Katalog

1955 CTTMHTTRİ VBT \ Tarih» Bahisler SİYASET PÜNYASINDA j Osmanlı Imparatorlıığu içinde Cumhuriyet f ikri Yazan: Haluk Y. Şehsuvaroğlu (hem kım olursa olsun, padiçah bir adam değil mı, kLm olursa olsun Allah ocağımıza zeval vermesin de padişah ne ımiş) dıyenLer* di (4). 1839 Tanzimat fermanı teminatsız bir yarı anayasa mahiyetini ta" şıyor, Padişah bu fermanla bir çok keyfî hareketlerin terkolunacağını ilân edıvordu. Bu fermanı Avrupalı bir devlet olmanın şartı »ayan devlet adamlarımızın mevcudiyetıne karşı, halk çoğunluğu hattâ devlet idaresınde bulunan rical. ulema ve ordu rrven" sublarından mühim bir kısmı fer* manı şeriat kaidelerine uygun bul* muyorlardı. Abdübnecidin son senelerınde ida redeki yoUuzluğa karşı halkın hoşnudsuzluğu fazlalaşmıştı. Bu sırada Abdülmecidi öldürmeğe v» ıdareyi değiştırmeğe matuf gizlı bir cemi18 asrın so" >et kurulmu^tu. Bu cemiyet menBunda Fransa subları arasında tanzimatl şeriate Ihtılâli bütun aykın bulan Şeyh Ahmed Efendi irnlletl.ere bir gıbi gerilik taraftarlarile, (ah bir (insan hakları) revolüsyon olsa, bayrağı çekıp ömeselesınin mev ne geçeceşım) diyen Dıdon Arif cudıyetini bğBey gibı frenkâran* hareketlerilt retıyor, zaman* tanılanlar da vardı. la Avrup.ıda bu Bir ihbar üzerin» yskalanan gizli dava uğrunda cemiyctın üç yüzden fazla mensubu ayaklanm a 1 a r Kuleh klşlasında muhakeme olunbaşgosteriyordu. muşlar ve muhtelif cezalara çarptlrılmışlardı. Bazı muellıflerın Tür İhtilâl yıllakiyede ilk meşrutiyet hareketi sayrında Osmanlı mak istedikleri bu vak'adsn Cevlarayı ve Babr det Paşa, tanzimata karjı bir gerilli bu harekete lik olarık bahsetmektedir. kayıdsız kalmış, Türkiyedt me|rutiyet fikri r«nilletlerin parmanla bazı münevverlerin davası 1 a m e n tolarla, haline gelmi} Abdülâziz saltanstının halk içinden se* son yıllarına doğru Turkiyede bir çüecek devlet kanunu esasiden, meçrutiyet rejirei'Oerıle idare minden bah^edıhr olmuştu. Hattâ edıleceği yolun 1869 yılında Istanbul matbuatında Yirmincl asrın basında *enç bir erkânıharb daki cereyanı açıktan açığa meşruti\et ve cumzabiti Mustafa Kemal, Selânikte, Sofyada, ciddiye b le alhuriyet meseleleri münakaşaya ba§ ordu merkezlerinde Türki>enin kurtuluşunu mamıstı. lanmış, Courier d'Orient sahıbi Jean Cumhuriyet rejiminde bulduğunu 1792 yılında î« Pietri, ıreşrutiyet idarenın tatbik söylenıekten çekinmhordu tar'huHaki Fran edilmesi hakkında neşriyat yapmıs. «ız tçbaası sefırlerını fazla cumhuri ( raftarlarının tertıb ettiği bu isyan La Turquıe ise ihtiyat tavsiye etyetçi bulmamışlar ve bir gun Bey* neticesınde orduyu, donanmayı is* mi^ti. Bairet ve Osmanlı gazeteleOğlundakı sefarethaneyi basarak lah etmek, Avrupa programlarıle rinde muharrirlık etmış bulunan •efırı kovmuşlar ve yerine tercu* tedrısat yapan mektebler açmak Polony. lı Hayreddin Karskı