Katalog

V 1 Ocak 1955 BFŞ MDÎPLÖMÂÎ VAKUP KADKI R A» AOSM ANUC.l.U IIIIIMIIiniHllllUIIUniMIIIIHIllllUIIIIIMIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIIIIIIII IMUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIİIIIISIII Rusların işgal ettikleri villâlar kışhğa şekilmiş birer ayı ini haline girmişti başladıkl.rı hissini Ben, bu kaba şakaya elâlem o faaüyetlerine nıuz silkip geçecek sanmıştım. Fa vermis,tir. Hele bir iki yıl geçmekat. Bernde her şey gibı bu da dea bunlara bir de Kızıl Çin dipkatılınca bu endişeler ciddiye ahndı. Arandı, taısndı. Ni lomatları hayet faşist olarak buluna buluna hli; tabakalarına kadar kök saibir Haric:ye Nazırı bulundu. Meğer, Rusların da asıl hedefi bu zat Zj:s, Kızıl Çin dıplotnatlan. Mos imiş. Hani şu biraz yukarıda. Yu ko< müttef klerinden hem sayıca r n n Elçitiğindeki bir konuşma sı rfaha çoktular, hem huyca dah» rasında Rus tehl kesinden bahset sükitî. daha çekingen. daha kapalı mek istiyen H?ricive Nazın... Ger idiler Bundan başk?, Rus heyeçi, Komey Federelde şahsi ka tinin tck ataşemilitfri bulıınmdıâı naatleti olan ve bunları açıktan abunlann elçiük kadrosunda ç:ğa söyliyen bir o vardı. Aynı bir alay ordu temsileisi vardı Zazamanda biraz oriiinal. biraz ds . vaflı İsvçreli iş adamlan iç n bu individufclistti. Yani fasıstten an ( yeni ve bu çeşid diplomatik mül:yabileceğimiz insan t pinin tam tersi. Buna rağmen. Moskova ile Hiplomatik münasebel tesisı yoluna bu ad»m kurban edilmişti. Çünkü, 'sviçreliler için Moskova ile d p~ !om;tiJı münasebet tesisi meselesi~in ehemmiyetı yalnız zamanın si.asî cereytnlarına ayak uydurmak raruretinden ileıi gelmiyordu. Bu csreyanın başlıca öncüleri büyük İ5 ve endüstri adamlan idi. Bunlar, harb sonr^sı Rusyasında kendilerine geniş bir ihracat pazan bulacaklerını umuyorlaıdı ve aynı rsmanda orsnın bitmek tükenmek bümez ham madde kaynaklrından bol bol faydalanacaklarına imnmakta idiler. İngiliz muharriri Richard Alding istanda açl ır sa grevlerı baslayan bir (mezheb lideri) S'hhî dunımunun pün geçtikçe zulduğu bildirilmektedir. Bu mezhebe bağlanmış olan vücudlerini, her hangi yabana şeyin teması ile kirletmemek yeı ni yapmaktadırlar. Bu sebelbe tamamile çıplak dolaşmakta ve yakta uyumaktadırlar! Bombay şehri valisi. «açlık gre ile ilgili tehdidlerin salaın hali] oldufunu açıklamıştır. Bu mey; da ineklerin öldürülmesi aleyhi bulunan diğer bir mezhebe b; H'ndliler de, talebleri nazan itib ahnmadığı takdirde. ölüneiye ka agızlanna bir şev koyTT|'acaklaı ilân etmektedirler. Hindi«tan hükumeti sözcüler den biri, Avrut>a memleketlerir görülcn ve şiddetli hareketlerle j pılan grevlere nazaran bu «i<; »revleri> nin çok daha tehlikeli karşılanması zor olduğunu iti etmiştir. Rami S SAHTE LAWRENC£ Hicaz isyamtun içyüzü nasebet de ikinci bir h?yal kırıklığma sebeb olmuştu. Rus Elçisi, nuiyetinde bir çok ticaret müşavir ve ataşesi getirmekle, hiç değ ; lse. geleceğe dair bir ümıd kapısı aralamıştı. Çinliler. bunu dahi vapmağa lüzum görmediler ve pa H Hir.clistanda, Gandi'nin esas mü yanlar, zammın gelmediğini ve zarlarının y?lnız stratejik madde = cadele silâhı olan «sçlık grevi» ne mahkumun da öleceğ ni düşü lere açık olduğunu hissettirmek Hbaşvuranlar son zamanlarda hü nerek, şiddet kullanarak adsnvn için midir. nedir? Harb biter bit = kumeti endişeye sevkedecek kadar ağzına zorla yemek vermeye bsşmez kendi biı trnecik generalinı jŞçoğalrnıştır. Bu gibi kimse'erin lamışlardır. Bu halin, iki aydanbile halkın bütün sevgisine rağ = bilha.?sa belirttikleıi nokta şudur: beri devam ettiği de kaydedil:men henr.en enıekliye sevkerlen bu = « Gandi şiddete kat'iyyen baş yor.» Fakat açlık grevini geniş çapta •ulhçü memlekete yalnız kısladan Evurmadı, açlık grevi yaparak, kengönderdiler. . = dine eziyet ederek İngiltereyi Hin tatbik mevkiine kovanlar Kalküta yetişme adamlarını (Arkası var) İdistandan çıkarmaya muvaffak ol ! şohrinin 5000 polis memuru olmuşğdu. Demek ki bu. gayet kuvvetli tur 7 milyoniuk btı «ehirde, pol'S ı 5ve müessir bir silâhtır!