Katalog

CUMmTKtYET 11 1 AMERİKA MEKTUBLARI j Gumhtır Reisi vc I?ak Diinkü trafik Krah İzmire gittiler kazaları Devlet Reisimiz ve Majeste Kral, dün sabah Dolmabahçe nhtımında merasimle uğurlandılar Bir müddettenberi memleketimlz de bulunan Irak Krah Majeste II. Faysal ıle veliahd Abdüllilâh ve Saray Nazm Ue yâverleri, Cum hur Reisimiz Celâl Bayann misafıri olar:k dün Savarona yetı ile İzmire müteveccihen şehrimizden ayrılmışlardır. Bu münasebetle dün Dolmabahçe meydanında bir askerî tören yapılmış, saat 10.30 da Cumhur Reisi Celâl Bayar Dolma b:hçe Sarayına gelıriştir. Saat onbire çeyrek kala Majeste Ücinci Faysal da Dolmabahçe Sa rayına gelmiştir. Buradan her iki Devlet Başkrnı açık bir arabaya binerek Dolmabahçe Sarayının tramvay yoluna nazır büyük ka pısından çıkmışlar ve halk taraindan coşkun tezshüratla. alkışlanr mı lardır. Devlet Reisimizle Majeste Kral, Dolmabahçe meydanmda askerî ihtiram müfrezesi tarafından selâm lanmış ve bando İstiklâl marşını çclmıştır. Devlet Reısleri ve halk bu marşları dinledıkten sonra as ABAMA Cenevre afom konferansından çıkan bazı neficeler enevrede 4 Büyükleria siyast bir aıılaşmaya varmalan ajrnı şehlrde toplanan atom âliralerinin de oldukça samimî açıklamalarda bnlnnmalanna imkân verdi. Bunlara dair Batı matbuatındaki neşriyatı takib ettim. Çeşidli membalardan dikkatime çarpan bariz noktaları aşağıva özetli>orum: 1 Dünya, 1975 ile 2000 yıllan arasmda, «klâsik» yani şimdiye kadar mah'ım enerji kaynaklannm kifayetsizliği ile karşılaşacaktır. Bu bakımdan, «çekirdek enerjisi» diye ad takılan atom kuvvetinin sanayide kullanıhnan, zanıret halinl almıştır. İnsanhk yeni enerji ;aynakları aramak yolundadır. (Frnn1 sızlar, kendi mustemlekelerile i tisadi birlik sağlamafı da gözönünde tutarak. Sahrayikebirin güneş hararetinden istifadeyi bile ileri sfirüyorlar.) 2 1975 yılında dünyanm 27 milyon kere milyon kilovat saate ihtiyacı olacaktır. 2000 yılında bu miktar 84 e yükseîecektir. Her sene % 5 artı^ vardır. (Bu rakamları Birleşmis Milletler teşkilâtı veriyor.) 3 Beş a!tı memleket, daha simdiden. «çekirdek knvvetini . sulh ; pavesiJe kııllanma?a ba«lam\s !r. Gerek bu tesisler, gerek bunlar vasıtasile elektKk istih^ali buffinıin normalinHen pahalı d»»il. ıırıi""ur. Rusva, i^letmefe ar*!5! bu i<n hir bü\ük <;antralın sırlorını 60 s h Feli ,> bir raporla açıklamıştır. Bir cok rf«imlerini de vavnılamı«t<r. Hîluıki bu tesisler, simdive karlar N?hru ba;ta ancak hir kaç ecnebije !'<><;terilmiştir. Şimdi bunun, reiim propagandası da japmaksızın, a«"iklanması Batıhiarca iji kar<;ılanı>'or. Zaten Eisenhower. «Atom milli olamaz, atom insnnlığın ma'ı olnınlıdır.ı demistlr. 3 Buna rağmen. taraflar. atomun gerek prensiplerîni. ?erek harble ilgîii kısrmlannı meydana beraber, sanavl reVabetile l'çili kısimlannı n^k a'ı'f'inıak taraflı«îi (röriinmiirorlar. O eHvlleri (meselâ halita n'shetlerlni) miiphem peckliriyorlar. 4 Ayn avn memleketlerdc âllmlerln biribirİPrinden habersiz kesfettifcleri sıHar ve vaptıkiarı âletler "«atı yukarı biHbirini andırmakladır. Ruslar. d»hi çenis ölçüde tesisler meydana Ketirmek suretile beseriverl tefrübelendirmişlerse de Batılılar 100 miîH rAmerikalılar 1000 misli) büvük fesisiert önümüzdeki on bes virmi «<>ne ; clnde knrmaSa hazırlanıvorlar Kııriik reaktörlcre de ehemrnjvet verilivor. 5 Atomun sanaviden. tıbdan ?ayn ziraatte de neler yapahildiği «çıklanmıstır. Romarfa1 ~dev lahana yeîStirîlmistir. Rus Slhtft^rt de hnnu mîimkün frörmüslerdir. fîene îtalvada 64 günde tohomd'in bnçHav basa?