Katalog

tKl CUMIIURÎYET 12 Şubat 1955 2. Üniversite slîesl Vali dün Şehir Meclisinde verdiği izahatta 1 200 yataklı birinci sitenin bitmek üzere olduğunu, ikincisinin de yakında temelleri atılacağım söyledi Üsküdar tramvaylarının devri Karar henüz tasdik edilmediğlnden yapılmas' 'üfünü" S O H B E T L E R I 1 ABAHTAN ABAHA... Diplomayı hak etmek için. ••11 isanlar, tıpkı yaprak döküp yaprak açan ağaclar gibi, kelime değiştirirler; malum... Bu harekeün temposu ıımumiyetle yavaştır. Fakat rürkçe yaa dili, son çeyrek asırda öyle bir inkılâb geçirdi ki, şaşırücı oldu. Zira genclere âdeta, geçen nesillerin dilini okumamak. öğrenmemek telkin edilmiştir. Halbuki, eski bir iki neslin yazı dilini okuyup anlamıyan lise mezunlarına başka milletlerde rastlanamaı. Onlar, kendi nesillerinin usulünce konuşur ve yaxarlar. Lâkin dedelerini anlarlar. Hele tarih ve coğrafya ölçüsile bütün millî dile sahib olmayı hedef rutmıyan edebiyat fakültesi mensublarına hiç bir yerde rastlanamaz. Bizde ise. halen 25 yaşında olan Türklerin 17 sene evvel vefat eden Atatürk tarafmdan yazılmış Nntuk isimli eserl okuyup anlıyamaması tabiî sayılıyor. Pazar nüshamızda bu mevzudan bahseden yazıma «Mustafa Kemal Derneği Baskanı A. Muhtar Kumral» imzasile bir cevab aldım. Ku zatın mektubundan, ana fikirlerj naklediyorum: İnsan güzellliğt ve matematik L Yazan : • Bugünkü dünyada matematiğin girmediğı ne bir müsbet ilim şubesi ve ne bir teknik vardır Franlen ıslahat ve icraata sa İlim Akademisi azasmdan Paul Şehir Meclisi dün saat 15 te aru f Daha sonra. Kütahya ve Kayseri Montel son günlerde yazdıgi bir girişilemedi kat Ferzan Arasm başkanhğmda Talebe Yurdlan için ayrılacsk yermakaleye matemrtiğı tıpkı meşhur Üsküdar tramvaylarının Istanbul tngiüz fizikçisi Lord KelvLn çıbi toplanmıştır. Gündemdeki teklif ler hakkmHakj teklifler müzakere lerin bir kısmi alâkalı komisyonlara mevzuu ediİTiişt'r Bu mevzuda *Ö7 Tramvay idaresine devr hakkmda alarak onun şu sözlerini tekrar ile havale olunduktan sonra. levha ve alan Profesör Gökay. Istanbul Be • ki karar henüz tasdik edilmediğn başlıyor: ilânlardan ahnan belediye rüsu lediyesine dijjer vilâyetlerden bu t den bu Idarede yapılması düşünü«Bahsettiğiniz şeyi ölçebilir ve muna aid tarifenin tadili hakkın yolda müracaatler vapıldığını. bu j len ıslahat ve icraata eirişilemo neticeyi aded ile ifade edebilirseniz daki tarife encümeni raporu görü talebleri gözönünde tutan vilâvet i mujtir. Bu itibarla idare epey za o vakit o bahsettığiniz şey hakkınt'a şülmüştür. Bilhassa elektrikli ilân ve helpHivpnin harekete geçmi« ! mandanberı gene ziyanına işlemek maliımatınız var demektir. Aksi 1 lara aid tarifenin müzakeresi bir olduğunu. 2 nci bir üniverc'tp takrfirde bılginiz müohemdir ve tedir. hayli tartışmalı olmuş, neticede bu tesirrn Kadireada kunı's^ğını ve | Ankaradan alman malumata aa kimseyi tatmin etmez.» tarifede yüzde elli tenzilât yapıl plânlannm hazır buiiı^dnğunu bil izaran Nafn Vekâ!eti. deviı karannı İnsan vücudile meşfful olan en Vekiller Heyetine sevketmıştir ması kararlaştırılmıştır. dirmistir. Vali ki: başlıca ilim tıb olduğu için evvelâ Spor ve Sergi Saraymda almacak « Bizirnle siteei Vali Hive ist'h Halbuki tasdikin Hogrudan doğru matematiğin tıb ile olan alâkasmı yapılması ücret tariiesi hakkmda kavanin ko za edenlere zaman ne eüzel. ne be ya Nafıa Vekâletince düşünmek elbette dcğrudur. FilBununls misyonu raporu görüşülürken ba 'ig cevablar verivor! Üniversite mümkün görülmektedir hakika makale sahibinin dedi§i «ibı beraber bu işin Hqha fazla uzamızı üyeler, Spor ve Sergi Sarayınm sitesi senelerce evvpi havaidi ve bir hasta koğuşuna girdiginiz zabugünkü ıdare tarzına temssla, bu lâtife mpvruu id\ Fskat buçün. yacağı kuvvetle / ulmak' v 'ır Ds man ateş çizailerini ?