> ler tamamile Gandi'nin prens ; ple [ = Hind gazeteleri, sık sık «açlık rine sadık kalmışlar, hâdiseler veya jfçrevin ile hedefine varmak istiyen karışıklıklar çıkarmamışlar. bu şeğkimselere dair haberlerle doludur. kilde hükumetten zsm koparmaya = Son hâdise şu olmuştur: kalkısmamışlardır. Fakat ypm'k Gaııdhî = n Bombay hapisanesinde ceza yemekten vazgecmişler, kantine uğ = "=ını çrkmekte olan bir hırsız «aç ramaz olmushrdır. Bunlar ayda derhal hastaneye kaldırılmışlardır. Slık grevi» ne başladığını ilân et takriben 60 i!â 70 Türk !ir?s! masş Ertesi günü de 20 poüs daha baP.miş ve ağzına hiç bir şey koyma aldıkl?rından loksntaUrda da «ka yılmış ve onlar da hastaneye ;önŞmakta ısrar etmiştir. Işin tuhaf ta çamak» yemek yiyem yfcek'erin derilmşlerdi. Resmî makamlar, vaHrafı mahkumun bu greve, kendişi den. halsiz düşmeye ziyetin ciddî bir safhaya girdiğini DerJiven: SAMİH SAMİ = dcğil de hapisar.e garrl;vanlaBunun ilk netiresi. açlık erevi ! gördüklerinden derhal ordunun şrmın m?aşlürına hükumet f 'afın başladıktan iki eün sonra fförülmüs yardımını istemişlerdir. Şehrin em= dan zam yapılmasını temin mak tür. 15 polis, bitsb bir halde. vazife niyeti orduya tesl'm edilmiş ve ayHsadile girişnıiş olmasıdır. Gardi başında iken, yere düşmüşler ve nı zamanda polisler arasında «açl'k ğ Kalküta şehrinin 5000 polis memuru da maaşlarına zam yapılmaymca açhk grevine | başladılar ve bu hal şehir idarecilerini şaşkına döndüren bâdiseîer yarattı grevin ni idare ettiklerinden şüphe edilen 50 polis de yakalanarak askeri arabalara konulmuştur. Bunlar, muhakeme edilmek üzere hapisaneye cötürülecekleri sırada beklenmodik bir hâdise cereyan etmiş, 500 kadar aç polis de askerî vasıta'arın tekerlekleri önüre yatirak, bvınların hareketıne mâni olmuşlardır. Bu vaziyet karsısında da ileili makamlar, 50 poli?i serbest b'.rakmak mecburiyetinde kalmışlar ve polklere nsan ayında maaş'anna zam meselesini n?zarı itibara alacalkarını vadetmişlerdir. Polislerin. daha beş av aç kalsmıyacağız diverrk bu teklifi reddet tikleri sövlenTiektedir. Gazete'er, bu meselenin nasıl h ; r hal çaresine bağlanacağını merakla beklemektedirler. *** Bundan bir hafta evvel de. 900 taraftan ile Bombay şehri sokaklarından mers«imle geçmesİT'e m ü saade edilmedi diye açlık grevine Ne bu, ne o oldu. İsviçre ile Rusya arasında siyasî münFsebetIsrin kuruluşundan ya'nız Bern'de bir kaç mülk sahibi i s t f d e etmişti. Çünkü. Moskova hükumetinin buraya gönderdiği elçihk hereti, 45 büyük binaya sığmıyacak tsdar kdabalıktı. Manga manga ıtşeler, manga manga ticaret mü•avirlerl bir âşretin klanları hainde çoluk çocuklarile her biri bir •ve yerleştiier. Ne yapmak için? •îerkes tecessüsle bekliyordu. Hee ticaret müşavirleri, umumi efıârı «ne ahcaklar, ne satacaklar?» iiye az k?lsın meraktan çatlataaktı. Hcyhat. bütün bu telâş ve ıelecan pek boşuna imiş. Aylar geçti, yıllar geçti, Rusadan tsviçreye ne bir ton uğd a y geldi. ne de fabrik jrına h«rhangi bir sipariçte