Katalog

Her terli banka ve birikmiş paranız tçin DEMİRBANK 31 ıncı yıl sayı 11 259 u mh u r i yet K U R U C U S U r T U N U S NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet Telefonlar: Umumj Santral Numarau: Istanbul Posta kutusu îstanbul No 246 24298, Yan tsleri: 24299; Matba»: 24290 YESİLKAYA SAVCIS3 İlhan Tarus'un bu büyük memleket rornanında yurd içinde vazife görmek üzere en iyi niyetterle yola çıkan gent; bir adliye mensubunun çalıştığı geri ve iptidai m'uhitte karşılaştığı güçlukleri, haksızlıklarla mücadeleye çalışması yüzünden uğradığı haksızlıklan merak ve alâka ile okuyacaksmız. Varlık Yayını. Fiatı 2 Lira. Cuma 2 Aralık 1955 Yeni Hükumet Dün de Teşkil Edilemedi Celâl Bayarın temas ve kabulleri, Menderesin görüşmeleri devam ediyor Ticaret Vekâletile Hariciyeye Bakan bulmak çok müşkül Eski Vekiller dün akşam Başvekîlin rîyasetinde toplandılar, toplantıyı müteakıb hep birlikte Çankayaya sridildi Asıl Kayıblı Kim? on hükumet buhmn W rasıoda yerinde tntaaabilen tek «daın oldnğv halde bn buhrandan en çok zarar gören şahsiytt biıce §•• ne Adnan Metıderestir. D.P. iktidarının ilk yıllanııda tenkidden yıhnıyan, basın hürri* yetine saygı duyan, her türlü 4emokraük haklaruı nornuü olarak işlediği bir siyasi bünye içinde eesur ve yapıci bir politikayı yiirir tebilecek bir adam olduğn hissini ortakğa yayan sayın Menderes, zamanla bu hüviyetini ka\betti. Halk Partisinin mallan davasında, onun müsadere fikrine siddefB~a!eyTWit bulundafona bilenler, lonradan niçin bn davayı candan benimsediğine kol»yc« akıl erdirememişlerdi. 2 raayıs seçimlerinden sonra sayın Menderesin lıızlı adımlarla merkeziyetçi, şahsi ve otoriter bir idare sistemine doğru kaydığı göruldıi. Son kurnltay toplantısına kadar devam eden bn kayma hareketi o günlerde en dramatik MIhasma ulaştı. İspatçıları partiden kovan, bunlann kurultay huzurunda miıdafaalanna imkân bırakrrnyan sayın Genel Başkan o sırada bylesine ilcri gitti ki «bunlann Mecliste kuyrnklan var. Onu da koparacağız!» diyerek meşhur «ıskat» teklifini kongreden geçirtti. Ondan sonra olaylar artık çorab sbkiiğü gibi birbirini kovalamağa başladı. Eğer «ıskat» teklifl kanunlasma imkânını bulabilseydi, yervuziinde hiç bir diktatörün nlasamadığı bir kudreti kendi elinde toplamış olacak, Genel İdare kurulu vasrtasile D.P. Mec'is Grupıına ve dolayısile Türkiye Büyük Millet Meclisine her arzusunu dikte ettirebilecekti. Parti farkı gözetmeksizin bütiin vatandaşlan dehşet içinde bırakan bu ihtimal, memlekette uyanan şiddetli tepki sayesinde çok şükür gerçekleşme yoluna girmedi. Nihayet Menderes, kabinrsindeki bütiin veki'leri feda etmek suretile kendini kurtarabil* di Fakat gerek Başbakan olarak, gerek DJ». Genel Başkanı olarak sayın Menderesin çok zayıfladığı ve üç hafta önceki prestijinden büyük bir kısmını kaybettiği m e y danda bir hakikattir. D. P. iktidarı bir hükumet buhranından ziyade şimdi bir lider buhranı içindedir. Bizim gibi. fikir ve hislerni şahıslarda semboUeştinneğe alışmış toplumlar için bn* nu azunsamamak lânmdır. Geçen yıl bu zamanlarda gene yazmıştık, demokratik gelişmemizin en ağır yükü D.P. Meclis Grupunun omuzlarındadır. Partiye hâkim olan teme] fikirleri temsil etmek. savunntak ve gercekleştirmeğe çalısmak prupun vazifesidir. Bu vazifeyi başarmak için