österen müntesisin Ucarî bir zihniyetle i$letil 1200 vataklı 1 inci site b'tmek. Ikin vir işnin bir an önce yapılmasın! hanilere bakınca derhal matem?tik mesini tavsiye etmiflerdir. eisinin temelleri »•ılmak i'zeredir bekleyenleı Üsküdar tramvay a ile temasa geçmiş olursunuz. Bu Zira devir muamelesi Vali ve Belediye Başkan vekili Kısa bir zamands. 7S0O ta'ebevi ç:ı melesidir. münhaniler ile bir tar=ıftan bildiğiProfesör Gökay, Spor ve Sergi sa tıgı altma alacak modprn teı=i«lpıe | yapıldıktan sonra amele maaşı îs miz adi hesab ile Desc^rtes'm aded rayırun tesis maksadma uygun bir sah'b olacsğ'z. Müt»a!<ıb vıllar.'a tanbul tramvavlanna aöre ayarln lerin şekillere bağlantısı hep hirden şekilde işletildiğini ve gayenin de ise. ahsab talebe vıırdİ3n"iTi tarihe nacak ve şimdikinin bir kaç mis akla gelir. Buna eöre tıbda mateline çıkan'araktır. bu olduğunu belirtmiş, kavanin ko karışmış oldufrunu eöreceğiz.» •natigin tatbik edildigi daha bir Asıl mesile. Üsküdar ve Kadıkoy çok verler vardır Reçetelerae ilâcmisyonu raporunun kabulünü isteVali ve Belediye Raskanınm bu karşılayacak lann miktan. ilâclann tesiri zamamiştir. Neticede kavanin komisyo izahatından sonra, Imsr müdiirü havalsinin ıhtiyacını nunun raporu ve bu tutanakta be bu sitelerin plânlan hakkında ma şekilde seferler tanzimıdir. Istan nmın hesabları da iptidsî bir malirtilen ücret tarifesi kabul olun lumat veTmiç. netirpde teklif ma bul Tramvay Idaresinin bu husus tomatik oldugu gibi Ambard sabita bazı tasavvurlan vardır. Bu ser tesi HAnilen ve idrardaki üre mikkama havale edilmistir. mustur. viste daha ziyade otobüslere ehem tarlarile kandaki üre miktarınm ..«•.ımnRnuııiiiııllllllllllllllllllllllIIUllinillllllllllinilllllllllMinııııuKiıı miyet verilmesi düsünüldüğü tfibi nisbeti de rezrimurabbaların hesa Emniyet Umum Müdiirü Ahnanya ve Japonyadan "Istanbul cihetndeki tramvay ara bile elde edilen biraz daha ileri maAnkaraya döndü kamyon ithal edilecek balarınm bazı değişikliklerle karşı tematiktir. İntegral hesab meselâ Piyasanın kamyon ihtiyacı günden tarafa nakıi de mevzuu bahistir. Blrkac gündenberi şehrimizde buluen ince (şa'ri) damarlann mukaveîtüne artmaktadır. Soylendigine göre bir nan Emniyet Umum Müdürii Ethem Tramvay ve Elektrik idaresi. UsYetkiner. dün sabah uçakla Ankaraye çok kamyon yedek parçasızhk yüzün küdar Beykoz yolu mevcud plâ metini tetkik etmek için kulianıiır den garajlarda muattal durmaktadır. gitmistlr. Cerrahlarm yapacaklan ameliyat Yakında Batı ve Dogu Almanyadan na uygun olarak yapıldığı ve asSehrimiz Emniyet Müdürii Alâeddin 1200 kadar kamyon Eris de. önümüzdekl pazar günü ak mektedir Japonya ile gelecegi bildiril falta çevrildiği takdirde bu hat taki muvaftakıyetlerin de bir deyapılan anla«receve kadar evvelden bilinmesi şamı Ankaraya gidecektir. ma gerefince bu memleketten de kam ta otobüs servisi ihdas edecektir. ihtimali hesaba dahildir. Hattâ büyon ithaline başlanaeaktır. MilM Tesanüd Birliğinin yan yük bir cerrahın günün birinde Fındık piyasası hareketsiz müsabakası neticeleri Dün limanımızdan yapıtan meşhur bir matematikçiye müraMaaril Vekiletinln tava&nıru 11». or Fındık satiflarında piya»a hareketini caatle gayet kansık ve müşkül vaihracat 2 milypn lirayı geçti taokul v* li»elerde in*an haUarı mev kaybetmi»tir Kooperatiften alınan AkSon 24 «aat zarfında limanımızdan ziyetler gösteren bir hastanın büzuunda açılan müsabakaya aid yazılar çakoca maUarının 