahşi, dedim; babaıı yhsi, dedim: gözünü seveyim, dedlm: aldınnadı.» Biliyorum kl artık r* dense boş. Ok yayından ürladı. Sert tedbirier ahnacak. Anan yahşi, baban yahgl, fayda vermiyor. Manevî hayatımızın üstüude bir baskı hissediyonut. Bu baskı ne derecededir? Takriri sükurt devresile otnu öpüşeblllr miT Bend* klâsik ölçü, daha ziyade Sultan Hamidle Tevfik Fikret münasebetleridir. Sultan Hamid, şairi susturmak içid şiddetli bir darbe indirmemişti. Halbuki Sultan Hamldin esirgedlfi üç nesıte vardı: 1 Çahsı hümaynnu. Tevfik Fikret, (bomba) şi'rile onun ncfsi nefisine hiicum elnıi>Ü. Bombayı atana hitabla: Kıymetli ml«»firlerimİ2, genç Iran Ölmek yakşldlr, nedir bu ziilet! YAZAN Şahl üe güzel eşi memleketırr.izd«n Ey Hüda rahmtt, ey Hüda rahmet! ayrıldılar. Artık resmiyetle mukay ... Ben yazığa rahmet yed olmaksızıa ve ntt tarihi, zavi Yakub Cemil. İrana gidecek müf ' mai kendine itlmad ed«n W lnaan r yeden olarak blr hâtlrarru anlatablii Sefir hamen katıldı. Başkaları da rezesini kurarken Anadoludan bif j sükunetile söze ba«ladı. rim: onu taklid etti. Atatürk, el eırp«rak fok maceraperestler İstanbula akın Oeçen hafta Dolmabahçe Sarayın< Yakub Cemilin hükumeti deetnıişti. O, asker ksçaklan, dağa çık virme teşebbüsü pek hafif değil Pa Hakiki kıymeti 900 bin dolar da Cumhur Reisımiz Celâl Bayar ta larla konuşuyor, fakat bir yandan da I leri beyaz eldivenli, bir eli bir buçuk tempo tutuyor. Bu coşkun neşe candan samimiyet havası ıçindt bir ıafıncian vtrilen baloâa genç Şah i< çok müdekkik gözlerle gelip geçenle ! metre boyunda bir altm âsanm top'i d« bastlk. Şah da Adliye Vekilimizle l mıs eşkiya için af çıkarmıştı. Iste | şa, dedi, yanında senin yaverin Mümolan hndıklar 415 bin dolara ri, dansedenleri takib ediyordu. «İyice j zuna dayalı, resmî ve şatafatlı bır devlet aatlhlarımızı yaoyana seyret diği zebitanı, arzu ettiği eratı etrafı j taz, onun arkadafları Hüsrev Sami bir Alman firmasına saüldı birlikte |arkı soylüyor. fıırk Irir tikçe büsbütün canlanan, hâfızamdı aklımda tutayım, bunlar da böy j kavas karîiladı. Her yeni eelen iıı dostlugu Vt kaynaşması foo haddın na toplarnıstı. O zamanlar ağaçsız Nail ve Sapancab Hakkı da var. 1 " haber ' '• * büyük bir meydan olan Harbiye N.' Maksadları, «enl Harbiye Nezaretin174 ton fındık ihraoı Ue 3 milyon şekil alan. 22 »ene evveün» aid bir !• imifl. der gıbi bir hall vardı. Ata safiri ' " vermek için acas.ru bulmu», tranlılarla Türkltr arasında ttlrk «V sahıbi tavrile inhat veriyor <dank> diye yere vuruyordu. tki tazaretinin duvarları Içinde (şimdiki de, bizi merkezl umufnide basttrıp küsur liralık döviz kaçakcıhğı vap hâtıra. bazı kiffiseleri çağırıp takdim ediyor rafa kivıüan mükellef meıdıvfn, OJ bir nevi köprü zümre Oian \zn Üniversite Hukuk Iktisad fakülte katletmek, Fethi Beyi (Okyar), i tıklan iddla edilen Ruben Asa ve 1934 senesınin ilkbaharı» idi. Iran du, Bu arada Şahın kolunu dürtlü varlarda uçsuz bucaksız gmiıllk v* baycanlı kardeşlerimizin oiı o F e ' U «. ı. • »ı j , ,, , ... , ı Şahının, Türkıyeyı ziyaret edecegın leri) bu başıbos kafileyi tutuyordu. I tanbul muhafızı Cemali (Paja) ve îz suç ortaklarının durusmasına dun 17. .,, ... u • J J ı o (ü ve kulağma eğildiği de oluyoıdu mesafe intıbaları yaratan muazzam bu kaynaşmaya vesile ve vasıta ol . ,, . , , Bı makta. Yeniden şampanyalar ^mai Harbiye Nezaretinin içi, dışı zaptü ' mir Valisi Rahmiyi iktidara getirmek. Asllye C « a mahkemesınde devam { bir muddettenberıî t .duyuyorduk. L., ; J 4 . , . : l ,:..., zıyarete aid tafsilâtı ben şahîan bir Atatürk fransızca söylüyor, Şah ingı ve muhteşem aynalar, dört !>eş yer nıyor, gözler keyifle parlıyor. Oa rabttan mahrum bulunan, boyunla Hüsrev Samiyi de Hariciye Vekill olunmU|tur. lizce oevab veriyordu. de onar metre uzunluğunda «ofraiar. taraftan gazetelerden öğıenırken, bir nnda asılı Çerkes kamaları, gümüş yapmaktır. 