ise ma manlardan birini sefir yapmışlardı. gıbı inkılâbcı hareketleıi yüzünden kalelerinde mesrutiyet idarenin kurulması tezıne itırazlarda bulunBu firada Fransadan gelen kızıl III. Seiım tahttan ındırilmıjti. eumhurıyetçılerden Emıl Godın ıs" Yerıne geçen IV. Mustafanın bir muştu. (5). rnınd* bırı Fransız tebaasının ba sene sonra hal'i ve bu esnada III. Abdülâzizın son aenelerinde Mah |ina geçmış ve bir ihtılâl komitesi Selimin öldurülmesı üzerine II. mud Nedim Paşa ve kendisi gibi kurmuştu. Bu komite Babıâliden Mahmud Padışah olmuştu 1808 ka düşünenler Padışahı tekrar Utibdad müsaade alarak Istanbulda bir nü* | sımında yeniçerıler isyan etmişler, yoluna sevketmişler, ıslahattan, meş mayış, tertıb etmış, başlarında ihtı Alemdar Mastafa Paşayı öldür* rutiyetten ümıdıni kesen inkılâbcılâl serpuşları, yakalarında ihtılâl rr.üsler ve II. Mahmudu tahttn lar Abdülazizi indirerek yerine V. rozctlerıle bır çok Fransız. sokak* irdırmek ıstemişleıdı. f t mn üze Muradı geçirmislerdi V' Muradın hfstalanraası Uzerıne lardan (Yaşasın hurrıyet, adalet, rme ve tehlikevı önlemok maksa" cumhuııyet) dıye bağırarak geç dıle II. Mahmud devlet acîamları II. Abdulhamıd de meşrutıyetı ılân mışler, bu esnada lımandakı b;r nın, ulemanın tekiıflerı karşısında etm?k vaadile tahta davet oluaFransız gemısınden toplar attır biraderı IV. Mustafayı öldurtmuf muş ve bu hükıimdar o e«nada ıdareyi ellerinde tutan mesrutiyet t«mışlardı. ve keyfıyet âsılere bıldırılmıştı raftarlarının arzularıru yerine geBu numayiş. İstanbuldaki Rusya, İsyan gene bastırılamamış, âsi" tirmiş. 1876 anayasfsı ilân olunmus. Avusturya ve Pru=ya sefirlerini !er gene (Sultan Mahmud Efendive ilk Mebusan M«clısi toplantıya telâşlandırmış ve bunlar Babıâhye mizi de istemeyız) dıye feryada çağrılmıştı. müracaat etmışlerdı Reı^ülküttab devam etmislerdi O sn ada Os" Bu sırada muarızları, büyük bir Efendi, sefırlenn muracaatırve kar" manlı hanedanının yegâne mü kuvvet kazanmış bulunan Mıthat fı (bızım devlet Islâm devletıdır. messıli II. Mahmuddu Âsılere bu Paşayı bertaraf etmek 1gayıetır'e Fransa maddesınde bıtarafız, ro cıhet hatırlatılıp, onu da ındirir* düşmüşler, esasen II. Abdüılrmizetlere karışmayız, başlarına üzüm seniz kimi padışah edeceksiniz (Arkası Sa 7 Su * te> küfesı de geçirseler ağzımızı aç* diye sorulmuş ve o vakit ilk defa mıyacağız) demişti (1). olarak asker de harvsdan müesseBabıâli o tarıhlerde Osmanlı tm* »esine karşı koyan lesler, ıtırazlar paratorluğu için bir hurriyet ve duyulmuştu. cumhuriyet mese'.esın n bahıs mev Kalabalık içinden bazılan Esma zuu olmıyacpğı yolundakı kanaa* Sultan olsun (2), bazılan Tatar tıle. endışesız sıyasetınde devam Hanı gelsın. padışah olsun, bazı* etmıştı. lan dahi Molla Hunkâr (3) gelsin Hakikaten Turkivede bir müddet padışah olsun, diye bağrışmaktay«onra