Katalog

ALTT rTHWHl'RfYFT S Oeafc 195S Kral 14 ncü Lui ve Luiz dö Lavalyer Cmrtr: MAZHAÜ KUNT s s ™ Tarilıe Geçıniş Biiyük Aşklar 3 Yenicami arkasındaki Gece yarısı bile seyyar arzuhalciler batmıyan güneş Yazan: Dr. Necdel Köklürk Burada çalışan 12 kişinin vaktils muteber birer mesleği vardı Röportajı yapan: Şahab Balcıoğlu Isveç Mektubiart f ŞEHİRDEN RÖPORTAJ Havamn bulutlu olması yüzünden dört »yımır karanlık içind» geçer. Laponyanın merkezi Kiruna'da ge Bu devrede günej hiç görünmez. ceyariii güneşini göremeymce, tav Hayatımız tam msnasile saatl» •siye üzerine Norveçin Atlantik sa yarhdır. Karanhkta yattığımız gihillerinde Narvık'e gitmeyı ben de bi karanlıkta kalkar v« işimizden tecessüs ve arzuma uygun buldum. öğle yemeğine elektrikle aydmlaİkinci Cihan haıbinde muharible tılmış caddelerden gideriz. Sühurin ordu günlük tebliğleri bu sehri net farkı olmasa, ıjık bakımından ismen herkese öğretmışti. Ben evlerimizın içi ile dışı arasınd» hiç .1.1 Narvik'e gıtmekle bir taşla iki bir fark göremezsiniz. Elektrik her kuş vuracaktım; hem şimal kutub şeyimizdir. çemberinin geceyarısı batmıyan Norveç hükumeti bunu bildıjl yaz güneşini görecektim, hem de için elektrik burada sudan ucuzdur. istilâ ordularının den zaltılarına Kılovat saate iki buçuk öre (yani melce olan Narvik fıyorlarını bu bir kuruş) ödemekteyiz. Aydınlatvesıle ile gezecektim. ma, ısıtma, pişirme her şey elekAvrupa kıtasının en şimal de trik iledir. Turistler için belki camiryolu hattı olan Lulea NarvJt zib olan bu karanlık devre, bizim Lavalyer bu hâdemiryolunda Laponyada ilerlıyn için bir yıpranma ve dayanma çeçok üzulerek bırl ruz. Turistik kıymeti ifade edil kişmesidir. Flı büyük tesellimiz, mvinastıra kapanmak is ? mıyecek kadar büyük olan bu d» ecdadımızı hatırlayıp Vzim elekted^ fakat kabul edılmemiryoluna iktisadî bakımdan «Ma trik asrında yaşamamızdır. Dah« di VManastırın salonunda den yolu» da denilmektedır. Çün iptida? vasıtalarla, Avrupanın şibekle\rken bırden kapıda ku İsveç demir cevheri istihsaimin malinde tabiatin bu türlü cilvesile bır arv'ba durdu. Kızın • yüzde onu bu hattın dogu tıcu mücadele ederek bizjm nesilleri ye karanmian haberdar »dif Lulea limanına ve yüzde doksanı tiştiren atalanmızı hatırlamamız len Kra)^ hem»n arkastn da batı ucu Narvik limanına bu dan kıoşnvıjtu İkl lstx bize yaşama ve toprağımnı »evme hat vasıtasile nakil ve ihrac olunbuiusivıkjaa^ taman bir Yenicami arkasındaki arıuhalcilerden biri gayretı verir. Kışın çalıjır v» bol maktadır. hjjrll a^Ud*lar O tn» bol uyuruz hkbahan siz cenah u Çekme! Allahajkına rasmimizi , gazete veya dergılerde çıktı. Bukadar 14" ü/idÇ Luı hıç bir Trenimdekl yolculan muhtelif ların anlıyamac yacağıruz kadar tev çekme! nun üzerin* az daha kıyamet kopa kadın Içın^gî» yaıı döitmilletlere mensub çeşıdli gruplar gi ile karşılarız. Güneşin gecevar.aı Bu aekild* yalvanr gibi bağıran caktı. Vay efendim, cadde üstünteşkil ediyor. Benim gibi geceya bile batmadığı devrede en büyük adam ihtil&ı yapmif bir devlet de böyle yazıcıhk yapmak da ns rısı yaz güneşini ve fiyorları gör bayramımızı kutlarız ..» memuru mu, yoksa gızlice kumar j demekmiş? Ele güne mahcub olumeğe Norveçe giden ecnebi turıstbirden Şehirden sonra limanı