3. Ağır ceza salonunda bakılan taraitau CB Iran seürirun Kizlarmdan O zamanki Hariciye Vekilimlz Tev bu sofraiarın üzerinde şark ve garb ckta ayakta bir saate yr.k'n vaki* ten mamul fişeklikler, silâhlar, ayakEnver Pasa ve ben de safirmıjtık. dünkü celsede, Ruben Asa'nın anne haber alıyordum. flk Ruçtünün kendine hâs hareket taamîarırun akla gelebilecek bütün çiren Büyük Devlet Reiilerinin n«şesi iiğer davetlilere, salonların en lannda garib ve reng&renk çizmelerle i Paşa sordu: si Sar» A M baygınlık geçirdığinden Iran seürirun kızları o nrada An tarzı f usullerl vardı. MeselS reımi çeşidlerl, güzel tuvaletler, (ampanya. uzak kötelertne halka halka yaydıgidlp gelen aervü endam delıkanlı j Raporu göreyim. Karakemal so otomobille evine götürülmüştür. Bu karada, kordiplomatik içinde bajlıba misafirler şereflne verllen zlyafetier müzik .. yor. ortalardan kaybol'jr, larli dolmu» bulunuyordu. Onların ğukkenlılıkla cevab verdi: Biz geldiğimizde ortalık hayli kalabekımdan mahkeme, raaznun vekiii jıra mevkii ve hüvıyeti olan ÜÇ genı de, zıya Orkestra yeniden dana havaları •alonunun en uzak nazarında Yakub Cemil her şey dekö balıktı, fakat aaat onbire yakın o l nin talebine uyarak, yalnız bir ceikızdı: Iffet, tsraet. Şayerte. Çok sem fet Dahiliyededlr. patik ve dinamik olan bu kızlar An şelerina lakianırdı. O zamanki duğu halde ev sahibleri meydanda çalmağa bafladığı zaman dans salomekti. Çünkü kulaktan kulağs dola Hayret, Mümtaz da roı bu Işe seye mahma olmak Uzerc Sara'nın nunun pisti tamafnerı doluyor. Saatşan şayialarda onun da arkasında dahll?. duruşmadan vâreste tutulmasına ka karaya geldikleri zaman farsçadan Hariciye mensubları bu hareket tar yoktu. Öğrendik ki, içeride yemek leıce iansediyoruz. başka lısan bilmezken bir sene içln zını şöyle tefsir tderlerdi: Yabancı telermiş. Atatürkün de davetli bu Enver Paşa vardı. Kimin haddıne, tf ta&lı avcıl Dâmını beyhude Evet Paşam, evet, bütOn fesad ra* vermi(tir, Bir aralık daıurtan yorularak, yan de türkçe, fransızca ve ingilizeevi mitafirlerl* konujurken devlet rlca lunduîu bu yemek mutaddan fatl» Yakub Cemile, kimse el süremezdl. bu adamdadır. Zeten Meserret oteli irurmaciın. aalonlardan birine geçtiğim vakit, Şan Dünkü celsede once Salih Baysal rnükemnıel suıette öğrenmekle her llnden biri protokola uymıyan veya sürmü|. AtUn. fakat yazık ki yazıklar ki Diğer taraftan Ittihad ve Terakkinin hâdisesini Yakub Cemil vapmasaydı, Isminde bir banka müdürü, daha ile Atatürkü hir brlç masasının eıkesi hayrettc bırakmıslardı. Ga devleti taahhüde sokan bir söz »ar Biraz sonra yemek salonunun ka vurmadınl meshur merkezi umumisi. başta Talât o yapacakü. sonra da Doğu Bank Umum Müdürü yet güzel resim yupıyor, otomobi federse bu soz Hariciye Vekiünin hu pıları açıldı ve ön ?afta Şah, Atatürk rafında pönıyorum. Cumhur ReisimıBey ve arkada$iarı Bahaeddin Şakir, Enver Paşanın yaverl her şeyden Sadi Batur ve Doğu Bank idare he kullanıyor ve artistik dans blllyorlar euru ılt tesmiyet kazanır. HalbuKİ o ve Şiikrü Saraçoğlu olmak üsere. zın karşısında Adliye Vekiii. Şahın Demiftl Raflye teskilatır>a ragdoktor Nazım olmak üzere, memle evvel merd ve dürüst bir askerdi. yeti azalarmdan tzzet ŞefiMde, Muhdı On parmağında on marifet olan nun gıyabında söylenmişse hususî soh diıvetlilor dıjer salonlars dağılmağa karsıgında Ite tngillz scflrl. Bir çok ketl bu avanturye adamdan kurtara Enver Paşaya da çok ba|lı idi. Tefkimse'.e'" oyıtnu yakından seyredi meiL, man/umenin elden ele dola^basladılar. tar Kocataş şahid olarak dinlenmij bu kızların asıl meziyeü AnkaıaJa bet mahiyetinde kalır. madıklarından, bu fırsattan bilistifa kilâtı Mahsuaamızın da güzide bir lerdlr. tşte 1 haziran 1934 gecesi de Ata T Atatürk. büfelerden birinin önün yor. Den de seyircilerin arasına ka masına rağmen, Tevfik Fikret gene bir çıgır açmış olmaları idi: Genç de Enverin en yakın ve fedakâr ar azası idi. Enver Paşayı hırslandıran rışıyorum. B;rblri1e arada sırada ko Âsiyan'da mesud yajadı. Sadi Batur ifadesinde funları &öy toplantıları tertib etmek. Atatürkün türk, Tevfik Rü^tuyü bir kaç defa den geçerken bır şpyi işaret ederek nusan ?ah ve Atatürk, artık bir gün kadaşları olan Mümtaz, Hüsrev Sa keyfiyet de bu idi. O zaman Kara2 Hilâfet, dir» mücssesesine hocası olan General Eldenizin kız. aratmak mecburıyetınde kalmu,tı. Ha sefire hitîib etti. Bunun üzeı ine evvelki fransızcayı, lngilizceyl falân lemijtir: mi, Yenibahçeü Nail ve Sapancalı kemale dönerek: Perihan, Ziraat