Fransa ihtilâlııin tam aksi dılar. Fakat âvâzeler ve teklıfler bir isyan başgostermış, gerılık ta arasında en dıkkate şayan olanı Osmanlı Impa' ratorluğunda anayasa hareketleri 19. asrın İkinci yansında baçlamıstı. Daha evvel İstanbulda, bazı vilâ* yetlerde devlet idaresine karşı laman zaman isyanlar olmuş £akat bu ayaklannna ann se* bebıni fena ida re, zulümler, bazı şahısların Hazineden tetnın ettikleri haksız iktısab* lar teşkıl et* mişti. Uzakşarkta yeni bir çıbanbaşı: Macao meselesi Yazan: Samih SAMİ İngiltere Kraliçesi ıle Portekiz Cumhur Başkanı Londrada tatb. tatlı hasbıhal ederlerken, onıarı ve temsil ettikleri mılletleri endışeye «evkeden bir haber gelmiştir. «Comünist Çinde intişar eden resmî bir ggzete, Pekin radyosu tarafmdan da ehemmiyetle yayınlanan bir makalede diyor ki: ( Macao, Çın toprağldır. Bu j toprakların sömurgecüer tarafından işgal edilmesine hâ!â göz yumacağımız zannedilmemelidir') Macao, bir zamanlar geni; bir imparatorluk kurmuş olan Portekizlılere aiddır ve Kanton nehrinin Macao'nun mevkii denize döküldüğü noktada bu'unmaktadır 5 kilometre uzunluğur lıklar uzun zamandan beri devam da, 2 kilometre genişliğinde o'an etm.ekteydı. Pekin ise tehdidini rea bu toprak parçasınm hemen kaışı men savurmak için beklemış, Por sında da tngiliz müstemlekesi Hong tekız Cumhur Başkanı Londrıyl Kong vardır! resmen zıyaret etmekte ve Cenevre Batlhların, Çin kıtasında bugün konferaası da toplanlrken harekete sahib bulundukları iki küçük KÖp geçmıştır. Esas gayesinin Portekızi değıl fakat İngıltereyi tehdid oidurübaşı da işte bunlardır! Macao hemen hemen dört »sır ğu, Londraya ıhtarda bulunmak u danberi Portekiz ıdaresındedır. 375 tedığı aşikârdır. bin kLşiîik nüfusunun 370 000 ım Komünıstler Çind« iktidara gelın Çinliler teşkil eder. Burada, i 000 ce Ingılterenin endış«si HongKong kişilik bir Portekiz garnizonu v u etrafında toplanrruştı. Bunların, ru dır. Ingıliz müstemlekesinı de ele geçirŞuresı muhakkak ki, ne bu gar mek üzere harekete geçecekleri nizon ve ne de bu hali ile Marao, söylenmişti Belki de bu endışenin 600 milyonluk Komünist Çin için tesiri altında kaian İngiliz idareci bir tehdıd, tehhke teşkil eder! E leri, acele etmışler ve 1950 vılında sasen Pekin hükumeti ıktidara gel Pekin hiıkumetmi derhal t nımifr dıfi gündenberı bu müstemlekeyi lardı. Aynı zamanda bu devletle taleb etmemiş, fazla bir hâdise çı tıcari münasebetleri de genişlot" karmamıştır. Portekiz idaresi de mek yoluna gitmişlerdi. Çünkü, Ma onu gücendirmemek için elinden ge cao'nun hemen karşısında buiunan leni yapmıştır. Bunlar yabancılara HongKong'ta, komünist Çinın dış resim çektirmezler, 370 000 Çinliyi dünya ile temas sağladığı ve mal t ı gücendirmekten kaçınırlar. Komü min ettığı bır noktadır. Londraıua nist Çinin bunlar trasında •jan bu yaklaşma*ı bir müddet