ı hasıl ed'imUtir Bu hasak'ar. normalden ^c 4î nislıefinde farla tane ibtiva erlivor. CHavvanlann da inkişafı bu şekilde kamc?lanabilivor). Di'nva niifusu 50 sene sonra iki m'sline cıkacashnrlan Insalanrı eıdasi7 kalma korkulan vnrHı. Ru iıadlar korkuvu rinlüjor. 6 Bir de. madaivanın ters tarafı: Atom bomhası etrnfa nasıl kötü şuaiar sacıvorsa. atom sanayii de sacabilir. Viteklm AmetMsada hafif, Rusvada ise gŞır h'stalansnlar olraıı^ur Hele ka7a VTikıııında ttrnfın tehlikell suaiarlü dolmnsı feci olur. Bu sebehle terlb'r ıntiine tcdbir ahnıyor. O'orri!»tik tertibattan basiavın, ms>kinelerln U'^kfan nzasa idaresine kadar Ve \merik:jlılann b'r ntom âletini pitlatıp korunma ledbirlerinl slmak ma"'>vMsıni vpomaİ!>nna kadar fRulasmıs ka7anm robotlar vasılasile dprin rukurlara •rnmülmesi mühim hâtlis.e 1 7 Atom sanavünln mutiaka ontrolıi"'!» hn'ıınamsı 7arurî eöriilüvor. Zira biivle tphltUpH bir ovunrik «phısİBra verilrmpz. Hartâ dev'etİP*H" kontrolıında kalmalıdır. Trn sulh snnnvii cahTfak hî"'h SHn^vvrıp cev"'"S!l ! r CA'""!!, ikt'ssrla Hp. sh psfte rle voni bir biçîm ver<"'pk Bİ77nru»'(>!> 8 R :l hassa çeri Va'mıs meml?I.ftlpr ba'imındni) enon>m'vpt|i hir cihet: At'nn s"na^ii. mpvrti'l feUsik »anevie kıvpsla nek d»ba hüvük ihtıs"<; i«tivor. TbHspstan haska. bîr de cdikkat meVcesi gelişmiş ıusaıl kadrnları». istiyor. Gcrçi bizde hp"i ; 7 » • t sanavii • •n ' yrk aım. <;avrete Re!rn"'i; (Fani e'ine s : '^h p.lnınd°n srpa''la sî*'îh îa 1 ! mi yapin pcfn: rrst m" 50 *!)i'*rrp'''anra >T.iç«ıj>)İ3rımiTd'> t«*'f '•r'iâ va"lısı vpnmıvarpk! Ade'ÎIcri pl''l*n. hiia^^nvar)a. dosva'n.n ısti'ste, oabuclan bir h"»ava sıa'avrak .. Ypn hsTmvaT k. o;>p at^nıyarak, \ir«i!an iyi dbne~ek i'âh . Cünkü bunlsra ?h«m^'*'s .allaı t1rrer"sind" tcrı'i^el' »1ı' hir. Kabakça köyü civannda bir kamyon hendeğe yuvarlandı. 2 kişi öldü, 7 vatandaş yaralandı Sehrimızde toplanacak olan. Dünya T'fkiye Ger.l Adsmlan Sendlkan, Den z" N*klivqt T A. O sdı «ltında Üntversitelen 2 kongresinin hazırlıkkurulan ven; Isletmede ıscüerm 1Ç0160 ı iarı Uerlemektedlr. 19 l'.â 23 evlul tar.hleri arasmda yahnva çahştırılmasını protesto etmekMcrkezi $ehrımızde bulunan blr sirpılacak olan kongreye, her memleket ted.r | Ürıversıtesıni terrsılen Rek'or veya bu ket memleketımızde bir İnşaat mal«Fendik» dun bu hu»usta bir bevanmesı fabrıkabi kurmak üzere teşebbüse mm» yaymlıyarık: ortkhiın emr.n derered'e bulunan ılim ve idare adam geçraljtır. 1 Urı iştirak edecektır 100 kadar rtkap Denlzcillk Bankajının bütün »IlepKurulaeak fabrika Kftgıdhaoede tesls ' törün katılacajı söylenerı kongrede lennin bulunmasına rağmen Denizcilık edılecek ve muhtemelen Ekira âyı başI üq möhirr mevîu ele ahnacaktır. Ban*3sı Idarecilerinln kurdugu bu orUrında faalıyete geçeceknr. Bu mevzular junlardır: Univer«ltet^Mıkta IşçiVe verilen tfUşuk Ocreti Yeni fabrika bılhaııa huıuıl tipte lerır. oğretım siaterr.indekl ro.u Üniver bina inşaatı. temel malzemesı. beton «i»a et= A kn obrak VTi'landırmıştır sttelerin araştırıcı eleman yetlstlrme bloklar, briket, taban blokları. muhteBu mevzr Ue alâkh olarak yaptığiTnız Imevzuundaki tolu ve Mlllet hayama keler > lâpr'ı'üsıreler üzenne Deniz Nakliyat $'r | istıkamet veren. İdare adamlarının lif renk ve tipte mozayik par valolar imal edecektır. Imalâtın şımketi tdare MeclM azası. Denteyolları yeti'Uırilmesınde Ünıversıtelerin rolu. dıkl plyasadan çok daha ucuza mal olaIlletmesl geml personeM yeni barernlKongre. açılısı Şale koşkunde yapıni". çıkmasım b»kledıklerini ve hunu la<ak olup. çalışmalar Ön.