Katalog

ALTI CUMHURtYET 9 Mart 1955 GEORGE StMENON II KESJMEf ROMANÎMIZ B> Dokiopun Nacerası SOüBtRAN « Çeviren • MAZHAR KIJNT j YUNUS NADI sCtîlüktfah EN GUZEU NK.IR /AZlSi Resimli Romanımız |^ Gangsterlei* Yatağı Devrimlerimizi nasıl koruyabiliriz ? Yazan: Mehmed Salihoğlu (Ankara) tulmasdını kolaylaştırır. S DtL DEVVRİMt: Osmanh toplumu, nanl çeşidli ultulann bir PROr. NtMBUS'nn MACERALABIı kanşımı idi ls« Osmanh dili d», öylesine bir diller kanşımı haüni almıştı. Türkçemi», eskidenberi •rabca v acemcenin istilasınm uğrayarak özbenliğinl kaybetmiçtl. y ğ Yabancı krikler r» eklerle, yabancı kuraUar» gör« uydurulma» 1 Ocak aı .nda kurslar tekrar başladığı zaman bizB binlerce moloz kelrmenin, terkibin, tl'^ri t e ş kışılık grrplarj tyırdılar. Ertpsi gun, tPsbit edılen acayib bir karmaşası halin» gtitn ,j.raa< en çok evvel geldik Iki sıra ma^an.n üstunde, u^erdilimizin, öğrenilmesi de, yanl '\!ı örtulu cesedler vardı. Kımse kon'ijmuyordu. Cespdleda ayn bir ihtisai istiyecek der». (ı ı birmden dığenne gidiyor ve bu kımsesizlerın halıne cede güçleşmiîti. Böyl» bir karm*/ / c j o r d u k . Çok geçmeden bunları bize bırakacaklardı. sık dille, bir ulusun bütün ferdl»büü f D h <.(." Dİaklıkları içinde bu vucudlerin halinde insanlık vakari nasıl anlaşabihrdi birbiriltT V» ş i t y . r a dokunan bir şev vardı. l li hayatı nasıl gelisıp (I «, • pilebilirdı? Geniş halk kütlelertota Batı Avrup» toplumltn 14 15 anlayamadığı yapma bir »eçklnl«r inci yüzyıllara kadar hıristiyan di dili yaratılmıştı. İşte dil devriml fl». tflrkç«aia ninin dogmatik ve lskolastil» rihniyetinin karanlıklan İçinde yaşı bunyesine u>mıyan yabancı k«liyordu. Fakat, barutun iilâhlarda meleri, terkibleri atarken, dflimixfa> f«« kullanılması, yeni kıtalann keşfi, yajıyan ek v« köklerinden matbaanın iceadı vt eski Yunan kendi »meklerin» T« kurmllann* kültörü ile tem«* neticesinde Ba gör» Velimeler ttretmek, tttrkçenta g»ğlıy»cak biridk tdı uluslar, hflur düşünceye do^ru bağnnsızlıgını kımıldanmağa başladığı halde, Os yoldur. Böylec» zümre dül yertn», manlı cemiveti, günden güne artan uhısal bir dil, bir kütle dili kurmu« olacağız, demektir. Bır nhuu» askerî. kudreti . ile, teokratik . bün dili. ' , . ..~ , , , düsunce hayatının *«».« «ı * t l i ei..... ,. , . temeli l vesını busbutun pekınleştınvor, ' * . , ,..• ıtn Meşhur «The Jubilee Singers» mıstık ve iskolastik bır dünya go, , ,,. ıı uı J;ı u. , .. .. . koklerıle bılınen, ısıklı bir dü hafeüy»r ruşunun zamanla çurumece vuz ' , . , , , • , , . , lıne eetırmelc »arttır. gSrfllflr Yakmdan bakıbrsa ki turmuş hareketsız havası içmde, devrimlenmİTm bir tek ı n u a v t Sadec* Amerikanın bazı bakımlardan gerl geriya nidi dır. O da, Ulusumutu B«tılı anla değü, dünyuun yor, bazı bakımlardan da yerind» mı ile ilen bir toplum htlin» geitr2 