Katalog

20 Ağustos 1954 CUMHURtYET i GUNUN MEVZULARI Rusyada halkın hayafa * zmir Fuart ne zaman ve nasü kurutmustu? Yazan: Kaet Sadullah *ş*;«*»^.«K«!ft«:V ÖLÜ RUHLAR Yazan: L. Stevens Dünya Hâdiseleri Hemleket ihtilâle hazır, fakat imkân bulamıyor! Moskovanın kurulusuntm eekij biriydi. Tek başıma gitmis, blr k5jüzüncü yıldönümü tutlandığı şeye oturrruştum. Yiyip Içenlerm gun oradaydık. hepsi aralarında, hattâ kendi kenMoskova ş^ıphesiz daha eski bir dılerine eğleniyorlar, gülüp föylüşehirdır, lakat jehrın adı geçen jorlardı. Muhakkak ki kendılerinl ilk vcsıkaya dayanarak Moskova baskıdan ancak bu küçük lokantanın kuruluşu 1147 olarak kabul, nm dort duvan arasında kurtulmuş hıssediyorlardı. edümıştir. Fakat. bıraz sonra gene o baskıBu münasebetle tertıblerietı bayram şenhklen arasmda şehır baş mn, doğrudan doğruya dp^ılse de, tanbaça dor.atılmıs, süslenmı^>ti. dolayısıle tosiri altında npşeleri Kızıl Meydandaki Tanh Müzesınin sona erdı ve buna bir dereceye kacephesıne Stalın'in en aşagı on dar ben »ebeb oldum. Otuz yaşlannda, narin yüzlü bir metre yüksekliğinde bır resmi psılmıştı. Moskova otelinin üze delıkanh, yer bulamavınea (feldi, rine de Polıtbüro azasınuı portre benim masaya oturdu. Bıra söyledi ve cebinden ufak bir naket çı!eri boydan boya dizılmişti. Bu bızım içın pek bır şey ifade karıp açtı. Içinden bir parça sivah etmiyebılirdi, fakat Rus halkı içın ekmekle bir parça sueuk çıkardı. büyük bir merak mevzuu idı. Heı vprreSe koyuHu. Yarım saat kadar böyle, karşıke* Polıtbüro azasının resımlermi görmeğe koşuyordu. Yalnız, bu lıkh. hic konuşmadan, yemekiısrialâkarun arkasında gızîı bır sebeb mizi vediV, biralanmırı içrik. Nihavet, delikanh vemeSini blvardı: Izmir Fuarının ve Kültur Parkın havadan görünüşü Ahalinin merakı, Politbüroju teş t^rdi. K^ıianlan eene kâŞıda sanrj İzmir fuarının, bu cidden güzel bann l'racak, ve aynı zamanda bahçeleri, kaloriferli serleri, müıekıl eden kodamanların yerlerinae cebine sokhı. bir siaara çıkanp e*erin vaktile kimler tarahndan. «sehrin cığcrı» vazifesıni başara leri. anhteatrlan, fidanhklan, ve rüzgârlara buram buram koku yük durup durmadığı idi. Acaba kım kibrit aramaSa ba?ladı. Ben uıatırrelerden tedarık olunan ne mik pak bır park. Bir kültur ve hayat leyen çeşıd çeşıd çiçeklerils. hiç temızlenmistı? Kimm yeri değıs hm, ahp yaktı ve basile teşekkür tar para ile, ve ne suretle kuruldu parkı!» H»m öyle bir kültur ve hay^t yoktan nasıl vsr edilmış, ço\ kim tirılnuşri? Acaba Molotor'la Be etti. E'inu yazmayı kararlastırmısüm. Fkat hu karan yerine getirmek parkı ki. ;u saydıklarıma ılâveten seler tarbfmdan pek hakh vsre ria Stalin"den hemen »on.a mı ge Gene bir mud6V?t sesslz geçti. tlk »ırdaı uzere faalp ete geçınce ne muşkul bır uçuncu vazıfe daha başaraca*. mılvonlara mal olduğu sanı'.an bu lıyordu? Dellkanlı srkasma ya?lanmıı. sive o guzelım İrmır şehrini, tâ İstık koskoca ı?. parasız pulsuı na3i! bır ışe sarıldıgımı anladım. Devletın v« hükumetin işlerinden hiç bir zaman lâyıkile haber çarasını tüttürüyonhı. G'âı goze Gerçi pek çok kunseler gıbi ben lâl Harbımızdenbcrı, molozlan bir beceıılmiş. nasü başanlmıştır? Bu bence bır oyle sualdır ki, c* dar edilmiyen halk, olup bitenlert geldik. de bihyordum