Müsteşarı Atıf Beyin riciye Vekiii ise, her defasındi etraf hepsi orsda tevakkuf ettiler Şefirin türkçe konuşuyorlar. dayandığı halde. Tevfik Fikret, « 20 martta fındık ihracatı hak kızı Atıfe gıbi arkedaşların da dahil tan kendisine teklif edilen kolti'gu izahatı üzerine Atatürkün parmağı bırakmışlar, Hakkı Beyleri saf dışı etmediklerin Pekl, dedi, kafl, siz şimdi glyazabilden ve tttihad ve Terakki kongrele din'. Mısafirlerinl ugurladıktan son kında gaat 16.30 da Pıreden telefon olduğu bır cemlyet veya grup halin reddetmiş, ayakta bir müddet dur ile sofrada bir şey saydığını Bordük Şahın Azerbaycan şiyvesi anlaşmala cTarihi Kadima şi'rini nıiştl, yayabilmişti: edildi. Türkçe nıükâleme yaptık. de toplanır, eğlenir, fakat aynı za tnuş «re Uk fırsatta uzakla;manm yo Öğrendik ki pilâv çesidleri sayılıyor rına mâni olmuyor. rinde kendilerine daima muhalefet ra bana: Bir aralık AtatürkOn dıifüneesinı eden bu adamlardan sıyrılamadıklamu?. Zira o gecenın »erefine, her Haydi Hüsameddin, dedi. fe (Burası, Mediterranian Shipmg vapur manda içtimaî ve psıkolojik miina lunu bulmuştu. Kiıbt ytlnil riya ve humk a|lar! nndan çok müteessir idiler. Yeni bir başına, Harbiye Nezaretlne gidelim. acentaa. Ben Elefteryadis. Transme kaşalar yapardık. O gece Şah, balodan oldukça erKen birinin pirinci ayrı cinsten olmak teksif etTiŞini hissediyorum. Çümletertib düşünüyorlardı. Bir akşam Ta Gayet asabî idi. Hiddeünden korkunç tal firmasma ald 800 küsur ton fındık tfte tranı temsil bakımından İMn Syrıldı. Gündüzkü zij aretlerden yor üzere, tam sekiz çeşid pilâv pişiril tini hazırlar gibi bir hall var. Soıı'a gSzünün ucu ile Ingiliz seflrine baDemişti. Tevfik Fikret, buıtdaa lât Bey merkezi umumide otururken bir hal almiftı. Telefonu eline ala yüklü Arif şilepi avarya olmuştur sefiı 1nin kızları, babalarını gölgede bı gun oldugu belll idi. Atatürk ı*e hiç miş... hatırına kurnazca bir fikir gelmişti. rak Talât Beyi buldu, rapor üzerin Konfimentonuz elimizdedir. Cıronun rakrriişlardı. Halbuki Sadek Haü Sa gitmeğe niyetli değildi. Son iereoj Gar^onlar. büyük misafirlerin bü karak, ve fransızca olarak föyle dl dolayı da darbelenmemişti. Yakub Cemil, İrana gidecek müfre» dek, Türktran münasebetleri tarihin canlı ve neşeli idi. Mütemadiyen ıçkı fenin başında durduklar'nı gorerek yor: kİm 3 Saltanatın merkezi aleyhin» ?J:aPlldjgl ^ ğ L'Orient doit s'unlr (X). zeyi tefkil etmekle ve zaman leman dekönu^naga' kalkuTTaİât*Bey"oüa , miktarını soruyoruz ^..)^ dedüer. ^ " de en birind mevkii işgal e t ısmarhyor ve çiftleri dansetmcğe t t | şampanya kadehlerini HoldurıiMğa Biz deki «SM») »i'rini ise, bütün gen«« şöyle demişti: da hükumeti devirmeyi tasarlamakla Bu i» telefonla olmaz, ben |imdl de, böyle bir şeyden haberımiz yok, meğe lâyik, kıymetli bir şahsiyetti. vik ediyordu. Mebusiarm ve aılale başladılar. Atatürk, hemen kendisi Kulagı biraz ağır Işittigi için mi, ler ezberlemlfti: Galatasaray mezunu ve yüzde yıiz rinin Reisicumhur gitmeden bniodan uzanıp bir kadeh aldı. Şah ise, nazmeşguldü. Teşebbüs haline dahi ge' oraya geliyorum. Filhakika bir çeyrek dedik. avTilmaları pek âdet değilken, "TB lanır gibi olacakken, Atatürkün bir yoksa cümleyi tekrarlatmağı arzu etTürk dostıı blr zattı. Hayatının büyük lemiyen, Babıâli baskıru harekeunı saat sonra Talât Paşa, Enver PaşaHep lnrt1 riya, levt1 haacd, tiâinden ml. Sah elini kulaglnın artki gün sonra da Eleftcriyadis imgitll olarak hattâ tertib edenlerden nın yamnda İdi. Yüzü asık vt sözlerl taaını havi hususi bir telgraf aldık. emeli Türk tran doıtluğunu tatıak bam hizi bir aralık aldı götürdü. Er teareti üzerine kabul etti. Hep«ı ne kasına koyarak Atatürke doğru eğı!lcvsi teneffo. kuk ettirmekti ve Ankaraya elçi aı tesi günü duyduk ki, •Gazı. sabahın şe'.l idiler. Sefirln kızlannın vcıdüi biri olan Dahiliye Nazın, hemen Ka serzenişkâr idi. Enverin bu adamları Ronşimentodaki Y«lnıı bu v« yainıı bunun di ve Atatürk cümlesini daha yüksek kaje. bankamızm fatile geldiği gündenberi bütün gay on buçuğuna kadar Ankara Pala.ta cesaretle biraz o tarafa doğru f aafa doğru fokul sesle 'ekrarladı. Seyircilerde bir dalümmldl tcrcffu. eski kasesi olup. imzalar taklid edil