buınulduğu duyuldu. Meğer, bu heet bir kuru kalabalıktan ib:retıiş. Hayır, o bile değil. Onar, yirı şer her biri bir eve yerleştikten snra hiç birinin sesi işitilrnez. yüj görüloıez oldu. Ugal ettikleri o üzel villalar, o koca koca konakır, kışlıfa çekilmis birer ayı ini rline girdi ve bu suretle Bern'in îrçek »yıl rı Vıepimiıe daha inıncıl. d|ha adama yakın görıinleğe ba^ladı. Elçi ıse kendi oturlasına tohsis edilen köskün bahce armaklıkl, nnı. içerisi görülmesin •ye, çeppevre tfihta p3rde ile örtirerek Avrupyı ikiye ayıran DePerdeye Beın'in tâ ortasında ir nazirf yapmak istemişti. Gerçı Rus Hip'omatla'inrîan balarına. aıasıra, şurada buradd ıstgelinirdi. Lâkin. rusctdan başi hiç bir dil bilırediktsri veyahud lmez görünciüklerı için bunlarla ^nuşup tanısmanın imkânı buluimazo'ı. Diplomatik topluluklarda ından dolfyıdıı ki, hepsi bir kö' e çekilir. grup grup kendi a•rında fiskos eder dururdu. Yancılarla kâh bir uzaktan selâm. ıh bir el sıkış. kâh bir ha! hat.r ıuş; bütfin ülfet ve ün?ivet t r n n ibaret kalırdı. Bern'iü^r bıze, mların yanmda, pek soVu'.srn. k konujcan k'mseler ci'ni gö üır olmu^iardı. Hem bun'aın cengenlilkerindeki utang3ç çoo.ık i;ı ffeti veya bir şehirli kalaö< sının ne düşmüş köylü Şîskınliğı zsan zaman insanın hoşun» ?itkten hali kalmazkei) X\\s dinioitlannın bu sinsi sinsi içler'ne kilm ş duruşları bir küskünlü. bir kötü niyeti ifade eder gi,di. Oyle ki. onl=nn yakınından «n her kisi kendi kendne: «A^nım hakkırrda fens bir şey iüşünüyorlrr? Acaba beni bir .•^a düşürmek irin kumpas mı nıyorlar?., diye bir takım veilere düsebilirdi. Nitekim, çok çmeden bu durum, Isvçjelilere ni Rus dostlarmı bazı yers!;ı ton, Lawrence'in askeri dehası ve Arabların yaptıkları yardım hakkında şişirilmiş iddiaların, Hicaz isyanının gülünç tarafları olduğunu kaydetm.2kte ve bu isyan hakktnda şunları kaydetmektedir: « 15 kasım 1915 te İngilizler Hicaz limanlarının ablukasını kurmağa karar vermişlerdi. General Bremond'a göre sebeb, Şerifi isyana teşvik etmekti ve bu abluksda açlığa sebeb olup, bu da isyana yol açmıştır. Her ne hal ise. Mısır topları sayesinde Abdul!?h baçka iki hâdise de bu isyanın 1500 kad.ir esir aldı ve 10 topu da sürjtle patlamasına yardım etmiş ele geçirdi. tir. Birincisi, Şamda bazı Arab Eylul ayı sonunda Seriîin kuvvmilliyetçilerinin Çemal Paşaınn vetleri 5000 kadar esir almışlardı. emri ile idan edilmeleri olmuştur. Fakat Medinedeki kuvvellere ve de Stozineen seferi olmuş kumandanları Fahri Paşayı kattu. Almanya. Doğu Afrikadaki A' iyyen tesir edememişlerdi. Sudanın marlarla temas temini ve prona Kızıldeniz vilâyeti valisi albay E. ganda yapılması için verici b : r C. Wilson askerî mü^avir ve Serif radjo merkezi kurmalan m?ks.ı Hüseyin nezdindeki İngiliz misvoj dı!e bu se.ferî heyeti sevketmisri nu başksnı olarak Cid pve PörMeBum. 3.500 kişilik bîr Türk kuv j rilmişti. Bu tayin cizli tutuldu. Çünkü. Hicaz har«?kâtını İnTİ'iz veti de refakat Pun'ar subaylarının idare etmekte oldukfvvtli Mrkk.» ve buraîan da Yelan Ö6re™;1^:"! takdirde m""'i'man men ürerine yürüyeceklcrdi. Şe memleket'erde bunun H"»:''n •if lüseyin harekete geçmek mec al<*yhtan bir cfevan VErBtmSüi'rTân bnni'etinde kalnvştı!. ve bunun Az Serif Kii"""".e karşı Vİ" bu sıradadır ki. Storrs Hicaza fitmiş ve Serifin en küçük çoFakat isvan rvit Said tarpfmdan karşılanm'< zon iizerin^ç hic bir te"'" vanmatı. Storrs'a refakat eden iki İngiliz makta berdevamdı. Arg!