kı. İzmirin o meşhjr lurlu ortadan kaldırılamıyan kosfuın. şımdıkı Sıhhiye Bakanımız kcr» bır yangm harabesındtn kuı vabını teçkil eden, ve adeta i'J ve Kremlin'in kalm duvarlan arıLltvanyalı mısınız?» diye Dnktor Behcet Uz'un eseridır. ^a taracak. bu suretle de, o azız /atan bir sehlı mümteni sayılabilecek ka dmda entrikalan sncik bu gibi »oroSı kat wvm Doktorun bu eseri ne «u parçasının, gozlere de, gonüHere de dar fsde hikâvesinin şuracıea hiç işaretlerden ögrenmeSa çalışıyoT «Hayrr,» dedim. retle meydana getirdığıni inceleme acı veren bu derın ve meydanda değılse kısaea gıkıstınlmasında ol <hı. Bunun öıerine beni biraı daha Bir silih fabrikasının arlusunda birbiri üıerine atılnm durmn blr k ı a m heykeller dukça bnemli bir favda vardi': Zığe dsvranmca hayretle oğrendim yarasını saracakUr! Son harbde Almanyanın çektiği da Aimanya v« dünya tarihinin venları durtuklemeğe başlaracaicVron kollular diVkatle »uzdu. ki. fuann kurulusuna dair rivayetİşte, Doktor Behçet Uz'un bütun ra is yapmak içın geçer, ve bâkir Sonra «Almansmız RSHVIB?» de ham madde sıkıntısı harbi kııaltan mümessüleri olan kıjtnetli heykel lar., Eğer böyle bır »ey yapabdselîr fıkırden evvel para arayan ve t« Gorkiy caddesinde Yuriy Dolgoler, hıkâvcler. içlerınden pek kobüvıyetinı saran, ve sonradan bır sebeblenn basındâ aayılmıstır. Fü ler, büstler, abideler vardır. Mem ilkevvel kendilerüıe edilenin ocunfl lavca çıkılamıyacak kadar çeşıdli avuc arkadaşına da sıra* »• eden sebbüste basannm hemen olanc* rukıy adına bır anıt dikilmi^ti. Bu di «Temizpik giylnmlşslnlı çün hakika harbi devam ettirecek mal lekette brong ve bakırdan yapılmış alırlar. Bunca kahramanlıkları re• kerametini. zekâda, enerjide dejil adam, jehr» ilk Moskova adını ve Vü» dır Nıtekım, kirmne sorarsamz, bu cyefiilık karasevdası» dır ki, zeme v t teçhizatın türlü türlii ma ne kadar sanat eseri varsa irüi u zil rüsvâ edejıîerin nankörlüklen«Hajnr, Amerikalıyım,» deDoktor Behçet Uz adına fuar dedi bence, bugünkü «Kultür Park» ın de, sadece sermayede bulan bir ga r«n Rus Preruıdır v» adx tUzun den cevherlerine dayandığı malum fakh toplatürılmıs, hurda demirler ne derslerini verirler. ğımiz o muesseseyı, kendı ılhamı mıl tohumu, ve hakıkî temeli ol rib ve sakım zihnivetın ortalıâa Kollu» manauna gelır. Rusiar bu dim. Bütun heykel.erin numaralandıdur. Top tüfek imali demir, krom, halmde fabrika depolarına nakledil rıa değıl. zamâne vahsının fermanı muştur! Gerçi «Kültur Park» a alabildıeme yayılır gıbı gorundüğü ısmı ona, her feye el attıgı v« bu Yüzume hayretle bakh: 7 bakır vesaire gibi madenlere olan miştır Fakat bu heykel yığınlıarını ğı, yığından çiksnlvak eski yerşu h«ıgîmede, yetişen nesıîler n tun iktıdarı kendınde topladığı eAmerikalı mısınız Peki, ne ra kapılprak kurmuştur. Sonra dd oteki temelıni. yani elle tutulur, ıhtiyacı arttınr. Bu olmayınca Ja entmeğe vakit kalmadan harb sona lerin» konduğu su günlerde parkd l b ' k gene bu aynı eserin kuruluşu, 'ev gozle gorülür temelını 1935 yulnın o kuruluş hıkâyesuıden alabılecek içm vermişlerdir, basta bulunan anyorsunm burada? Bizim hesaorduyu besleyen harb vasıtaları erdiği için jimdi tamiri mümkün lar, caddeler, hıyabanlar, köprü lrt hazmesıne kımme