Teşrıh yardırr eısı nihayet geHi. Çizdiği şema tanınmı« ***** halk sayıyordu. !arı dalgm dalgm takıö ederken içim zden çoğı.nun gcuü mflziği Hxkıa (nıpu mek, yaşayışıraızd» mttsbet bilim15. ve başhyan yeniden Baü •oylerenleri sebsız, "îjda^ız dınlıyen cesedlere kaymışiı. (Th« Jiıbil** SınAvrupada 16 ncı yüzyıllarda doğu» j ] e r ; hâkım kılmak; kısaca, lamanıa Az sonra hepimıı yer!er:mize gıttik ve ıkı aydır yağlayıp ve uyanı» hareketi, bir yaadan ta | akışuıa uyabılen eanlı bh rarlık gers» yakında lehrimiı* f«l«cek ^szırladığ'iRiz â l f > :leri Çikanp, yeııı lâst'k eldivenlerı gıybıat olaylarmı, bir yandan da top i halıne gelmektir. Gay» bu olunca, T« S«r»y nnemaBinda 25 mart wat i k Ayni zamancıa bjrer de sigara yaktık. Bırkaç dakıka] lumsal ktırumların nedenlığıni aevrimlerimizin parçalanmaı bir 18J0 da r« 27 mart puar Mat 11 da sonra salon dümanlandı ve boylelıkle resed kokusu birI (mahiyetini) düşünmeğe ve eleş butün olduğu ve hepslnln «jmi ti iki konMr Tereoeklcrchr. fNegro J e ı e c e j e kadar ortulnl:; cldu. Orada bu s>aat kadar sukutırıp araştırmağa doğ.u e^aslı bır ı tızlikle korunması gerektiği anla Spintualj» türkülerinin an kudnelle çalıştık. akım halıni alıyordu İnsan aklı, ç ı ı ı r ş; m di nasıl korunacaklanna retli icracın olam bu Nrw Yorklu bin yıldır tasımakta olduğu zincir gelel'm: trup, rcpertuvanada tınınmn parlerden kurtuiarak hayatın, tabiatın 1 Önce ilk re teknlk Bjtretlm» çalan ihtiva «tnMktcdır. özüne, yonelmışti. Once. tabiat kütle eğıtımine var gücümüzl» 8olaylannı gozleme (muşahede) ve n e m Vermeliyiı. Bunun için de a) J. Zirkta'in Avrapndakl başarMi deneme (tecrube) yolu ile incele k l s a zamandan her Türk köyünü Istanbul Konservatuan öğretmen meğe; sonra da toplumsal kurum (, lr üiç o ku'a kavuşturmalıyn, b) ları ve olavları irdelemıye koyul r a d y 0 ( î a m o dern eğıtim metodlan lerinden viyolonıst J. Zirkın, bır mustu. Bo\lecp bir çok yeni ger n a g o r e hazır'anmış d r = pıogram buçuk aydanben Italya v« Franaae> çeklere. duşunce ve duyguUra u ] a r l ^gulamalıyız c) BoİB» tıyat da yaptığı konser tumesmden şehUşan inssn oğlu, o zam=na k^d=ır r o l a n . gezıcı tıyatrolar ve =ınema rırruze donmuj vt Kon$ervatuarda Huşunulmesî bıle gunah sivılan j a l ; a halkın avağına kadsr. canlı dersierine başlamıştır. dmsel konulan da ıncel»meğe ve v e m e rleni ha\ at ornekjerrıı r / xr Jozef Zirkın, eşı pıyanİJt Margetartışma sahasma almıştı. Artık m e l l y i z . rf) t e k n l k eleman yetı=ti rıt Zırkin refakatınd» Bari, Udms, her mesele hur bır duşunce ile ele r e n o k l , n a n m ı z m s a , . , s ı k l a z a . Napolı. Roma ve Pans şehırlerınd» alınıyor. sebeblerı araştırıhyor. o m a n d a o n o n b p ş m l s l ı n e ç l k a r a c a k konserler vermı? ve jabana gazelaylan birıbırine bağlıvan genel