>!ar. taarLaurence yoktu! S?id, îs ruz ettiVf»» r""i'irı"*'"ı'"'""'ı>rHı. Ab ysnti 10 hazirar^a t=>m man«i!e rHıüshın Tafite eMe pttiş; "plibiyet p.'tbk v«rı?ceeini anlatnrstı. Aynı de çok fazla sinirli hir Türk kıız?rnanda Serif Hii«evin ile Abdul mandanınn z?pfı vüziin^er) Tr.",m l?hn me>!ctııb!annda İngilizlerden. kün olmuştu. Haziran ayında harderkal Surive^» p«k°n harckâta bin kabilesinden 4000 kisi Sid^eyi b?s|»m:>lan ve 500 tüfek ile 4 mit alamamıslardı. Bur?sı i'i ffün sonralyöz daha göncieıilmesi isteniyor ra İngiliz r)ir>orT.r"!a tssiim o'.Ju! du. Hicazin bütün kabileleri de Seriı S"rif Hi)"oir^;n bu en küri'k orrlu Hüseyinin yanmda cenhe alm;.Said. 70.001 5*crlin de istemişti. mışlardı. Harbin en mühim kabile Storrs verdiei cevabda. «üzerimde şeflerinden biri de Hü=eyin ile şahyalnız 10.000 var. fakat isyan pat sî davasını halletmeğe çalışıyord'i. lak verirse 50.000 daha göndermcl: Bazı şeyhİPr de M«»dinede harbin de haiz bulunuyorum. sonuna kadar Türklerin yanmda demişti. kalmışlardır. Bunun sebebi. İngilizlerin MediStorrs'un. ne yapmak niyetindesi siniz sualine ise Said çok fazla ıd ne önünde uâradıkları hezimettir. dia tasıyan bir eda ile te.slim olma Haziran ayında Ali ile Faysal dekesmiş'er, yı reddettikleri Türklerı miryolunu 3 yerinden öldiirecekierini vp Hiraz tren hat fakat bu. süratle tamir edi'mis ve tını da tahrib edeceklerini anlat Cemal Paşanın Şamdan Fahriye gönderdifi takviyenir. gelmesine de m:şfı. (Official War Histc^O ye göi< mâni olunamamıştır.» I Hicaz isyanı 5 haziran 191S da başlamıştır (Kitrhener'in öMüâü taHicaz isyanının nasıl hazırlandığı j Hht^ri. Ahdullaha göre ise. 10 ha ve muhtehf safhalarını Reniş tafsi| ziran 1916 da. s?banın dokuzuncu lâtile anlatmaea koyulan İn«iliz günü isvan patlak vermiştir! Bi muharriri. Storrs'dan s>k sık bahrincisinde. Ali ile Favsalın Med. sedilirken. bu İngiliz ajanı psas neye karşı yaptıklan neticesiz ta rolü oynarken hâlâ La'.vrence'in arruıların tarihi başlansıc diy» ortalarda görülmediğine işaret etahnmıstır. AbHuIİFh i=e Serif Hü mektedir. sevinin kral ü.în er'ii^'^i t";h) e ıs" Richard Aldington şu noktayı da bF'lam'kt=i'''r. Bu. hak ; kî b'r isyan tasrih ediyor: olmuştur. Mekke ve Cidde garni«CThe Arab Awakening) adh ezon!?n (oralarc'o İn?il<7 h^rb se serinde Ant^nius. haziran ayı sonmiVri vgrdı) sü^atle te^lim olmuf larında Serif Hüseyinin 30 ilâ İ0 lardı. İsyandan evvel Şerif Hüsa bin ki=i!ik bir kuvvete sahib bu yine fazlasile gönderilen silâh ve paradan başka Sudandaki İngiliz kuvvetleri de ona 3000 tüfek. cepane. mühim miktarda pirinc, un, kahve, iki dağ topçu bataryası ve Mısırlı müslümanlar tarafından kullanılan 6 mitralvöz ^"''?tm; = lerdi. Bu da, General \Ving?.te'in Mısırlı subaylarından biri olan Seyyid Alinin komutasında idi. Mckkedeki Türk p ^ ^ ' n u r m ı büyük bir kısmı sıcaklardan kurrulmak için Taife gitmislerdi. Kııbombalayan bu ' I """" IIIIIIIIIIHI1111 "" «•••••••«••ııınııııııııııııııııiHUH .ı ı.ııı..ınıı..llı..,,,,,l,«lıııı,,raM, ıuıt.t ».•m ıııuır «ııııınmıı ıııııııııııııiımııııııı ıı. mı ıınnıınıIIıılıiM.ıllnimıııııı....flH.ıı.ıınıım.mııımımn.