sorarsanız 10, ılk gununde armışlar. Fakat benııt. ' leri çok büyuk ve çok luznmlu oır lann da her zaman aynı isme lâyık bımna mı çalıpyorsunuı yoksa''» olanların yerîerin» orurruhnası baslan, bina antreleri uzun zaman yetışmeı olur. kımine sorarsanız 20 ve hattâ kimi gıbi sizin de enteresan bulacağui'zı ıbret dersı vardır sanınm. Fa*at oldugunu löylüyorlar. Bugun dev «Hayır. Amerıkan Büyük Elder aşinası oldukları dilsiz takinlerinl Bu yüzden Aimanya harbin »on P İ ? e<1ilmektedir. ne sorarsanız tam 30 milyon liraya sandığım kurulu? hıkâyesini okuı bu konu için bana ayrılabılen yer letin basmda bulunanlar da herçilığinde çahşıyorum,» dedim günlerinde hem 13H yasındaki I Hurdalaşan tarih ve sanat kıy karsılamağa hanrlaruyor. Hasret, mal olmuştur. ken hem hayretle hem de takdir maalesef dolmuç bulunduğu içırı, hald» uzun kollu Yuriy'i aratmı tHüviyetinial görebülr mlçocuklan savaşa sürmekle insan metlerinin harb badiresi içinde ü} oldukça uzun rürmüştür. Buna rağ Fakat acaba doğru olan. bu riva le göreceksiniz ki, o biçare •'emeli lutfen musaade buvurunuz da, o yacak kimsel«rdir. yim?» diye »ordu. ihtivatlarında husule gelen boçluft'i tüğü perışînlıeı, heykellerin üstüs men onlar arasından geldikleri yeyetlerm hangisidir ve Doktor J ı , attıklan gun, Kültur Parkı devlet hıkâveyi de sizlere, bir başka yare dönmıyecekler de çıkacaktır. Göterdim r e kim oldugTimu sCy doldurmağa çalışmıs ve hem de ham \ t e a I t a l t a d e m l r Parçaları gıbi aMı Moskova bayramı başlamadan bu hakikaten ölmez, hakıkaterı sol hazınesinden kopanlmıı kırk m;l zımda anlatayım. ledim O da bana kendini tanıtb: madde noksanhğını gidermek içın vermesmden an''yoruz. Nesredilen Liyme liyme olmuş, parçalanmış, daha bır gun önc» şehir kalabalıkm'Z c=crini, hakıkatte, nereden 1 yon liraya kurduklan söylenilen Bursa Merinos fabrikasınm laşmıstı. Caddelerde in^ndsn ge Devlet çiftliklerinden bırinde ça memlekette bulunan bııtün demiı resimlere bakılacak olursa \nğın itılip kakılmadün canı ç.kmiî olandığı ilharnla. ve bilhassa, nereler o «damcağjzların ellerinde bulunan lan tahtlanna vînic'en kurulmak * lar arasında tarıhî pimalara. her biçılmıyordu. O akşam meydanlar lışan ziraat mütehassısı imis. Çift ak'ammı soktürmek, bakır der, ne suretle bulabildiği ne mik olanca sermaye, kafalarım ve 6yapağı mübayaasındia ri üstadlar elınden çıkmıç mıtoloiı takatıni bu'amıyîcaklar. da mızıkalar çalmaga. oparlörler lığe götürülecek bir makinevi tes bronzları toplamak, onlan erıtip kahramanlarına yahud da ilim, nüllerini tutuşturan ışte ju matar paravla kurabilmiştir Kuruldu kurulah devlete armayolsuzluk iddialan lum «yejillik karasevdası» ndan yüksek perderen etrafa nağmeler lim almaja Mo«kov«va Relmi? Ev top tüfek imalinde kullanmak gibi sanat ve edebiyat adamlarma rast lık eden kartal hevke'lerınde l.aB»nım vapabıtJığım oldukça > liymış ama, çocu&u yokmuş Kansı ümidsiz çarelere başvurmustur. baçks hiç bir jey değıldir! Bur<=a (Hususi) Her sene ol yavmağa basladı. ruru inrelemelenn netıcesıne ?