karsıhksıı şebekeleri kurmalarına göz yum kalmıştı. Ve nihayet Ingılterenin, muşlardır. Pekin hükumetınm BHe«raış, Millet Komünist Çin düne kad*tr necien bu şeküde hareket etmi;tir? Pekin hiikumetının Macao limanından, (Portekiz idaresi) altlnda kaldığı muddetçe daha fazla ıstüade edeceğinı hes bladığı muhakkak Çunkü Macao'da gümruk yoktur. Burası tam manasıle dünya altın kaçakçıhğının merkezıdir. Derler kı: «Macao'ya giren altm. orada kalmış olsaydl, bütün sokakları altmdan olurdu!» Komünist Çın, uzun zamandanberı. Macao'daki kfçakçıhk sebekcsinden faydalanarak, Ballıların kendısıne ^atmak Lstemediklerı bır çok mah, stratejik maddelerı bu yoldan temın etmıştir ve etmektedir. Macao ile Çin sahıüerı arasındakı 250 metrelık mesafede cirid atan Komünist Çıne aıd sandallar, dış dünyadan getırilen mallarl. sessizlık içinde, Demir Perde gerisıne aktarmaktadırlar. Pekin ıdarecılennin, ajanları vasıtasıle, bu malların bir klsmmı (esrar) ile ödedikleri de bihnmektedır. Macao'dan Portekiz çekildiği tak tırde buradan komünist Çırun aynı jekılde istıfade edemiyeceği t m r hakkaktır. Neden o zaman Pekin bu tehdıdi savurmuştur? Komunist'ere göre tehdıdin s a v rulmasına sebeb, Macao'nun Hman olarak faahyete geçmesının 400 ün cu yıldonümünü kutlamak için ya* pılan hazırlıklardır! Fakat bu hazır ^«d firması. Amerika hava kuvvetleri hesabına I!K UÇ3B yapmağa çalışmaktadır. Firmanın hazırladığı u ç a n d a i r e y p ğ ş ii l k t plânlara görp, müstakbel uçan daire yukandaki resımde görulen gibi olacaktır. İIL II B i r 1 Sa|lık dünyasmdan habcrler: Akıl ve ruh hastaları için yeni ümidler doğuyor İngiliz dılmde tuhaf bır tabır var: Şapkacı gıbı delı!. Eski zamandan kalma oiduğu besbelh bır tâbır. şapkacılıkla tımarhanenın munasebetı neden olsun? Şapkacı dukkânı ıle tımarhane arasında bağ kuranın bır zehırlenme hâdısesi olduğunu eski kıtablar yazıyor Işleri şapkazır dehleri ele avuca sığar yapmaktadırlar. İkısi bir arada olunca y»ni Şok teı rivısıle kombıne edılmı^ bir teda vi tarzı çok defa deliyı hayat» Ude etınektedir. Bunlar 15ın bılınen taraflarıdır. Bılınmıyen ise psikoterapinin y»ni ve modern bir »eklinl kezi çoğaltılmağa çahşıhyor. EB »ğır hastalarda bıle psi*tatrıst uınumî kanaate aykın neticeler aldığını bildiriyor. i Öğretmen ve öğrenci köşesi: Atatürkün "Nutuk,,unu okuyun ve okutun! Yazan: Eski Bir Öğretmen Eskiden canivane karakterde zan nedilen blr çok delilik tezahürleri, önüne gelenl boğmak. öldürnek rlahkoîanTd'amlâ/cıvanıtratıVçokJanUttnaktadır. ilk defa Amenkada bi akıl borukluklar bugtün tam ter tine bir noktal nazarla mütalea edil kullandıkları ıçın zamanla delı.