Katalog

4 KiTAP Dünym Güzel Olmalı: Mehmed Kemalin, SUler Bulvarı: Atillâ İlhanın gürleri Grev: Orhan Kemalin hikâyeleri Babamla Geçen Günler: Clarence Day'in (Çev: Suad Taçer) romanı) Yakında Çıkıyor. Seçilnüş. hikSyeler Dergisi Kitabları P.K. 2045. Bakanlıklar Ankarm. 30 ancu yıl sayı 10.789 u m h ur i yet KURUCUSUrTUNUSNADf Teîgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. tst* n bul Posta kutusu tstanbul No 246 Telefonlar: Umurnl Santral Numaraa: 24298 Yaa feieri 24299, Matbaa 24290 Hesrft) şgS&SLk veya mevcud hesabujızı çoğaltarak 23 Ağustosa kacfS^ştirak ediniz. Kfcşid*: 31 Ağustos Salı ahçeli Evdir İKRAMÎYESÎ NCI'da l 14 ÂğüStOS 1954 ÜBANK Avrııpa ordusunun ihtiyatlar D. Partideki tasfiye Erzurumda hareketi devam ediyor akıbeti belli oluyor Fransanın projede bazı esash tadiller yapılmasını istiyeceği bildiriliyor Daha Hızlı lunhuriyetin ilk yıll»rında okur yazar olmı> anlarımızm nisheti acaba ne kadardı? Bunu bugün ':esin olarak sovlemeğe imkân yoktur. İstatistik teşkilâtunız cumhuriyetten bir hayli sonra gelişmeye başladığı için geriye doğru ıridildikçe elimizde tahminlerden başka d«y«nacak hiç bir fcaynak bulamıyoruz. Kabataslak tahninlere gore, o xmman yurdumuzdaki okumaı ; aımazlann nisbcti yüzde seksen ile doksan arasmda idi, deniyor. Yuvarlak hesab bnnu yüzde seksenin iistünde kabııl edersek, herhalde perçeğe en yakm bir hükme varmış oluruz. O eünden bugüne otm yıl geçti Memleketimiz her alanda oviinulerek basanlar elde etti. Devrimler yaptık. ortaçağ düzeninden »ilkinip jenicağ medeni\etine doğru kosar adım yürüduk. Yarı sömürge durumundan kurtulmanıızın birinci garlı içinrie yaşadiğımız dünyaya ayak uvdurmak olduğunu yiiksek sesle haykırdık. Medreseleri, şeriyye mahkemelerini kapatıp lâik okullar. lâik mahkomeler knrduk. Hurafelere değil. bilime dayanmak gerektiğine inandık, inandığımın da her hrsatta tekrarlamayı i| edindik. Fakat bu ohız yıllık müddet uoyunca yurdumuzdaki okur yazar olmıyanlann sayısını o korkunc nisbetten acaba yüzde kaça düşürebildik? Bugün eok şiıkür bir fatatistik Umnm Miidu.rlüğümü» var. Beş yılda bir genel nufas sayımlan yapıyor, vatandaslan teker teker karşımıza alıp onlara ahret suali soruyoruz. Bugün ortalama tahminlere ffirişmeğe raecbur obnaksızın, resmen sbyliyebiliriz ki, yurdumnzda mürekkeb yalamışlann nisbeti yüzde yetmiş. kadardır. Otuz yılda vardığımız şu netice, otuz vıldanberi sürüp giden bütün öviinme ve bdbürlenmelerimiri bir anda sıfır» indirecek derecede yüz kızartıcı savılmalıdır. Bu tempo ile, demek ki 2044 yılında bizim okumaz > azmazlarımızın nisbeti vüzde kuka düşecek, nüfusumuzım yarıdan fazlası ancak o zaman okur yazar bir hale gelebilecektir. Yaşadığımız dunya şartlan ortasmda bu cnk korkunc, cok ümid kıncı bir tenıpodur. Durumu az çok bizimkini andıran öteki milletler arasında cehalete karsı kampanya »çıp da böylesine eeri kalan bir tek miliet daha bulmak eüçtiır. belki hnkânsızdır. 18781908 yıllan arasmda komsumuz Bulgaristan bu bakımdan muazzam ilerlemeler kaydetmiş. kıia zamanda kara eehalpti kokünden kazımıştır. 