Katalog

CUMHURÎYET'iıı T E F R İ K A S I : 1 7 Anlatsn: Albay Rüştü Kobaa luan: YAÇAR KEMAL Ilk soygun «Ağa,» dedi, «senin içta çok »kah adam derlerdi de... Gerçek ten akılhymıjsjn. Keşkt •enin gi I bi dostum olaydl. Eusura kalma pa ^ ra için, biz daha yeni egkiyayız. Pa ra gerektL» Ağa taş kesiimlş ağzını açmıyor du. Çakırcalı: « SağlıeaMa kal,» dedl, çıktL Hacı kapıda bekliyordu. Avlu duvarını atlayıp, mezarlığa düjtüler. Gün ışıyordu. Dağa varamıımı;lar, düzd* kalnuslardı. Efe: « yüröyelim. Ştı tel yatağma vanp orada kaîalım. Çalıhkların içinde. Ne denria Hacıî» «Efem bilirj» Sel yatağına vardılar. lardı. Ağin ağaçlarının dallan tüm pembe çiçeklerle dobnuştu. Hayıtlarm çiçekleri mordu. Binlerce sa n îfiltılı kanadlı balansı çiçeklere çokuçmujtu, Yücelerden, daglardaa ıhman bir sel ealyor, çam ko kusu, kurumuf ot, «u koktura, ton bahar kokusu geüriyordtt. «Bugfin akganu bunda rtm*liyiz.» Hacı: «Bajka çar« yokj» Sel yatağuun çakıltajlan pınlü içindeydi Güne;, yatağı apaydınbk doldurmu), gavkıyor. Sel yatağmı öteye geçtilcr, çalılıkları yararak bir yanını büyük bir top sğm ağacına vermiş, kalın dallan gür bir agacın dibine geldiler. Otur du!ar. Efe: = haberleri Yün ipliği tevziatı 40 ton ipliğe 2300 ki§i talîb oldu; tevziata aid listeler hazırlamyor Kumaf bndeUerln» datıtılaeak kırk ton ipllj» 2300 klsinin talib çıktıgı Te Ticaret Odssının yün ipliklerinl tevîi edemediği yolunda ortaya atılan «3ylentiler üzerlne dün görüçtüğümüı Oda erkfinından bir zat demi;tir kl: t 1956 senesinin ilfc üç aylık y t o ipligl tevzlatma aid llsteler Slimerbank Aiım ve Satım Hüessetesioce hazırlanmaktadır. Bu llsteler blze tevdl tHMı edllmn lplikleri tevzi* b»5İıyaca|ıı. Esasen tevzlat Türklye Ticaret Odaları Blrllğinc* hazırlanan taümat gereğince yapılmaktadır. Schrimlıdekl tevziat da Ticaret ve Sanayl Odalarl tem•llcllerlnln iştlrakll» kurulmuf bulunan b!r komltec* yapılmak'sdır. Üç ayhk kontenjanın mart »onuııda hazırl«nmaxı lâzım gelmektedlr. Tevzlata bundan sonra baslanacmktır.» Adamları denenmiş adamlar değiL Kancıklanabiiirler. Adamlannıa söy kdikleri yerin, tam aksine, başka bir yoldsn vanyorlar çiftliğe... Haa en önde, yüz metre ileride, Çakırcalı ortada, Çoban Mehmei en geride. Çiftliğe elli metre kala Haa rîurdu. Mehmed yamna geldi Çoban da yetişü . Çakırcalı: «S 2 kapıyı tutun, Ben içeriye gireyim. Kapı kapalı Ise, bir kurfunda sçanm. Hasan Çavuş, «ha» dese buraya bir günde yetisemez. Bir müsademe falan olursa, aldırma Hacı. Daha ivi olur.» «Olur mu Efem?» «Daha iyi olur Haal» Duvardan atlayıp içeri girdi. Ağanm nerede, hanpi odada otttrduJunu, kiminle gseeleri yarenlflc ettilini. hattâ evde ne kadar parası bulundu£umı kılı kılına öğrenmis,ti. Oda kapısına vardı. Kapıyı çaldl. «Kim o?» diye sordular. «Mehmed» dedL «Ağayı görmeğe geldim.» Kapı hemen açıldı. Mehmed içeIİ girdi. Kapmın hemen açılması, kimsin dive sorup sual etmemelerl, Mustafa ASamn klmseden korkmadığım göstcriyordu. Mehmed içeri girer girmez, tüfeğini Agaya doğnütru: »Kıpırdama Ağa dedl. «Kurftmu yersin.» Ağa hiç aldırmadı. Şöyle blr yerlnden doğruldu. Telâj gSsterraedcn: tKimsir.? Ne istiyorsun, o2lum?» dedi. «Acıitık mı HaeıT» diy» aor• cÇokırcaü Mehmedim. Evmdeki bin üç yüz liranın, bin ikl yüz du. Hacı: •llisin:, vermezsen canını...» «Acıktlk.» Aga güldü: Azıklannı çık«np ağır ağır ye «Duydum ki sen yenl çıkmisnn. Bir haber gönderecektim sana. Yemekten sortra Çoban artını Gel de a£an sana bir ikl öfüd veağaca v«rip kavalım çıkardı, ba$ recek, dive.» ladı çalmağa. Orah bile değiMiMehmed: tYaa!» dedi. «Bırak Byle lâl Dört bîr yanındaki dünya yıkıhp gitınljtl Mehmedte Hacı ne dinlilan ağa. Ya canını, ya parayı.» ycr, ne de djnlemiyor gibiydıler. Aga: Ne de kaval se«inden bir korkuîari «Sen bilmez misîtı kl oful, vardı. Mehmed kucagmd» tüfejî, Mustafa Ağa soyulmrr Duymadın habire kundağı sıvaîlıyordu Hacı mı hiç?» sigara içiyordu. nHavdi be gara dininl... Çok Çoban gün ikindin oluncaya kauzun ett n. Para nerede?» GSzleri döndü. Ajianın yanjnda dar çaidı. Onlar, öylece düşündüler. Üstlerindetı bir bölük ku? geç kflenn. yüzleri sapsan kesilmişti. U. Biribirine girmiş, kapkara. Meh Mehmed birden dışarı bsğırdı: med bir ara ayaga kalktı YOrü !jl eHacı!» yordu. Her bir y*ricden bir sevinç «Bak» dedi, «su gara dlnbıi... dalgan y»yıliyordu ortallğa. Mustafa Aga soyulmazr<ıış. Bin üç Gülerek. yüzü son aîtır.ma kadar al!» «Haeı,» dtdl, «Hacı.» Hacı. Ağaya yaklajtı. HPCI başmı kaldırdı. Göslerl so«Havdi. kooa köpek. Kalkru doluydu. mazsarı kendmi hemen ölmüş bil.» nHacı. Bin ikl yüz altın...» Ağa baktı ki iş k5tü. Elleri titHacı: titremeğe başladı B'.