ı«mııu,l|î«ı,1H Gelinine tecavüze kaikan ve genc kadın tarafından yaralanan adam rnahkum oldu İzmir, 31 (Telefonla) Bir müd det evvel Kemalpaşrda 58 yaşında bir adam, gelini Zeynebe tec:.vüz etmek istemiş, gelin kend:sini kurtarmak için kayinpederinin tenasül uzvunu kesmi^ti. Şehrimiz ikinci ağırceza mahkemes nrle kalabalık bir kütle tarafından 1955 yılına girerken, geride bıtrkib olunan dava bugün neticelenmiş, kayinpeder 3 yıla m=hkum raktığımız 1954 yılı fikir hayatına kısa bir göz gezdirmenin faydalı olmuş, gelin beraet etmiştir. Kemalpaşahlar. adliyeden çıkar olacağı kanaatindeyiz! Bu yolda biken gelini tezahüratla alkışlamış zi aydınlatabilecek olan Derleme Direktörlüğü, 19Ö3 yılınm ilk üç lardır. ayından sonrasına aid istatistikleri Amerika giizellik kraliçesi henüz neşretm.ediği için, Türkiyenin kültürel hayatında nâzım bir evlendi rol oynayan başlıca editöılerınıizin, Lakeland. Florida, 31 (AP.) hususî mahiyette, bize verdikleri 1053 Amerika güzellik kraliçesi rakamlarla yetinmek zorundayız!. Neva Jane Langley, dün bir emlâk Bize verilen bu rakamlara göre, tcllâh olan VVlliüm Arthur Fickokul kitabları, ihtisasla ilgili kitabling Jv. ile evlenmiştir. Ki'Eİiçe. balayını Jamaikada lar haric, 1954 yıh içinde, çoğu İsgcireceîrtir. Ondan soıııa koca tanbulda, küçük bir kısmı da Ansıtını memleketi olan Gerogia'da kaıada olmak üzere. telif, tercüme, bir yıl içinde yayınlanan kitablann Macon şehrine yerleşecektir. sayısı 363 ü bulmaktadır. Bunun Kızıl Çinde iriam edilenler 142 si telif, 221 i tercümedir. Eski Londıa 31 (A.p.) Kızıl Çin, yıllara aid resmi rakamlar, Türkicasuslukla suçlandırılan 12 şahsı yede yayınlanan kitablardan, umuidama ve aynca iki kiş yi müeb mi olarak, 3/4 ünün İstanbulda, gebed hpis cezasına mahkum et ri kalan 1 4 inin öteki şehirlerimiştir. Mo.kova radyosunun bir mizde çıkt^ını gösteımektedir. Bu Bu sayının içinde, en aşağı yayınına göre. nrahknm edilen bu hale göre. 3S3 sayısına. bunun 1 4 nisbetinde ikinci baskı bulunduğusahısların hepsi Çinlidir. Yayında. tutarı olan 90 sayısını ilâve edecek ! nu hatırlamamız lâzımdır. ! Yayınlayanın adı Telif Terc Yekun bu sahısların "Amerika ve Chiang olursak, 1954 yılında, bütün Tür 1 Maarif Vekâleti İS 64 80 HaiShek hesfbına çalışan aj=nlar.ı kiyede, umumî mahiyette, 453 ki J Varlık yayınları 38 35 73 olrîukları ileri sürülmüçtür. tab çıktığını tesbit etmiş oluruz. Çağlayan yayınlarl 3 28 31 1 20 21 lunduğundan fakat yalnız lO.t'OO ' seyin bu yazılı talebnameyi hiç bir Ekicigil yayınları Inkılâb kitabevi 14 2 İS tufegı olduğundan bahsetmektedir.! zaman gönderememistir. Ahmed Haliti kitabevi 13 2 15 Ocak ayı sonunda da 70.000 kişi ; a ' «Ali ile Faysalın kuvvetlerinin istanbul Üniversitesi kat .8 000 tufck vardı! Antonius | ekim ayı sonunda ; k l , bır savaş Edebtvat Fakültesi 13 13 13 13 gonderılen para ve malzcmeden ' tan) sonra ricat ettiklerinden de Plastik yayınları 10 10 kat'iyyen bahsetmemiştir. Resmi bahsedilir» diyen İngiliz muharriri Çınar yayınları Remzi kitabevi S 3 9 Fransız raporlanna göre, 1916 tem '< Aldington o sırada orada bulunan Türkiye yayınevl 9 9 AJ muz sonunda İngiliz donanması! bay Park?r'in ifadesi bu iddiayı Nebioğlu yayınları 2 5 7 d a 7 7 528.000 altınsterlin. 22 Ö 0 tüfek | O çüıütmektedir diyor ve haki Arif Bolat yayınları 6 S daha ve 14 top getirmisti. 11 aralık j katts bu kuvvetlerin 80 Türk hecin Maarif kitabevi Türk Dil Kururau 3 1 4 ; 1916 da C ddede «^if Hü?eyi n .lo ' süvarinin önünde kaçtıklarını ilâve Kanaat kitabevi 3 1 4 etmek y?Pt'ğı bir mülâkat sırasında ' tedir. Yeditepe yayınları 1 4 5 3 3 Storrs, hükumetinin Lawrence. (Arab kabilelerini Harman yayınları 14 14 60.000 tüfeğe rağmen bir ordu ız Türklere karşı isyan ettirmek) için Dağınık yayınlar Ierine hâlâ rp^tlanamadiğır.dan ji gittiğini iddia ettiği Basradan Ka142 221 363 kâyet eîmişti.» hireye elleri boş dönmüştü. O. Bu yayımlarm içinde, ayrı ayn Tovvsend'in uğradığı hezimetin büŞerif Hjseyin de son dereee :3abakımlardan olmak üzere, en dikğv.