1917 de Sovyet Busvada okuması olmıyanlann nisbeti yüzde vermiş iken »nNADİR NADİ ArVası Sa 3 Su 5 te Paris, 13 (AP.) Fransa Milli Meclısi bugun AvTupa mulafaa andlaşmasının müzakeresini 28 ağus'osa tehır etmeğe karar vermiştir. Andlaşmanın mü^akeresi bu ksrarîa evvelce tesbit edilmiş olan tarıhten ddrt gun gerıye atılm's olmaktamr. Meclis 107 ye karşı 510 reyle yeni bir eündem kabul etraıştır. Daha evvel yani 26 ve 27 ağustos gunleri Tunus ve Fas meselelerı muzakere edılecektır. Başbakan MendesFrance, Tunus ve Fas meseleleri için itimad Sa 6. Su 4 te Eğitim için Erzurumdaki birliğe iltihak eden ihtiyatlar dünden itibaren vazileye başladılar Amerikan Senatosunun kızıHara dair kararı Komünist parlinin kanun dışı edilmesine dair karar tarlışmalara yol açlı Wishington .3 (APR) Birissik Amerıkı senatosunun komünist partısmın kan m dışı ilân edıimeşine dair kararı tartışmalara yol açmıştır. Federal tahkikat bürosu direkt;j Ankara 13 ( T Ü A ) 13 ağustos 1954 sabahından itibaren ihtiyat eğıtimı grirmek üzere celbleri tertiblenmiş bulunan ihtiyat subay ve «rler Erzurumdaki bırliee iltihak etmişler ve vazıfelerine başlamışlardır. Aluıan malumata göre, eğitim görecekler bu daveti memnuniyetle karşılamış bulunmaktadırlar. Evvelce belırtıldiği şekilde ihtiyat subay v« erler modern silâh ve malzeme uzerinde 3 eylul akşamına kadar eğitim görecekler ve 4 eylul sabahından itibaren eski eratın ıştirakile bir tümen halınde "Keysıtone» tatbikatma da iştirak ettikten sonra 7 eylul aksamından itibaren terhis edıleceklerdir. Arkası Sa 6. Sü 4 te İstanbul il teşkilâtına kayıdlı bulunan bir veya iki milletvekilinin de bugünlerde partiden ihrac olunacakları söylenîyor Amerikan pamuk rekoltesinde düşüklük var Bundan Türk pamuğnnun istiiade edeceği «öyleniyor Washington 13 (Anka) Birleşik Amerika Zıraat Vekâletınden bildirıldiğıne göre, bu sene pamuk rekoltesi geçen seneyt nazaran yüzde yirmi üç daha azdır. Geçen seneki rekolte on altı buçuk milyon balya idı. Bu eksiklik geçen seneki fazla istıhsal yüzünden hükumetin pamuk çiftçilerin» daha az pamuk ekmeleri için yaptığı tavsiye ile prim vermiyeceğini ilân etmesi üzerıne meydana gelmişür. Bilindıği gıbi geçen seneki rekolteden mühim bir kısmı elde kalmış ve satış temin edılmesı ıçm fiatlar ındırılmişti. Bu yuzden dunya pıyasasında rol ojnayan memleketlsrin bir çoğu mallarını satamamışlardı. Türkiyeyi temsil eden ilgili memurlar nezdınde yaptığımız temaslara göre, Amerika pamuk rekoltesinde görülen bu eksiklik Türk pamuklannın dunya piyasalarına sahlması için büyük bir fırsat olarak kabul edılmektsdir. Umumi seçimlerden sonra Demokrat Partıde başhyan tasfiye ha'eketinin, bır çok illerde devam ettigı gelen haberlerdcn anlaşılmaktadır. I7mır, Ankara. Gires'in, Antalya ve Diyarbakırdan sonri îstanbul teşkılâtmda da, merkez haysiyet divanı kararıle bazı uyelerin ıhrac edildığini ve bunların arasında Şehir Meciısı uvFlcrınden, eski İl Başkanı ^Jecmi Ateçin kardeşinin de buljnduâısnu bıld:rmiştik. D.P. çevrelerınden s'zan rra Arkası Sa. 6. Sü I de Bir kavgada 6 kişi öldü Zongulriaçın bir kö>ünde vukua Bp'en hâdispje. aynı köyden iki aile orasındaki sebeb o!du Zonguldak, 13 (Telefonla) Dev rek kazasının Huseyın Çavuşogiu koyunde kovun otlatma yuzündsn kanlı bir kavga olmuş. neticede 6 kisi ölmüş, 2 kışi dç ağır şeKilds yaralanmıstır. Hâdıse 5u şekilde ctsreyan etmıştir: Arkası Sa S. Sü. 3 te rü Edgar Hoover ve bassavcı Herhert Brownell .komiıntst partısmm kanun dışı edilmesine itiraz etmislerdir. Brnwnell, bu karaıın da Kıbnstaki İnjriliz Valisi, adanın hilî güvenlik kanunlannı ihlâl etTürkiye ile