üyordu ki ağ «Var.» zını açşa kurçunu yiyecekü Bunea esjkiya göraîüştü. Bunîar sırf kendini ölürmeğe geîmişlerdi. Mahsus tan düşünmüş'.er, taşmmışlar, terti bat aimışlar, öyle geîmişlerdi. Ağır sğır kslktı. Ötcki odaya geçti. Hacı da arkosmdaj. Eir torba a'.dıHacıye verdi. Hacı torbayı aîdı geldi. Ağa da önünde. Mehmed gürledi: «Hacı, dök ortaya da say.» Hacı alt:nları ortaya döktü. Altmlar lîmba ısığında donuk donuk parladı. Saydı. Tarn besyüz altındl. Mehmed. «Ağa,» dly« gene gürledi. «TJzun eüne.» Ağa tekrar kalktı. Odaya girdi. Hacı da arkasmdan; iki torba çıkanp verdL Mehmed: «Tamam mı?» dlyo sordu. Ağa: «Tamam oğlum.» Hac. tekrar altmlan döktü, tsy dı. Bin üç yüz lira tamamdı. H«p «ini torbalara doldurdu, Mehmed: «Hacı,» dedi, «yüzünfl Ağaya geri ver. Belki bu günlerde bir baceti vardır.» Hacı gönüküz gönülsuz, yüz altuu yeniden saydı. Ortaya koydu. Çıktı gitti. Mehmed: dcn «Çok para. Servet» «Öyle Efem.» «Hacı, eteklere yakın köyleronuna, on be^ine...» . «Ne dediğıni anlamadım Ef«m» «Büyük bir düsman kazandık Haeı! Büyük bir dost tutmallyiî. Daha büyük. Hasan Çavugu hakla madan önce..» a Anladım Efem.» «Öyleyse Hacı, §u yukarıki kS yün yolunu tutalım, gün batınca. Ne köj'ü o Hacı?» «BJmem Efem. Hiç gitroedim.» «Bundan sonra bu köyler, bi zim at oynağırr.ız olacak Haeı.» «Olacak Efem.» Gün batarken ayağa kalktılar, kuşandılar, yola düştüler. Eöye gi rerken, karşılarından yaşlı bir adam geldi. Durdular. Çakırcalı; «Ben Çakırcah Ahmed Efenin oğlu, Çakırcalı Mehmed Efeyias,» dedi. Kâhyanın evini gö'ster.» Adam «Çakırcalı» adam duyunca irkildi. Önlerine düştü, muhtarın evin« götttrdu. Muhtar sajıra rak onları karşıladı. «Ben Çakırcalıyım.» Muhtar telâ$la: CDevamı var.) Yıllık gelir vergisi beyannameleri« YAZAN: • nin verüeceği mart ayı içindeyiz. Hesab devreleri, takvim yıhna intibak eden gelir vergisi mükellefleri bu ayın sonuna kadar beyannamelerinl vermek ve bu beyannamelerde bildirilen gelir üzerinden hesablanan verdümektedir. Ifte bu mahsub sırasında B Gelir vergisine aid m e s d d c t ginin yaruonı da, gene aynı müddet 1 Gayrimenkul satışlan bina vergisinin tamamı mı gelir veriçinde ödemek mecburiyetindedirler. gisinden indirllecek, yoksa 2500 liravergisinde istisna haddl Öte yandan esnaf vergisi 27mayısl9ö5 İıir tnmı, gelir vergisinden müstesBir yıl içinde gelir vergisi ile Ugili te yayınlanan ve 1 ocak 1956 tarihinde na olduğu içln bina verguinden bu olarak h&dis olan enteresan meseleyürürlüğe giren 6582 numarah kakuma iaabet eden miktar barie bı leri, bir yazıya sığdırmak mümkün nunla kalduılmıs ve esnaf vergisi ralularak geri kalanı nu tenzil edile olamaz. Bu sebeble bu bajlık altında diye bir vergi kalmamıs ise de, 6582 cektir, noktas ihtilâflıdır. Maliye. şinıdilik ancak bir iki meseleden bahsayılı kanunun yürürlüğüe girmebina vergisine, 2500 liraya isabet eden sedeceğiz. Satın alınan veya insa cdisinden önceki hükümlere göre esnaf kumm gelir vergisine mahsub edil len gayrimenkullerin ve aynl hakla* sayüıp da esnaf vergisine tâbi tuiumemesi gerekeceği düşüncesüıde ol n n gelir vergisi kanununun 66 n a lanlardan is. yeri bulunanlann 1955 duğu için gayrimenkul iradına aid maddesindeki kayıdlar güzönünde tutakvim yıh faaliyeünden dolayı içinyeni beyanname yaprağmda bu kıs tulmak fartile alım ve inşa tarihlede bulunduğumuz mart ayında esnaf ^ b k l ğ bırakılacftğma rinden baslayarak iki sene içinde saVaii, dün Sğle yemeğini Kızılay vergisine aid son beyannamelerinl nun mahsub dair kayıd koymustur. 