t e r ! b n ı e r l a ı r a a ı , v , z . s ) Yaşl.'ar ıçın telerde sıtayışkâr yazıiar yazılmıçkanunlar meydana çıkarüıyordu. I k o y oğretmenlerine bağh, oğretim tır. Bu konserlerde J. Zirkın ve M. 1944 yıhndanbeıi Yeni Gln* ormanlarınd* yafMMÜrta O I M 4 .Ja»«a I W T « » M atomjmt Insanlann doğada (tabiatte) ve vf e ğ l t l m k u r s l a n a ç m a ı l y l z . Zukın, Vitah'nın «Chdconne», lerde yakalanmıslardır. Bunlar, Ikiaei Clhan Harbtnia aena «rdl|tei ¥ • T a ı ı n ı ı j iMı harbi toplumdakı (cemıveneki) yeri, ı k , ı D e v r i m ] c r ı m i z i korumak 1Pıokofıev'ın «Sonate No. 2 Op. 94», kayb«ttijini kendilerin. n l a t a n l a r a kafly^o tnanmak l^«m«triel«rAr. Tvkmndakl twtaa, h u b i n lın gereklerine gore düşünülüyor, sa k o n u l m u ş k a n u n l y a s a k l a n C. Franok un «Sonate la Maj.ı, son a «rdigtni bir tflrlft kabul etmek ictemiyan 4 Japoa a«kwl. T M I Q1*t'4m T«k7«jrt hartkather problem faııan* daha iyı bır m l n l ] v e t I e y u r u t m e h ı g u ç l a n c e M . "~ düny. hayatı, hakıkatlerle «ydın l a n d l n T i a d a m u s a m a h a gösterm^ Szımano\vskyın «Aretuza'nın pı leri sırasında cekilmlstir. narı» ve R^vel'ın «Tzıgane» eserlanmış bir yaşama duzeni saglamsk m e ] l v ] z lerını çalmışlar ve takdır toplamışulküsune bağlanıyordu. Müsbet oı 3 ' I r h c a ı u n s u r l a n g e ç i m o l t â . lımler hızla gelişerek teknik oır 1 k k 1 an ık' vüz lardır. 1 medeniyet meydana geldi. , ™ ^ ^ *h"™ d a ^ v e m e k Şan resitaü Hur düşüncpye yani, İnsan »klı i ç u l ı parüler üstü bır devnmler nın egemenhgıne (hakimıyetme) m , , k l y a pmalı ve bu türlü suçla Soprano Diana Jamıeson, plyanlst davanan bu venı h?yat anlayışına n i s , i > e n s a htekâr avdmlan, kuru Feıdı Ştatzer refakatınde, bugun 3 Birden, canı sıkılan Şavas, ayağa kalkti ve demir ve tarzna bugün, kısaea Batı me J a c a k " b l r d e v n m ı e r d i v a m maııfeti saat 2115 te Kuçuk Sahnede bır tabağında bulunan cesod parçalarını arkadaşlanna atmadenıveti demekteyiz. )e p a l t l İ P T . , m z m bunyesınden uzak şan ıesUah verılecektır. fa ba$ladı. Ayni zamanda: «Kalkın ey oluler» aıye bajırıSon vuz ellı vıllık toplumsal ge l a c t.rmahvız Filârmoni Derneğinde resital + yordu. Dığer arkadaşiar da hareke e katıldılar ve c s e d lişmemzm. Ataturkun dehasında 4 Dl'n d e r s İ P r m l b u g u n k u a c l k Mesul Cemıl, pıyanoda Afif Tekparçaları havada uçmaga başladı. Parça kalmadığı ?