icab eden gayret esir?pnmedİ£ri takdirde gertniş hatalan diİ7cIrmek neden mümkiin ofana«m? NADİR NADİ Ankarada saat başmda yeni rivayetler çıkıyor, bu arada bir aralık Menderesin kabineyi kurmaktan vazgeçtiği, Başvekâletin Ağaoğluna teklif edildiği şayiaları dahi çıktı Ankara, 1 (Telefonla) Dcrcüncü D P . için îftişarekre bugun (te devam edılmiştir. kabınesüun kurulması Telefoto CUMHURİYET: Ankara Isianbul Camhurbaşkanı Celâl Bayar temaslardm ba lonmak üıere dün B. M. Meclisine Rİtmistir: Yukarda, soldan itibaren, Bayar, Meclis Re isi Koraltan, Izmir Milletvekili Mehmed Aldemir Manisa Milletvekili Mnsaffer Kurbanoğlu ve Bursa Milletvekili Hulusl Köymea tarafından kar şı'anırken görülmektedir. Menderesin görüşmeleri Adnan Menderes bu saban bazı Vekıl ve mebuslarla görüşmelerde bulunmuş bu arada Seyhan mebusu Sedad Barı ile Seyhanlı demokratlardan Cmer Başegmezi birlikte kabul etmesi Sedad Barının Sağlık Bakanlığına getiııleceğı rıvayetlerini ortaya çıkarmıştır. Saatte bir rivayetler değışmekte ve Meclis albümündeki mebusların ekserisi yeni kabıneye gırıp çıkmaktadırlar. Reısıcumnur Celâl Bayar, yeni kabinenin kurulmasile bilhassa meşgul o'makta ve mebuslaıla temaslarını devam ettirmektedir. (Menderesin hareketi anayasaya mugayirdir) Prof. Kubalı, son hâdiselen, bir geminin, kapUmnm hata«ı yüzünden, babşma ve Menderesin Gruptan tek bajına itimad istemesini kaptanın, arkadaslannı mukadderatlanna terkederek kendi canını kurtarmağa bakmasına benzetiyor İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Esas Teşkilât Hukuku Profesörü Hüseyin Nailî Kubalı; D. Par ti meclis grupunda bütün vekiller istifa ettirildiği halde, Adnan Menderes'in itimad oyu isteyip alması şeklinin Ana Yasaya aykırı bulunup bulunmadığı hakkında mütaleasuu soran gazetecilere şunlan söylemiştir: o Bugünkü hükumet buhranının doğurduğu hazin durumu, şöyle bir vaziyete benzetmek doğ ru olur: Bir gemı, kaptanımn sevk ve idare hatası yüzünden batmaktadır. Kurtarılması imkânsızdır. Bu ümidsiz durumda gemi kaptanı, yardımcılannı mukadderatlanna terketmekte ve kendi eanını kurUrmaktadır. Böyle hareket eden bir kaptan hakkuıda verilmesi ge Arkası i>a. 5, Sü. 6 da Esas. Teşkilât Huknka Prof. konuşuyor: »•++•••»••»»•»»»••••••••••••••••••»•••»•»•••••» C.M.P. Genel Başkammn bir sözü: «Menderes Grupun gururunu okşamak için tehlikeli sozler söyleyeceğine (siz isterseniz bugünkü Adnan Menderesi muhalefetteki demokrat ve hürriyetsever Adnan Menderes haline getirebilirsiniz!) dese idi hem onlara mucizevî bir kudret izafe edilmiş olur, hem de srururları okşanırdı.» • » + •»• + »»»»»•••••••••••••• •»••••••••^•••••tM» Osman Bolukbaşı bu toplantıda, C.M. Partısi Genel Başkanı Osman Bolukbaşı, dün saat 15,30 da D Partı meclis grupunda kabinepartinin Cağaloğlnndaki il merke nm duşurülmesi ve bu hâdise ile zinde, genel idare kurulu üyelerin ilgili muhavereler üzerinde, gazeden bazılannm da iştirak ettiği bir tecilerin sorularını cevablandırmış basın toplantısı yapmıştır. Arkası Sa. 5. Sü l de Ostnan Jföjükbaşı dün basın toplantısı yaptı Osmaa Bolukbafi dun gazetecilerU göru$ürken Celâl Bayar öğlccen sonra saat 15 te yanında Samed Ağaoğlu olduğu halde B M M. ne giderek kendı dairesınde mebusları kabul etmiş ve yeni kabine hakkmd? fikırlerıni almıştır. Menderes