önadîar kırı'rruştır. Kanadı kopmu» da çiftüğin ldaresinde çalısıyorSökülen mamul madenler arasın lanır. O halde, bir sual şımdi herhalde dugu gıbi bu sene de Sümerbank Şehirde, nutuklar için haıırlanmif re. Izmırdeki o muhteşem fuarın Meselâ büyük Fridrik'm heyl.jü kartalı kudret sembolü diye zafer kunıluiu, tâ 1935 yılında başlamak sirin aklınm da kurcalayıp dur Mennoa fabnkası kendi hinterlandı kürsülerdm baska bir d« ovun rt muş. abidelerinin başına nasıl tac edePetroy burtlan anlatıvordu ama, hafiye dolu ki klmseye gtiveneml Birinci Wilhelm'in gövdesi altında tadır ve o yılin bajmda biz. Fr«r. maktm olacaktır: cMademki eide « jçınde bü>rük miktarda yapağı mü eğlence sahası kurulmuşru. Manejezılmıştir. İkinci Wıelhelm, bir bilirsiniz?. ezik buzuk bir yüzl» savı, Isveçı, Norvecı. Sovyet Rus vucda hemen hiç bır şey yoktu", bayaa etmıstir. Ancak bu «eneki niy meydanında kurulan bu saha akh başka verde gihi dıişüncell ve yoruz.» musikışinasın pestılini çıkarmıştır. burnu kınlrrrj. başındaki iklıli Bir (rün gelecek... javı, Almanvavı, Skandınav mem oyleyse, o koskoca park, tâ T ı mübayaa esnasmda bazı ekıplerin da boks ve RÜres maçlan yapılı dalsın bir hali vardı Erraftakiler yaprak yaprak dokülmuş, şişkın Başları zafer çelenklerile suslü l?ketlennı ve Avrupanın daha baş dıfekale eteklennc'en başlıvarak geniş ölçüde suüstimallere yol aç yor, koTnediler, ovunlar oynanı de benim Amenkalı olduîumu Petrov'un bu sözleri sadece aahsl fer ilâhelerı eski Cermen kahra damarlı pâzusu omuz başından ^ık ka veı lenni dolaşmaktan gelen Dok lâciverd Akdenızın ş.rın kıyılarma tıgı, yapağılann eksık ve fazla pel yor, çalgılar çalınıp şarkılar »öyle duvunca dureunlaşmıslar, uzaktan bır şikâyeti değıldi. Onun bana manlarından bırinin üstüne yığı mış bir efsane insanmı mıllî erator Behçet Uzu. dünyanın bütun kadar ulaşan hafıf ınış üzcrındeki dıği, faturalar üzerinde oynandığv uzağa bizi şüpheli şüpheli süzme açmağa fırsat ve cesaret bulduğu miştır. Bısmark'ın iri vucudü ıki boldur diye tepenizin üstüne dikeniyordu. mftfni memleketlerı gıbi bızım Iz 430.000 metr»murabbaı arazıyı kap§e başlamışlardı. derdi ben hepsinde hissediyordum. ve bölünmuş kol bir tarafta kalm»», bilır misiniz?. Ismarlaına neş« ıtibaren hattâ yapağılar arasında hakikl mır şehrimızi de buyuk v« Tnüste layan. ve 1936 yılmdan Delıkanh da ikide bir etrafuıa Delikanlı, memleketin dunımunu bacak öteye fır'smıstır. Dık duran O halde yalnız badireden <ıt Avustralya Merino* yapağılan çıklek bir bahçeve kavuşturmnk fik Beynelmılel Fuan da koynunı alan Halkın eğlenmesi, cosması için göz atıyor ve sesini gittıkçe yavas düzeltmek hususunda hükumetin başın üstüne de, hangi tesadüfun kurtulanlan yahud da ele alınır tatığı anlasılmıştır. rıne ve azmine bütun varlığıl» »a o koskoca park. muıeaddıd bınalabutun hazırlıklar tamamdı. Fakat, latıyordu. Fakat korkmasına ve çektiği zorluğu tekrar tekrar be azızhği bilinmez, meçhul bir murafları olanlan eski haline irca Umum Miidürlüğe ak<s«sden bu sevinc ve Heyecanı yaratacak olan rılmış, sanlmış da değıl, adeta y» rile, çeşıd çeşH. bc\ boy kulelerıhanbin miğferi oturrpus. Bir hurua ederek yerlerine iade edeceksinu. 