retini Şahın ziyaretine zemin hazır kalmış ve işin garibi, hiç uyumadan du rakemâli merketi umumiye çağırmış ı hımaye ettiğinden rnüşteki idi. A t t ü k ü bi Kâzım Pajanın Şah şerefine vercığ' dum. Atatürkün, bir gece evvel Şaha galanma oldu. Harieiyeliler ve ecnebl ve «Miun hitturunda PolJ» Müdürü | Enver kardeşim, diye söze baş miçtlr > lamak için larfetmişti. fransızca hitab ederken. şimdi de hep diplomatlar bakıstllar. Saraçoğlu yoSultan Hamld, bu lenkidl d» Bedri Beyi kabul etmişti. Ona ılk ladı, işte uzun yıllar himaye etmek Bugünkünün babası olan Şah, 16 öğle yemeglne de gitmij. tzzet Şefizade ile Muhtar Kocaia; türkçe soylediğini müşahede ettim. hitabı şöyîe olmuştu: Şah fetefine asü balo, perl masal Bir jralık Saraçoglunun kulagma rinde kıpırdadı. Ingiliz sefiri her /*• harmetmişti. istediğin adamlar bizi mahvetmek ise Kambiyo Müdürlıiğünün ricası ü haziran 1934 günü Ankaraya geldi. O Şimdi niçin bn rekorlan bile doU Sen uyuyorsun! Bütün istihba üzeredirler. Bereket Müdiriyetin istih zerine Pireye gittiklerini çöylemi; gün Sahı göremedik. tkametine tah aruıa lövık balo, ertesi gece trtn se eğilerek biı şeyler fısıldadı. Saraçog mandan daha lfadesiz btr maske takmdı. O zoman Saracoğlunun Ingisıs edilmiş bulunan Halkevi binası farethanesinde verildi. ratın bo«, bu saflığınla bizi ve hepi baratı imdadımıza yetişti. Buyurun lerdlr. lu ise Protokol Müdürünün kulaŞıno liz sefirine dönerek şöyle dediŞi >şi duraıınyoru7.7 Onun kalemini kırt Bilindiği gibi Ankaradakl Iran sefa e.Jildi. B'Tdenbire içeriki salonda çsile Çankaya arasında bütün gün Tİmiri mahvedeceksin! Polis Müdürü Bedrl Beyin raporu!. Berikini» söz söylemesine inıkân Maznunlardan Menaşe ve Said ynretler teati edildikten sonra, aksam ethanesi, Tahrandaki bir kasrın röp lınan dans havaları durdu ve bir şark tildi: Bu sözlerden bir fey «nlamıyan Bu raporu masaya koydu. Berım Etcellence, on ı'unit conite vous verme! Daha ötekinln maişettnl U« Kıral beşer bin lira nakdl kcfaletle çok mahdud kimseler davet ed'hnek odüksüyonudur ve gerek dı« man havası ça^mağa başladı. Etraftan «ArBedr) Bey; hayretlm gizlenmiyecek kadar barümar et! Denıokrı#inin çanına o« tahliye edihniflerdir. zarası, gerek iç tezyinatı bakımından şın mal alan» diye fısıldaşmalar ol et mol. Resistons... (2). üzere, Şah şerefine yemek verildi. Beyefendl, tözlerinizden blr #ey rizdl. Zira Bedri Bey hiç bir şey biltngiliz sefîri gülümsedi Atatürk tıka! Ankaranm en güzel binalarından bi du. Bazı îranlılar, gayriihtiyarî şartran devletinin Hükümdarm: an Gelecek celse, eski Kambiyo Müanlayamadım, ai buyurun!. mediğini bana söylemişti. Keı disinidir. kıyı mırıldanmağa başladılar. Bazılan tas\'ib ediD etmemek hususunda müAnas yahşi, baban yahşi... l a p Burada anlamıyacak bir fey yok. den rapor istendiği de malumdu. dürü Rıza Ormancı ile. kaçakçılık cak ertesi akşam Hariciye Vekilınin 18 haziran 1934 günü bu bina en da omuzlarını oynatarak tempo tut tereddidmi? gibi bakakaldı. Şahın ma, etme... Düıleyen kira?... Din* maran fefı Farukî Bahşi şahid olarak Ankara Palasta verdiği baloda göreYakub Cemil. Envere, bize, hepimize Şimdl guya bütün bunlarl o yazmıs gözünfın içi parıidadı. bildik. O gün, sabahtan itibaren Aa ihtişamlı gecelerlnden birini yaşadı. mağa. sulkud hazırlamiftır. Harbiye Neza gibi Enver Paşaya getiriliyordu. Her dinleneceklerdir. Bricteki partönerlik razlyetine ta leyen varsa beri gelsin... karanın görülecek yerleri, Marmara Otomobilden inip, binaya giren mlDerken, Saraçoğlu meşhur Azer retinin Mercan kapuından girerken. > i k i eski ve iyi arkadaşın arasını boz DünkO duruşma altı saat sürmüştür. Köşkü, Atlı Şpor Kulübü Böyle tedbirler, tarihin bir çok îafirleri iç merdivenln başında ge baycan operetini güftesile birlikte söy mamen aykın olan bu diplnmatik vesaıre. erallere lâyık üniforma giymiş, elnükte veya nükteli diplomast bazı safhalannda tecriibe edildi, bu köb, Enver Pa?ayı yayhm ate$e alarak ! mak bize düşmezdi. Takat raporu Öğıendigimize göre Pirede bulu Şaha peıdirümişti. lemeğe başlamasın mı? harlciyecilerimiz tarafmdan büyük ne silâh hep tersine endaht ettL oldüreceklerdi. Diğer bir grup mer ] okuyunca Enver Pa|a çılgına