iae cğleden sonrayı istirahatle geçirmiştir. Dün dolaşan {ayıalar arasında kabineye gireceği bildirilen Haluk Şamamn teklifi Kabul etmediği, bundan başka Ticaret Vekâleti ıçın ısti^are edı'en mebuslann jartlar ileri lürdükleri, eski Devlet Bakanı Fahreddm Ulam Ticaret Bakanlığıra alması için bazı ş.artlar bildirmek suretile muvafakat edtceğıni haber verdiğı kuvvetli sdylentiler arasındadır. Bayarın kabulleri Birbirini fakib eden şayialar Dığer taraftan âdeta meteoroloji haberi gibi saatten saate değiştiğini bıldirdiğinüz kabine haberlerinden bırini misal olarak veriyoruz. Saat 1516 arasında yeni kabıneye eski Vekillerden Nedim Ökmen, Samed Ağaoğlu, Ethem Menderes, Fuad Köprülü ve Kemal Zeytinoğlunun muhakkak gıreceklerı. Celâl Yardımcı Ue Hayreddin Erkmenm isimleri üzerinde durulduğu ve Vekiller Heyetinin bu akşam saat 20 ye ktdar tamamlanacağı söylenmekte idi. Yeni kabine iş başına gelince. •• Devlet teşkilâtmın yüksek kad«melerinde de geniş ölcüda değişiklikler yapıbcağı söykniyor Ankara 1 (T.H.A.) D.P. ye yakın çevrelerden bildirildiğme göre, yeni Menderes kabinesi iş başını gelir gelmez, dev'et teşkilâtuun yüksek kademelerinde geniş ölçüd* ~ Arkası Sa. 5. sü 6 do Kabıneye alınması muhtemel olan yeni simaların başmda Muzaffer Kurbanoğlu gelmekte. Mümtaz Tarhanın Reisicumhurla yaptığı görüşmenin b> neticeye bağlanacağı ümid edilmekte, Ahmed Kınıkın Umi üzerinde de durulmaktadır. Osman Şevk; Çiçekdağ yeni kabineye alınmadığına göre aynı hizbin temsilcis; Atıf Benderlioğlunun onun yerine ikame edileceği Meclis çevrelennde günun mevzuu halmdedir. Kabinede yıni simalara doğru Profesör Hüseyin Nailî Kübah Paris, 1 (R.) Radikal Sosyalist partinin bürosu bugün toplanmış ve uzun îüren tartışmalardan sonra, geçenlerde Mecliste odemi itimad oyu alan Edgar Faure'u partiden ihrac etmiştir. Karar, Jnye karşl 19 reyle alınmıştır. 6 Radikal büro azası müstenkif kaLmş'ardır. Başbakan Faure, psrti tüzüğüne aykln haıeket etmekle ve parti ekr seriyetinin arzusu hilâfına Meclisi feshetme^ karannı almakla itnam edılmi^tir. Diğer to'aftan, Meclis'a ieshed:lmesi kararıııi beğenmiyen vs Faure hükumetüıie bulunan 5 Raaıta) Ba kan da bugün Utifalarını vermıslerdir. Başbakan Faure'un, Mechü fes Arkası Sa. 5, sü. 6 da Fransız Başbakanı partisinden atıldı Vekil bulunamıyan Vekâleiler Yalnız Adnan Menderese yakın çevrelerden alman haberlere göre Hrriciye Vekili ve Ticaret Vekıli bulmakta hayli müşkülât çekilmekte olduğu anla^ılmaktadır. Köprülunün eski kabinede olduğu gibi Hariciye VSkâ!cti i'e beraber Ba$vekil Yardımcıhğını da üzerine alması tabıî görülmektedir. Maskeli 6 haydud bir evi soyup kaçtılar Kısıklıda cereyan eden »oygunculuk hâdisesinin faillerini meydana çıkarmak için 100 sabıkalı sorguya çekildi, fakat bir neticeye varılamadı Bundan bir kaç gece evvel Üsküdarda Kısıklıda cür'etkârane bir soygunculuk hâdısesi olmuş, maskeli 6 haydud geceyansından sonr» girdikleri bir evde, aile efradını tabanca ile tehdid ederek külliyetli miktarda para, mücevherat, ev ve giyim eşyası çalıp kaçmışlardır. Yaptığımız tahkikata göre soygun hâdisesi şu şekılde cereyan etmiştir: Kısıklıda Tunuslumahmud sokağında otnran ve emlâk komisyonculuğu yapan Adil Belin isminde bir şahıs, bundan bir kaç gece evvel kansı Sakine, 5 ve 1 yaşındaki iki