gezdik. oynarken yakalanan bir macera ' yormuşuz dıye hepımızı ler kadar, yazs* kayak sporları İkinci Cihan harbinde Nazi istilâ perest mi, yoksa .. Yoksa randevu ] buradan sürüp atmak ıstediler. Ne yapmsk üzere şimalin karh Ispc sına uğrıyan ve Alman dağ birl k evinde basılan evli bir kadın mı? ye uğradığımızı şaşırdık Teklerıne akm eden Isveçli spor se lerıne, denizaltılarına melce vaziHayır, hiç biri değil! Büyük bir jrar burada kahncaya kadar akla verler vagonlan doldurmu?. Ara fesi gören fiyorlarda batınlmıj ft11 Saray erk^nı bu hâdıseden ıstıfadt telâş. içinde bağıran bu adam. Ye | karayı seçtık. Onun için, biraz onstasyonlarda spor kafilelenmn yer milerin enkazına rastlıyoruz. , ederek Kralla Lava!\er'ı a> .rmayı düşundü nicaminin arkasında, kimseyi ra ' ce arkadaşımızm size resim çekme lerini ve duraklardan binen Lapjn • Evvelce Kral tarafından sevıldığını sanın Bu enkaz çıkarma masraflarının hatsız etmeden yazıcılk yaparak menizi rica etmesi tamamile yer~ız gıupları ahyor. Her iki grup da Kontes do Suason, L * aker'den nefret edı* *\ ağııhğından sarfınazar, Amerikalı hayatını kazanan'70 lik bi/ihtıyar | s a v l l m a z sanırım. birbirlerini o kadar andırıyor ki. yordu Herrv»n Luı ı|p kızın munakaşalanru Bu sırada yanımıza gelen d.ğer her iklsi de varıru yoğunu sırtına turistleri tahrik ettiği için batan hıkn\e edrn ıspamolca bır mektub yazdırsbir yazıcı atıldı: Yanına vanp: gem'Ier hâlâ fiyorlarda olduğu giyuklemış vaziyette. Birınciler karak Krahçeve gonderttı Fakat ana Kralıç» Beyim, kısaca sövlpmek lâNeden fotograf çekmemi lstemeyakevlerinde ucuz geceliyebilmek bi duruyor. Buna mukabil liman sa\esınde bu mektub vok edıldı Lavalyer zım gelırse, burası bizim için lon din? Diye sordum, için yatak çarşaflanna kadar as tesisleri t=mamen yenilenmiş. İsbu kadar fenalık karsıMnda âdtta ümıdsızAynı duvann dibind* cıralan duraktır. bilindiği gart zarurt ihtiyaclarıru sırt çan veçin demir cevherleri lığe kapıldt Yani bundan sonra «depoya», mif olan 12 istidacıdan orta yajlı talarına doldurmuş. İTcinciler, vani gibi Narvik'ten ihrac ediliyor. değil mi? biri onun yerine konuşru: Laponlar ise; göçebe hayatlarının Narvik'i iki jey yaşatıyor. Ya Korkuyoruı beyim! Evet. maalesef öyle. Bakın, icabı bütün servetleri küçük l;a bancı turistlerin bıraktnkları dö Neden •• kimden korkuyor meselâ size biraz önce resim mevğajlar haljıde gene sırtlannda .. vızler ve «Maden yolu» ile İsveçzuunda ricada bulunan şu ihtıvar, Her iki grup da rengârenk... La t^n gelen demir cevherlerinin na «unuz? Yıllann çilesile kır düsmü| laç 65 yaşındadır. Buradaki arkadaşponlar elbiselerindeki cazib renk kil, tahliye ve tahmil ücretleri. Bu lar içinde meslekte ve yaşça en kıleri muhakkak ki şimal ufkunun iş ayrıca Norveç ticaret filosuna da larını elile taradı: ,}• İ2 Bır gfln Lavalyer'' demli olan odur Kendisi, yakın Uzun dert beyim!.. zengin renk oyunianndan almış bir kazanc mevzuudur. Yenl li• kılısey* prmışti Bosut Benim vaktim var. Anlatırsa zamana kadar postahanede çalışır, lar.. Laponlar devamlı olarak ar man tesisleri sayesinde saatte 2000 '• , gunahkâr kadınlar hakgeceleri sabaha kadar orada tellı arazide yaşadıklarından birbir ton cevher yüklenebiliyor. Limanda