\ersltede ola cagı b'.dirilmektedir. Irak DahiHye Vekilinin cViı ol?nk al ıcskîarınl sovlemişlerdır. caktır. temaslan rtığer tarjftan: senede 1015 ml'von Istanbul Ünlversltesmden kongreye 30 llra civarlnda îarar ettlîi Ilerl sörfl'en ' delege tşllrak edecektir Deleeeler EdeÇehrlmizde bulunan Irak Dahlliye Denırvnllrı fsletmesinin, bu 7amrm bıyat Fakul esınden 10. Tıb. Hukuk ve Vckıli l!e Irak Emniyet Mudürü her y?T>tı8ı tpk'iirde b'ivuk bir kulfet al'ına Fep Fakulte^ınden uçer Ikt'sad Fakul iki memleketı alâkadar eden emniyet f'pcpfi bilc^rilmektedlr. | te«:nden 3 ve Oinsn Fakü tesinden 2 ve âsayis islerl etrafında gorüşmeler Bu husns a Banka tdare Mecllslnde klsidlr Ayrıca Rektor de toplantılara yapmak ad'rlar. Askerî tababet ve eczacılık br karara vanlmadı'ı anlaşümakta I kntı acaktır d:r. Penonele zam yapıldıgı takdirde | «Ankarao vapuru döndü dokünıantasyon kongresi jolcu navlunu ticretlerinin de yükselM II VekâleU TemsU Burosundan | »Ankara» vapuru dun saat 16 30 da tilmesı kuvvetle mohtemeldlr Zam ka410 yo'.cu ile Bdtı Akdenız sefermden bıloınlmlştir: ra'ina i«e ancak Umum Müdür Yusuf ; l'nanımıra donmujtür. Gemi Ue gelen Mı.le lerars» 18 incl askerî tababet Z va fln «>n Alrmnvadan dönuşünü mü yolcular arasmda Pransız fcaret ataşes) ve eczacılık dokümantasyon kongresl '.e^kıb vırıiacaktır. Fprnand Molgard bulunmaktadır. | çalısmaları. 28 ağustosta «ehrimızde baş'nacak ve 2 e>lult kadar devam Aimanyaya kursa giden ahnanca e^ecektir. öğretrjıenleri * " f 'Körtgre tnerkeı bürosu. Prof. General Dr. Burhaneddln Tuganın baakanMUntchte açılıeak olan Almanca' lıgında bugtın Ankaradan Iıtanbula geLıssn Kursuna, 1} irak etmek üzere. lerck Bırinci Ordu Müfetnjlijl blnamernlekjttlmii'ffeıı 16 alrnanci "fcğretme sında büroya tahsls edilen salonda ni. dün saat 21 de Semplon ekspresl İle korgreye hazırlık İçin çalısmaUrına i çehrlmlrden ayrılmıstır. | biîlamıştır. j Üc hafta devam edecek olan kursta. oSretnenler almanca lısan ögretlmın İtalyaya yapıran Uzüm, incir ceki kolaylıkları taceliyeceklerdlr. Ihracatı lisansa tâbi Roma r>emiryollan fşçileri Federasyo tısad ve Ticaret Müşavirlıglmiıden tkTicaret Vekâletine gelen blr nunun kongresl yazıya gore kuru uzüm, kuru İncir, Türkiye Demlryolları lşç'l*rl Fede keçl boynuzıı glbi maddvler İtalyaya ras>onunun 2 büvük kongresl. dUn de ithallerınde lisansa tâbi tutulmaktadır. Lirans olmadıjı takdirde lthallerine çalısmalarına devam etmlıtlr. Kongre deiegelerı, dun «abah Tak zı ı verılmemektedir. \ ekalet duTjmu ilgllilere blldlrmls| sım âbide'ine çelenk koymuçlar \e i b.r gun evvel muhtehf mevzular ıçm tır l seçüen komısyonlar çahşmalarına basGazetecilik Enstitüsünün lamış'ardır durumu Bugün kongrede komısyon raporları İstanbul Ünıversitesı tktltad Fakül* okunacak ve müzakerelerı yapılacaktır tesi Gazetec.lk Ens itusunun ogreum s.stem.ndekı jeri halen tâyın edllemeAvusturyah arkeologlann mışt.r. Efesteki tetkikleri Ensutunun yönetmellgınde yapılan Avus'uryalı blr arkeoloji heyetl dün değişlklıkten sonra. burada okuyanlara den Itlbaren Efes harabelerinde kazı talebe hakları tanıntnamış ve mecburl janmEğa bas'imıştır Heye'ın kazılarına, devaın, karne usulü konulmuştur. Arkeoloji Muzesi adına. mutehassıs Oğrencllerine tecil hakkı tanıyan Lf'tf Tuğnıl da iştirak etmektedir. en«tıtunun yüksek okul veya meslek Kıbnstan 25 kb'Hk bir kafile ens'ıtusu şeklınde mutalea edileceğine caır kat i b.r hukuiı verılpmemış*ır geldi 1950 senesınde faalıyete geçen ve 1952 j Kıbns Doean Turk B;rhğ;ne mensub 25 klsilik kafile Kıbnstan sehrl seneslnden Itibaren yedi öğretlm dev[ lesmde mezun veren enstitü durumumi?e gelmiştir Kafılenın Kıbrıs Türktür Cemive 1 TiH tesbıt edılememesı > uzunden metinr bildlrilen zamandan 12 saat evvel zunlarma d.ploma veya sertifka vegelmesl üzerlne. kendllerine karjılama | renemektedir. | Haber a!dı|ımıza go't: Enstıtıi Müto"pnn vapılamamıştır. Knfilede bulunan 9 katfın mlsafır | a£ liğü ve nezunlar cemnetfnin bu / 29 Ağustosta ZAFER Ç=6s!oğlu Kız Talebe Yurduna. 