1 çekınmesme rağmen benimle ko lirtiyor ve şöyle divordu: le, birbırmden geni ? yollanle, on r pı;mıs eormekteyızhalcn müfettışler t« mesud ve memnun ruh olmadigı nuşmak ıstediji belli Idı. Belki de 1 «Devl«t idare edebilecek adam yığını ki tarih ve sanatı altına al Onlardan bazılarını yığından k u »•Içınıe bir çok kultir ocaklarm binlerce modcm havvanat rafmdan tah'nk olunm=k*sHır. için halk geııe sakın v» sessızdir. omninde ilk defa olarak, karşısm dc§il bunlar. Ne tahsilleri müsaid, mıştır. Barış meîeklerı'B harH ilâh tarmak da bir mesele: İçlerinde ı« Korolar ve orkestralar müstesna. dakmin hafiye olduSundan kuşku nc kafalan. Rus milletinin 8yle lan koyun koyunadır. Çıplak kadın ğırhkları bir tonu bulanlar vw. onun dısındaki kalabalık sadrce lanmaksızın, lçini dökebilecegi bi me^eleleri var Jri bunlan halletrne heykellerinden tutun da saçı sa Eritilmiş olsa bir iki top namlusukalı birbirine kanşmış ulema tira nu denkleştırecekler.. durup seyredıyor veva dört b,r rini bulmustu §p başımızdakiler dünyada muvaf salleri altalta üsrüste yatmaktadır. Hele bir arada (eğer dağıimah vanma bakına bakma dolaşıyordu Gonüllö snçlular fak olamazlar.Onlar öıtilâl esnaHepsi de irabe fırjnlannın önün ise) muhtelif gdsteriler yapan heyKanmla beraber şehirde dolasPetrov. etrafta şüpheli bır klmse «mda yolunu bulup iktidara gelkel grupları bu: silâh fabrikasınm maja çıkmıştık. KalabalıSln ara<;ı bulunmad:£ına ve sesini etrsftan miş maceraperestl^rden ibaret. Fa de harbin şerrinden ucuz kurtuıbır iki gününü işgal edecek cesana kanstık Halktan bir iki kısi ıle kirnsenin duyamıysea&ı kadar al kat bir srün gelecpk. onlan başı muşa benzerler. Aralarında sahib mette. likleri devlete aid olmıvanlar da konuşmak istedik. Fakat bizim ya caltt'gma emin olduktan sonra, mızdan atacağız.» vardır. Fakat onların bu hahne oa İşbyen demir ne kadar ışıldıyorbancı olduğumuru anlar anlamaz anl?tmaga başladı: Petrov'un sikryetint'e jıe kadar karak bıri çıkıp da bu benimdir dl sa hurdalasan maden de o nisbett» hepsi başlannı çevirip yürüdüler. «Rusyadaki hayatın fecaatinl oldugij ve milİPtm yemer. Malmı ya tanıyamaz olur kara yüzlü oluyor. Kuvvetini taBiz de başlanna bır belâ gelme ve halkın memnuniyet'izli&ini ta ıstırabrlan ne k?dar müteeçsir bu veya müzayede satışmda arttırmaya rihten alarak sanat örsünd» dovüjebeb olnamak İçin, ısrar et 'a^nır edemezsinîz.» divordu. !He lurduju da şu snzlerinden belli girer. Tasnif. harb meydanını an len bu demir parçalannı »imdi «yüj ve konusmak arzumuzdan le köv'prde ve çiftVkl^rde fivie «p .di: dıran o kareaşslık arar'Man i e karaaı» olmaktan kurtaracak gayr retler büyük bir sevincle kar=''rufil bir havat var kl anlatamam. <tBpn şahsaTi p«vlnip giriivo yarayanmı bulup çıkaracak x» gîıErtesı jfün bsyram jrünö J P Oralara köpegı bag'a«anız durmaz nım. halimH^n sıkâvetim yok MPV diği yerlere parah parasız ıade . vor. Zira onlar bır mılletin medarı 150. liralık bir he»abla hem bu fevkalâde keşideyi, otc ibi\ ve altınhir biraz daha kaHbahklastı ve ö\I» ana babalar bilirim ki sırf kiim oidukçfl ivi. Fpkst erraf^Ma H°c?ktir. Çürkü ço&u bir müddet iftiharı, dede yadigârlandır. Kalıb» Sürültü de arttı. Buhtelif sehir ve svlsdlarını açhktan kurlarmak için o'un bitenlori gördükçe vüreğim tir hurda halinde el değİ5*İT~. ştir. dökülmüş millî mefahirden mahn, hem de Bankanm diğer zengin ikramiyeîerini kazanabilirsiniz. duddur. Kınp dokme, hele onlai» bölgelerden getırı'mis olan ovuncu mahfus suç