çocuğu ve 15 yajındaki evlâdlığı ile birlikte yataklannda uyurlarken saat 1 sularmda kapı çalınmıştır. Adil Belin, kapıyı açtıgı zaman Arkası Sa. 5, Su 6 do F.R. Zorlu mebasluktan da istifa ediyor Ankara 1 (Telefonla) D. P. Meclis Grupunun aldığı kararla Ve kiüikten iskat ettirilen sabık Devlet Vekili ve Hariciye Vekâleü ve* Arkast Sa. 5, Sü. 4 te KöprüSÜRÜn durumu Bugünün dedıkcdularmdan biri d« Köprülunün dört kurucudan bın olduğu iein, kabineye *ındığı şeklindedir. Ve sabık Başvekil Yar Arkan Sa b Sü 4 te Istifa dün nihayet resmiyete döküldü Partismden atılan Başbakan Faure Bir arkadaşımızı kaybettik Menderesin istilası ye Bayarın kendisini tekrar Başbakanlığa getirdiğini bildiren tezkere Resmî Gazetede çıktı Ankara, 1 (Telefonla) Başvekilin istifasına dair Reisicumhura verdiği tezkere bugün Resmi Gazete de çıkmıştır. Bu tezkerede aynen şöyle yazılıdır: «Riyaseticumhur Yüksek Makaını na, Hükuraetin istifasını yüksek ka bullerinize saygılarımla sunuyorum. Vazife başında bulunduğumuz müd det zarfında mazhar olduğumuz yüksek itimad ve teveecühleriniz ve her zaman esirgemediğiniz kıymetli yardımlannızdan dolayı minnet ve şükranlarımızı derin saygılarımla aFzederim.» Başvekil Adnan Menderes» Reisicumhur Celâl Bayar, Başvekile verdiği cevabda şöyle demek Arkası Sa. 5, Sü. 2 de Şu işlere bakın! tspanya bizden 450 fcuruşa aldığı ratünleri dolar temini gayesife 350 knnıştan Amerikaya satıyor. Ahnanya da gene bizden aldığı arpalara mukabil Seylândan mübayaa edilen çaylan gönderiyor Izmir, 1 (Telefonla) Tütün reeskportunu önleme gayeale uzon zamandanberi alınmış olan «dbirler bir netice vermemiş ve yapılan bazı anlaşmaların gene reeskporta imkân verdiği tesbit edilnüştir Bu cümleden olarak İspanyaya saDİmij olan 250 ton Amerikan grad tütünün sevkedildiğl «u günlerde İspanyanın bizden 450 kuruşa aldığı Giberto Primi bu tütünleri sadece dolar temın etGazetemizin evvelce çıkan fraa» mek gayesile Amerikaya 350 kuruştan satmağa hazırlandığı öğrenil sızc* nüshası «La Republique» te miştir. Nitekim daha önce ir Palon uzun seneler tahrır müdürlüğü eya, Doğu Ahnanya ve Yugoslavya den arkadaşımız Giberto Primi Arkan Sa. 5, Sü o ie Arkası Sa. 5. Sü 5 te St. Iouis (B Amerika) 1 (A.P) Truman rejiminde Beyaz Sarayın ilen gelen mensublanndan bulunan Mathew J Connelly, Adalet Bakanlığının eski idarecilerinden Theron Lamar Caudle ile bir avukat bugün şahsî ve gayrimesru ka zanc tetnini ümidüe devlet memuru nüfuzlanm kötüye kullanmak ve hükumeti rarara sokmakla suçlandınlmıjlardır. Amerikada suiistimal yanan memurlar İki tavzih Dün geee su telgran aldık: Gazatenizin 30 kasım 1955 tarih ve grup müzakereleri sütununda Tokatlaşan miüetvekil.eri başlığı altında Tekirdağ mebusu Zeki Erataman ile Yozgad mebusu Danyal Akbelin tartaklaştıklan yazümaktadır. Biz iki arkadaş olarak kabinenin toptan istifa edip etmemeai yaptıksa da aramudft Arkast Sa. S, Sü. 4 te RESİM SERGİLERI Aliye Berger'in yağlı boya, çini mürekkebi ve gravür sergisi. dün aaat 18 de Beyoğlundaki Şehir Galerisinde ve aeçkin bir dâveüi kitleti huzurunda törenle açılmiştır. Aynı «a*tte ve yerd«, halyah sanatkâr Carotti'nin de yağlı boya Krgisinin açılı? töreni yapılmırtır. Resimde sanatkâr Aliye Berg«r eserlerile bir arada görülüyor. fjjg 9$ SİLSİLE.. . ' * • ; * / • . .