263 kuniftan bırayapılan İhracat yekünu ikl milyon 42 tün ahval ve seraitini anlattıktan Milll Tesanüd Birliği ikincl başkanı ve kıldığı bildirilmektedir. Giresun men»e'li fındıklar 267 ku bin liradır. sonra yapacağı ameliyatın ne gibi Kabatas Llse«l Fel««fe ögretınenl Dr. Bu arada Batı Almanya. Fransa ve bir netice vermesi muhtemel olduZiya Somar. Çisll Terakki Lise«i Ede ru^tan muamelc gormektcdir. İsviçreye iç fındık. Bulgaristana balbiyat öğretmeni Huriye Gönül, Kabamumu. Flnlândiyaya »ünger. tngilterey» £unu sorduğu vaki olmuştur. Uş Lisesi Edebiyat »ğretmen! Şair İhtimalî hesab, bugün bütün çalpara. İtalyaya tütün. MacarUtana Behçet Necatlgi! ve Ged1kpa(a OrtaoÖLÜM keçi derUİ. ve Yunanistana taze balık muamelelerimizde, bütün rtıhî halkulu Türkçe öjretmeni Nezahat SoAkçakoca eşrafından Semidizade Ra sevkedilmiştir. lerimizde. hastalıklarımızda keyifli mardan tefekkül eden bir juri tarıfınsım Özbaktr kerimeıi, Harb AkademUİ Ocak ayinda 1008 çift evlendi zamanlanmızda işe karısan müthiş dan okunmu» ve derecelendirilmijtir. 1955 yılı ocak ayında Tstanbul Bele bir unsurdur İstatistiklerin hepsi Buna göre. H»e öjrencilerinden Er Sdüsyo grup âmirliiinden emekli Fuad zincan Lisesi VTI Tenden Talât Gü! Urkırny eşi. Ankara Büyük Sinema diyesi hududlan dahilinde 1008 çiftin de bu ihtimali hes?ba dahil değıl lapojlu birinciliği; Isparta Liseei VA Müdiirü Sadrerfdin Duyıak hemfiresi, evlenme akidleri yapılmıştır. Evlenen erkeklerin S43 ü bekar. 98 i midir? Tam bu yazıyı yazarken Adan Gün«»r Navman ikindliği: TrabTon Semsipaja Halk Kütübhanesi Müdürii Lis««l VT A djn Aid« Emiroğlu üçün Mutena Uzkınay. Muallâ Tüzel. Erdoğan boşanmış. 67 si dul. kadınUrın 834 ü merikada bir yerde yapılan bir çok culütü, Ortaokul öğrencilerinden. Sun TJzkınayın valideleri. Hâkim Nejad Tü bakire. 111 i boşanmıg ve 63 duldur. istatistiklerin işe yarar bir netice Ayrıca yapılan Utatistiğe gore. 758 temin etmediğine dair bir fıkra oku purlu Or'aokul III. sınıftan M»tin relin kayınvalideti bekâr erkek. bâkire ile. 58 bekâr erkek Baran birincfliği. Sslihli Ortaolrulu ITIA ŞÜKRİYE UZKINAY dan Ayyıldız Aktürel de ikinciliği ka 11.2955 günü Hakkın rahmetine ka boşanmış kadın ile. 27 bekâr, dul kadın dum. Filhakika fizik. kimya eibi 2anmı$lardır. vuşmuştur. Cenazesi 12 2 955 cumartesi ile. 45 boşanmış erkek. Baktre ile. 41 büsbütün riyaziyenin eline geçmiş «okak 22 bo§anmış erkek. gene boşanmış kadın ilimler müstesna olduğu halde diEvvelce Uân edilmif bulunan mükâ eünü Goztepe Rıdvanpafa öğle nama İle. 12 bosanmıs erkek. dul kadın ile. numaralı evinden almarak fatlar ögrencilerin »dreslerlne gönde zını müteakıb Kadıköy Otmanaga Ca 31 dul erkek bakire Ue. 12 dul erkek. ğer hayatî ilimlerde yüzde yüz kat'î hesablarla işin içinden çıkarilecektir. miinden kaldırılarak Karacaahmeddeki boşanmif kadın ile. 24 duy ?rkek. dul mayız. Fakat bütün bu katiyetsizaile makbereslne tevdi edilecektir. AlUh kadınla evlenmistir. Safa Kıhçlıoğrunun dumşmasma Bir Amerikan harb gemisi geldi liğe rağmen bugün hayati ilimlerin, fâhmet eyiesln. yeniden başlandı Kocuı. Kardeıi, Çocuklan, Amerika Birleşik Devletlerinin. Ak hayati hâdiselerin esasında dahi denizde vazifeli 6. filosuna mensub ihtimaliyet unsuru hâkimdir. BilDamadı Sahibi buJunffuğu Yeni Sabah gazeV S. S Gairnard muhribi bir hafta hassa tedavi ilminde nice nice ritesinde Bajyekil Adnan Menderese *** kalmak üzere dün sabah limanımıza çektiği telgrafı neşreden Safa KıhçlıEmfkU Yarbay Hamdi Gürün eşl. Dr gelmiştir. yazî ameliyeler, hesablar ve bunoğlunun 6 ay hapse mahküm ediıdilğiGür ve Seniha Giirtm anneleri