=ıman toplaMp prpns1st.Mıâi d e ^ t n l e b h a l l n d p n kurtararak. en az lıse taşın refakatıle, 12 mart cumartesi da tabaklan attılar. Sanki, yamyamlar harbedıyordu Nırımızin sm=cı r'a. Ort?c?zm mıstık e E . l t l m l , l d e n g e çmiş ve ozel o'arak gunu saat 18.30 da Filarmvıi Deme. ve kaıanhk dunya aoruu verme, y e t l ş t i n l m , a , r l m d l n a damlarma hayet herkes gene yerine oturdu ve yüzündeki yağ izlprini gınde bu viyolonsel resitali ver«musbet ılimlerle aydınlanmış hur o k u t h j r m a k ^m< g e r e k l l t e d b l r l e r ı silmeğe koyuldu. Hademeler bu gibi sahnelere alışkın olcektır. bır dunya gorüşu aetırerek. u!u"=u n p r n e n a ı m a l,yız duğundan ortalığı süpürüyorlardı. muzu hurrıyet, adslet, hakikat e .,. Böylelikle an anelere sadık kalınm\ş oluyordu. Artık R A y d m p o l ; t i k 3 C l l a n m l Z ı Amerikan re«mine aid sergl musavat esaslanna dayanan Batılı y s s e t m e v d a n ! a r ; n r l , ..g, , e v verirölüye alışmıstık. «Aderıkan Resım bir toplum haline yükseJtmektir. . j . e n y a l n K p a r t l l e r ı n n p r o p a e a n . Sanatından Seçme E0 halHe. devrimlerim'zi koruma d a s ı n ı y a pmamalı, UIUSTJTI'IZU ayserler» Sergısi, 12 davası, bugıinkü fırtınalı dünva d ı n ı , k e u n l e r e götürecek olan çağ mart cumartesi saat şartlan içinde, bızler için bir olum d ; ( Ç b l ı , m ı e n d e devrimlerım zı He 17 de, Beyoglundaki k?hm davası dem^Vt'r Yani, yuz ^ a ı k çnğıjilu^unun anlıyabılerr;ı Haberler Merkezinde vıllarca ılerlememıze engel clan a c l k v e j^rjorp ),ır d [ ] i e anlatmalı, Ameııkan aç.lacak ve 26 marta kadar devam Ortaçağ kalıntısı duşunc»>»rle. duv ac ,k)amalıdırlar. Suları, kafalarımızdan sokurj atm'k, E ğ e r \u k a n H^ sunduğumuz pas ederektır. Bu sergi Bırleşık Amerika Dev. bız Turkler için kaçmılmaz varlık ı a r ı Ç p r s i n He Mılletce, Hükumetce şartı olmuştur ] plp verio ç»1t>=ir=ak sovgili mil letleri Bu\uk Elçısi Avra Warren e Yuksek ahlâki preTMn1«ri ile. ı o ( ] t T n z ç o ktan hak et«ıği r=^'?ş tarafınrîan açılacaktır. Ayni gun Haberler Merkezi zevıcdanlarımız ıcın manevi bır bes n R v a t sevivectre kısa zamanla ka lenme kavnpgı rlabılecek dimmizı ,.,„„,,], v e «Cıımhurivetimiz de •n;n katında fotograflarla «Amen<le, zamanın akışına u\Trıvan para ,l e l o bet pavıdar kalacaktır» D"v kadj Muzık) seıgısi ve saat 17 45 zıt unsurlaıdan vıkavıp temırhve r ,^pl e nrrizi komm=>k, bu b=.kım<lqn te 1 ıncı katta sanat filmleri gosterek. öz ?nlamı içmde venıden dunlecektır. zenlemek kaçmılmaz bır zaruret j | a Vorio^nı°sınp v?H'm Şehir Galerisinde sergilor halıni alnrstır. haVlsrna dp.vanan üei avi r 5 a n dTıbbuelıler Sanat Sergısi» ŞeYukarıdakı du^üncelenn ışıSı d ı n h; r fn'ıım h=liie eol"i«"iİ7İ Londra gazetelerine göre, yukarıdaki resi mde görülen Rosina C h a m b c n Q« Douflas Paraltmda Ataturk deMimlerıri bır k o ),,.l c t ıracaktır. Buna candan na hır gaıerı=ının bujuk salonunia, tridge «yılın aşkını» yaşamaktadırlar. Plymouth şphrinde dok amelesi olan Deuglaı, tevgilislnl Dogan Dermenın cKumaş kompobir incelıyerek, yakından tanımpğa n , v o r u z . r 4 Yalnız, sarısın şair Suleri, kokulu mendlli ile yüçahşalım: , zısjo'.ları seıgısi». dıger salonda 19 ı3 jjlında tsnınmış, ona 500 aşk mektubu ile şiir yollamif ve nihayet geçea hafta 1 LÂİKLIK Dın iş'erıni fer" ve Saıme Belırın resım sergısi, alt mışlardır. Duğunleri pek yakında yapılacakhr. ! zunü silmekte devarr. ediyordu. Gozlerırdeki ifade, o ka• di vicdanlara bırakarak, dunya ış i Bir haftada Hmamınudaıı \idar barizdi ki, Şavas. nihayet dayanamıyarak dedi ki: kdt salonda ılgı u>andırarak devam lerinden avırmak; Hun^a işlermi tle [ japılan ihracat 8«Ne o kucuk bey yoksa hojun» gitmedi mi? Gitmedi etmektedır. insan aklınm BerekİPrine ve havaŞehrımız Tıcaret Oadsı geçen haPa </ya. hem b^jle şakaları hic sevmem. Ölülerle eğlenilmez.. ınde tın gerçeklerine göre vürütmektır. ' 5 lımanımızdan yıpılm ihracat «Fikir Yuvasuıda» konferans j)" Hadi canım sen d« ölülerle d« artek şaka edemezsen bu 2 HARF DEVRtMt Kol=v o ^ ı n ' tesb.t etmytir. Şehır galerısmdekı i ış neye yarar' Burada bir saattir uslu uslu oturuyoruz BUIM gore narta Ea.und3 1 manımız«Fıkır Yuvası» nda (Halbuki ölülere hıirmeten bir dakika sukut muhafaza edikuyup yazma öğrenmeyi sağlıyan d a n 2 7 y a b ancı mem.ekete 3 mUjon tertıblenen sanat ve (lır.3 Şavas'ın hakkı vardı. Vâkıa, etrafımtzda ölaler vardı bu devrimimiz. hem toplumsal 6ğ 919 bın lıra rutarında 29 çesıo mal }ama/bizier gençtık. Bu her günkü facia iç:rde bzım yaşakultur konfeıansların renme ve avdınlanmavı olumlu gondenlmıştır. )mamız lâzırndı. dan olmak uz"re 14 fmımkünj'kı'mış; hem de yeni Bu rakamlara nazaran »on haftaîarda l (Arkası var) " . .. , ., . ,. j Manbul hmanından japılan ihracat m't pazaıtesı sast 18 Je Vpdad Nedım Tor tarafından »Zevk ve kusakların (nesıllerın) ısUn dog b l r m l k a r a z a l r a l . ı r . yTürkiyede neşri hakkı yafnız' gazetemize aiddir. Ayar Enstıtusui konulu bu konfematıği ile DoSu iskolps'ı^ıni mevdana getıren eskı k^n=klardan u 5 jabancı firma>a fabrika kurıııa rans veıılecektır Yunan Birliginde sergi zak kalmasını sağl=m hr. | musaadesi verildi Sanyerde Buyuk Fırsai 3 KADIN HAKLARI: HerseyYabancı sermajejı teşvık kanununBeyoğlu Suterazi sokak 19 dakı TURIST HEVKI den önce ann» olan ve erkeğının dan fa>dalanarak jemden beş yabancı Yunan Birliginde Yunan edebısaV Pb asa caddesı uzer.nde, can yoldaşı, hayat arksdası olması f'™a^a memleketımızde fabnka kurınşaata hazır vsziyUte ina aıd bır kıtab sergısi açılmijtır. , ~.. i i j ı ı ı i mak musaadesı verümıştır Kurulacak mar cuırumu alınmış 600 Tiyatro Derneği sanat günü gereken Turk kadını, Prkeklerle f a b r l k a I a r d l k l | v c n a k ı ş , l p l i ğ l M2. satıhk arsa. Büyük bir tobrıt> Tıjatıo Derneği dun eşıt haklara sahıb olmsnın şuuru k l m y a sanayn g l b ı tesısleraen ıbaretapartıman. veya otel ve loCep Tıyatrosu saloile jahsiyet kazanmıstır. Bovlece, ur. kanta için elverişli. Mürahayatı