1955 te gene tüması halinde elde edilen kazancların Üııiversite yemekhancsînde ycdi vermeleri ve vergilerinin ilk takBtlni beyannameler münasebetile yazdığı beş bin lirayı aşan kısmı vergiye t i Vall re Beledlye Relsl Prof. G»k«y de ödemeleri gerekmektedir. nuz bir makalede de belirttiğimiz gi bidir. Bu hükme göre kazanç 5000 lidOn C£le yemeğini, Onlvenita hocalan, Bu beyannameleri 31 mart 195* ta* b i Devlet Şurası 8/2.1954 tarilıli ve radan az olursa istisna hükmünün fetanbul basın mennıblan. Onlversltt Ulebelerla KımUy Ünlvenita yem«k rihine kadar vermiyenler için 15 nl 53/4014, 54/386 sayıh kararile, bina ver tatbikı tabiidır. Fakat bes bin lirayı sana kadar mühlet vardır. Faiat be gisinden 2500 liraya isabet eden kısmın asarsa bu kazancuı beş bin lirasi müs hsneslad» yemlttlr. Prof. OSkay ve mlssflrler blrer llra yannamelerinl geciktirip de bu 15 dahi gelir vergisine mahsub edilmesi tesna tutulup geri kalanı mı mükelTererek aldıklan Kıcılay flflerll* ye günlük mühlet içinde verenlerden ugerekeceği neticesine varmıştır. Dev lef tutulacak, yoksa tamamı mı? Mamek yemljlerdlT. sulsüzlük cezası ahnrr. Beyannameler, Vıllnln lonılanm cerablandıran Kı bu 15 gün içinde de verilmezse bu let ŞOrası, o tarihten sonra açıbr.ış | Uye, tamamı vergiye tâbi tutulur dinlay T«m«ll Heyetl Baakanı Dr. Öm«t ve açüacak davalarda hep bu görü yordu. Devlet Şuraa ise bej bin liraParuk Ssnfiıt. Onlversltenin Kızılay gibi rr.ükelleflerin vergileri resen tak |une uygun surette karar vereceS nın müstesı tutulup geri kalanının Çubetlnden 0000 talebeye yemek rerll dir edilir. Bahsettiğimiz vergilerin l!k için, istisna haddine isabet eden bina vergiye tâbi bulundurulmasına kadlilnl, bun'ftTdsn İ2S taln uctvtalz, taksitleri mart ayı içinde ödenmezse, dlSeriertnln de öglelerl 1 Ura aksamla nisan ayı için yüzde on ve müteakib vergisini gelir vergisine mahsub etti rar vermiştir (Içtihadı tevhid yolile). n da 75 kurus mukablllnd» yemek ye aylar için de yüzde İki gecikme zam finden Btflru vergi dairelerince ik Maliye Vekâîeti de bu karara umudlklerlnl lfade ehülîtlr. malen tarh muamelesine marus ka ml şeküde uymustur (9 eylul 1955). mı alınır (tahsil zamlan, verginin OnlverHteler lçln verllen ba yemeklıp da işi vergi kaza mercilerir.e in 2 67 eylul 1055 hâdiselerinde lerin tahsisstı Kınlay Q«nel Merkezi bir misliııi aşmamak kaydile). ffical ettiren her mükeüef, davaîinı zarar görenler tarafmdan Bönclerllmrttedlr. Her yıl beyanname mevsimlnde, yüzde yüz kazanac&kür. Yalnız dava Bunlann vergi durumu hakfanÜeretle Terll*Ti yemeklerin bedeH tfe beyannamelerin doldurulmasile ilgili Onlvenit* Kızılty Çubeslne bırekıl bazı Izahlar yaptıgımız gibi, bu mü açmak İçin bir külfete katlanmı ola daki kanun ncşredilmiştir (kanun nucaktır. Halbuki mükellefl böyle bir marası 6685). Bu kanuna göre, bu hâmaktadır. Şub«, bu «uretle top'.adıfı paralarl» yoksul talebeUre Bynl ve nak nasebetle vergi tatbikatun aid bazı külfete sokmağa ne lüzum var. Ma diseler suraında zayi olan veya hasar meseleleri de bahis konusu etmekte liye Vekâleti, Devlet Şurası karanna dt yartım yapmakU, lliç T« kltab alolmadığımu için bu yıl da aynı fe umum! surette ııysa bu külfete ma gören emtea Ue amorüsmana tâbi ücaııtktedtt ! kilde başı açıkJamalar yapmak sti hal kahnıyacaktır. ö t e yandan dava tisadî kıymeUer, Vergi Usul KanuTanınmış bir Amerikah retsam yoruz. Hususile bu seneden sonra ar acmak külfetini gSze alamıyan mü nunun 260 ve 251 inci maddelerine şehrimlzde tıfc esnaf vergisi adı aîhnda bir vergi kellefler, bundan Stürü cezab vergi göre emsal bedell üzerinden kıymetlendirilecek ve mükelleflerin müraAmerllnmn Georgla On!verıltal O0 verilmiyeceğfne göre eski zamanlara vereceklerdir. Boylece mükelleflfir caati üzerine bu emtea ve kıymetler zel Sanaüar EıutltUsO Dlrektflrü U aid oianlar müstesna esnaf vergiarasmda bir mOsavatsızlık haal ola için Maliye Vekâletince fevkalâde anırjnıj resscsn Mr. Lamar Dodd jehrl sinin son yıh detnek olan bu sene, oaktır. mize gîlırüîtlr Hessam busün eserlemortisman nisbetieri tesbit ve tatbik llciiye Vekâletinin 28 fubat 1956 tadnden mü!eş«ki!l b!r «ergl açacaktır. Oerçi kazal kararlar, taalluk ettik olunacakdır. Bu suretle değerinin rilili tebliğine göre bu vergi, ilk ve son defo olmak ürere mühim nlsbet leri hSdiselere münhasırdır. Emsaline mühim bir kısmını veya tamamını D. P. Istanbol teşkilâtında te kabarraakta olduğu İçin esnaf ver teçmill zarurî değfldir. Fakat böyledir kaybeden mal ve kıymetlerin gerekll teftişler gisi Gzerinde de durmak ieeb etmek diye Maliye Vekâletinin bütün mü derece amorüsmana tâbi tutulmarjemokrmt par:ı il tcşkll&tında partl kelleflere Devlet Şurasınm yolunu lan temin edilmiş olmaktadır. t*'anüüünü kuvvetlendlrmek Içln alı tedir. göstermesi dogru olamaz. Çünkü Buna mukabil zarar g6ren mükelnf.