işlerler. Zira kend^ei kan ağlıyor.» Kıymetlerine gelincce vaktii? karşı kat'iyyen caiı olamaz. OlurHesab açtırmakta gecikmeyinız. ve çalffıcı takımlan mevdanlarda hap«e atıhnca çocuklarım hükutahtlarında (kairlelerinde) tarıh'.a sa, tarih insanın başuıa yıkılır. Konusrnam'z tehlikeli 3 calıp soylüyorlar, o\*nayıp tepinl met beslemeğe mecbur olacaktır. Siı<=ru. biraz sonra avrıldık. O. mu sanatm kucakNşarak p=' biçilm ^ Tolun ALPTEKİN vorlarrîı ziynetlere tahvil ettiği eserlerln Momlok»t baştan başa yeii bir hakkak ki icinl dokmeyp fırsat ddküntüsünden ibarettir. Hurda fiCcbden çıkan sucuk Üsküdar AtikvaMde «u yolu ihtilâlp hazır vazivptte. Elimize huldu&u için memnundu. B w de Halkın hakiki nef?5tne ancsk imkân crçse baçtakilere karşı bir halk arasma k a n * p bsşbaşa itk atınadır. Çahmlı pozlarıle b?ı lan tamir ediliyor Dugünkü hallîrmden hoşnudsuzd'ir. Beledlye, z&va^ni% hsrab bir hal* gel bır muddet sonra. rusçamı aJıam 2ere içirde harekete Eeçpbilıriz. «nrüştücüm kim^eden bu Şikâyetçi olanlar. yüzlerinde acılı mlç olan Üsküdar Alk^alcs su vollaakıllı duzelttıeım zaman, bır ga FaWqt hır noksanımız var: Birbiribir r>prn»ÇTnp çizgıler taşımaktadır. İsvan ba>Ta rmın Maelı bir şekilde tanılrlne karar zınoda rastladım. mizip konuçub da teşkilâtlanamıâını çekmiş olarak bu perisanlığa ş (10522) Burası, işçılerin. soforlerin devsm voruz. D^rdımizi birbirimize açGKT.ECKK YAZT: R^lar bir son vermek istıyenler de var Bu husiist* hazırlanan keşlf ve pro'eler tagdik «lUmlî tvılurrra^sdır laa imkân vok Her taraf nvle hıinivetini na.«'1 ettiklen çalğılı, içkili lokantalard?n I araknnda. Nerede ise kslkıp uyusaata yakında başlanacasır. Âlmanyada silâh yapmak için sökülen heykeller şimdi yerlerine konuyor f I I OTOMOBİL ve ALT1N Ikramiyeleri şubemîzde îzmir açtıracağmız «CI'MHURİYET» in TEFRtKASI: Bill Saunders hakkında aorüş mek ıstiyoıum sızinle. Belki de onu bu ısimle tanımıyorsunuzdur? Ben MÖPVO Saunders adında bırını tanıvorum. Ne soylemek istıyoısunuz' Sızı çok alâkadar edecek bır Sssime bir nevi küstahlık edaM var, Kızın canı sıkılır. Pfkı ne soyleyecekseniz soyIryın1 Bpnim durmağa vaktim vok. Acelemız yok küçük hanım. Yaktımiz var. Ağır ağır cebinden btr siaara çıkarır ve yakar Son! a konusur Herhalde bu <=izin atkadaşııuz S^unHpr";':n bır katıl oldugunu bil]n»z Hestilsınız Kız f«>na olur. iyı ışitmocîıgını saBır v» sorar Ne derlıniz"1 Soyledıklennızi ly: anlavarr.adım Dostunuz Bill saunders ın 3İr katil oîduğunu bı'ıp bılmech{ınizı soruyorum. Sıze bunu anlatradı mı? Kimsiniz? bizi işitmiyeceğınden emm olarak Hiç.. sadece sizinle ve afferahat rahat konuşabthrız. Ama ben .. dıyecek olmuş.. dersinız katıl dostunuz mosyo Saunders.'le alâkadar olan bırisı. dıyememış. [ Herhalde yanhşlık olacak bu iş Daha doğrusu bana bır oyun | de. Lâkın oğrenmesı de lâzım. Ne ctmek ıstıyen birısi desenıze şuna! Başmı salladı.. rede? Kımı bldurmuş.. Yok yok... Kat'iyyen. Bizim işte âlemle Mutlaka yanhşlık vardır. Vardır ama bu yanhşhğı oğrenmesı lâzım. kötü kışı olmak yar^maz. Bılâkıs gayet dost olmak mecburiyetindeTurltçesl B T Olur Gehniz. yim. Dalg.n dalgm yürür. Herıf de lamak, bayıltmak evet ama birini Elini and içer gibı kaldırdıktan Neyi anlatmsıdı mı! \anında . sonra: Kız, zihnmı bulandıran şüpheyi oldürmek, hayır. Bill boyle şey Ne güzel bir akşam! der heızale etmek, bu herıfm ya bır di vapmaz: yapamaz. Yalandır bu. Mosyö Saunders jok mu, hani rıf. vane, yahud sarhoş oldugunu anla Kimse beni böyle bir şey« inandıbu pazar, geçen pazar nep beral er Eva eirerler Odasınm kapısmı ramaz B:r katıl H?yır ne zamak istiyor. oldu^unuz.. ham sıkı fıkı dostunuz ?