bağlannı belirten Arkası Sa. 6, Sü. 5 te bir beyanat verdi Milano 13 (T.H A ) Burada intişar etmekte olan (rCorriere Della Serra» gazetesinin hususî muhabiri Kıbns adasmdaki Ingihz vaHsi Sir Robert Armutage tarafından verilen bir beyanatı yayınlamaktadır. Bu beyanatında Kıbns vahsi ada ile Türkiye arasındaki münasebetlere temasla demıştır ki: e Türkler. Kıbnsın Yunan idaresi dtuia düşmesini istememek Arkası Sa. 6, Su. 2 de "Kıbrıs adası Türkiyenin bir köşesidir,, Izmir liman işçîleriıtin duruşması BAKAN'LAR TOPLANTISI Basvekil Yardımcısı Fatın Büstü Zorlu. Harıcı> c Vckılı Prof. Koprülü. Dahılıye Vekili Namık Gcdık, Devlet Vekili Mükerrem Sarol dün akjam Vılâyette Başvekıl Adnan Mendtresin riyasetınde bir toplantı yapmışlardır. Toplanü saat 20.30 a kprîar devam etmiştır. Resimde Ba§vekıl ve diğer Bakanlar tcpJantıdan çıkarken görülmektedir. Grev japdkl^n idfHa edilpn S37 sanık .î0 şer kişılık grupVar halinde nrıliakpmp edilecek Izmir 13 fTelsfonlsi Gre» yaptıklarl iddiasıle hakhrında âm| me davası açılmış olan lımar, işçi lerınin durujmasına yarın başlanacaktır. Arkası Sa. 6, Sü. 2 de Fransız basketbol antrenörü geldi İŞLETMELER VEKİLİ NAPOLİYE GITTI Isletmeler Vekili Fethi ÇeLLkbaş, dün Ankara vapuru ile Napoliye hareket etmiştir. Vekil, buradan İsviçreye giderek mılletlerarası Migro toplantısında hazır bulunacaktır. Toplantı, 3 gtin devam edecektir. Resim, Fethi Çelikbajı, Ankara vapuru güvertesinde Devlet Denizyolları Umum Müdür muavini ülvl Yenal ile birlikte gösteriyor. Robert Busnel şehrimizde bir ay devam efmek üzere bir basketbol antrenör kursu açacak Cumhur Reisi ayın 28 inde Yugoslavyaya gidiyor Mareşal Tito'nun ziyaretini iade maksadile yapılacak bu seyahatte Celâl Bayara Basvekil de refakat edecek Douglas Fairbanks Jr. vo karısı bu akşam gellyorlar Japon Imparatoruna suikasd teşebbusti Imparatoru öldürdükten sonra intiharı düşünen işçi yakalandı Tokyo 13 (a.a.R.) Polis makamlannın bugün açıkladıklarına gore, perşembe günü Japon Imparatoru Hirohito bır merasimde hazır bulunduğu sırada genc bir işçi Imparatoru hançerlemek istemiştir. Fail tasansını tatbik etmeden yaka lanmıştır. Genc işçi Imparatoru öldürdükten sonra intıhar edecek olduğunu da söylemiştir. Bundan evvel de Japon Başbakanı Yoşima'ya bir suikasd teşebbüsü olmuştu. Japon polisi, suikasdi hazırlıyanlan tam zamanında tevkife muvaffak olmuştu . Japon emniyet makamlan. bu suikasd hazırlama faaliyeti gerisinde komünistlerin mühim rol oynadıklarını kaydetmekte ve ona gore tahkikata devam etmektedirler. komünist taslağı linç ediliyordu Kırklareli, 13 (Telefonla) Bundan 78 ay kadar evvel komünısthk propagandası yaptığından Vekâlet emrine ahnan vilâyetımiz ilk okul bğretmenlerinden Kemal Tanyoldaş bu defa da. yemek ye'lığı lokantada. ayağa kalkarak Huvarda asılı duran Atatürk ve Celâl Bayarın resimlerine. sonra da halka hitaben propaganda mahiyetınde Fransız basketbol otoritelerinden sözler söyleyince, orada bulunanRobert Busnel ların hücumuna uğramış, kafası, (Yazısı S ncı sahıfemizde) gözü parçalanarak linç edilmek üzere iken zabıtanın mudahalesile kurtarılmış, mahkemeye sevkedilerek tevkif olunmuştur. Cumhurıeisı Celâ! Bayar, Yugc;lav Devlet Rem Mareşal Tito'nun nısan 3yı ıçir.de memleketımı:e vaptığı zivareti iadp etmek uzere, 28 ağustos cumar*esi gıinü Savalora vatı ile Drac limsnına