«k tedtirîrrt ^^t't etrr.ek!» varlf«A Gelir verglsîne aid îzahlar Amme ktidreti ile ferd arasındaki ver lefler, temin ettikleri yardımlan def'.pndlrlle.i Havretıin Erimen. Hulu»! Bilindigi gibi Maliye Vekâleti, gegi ihtilâfi, ferdlerin kendl aralannda terlerinde cöstereceklerdir. Köymen »e Osnıan Kapanl dtla «ebrlrr.l'e gelerefc temasların* baslareıtlar çen sene basılan, fakat karısık ve ki LhtüâfUra benzemez. Vergi dalreGelir veya kurumlar vergisi mümükelleflerce anla?ılması güç olduâu dır. « Ue mükeUef birblrlerine knrsı, kellefleri tarafından 7/9/1955 ve 31/ d için ortadan kaldınlan gelir vergisi Telefon teHerini çalan ftj beyannamelerine yenl blr şekil vere hususl hukuktaki manasile tsraf bile 12/1955 tarihleri arasmda yardım kohırsız yakniandı t bastırdı. Yeni beyannameler, ge sayılmazlar. Bu anlasmazlklarda sa mitesine yapılmıs bağış ve yardımlar, cen senekilere nazaran daha vazıh ve dece objektif bir kanunllik meselerf yıllık beyanname ile bildirilecek, geüıtm samandan b«rl telefon teîlevardır. tdare, Imme faydası gördögü lirlerden indirilmek suretile vergiye rir.e d«'1anfeT> İkl b:rsız Jandannaltr sadedir. Bunlsrda, »;elir vergisinin ük anda kendl gBrösüOnde ısrar etmitâbi tutulmıyacaktır. kullanı'an lanıfındsn yakalanarsk Bakırkfly «<J tatbik ed:ldi8i yıllarda C Esnaf vergisine aid »pklere nasaran mfik?!1eften dah» yerek bunu deâitirmelidir. Bu se~ ltyestne teillm edtlralatlr. açıklamalar Floryada telsİ2 mevkllnde taj ocak fsıla malumat istenmekte ise de bu bebden nmulttr M Maliye Vekâleti, Igîler, beysnnamelerin Maliyece Bu 2500 liraya İsabet eden bina verYukanda sSylediğimiz gibl Ç582 nulanuda çahşan Mustafa Yasarla Mva Ufa tnoe adl*nnda İkl kafadar. Kftc<lk tetkik'nl kolaylaftıracağı için «aid gisinin gelir vergisine mahsub edil marah kanun, esnaf vergisini kalçptraece V" Cobanrrjmo arasmdak! *" asyılamaı. memesi hususundakl mütaleasındn dırdı. Ancak is yeri bulıınan esnaiefon te!Uıindca 100 metre calmiçlr daha fazla ısrar etmesln ve Dcvlet fın 1955 tskvim yih faaliyctine aid sa da teiefoc inare^.nln «Ikayetl Ur?r! Yenl beyannamelerde ük yıllann Surasıran görflüne uyarak mükeJeır.af vergisi için bu mart ayı İçinde ae yakalanm'.şlardır. Yapılan tahkl dmeklerine nazaran vâki değisikiik, lefJeri bu mart aymdan itlbaren 10 beyanname vermeleri lSzım gelmekkatta hırs'rfann bu 1 1 bir müddetten ? ticarf kazancîann biMiriimesine mah zumsuz küUetlerden vt müsavatsız berl yapf.t'.an, fcu ytlzden Trakya ko tedir. Bunlar b*yann8melerir>de tlnuşmalnrram de»anîlı ntntt* keeil sus beyaz yaprakfaC bilânço esasına durumdan kurtarsm. caretgihlarınm hakikl kirasını bildigöre defter tutanlar için stek emtea mevcudu hakkmda bazı tafsflât aranEiektrikK trenler 16 marrtan itimanndan g3\TİTr">nkul sermaye gplibarcn Halkshya kndar gldecck rinin gösterileceSi beynz yaprakta K'îm siddet'enmesl uıerlne yenl ya mshsuba tâbi bma, bjhrsn ve MilU rılraıj olan Sirk«i Halkjlı elektrîkll Müdafaa vergilerinin 2500 liralık isthan hattmdakl arızalarıo (tderümetl tisna haddine isabet eden lc.smının r.ihay»! bulmak Uzeredir. aynca gösterilmasinin ve masraflerm Bir raüddeüir Yejilköyden Halkalıyı tasnife tabi tutulmak suretile bildlcktarma yapan trenler bn Byın on b« rilmesinin Istenmcıinden, gerek bu îinden sonra H?!kalıya kadar aktarmayapraklara, gerekse diğerlerine, vuHESABINIZl AÇTÎRARAK sız aefeMer yacabîleeeklerdlr. Bundan bajka hattm kSprü geç'ıl. 7*t' zuha hizmet edecek ban malumarın ma pibl kısımlan da ebzdfn geçfrilmij daha dercine lüzum gösterilmesinden tir. Buradaki çahjmalar tamamlanmak ibarettir denHebilir. Yalnız sdtle aid üzeredlr. bu de«şikliklerden bir tanesi, müKEŞtDESİNE SİZ DE KATILINIZ kellefiyetle doirudan doŞruy» flgiliBörepnl beğenmedi diy» BU KEŞİDEDE dir. O da, gayrimenkul hTjdlannda müşterisbıi bıçakladı 250O liralık istisna haddine isabet Dün nbah To^hanede Necatlbey cad eden bina vergislnin aynca gSsterilBilindiŞl gibi, deslnde b!r yaralama hSdlsesi cereyan mesir.e mfltealliktır. etrniştir. Ali Yı'.maz Ismlnde btrl. dOn 2500 lirayı aşmıjan gayrimenlrul iradve tabah «eyyar börekçl Metıraedden Top lan ile on bin lirayı tecavflz etmiyen haneda börek alırken aralannda mü iradlann 2 < ) îirası, gelir vergisinden 5K nakasa çıkmıstır. Münakaşa sırasında müstesnadır. ö t e yandan gelir verMehmed, bıcağım çekerek, bSreğinl begenmiyen müşterisirl birkaç yerin gisine mevzu olan binalar için 8denfen ajır yaralamıj ve kaçmıjtır. Ttralı mekta olan bina vergisi ve ekleri, nkyardım hastaneslne yatınlmıj, kaçan hesablanan gelir vergi^înden Indiril•udunun aranmasına baîlanmıstır. mek suretile ha vergiye mahsub e Günün herkesi alâkalandıran T vergi meselelerini izah 1 ESAD TEKELİ recekler ve vergflerinl de eskisi gibi mart ve eylul aylannda olmak üzere iki taksitte ödeyeceklerdir. Diğer taraftan biliyoruz ki 1 haziran 1955 te yürürlüğe giren 6570 sayılı kanunla kiralara zam yapüdı. 