dön nan 874 ton fındık, bidayet mahkeRıza Şah Pehlevî, yüzünıirı hatiarı takdirle karşılandı: «Zeki adamdır kfti umumiyi b i l basarak kett arkadaşlan müştü. Enver Paşanın, Polis Müdürü mesinin kararile ve müzayede ile sa itibarile bugünkü Şaha çok benzudiSaraçoîlu, vaziyeti kurtardı, bir dip Gene tepmesüıe ünkân vermemeli. katledeceklerdi. tjte herhalde sen o Bedriyi hiç sevmedlğini, hattâ ondan tılmıstır. Fındıklan, bir Alman fir ği halde. endamı, ve etvarı bakıınınmatik hadiseye mâni oldu» gibüeTden Ecnebi matbuatın soo devirlerd* ması 41S bin dnlara almıştır. Bu para dan ondan çok farklı idi. Diisük o 5 HAZtRAN SON GÜNDÜR. zaınan Polis Müdürlüğünü yapacak nefret eylediğinl biliyordum. Zira jestler ve bakısmalar oldu. ne a a tenkidierine kedef aMak. tın. fakat bu dünyada değil!. Bedri Bey, merkezl umumlnin emrl Irtinaf mahkemesinin verecegl kara muzları, kamburumsu dunifu, beyazDaha fezla seyredemedim. Cünktl Son sıkı tedbirler yüzünden «ta Bedri Bey büsbütün saşırmış kal altında idi. Odanın içinde blr afafi, ra kadar blr bankada bloke edilmlş laşmış saçları ve b'ryıklart, bababtrisl dnnsa çağırdı. Bir aralık orkes bizi kimbilir nasıl jrereceklerdir. Talât Bey liddetle »özüne de bir yukan' gezinerek bağıran Paşa, tir. Haklkt kıyrneti 900 bin dolar cjlan can yüzü, hafif alaycı bakışı ile dertranm çelmnkta olduğu havayı yarıvamla: i Mümtaz da mı buraya dahil, bu fındıkların 415 bin dolara sstilmasile hal sempati uyandıran, resmivet haHa bırnkıp «Ramona» yı çalmağa baş Bu hücumlar yalnıt ftt veya bti ı e n a s I .•asını dağıtan blr haü vardı .Ankara Haydl uyuma, git bu esas dahi ! ' olur? deyince Talât Bey cevab hükumetimiz 500 bin dolarlık bir zafarkettim. Bu Atatürkün fe, yalnız »u veya bn partiye değil, ?a!as salonunun meşhur sa* kösesinrara ugramışür. linde bana bir rapor hazırla ve bundansa kplkmış olduğuna alâmettl. miliî hüviyeümisc tevdh edilede Cumhur Reisi Atatürk tle Bajvedan ^sonra istihbaratı yeniden tanzlm Baş suikesdcl o, ne lannettin!. Filhakika bir Iranlı Hanımla ara cektir. kil tsmet Paşa arasında oturuyor onet. îkinci bir ihtar yapmıyacağım. Sor bakalım gizli teşkilâtın reisine. mızda darsediyordu. Her zaman olNasıl yapmah, nasd etmeli de bn E. T. T. Genel Müdürü BunU ümid ederim ki anlarsm.'. duğu çibi O'nıın mevcudiyeti piste bak sana ne diyecek!. a bir coşkunhık veriyordu. brlayan okun mukadder yanuını Bedri Bey telâşla merkezi umumıden Enver Paşa yüzüme baktı, ben teK Viyanaya girti böylece eğlendik. Sabahın dör olsun hafif atlaünalıT çıkmif.. Yolda bana rastgelmiş, vak'a bir kelime bile söylemedim. Zira B. T. T. Genel Müdıirü Kftmran GSrBoğaziçlne nazır, Bebek sırtlannda bir düne kadaı eğlendfk. ÖrR idare ki. sert bir müessese* Beyin fikrtne iıtırak etmiyor gün Viyanada topıanscak tablî gaz'ar yı teferruatile benden öğrenmiş ve Talât . . yuva salıibi olmak için Bankamızda bir Otomcbillere binip Yenişehire do| dir, onun heybcti jahsiyetinde kal« kongresine katılmak ve muteakıben bazı başına gelenleri de bize anlatmısı. i d u m le r °' f i k r m l . t e y İ d b e b Mesken, Arsa tasarruf Avrupa memleketlerinde tetklkler yapru Indiflmiz zaman Jafak söküyordu. dı; elindeki matrağı vurmadı, bttBedrl Bey o kadar şaşırmış bir hal ! ^retmege de fdi ki bana: t hesabı açtırmakta Yaveıliğinizden istifası Iğblra mak Uzere dün saat 12 de «Ankara» varun kanatmadı. Q) Şark birleşmeUdirt Acele ediniz. Yukarısı bıyık. aşağısı sakal, ne rındandır. İzmitten bunun için de İB punı ile NapoM'ye h^reket ctrr.iştfr. Son temenni, bu sert kanuulann VaK Ankaraya çitti (2) Ekselâns, size ve bana karsı haltedeceğiml faşırdım vesse'âm. O tanbula gelmiştir. da bari o derece surl olmaiina inVaH ve Beledlye Relsi Prof. Gökay, birleşij'orlar. Mukavemet edelim. kadar şaşırmısjm ki Hüsameddin Bey. Halbuki pek iyi biliyordum ki ta t ncı Be'ediypclllk kongresi çalışmülahisar edebilir... Gerçi mevcudijetTalât Beyefendiden af diledim, ve derhal raporu hazırlamayı vadettim, vallı Mümtaz, Yakub Cemili bir an rını takib etmek v« bu arada delegeleri bile yeis ve fütur vericidir. evvel tstanbuldan uzaklaştırmak için, lere Avnıpadakl belediyecîllk mevzuu demijti. Her türlü hürriyetler vasilik