lara göre resmolunan grafiklere ni. fakat kararın Temyiz v>ahkeme«inDemirciler Derneği Ankaraya müracaat ederiz. BAYAN NİMET GÜR ce bozulduğunu bildirmiştik. Temyizin heyet gönderdi bozma kararı üzerine Safa Kılı<;hoğlu 11.2.1955 cuma günü Hakkın rahmetine bugün öğle naSehrimiz E>emirciler Derneğinden bir nun muhakemejine dün yeniden 1 inci mazı Aksaray Cenazesi Camllnde kılmValide Şimdi hasta adamın tedavisi heyet demir ithalâtı hakkında Ticaret agı ceza m a h k e m e 6 i n d « b a ş l a n m ı ş t ı r dıktan sonra aile kabrijtanlıjına def Vekili İle görügmek üzere Ankaraya için işe bu kadar kansan matemaM u h s k e m e gizli nedüecektir. gttmistir. tiğin acaba sapasağlam bir insan «Aydınn şilepinin getireceği kahve 6 aylık ihtiyacı karşılıyacak MEVLİDİ ŞERÎF Brezilyadan kahve getiren «Aydın» şilepinin bugün Mersin limanına varAilemlzln büyü^ü ması beklenmektedir. MEHMED TAHSİN Bu kahve memleketin 6 aylık ihtiCERRAHOĞLU'nun yacını karsılıyacak mıktardadır Bu İtibarla Ticaret Vekaleti bütün I ruhuna ithal edilmek üzere ölü vilâyetlere tamim göndererek üç aylık j münün kırkıncı gününe musadit 13/2/1955 yarınki oazar günü ikinr kahve lhtiyaclarının neden ibaret olnamazmı müteakip Teşvikiye duğunu sormuı ve bu aksama kadar camil şeriflnde memleketlmizln bu hususta bilgi vermelerini Utemiîen kıymetli ehl) Kur'an ve mevtir. Kahve gellr gelmez vilâyet mute j lidhanlanndan belediye mezarlıklar müdürlüğü baştmamı duahan medleri vasıtasile ihtiyac nUbetinde Hacı Hafız Nusret Yeşilçay işher vüayete dagıtılacaktır. tiraklle Hacı Hafız Akkus. Hacı Hafız Rahml Gürses Hacı Hafız Dursun Akterazl, Hafız Medd Şubat 12 Cemaziyelâhır 19 Seslgur. Hafız Zekl Altm Hafız All Günes. Hafız Eaad Gerede, Hafız İemail Danıs. llahi Patlhll kardeşlerln okuyacaklan Kur'anı Kerlm, mevlidl şerlfe arzu eden akraba, dott ve dln olarak değiştirildiğini sayın müsterilerine saygı ile V. I 7.00112.28:15.19 17 38,19.09| 520 mizin teşrifleri. arzeder. Cerrahoglu ve.Zeren allelerl E. I 1.22| 6.501 9.40 12.00ı 1.32111.42 A. ADNAN ADIVAR 1 vücudü üzerinde bir tesir ve nüfuzu yok mudur? Zâhirde görünen şuJur ki vücudün bir kısrru. azadan bazıları üzerinde hâkim olan kaideier bozulduğu zaman matematik insan hayati üzerinde rol oynuyoısa da sapasağlam bir vücudde dahi matematiğin rolü vardır Bu rol sıhhati muhafaza etmekten ziyade vücudün estetiğini. yani ?üzellik ve çirkinlik nisbetlerini göstermeğe yanyor Matemâtik sağlan insanlarda grizümüzü doyuran ahenk ve muvaz.?neyi temine yanyor İnsan vücudünün güzelliğıne en çok ehemmıvet veren ve bu guzelliğin mükemmel olduğu.na kani olan eski Yunanlıların sanat : bu vücud nisbetlerini kendi yapılarına bile tatbik ederlerdi. Fransızların büyük şairi Paul Valery, bir çün bir Yunan mabedinin önünden geçerken bu binanın bir hal değiştirmesi ( = metamor phose) olduğunu akıl gözile görüyor ve diyor ki: uKimse bilmiyor ki bu narin mabexJ Corinthe'li bir kızın matemâtik timsalinir .Mabed bütün hususî nisbetlerini o güzel Corinthe'linin nisbetlerinderı almıştır». İnsan güzelliğini temin eden nisbetleri tetkik ederken en çok tesadüf edeceğimiz adedler: «altın adedler» arasında buluruz. Bu aded ise vâhid ile beş adedinin cezrimurabbaı arasında vasati bir adeddır ki aşağı yukarı 1,6 ya müsa vi olur Hattâ Avrupa medeniyetine girmis olan herkes bu nisbete o kadar alışmıştır ki bir murabbadan başlayarak upuzun giden bir kordelâ şeklindeki mustatile varmcaya kadar her iki dıh'lar arasında aynı nisbeti görür. İşte DU altın aded tâ Pythagore'un zamanındanberi kâh mistik bir çehre altında kâh mimarlarm, duvarcılann loncalarının