1939 yılından evvel inga edilen ticarethanelerin 1939 kiralan, yüzde dört yüz arttmldı. 1939 dan sonra, 24/2/1947 tarihine kadar insa edilenlere yüzde iki yüz zammedildi. 24/2A947 tarihinden sonra yapüanlar için ise 12 mayıs 1953 tarUıindeki mukavele bedelleri veya belediye encümenlerince takdir edilecek kiralar esas tutuldu. Buna göre bazı kiralar dört misli, bazıUun iki misli arttınlmıstır. Hattâ belediye encümenlerinin takdir ettikleri kiralann bile bazan esklsine nazaran srttırüdığı vakidir. Şu haie göre bu yıl esnaf vergisi hangi matrah üzerinden hesablanacaktır? Evvelce olduğu gîbi eski kiralar üzerinden mi, yoksa böylece artan kiralar üzerinden mi? Maliye Vekâleti 24 şubat 1956 tarihli tebliğinde, artan kiralar üzerinden tarh vapılacak di yor ve görü.şünü ju sebeblera dayan dırıyor: «1953 senesinde kiralara zsm yapan 6084 numartlı kanıında, bu zamların esnaf ver<{iü matrahma ve esnaf muafligı sartlarma tesir etmiyeceğine dair hüküm vardı. HaJbuki 1955 te çıkan 6570 numanls kanunda bu hususta bir hüküm yoktur. Bu sebeble yeni zamların l/fi/1355 tanhin den itibaren esnaf vergisi ınatrahında ve esnaf muıflığı şartartnın teîbıtJn de nazarı itibara abnması ISzımdır. Buna göre 1 hazîran 1935 tarihinden sonra, yani maıt 1356 d.» verilecek esnaf vergisi beyannamelerinde u m l ı kiralann matrah gösterılraesini (1 ocak 1955 ten 1 hızıran 1955 trihine kadar beş aylık kirann zai'isız ve ondsn sonraki yed] aylık kiranın zamh olarak kaydedümen) lizun gel mektedir. Şubatın son günlerinde, yani bejanname verme zamanının hululünden birkaç gün evvel gouderüen bu tebliğ; bu seneki esnaf vergilerinin bir kısmını dört misli arttırmak neticeEİni vermektedir ki, eherr.rniyeti âşikârdır. Gene Maliyenin aynı tebliğine g8re, yeni kira zamlarının esnaf muaflığı şartlarma tesirine gelince: Billndiği gibi, kiraya matuf muaflık haddi 720 liradır. AnceJı kiranın takvim yılı başmdaki miktan nazara almacağı ve 1 ocak 1955 tarihinde henüz yeni kira zam kanunu eıkmamt} olduğu cihetle zam kanunu, 1 ocak 1955 tarihinde mükellef bulunanlann e s naf muafhğı »artına tesir etmiyecektir. Bunlar mart 1956 da esnaf vergisi beyannamesî verecekler, fakat zamlı matrah görtereceklercUr. 1 haziran 1955 tarihinden sonra ycnlden işe baş lamış oianlar için ise kira camları dikkate alınacağına göre, bunlann artan kiralarııun 720 liranm üstüne çıkması halinde gelir ver.eisi ile mükellefiyetleri cihetine gidilmesi icab edeeektir. Asü mühim olan nokta, kira zamlarınm bu martta esnaf vergisi matrahına girmesidir. Yukanda da i?aret ettiŞimiı pibi bu tatbikat, vergiyi bazı hallerde dört misli arttıracaktır. Bir verginin böylcce kısmen de olsa dört misli arttırılması, üzerinde ehem miyetle durulacak bir mesele teşkil eder. Kanun vazilnin, 1K5 teki kira zam kanununa, bu lamların eannf erfisi matrahına ve muaflık şartlan n ı tesir etmiyeceği husıtsunda bir üküm koymamış olması, acaba bu vergileri Brttırmak maksadından mı !eri gelmektedlr? Kanun vaziinin .öyle bir maksad takib ettiği ileri ürülemez. Bu scbebden is yeri bulunan esnafı, bcklemedikleri afir blr mükellefiyet alt'nda bıraUnrak »asır:an bu tatbikatm yeniden tetkike ta)i tutulması ve olmazsa hemen kalunl hükfim istihsaü yerinle Oıur. I 1 91 A L t E i* E L E L E R ABAHTAN ABAMA... Irkî döşmanlıklar iirkiyede nâhos bir vak'« oldu mu, ecnebî matbuaı (Utümüze yurüyor; bizl topyekun hücuma uğraöyor Bizse, MauMau vak'alan y i zün'den bütün İngüizleri, Şünal Afika baskısı yüzünden bütün Franüzlan, Katin ormanı katliânu Ue bütün Alman veya Eusları özürlü sayağa meyletmiyoruz. Zencilere karşı > n u b Amerikalıların hâlâ reva görJukleri zulümlerle de bütün Amelikaulan elbette hatalı sayamayız. Amerikada 14 yasında bir siyah ç«jcuğu, bir beyaz kadına ıslık çaldığı Için Unç ediyorlar. Evsafı tamam bir kara rahibl beyazlar boykot ediror. Bir üniversiteye de\ama