nız dinlerim. Buraya da size kötükında vaaı verıyordu. grafçılık yapar. gündüzleri de bu lerini kaybetmemek iç n sarı, <ır cevher yükleme tesisi 800 metre lük etmek için gelmiş değilim Bir Meşhur hatıbın sozlert istida favdam dokunursa ben de memnun duvann dibinde dakti'oyla kıza çok tesır »ttı ve onu mızı ve mavi garniturlü serpuş ve vazardı. Bunu, o müthiş uvkusuzuzunluğunda çelik bir köprüyü o lurum Cı'ıi«ündumv»ğ» ba;Iadı elbıselerile âdeta kraliyet hassa aluğu yeneıek keyif için mi yaparKarnındakı yavru nt ola. îaylarının renkli üniformalarile re andırıyor. Gemiler, bu köprü is B irer hasır sandalye çekerek o dı? Ne münasebet! Onun götürecekelenin iki tarafına yanaşıp demir turduk. eaktı? Bır g'jn ona pıç kabet eder gibiler. liyorlar. İsveçte Kriuna demirdağ Efendim. bizler, leyleğin attı si ekmeği evde 8 nüfus beklivor! damzası vurulmıyacak Sabaha karçı Norveçe vaklaşıvo lanndan çikürılan cevher nasıl doğ ğı yavru gıbiyiz Havatta, önümüz Sabri ağbi postahand n emeklive mıjdı' ruz. Hududa yakm durduğumuz rudan doğruya demiryolu vagon deki daktilo makinasından ve isti ayrılınca bu işine büsbütün sanlbir istasyonun özeliiğini tebarüz larına yukletiliyorsa Narvikte de da yazma bilgisinden başka hiç bir mak zorunda kaldı. O, bütfin" h*~ ettiren bir levhsyı görünce, önüııde bu köprü skele sayesinde gemilere sermayemiz kalmadı. Şurada gör vatı bovunca bize misal olacak şehâtıra olarak diğer turistler gbi yukleniyor. Bu bakımdan Narvik düğünüz 12 arkadaşm hepsi de. kilde. ekmeğini daimS" parmaklariben de resım çektım. Levhada şun bizim Zonguldak limanına iyi bir çalışmakta oldukları iş kollarından, le kazanmış bir asabevimiz olarplc lar yazıh: istifa ve emeklilik gibi çeşidli se I hürmete lâvik deği] midır? Biz 1e ornek olabilir. «'Isveçin en şimalindeki demirBizim Limandaki tesisler 16 saat f?a beblerle aynlmış, kimselerdir. Vak onun yolunda vürüvoruzyolu i«tasyonu Vassijaure. Stock liyette ve yılda 89 milyon ton tile her birimizin de cemiyette mu de ffayemiz, nâmerde muhtaç olmlyon ton ileğimiz vardı. Mese madan gecimimizi saâ'amaktır. Am holm'den mesafesi 1535 kilometre, e e cevher vukİenivor. Sevkiyat vapı lt â b b re nb iv re u r a d a denızden yüksekliği 514 metre.» lan başhca memleketler Almınya, ' gö'rdüğünüz ar ma. Belediyenin takındığı acı taAbısko adlı istasyona gelince, Fransa. Italya, İngiltere, Belçik. ve k a d a ? öğretmendik. Şuysa polıstı. vur bizleri pek müşkül duruma Vazan: GEOUl.K S1MKNON Onun yanındaki çavuştu Kaderin sokuyor. hayret ve gıptamı çeken bir otel Amerika .. 44 türlü cilvesile günün birinde iş^iz ile karşılastım. Lstasyon zaten bu Belediyeden istediğiniz neKışın karanlık gündüzlerde, ya kalan bu insanlar selâmeti, Yeniotel için ihdas edildiğinden başka dir? zın aydınlık gecelerde durmadan camiye gelip daktiloyla bir mevzu Ue meşgul olmağa lüyazıcıhk AASiAr 8AKAUM Merak etmeyin. fazla bir şey çalışan Narvik'liler bugün Norveç yapmakta bulmuşlar. Yazin sıcağı, ztım da yoktu. BU /S/ BENİM değil. Esasen vergi verdiğimiz ıçın lıler gibi güler yüzlü ve şen in kışın soğuğu demeı, mevsimıne BTTIĞÎİsveç Turist Birliği Laponyada sanlardır. Limanı gezdikten »onra, maliyeye kayıdh esnaf sayılıyoıuz. Mt Abısko golu