16 volda yaptıkları müracaatler netlce»ln ' de. Maarlf Vekcletl Tallm Terblye heerkek de Çağaloglu Erkek Talebe Yurçekilişi: 1000 ki§i>e ı ye*ı tedris programı ve ojretim «jrtduna yerlejtirtlml5tlr. 1 blldirilmeslni roüdürlükten 40.000 lira e 1 ki;i\e ^Tı«,firier, dun ssbahtan itıbaren l?r nın I istemiştir Bu hususta Enstitüce hazırresTi zıvaretîerıne başlam!Şi?rdır. 10.000 lira • her 100 | lanacak olan rapor Tallm Terblye HeBeşiktaşta acıracak talebe I yetl tarafından tetklk edilerek Enıtitüliraya 1 kur'a numarası run oğretim slstemindekl yerl belli olayurdu Tpknik Oniversite. Teknik Okul ve caktır. Oerci adamları sendi Dünya Universüeieri Kâğıdhanede inşaat profestesu ınalzemesi fabrikası kurulaeak Dün sabah Kabakça köyü civakeri teftiş etmişlerdir. Irak Krah nnda bir trafik kazası olmus., iki müfreze komutanının elini sıkmış kişi ölmüş, yedl vatandaş da ağır ve iltifatta bulunmuştur. Mareşal surette yaralanmışlardu'. Hâdise üniforması giymiş olan Majeste şudur: Şoför Mehmed Serdan idaresinKral, müteakıben generallerm, a miralların, vilâyet erkânının ellerl deki 3893 sayllı ksmyon dün saat 10 da içinde 9 kışi olduğu halde İstannj sıkmıştır. Müteakıben nhtıma yanaşmış o buldan İstrancaya giderken, Ka lan Acar motörüne binümiştir. Ay bakça köyü civannda arabanın fren nı motörle İstanbul Vali vekili Ve leri patlamıştır. Kîmyon, büyük bir süratle yol almakta olduğundan fik Kitabcıgil de Savaronaya kadar Kabakça virajını hızla dönmüş ve giderek Cumhur Reisimizi ve muhbu sırada araba kapsklanarak asterem misafirimizin teşyiinde hazır faltın yanmdaki hendeğe yuvarlan bulunmuştur. Acar, Savaronaya mıştır. Bu ant kaza neticesinde, Adoğru giderken gemiden toplar alaton köyü halkından Salâhcddin tılmak suretile selâm vazifesi ifa Nışancı ve Eyüb Çoban kamyonun edilmiştir. altmda kalarak ölmüşlerdir YolcuSsvarona, tam saat 11.25 te îz lardan, Yusuf. Enver, Nevzad, Lutmire müteveccihen limandan ay fi, Abdullah Ramazsn ve Nuri de nlmış, Kızkulesi açıklarına geldiği ağır surette yaralanmışlardır. Hâ zaman Selimlyeden atılan toplarla diseyi müteakıb kaçan şoför ya kalanmıştır. Kaza etrafında Silivri şehir namma selâmlanmışlardır. Müdde.umumiliği tshkikat yapmak Mjeste Irak Krah, cuma günütadır. ne kadar İzmirde kalacaklar, ora Buadan başka dün sehrimizin dan gene Savarona ile aynlacak muhtelif yerlerinde 9 trafik kazası lardır. daha olmuş, bu vak'alar yüzünden 12 kişi yaralanmıştır. Geçmiş ve gelecekteki C Amerikan yardımı Yazan: Reha Oğuz Türkhan ken 23 memlekeUen birıaır. Şu halde en büyük yardım Tür.V\e\e yapılmssı gerekirken, Batı Avrupanın iktisaden ıleri memleketieri daha büyük nisbetlerde yariıin aor müşlerdir: Türkiye 19, İsve; 26, Ncr veç 155, Danimarka 119. Belçika 145, Holanda 184 Ingıltere 195, Fransa 197. En çok muhtac Türkive 433 milyon dolar yardım elde ederken, iktisaden kuvvetlı, ilerı ve t: t min edilmiş memleketlerın bdşında olan Belçikı 1 mılyar 309 rr\ıyon dolar alrcıştır. Türkiye, haİKinı en hayatî ihtiyac mfddelerlndon olan şekere kavuşturmak İçin dövu sıkmtlları çekerken, fabrikalan düzP nelerle mevcud olan memleket.ere yardım kesesinin ağzı açılm.