çar ve ci'er. Öteki de aıka."=ından. olan mosyo Saunders, bundan uç Halbuki adam son derere sakın. man? Kırm . Ol?maz boyle şey. Nazıkâne bu eda ile şapkasını çısene evvel bır adam olduımutu. Sukunetle sıaarssım ıçıyor, elını. Herhalde aldanıyorsunuz kanr. Yalan.. ben o işi bılıyorum kolunu salhjor. Be'.kı ısım benzerlığıne kapılıyorKIE kapıyı kapar. Daha hava ka Kat'ı>yen yalan. T'krar konuşuruz: sumız, diye mınidanır. rarmamış olmesına Mğmen neden Kızm beynı tekrar karıştı. He Bu tafsilâtı tekrar hatırlam.>yı Namussuz herıf gulumser.. yaptığını bılmıyerekpencerenın 1 hiç arzu etmem. ama eğer bıHık Korkarım kı siz yan hvorsu kalın perdesıru çeker; ışığı da ya sablıyor. hâdıseleri gözden geçiıiyor.. üç sene evvel.. tam da Bill'in lerimı polıse haber versem muhak nuz. Keşke yanılsavdım.. Ne kadar kar. ılk defa olarak odasına girdifi gekak çok alâkadar olur. sevinirdim Likin maatteessüf söyHerif: ce. zorla odasma girdiğı gece. lediğ.m tamamen hakıkattir. Tekrar bir nefes sigara daha çek Oturabilir miyim? Tıkanacak gıbi olur. Sorar: tıkten sonra devam eder. Bir saniye susar, tekrar başlar: Pwca ederim, bana ne dive Bu soylediğiniz vakanın tam Belkı de günün hıriTİ2 haber Belki size bazı tafcılât ver cekseniz çabuk soylpvin. taıihini söyler misiniz? vetmfge lorar verırım. Zater. ^u nıemrle fayJa olac^k Sizı aldatmaHerıf ceketınin koyun cebinden Sandalycye oturur; şapkasını 4 a benım vazıfemdir. Ama size yazık dığıma inandumak içın. Hort kpph bir küçük defter ;ık.ırr. masanın uzerıne kovar. oiur. Çunku Saunders'ı bir daha Kız oldueu : erde dunır: hare Epeyce oluyor, ış yeni dpğil. Bır kaç yaprağıru karıstırdıktan goremezsınİT.. ketsız. Yurumeğe cesaret enemıyor Ama polii unutsa bıle adamlar ın sonra: Efendım bu i» günü gününe Henfın bu cur'etkârâne ve perartık! Harıf elile yolu ve civannı tikam peşınde koşuyorlar.. uç yıl evvelki martın ikisınde olva^ız konusmasından, kız efsun gosteıerek: Siz pohs misiniz'' du. Saat yedıye doğru.. Üçt^>ç r.cy lanmış gıbı olur. Adam kendınden Yalnız mahrem şeyler konuş Yoook.. Allah saklasm. çok emin Borünuyor. mak içın buradan daha müsaid Ve bol bol guler. Sanki çok tuhan»sinde; Dane sokağının koştsindeki... Kızm beynı allak bullak Kımi verler var. Sız^n nerede oturdu haf bir lâf edilmiş gıbi. Tamam.. o mahud gece. tsrıh oldurmuş, nerede? Nasıl?. İmkânı ğunuzu da bıhyoıum Sızın eve Evlâdım. Bana ne kadar sert hafızama oyulmus gibidir. H'nı yok! Dovmek, tepelemek, yumruk neden gitmiyoruz? Orada kunsenin davraruyorsunvızl. tarihleri gibi .0 gece.. 2 mart. Bir tabirimi mazur görün çok berbad, tokmakla vurulmuş ?