ık tatbikına başlanan tarz hayr«t vemektedir. Bövle deliler, ancak bu alâmetleri gosterırler, zchırlenme rıcı başarılara goturmuş, rahatsızhareketlerini kendilerini müdafaa den mütevelid ruh bozukluklarına lığı bir nevi ruh deşarjlarla gider»adedmde yapmaktadırlar. Her r a duçar olurlarmış. Buna bir nevi o mek yolunu turmuştur. Şöyle ki hasta mumkün olduğtı man tehdid altmda buluriduklaruu vaktın «meslek hastahğı» denıyor. kadar »«rbest bırakılmaku, nasU j vehmeden, muhitinden her an h ü lere alınmasını da resmen tavunma Zehirle temas bir müddet «mra de lığının karaktprine anre harpcet ve ' cum bekleven hasta kenlini kurtarlılık yapıyormuş VI kabul etmesi üzerine elciler t*mak için o hareketlere fpve=sül etHer ne ise, Paralys müptelâları faaliyete sevkedılmektedir Bununla mekte^ir Onun kula6ında bir ta»t> edilmişti' H l rfhatsız edenJJiH olaylara nın yalnız sapkacılardan çıkmadığ Bugüne kadar komünist Çin ağır 'ruh rahatsızlıklarının başka İ Çik^cak vol bulunmaftta, boşa'ma kım «esler vardır. Bu sesler,. ona (HongKong) ile alâkalı olarak res i rı "da da gorulmesüe anlaşılmı,stır 'htiyacı ifade kudretile beslenerek | korku aşılamaktalır Nobet r>nH« mî bır teşebbuse ginşmemiştır. Fa Uzun zaman sebebi hıhrmıyen has j huzur ve sükunun temınine çahıl | olduruiecearinl vehmeden bır delı ın nln îar*»"'ilmeı bir canavar o'sbikat hemen vanıbaşında ve Portttalığın «Sypruüs» den ileri geldığı maktadır. kize aid Macao'yu etemesi. (yann Ruhundakl dramı sahnede oyna lecejini dütünmek lâzımdır Boyöğıenilüıce Paralytik hastaya penıserbestliğıne kavuşan deli bu lesini bir hücrey» tıkmanm veva da HongKong) u ısteyebilirim, sılın tatbik edılmıştır. Bugün bu I i zincire vurmanın zarr = oi e»<miftir. şek'ınde tefsır edılemez mı? Iste tarz bir tedavi ile hastalık şifa bul \ durumile süflörsüz bir aktör» b«nzemektedir \merikada vapılan tec Bazı istisHalar haric, Şok, ilâc ve bu sualın cevabı Londrada endi}e maktadır rübeler, ağır akıl ve ruh hastala psıkoteraoi onların da hakkmdan uyandırmıştır. Asıl ruh hastalıklan denılen il rını psikanalız volundan favdalan eelmektedir. Muhtemeldir kı komünıstler, bu letlerin amıllen aciib^ ıılıi rrıdir? maâa. tedavi çaresi olarak dçnemesivap! manevra ile. Cenevre konfeAmerıkada tatbik edıien modern Yoksa bedenî ve uzvi köklere mı lere sevketmiştır Hastalara kendi ransmdakı Ingıliz delegelerini SovdayamrT. Bunu |imdılık kımse bıl havatlarını vanl kendi âlemlerinde tedavi şekli de bunlara inzimam eyet Rusyaya karşı yumuşak daTdince akıl ve ruh hastalıklannın mıyor. Fakat ümidsizliğı \enmeğe ranmaya, taviz yoluna jflrmeve ve yarayan tedavi sekilleri de bunun vaşamak fırsattnı veren ovunlar sifa 1 ümidleri bir kat daha arttertib ederek meselâ zorbahğa mevilerıde gergınlıgı arttınp. b r (Hon yanısıra gelismi; gdrünüyor Nıtemaktadır. Kong hâdi.