ş, Tıirkiyeye «çok muhteriı bir kalkmma programı peşindesiniz Ayağınızı yorganınıza göre uzatın, biraz daha ağır g:din» gibi kuru ve boş nasihatler verilmiştir. Terry: Pekl, stratejik ehemraiyet derecesi olmasın? Cevab Holanda ve Danimarka nın bile, üç kıta köprüsü olan ve stratejik baklmdan h;yatî sayılan Ortaşarkm anahtannl teşkil eden Türkiyeden daha fazla yardıma maz har olduklarmı unutma... Terry: Amerikcda dostluk ve hür dünya prensiplerine bağhlık Je recesi rol oynuyor diyemiyeceğim, çünkü Türk yenin en kayıdsız şartsız komünist aleyhtarı ve Amerıka dostu memleket olduğunu bilmiyen yok bugün artık... Cevab Evet, Terry. Amerlka Koreye asker göndernıeğe karar verdikten aonra ilk gönüllü memleket Türkiye olmuşrur, bunu Ja bilmiyen kalmadı. Buna rsğmen, tarih boyunca tarafsız olan İsveç, bugün muahedeyle tarafsız olan Avusturya, komurdanarak Amerikan dostluğuna ysnaşan Fransa ve İngiltere, geçen harbde Amerika aleyhine savaşmış olan İlmlva ve New York, Ağusto»: Yeni sene içın Amerikan yardımı takarrür ederken, Turkıy* zaviyesinden geçmişe bakmak ve geleceği düşünmek faydalı olabilir. Bir kere şunu iyi bilmemiz lâamdır: Amerikan halk efkârı, Amerikan Türk dostluğunu bulandıran son hâdiselerden hiç hsberdar deği.dır. Bir Arnerikan münevverine, hattâ gazeteciane^ Türklerin Amerikan yardımını kiiayetsiz bulduklannı, bu yüzden münasebetlerin şeker renk bile olduğunu soyleseniz hayretle karşılanırsınız. Amerikan hükumet adamlarının pex âlâ blldikleri bu ihtilâf Amenkan efkân umumiyesine aksettirı'.memiştir. H ç (üphesiz bu sksettirtne Amerikan hükumetinden Dek'enemez di. Ev iş bize düşmektedir. Nednnse resmî makamlarımız, prolt'sto.arın. Türkiyeden dlşarıya duvuımaK n heveskâr davranmıyorsr Hattâ A P nin umum müdürürön gazetelerde çıkan bir beyanaüna na«ran, Amerikan hükuıneti, Turkiyeye 300 milyon dolar (crsdıyı neden vermediğini el altından etrafılt açıklarken, Türk murahhasidrı kCT di göruşlerini bildiımemtş, ve sükutu tercih etmişleıdir. Terry: Senede 70 milyon dolar az mı? Cevab Aynı bizim gibi Amerikan yardımı gören diğer memleketlerle kıyaslanırsa, az, hem de pek aı olduğu görülür. Türkiye, iktisadi yardım görenlerin arasmda sonuncu vey» sondan bir evveldir. Türkler tabiî etraCanna bakıyor ve bu adaletsız durumu görünce Amerikan dostluğuna yakıştıramıyorlar. Terry: Bunun adaletsizlikten ziyade başka bir sebebi, başka bir ölçusü olsa gerek... Cevab Öyleyse mümkün ölçülere bakalım. Amerikablar hangl kıstasa göre bir memlekete yap.cakları yardımın miktarını tayin ediyorlar dersın? Terry: Bilmem, belki de nüfusa göredir. Cevab Türkiye, nüfusça, Yunanistan, Danimarka veya Holandaya nazaran bir kaç misli daha kalabslıktır. Halbuki. 2 nci dünya harbi biteliberi Türkiyenin aldığı iktisadi yardımın yekunu 433 milyon dolar iken, Yunanistanınki 2 milyar 370 milyon. Holandanınki 1.914.000.000 ve Danimarkanınki 516 milyon. Adam başına isabet eden do ar miktarl Türkiye için 19, dığer memleketler İçin kâh 119, kâh 184, Poütik zaruretler bu sükutu ma kâh 292 dir. Türkıye listenin en zur gosterebilir. Fakat hu;asi şanıs sonlanndadır. ve teşekküller, Ameriksn halk tlTerry: Belki de geçen harbde kârını aydınıattc.k içij bic bir görülen tahribatın derecesi esas fıbatı kaçırBiarnal.rlırı?r. Tiirkiye tutuluyordur. nın muhalefet lideılej'nJtn tutuo Cevab O da olamsz. Harbe da. O'7etecilerl Cemiydti.ı?, ithalât hiç girmemiş olan İsveçle Irlanda imkânsızbğı sebebile fabriKdlnr! ka bile, adam başına düşen dolar panan sanayiciler birağîna ve işnisbeti bakımından Türkiyeden ilesızlikle karşllaşan işçi £<*r.dikalanridedirler. na kadar her çeşid hususl, resmî Terry: thtiyac derecesi olabive yan resmî tejekküı Amerikan basırunca sesini duyurmağa çatı? lir. Yani iktsadî gelişme ihtiyacma mshdır. Bazan bu hükumet, dış göre yardım tayin ediliyordur. Cevab Türkiye, asırlardır geri reaksiyonların tesiri, resmî ptotesto lardan daha müessir olur. Unutma kalmış, hayat standardı düşük, ikmah ki Amerikada, hiıkumetın «A tisadi gelişmeye en çok