kenarında, şımalın ge Norveçh dostum beni otelime ge göre gömlekle yahud palto veya Hiç olmazsa işimizi selâmetle yurü LAD/N? şemsiyeyle sabahtan akşama kadar I tebilmemiz için, Mısırçarşısının oceyarısı güneşini görmek istiyen „ . . . . , ' burada oturup müşteri bekliyerek nündeki şu parkin bir tarafını biyaban#ı ruristlpr için her türlü Guneşı görmek için geceVi u e k m e k p a r a s l ç l k a r m konforu ile muhteşem bu oteli yap v e h a r a b ze tahsis etsinler. Avnı parkin Ba tırmıştır. Gaye, İsveçin en ücra yanık geçıreçegız. Biraz istirahat h a n e d e k i e v I â d . ü l v a l j b l r a k m a lıkpazarma bakan kısmındaki duköşesine kadar turist celbetmek edınız' dıyerek beni gün ortasında maya çalışırız. Yani diyeceğim şu var bovunu çiçekçilere nasıl verdiki hem mücadele şartlarımız çok ler ve bu esnafın orada dukkân olduğundan fiatlar t=hmin edilemi âdeta zorla yatırdı. Naıvık'in nüfusu 12.000 olduğu çetin, hem de üstelik kazancımız açmasına müsaade ettilerse, çıççkyecek kadar ehven bir tarifeye tâbidir. Kahvaltı ve yemekler dahil halde orta bulvarda sıralanmış mu gayri muayyen ve şansa bağhdır. çilerin karşısına düşen duvar dibitam psnsiyon 17 krondan 26 kron azzam oteller binlerce turıstın her İşte bütün bu güç şartlar içinde ni de yazıcılara avarsınlar. Camearasmda 914 lira civarındadır. B T türlü istırahatini az para ile en iyi didinmemiz yermiyormuş gibi, üs kânh dükkânları kendimiz yapmaan Ulud^ğ ile İstanbulda otel üc şekilde temin ediyor. Kafamda her telik bir de resmî makamlann alAya hazırız. Yeter ki bize üvev evşeyi memleketımle mukaşese ede kasızlığı şöyle dursun. devamlı su retlerıni diısünüyorum... lâd muamelesi vapmaktan vazgeçıl rek. görduklerımi ve göreceklerimi rette tehdıtkâr tavırları karşısınIsveç Norveç hududuna var düşünerek uyudum. da ne yapacağımızı bilemiyoruz. sin. Butun arzumuz bundan ibaFROF NÎMBUSaiN MACER'VLARI: ret! dıfımızı (Rik.grenzen = Devlet Gece saat 22 de Norveçli arka Zaman zaman İstanbula gelen tuhududu) isimli ufak bir istasyonj rıstler yoldan geçerlerken bizi. ço Parmaklannın ucuyla ve alın 1 dan ve levhasından anlıvoruz. v. daşımla birlikte yola duzüldük. ğu köylülerin veya çarşaflı yaslı terile ekmek parasını çıkartan bu 1448 metre irtifaındaki Beisfjord kadınların istidalarını yazar durum insanların isteğini yerine getırmek, Hududu geçer geçmez sühunet Norveçin lehıne arttı, avarın de Totta tepesinin yarısında diğer tu da görüp fotograflanmızı çektiler. o kadar ımkânsız bır iş olmasa geyabancı rek! "işti. Isveçin karlı tepecikleri ye ristler gibi biz de otomobılden in Sonra bu resimler bazı rine Norveçte yeşil sırtlar başladı. dık, tepeye yaya tırmanmağa baş: Norveç toprakbnnda ilerled kçe. ladık. B.r sırt gazinosuna girdik. de bütün Narvik'liler caddeıeri, sız kalan kavalyeler veya kavalyetepeler arasından akan çay ve Arasıra s=atime bakmasam vakti meydanları doldurmuştu. Küçük siz kalan damlar kendılerinı hayırmakların birleşmesile bir nehri aydınlık ile tayine imkân yok. Gü bebekler müstesna herkes evlerinin ranlıkla seyreden tur stlerin onüııandıran fiyorun güney sahilini ta neş ufuk hattına bir hayli yaklaş dışında. Bu gece «geceyarısı yaz de reveranslar yfparak bu neşe kib etmeğe