Katalog

CUMHTRİYET T Mayıs 1955 Taum: GVORUB RESİMLİ ROMANIMIZ Bir Dtokiomn Macerası | v 3 ! a n : SOtTBtRA» 7|{gJ Çeviren: MAZHAR KUN11 YUNUS NADI EN GUZEL FIKIR YAZIS Resimli Romanımız g KO t NW M 1Gangsterler Yatağı tnkılâbları Nasıl Koruyabiliriz? Yaıan: Zeki Ozan (Bafra) İnkılâbları koruma veya geliştirme davasına iktidar ve muhalefet partilerinin işbirliği yaparak partılerüstü bir prensip kararma varmalarile başlanabilir. Bu cıheı iyice sağlandıktan, inkılâbların korunması kanunî ve adli teminata sımsıkı bağlandıktan sonra üzerinde durulmasını faydah gördüğüm tedbirler şunlardır: 1 Hükumet en büyük terbiyecilerimize sosyal bünyemizin icablsrına uygun bir «kültür seferberliğı» programı hazırlatmaa, ıkt'Jar da bulunan bütün partiler bunu harfiyyen tatbik etmekle mükellef tutulmalıdır. Bu bir terbiye ve ihtısas işidir. Bizim bu sühınlardaki görüşlerimiz, yapılacak ht;rhangi bir kültür seferberliği orogrammda tetkik konusu edilmesini, temcnni ettiğimiz bir takım şahsî rrıütslealsrda*i ibaret olacaktır. 2 Harsımızı Osmanıı kültürünün tesirinden kurtaıinağa çalışıyor, kifayetsiz taraflarını batı medeniyetinden aldıklarımızla l e â fiye uğrsşıyoruz. Bu arada öz Türk lüğümüzü, miili harsımızın öze'Jiklerini incelerr.iş ve bugünkıi kıymet ölçülerimize göre koıunırıası gereken ve gerekmiye/ı tarîf'arını belirtmiş miyiz? 3 Tarihimizin öyle bir cah'.âki müessese» si vardır ki asırlar boyunca yaşamış. emsaıin, oaima gölgede bırakmıştır. Şan, şe:ef doıu vakıâlarımız, fazilet ve hjmaset destanlarımız, dünyada misü görülmiyen İstiklâl Savaşırmza, onu takib eden sıra sıra devrimıere kadar bunca millî mafahuimiz hep o müstesna biricik vasfımızın temelleri üstünde yükseıraiş ve yükselmektedir. Bizı teknikte ve daha ban sahalarda bir hayli geride bırakan Avrupa medeniyeti bile o mebzul kültür ve imkân kaynaklarına rağmen bu üstün hasletimize ulaşnbilmekten henüz pek uzaklardadır. Her biri bu shlâkî vasfımızın oırtr inci tezahürü olan bir çok kıymetli «teamül» lerimiz gelişjguzal müteessir olmakta devam ettiğinrz batı eereyanlarile gölgelenmiyor mu? bile raaddl imkânlardan ziyade manevi vahdet bağları korumuştur. 6 İlkokullann şimdilik alü »eneye çıkanlması. Zamanla ortaokula çevrilmesi. Şimdilik alt: seneye çıkarılacak okuUann son iki sınıfında «inkılâb dersleri» okutulması. Bugün bazı derslerle ilgili olarak verilen bilgi tamamen kifayet sizdir.7 Ükokullarda sınıf usulunün ilk üç sınıfa inhisar etmesi. Son üç sınıfta zümre usulunün tatbikı. Elemanlann ilkokullardaki kabiliyetli öğretmenlerden seçilmesi. 8 İlkokullanmınn dörtte üçüne henüz müzik terbiyesi girmemiştir. His, heyecan, hattâ ideal kaynağı olan bu biricik terbiye vasıtasını tamim etmedikçe hissî terbiyemiz daima yanm kalacaktır. 9 Ana okulları ve çocuk bahçeleri açılmalıdır. (Bakanlığın son tfsarısında bu kayıd mevcuddur.) 10 Âmme hizmetine memur yetiştiren bütün okullara inkılâb dersleri kojmalı, yurdumuza dağılan memurlara aynı zamanda inkılâbları tanıtma ve yayma bakımıncan birer (misyoner) vsst kazsndırmalıdır. 