ihtiyac çemerikanın Sesi» radyosuna nisbetle, hususl teşebbüsün cHür Avrupa radyosu > daha müessir ij förnıektedir. Benim Amerikada bö'yle husus! bir radyo programım var. Iimı «Türk Sesi». Hükumetten on paıa yardım görmeden WhomFM ısUsyonunda kendim kurdum ve /eklâmlarla idare ediyorum. Babası Urfah AsÛTÜecden olan Amerikan doğumluTerry Tashji ve değerli senatkâr Terık Bulutun da gönüllü yardımlarile üç senedir Amerikalılara hitab ediyoruz. İşte bu programda, 17 haziran günü Amerikan yardımı mevzuunda bir yayında Terry ile karşıbklı bir konusma yaptık. Bu radyo konuşması, Türk tezinı toplu bir şekilde hulâsa ettiği ve Amerikalılarla temas ve münakaşada işe yarıyabileceğinden buraya naklediyorum. Terry sualler sordu, ben de durumu şöyle tahlil ettim: Terry: Türklerin, Amerikan yardımını az bulduklan için kırıldıklannı son gelen Türk gazetelerinden okuyoruz. Amerikalıların ço ğunun anlamakta zorluk çektikleri bir hususu b z e anlatır mısın? Amerika, Türkiyenin bütün iktisadi projelerini finanse etmekle neden mükellef oUun? Cevab Meseleye bu zaviyeden bskılcığı İçin yanlıstır. Mesele sadece tek tarafh olarak Amerikamn, Türk kalkınmasını finanse etmesi gibi basit bir şey değild.r Amerikayla Türkiye, müşterek büdava uğrunda büyük bir vazife almışlardır. Türkiye de, NATO azssl olarak, kendine düşen vazifeyi, diğer Avrupah şeriklerinden daha fazla olarak yapmakta ve bu yükün altında iktisaden ezilmektedir. Sadece silâh yardımı ve senede 70 mil yon dolar, bu yüke ortakhk bakımından kâfi degildir. Yani biz, orta ğımızın müşterek yükümüzü paylaş mak hususunda gösterdiği gayreti az buluyoruz. Eğer biz, NATO vecibemiz olayısile gelirimizin bu kadsr büyük bir ekseriyetini kimsentn yapmadığı şekilde silâhll kuv. vetlerimize ayırmasak, iktisadi kalkınmamızı kendimiz de kısmen pek âlâ yapabilirdik. tarafsızdan ziyade Amerika aleyhtarı olan Hindistan bile, dost ve stdık Türk yeden daha fazla nisbetlerde yaroım görmektedirler. Terry: Ordu nısbeti ve NATO ya iştirak derecesi desem o da deOvab: Tabiî değil, çünkü Tür kiye, çok kere daha az nüfusu ve çok daha zayıf ekonomisine rağmen bütün diğer NATO memleketlerine nazaran daha büyük bir ordu beslemektedir. Üstelik, NATO'ya tek asker vermlyen İsveçle Avusturya bile Türkiyeden, yardım görme Bakımından, ileridedirler. Türklerin de işte kınldıkları nokta budor. O kadar dostluk ve yakınhk (?Ö3terdlkleri Amerikalıların, Türk ihtlyaclarına dnem vermemelerı \e her bakımdan daha fazla yardiTia mustahak olan Türkiyeye başka memleketieri tercih eımeleridir. Terry: Peki, sence hakikî sebeb ne? Cevab Şüphesiz Türk iktisa.î plânlamasının (daha doğrusu plânsızlığının) yanhş olması hakikî sebeb degildir. Çünkü rresele bu ieğıldir. Biz Amerik'dan, iktisadi oaşarımız ayarında yardım Istemedik. Sadece, ortak olarak, yükümüze ua ha esasb urette iştirak istedik. Amerikan hükumeti, istenilen 300 mıl yon dolar kred yi reddederken, zira! mahsullere hükumet elile /üksek fiat tesbiti suretile yrpılan yadımları tenkid mevzuu yapıyor. Halbuki bizzat Amerikan hükumet leri (Demokrat ol=un, Cumhuriyetçı olsun) bu «pricesupport» politikasını kendi memleketlerinde tatbik ededurmuşlardır. Şimdi de bu milyonlarca ton tereyağı, pirinc vs. Asyaya boşaltılarak, b c şka mem.eketlerin ihrac piyasaları allak bullak edilmektedir. Karşılıklı tenkid lerle bır netice alınmaz. Sadece hakikî sebebin bu olamıyi cağını belirtmek istıyorum. Esas sebeb, pek Türklerin kanaatince, Türkiyenin tuttuğu yoldan donmez olduğunun Amerikan hükumetince biiınmesidir. Türkiye, Amerikadan çok veya az, yardım görsün görmesin, Rusya safına geçmiyecek «sağlamı memleketlerdendir. Onun