alüÜzerinde bir konferans vennek üzere kalkıp İzmitten gelmişti. Enver DU dün Babah saat 8 de uçakla Ankaraya n« ginniştir. tki saat sonra rapor hazırdı. Polis söz üzerine yerinden sıçrayarak: gîtmlştlr. Prof. Gökay bu sabah uçakla Müdürü Bedri Bey bu raporu, Ta Ne, Mümtaz burada mı? Talât dcrecektlr. Anan jahşi... Beban yahşi... Ba 10.000 evlik $ehrin en Sevgill büyüSumüz demir tüccan lât Beyin isteditjinden daha mükem Bey soğukkanlılıkla: sUâh (ok fena bir siiâhtır... Bıunı mutena renl sitesinde mel hazırlamjş'ı. Burada vak'a pek BAKİ TEZCAN'm Evet... deyince Enver Paşa he Bina \ergileri blrinci taksit Sultan Hamid bile Tevfik Fikret» mübelâğalı ve knrkunç bir şeküd men telefona serılarsk: mUddeti vtfshmn 1 lnd senel devrlye»! karşı kuUanmadı... Demokrat Farhlkâ dili 198« yıh bina vergı'er: blrincl tak>;fmünasbcitile 1 haziran 1956 cuma hikâye ediliyor, ve Yakub Cemilin' Merkez Kumandanı Cevad Beyi Paranıztn, îşinizin. İıtikbalinizin, Garantisidir. ti matboata karşı kullanmakUn t'rin verilme müddeti yarın günü öğ'.e namazını mtiteikıb etrafında bulunan kimseler de müp \ b a n a v e r i n ( B i r a î s o n r a d a ) C e v a d sonn ermektedlr. Ötîenmlven vergiler kendini korumalıdır. b e n tramvay yolu Ozerindekl Erenfcöy hem bir şekilde ima ediliyordu. Ra ! *** Harbiye Nazın ve Bajku '•rr'» m ceralı thsil edilecektlr. Camiinde Mevlîdl Serif okunaca(VâNu) poru alan ve memnuniyetini gizlemr . mandan vekiii Enver, şimdi Yakub £ından arzu eden akraba. dost ve Kasım Güieçîn ıiurnşması C e m i l i t e v k i f ediniz e m r i n i yen Talât Bey, Karakemal, Bahaed'dtn karde?lerlrnlzin tefrtfleH rica C. H. " Genel Sekreteri Kasım Gü' " P ~ din Şakir ve Nazım Beyleri otomoBu emir verildiği zaman. odada bu l*k şehrimlz 2 Ağır Ceta mehkemeolutıur. ' " l u n a n T a l â t ü e b bile bindirerek Enver Paşanın Ku^ Eşi ve evlâdları slrde devam etmekte olan durujmssmVarhk Yayınları bu ay size ancak üç yeni kitabını sunablldi anm b u k a d a r rakln da hazır bulurmak üzere, bugün İstanruçeşmedeki yalısma ertesi günü , * > Meskenlik Garanti mahal 1 F. E. Sillanpaa: Kutsal Yoksulluk (Roman) 2 Lira Amansız blr hastalıktan kurtulsmı* k l n d a b u e m r i geîecektir. alessabah göndermisti Yalnız bu arvereeeğini asla tah bu!a gı lesi arsa kesideaine son Z Tektaş Ağaoğlu: lOlümden Hayata (Hikâyeler) 1 lira yarsk geuç ya»U hakkın rahmetlne ka m i n Duru»ma t haziran cumartesi günü kadaşlara Talâtm sözü şu olmustu • ermlyorduk. Sonradan öğrendik vu»aa Heybellada Nahljr* Müdürü Nu« 3 Külkedisı (Perrault Masallan) 1 Lira iştirak tarihi 5 haziran yapılacaktır. Enveri en ziyade Mümtazdan a k i a s ü Şaşkınlık ve hayret Merkez rl Kayamın tşi Az!z 8!ümüz yırmak yolunu tutacaksınız!. demı* i Kumandanı arkadaşım Miralay CeREMZİYE KAYAMIN MAYIS. 31 ŞEVVAL 20 MAHİ TAŞDEMtRin V a d Hep beraber Enver Paş^rcın huzurıı^ Perlşan etmlştf. Adeta dehblümü münasebetile cenare merasimüıe TCfat'.ııın kırkıncı güuune Borcunuzun y»n»ı için | na girmişlerdi. O sabah teşkilâtı * e t i « i n d e kalmujtı. Cevad Beyin d8Iftlrak eden ve evimltt »e»rll ederek 2/6/956 cumartesl gUnil ö*l« naman. mahsusaya aid bir emrin tebeliuğu n e n ?eylerden haberl yoktu. Çünkü tatlytte bulunan ve tdgrtf re telefonla nı müteakıb Heybeüada camiinde ru J 50 ay faizsiz taknit. Gamumltı mat masif bronz avize ile ikişer mumlü iki P o l i s için ben de yalıya çağırılmışün. Dos ' Müdürü Bedri Bey. meseleyi bassaglıgı dileyen Ve bıti bu scı günu huna lthsf edllmek üzere Hafız Ahaplifi ve Fransız Vedette marka Vestminster çalarlı bir ciheti muıde teselH eyl.yen hetnşehrilerunize, med Hızal tarafmdan mevltdl çerlf kı« s ranti Bankası gişeleriya koltuğumda beklemekte idim. Pa | , askeriveje ak^ettirmemiş, onsaat satılıkttr. Avize fiatı bin iki yüz ve saat üç yüz elli V. 1 4 3 1 1 2 . 