ık bir hareket hattı brnims?rruş tün kabahatini de muvazzaf subay kate değerini Maarif Vekâleti yaların sırtına yük'even bir rapor ti! Türklerin, kendisini yakaladıstanzim etmiş ve bunian (Arab da yım larile, Varlık, Doğan Kardeş ve lan takdirde başına nelcr vasma) ihanet eden kimseler ola Çağiayan yayuıları teşkil etmekte1 ceğini düşününce d~ ••>i asker dir. rak göstermişti. gönderiîmesini istiyor. fakat AvruBütün gayreti ordu ve cpphe seÇeşidli kollara ayrılan Maarif palı müttefiklerinin daimî olar«k risinde kalarak. bağh bıı'unduğuyerleşeb'Iecekleıini de sklına ge nu ikirie bir ileri sürdüğü (Arab Vekâleti yayım çalışmalan, okul tirinoe bundan vpzçrerivordu. Bu davasma) dsha fazla hizmet edece kitablan haric olmak üzere: 1) Dünya edebiyatından tercüdav?yı Albay V.'ilson şc hallet j SinT m.3İer serisi, 2) Klâsikler için yarti: Şerif. yazılı olarak b y.^cn kuvGET.ECEK YAZI: Lawrence Hidırricı eserler serisi, 3) Bilim eservet istesin, goncîerrüm! Şprif Hü cazda! leri serisi, 4) Modern tiyatro eserleri serisi, 5) Ögretmen kitabları a:'am:ş ol n o hımhım sesin vcıBıraz dkkft edincc, içlerinden serisi, 6) Lugatler ve sözlükler, d ği isim arasındakı uyzunlıığu lıa biriöini. kendi yüzüne tuhaf bir tıılamak. Bay Raşid Uys.rı büsbü ısrarla baksn kır saçlı adamı ha 7) Ansik'ıopadiler, 8) İyi Yaşama tü.n düşünc'ürüyoi'du: tır'amıştı: Nitekim, Bay İrfan Ko serisi, 9) Eski eserler ve müzeler Yü!;sa. o kadar güvenrjği hafı nur da onu h tırlsdığı için, bir yayımları adı altmda başlıca dokuz zr«ı .' rtık kcndisir.e açıkça ih. net biılerne dostça gülümsiyerek te grupta toplaıımaktadır. Maarf Vekületi, dünya edebilârMaştilar... mi e>iyoıöu? içinde F. kat gözcien kaçmıyan bu dos yatından teıcümeler serisi Ama, Eay Pıa;'d Uy?r. gayet iyi tane selâmîaşma, iki svukatı da. bu yıl, 25 kadar eser yaymlamışhatırUcıığ:ndan emindi ki, adam Bay Faruk Saranla eçini de birden, tır ki, bunlarm içinde Şark İslâm «ersd.sine: cynı şiddetli nıeraka düşürmüştü. klâsiki.3rinden ((Ariflerin menkıbe« Ben emlâk simsan Hafız Yok.sa onlar birbir!erinc!en çok leri», ıjbni H?ldun mukaddemesiü, Bedreddin!" denı şli. tin haberdar bulunuyo: l'rdı da, Mevlijıanın «Fihi Mafih» tercümeO halde bir insan, vefat etmiş çimrii kendilerini elbirliğ le alaya sile i'Mesnevi>> nin birinci ve ikinbilcüği, ve çey.ek tsır evvel oğ mı alacpklarriı? ci cildlerinin baskıları; İngiliz klâluna vefat cttiğ ni bild'rdiçi bir Bay Raşid Uyar. İrfan Beye ba ;iklerinden Thomas Paine'in «İnsan in'anı şimdi telefonla nasıl arar kıp k'şlarını gayriihtiyari ç;tarak Haklarıo; Skandinav klâsiklerindı? merakla sordu: den Andersen'in «Seçme masalFakat, o, henüz çözemediği bu << Yoksa, Fatin Efendi ile ta lar» 1; Alman klâsiklerinden Goeyeni muaamüyı düşünüp dururken, the'nin «Şiir ve Hakikat» i; Rus nısıyor musunuz? « avukat Münir Belenin yazıhanesiİrfan Bey, sükunetle gülümsiye klâsiklerinden Dostöyevski'nin «Suç ne varmışlardı... rek cevab verdi: ve Ceza» sı: Lâtin Amerika klâsikDurum, B?y Münir Belene de « Evet... Kendisin: geçenlerde lerinden «Don Romiro», forma saanlatılmış buiuncluğu için, mecli ilk defa, Sirkecideki Rumeli ke yısı bakımından da (Meselâ: Ârifisin yapıl.cak sürpr zden habersiz babcısında görmüştüm... Ben kalk lerin menkıbeleri 735; Seçme Masalyegâne siması, biçaıe Ahmed Fa mak üzereydim, o da yemek yeîar 600; Don Ramiro 442; İnsan Haktin Efendi idi. meğe gelmişti... lan 416 sahife) hususî bir yer