için de Amerik8, dolarını yardım adı altında, iki cami arasmda bînamaz olan lara harcamak ve onlari âdeta «=atın almağa» çalışmak istıyor. Bu iıe, hakikî dost ve müttefiklığe uymıyaı» blr hareket tarzıdır. Türkiyenin hiç bır zaman karşı safa kay mıyîcak olması, Amerikayı b ze var dım mükellefiyetınden kurtarmaz. Aynı gaye için mütereken çalıştığımız müddetçe, imkânlan daha fazla olan Amerikadan, başkalarına esirgemedıği nısbetler daıresinde Türkiyeye de yardım etmesini beklemek Türklerin müttefik olarak hakkı dır. *#* Ücazanrha hîimaliniz İŞTİRAK NİSBETİ NE KADAR FAZLA OLURSA OLSUN ! VE • 01R Iratlı Küçük Cari He.«aplar. aylık yatınmlara gore 255075 ve 100 liralık 4 guruba aynlır. Her guruptan 250 numara arasında 1 çekiliş yapılacağmdan her 250 numarada 1 kişiye mutlak kazanma inıkânı verilmiştir. tşte bundan dolayı iştirak nisbeti ne kadar yüksek olursa olsun Irath Küçük Cari Hesap sahibinin kazanma ihtimali daima sabittir A A A A A A 1ticitiriı1f1ck1t 1OOO kişiye 40.000 lira Q DİKKAT: İlk İrat sahipleri arasına katılmak için son hesap aç« tırma tarihi 25 Ağustos 1955'dir. izahlı broşürlerimizi İSTEYINİZ. Türk Ekspres Bank işde emniyet ve sür'at Güzel Sanitlar Akademisl talebelerı içın, >"U mekteb'erde bulunan Kızılay sube!e!nln tesebbHsü İle bir yurd blnası ternın edllmiştlr. Beşiktaşta, Serencebey yokujunda bahçe ortasında bulunan köşk binasının tam.ri icm Kızılav I=t»nbul Temsil hr. etlnin yaptıgı temaslar müsbet netıce verml? ve Kızılay Genel Merke7i bu yurdvn tesisl İçin büyük ölçude yardımda bulunmuştur. AĞUSTOS 17 ZİLHİCCE 28 İ i 3 Bu konuşma sadece bir rrisaldır. Muhakkak ki menfaatlerımız için propaganda yükünü sadece hukumete terkedemeyiz. Zaman olur ki resmî ağızlar, Amerikan hslkıni hitab etmekte zorluk hissedebılırler Maamafıh bu mevzuda hükumetimızin de Türk görüşünü açıkça Amerikan halk efkârına aksettırmesi lüzumuna kanıim. Bu sene sadece 100 mıKon dohr yardım alabıldiK diye bu kadar sarsıldık ve ıgeıeck sene daha fazla alırız her haldjn diye avunuyoruz. Bu tehhkeli oır hayaldir Amerikada bütün meml"ketlere iktisadi yardımın esaslı surette azEİtılması yolunda kuv^eta bır cereyan vardır. Esasb bır gayret gösteremezsek, herkesink le birlikte bize de yardımı büsbütün azaltmaları pekâlâ mumkündür Fskat eğer görüşürrüz Amerikan basmına, münevver halk efkârıns ı z müessir Kongre azclarına duyurulabılir ve müsaid bir cereyan yaratılabilirse. netice almamız kabı.dir Bunu hususî teşekküllerin nEsıl yapabileceklerini de bir başka yazı.nda anhtacağım. TÜRKİYE ^ BANKASI paranızın... istikbalinizin emniyetl Abonelerdcn teicfoıı bakım ücreti alınacak Telefon mukâlemelerine yapılan «on zamdarı maada te!efon bakım \icreti adı altında abonelerden senede blr mlktar ücret tahsil edilecektlr. V. | 5.12U2.18I16.07J19.06I20 48 3.18 E. ]10 06 512| 9.01|12.00| l.4I| 8J2 ENGIX OYAL Efer jeii ufandırscak bir hissin • Cumhufiyei» varsa, bunu her z.man ona kur^j biı haksızhk S2>man .cao e*Ur. Yoksa . bana gülümse bakivımi . Ona gülümsedım. Ve tıaşımı avuçlanna bıraktım: Butün o geçenler ne^di Nalân?! .. Bir trejedikomikî... Hakkm var. O cinaî masallar, takibler, tevkifler, bütün o acayib macera Nalân bir kahkaha attı: Ya o Reis maskeli naydud. o' halânim kılıklı canavar?... Fakat Nalân kabul et ki, son hâile, b.zim için hakikî bir felâket oldu... Bunu da bir «fidyei necat», hayatınızın bir sadak^sı telâkkı etrıek lâzım! .. Nalân usul usul saçlarımı kanştırıyor ju. Aramıza uzun bir sessizlik girdi. İçimde öyl^ bır yorgunluk, ru humda öyle bir hüsran vardı ki, Nalânın yanıbaşlnda, onun leylâklanı teneffus ederek ycşadığını hu hazinelere bedel dakikalar bile bana artık tam bir saadet duyurmuyordu . Bir şey eks:lmişti... Nt idi o acaba?... in Kdehı !