11 Aynı maksadla halen devlet kadrosunda ve hususi müesseselerde çalışan bütün memurlan, imamlarımızı, hatiblerimizi, vaızlanmızı açılacak inkılâb kurslarına tâbi tutmalıdır. DIMA RARİKATİULERİ 1 Teımnuı aonlarına do&ru talebeler birer birer dö) Uüyorlar. Site yavas yavaj canlanıyor. Güzel kızlar da ço ı ualmağa baçlıyor. Filipona gelince, o jişmanlıyor. Onun, bütün cahsması gazetelerde otomobü satıs ilânlaruıı takib ;tmek ve »t yarıslarını okumak... Bu mevzularda olan bil, msinin onda birine tababette sahib olsa yeter. 2 O blttlji zaman Filipon eline polisye romanları Jaiıyor. Hava da gıcak olduğvmdan c°k geçmeden sekerleme Jyapmağa baalıyor. Beni çalı$ır gördükçe zavallının ifade| jinden bana acıdıSını anlıyorum. 12 Yerli filmciliğimiz ıslah eJilmell, halkjn kültür seviyaini yükseltmek gayesile film serıleri hazırlanmahdır. 13 «Müfredat programı» ndaki eğitsel sonuçlan dikkate alarak kültür filmleri çe^rmeli ve ilkokul yavrularımızın istifadesine arzetmelidir. 14 Dil davamıza hiç olmazsa bugünkü ihtiyEcları karşılıyacak mahiyette muayyen bir veçhe vermeli, gerek bu meseleyi ve gerekse coskun ve heyecanlı bir inkıiâb edebiyatma ka\Tjşrr.ayı gaye edinen bir akademî kurulmalıdır. 15 Iktisadî hareketlere gelince: Türkiye bir ziraat memleketidir. Topraklarımızdan âzamî derecede faydaİEnabilmek için moHarsımızın tasfiyesi cihetine gı dern vasıtalarla bir ziraat metodu dilirken bu hususları ıncelemiç. tutturur, çahşma aahasım büyük tasnif etmiş, muad;ller;ni Avrupa müstahsillere bırakır, şehirlerimiz<3a aramış, şayed rasfl.vabilmiçsek de sanayii geliştirerek küçük müsaralannda bir mukayes» yapmağa tahsillerimize iş sahası sağhvabilirsek inkılâblsrımızı yayma ve gelürum görmüs müyüz? imkânlarına daha fazla 4 Batı ile aram'zcia açılan bü liştirme yük medenî mesafeyi kapitımaya kavuşuruz. kadar üimde, teknikte ondrn müteessir olmak zorundayız. Medeniyetin tesiıile bir çok geieneklerimizin değişmesi de gayet tabiîdrrAncak bu akmtı esnasında oilerek. bilmiyerek benimsemekte yanştığı mız körü taraflar yok mudur? Yeninin iyisini, eskinin kötüninü biı çok ırünevver anlamış. Bundan ne çıkar? İnkılâbları, bünyesine t£.tbik etmekle mükellef bulunduTimuz halka bunun hesabını vcrmiyecek miyiz? Türkçülüğe, milliyetçiliğe, muasır medeniyetçıhge dayanan bir hars nunzarîsı ortaya koymadıkça, bunun feisefe^im yapmadıkça millî terbiyemize nasıl bir istikamet verebihria? Topl'ui'j^nn şuurunda ve vicdanında milli ahlâk ve fazilet duygusu namına ne yaratabiliriz? Ferdleri müşterek kıymet hükümlerine, doia\ tsile birbirine n?sıl bağhyabiliriz? 5 Din cehaletten kuı lan.dığı anda inkılâbları korumj davası bitmiş demektir. Bugün hiikumetçe ve milletçe bütün imkânia;M başvurfrak köylerimizi ^ruphndırmak ve her grupa bir yatıh böige okulu açmak, yetişen nesli olduğu k*dar hdkımızı da bu yanlış din terbiyesinden kurta mak lâzımdır. Programlarına inkılâb cersleri de konulması lâzım gelen bu okullar en modern eğitim ve öğretim vasıtalarile donBtıldığı takdirde s?ğlıy?cağı faydalar pedsgoji tarihine sorul blir. Unutmıyalım ki bu aziz milleti en elinı şartlar içinde Özür dilerim... Biraz evvel yer tutuldu. Gaıdiyan Bu oyunun sonu neye varacak... Anlıjamıj orura. Hesabı o ödeyecek! 