bir gizli ölçüsü mahivetini muhafaza etmiştir. Şunu da unutmamahyız ki, insan vücudleri üzerinde yapılan ölçüler tam altın aded nisbetine uvmazsa da herhalde hilkatin ölçiilerinin kıymetine en yakııf bir nisbete varılabilir . Ikinci bir bahiste bir insan veya hayvanin zekâsı vücudünün ağulığile dimağmın ağırlığı arasında şimdi artık dokuzda altı yerine dokuzda beş nisbetile ölçülmektedir. Velhasıl i;te böyle muhtelif yollardan insan vücudünün islemesi hakkmda bazı kanunlar tesbit edilmiştir. Bu kanun değişici anasırı birbirine bağlayan bazı mütekabil batları tetkik ederek ve fakat bu mütehavvillerin birbirine rap tettiği diğer anasın sabit ve tesirsiz sayarak elde edilmiştir .Fakat şunu unutmamalı ki bu kanunlar fizikî kanunlann haiz olduğu mahiyeti asla haiz değildir. Meselâ bu kanunların tatbikında kullanılan PİVANGOSU TUTUM BANKAS! Umum Müdürlük ve Galala Şubesi Santral telefon numarası tarihinden itibaren 13 ŞUBAT 1955 BAHÇELİEV 1O ARSA Buz Dolabı 1OORADY0 Çamaşır Makinesi Çeşitli ikramiyeler BİLETLER: BAYİLERDE VE POSTAHANELERDE SATILMAKTADIR. .MÜRACAATGAZETECİLERCEMİYETİ ISTANBUL 91B68 "Çift hat, Edebi Tefrik» u : 20 10Nisan195; kamım.» diye bağırdı. Kaymakam bu sese başmı çevirdi. Çeltikçileri kendisine gülerken gördü. Köprünün üstüne •"•ürtıis bir ka labalık toplanmıştı. Hamza Dayı bunu anladı. Otomobili daha hızlı sürdü. Otomobil, tam köprünün üstüne. kalabalığm ortasına aelince. gök gürler gibi bir eürültü kop tu. Kaymakam kork'"'la k<>n>ir;e geldi. Yanına yönüne bakındı Bir sürü çoouk. her birinin elinde bir teneke, bütün güçlerile çalıyorlardı: Tevfiğin kahvesi önünde teneke sesni duyan Murtaz Ağa: «Gözümün çiçeğini yesin Gaymakahnım. Bakın onu nasıl ugurladım! Tam yüz elli tenekeyle Gök gibi gürlüyor ortalık bakın.» Otomobil geçti gitti. Teneke ?esleri kesilmedi. Müthiş bir gür ; i.tü Kaymakamın kulakhrında jğuidu yordu. Hamza Dayıya sordu: «Bu teneke sesleri de neydi?» «Seni uğurladılar. Senin gib giden âmirleri böyle uğurlatnak âdettir burada.» diye gülümsedi. Kaymakam işi anladı. Yüroğine zehir gibi bir acı oturdu. Demek son!... Bsşı önüne düştü. Yol, Sazlıderenin alt yanmdan bir yerlerden şeçiyordu. Gü üUüy le, bağırtıyla biri iniyordu yola doğru. Düşüp kalka kalka koşuyordu. Kaymakamın içinden bir ür perri geçti. İçindeki zehir "ittıkçe tesirini gösteriyordu. Bu da yeni bir oyun olmasmdı. Düşe kalka koşan a d m , daha onlar yolu geçmedsn, yola indi. Yolun ortafna dikildi. Elile, koluyla, telâjlı telâşb. dur işaı^ti \tı CUMHUBİYErin Tazan: Erkenden kalktı. Savrun kenanna gitti. Çay sapsan: kehribar sansı akıyordu. Yukanlara çeltik ekildiğini ve çeltiğin ayaklarmın, yani tarlalaıdan geri gelen sularm Savruna dökü düğünü hatırladı. Bütün kasaba çeltik tarlalanndan süzülüp gelen bu sapsan suyu içiyordu. Sabah durgundu. Ağırdı. Nerdeyse eüneş kızdıracaktı. Ilk ışıklar kurşun gbi ağır. çökecekti. Ko5ar adımla daireye döndü. Bir çay isted' Simıdle içti. Nermini, babasmı hatırladı. Eskiden hayal gibi gelirdi Hüsnü Beyin anlattıklan. Saat dokuzda Resul Efendi gel di. Aeiomakhydj. Onu anlamıyordu. Bu kadar çok mu seviyordu kendi.cıni? Zavallı adam! Bu canavarlarla yıllarca ^»bellefmişti. Hâ lâ da cebeüeşivordu. Ssat o n bire dogru Resul Efendi bir takım kâğıtlar getirdi ona. El leri ucacakmıs gibi tirtir titriyordu. Kâs'tlar k=Tna Uar's'k oluyordu elinde Sarhoç ?ibi de sallanıyordu .Gozlorinin a ki V^lmamış Tüm karava kesmişti Halsiz, «DempHim nr?