bash^an bir siyah genç km, beyazlar g»leyana geldi diye, ( subatta üniversiteden kovuyorlar, Bâh... Ne ayıb... faknt daha fecü, Alabama'nuı hfikAmet merkezi olan Montgomery'deM >tobüs hâdisesidir. Bu sehirde, nüfusun çoğunluğu eiKİlerdir. Fakat otobüslerde, *en:ilere, «ncak arka «ıraUrda oturmak aakkı verilmlş. Eğer arabaııuı şoförö münasib görilrse, sonradan binen beazlan oturtmak için arka sıralara inceden yerleşmiş zencileri ayağa aldırabUiyor. Bu, müseccel blr nl» ım... Ve elbet pek haysiyet kıncı. Bayan Parks isimli bir zenri kadın, jrkodan üçüncü sırada oturup tnnnt gid lyormuş. Ara duraklardan Devorlar bindiği İçin, kohJüktör, siyahUra kjllmalarmı blldirnji?. Hepsi kalkıp •er vermiş. Yalnız Bayan Parks twa jlmaim<f. Polis cağınîmış, kndın karakola giitürülmiiş. Hcfılet akcesl ığlayıneaya kadar mevkuf ıa!mı$. Şehrin zenclleri, bn hîdise üzerıne galeyan etmi'jler «ma; «klı başında ve teeriibeU Uderler. ta;kın!ığn kalkmamalarnu, Gandhi asulitt •pn'isif nukavemette bnlnnmalarmı» tevsîye ittlğinden. bu fidetln otobfjslerden kalkmasına kadar, fencller, knmjıanyanm arabalanna blnmcmek karannı vermişler. Türkiyedekine benzer dolmuîlarla gidip geimek istemişler. Fakat bcy»r. lar •belediye nlzamları müsaade et» mez!> diye buna mâni olmu^. Kencller de 300 husnsî •>tomof)il edtnerek kendi arabalarile "leyrüsefp»» talkroışlar. Knmpanyanm geliri % (9 düsmüs, günde 300a dolar Tarar rttifti görti'mfl}. tflâs horusu çalarak. Propaganda yolile ticarete 7*rar ver» mek maddesinden zencl Hderier tpv;lf cdilmi'j. Çekat zenctler, «kpnıtfl*ini tahkir eden b!r kırmpanysniH müsnvat usnlftnfi kühul etmcslne k»« lar otohü«e binmemek* karamıda dlretivorlanOTS, Dünya gazetelerinin bn merzn fle mesgul olduğuna görüyonız. «Ferrt. lerin hürriyeti», «mlUptierin m ö s a ratı» bayraSıni açmts bfr Amerikada Tfilâ Myie muamele!*r ynpılmasnu, Mr de faul sayar ve aforozlam. Afrikayı da, Asyayı da nasıl ejl«* ien çıkararak, httrriyet ıtamplynnla» rma kar^i Mimadı nasıl kıracak hâliv'erdir bunlar! Beyaz ırkın dısm'aVI ırklarla nramrza bu ppstenfc*ranl «beMerle Mn ( d e (drme^ hie fşfm!r« le ş ^ e f e z . Bu yalnız Amerlkanm değil, m Alabamanm rfeüfl. lırpniMn ysbm Alabama'nm rfeüfl* lırplniMn oKtır. Zaman umım fır^at hulnp yajınd ftnat yarafap dostlann hlzi tenkld etmelerinin daha üsfflmtekt mncn» sebcblerle şrnidi «r'nn tenlHd îtmek hafckmı kendlmfede rnz. Ve Bte tanıftsn: Rerhanjd Mr ıtyetll, kötu mslyaklı miiteHsstb M* •Tnpun blr millet hayslyetine nasıl ke «üreblleoeiHnl de bn Alabama mlsalile akla getlriyoruK. TOrMyede i«e. rve*. hsKan komsn ?fln«7R«!»n o'nyor. Fnknt evrelft «a vflkıa ortada kl. frjhıi'n^a nazaran nn!ı!dar d"sha mfircf ehHr. Sevahatlere ıridebllmek hnsusnnda da onlar daha fazla Imkânlara «ahibdlrler. Hele Bendlfre g?Hnre onlara k « vermf». oniardan kız almısızıîtr. Tarirenc^^r drr'et l''?rine k» t«tanbnT1n anpVH^'r^e l»»a»»k et«tit!eri mrada kfiçfik körük hnnnniar «mlan teyre, mertpbesİJide spymıs. ellerinl . F»Wden «encl ho»m'nr varhn nesîlde de zend öfrehnenler vardn. ıu~L 3 GÜN KALDF 31 MART S Mart Perşembe Akşamma Kadar NİŞÂNTAŞI KALAMIŞ'ta 2 MART 6 RECEB 23 SEVGİN TOYGAB 0» NtTBİ EBŞAHİN V. | 6.27,12.26:15.35 18.06,1934, 4.48 ] 11.22] 6 20; 9J2 12,00 l30|10.42 APARTIMAN DAİRESİ (Hesabınızdakl her 15(* liraya bir iştirak hakkı) tstanbul 43S56 İSTANBîîL BAMKÂSI samın odaya bir kadife yumuşaklığı ile dolan alacakaranlığında alev alev çakıyordu. Heyecanından kendi de korkmuş gibi geri geri gitti. Gögsü ükanıyor, nefesi kısılıyor gibiydi. Annette telaşlacdı. Yüzündeki hafif penbelik kayboldu. «Yanhs düsünüyorsun Celeste» dedL «Henri bana kam karısmı sevmiyen bir adamın gösterebüeceği bütün yakınlığı. bütün şef kati göstermiştir. Sen bilmezsin. «Boşanahm» dediğim zaman da benim bu karanmdan vazgeçmemi is tedi.» Celeste: «Vazgeçmeni mi?