3 Site iyiden lyiy« canlandu Her taraftan konuşma, |îülüşme gürültüleri g€İiyor. Bir *üm koridorda bir kadınm j '«eülmesi isitildi. Filipon h«men uyanmıa olduğu yerden doğj (ruldu ve çıktı. Aksam döndüfiü xaman pek keyifll idi. OPON Elle fösterilmeı Ayıbdu! İsfanbul Asliye i'kinei Ticaret Mahkemesinden: 955/221 Bu »1a Dior un sabah modeli! 4 cAzizim dedi, müthij bir Avusturyalı kızla tanış ıtınv. Tatn benim tipim. Yalnu, bir arkadası var, onu bırak mak istemiyor, Sende onunla meşgul olsan! Araba He gesecejiz. Haydi, çabuk jfel». İtiraı ettim, işim var dedim, dinletemedim, (Arkası rar> Türkivede neşri hakkı yalnız' gazetemize aiddir. «CUMHURİÜET» în Tefrikası: Antori GalyaoSI'J Epiinald Galya vekili tarafından, Konya Ecza Henosu tarafmdan müvekkline verilen 14955 tarih ve 892 No. lı 2500. 14955 tarih ve 893 numaralı 25S6.20. 14955 tarih ve 894 numaralı 3500 lirabk üç bononun zavi oldugundan bahsile iptaline karar verüme^i taleb edilmiş ve mahpmece de Ticaret kanununun 638 inci maddesi mucibince keyfiyetin 45 eün müddetle üç defa resmî ve savrıreçmî gazetelerle ilânma kar?r verilmis oÎTnakla bahsi gecen bono lann 45 aiin zarfınHa mshkememize ibraz edilmesi aksi takdirde ipKadın Size bu nıiras işimi anlatarak taline karar verileceği ilân olunur. Değil mi? canımzı sıkttm... Bu atım. bu avını, bu da babam! Teçekkür etti. oturdu. Oturur orurmaz: Ne iştir bu! dedi. Emniyet teşkilâtı mensubları öfkeden küplere biniyorlar! Bay Yan Çu, meyancı kadının giz'i faaliyetini, tabii. hiç bilmiyordu. Emniyet teşkilâtı sözünü işitin ce, Nina kulak kabartmıştı. Hngi mese'eden bahsediyorsunuz Bay Yang Çu? Sahi... Sizin h?lı°riniz yoktur! Söyliyeyim: ama n"hrem olarak, kimseye ağzınızdan bir şey kaçırmıyscağınıza söz vrriyor musunuz? Bayan Ying Nins, meselenin aslmı anlamak merakile, hemen söz verdi. Pekâlâ. snlatayım. Bilmem, duydunuz mu. bundan takriben altı gün evvel, çiçek kayıklan etrafında bir tarama yapıldı, İşittik. Jlesele ne imiş? Herhalde hırsızlık olsa gerek. Hayır, Seçmezevkler gemisinde, Hshiao isimli bir şüpheli şahıs tevkif edildi. Firmoza ajanUrı hesa bına casusluk ettiğinden şüphe edihyormuş. Emniyet teşkilâtı, bu ada mı, dört gün bir hücreye kapadı. Beşinci gün olunca, adamı müthiş hararet basmış. Komiserin karşısına çıkardılar, önüne bir fincan çay koydular, uriilini çöz bakalım,» A»n diler. İtiraia razı olursa, çayı iç» biıecek. (Arkatı var) Akşam saat altı olunca bir karara vardj. Yapacîğı iş hakkın», aricadaşlarına hiç bir şey söylemeden, Seçmezevkler gemisine kumanya getirmiş olan adamın kayığına bindi. karaya çıktı. Dosdoğru, Bayan Ying Ning'in evine gitti. İhtiyar hizmetçi kadm, kapıyı açıp da karşısında onu görünce şaştı. Nina'yı hanımının yanma götürdü. Genc kadınm bu mevsimsiz gelişi, Kanton"lu yabancı karıyı da hayrete düşürmüştü. E\Telâ. gemideki kızlardaa biri h?stalandı zannetti. Fakat Nina iza hat verınce, daha da hayrette kaldı. Genc k=ıdm şöyle demişti: Gpmide bundan fazla oturamıyacağım. artık •ahammülüm yok! Bu bekleyiş beni deli ediyor. Bayan Ying Ning kaşlarını çattı. Sizi böyle telâşa düşüren tıeÜr? Bay Hshiao'nun tevkifinden ha 7 beriniz var, değil mi azar can acısı çektiriıken zevk