«. HHi lindeki kâ&'tlan ^nrla uzBttı Kaymakam aldı okudu. Bir daha okudu. «Doğru mu? Nasıl yaparlar bunu? Ha Resul Efendi? Sizi de vekil etmişler yerime. İşte bu iyi. İşte beni giderken sevindirecek bir hâdise olmuşsa o da budur. Buna sevindirrl. Ne iyi oldu. Yerime siz vekil oldunuz.. Ama nasıl yaparlar Resul Efendi Haa?» «Bilmem... Yaparlar.» eKağızman ha? Karsm Kağızman kazası Kaymakamliğma.. Orada da çeltik ekiyorlar mı Haa ne dersin» «Bilmem... Belki.» «Söyle Resul Efendi. Hademelere söyle de bavulumu, yatağımı hazırlasmlar. Bir otomobil bulunur mu? Haa? Gidecek bir vesaıt bulur muyuz? At. araba ne olursa ol su n buiur muytız? Vay canına Re sul Efendi! Dediklerin nasıl da çık tı!» «Çıkar, çıkar. Çıktı ya!» «Resul Efendi!» «Efendim » «Sizi de Veki] tâyin etmişler» «Evet efendim.»» «Şimdi bunlar bütün sahalars i«at alırlar depil mi?» «Alırlar efendim.» «Köylerin içine kadar çeltik eker ¥AŞAR KEMAL ler değil mi?» «Ekerler efendim Ekerler ma.» «Ekerler aması ne?» «Ekerler ama...» Resul Efendi gülümsedi: «Ekerler ama...» Kaymakam: «Evet ekerler ama...» «Ekerler ama. bire on bile alamazlar Atı alan Üsküdarı geçti. Bu yıl ziyandalar Masraflannı biie çıkaramszlar. Ekme zamanı geçti. Ekerler ama...» Resul Efendi. sevinçli sevinçli gülmeğe başladı. «Oh olsun.. Benim istediğim de buydu zaten. Ekerler. ekerler ama» «Demek Resul Efendi?..» «Evet efendim.» «Şu koskoca ova bütün bataklık ">lur? Değil rni?» «Olur efendim.» «Bir iki adamın kazancı için bu kadar insan sıtmadan ölür değil mi? Keyfi için...» «Ölür efendim.» «Sizi benim yerime Vekil tâyin tmişler Resul Efendi.» «Evet efendim.» «Uğraşmak, mücadels etmek para etmez değil mi?» «Etmez efendim.» «Resul efendi!» Evet efendim.» «Bana bir vasıta Fesul efendi! Ne olursa olsun. At. eşek, araba Resul efendi... Yarm sabah erkenden Resul Efendi.» «Size otomobil vermezler efendim.» «Başka bir şey. At. Meselâ at arabası...» Resul Efendi yüzünü kırıştırdı Düşündü. «Durun durun Kaym?kam Bey Buldum Hamza Dayımn otomobi ı var. Ford. eski bir Ford. Yolda bozula yapıla istasyona üç günde varırsınız. Bozulmasa, o da s=>nsınıza. 1917 modeli. Tamam Simdi jandaı mayı gönderirim. Gelsin Hamz^ Dayı.» «Gelsin gelsin!» «Efendim.»' «Ben doğru Anksraya gidecesim Resul Efendi.» «Gidin efendim.» «Ben bunlan, bu fscialan gözlerimle gördüm. Orada anlatacağım.» «Anlstm efendim.» «Mücadele. Sonuna kadar müca dele. Değil mi Resul Efendi?» «Mücadele efendim » «Yılmamak gerek. Mücadele Reul Efendi Sonuna kadar.» Az sonra Hamza Dayı geldi. Yaş lı bir şofördü. Elleri gömleği yağ içindeydi. «Götürelim efendim.» dedi. «Gö türelim ama, bunlar bana diişman clurlar.» Resul Efendi atıldı: «Korkma Hamza Dayı, korkma Ben hallederim korkma. Ben kalıyorum, Buradayım, Ben gönderdim Hamza Dayıyı derim Pen Vekilim Beyin vekiliyim. Yeni Kaymakam •'elinceyedek.» «Kefilsen » «Kefilim. kefilim Ç:ktı!ar. Gözleri hayretten koeaman açılmıştı. Sazhderenin bataklığı, Vayvaylınm Osmanı, bulut misali sinekler... «Nasıl, nasıl, nasıl olur?» Uykuda gibiydi. B'zan kendine geliycr. kızıyor, köpürüvor, kenJi kendine, «yapacağımı bilirim onlara,» diycrdu. cBilirim.» Biraz sonra tekrar şaşınyor Uykuda gezer gibi oluyor; şaşınyordu. Hükumetin örür.e birk?r merakh birikmişti. Birkaç acı yüzlü köylü... Sıcak bast'rm's kavuruyordu. Hademeler bavulları, portatif karyolayı, yat?ğı otomcbile koydular. Otomobil güriiltile calı?ıyor, zangır zangır titriyordu. Her bir tarafı dökülmüstü. Paslı demirleri meydandaydı. Farlardan bir'si hiç yokdu. birisi de ssrkıyordu. Tenteler parça parça. delik delik... Toz içinde kalmış. Yağlı. y?