^..» dedi, arkasınl getiremedi. Boğazı düğümlenmi* ağzı kurumustu. Şaş klnlıktan donakabnıştı. Annette, onu böyle şaşırttığı için. kocasının onu ne de olsa gene birax sevdiğini gösteren bir delıl verdiği içto sevinmis gibiydL «Evet, şekerim» dedi. «Karanmdan vazgeçmemi istedi. Ayak diredim. En sonunda, babamın vasiyetnamesi açılmcıya kadar, mahkemeye basvurmamamı rica etti. Buna raa oldum.» Celeste'nin şaşkmlıktan açılan gozleri, birdenbire donuklaçtı. Sonra 8fke ile «levlenir gibl oldu. Annnette bunu RoVütıee, kendi derdi arasmda, bir de onu üzdüğü için, bir kat daha üzüldO. tçinden: «Ne söyledim d* nkıldı acsbaî» diyordtt. Celeste: «Niçin o tamana kadar beHetiyor?» dedi. Bunlan zorlukla soyleyebümis,Ü. Adeta dıil ağzında büyümüs de zor dönüyor gibiydi. Annette titremeğe bajladı. Farkında olmadan yanlif bir lâkırdı etmis ve löylediği neyse, halacığına pek dokunmuitu. «Bilmem...» diyebildl. O da zorlukla konuşuyordu. «Bilmem ki, Celeste. Ben kendi hesabıma beklemek istemiyorum. Bir kere kararımı verdim, vakit geçirmeden yerine getirmeliyim £onra, babacığımın vasiyetnamesinm tamamile Henri'nin lehinde olduğunu biîiyorum. O zamana kadar ha boşanmışız, ha boşssımamısız, farkı yok sanınm.» Celeste, kızgm kızgın gülumsemeye baslamıştı. CUMHÜBİYETin TEFRÎRASIÎ Yüvası fazan: TAYLO8 CALX)WELİ. ÇcvireD VAUUEl vardı. Kahvaltı masasımn bir üzerlne eğildi, vazodaki çiçekleri düzeltirken, alçak sesle: «Kabahat onun» dedi. «Sana karşı böyle dav ramnamalıydı. Çok kalbsiz bir adam.» A*nette: «Hayır!» 'diye naykırdı ve gelip Celeste'nin kolundan tuttu: «Kabahat benim... kalbsiz dav ranan biri varsa o da ben! Henrinin beni iş hayatındaki yerini sağlamlamak içln istediğini billyordum, öyle iken gene de ona vardım. C*ıun düşünceslz karannı ben de desteklemiş, aleyhindeÜ hükme ben de katılmıs oldum. Kadınlık gururu, vakar ve lerefi nerede kaldı!» Celeste birdenbire heyeeanlanmıs, solumaya «Kecdini boş yere suçlandınyorsusı, Annette!» diye hayktrdı. «Bütün kabahati üzerine alıyorsun... Onun hareketindeki kötülüğü görmüyorsun... Mesud edemiyeceğini bile bile bir kadını kea dine bağlamak iyi bir hareket miî Kalbsizlik değil mi bu? Sevdiğim, bağlar.dıSım kimseler ben:'m sevgime muhtaç değillerdi ki. Ben şimdi muhtac olanlann yardımına kpşmak istiyorum. Evet, yardım kurumlanna para verdim ama, ondao faydalanan kim;eleri göremedim, Şimdi onlan gözümle pörmek, sevinclerini paylaşmak istiyorum. Onlarla konuşmak, derdleşmek istiyorum. Bel ki asıl burda kendimi düşünüyorum: Çünkü böylece nıhuma hu«ur ve sükun arayacağım. Yalnız, ortaya, küçük de olsa, bir eser çıkacak.» Ce!este o eski şaşkın ve kararsız halile, saçını arkaya doğru itti. Annette'ye mahzun bahzun baktı: «Ben de şimdi yaşıyor muyuın, yaşamıyor muyum, farkında değilim, Annette'ciğim» dedi. «Bir vakitler. Peter sağken, yaşadığımı biHyordum. Ona yardım ediyor, negBÎenmesine, canlanmasıjıa çallşıyordum. Ama, şimdi... hayatım boşa geçiyomus gibi geliyor bsna.» Annette: «Haksızlık ediyorsun. Celeste» dedi «Allaha karşı nankSr lük denir buna. Çocuğun var. Bu ne büyük nimettir! Hayatm hiç de boşuna geçmedi ve geçmiyecek. Çocuğunu büyüteceksin, ortaya bir eser çıkaracaksın...» Celeste ayağa kalktı. Bir çey söylemek tizere ağzını açtı, söyleyemedi. Bir An, içinden çırpınır, kıvranlr gibi durdu. Sonra: «Niçin bo9anıyx»«un He« ri'den, Annette?» diye sordu. Annette de ayağa kalktı. Pencereye doğru gider gibi oldu, sonra döndü. Celeste'y* lâkayıd bir tavırla bakmaya çalışü. Birdenbire kalbi çarptı, bunu belli etzoemek için gülümsedi. «Boşanmam çpktan I^JMMJI, Celeste» dedi. «Kendimi an* bir türlü sevdiremedim. Seviyar «andığım anlar oldu ama, yaıuldığımı sonradan anladım. Nasıl dayandım. şimdi düşünüyorum da kendime şa şıyorum. Bir kadın kendisini kocasmın sevdiği, beğçndiği İçin değil de çıkan için aldı^uu billr de o nunla yaşamaya nasıl dayanıri «Een, yıllarca, kendimi kandırarak, bir takım hayallere kapılarak, buna dayandım. Gerçeği görmemezlikten geldim. Ama, artık dayanamıyacağun. En sonunda, bunu anlamış bulunuyorum. Zaten. doğru değildi... İkimiz için de doğru degildi. Hem kendime haksızlık edlyordum. hem ona. «Ben çocuk değilim, Celeste. Çok kişi beni çocuk sanır, ben de kendimi öyle görmeye çahsmıştmdır ama, değilim. Kendi hayatım'a beraber kocamın hayatını da mahvettiğimi biiiyorum. İşte, bunun için, kerar verdun: Hayatlanmızı ayırmak ikimiz için de iyi olacak, O «Onu da bırak: Şu veya bu dttistediği gibi bir hayat sürsün; ben şünce ile evlendikten sonra, seni de, kaderim neyse, ona razı olaeağım, bu cesareti göstereceğim ar mesud etmeye çahsması beklenmez miydi? Bu uğurda ne yaptı, soratık.» bilir miyim? Hangi fedakârbkta Celeste hiç seslnl çıkarmadan din bulur.du, ne gibi bir ferağat gösliyordu. Gözlerini etrafta dolaştı terdi? Seni bir kere olsun rıyor, sonra gene Annette'ye çevi dü mü acaba? Ne gezer! Seni hep riyordu. Bakışlannda, pek içten küçük g5rdü, küçük düfürdü...» değilse de, gene d* oldukça derln Celeste'nin koyu mavi gozleri ak TflrVfre^e ırkiarm bövie (tenis M* 'ayi«»a teiftkM e d f l ^ i i ?rk wflnaferefleri!