tutHepsinin giıip yerleşmelerinden Fatin Efendi, İrfan Beyin söztbıü maktadır. sonra, kimfenin kendilçrini rahat kesti: Maarif Vekâletinin, 1951 yılınm sız etmemesi için yazıhane kapısı « Ben dükkânda yer olmadıBay Münir Bclen tarafından içe ğıriı görünce geriye dönüyordum.» sonlarına doğru yaymlamağa başladığı «Öğretmen kitablan serisi», riden kilidlenince, ihtiyfr adamcaİrfan Eey: 1954 yılında yayınlanan 15 eserle, ğız, Bay Rsşid Uyardan başkasını « Ben de, dedi, «ben kalkıyotanımadığı ziyaretçileri dikkatle rum beybaba, buyrun oturun!» de 34 e çıkmıştu. Maarif Vekâletinin yayımlamakta süzmeğe koyulmuştu: Zira ahnan dim. Siz de: «Teşekkür eder;m oğsıkı tedbire göre bunlar her halde. lum!» diyerek benim boşalttığım olduğu üç ansiklopediden «Sanat yazıhaneye büyük ve mahrem bir yere oturdunuz...» Ansiklopedisi» 1954 yılında sona erdava getiren pek önemli müekjdlmiş ve beş cild halinde satışa çıkaler olacaklardıi (Arkan var) rılmıştır, Bu arada Türk AıuikloDoğankardeş * I7 & 1954 te kaç kitab bastık? Yazan: Hasan Âli Ediz ye»; Yahya Kamal, Abdfilhak Şi nasi, Ahmed Hımdi Tanpınar'i) «İstanbul»; Unınmı» terbiyeci Fı W. Foerster'den dilimize çevrilei «İyi insan iyi vaUndaş» eserler muhteva bakımından olduğu kada baskılarının güzelliği ile de, 195 yıh yayımları arasmda hususi bi yer almaktadırlar. 1953 yılmın sonunda nejriyat ' yatına atılan Çağlayan Yayıne bugüne kadar abşılan baskı sa> nin çok üstüne çıkmak surr kitabcıhğuTUzda adeta bir inkı'? yapmağa rnuvaffak olmuştur. Se risine giren bütün eserler aynı litfede olmasa bile. bu zamana dar eline kitab almıyan genij , kitleye okuma zevkini aşılamas ba"şhbaşına faydalı bir hizmet ola rak kabul olunmalıdır. Ekicigil, Plastik, Çınar yayınev leri de, aynı yoldan yürümektediı Yalnız bunlann arasında Ekiciai Yayuıevi, metodlu ve plânb vs j pedisinden yeniden 7 fasikül (49, 50, yımlarile aynca dikkati çekmek tedir. 51, 52, 53, 54, 55); İslâm Ansiklopedisinden de 4 fasikül yayımlanmış1954 yılı yayımları arasmda ye. tır. Maarif Vekâletinin 1954 yılında alan öyle bazı eserler var ki. ayı yayımlamağa başladığı çok önemli bir yazı kanusu teşkil edecek kada eserkrden biri de Gelâl Esad Ar büyük bir değer taşımaktadır Euı sevenin kaleme aldığı oTürk Sanatı lann en başmda, Profesör ISuuı Tarihi» dir. Bu mühim eserin bü Kemal Yetkinin. Ankara Üniversi yük boyda ilk fasikülü 1954 yılının tesi İlâhiyat fakültesi yayunlan a sonlarında çıkmıştır. rasında çıkan «İslâm Sanatı Tari Maarif Vekâleti geçen yıl, aynea hi» gelmektedir. İstanbul üniver modern tiyatro eserleri serisinden sitesi Edebiyat fakültesi yayım'* 9; klâsikler için yardımcı eserler rından bir çoğu Nebioğlu yayunlarından ıMeşhur Filozoflar Ansik' serisinden 3; bilim eserleri serisinlopedisi» aynı mahiyette eserler den 2; yeni Amerikan edebiyatıadendir. 954 yılı içinde büvük bt dan 1 eser yayımlamıştır. yangin felâketi geçiren Nebioğh Hususî yayım müesseseleri ara Yayınevi, bu yüzden, normal rıeşsında, yayımladığı essrlerin gerek riyat programını tamamlayamamışçokluğu, gerek kalitesi bakunın tır. dan, Varlık yayınlan başta gelmek* * * tedir. 