^esi) imkân verecek mu kim Şok tedavisi, hast»sı olanın vü ledeni yahuH da kırıp dokme ihtiyaTolıuı ALPTEKİN kavemet siyesetinden vazgeçm«ye reğine su serpm'sti' Korku verici yacında olanı vurucu kırıcılıga teşvik etmektedir Gene zaptedılmez sevketmek istemış olsunlar. fakat tesirli bir tarz olduğunu ppevGazetccilik En*,titüsünün Dığer taraftan, Portekiz ıdaresin dir ispat etmektedır Bundan başka bir deliye ağır bir top önünde v'Urnruk öeretiın dereccsi de bulunan ve Hındıstan sahillerin akıl ve ruh hastalıklarına V"**, ye sallama imkânları vermektedir. htanbul Vnıverslteıi Gaz«tecılık Enf. dekı (Goa) gibi küçuk mustemle ni ilâclarlayapılan telaviyi de ekle Türlü imkânlar arasından hastanın kcleri gerı almaya teşebbüs eden mok lâzımdır Me«;elâ «Chlorpro durumuna uygun yollar tecmek tıtuiunun oiretun der*ce*ıni tcsbıt tçın, tedavmin B51İ olan tarafıdır ki bu Maarıf Vckâlet' Tallm Terbive hejetl tarafsız Hınd hükumetinın de ho tnazin» ile «Rauwolfia» gihi. volu seçtiniz mi delıvi zaptetmek ıncelemelerırr dtvam «tmtktedır. şuna gitmevi onun bu mücadelesını Enstı'u Mudurluiunce haıırlanan; Uyj?ukluk vermeden, muayyen Savretınden kurtulursunuz Burada desteklemeyi düşündükleri de aşiötrttım sekli o|rracl dıırumu ve taistıkametteki dımaği faalıyetleri dan« ve raks Ha psikanahzin bir leb«lee Ur.ınan hakları iht.va eden kâr Hınd basının bu hâdiseye veryardımeısıdır. Balet keza insicam raporda. Talım Ttrbıye he>~ti bazt diği büyük 8nen* de buna işarettir. sükunete kavuşturan bu ilâclar umumivetle muvaz«ı« ur=urlarma S'.z hareketlerle dahi olsa faydalı hususların aydınlatılmasını istemıştlr. Sovyet Rusya basVentinde Bır benzemektedirler. Hastalsn munis, Heyetin Mudurlukten Utedıği husu»olmaktadır. manyanm tarafsız hükumet reisi Kendi kabma cekilmıs olan has lar tunlardır. Talımatname deSışmeden ile temasiar yapılırken. komünist Çinin de eiristijri bu diplomat'k t t tenyor mu? Bu suali kat'î şekilde Ulara gelmce şıfa bulmalarında sok ( t n , t t l t u v e k a h u , t d l l e B v e m e z u n 0 İ 3 n şebbüs. Uzakşarkta korrün'stlerle cevabla'ndırabi'.mek için henüz hâ tedavisi başta gelmektedır Dığer (ogrencılerp de aynı hakların tanınıp tarafsızların müsterek bir politika dıselcr aydınlanmış değıldır. Fakat bazı usullerle bırleşınce kurtuluş ü 1 Unınmivacağı hususunun lzah edılmesi midleri çoğalmakta, daldıkları ha i v « b u 5<*ılde. b.rem knununda metanzimine doğru gittiklerini de ?ös bu tehlıke de ortdadjr. yal âleminden hayatın istedıği ha runlann ycrlerinin tesbiti. Enrtitü MUdüılüğü. ukl taUmatnakikat âlemine kavuşmaktadırlar. raeye Ubl öSrencller «rasındı lls« Hastalığın teşhisi için de bir ta mtıunla.jnm da bulundugu vs barem kım usullerden bahsediliyor. Has kanununt göre: bunların da. Us« tah11 tanm nıhunda neler oluvor?. O o •1 u.tund». üç«ı ıtneden az. blr aenebır meslekl ihusas yapmn layların tezahürleri bunlan aynca den fazla İcin memurıyete taylnlerlnd» oldukları tar nı âa kâfı deâıldır. Bunun için bu husus'jr. kıdemlertne