« dnln dünva «trt^nnda Aynı derecede mühim diğer blr beUrtmekten kendimi alaraaHım. nokta da, 1955 haziramndm sonıa ki(VâN*) ralann kanunla arttınbnası dolayısie 1955 takvim yılında ramlı kira'an 720 lirayı geçenlerin dunımudur. Bu Rânâ Tunç •« Mnstafa Şeldb gibilerin 6J82 numaratı ksnunun mu Tttnç resînı sergîsl vakkat 1 inei maddesinin 2 n d fıkraRânâ Tune ve Mustafa Şeklb Tunç sına »öre, 1956 v.'u'di esnaf Tıuafîı 8 mart 1)56 eumartecl eünü GalataŞından faydalandmlmr.malan ve ne saray LUeei medhallnde saat 16 da Ikind lir vereisi mevz»jıma ithal e<ÎI!me1e res'm Rergilerinl açacaklardır. İS gön ri lâzım ?elmeWedir. '!<ubuki ecki açık kalacak o!an sereide 60 küsur rekiralara vaoılan zamdnn scnra »traf sfm t»?h!r edlleeektir. Girls serbesttir. tan biiyijk bir kısm'nın kiralan 1955 Sarası inttm blr kel denbe yılmda 720 liranm Ostüne ç.lcnırfn. düşerek boğuldn Bu dunımda ise. Dunlana 1956 mnslrraf« llmanına karıdîı «Yenem adll sinde gelir vergisine tâb* tutulmnsı cab etmektedir. HalbuH, diğsr teraf modrden HeybeUadada karaya k u a bmjaltmalrta olan 49 y»»'nda Ahmed :an, esnaftn mühim bir kısmmm verBozdan isminde bir amele. sarası tutgi dısmda bırakılması içm bir kanun ivgundan denlîe düçmüş ve boğularak tasarısı hazırîanmıs juhmmaktsdır. OlmöjtuT. KariscfJeTita cesedl denlzden Böyle blr nrada 6S*2 rumarah ka eıkinİTnm. tahMksta b?«!anmı»fır numm tatblkatı, esnafın kısmi ara38.S13 üralık baHk İhrae edfldl mmdan son defa obnaV ü^ere kahaOdaeîrdan ö*rendl n k bir esnaf verçisi almak »e çene göre dön ttalva, Yueoslsrya ve bunlann büyuk bir kısmınt l"»5fi da Yunaı:l«*sna 3*813 llra tutannda tase gelir vergieine tâbi tutmak gibi ga«tırae e^i'm'rtlr. rib bir netice dogurmakUMÎır. Bu ga> rib tecelli de, ancak kira lamlannm esnaf vergisi matrahına ve muaflık gartına tesir etmiyeceği hususuııun Mertrum Sallh Saffet Anann refltakanunl htikme baflanmasüe ortadan n, Şeflk Anar, rahmetll N&dlde Kapan kaidmiabilecektir. m, Nahlde Basmacı, Nnslde Esen. Ştvfct K<îflıo8Iu, MCfHe Komlli vç Sühey la ATiann anneîerl ve Kemal Basmacı, Avukahma te$ekkür AHf Esen, DoktOT Faru* Komlli. Şevİst. 14 tmett Asllye Bukuk mahke kly» Kadıo*lunun kayınvaMesl ve Me meslnde Ikame olunan danmda KTU ral KocatM, Sun» Te Oüley BaemRcıkatlık metletlnln yegtne çUn oUn nın büyük annelerl Mııhtar Koettsseref re sadakatle çalı«arak hakkunı şm bflyük kaymTaldMl Sallhatı Hisadalet bururunda kurretll müdafa*la randan rtle t«celll etttrerek bugün erlştlglm ne tlceye beni kaTUituran tst. Baromma MUZAFFER ANAB iayıdlı ATUkat HATKİTS TALIM'a âlenen tesekkürlertme ffaretenlsln ta Hanımefendl Rakkıiı rahme'Ina IMTTIŞ raaratunu rlca edertm. muBdur. Cenazetl bugOnkü «'3/9M «alı öÇle namazrnı mütealtıb Sl?!l CamllnFerdane Dunn den almarak Yeşllkoy Aile kabrlne def nedileeekdlr. OLUM HAZİN BİR ÖLÜM «Anlamıyor musun, AnnetteTırhala eçrafından merhum Nimet ciğim?» dedi. «Henri'nin maksa Bey kerlmeai ve Yenlsehlrll merhum Malik Ef. uuie Hüteyin Şevket Bey reben gayet iyi anhyorum. Yan fikuı, Eczacı Haydar Bekdogamn ka Nfishası 15 InırusrtiT lış adım atmamak istiyor. Olur ymvalidesl, Muzaffer ve merhum Bin belki vasiyetoameye bir ek vardır ban Sedad ve Faruk Akkoç ve Kattb ABONE ŞERAIT! senden aynldığı takdlrde bütün BekdoSanın fevgili annelerl, Muucmer, Müddeti Turkiye Harie haklan kaybedeceğine dair bir ka Vahlde Ue Küçük Atillamn ve Coşkun Unb Ltr» ts. ve Hüseyiüln bOyUkannelerl yıd konulmuştur... îste, bunun için Un Kx Ura Kz. HAYRİYE HANIMEFENDt senden simdiki halde bosanmak is3«neHk «2.00 »li» vefat etmlsür. Cenazesl 8.3 956 ta Aitı ayiık n n tt*o temiyor. İsi sağlama bağlamak is guntt sabah satt 11 30 da Cağalofilu Y*r» 0« ırhk ıt.«) »4110 tiyor. Bunu sen anlayamıyor mu batan Cad. Ne«e apartımanındân kal Sh «riık *» «joe dırılarak Büyükada Camllnde lkin sun?» O I R K A t namazını müteakib Ad» ınezarlığıri Annette: «Sahi mi?» diye hay pftnnrrt^ **• *» re »»»'lar dpfrıedllecektlr. kırdı. tade alaniDas, Büyükadaya vapur îl.l» dadır. Motör ne«re<inaH> edibnestn tlânlardar nMeullyei Kalm) edlunea. (Arksca var; d» aynı saatt* kaikacaktır. CUMHUEİYET