1 1 16.11J19.33 21.32, 2 17 dostiar.mıza ve bu meyanda Ord. Prof. raat edllecektir. Akraba re dostlanmı şa onlarla beraber beni de içeri al ların müdahalesinden cektnmifti. Eıtliradır. Kalamış, Tevfikpaşa gokağı 2 numaraya müracaat | ne müracaat ediniz. * MUZAFFER ŞEVKİ YE\ER ve Doç. Dr. zm teşrifleri rloa olunur. makta tereddüd etmemişti. Karake. | 8 S S 4.3S 8 37,12 00, 159| 6 43 Tel: 36 26 71. Refasl Levi'ye oitlmuzün hastalığı ta Arfca*ı Sa. 5. Sü I de Anned Eşi . Kardeş'.ert v» manınd»k! gösterdlklerl alâX* ve Ihtlçocuklan mamdan dolayı »tti te«ekktlr ederiz. «CUMHURİYET Tafdemlr ailMl • ** Fakat Bension bu teklife fıraat ı Haröttan'm kullandığı otomo* tşte biz bu oyuna kurban Ufulü ile bizlefl sonsuı acıUn garkvermedi. bil, Negef yolunda çembere alıhFîrarî otomobil Negef yo eden ai> büyüğümüz İnhlsarlar BajrcüSaatine bir göz atb. Eşim Rey'an Ardan'ın mühim dı. Anberbu Hanımın dediğı gibi. tevkif edildiği zaman için fett.şl amellyatının, Giımüşsuyu Cerrahi Esnedi. bu otomobilkı içinde dört insan den yalnız bir fedaî çıkb: HartTEVFtK IŞÎKUOĞLirnun Klinlğinde icrası hvuusunfla g8sVe onlara bambaşka bir teklifte tesbit edilml^ti. Fakat otomobil cenaze merasimine bizzat gelen. tel teıdıgl fevkalâde ihtisas ve haSotukkanhlıklfl eülüror. a graf. mekhıb ve telefonla acılarımıll buiundU: zakat! doîayisile Sayın DoÇent durdurulunca, canlı olarak yalnız Şimdi tutfen benl de ârabanıza Hartman ele geçti. Gerçi onun da cleta bizlerie alay ediyordu. Görin paylaçan dost. akraba V* bllhsss» yakîn kıyrr.etli 2in soğukkanlılıgmı tskl ; d etti nâ «ISkplarını MtrgMnlyen tnhlcarİRr Umum alırs:<nız. Beraberce bize gideriz. Sı canlllıgı at sürdü. Operatör Doktor Bay Bsşnıüdiirlük mtsal »rkadaflarına mübarek... Otomobildeki mankencak çorbavı birlikte içefiı. Uturt uıı ^ytı teşekkUr etmlye acımtc m«ni FEYYAZ BEBKAY'a ' Ofller heyecanla sordu: tata ıtlat. ftihal, Kajanuğaralıye VaNO leri göstererek: «Onlann ruhlan oldu£ ından gazetenlsin tftvaseutunu zun konu?uruz. •ayın Operatör Doktor Boyarı Bh, ferasetli bir kadm, Hitler'ln verdim... İşte Ötekiler intihar mı etaıişler Uçhı. Hessblarıru ben vereceğirrt> rica ederiz. Güler. çok bozuldu: Hadiye Bukeye, sayın Doktor Bay ifadem bu kadar, BMision gevezeliğe mej'dan verlâboratuarma girecek del ği buîur dedi. dedi. "Kef?retlerini vermek de baIjıkJıoğlu ailesi Dilâver Çakmura, klinik ba$hem Peki, kaçanların tevkif edİîl otomobilde? niernek için Anberbuyu sıkıştınp şiresl ut yârdımcıları hemşlrelere da durur mu va. Asansör yukanna dü=er. Çünkü alete mukayyed Haytr. şini görmeden olur mu ya? Cemil, heyecanla sordu: duruyordu: • ** hastalara karşı olan bakım gayrei da imiş... Mamadadı adımını atar oi^madım. Ilk ipucunu ben elir.ize Ölduraunüfler mlt Peki senin Hitler'in?... Ne olve çefkatlerınden ve hususile Çekip gittiler dedin... Ne za Ne tarafa kaçtıklannı bitmiyo Geçirmiş olduğum Hemoroit smeliyaatmaz, jooop aşağı... İşte o zaman uzs''nış oldum. Çorab söküğii gibi sayın Doktor Bayan Sevim Şenka.? du Hitler?... Öteki adamlar da ne mstt gittiler?... Ne tarafa gittiler? ruz ki o tarafa ıricleüm... Bütün Hayır. tında ayrı btr Itina ve dikkat gösteren görmüş eörecekîerini... Çok der'nffi'tı arkası...» dedi. Polislerimiz Hadımköy A^iteri hastanesi Operatör vskın alâka ve nezaketinden ve oldu? Delikter! fırlayıp kaçan beMamadach, elile bahçe kapısı ta hudud karakollarma emir vprildi... Peki nasıl 6lmüş o üç kişi? akraba ve dost'.arımızın ziyare» hamle edip iki kolundan kıskıvrak Doktonı deyrniş lâboratuar, ayooo... Cok DÜ yaz gömlekli üç kişiyi tanımadın Bakalım neredo vakalanacnk otorafını işaret etti: veya saît suretle sıhhat temenr:: Çünkü hiç yaşamamış o üç vakaladıîar Hartmanı... O Bizimkidelik... Cok aîetler varyoikmüş delik îtl CABİR AKMANa mobilîeri? Etrsflarmdaki halkaî lerınden dolayı vazife teltkkl «1kişi, aıizem Güler Hanım. Bu tam 'erin bu hareketlerini istihfaf eder Şoktan gittiîer... Şu tarafa gittiaskerî müstahi»mlere. hemşire, hem$ire ,if... Hani gazoz nasıl habbecikler J Üle, nişttn tanittı)«jakmışım? ler. tığirriz alenî tesekkürlerimizir. gittikce daralacrktır. Taberiye gö bir harb hilesivmiş. Hani tarihi yardımeılarına t^sekkürleriroln lblâğına saçarsa buradaki aletler de ••> • Hartman da aralanndaydl. Garajöy!e ketıdileTîne lblâğı hususur.da Mirtirsa V,ııTO^«n ıtı J Benslon »ağa sola emirler yağ lünde bulur.an Blumenthal'i ve Truva |ehrindeki tahta at hüesi "ibi. vere bir tükrük tükürdü. As gazefpn'îin tavajçuhımı rlca ederim. yın gazeterüztn delaletini rica renk renk habbecikier saçiyorrr.uş. dan