başladık. İsveçin kan, mıştı. Ortalığı romantik bir kızıl şüneşi bayramı» na rastladığı için halkasına onları da zmcirliyorlarğ ş N Norveçte sul'nmıstı. Artık su <)a lık bastırmıştı. Güneşin seyrini da büyük meydanlara yeşil yaprak dı. reneini de*iştirmiş. da ka iyi görmek istiyen kaf leye ka larla süslü büyük direkler dikilArtık sabaha kadar otelime dönIrtifa azaldıkca fiyöriın genişliği tılarak tepeye v.rdık. Güneş git misti. Direklerin tepesnde bir a meğe lüzum kalmamıştı. Eiektrik DÜNYA KARİKATÜRLERİ: arttı. Golfistrimin. soğuğu tatlı bir tikçe alçalmıştı. Cenubun itiyadı raba tekerleği büyüklüğünde çem bol ve ucuz, güneşin ise konıor serınüğe tahv 1 ettıği noktada de ile duyduklarıma rağmen güneş berler asılı idi. Rengârenk çiçek olduğu Narvik'i sab?ha karşı boymiryolunun müntehasında sahilde batacak sanıyordum. Saat 22 30 dan lerle süslü bu halka, kutub böl le coşkun bir âlem içinde bırakırNarvik'e ulaştık. Narvik üç tarafın sonra güneş ufuk hattına muvazi gesınde güneşin seyir ve istikame ken düşünüyorum: Bizim de şedan deni/le kuşatılmiî. gırtını ye olarak iki saat kadar yoluna de tinın bır sembolü imiş... Bah hırlerim z ve koylerimiz bovle bol sil o'mancıklarla kaplı tepelere yas vam ettı. Gecenin saat yarımından settiğim dıreğin etrafını çeviren ve ucuz elekt'iğe kavuşunca, şılamış . sonra tekrar yükselmeğe başLdı. genc, ihtiyar ve kadın, erkek bü malhlerden daha f?zla bayram ^e Yapıhşı it barile çaprazı andı Artık güneş yukselirken biz de şeh tün çlftler durmadan dans ediyor coşkunluk > apsak yeruıde ulma* ran şehrı gezerken bana Norveç re indik. Bu beyaz aydınlık gece lar ve şarkılar söylüyorlardı. Dsm ] mı acabs?... turist büto=undan refakat eden rehberim, N rvik hakkında lzahat vermeğe başîadı: "Narvik, bir çok tabiat değişikliklerini sinesinde topiamıştır. Şimal kutub çemberinin içinde olmasına rağmen golfistrim sayesınde iklımi mülâymdir. Bir çok fiyorlann kavşak noktası olduğundan gemılere iyi bir limandır. Şehir, sahılin düzlüğünde'kurulmuştur. F^kat kendisini çevreliyen Totta tepesi 1243. Fagernesfjellet tepesî 1270. Beısfjord Totta tepesi 1448 metre irtiaflarile kayak sporlanna çok müsaiddir Mayıstan ağustosa kadar ufkumuzda güneş hiç batmaz. Bu devrede Narvik her milletten turistlerle dolar, tsşar. Her halde siz de farkettinız. sehir kuçük olduğu halde çok ve ekse: rıyeti büyük oteller vardır. F yor va dağlarda tertıbledığimız motör, otobüs turlarile biz Avrupalı ve Amerikah turistlere değişik tabiat güzelliklerini, ş'malin husuşiyetlerini gösterirken on!?r bize manen rtunlar daha fazla içi.vorlar derken. sen baha inanmıyor ve maddeten ferahlık yaratırlar. İlk soğuklarla beraber kıs Hpotidrı da ba^lar... Narvlk'te mayıstan ağustosa kadar günea hic batmat. Geceyansı ıiyoolar, böyle güodftı dun... Bak! Çunkü kasımdan jubat ayın* kadar 9 Lavalysr'in Kralâ olan a;kı hpmpn hemen tasavvufi bir mahjyette ıdı Bu saf kız t evh bsr erkegın metresı olmaktan üzuntu dul yuyordu Bır gün Kral, Lavaiyer'den HanI, nyet'in dostları hakkında malu.nat ıst?dı l!l Lavalyer n.«dımesı bulunduğu bu kadını clei vermek ı«temedığinden Kral hıddetle yanın' dan ayrıldı ıS^ II Resimü Romanımız Jtleş'ıım Elmaslar 7 > / f JNÛ % r 4 öjBJg \ X gibi ayduüıktır.