ıbi girıyo'do. salı gunü. Herif blmüstü. Hep 5a çok can sılîicı bir haldeydi. Bır.s'lfc Devam ediniz, dedi. zeteler yazdılar onu. Zaten bu hâ tutuştuğu bır münaka^ayı elirdeki Devam edecek bır şey ka'mıJ disenin hakik?tinden dsima en içe hardağı pdanıin suratına «Jökmekie Aı. Saunders aptal değıl. vazıy tl etmiştı: fskat bir türHı manmadı kapatmak istedi. çabucak kavra'iı ve yolunu kesğmdan bu ihtımali hep reidcyleHerif hikâvenin burasında du meğe vakıt bırahmaoan si"i; f ı. Armıştı, ama beynınin gızlı bir koşe rur. Kız gözbrınin içins bjkıyor. kasından ksva îdılar Beı de kcvı'inde bu şuphç h=p yaşuordu. Lâ Anlattığı seyîer grzünün on i ıde layanlarla beraberrlım: fakat Uini km bir cinayet? Hayır.. Gerçi adam tnmar.de csnlanrmş bir halde. kaybetti. Eiimızden kaçtı. ölmüştü ama bunun mutlaka ı.ıaVe iıerif tekrar sözuno devam Tabıî ertesi gün aazet^ler hâdiyet mı olması lâzım? Her ^dam eder: seyi j'azdılar. LAkın Mosyo Saunolduğu zaman bir cinayet mi var Meyhanenir. tPZgâh'sn, böyle ders yabancı bir ınüşteri olduğu dır? Bır kaza olmuş... MuhakkaK vakaları halletm3ğe ve sululuk eıçın meyhanede kendısınm huvıjebir kaza olmuştur! Böyle bır lıî den, rezalet çıkaran müşteıi'cT tıni tanıyan voktu. Onun içm po.is dıse ancak bir kaza netıcesi o i n ı vola ertiTT*? merr.uı a'lam 'miş Bo\le Işlere zaten alışık olaa tez kımi aravacağını bılernedi. O yüzlır! eâhtar. bankosunun »rkasmdan çı den de vaka kapandı gıtti. Herifin tekrar dill çözüldü: Ama siz, onun ev ini biL> orkarken her zamanki müşteri'iı. r> İsters»mz sıze bu hususta bi den olan bir dostum bana gözıle sun'i7. raz tafsılât verpMm: Bır . s dra siîin Mösvö Saunders'i gostereıck Henf başm: saiJava.ak eüHu: ıçmez mısıriız? Ya! Öyle ıse l Aıia «İsi tamamdır, pasaportunu xes > Evet ama o zam JU bilmr» xmusaade edin! dedi. dum. Buna ppk canım s:kı'"n'şu. Cigarasını vaktı ve sandalyeye Çunkü bız.m işte adamların ısmıAma, belki siz de dikkat emissiıyıce yerleştl. nizdir. Mosyo Saunders son drece ni, hüviyetıni bılmenin çok faydası Hâlâ gözümün 8nunde.. bir jacı kuvvetli bir adammıs, üsteliK vardır. Peki .. O adarcın Saunders olahpabla beraber birer kadeh bir kendısile »aka edılmesine Je taşey içivoıduk. Mösyö Saundeıs de hammül edemiyen bir adanv Diha dugunu ne biliyorsur.uz? Urun zaman bu işi kendim orada idi. Haline nazaran TZ '.en kimse ne oîduğunun farkına '"aıçok evvel oraya gelmis, içmoğe madan t"Z2âh*arı havada gordük. için kaybolmuş savdım. Bidayette S«nr« yerde.. herhalde vaka'anacağını ummuşbaşlamıs olduğu belli idi. Herkes .verden kalkıp bu miişte tum. Tutulmadığmı pörance, ismiÖksürdukten sonra devam etti: Bu meyhan.ede arasıra icavga rinm dersini verec^k dive e'ıermı ni bılmedığim içın bu işten ''ştıfada tezgâhtan bekîedi. edemiveceğimi anladım.. Saundersin çıkması herhalrle olağan şeylerden u&uşturarak olacak. O zamanlar, garsorılirdnn Lâkin kimse bekledıginı göremedı. o zaman gazetelerde çıkan pşkâil biri bir boksör idi. Meyhansnın Saunders öyle bır yumruk vurmuş hakikate uvmuyoıdu. Gidip hiç sükunetıni ihlâl eden, şuna buna ki; adam yerden bir daha kalkma değılse polıse onun hakikî şeklinl çatan müşterıler olursa ıcij'na dı ve bir kaç dakıka bekledikt^n çemaıhnı sovlıvebilirdım. Bunu vap bakmak için böyîe bır adama lh i sonra. herifin olmüş olduğu anla madım. Çünkü polisle pek anlasa«ıldı. mayız. v'ac vardı. (AlkMITM) 0 akjam d* Moayö S»undert| Hecifl» »öılari, kızın kulaiıoa baa yıidonumlerinın unutulmyarı