esas tutulacatecrübeleı»* gırisıhyor. Onun mu |ını belırten bır ccvab vsrmiştır. avven şeylere olan alâkasma başka Nt'ıcenın onumuzdekl ay İçinde belll istikametler verılıyor ve alâka mer olacağı tahmın edılmektadlr. Bayanlar: Yaşınız n* olursa olsun ciltiinizin bakı» mını kat'iyan Ihmal •tmeyiniz I Ba k ı l m ı m i f clld çabuk yıpranır va yaşınızdan avval ihtiyarlar. Cildinizin Taravetini muhafaza etmek daima genç ve QÜzel kılmak içın Kremlerini kullanmız. Cumhuriyet 29 ekım 1923 te ılân edildi. Demek bugun 32 yıl bıtip 33 e giriyor. Resmi bayram. Bunun mânasını bilhassa genç nesle anlatmak lâzım. Her zaman söyledim. gene tekıar edeyim; bunu en ivi anlatacak. onu kuran, Atatürktür Fakat kendisıni nereden bularağız da Cumhuriyeti anlatmasını dınlıyeceğız? O, şimdi ebediyetlerde Evet ama sözleri hâlâ aramızda. canımızda ve idrakimızdeiir. Bize bıraktığı çağdaş Turkıvenin ku ruluş terihi büyük «Nutuk» tadır Nutuk, ders kitdbı sibi okullarda üniversitelerimizdp nkutulmalı, metinleri şerhedilmelidir. Bu vesile ile gene o kitabı elıme aldım Dalıp okumuşum Sahıfeleı ve sahıfeler beni ahp gotürdü Icinde ne vok?Bu?ünkü meselclerimız dahil olmak uzfre h»»r davamız o rada yer bulmuş. Bızim gibı eskıler için ifadesı de acık Hale fıkır, keskin ve kesin Fakat bueünkü nesle soz'erini biraz açmak gerekiyor ÖSretmetı me9İekta<;larıma, ogren ci evlâdlarıma en büvük ba\ıamlannı kutlama için «Nutuk» tan bir parcayı bugünkü dıle dondureyim ve onlara armagan edeyim. dedim. Bilmem. makbule tteçcrek mı? Atatürk, «Nutuk» un başmda, Birınci Dünya Harbınde yerulme mizl takib eden devreyi anlattık tan »onra kurtulma için üç türlü kararın ortaya atıldığını söylüyor Dunl.iıdır: 1 Ineıltorp himavcsinı i=tcmek 2 Amerika mandaEinı ıste^nak 3 Mahalli kurtuluş çarelerını • ramak. HAV1LLAN0 VANISHIN8 CREAfc HAVILLAND COLD CREAM yiz. Ona, turlu sebeblerle en karşıt olanlar bile başlan sıkıştığı raman gene O'na sığınmaktadırlar kabul etmek, insanlık vasıflarından Kendımizi O'nu anlar hale 'etır Şimdi Atatürkü dınliyelım: >oksulluğu. aciz ve meskeneti ıti meğe çalışmalıvız. Genç nesil, her «Efendiler; bilşrinin ka\mağı ve amacı olarak Ben bu kararların hiçbirinde isa raftan başka bir şey desildir. Fil mılli hayatı eö?.nnürdp tutms!hakika bu dereke\e diı^memiş 0 bet görmedim. Cunku bu kararlakazamlan büKin melekelerin, merın istinad ettiği hütün dcliller ve j lanlarm istiverek haslanna bir ec haretlerin o hedef icin olrtneunu mantıklar çürüktü: esassi7dı. Ha ı nebı efendi getirmelerine asla ih mülâhaza ederek kendi kendilerini kikat halde, irinde buhınduîunııı timal verilemez. terbive etmesini bilmelidır. tarihte Osmanlı devletinin temel oH:>lbuki Türkiin haysiyct ve Yukarıva aldığım şu parca, bğ leri çöV müş. önırü tamam olmuştu izzeti nefsi, kabilheti çok j'iksek Osmanlı memleketleıi. tamamen , ve bü\üktür. B«>\le bir millet csir retım derecelerınin en alt basamağından en ustune kadar her türlu parcalanmıstı. Ortada bir a\uc | > asamaktansa mah\ olsun daha ; yiokul ve ünıversıtelerde üzerinde Tıırkün banndığı bir Ata \urdu dir. Binaenalejh ya isüklal, ya osaatlerce durulacak h?kıkatleri içikalmıştı. Son mesele. bunun da lüm!.. ne almaktadır ve bir Anavasa hutaksimini teminle uğra^ılmaktan «İşte hakik! kıırtulu istiyenlerin kuku profesörü. bir ilkokul ogretibarctti. Osmanlı devleti. onun is | parolası bu olacaktı. meni, muhatsblanrın »eviy«Bİnde fiklâli. Padişah. Halife, Hükunet, «Biran için, bu kararın tntbika bu parçayı bir Hers konusu yapabibunlaıın hcpsi. medlulu kalmamıs lir. Verecesı ders, Wr havat dersimânasi7 elfajdan ibsretti N'enin ve tında muvaffnkıvetKİzliic uğranıla dır. Çünkü buaün zevk ve neş'e cağım farzerlclim. Ne olaraktı? Ekimin masuniyetl için kimden ve içinde kutladığımız Cumhuriyet ne muaveııct istenivordu. O halde saıet!.. yuz binlerce Türkün hayatı pahanPeki efendim, di»er karariara ciddî ve hakikî karar ne olabilirdi? »ına elde edilebilmiştir Onu koru mutavaat halinde netice bunun aymak vazifesinde olanlann nasıl ku(.Efrndiler: nı değil miydi? ruldu 5 umı bilmesinden daha tabi' «Bu vazivet karşısında blr, tek < Şıı fark Ile ki, IstikiâU leln *to ne olabilir? karar varılı. O d» milli lıakiıniy.'te mii göze alan millet, insanlık haymüsteııid. kayıdsi7. sa>tsi7. mustaMaalesef, günlük gazeteler, mahsiyet ve çerefinin icabı olan Mitüa kil bir Turk devleti kurmak!.. dud dergiler dışında Cumhunvct «Bu kararın davandığı en kuv fedakârlığı yapmakla teselli bulur bayrsmlannda bu konuda yayın vetli muliHkeme vc mantık «u ıdi: ve tabiî esaret zincirini kendi elllf hiç vok gibidir. Bu hazin yoklufu Esas, Turk milletinin ha>sİ3etli ve boynuna geçiren miskin. hayMyt telâfi edecek en kuvvetli imkln ^erefli bir millet olarak ya^ama siz bir millcte nazaran yâr ve a | okullarda v» mealektaşlarımızda sıdır. Bu esas aıırak tam istiklâle yar nazanndaki mevkii farklı o dır. Hâdısenin kendinden uzaklastıkça görenler ve görenlerden işimatik nlmakla tetnin olunahilir. Ne lur.» kadar zengin vc murcffeh olursa Yapan, başaran adam, yapıp ba tenler azalacağı için vazmak ve söy olsun istil.l.ılılfiı ınnlırııın bir mil saruıiını ne guzel anlatıyor, değıl lemek. anlatmak ve öğretmek zaru lel. metleııî insunlığm oıuinde uşak mı? Her zaman, herkesten çok reti büsbütün artar Cumhıırivet olnıak mevKiindcn Miksık bir mua O'nu dmlemelıyız. O'nun dzUrı bayramı. bi> törenler günü oîmakla meleye livakat kazanamar. Ecnebi ustunde düsunmelmz Kâfı derece kalmamalı; ruhlara, d'mağlara vc bir devlerin himave ve sahabetini de O'nu öğretmiyoruz Öcıetmeü Eönüllre sindıni lıdır. VAKIFLAR BANKASI " " . • * % . ÖMÜB BOYUNCA AYLIK GELİR İ K R A Mİ Y E S İ