ğlı.. S'lkım «açak Tenteler otomobilin her bir yerinden sarkıyordu. Kaymakam, Resul Efendinin, me murlann, hademelerin, oraiaki birkaç köylünün ellerini sıkt'ktan sonra. başı yerde, hiç bir yanma bakmpdan Hsmz» r h v " " n yan:na bindi. Motor gürültile çalıştı. OtoTiobil yürüdü. Çarşınm ortasmdan geçerlerkeıı •iükkâncılar kapıya çıkıp seyrettiler. Çeltikçiler Tevfiâin v>«ocinir önüne birikmişlerdi Onlar da kahkahayla, hep bir ağızdan Kaymah m a güldüler. Murtaza Ağa: «Güzümün siçeğini ye, Gayma Atatürkün gencliğe hitabesi de aynı durumdadır. Büyük Nutuk yaşıyan türkçe i\e yeniden yazılraalıdır. Veya hiç olmazsa her sahifede metnin alttnda arabça, acemce kelimelerin karşılığı jrazılmalıdır. Yazmızda adı geçen Bozkurd adlı Siyasî âsayiş kitab, Atanın sofrasmda okunmusYazan: tur. Ata buyurmuşlardır ki: «YaHASANÂLI zar benimle görüşse idi, kendilerini daha başka şeylerden haberdar eyÜCEL derdim. Hatalar etmez, beni daha iyi anlardı.» Kanaatimizce de Nutuk, yeniden büyük lisanlara çevrilmelidir. Et ve Balık Kurumu teşkilât Aynca belirtmek isterim ki, yurkanunu dumuzda Ataya dair kitab yazma Et ve Balık Kurumu tejkilat kanunu temposu müspet şekilde gelişmektasarısı hakkında Ticaret Vekâletinde tedir. hazırlıklara başlanmıştır. Ataya ve inkılâblara da'r yabancı Vekâlet kanun tasarısına aid mütalealarını almak üzre alâkalı Vekâlet dillerde kitab arıyanlara faydalı lere müracaatte bulunmustur. olmak amacile bilgi arzedeyim: 19231937 seneleri arasında Almanyada 493, Fransada 367, İngilterede 141, almanca, fransızca, ingilizce ET/ SUSAR dışında da 510 eser yazılnuştır. ile 100 yıl evvelki lisanımız ve yaM. KALAORA zılarımızla, 50 yıl evvelki lisan ve Nişaolandılar. yazılarımız arasında ve gene 50 Şişli 11.2.955 yıl sonraki lisan ve yazılarımız arasmdâ durulaşmaya giden bir lisan inkılâbımn devamı içindey'Z. MERHUM erçek budur. İnkılâbçı aydınlar olarak gerçek karşısmda şaşırmıHALİL ALİ BEZMEN yalım. için Dil inkılâbmda Atatürkün eski ME V L Î D isan alışkanlığından kurtularak, el 13 »ubat 1955 pazar günü $İ5Ü yazısı ile yazdığı yazılar bize ihCamiinde Mevlid okunacaktır. Bir sene evvel vefat eden aile reisitar edici bir derstir.» mlz merhum HALİL ALİ BEZMEN'in Bütün bu malumat iyi. Atatürruhuna ithaf edilmek üzere 13 kün Nutkunu şerhli, izahlı, lugatsubat 19§5 pazar günü öğle naçeli populerleştirmek de iyi... Famazım müteakıb Şişli Camti Serifinde Mevlidl Nebevî kıraat kat benim havsalama bir rürlü yeılunacaktır. diremediğim: Değil dedelerle toMEVLİDHAN runlar, hattâ ağabeylerle küçük kardeşler arasında dil rabıtasmın Zeki Sesll Hafız sırf bir kötü anlayış yüzündenFahri Türker kesilivermesidir. Kerim Akşahin Halil İbrahim Çanakkaleli Bu «kötü anlayış», tarihî keliKaif Bahriyell melerin katliâma uğratılmasına, Fikri Aksoy türkçenin fakirleştirilmesine sebeb rLÂHİCİLER olan, «tarihi öğrenmeyi âdeta men Fatihli Kardeşler edici cereyann dır. DUALAR: Atetiiı p;ün Nutkunda arabça, Istanbul Belediyesi Fatih Şubesi farsça asıllı terkibleri anlamak baş: mamlarmdan Hafız Yahya Eskika, kullanmak gene başkadır. Geşehirli tarafmdan okunacaktır. çen nesillerin mensuhları, divan Merhumu seven ve tanıyanların edebiyatının hâtıraya karışmıs ke•eşrifleri rica olunur. limelerini anlarlar, fakat kullanBEZMEN AİLESİ mazlardı. Bir Türk lisesinin son sınıfına gelen de, vak'anüvislerden, edebivptı cedide hikâyp»ilerinden, meğe başladı. OtorrAbil yaklaştı İkinci Meşnıtiyet Meclisi zabıtlar c ^dam yolun ortasm'a ^' ~~" ?' rmdan vazgeçemeyiz ama, haydi b; dimdik duruyordu. Az daha fren diyelim ki vazgeçtik hiç değilse vapmasa Hamza Dayı, adam ezı Atatürkün Nutkundaki bütün kelecekti. Otomobil durur durmaz a limeleri, tâbirlerini anlıyacak kadam Kaymakama koştu. Ellsrine dar bir tarihi türkçe öğrcndiği