şıkardı Hartman otomobili... Hans'ı ele gecirmek göç oltnlya yok mü? Ona benter bir harb hi falta düsen tükürtitün iefcıden bir ederim. in. Kor. Top. K 1 Tb. Kh. BI. Tk. K. O ğece Hıtlere maden getirenlerrîen Jerrah kadm da, Hitler de, o gena dırdı. . Faruk Ardan Mshmud Altan j Bu baskmda tek klşi ele geçme eak... Hepsi s§a dtişec#k... Söz ve lesiymlş... T4 8ncelerden lnceden «neırtı duruldu Bir eam biri de ölmüş, yerde yatiyormuş... şojuk da otomobilin işinde idiler. mişti. Lâboratuar da moloz yığın riyorum size: inceye hazırlanmif. Çetenin böyle sıydı btı... Incecik blr cam fingırBa|ka b r adam da makinelerin a Şektiler, f»ittiler... *•• ; TutuWuklan zaman hepsinl göre bir akibete u£raması iht mali dık tısi... Dişleri arasında «tktıfi blr ları içindeydi. înile'n yordu. raslnd3 dolsşıyormus... Kırıvormuş Sevglll annetnlz zehrin ampulOnO vere tükürmüs Ben lâboratuarda iken kafesin kate alınmı». Efer baskm olursa. Bıl durum zabıta kuvvetlerinfc eksiniz cariim makinelen... Kırdlkca habbe kapusunu biri kapatrmş, ben şı ssnki kolunu kanadını kırmış. bi' Hava. ividen iyive kararmıştı. şefler casıl kaçar diye düşünül rîertmfm .. Nazi seflerlnin müsecŞADtYE tREN'in cikler saçîlmaz oluvormuç .. Şişe» nÖlümiîme hasta olarak Çamhea As. SanatoryokaTiadrn difan... yeis havası yarstmı?tı. Bunun içirs Rrbtn'in babccsinden eecip otomo mü». Onlann otomobüe bindiri'elert, kavsnozları. inbikleri de kırlNüshası 15 kuru«tut mundâ ysttıftı mtlddetç» gerek teda\1 Oüler. dehşet içinde kalmlştı. dir ki Bension'un verdifl takib err b'lin bukınrlueu tarafa doğni yfirür cek birer mankenleri vaptırılmış. ramak v»rn dedi ve br Nazi yortnus... Derken bir zelzele *)tve gereks* bakım hu«u«unda ba|tı Başlo Payladı: ABONE ŞERAITİ rken Mamadadının nurıldandığuıı Bfiskın olur olmaz, bir fedai. şoför na yaraşacak şekilde ırkımızdan heklm o!d«|u halde bOtün doktor'sr. ri. veniden bir canîıhŞa ;ebeb oldu rnılş... Bir çökÜTitü olmuş verin di Hep böyle basuıdan büyük mevkiine geçecek guya şefleri ka hssliyarak topumuzu tahkir etti hemsirç ve hastabakictlarla hastancnın Polis otomobillerinin düdük'et 'luydulan bindo... Toz duman birKrine kanj Müddeti rürklye Hnrtt pollslerin kolları srasma n bOtün mensubiâri tarafmdan (tBsterilen işlere kalkarsın... Sonra da ödün çalarak rnuhteiif lstikametlere fir Dur bakali, Hitler ne diyejek? çlracak. Polis bu otomobil'n peş:ne mj*... ü n tu ur* U. yakın alaka ve tefkıtt*. eenazMln patlar... İşte böyle rengin yemjredüşeceğrnden, hakikî şefler taras *ı1madan sunları sSv'edi: »Ben 8 btrzat bulumnak, celenk gSndermek, evUn KJ Ur» U . Üzernde durduğu asansör de, şü olur... Ya Nazâlerin eline g*ç ladıgını ?8rdülw. suddan kurtulacaklar. kimbillr ler '1vt)rum LaVhi oniar. eene iki» lerimiîe eelmek veya mektub ve telBension'u'n d« tak'bcilerle birk ı fırlayıp Anberbuyu tarakh sevd'n seni ne yaparlardıT Ertes! sabah Teiftvivrîeîtl urlık best bırakılrruş hangi delikten, han "?!med!k bir yerde idealimirt ta grafla tarfyede rnıhınmak mretlle «cıHkte ffidecefini sansn Gîüer: ksfesin içine stmış... vemek »alonunda kahvalb masa gi tarttarU «Jrra kadem basacak | '»kkuk pt+i'e'eklerdir. Nariler bfl mızı ijtlrak eden dostlarımız» ıyr» ayrl Mamadadı, Uk defa gülümMmek ıım um Sotl cerdeyi »eyretmekten biz' sının başında toplanrm3İardı. Bent*î»kWrd» hulunmamıa «cıroıı man! «h «»ım Hiklyestal bltirtnee Mflhtediyt kruvvetinl buldu: '"n dÖnv»vı emlrierine ram edeoldugundan, bu tefeklrilrlerimlze gar«her halde mahrum birskmazsmız' sivomm meyus bir hali vardı. Se lir... D l l l t t döndö: (klerdlr. Çünktt emtr vetilmlsttr tertr rasıtasüe tavsssutta rrtiiurm>rıiT: Ne yapajaklsrdıT... Yefll «a demffte harırlanıvordu Cemil Be 'inde Rİzievemrdlği bir înkisar ifaBension ıcinl çektt r e daha ya Madem ı«n poliasin... tfademl bun yapajaklardıl riea ederl*. yin otomobili İle biz de geliriz. vart dcs le anİLtti; vaş btr sesle devaro etti: tren «ilesl Yakub Cemilin Enver Piredeki Paşaıtm emrile tevkifi fındıklanmız satılmış fatan: âA&ilH NATIZ TANSü Eski bir hâtıra ADİLE AYDA MESKENLİK GARANTİ MAHALLESİNDE 1OOO Gününüz Kaldı MEVLİD 1000 YENİ ÜÇ KİTAB MEVLİD Satılık Avize İ TEŞEKKÜR TEŞEKKÜR CUMHURİYET