güzelleştirmede olsun, yüruAyrıea bır Amerıkan ılrketi de mem nunda «Tek kişılik» caat Tel: 36477 47268 vazaeçilmez bır yard'mcısı halıne leketımızde tur,5t,< faaliy.tlerle me9gul sanat günlerınden ılven ramanm doğurdugu yeni ıhtiÇivi imali için lüzumlu tel , , . , . topluiısal olmak uzere bır suDe te«u edecektır. . . felmiştır. Kadınlarımız vaclan karşılamada oısun. erkpğın kmp Sabahaadın Kud geliyor P DOKIOR havatın her sah?=ında çalışmsk subulunmanıak^adır ret Aksal ile başlamıştır. Tıyatıo . , .,,. . , Pıjasamızda Derneği aktorleri tarafından sana» retıle. mıllı gucumuzun \ P ıstıh=a| E % , e l c e k ] l o s u limızın artmas'n<la olduau gıbı. kraboı:ada guçlukle •e en az 300 ku çının şıir ve hıkâyeleri okunmuş havatımızm renk'enip duzelenme ru'u tenım edılebılmektedır. DahiUve Mütehasstsi Çıvı fabrıkaları ıp .daj .n?dae yok sanatçı, gunün sanat konulan uze sınde de esaslı bir unsur olmaktash Hısa.i So NTo 262 ce\ablandıımı c lugu juzunden faalıyetlerım durdur rındeki soıuları dır. Tltorr 80480 ınuşiardır. şimdive kadar yaymlamamış oldu | 4 KIYAFET DEVRİMİ Kıhk Oğrenaıiımize gore çdvi fabrikala Su şıir ve hıkjyelerind^n bazılaı ı rına tellerinın PİYANO ARANIYORİ kıy^fet, bır h?\ıit anlayısının eş tımızeIu7un lu çivı uzere >olamemleke okunmu=tur S. K. Ak^Tİ. bulunan gelaılmek çıkarjlvaya ak^eden e,oruntııWiı!ir Kavat Guv^nhk Konseyinin bu ny içinde baskanlı ğını \apacak olan Türk delegesi Selim Saıperin Dr. HAFIZ CEMAL Alman maıkalı az kullalaıa ırridlarni'ş bueı kı'abmı aı tar^mı de^ıstııeıek bir toplumun ü\%\ bılaıııimekteoTr. eçen aj ki böşkan Holandflı dolegcvp tır hâtıra vordığmı ya'mıştık. Mem'ek°tinp donmpkt» olao Gelfcek pfrtılerın karaborsaya lntı •nağan etnıijlır. nılmış bır Konsol Pıyano Dabilive rvine eş"?sın3. kıl'ğ'na ve knafe kalııı onlemek maksadıle fabrıkdiarın To'aiKid d'lcıtsi. k"ndısuır> ii.Hı.'r p.n'^n şumu; ir ı il= g jrulmektedır. Bır yanında S«lıra aranıvor Telefon 25323 e UîKMAfJ HKKTM tıne de b'r çekıduzen. bır jEiıİLk ımal^tının hukumetçe tevzıg tâbı tutu^arper, dığer yarunda da Belfikalı delege gorulmektedırler. Selmi muracaatlen. | OtraayoJu 104 vennesi, onun eski hayattan kurDevrimJerimizin nagıl korunac»ğııu araştırmadan önce, onların nedenliğini (mahiyetini) iyic« bilmemız, kavranıaııuB g*rektir. Osmanlı Imparatorlufcu, her bakımdan bir ortaçag kurumu ldi. Siyast alanda. mutlak otorıte olan padişsha; toplumsal (içtimaî) alanda da islâm dininin doğmalarma. yani donmuş, katılaşnuj bir dünya görüşüne, hayat anlayışına dayanıyordu. Hele ranıanla, dmsel inanclann gölgesinde, zehirli bir mantar gibi yetişen hurafeler; kafsları. ruhlan iardıkça; dogu iskolâstığine dayanan bu toplumsal düzen, yürüyen ramanın dofturdu&u yeni gerçeklere uyam«« bir hale gelmişti. unun imleri FRANKFURTİ 640 T. L ^ AYBERK L