sarıldı. Soluk so'nâaydı. Terlemiş, ispat edemeden ddplomasını alatsrler sırtmdan fışkırmıştı. Her mamalıdır. bir yani terden ıpıslcktı. Belden Nitekim, bir sahifede beş on imaşağısmda da çamur kurumuştu. lâ yanlışı yapan. ortaokuldan dipYüzü kapkara kesilmiş, alrundan lomasını alamamalıdır. İleride ilkterler süzülüyordu. okuldan da alamamalıdır ya... Gözgöze geldiler. Adam, KaymaFakat, öğTetim W=H'ncnTiu ıslahkama sevgile, muhabbetle bakı tan evvel bu seviyeleri maalesef yordu. Dostça gülümsüyordu. Gü hic bir çocuihımuzdan istiyemeyiz. neşten solmuş düşük bıyıklarında O da başka mevzu. bir şeyler, bir titreme vardı. Acı acı! «Vay başım üstünde gedesen, gö züm üstünde gedesen GaymaKaymım.» Kaymakam bir şey söyliyemediMEVLİDÎ ŞERİF Gözleri doldu. Boğazında bir şeySevgili kardeşim. İş Bankaıı ler düğümlendi kaldı. Mehmed Ali Umum Müdürü • idi, bu... Kürd Mehmed Ali... Hâli soluk soluğaydı. Nefesi kesileMUVAFFAK İŞMEN'in cekmiş gibi soluyor, göğsü körük ebedl icstirahatgâhına tevdlinln birind yılına tesadüf eden butîibi inip inip kalkıyordu. günkü cumartesi günü ögle naHamza Dayı gaza b?stı. Adam, mazını müteakıb aziz ruhu için volun ortasında bir toz bulutu içinEmlnönü Y»ni Valide Camii de kaldı. Şerifinde menîleketimizin kıymetli ehll Kur'an ve Mevlidhanlarından Neden sonradır ki Kaymakamın Beyazıd Camii Başimam ve Hatibi boğazin'=''i düsüm cö^iiMü Kendi Hafız Abdün^msn Gürses. Şişl: kendine gülümsiyerek: «Dur baCamil Şerifi Başimam ve Hatibi kalım, ded;, oyunun sonu daha gelCevdet Soydan, Yenicami İmamı Hacı Hafız Nuri Yavuzer, Süleymedi. Anlatısa «Hre f ' t v ve^ilermaniye Camii müezzini Hafı miş. Ankarada benim de söyliyeİbrahim Çanakkaleli, Yenicami ceklerim var.» müezzini Hafız İlhami ŞiSmanoğGülürpı'ivordu. lunun okuyacaklan Kur'anı Kerim ve Mevlidl Şerife arzu eden Sonra bir ı.=l'V tutturıTu. Bu akraba ve dostlarımla din kardes 'iktandır u n " " rn. P lerimin tesriflerini rica ederim. ^enfoninn her zp^^nki çald'ğ Müeyyed İjmep parçasıydı S O N değişici adedlerin tatbik şartlan tamamen yerine getirilmiş olarruyor da meselâ kullanılan değişmezlerden biri haiz olduğunu beklediğimiz kuvveti haiz bulunmadığı vakit anormal vaziyet vücudde hastalığı mucib oluyor. Bu itibarla tıbda daha doğrusu biyolojide tatbik edilen bu for"•üller. kanunlar teker teker münierid haldedir. Binaenaleyh bu kanunlarn heyeti umumiyesile fizikte olduğu gibi bir terkib yapmak kabil değildir. Bu merhaleye vâsıl olmak da hayli güç görünüyor. Çünkü bir insanın vücudündeki (mütehavviller variables), değişici kıymetler pek çokrur ve en mühimmi şudur ki pek küçük bir kıymetin en küçük bir miktan gayet azim tesirier vücude getirir. Her insan doğarken bu birbirine benz.?miyen unsurlan beraber getirir. Bundan dolayıdır ki hekimlere her hastadaki ayrı ayrı tagayyürleri husule getirecek miihavvilleri bulup çıkarmak zekâ ve kiyaseti lâzımdır. Bu hususta tıb ilminin kitablarda okunan bahislerine ilâveten hekimin iç duygusu, zekâsı ve hastayı evvelden uzun zaman görüp tetkik etmiş olması da lâzımdır İşte bundan dolayıdır ki insanın sıhhatini de, güzelliğini de ölçecek olan matematiğe tıbda, biyolojide elbette büyük ihtiyac vardır. Zaten ilim dünyasmın şu gidişine bakıhrsa hangi bahiste matematiğe ihtiyac yoktur ki... «Atatürkün Nutuk isimli eserini okuyup anlaniıyan şahsm mekturîunu, üzülerek, utanarak naklediyorsunuz. Adı geçen okuyucunuz. bu mektubu ile faydalı bir iş görmüştür. İstisnalar bir kenara. Nutuk. g»nrîik tarafmdan okunurken, terkibler, acemce ve arabça, bugünün l ! samnda yaşamıyan kelimelerden yapılmış bazı cümleleri anlaşılamamaktsdır.