du kika sonra. spHire uz=ndı. uvudu. düğü farzedilirse, Nina dönüp ge , birini görmeğe gideceğini haber Bayan Ying Ning bir müddet onu lebilirdi. Tersine, adamın işkence>e j vermek üzere ihtiyar hizmetçiyi ayacak. Söyliyeceâi sözleri de bilıyorum: «Bayan Semavi Bohur, bu seyretti. Şimdi kendisi de saşkındı. dayanamayıp etrafmı ele vermesi I ramsğa çıktığı sırada. birdenbire, halinde, firar yeaâne kurtulu? ça ! sokak kapısı şiddetle çalındı. Nina. olan işten dolsyı son derece mü | Nina'nm heyecanı sâri idi. Bay tessifim, diyecek... Fakat sizi polis Hshiao'nun metanetine güvenen resi idi. Zayıf bir ihtimaldi gerçi, | korkudan bağırmamek için kendini umumî karargâhına götürmek ar ! meyancı kadın, şimdi, polislerin, ama ne de olsa küçük bir ümiddi. zor turtu. zusundayız... Yoo. bir şey değil, e | ne de olsa onun ağzından bazı isim Bayan Ying Ning birdenbire aİş işten geçmişti. Kapana kısılhpmmiyetsiz bir iş için... Alelâde. ler alabileceklerini düşünmeğe baş yağa kalktı, bunısuk elini Nina mışlardı. sıçıaj hiçten bir formalite... Sakın kork lamıştı. Adam pek çok isim biliyor nin omzuna koydu. Nina, *** yarak uyandı, gözlerini faltaşı gı'oi mayın. Benimle beraber Kantona du. Hshiao'nun, metanetini kayeclin. Mukpbil casıısluk servisi şe betmesinden her zamsn korkulaoi açtı. Bayan Ying Ning loş dehlizden <;evıren: HAftUJl VAROGLU fi, sizinle daha yakından tanışma lirdi. Hshiao, yalnız Nina'nm adını Nedir o?... Ne var?... sessizce geçti kapı kanadındaki küdeğil, Binbiröpücük gemisini satın Bayan Yinş Ning iğildi yavaş çük delikten baktı. K?pı önünHe Tabiî. cak bu herif, kızlerm göğsünde ğı pek istiyor!» Sonra birdenbire beni motöre alma işini tasarlayanın adını da sesle konuştu: Şimdi onu işkenceye koyacak cigaraâinı söndüıüyor. bir adam duıuyor .kapınm açılma Düşündüm, yavrucııSiım, de sını bekliyordu. Bayan Ying Ninş, lar, cürüm ortaklarının isimlerini Kaçarsanız, daha Nans Yanga bindirecek, dişlerinin ansından, söyleyiverirse, hiç şüphe yok, Bayan Ying Ning'i. ihtiyar bir gece di... Ortadan kaybolma ku"':l"iız I ıslık gibi bir sesle: «Yılan kan! söyletecekler. varmadan sizi yakal^ıiar. bir daha baktı, bu sefer rahat bir Bay Hshiao kat'iyyen, kimseyi Çin büyüktür. Human'a geç Cehennem büyücüsü! Yürü... İğ kuşu gibi boğacaklar, cesedini do bana yerinde görünüyor Hsklısı nefes aldı. Gelen, birinci bölge ğu şimal d?ğlarındaki yırtıcı kuş nız... Tehlikeye girmiyelim. Hcraen ele vermez. meğe muvaffak olursam daha em renc ihanetlerinin cezasını çekemahkemesi zabıt kâtibi Bay Yang lara yem diye atacaklardı. bu gece gidec?ğiz. : Siz öyle zannedersiniz. Ama bu niyette bulunurum. Bir manastıra ceksin!...» diyecek. Çu idi. Telâş arasında unutmuştu: Kadm. tepeden tırnağa ürperdi. istemiyorum. Saçmalıyorsunuz, kızım! Bun Evet, evet, Bayan Yina Nin». . Günlerden salı idi, ihtiyar memur adamların tatbik ettikleri usulleri sığınacağım. Olmek Bu delişmen Nina, yüreğine korku gitmek lâzım... Sizin hayatınız da lar hep evhamdan ibaret... benim kadar siz de bilirsiniz. Önün Bayan Ying Ning! âdet edinmişti, salı günleri gelir, ode sonunda onun ağzından lâf ala j Nina'nın heyecanı karşısında, ka Bu