%• Haydi odana git, yatağına yat ve Handanı düjunerek tatlı tatlı uyu\ .. dedi. T" 1* 1* ile CENAP OYAL Evlendıîer. vojfluİEtanbul 15 Ağustos 5c KERİME Hayplim uzak maziye, yılîsrca evvele doğru skıp gitti... O aydmlık günlerın saadetini, gepgenc yüreğimi saran bâkir heyecanlann coş kunluğu yaratıyordu muhakkak!... Hayatta soluk almadan ıztırab çekmiş, nihayet bu ıztıraba alışmıştım Belki de eksilen bir şey yoktu, sadece bir alışkanlık vardı ortada!... Nalân şefkatle: I sadece senin kalbindi Nalân!... de [ Fırtma çıktı!.. dedi. Çabukllah!. . dim. Nalân alnını carr.a day^dı. Yaıı camlan kapatalım!... O halde niçin mesud olmadm? Akşamdanberl hava çok durgun, karnnlıkta çözük saçlarının sım.aî; Bılmiyorum... Belki nankör ol gökyüzü bulutluydu. Anormal bir âdeta esrarlı fosforlar neşrodtjordu dckme bir duğumdan sıkıntı vardı. Bunun bir fırtına do ProfUı, balmumundan ilâhe tasvirini andırmaktayaı Ma Nankör değilsln; her çok «e ğuracağı tabiî idi. ven gibi kanaatsizsin... Bütün meŞimdi, kapalı camın ardmdan Na nolva kadar taze olan tennr:en busele bundan ibaret! .. lânla karanlık geceye bakıyorduk. ğulanan görünmez blr tütsü, beni Bfşım dizlerinin üzerindeydi. İ Ağacların kara şekilleri fırtınanın öylesıne sarhoş ediyordu ki, onu şık çemberı ikimizi nurdan bir hâle şiddetinden büklüm büklüm olmak sarmamak için kendimi güç tutuyor Zavalh Kenanım!... dedi. Ru içine almıştı. Artık ne geçmişi, ne taydı. Da 1ların ve saçakların uğul dum... hunun ufukları o ksdar geniş ki, de geleceği düşünmek istiyordum tusu korkunçtu... Deniz, simsiyah Hayran bakışlanm ona öylesine hç bir saadet cemberi orm. lam ma Benim içın var olan Nalân, her bir boşluktan ibaretti... dslmıştı ki, gözünün kuyruğu İle nasile kuşatamaz... Senin özledığin yoksulluğun davasıydı.. Böyle b;r gecede Handanın a bana baktığını neden sonra farkehayatı yaratacak mefhumlar yeryüBirden camları şiddetli bir rüz çık denızde bulunması ne kötü bir debild m... zünün lugatlerınde bile mevcud de gâr sarstl. Pencereler arasmda öyle şans eseri' .. diye söylendim. Bu anda o kadar Handana ben ğil!... Havanın boşluğunda güneşın kuvvetli bir cereyan dolaştı ki, oziyorsun ki Nalân!... Hakikaten öyle!... zerrelerını toplamak kadar imkân danın içinde hafıf ne varsa hep Sahi mi? . Yarın sabah ilk ışim. vfpur sız elde etmek istediğin şeyler .. s n i uçurdu Nalânla yerlerimizden acentasına telefon etmek olacak.. Dişlerinin bir çift muntazam di Benim elde etn.ek istediğim ftrlamıştık Nalân: Hayırh haberler alınz ir.şal zisi parıldadı. Elimden tut?rak: Sabahleyin, aşağı kattan gelen bir takım seslerle uyandım, Fırtına d n mişti. Parçalanan bulutlar arasmdan çıkan güneş, sabaha karşı kopan sağanakla yıkanmış olan tabıatı parlatıyordu. Acele giyınip aşağıya indim. Nalân salonda bir erkekle fransaca konuşuyordu İçeriye girince, Mosyö Herbert'le karşılaştım. Mösyö Herbert, bizim eski piyano hoca»ı madam Janefin damadıdır. Onun (G...) vapuru acentasında çahştığını bildiğim için, birdea yüreğimden bir kablelvuku hissin yüdırıml geçti... Mösyö Herbert ellmi büyük bir saygı ile sıktı. Rengl bembeyazdı Nalân lse, gözlerinin içine kadar arfrmıstı Benim galona girmemle kesilen konuşrranın b r felâket gizlediğine art'k hiç şüpSerr. kaîmadı Her ikisine de sabırsızc* baktım Ne oldu?... dedim .. (Arkası var) rıîn i r f ^ k W ' P T ? <*« "«>' mem'eketler olack ?ibi eörünür. Vfl1 Xhone 15 kumştut Turlme Lır» Ki ^ır* < w «3SO 'A >« I I Beklenen son romanı çıktı İNKILÂP KİTABEVİ I «Itk «vlı K ö *, \i I M k l »0 <"0 ı • I) I K K <\ ediııneııı af'"ITHPT evr*k