38 i telif, 35 i tercüme olmak Yayımlanmızı, medenî dünys üzere 73 eser yayınlayan (Varlık) milletlerinin neşriyatile mukayess müessesesi, «Ceb kitablan», «Türk ettiğimiz zaman, bu sahada, henüj klâsikleri», «Dünya klâsikleri», ne kadar geri olduğumuz kolayca «Çocuk klâsikleri», oTürk hikâye anlaşılabilir.. Unesco'nun 952 yılınciîeri» adı altında beş koldan yayın da yayınladığı bir esere göre, 1950 yapmaktadır. Ceb kitablan serisi yılında yıllık gazete kâğıdı sarfiyaiçinde, Batı dünj'asınm en seçme tımız 922S tondur. Buna karşıhk 7 eserlerini veren Varhk yayınları, milyon nüfuslu Bulgaristanın 13.000 «Türk kiâsikleri» serisile Türk ton; 7.5 milyon nüfuslu Yunanistaklâsik yazarlarını: «Dünya klâsik nin 13,000 ton; 8.5 milyonlu Porleri» serisile de dünya klâsik ya tekizin 12,000 ton: 9 milyon nüfuîmilzarlanm en yetkili kalemlerden lu Macaristanın 20.910 ton; 4 C Türk okurlarına tanıtmaktadır. yon nüfuslu DanimErkenın 3 000 Kendilerini okul kitablan cazibe ton; 8.5 milyon nüfuslu B"!çikar:in sine ksptıran basiıca editörleri?ni 65,000 ton; 7.5 m'lyon nüfuslu Azin, bu sahada bırsktığı boşluSu vustun'pr.ın 23.000 tondur. Gene Unesco'nun muhtelif rr.ildolduran Vari'k Yaymevinin btı letlerin tercüme faaîiyetine d:r faaüvetini takdirle karşılamak zo1952 yılında yavımlad'ğı bir b3?nındayız!. ka esere göre. 1950 yı!"î>h rr.crale Kuruluş saj'esine uvgun olarak ketimizde yayımlanan tsrcüme eyalnız çocuk yaymlarüe yetinen serlerin sayısı 245 olaraJt gnsterilDoğan Kardeş müessesesi, yayın j mektedîr. Aynı yıl içinde, İsveçt^ larının çekici. güzel, Avrupai bas 5Ş0. Finlandiy?ia 855, Holandada kısüe, bu çeşid yaymlarda bulunan 908: Norvect? 810 İsraelde 258 torbütün dicer yavınevlerinden ayırd cüme eser yayırr'anmış bulunmakedilmektedir. Ayrıca Yapı Kredi tadır. Resmi ist?f;5tikhre dsyanEl) Bankasnın onun^u yıWcnümü mü bu mukayeseli rskan'ar •üz?"""'1? nssebe'iîe jaymlanan A. Gabriel'in. durmak ve acı acı düşünmek ha«Tarih ve sanat memleketi Türki pimizin borcudur. TETKİKLER Anlatan: NACİ SADULLAH rfan, bakikî babasile karşı laşacağına inanâmıyordu lundan sonra Bay Faruk Sadsn Mu.t"fa ve j f n ı.<u.!jri ürrîen vaktile kaynanasiie AJı1 Fatın Efcndi arsmda kopr i ku u cürültünün konnk hies ni de dinliyen Bay Raş:d ır, altın kalbinin olanca şev O h = lde ne duruyoruz? dedi, p hemen, baba Ue oğulu birne kavuştur5ak ya?» e giilerek ilâve etti: Onlar elli sene dayanabilmiş.ama, doğmsu b<>nim artık elli ikalik bile sabrım kalmadı!...» 10 Ertesi günü, Faruk Saranla eşinin, ve avukat Bay Raşid Uyarın arasında, avukat Bay Münir Belenin y zıhancsine giderken, Bfy İrfan Konur, biraz sonra hakiki babasüe karşılaşabücceğine hâlâ inanamıyor, ve hâlâ: « Eğer diyordu, bu baaa hazırladığınız b ; r muziblik değilse, siz mutlaka yrnıiıyorsunuz. Benim kat'iyetle emin olduğun»T göre babam şu anda hayatta değildir: Zira vaktile onun vefatını bana, en yakuı arkadasi Haiız Bedreddin Efendi bildirtnişti. Bab mın o dereee yakını bulunan, ve b'zi birbir mizle bsnştırmağa senelcrce can atmış onun gibi mubaıek bir adamcağızm öyle bir haberi bana ne y; lan. ne de yanlış olarak bildirebilmesine imkân ver mıydı?» Gerçi işin Bay İrfan Konuru esash ve hakh bir tereddüde düşüren bu noktasında hakikaten bir garib bit yeniği yok değildi. Heie Bay İrfanın bahsettiği isimle, bir gün evvel svukat Münirin yazıhanesinden Ahmed Fatia Efendıyi SÜRPRİZ GÖMF. EK VE Pijamaları İkram?ys Listesi 30 aralık 1954 güüii, Tstanbul 6 n c Noteri huzurunda yapı!an keşidede kazanen numaralar ve kazandıkları ikramiyeler aşasıdîdır: 50 arJed tam altn 152149 5 » tam altın 127223 5 » yarnn » 042503 Birer adsd tam altın kazanan numaralar: 006324 019861 060692 190022 199075 Birer aded yarım altın kazsnan numaralan 392005 194786 ve son dört rakamı 8543 ile nihayet bulan biletler. Birer çeyrek altın kazanan numaralar: Son üç rakamı 243 ve 567 Ue nihayet bulan biletler.