gece gemide kalmak iste salmıştı. Halbuki, Bay Hshiao ile tehlikede! nunla birlikte çay içer, şehirde olup caklardır. İtirafları benim için he ; dın merhamete geldi. Ona teminat miyorum! Ban bu akşam beni mi birlikte tevkif edilmek ihtimalini Nasıl hareket edeceklerini ^irük biten işlere dair hasbıhal ederdi. men ölüm demektir. Mezbahaya ı vermeğe çalıştı. safir edin! Beni evinizde saklayın arasıra aklma geti»'Tiemiş değildi. te kararlaştırdılar. Saat dokuzda, Bay Yang Çu elli beş yaşında götürülmüş kuzu gibi boğazlanma Niçin böyle korkuyorsunuz? Baypn Ying Ning! Size yemin ede Hshiao, ise, mutad soğukkanlılığı köylü kadınlar gibi fakirane kıyağa niyetim yok, gemide kalamam. Ben Bay Hshiao'yu tatıınm. Gayet rim ki yarin çıkıp giderim. Benim ile, işkencenin hiç bir zaman dilini fetlere bürünüp çehre faecekler, kadardı. Çoktanberi t^nışırlardı. Ne yapmak istiyorsunuz? merd adamdır. Soğukkanlıdır, can hakkımria hiç bir şey du>mıyacak çözemiypreBİne dair kendisine te çek çpk arabssile, Kantonun dış Bayan Ying Nine'le sobbet etmek Gözden kaybolmak. acısına tahammülü vardır. sınız artık. Sizi daha fazla tehlike minat vermişti. Böyle, demişti ama, mahallelerine gireceklerdi. Orada. ten zevk duyardı. Bayan Ying İmkânsız. Yok, yok!... Siz hayale kapılı ve maruz bıraksııyacağım. Nereve belki de sırf övünmek için söyle banliyöye işleyen bir otobüse bine Ning'e minnpHsrdı, çünkü meyan Madam Ying Ning, rica ede yorsunuz. Öyle işkenceler vard:r sittiğimi soran oiursa beni görme mişti! Son dakikada, kendini bıra ceklerdi. Kasabadan kasabaya geçe cı kadın, vaktile ona, Kantonlu bir kıvermiyeceğini kim temin edebi rek, büyük merkezden yavaş yavaş yetim krz bu!mııçtu; o da bu kızı. rim. Bana yardım edin! Henüz va kı insan tahammül edemez. Ben Hiâinizi söylersiniz! ıızaklaşacaklardı. Gizlenecpklerdi. nehir kenaıındoki küçük evine yer kit varken kaçmak istiyorura. Kan eminim ki bu gece yahud yarın Bayan Ying Ning, Nina'ya temi lırdi? tondan, dilenci k a n kıyafetinde, yahud da iki gün sonra. ıstırab nat vermeğe çalışıyordu Fakat genc Bayan Ying Ning, çp'lhde uyuyan Çiftliklerin kapılannı çahp dilene lestiiTni^ti. başımda bir sargı bezi ile çıkaca karşısında gevşiyecektir.. Sonra' da kadın öyle heyec:nlıydı ki hiç bir Nina'ya gözlerini dikmiş. s bit un ceklerdi. Allah yardım ederse, belBavaa Ying Nin;». gelenin Bay ğjm. Sa.list huylar: bana dehşet ve o korkunc Hu Ven Yu, riyakâr su •seyle sükunet bu'inıvorrlu. Belki zarlarla bakıyordu. Netirî ifibarile ki de. tehdidi altında bulunHuHrı Yans Çu nHucr.ınu aörünce ra'natmiith;> pkıbettrn kurtulmağa mu İHrnış onu İ T I i alrnıs. Mir>q'vj t kren bu korkunc Hu Ven Yu'nun ratile karşıma çıkacak. Şimdiden uyur diye, Bayan Yinş Ning ona i'eri sürdüğü kaçma tek'ifi, biisbüolurlardı. elinin altından uzaklaşmağa çalışa gözümün önüne geliyor. Dudakla bir kadeh konyak verdi .Nina, kon tün de mantıksız değildi. Hshi^'idım eripıek kıza da ralı^t neİPS alcağım. Biliyor musunuz, polis olai rında tatlı tatlı sözler. Bana azar yağı bir yudumda içti. Bir kaç da nun hiç bir itirafta bulunmadan ÖJBayan Ying Ning, akrabasındau dırmijtı. Misafiıe çay ikram ettiler.