mutevercıhen şehrımi'der. ayrılâcdktır H=D2r aldığım.za göre, 8aşve<ctl Adnan Menderes protokola dshiî bazı zevat ve Dış İ=Wi Vekâletine men^ub bir kısım vuksek mcmurlar bu seyahati esnasır.da Cslâl Bayarın yanında bulunacaklardır. «GazianteV» ve «G=yret» muhriblerinin Savarona yattna ref?kat edecekleri bildınlmektedir. Savarona yatı, halen Golcuk tersanele Arkas\ Sa. 6, Su 4 te 38 bin memur emekli sandığına başvurdu 6311 sayılı kanundan istifade etmek istiyen bu memurların müracaatı tetkik olunuyor Ankara 13 (T.H.A.) Bazı müesseselerde daimî suretle ve surekli kadrolu olarak hizmet görmuı bilâhare devlet müesseselerinde vazife almış memurların geçmis hizmet sürelerinin emekliliklerine sayılmasını temin eden 6311 sayılı kanun hükümlerindsn faydalanmak üzere Emekli Sandığına müracaat eden memurların sayısı 38 bini tecavuz ettiği haber verılmektedir. 8 bın memurun istişarî mahiyet+e müracaatte bulunduğu, mütebaki 30 bin memurdan da 14 bininın dılekç.ssinin tetkik edildiği ilâve edılrrıektedir. Beürtildığine şcre, bu kanundan is+ıfad» edecek olan » s murlar geçmiş hizmetleri için emekli Sandığına borçlanacaklar ve azamî 10 yıllık bir müddetten istifade edebüeceklerdir. Douglas Fairbanks Jr. (Yazısı 6 tact sahıfemizde) Tarih İlâvemiz Oku.vuculanmız tarafından vuk bir alâki ve raebetle karşjlanan (Osman Gszıden Atatürke) isım'i eserın ikinci kapak tab'ını tsmamlanruş bulunııvoıuz. İstanbul harıcınden bınktırdıkleri formaları (130) kuril=1uk mılla bırlıkte bize ^ deımic bulunan okuyuculanmızm kitablarmı. bizdeki adreslenne ?ore. bu hafta içinde pevdernsy postaya tevdi edsceğı Simdiye kadar herhangi sebeble müracaat ederek el rıııdeki formal.irı kaplatmamış olanîar icin vedi ginluk yeni ve • o bir muddet nvırıyoruz O>n kı:vucuUrımız 16 ağustos pazartesı eununrlen 24 salı günü aksimına kadîr cumBitcsi ve pazar hanc nercıın sabahleyn =a?t sekiz bucuktsn akîam on vedivp kadır idarehanemize TIU racaatle vevi po;t3 ilç ^öndsriıek siıretilc ellericciek! pe k°nde formalan rildlilerle değiştırebılecek'eır'ır. Formıla.ı bıı ık*ırm<»miş olan okııvıu'iılarımi7 ıfin mnhdııd mıktar'la kıtab jyırmış bulunuı oruı. Eseri e l'ra mukaoıîiiJe "îldlenmiş tam bir kitab halınde ıdarfbar,em.7flrtı tcdank etrn~k Galata köprüsünün tamiri tamamlandı Vaü Gökay taraftar olmadığından, iznini bitirip dönünceye kadar Köprüden framvay geçirilmiyecek Ankarada ihtikâr yapan 4 firma hakkında fakibafa geçiliyor Yunus Nadi «înkılâbları nasıl koruyabiliriz?» mevzuunda en güzel fikir yazısım seçmek üzer» açtığımız müsabakanın dk yazısını bugün dördüncü sahıfede bulacaksınız. 1954 1955 Ankara 13 (Telefonla) Muhtekir tüccarın durumunu tesbit etmek üzere bu sabah da vilâyette bır toplantı yapılmıştır. Toplantıda muhtelif tacirlpr hakkmda tutulan zabıtlar gözden ceçirilmiş ve neticede çimento ihtıkân yapan bir firma ile etiket koymadan ve tarife üzerinden fazla fiatla mal satan dıcer üc f'Tna haVkında takıbata geçılmesi kararlaştırılmıştır. Firmalar hakkında Muddeıumumiliğe tezkere yazılmıştır. Bir çiçekle bahar Karakby köprüsünün tamiri bıttı. Ddrt ayda bıter dıye tahmtn edılmıştı, fakat o kadai sıstemh aynı zamanda o kadar surath çahsıldı kı tfci ay jçmde ıkmal olunuverdı. Belkt pişvvş aşa soğuk su katmak kabılınden olacak ama bız takd'rleriv dört bır tarajtan yağmur gıbı yağdığı bugun'erde nazarları b'raz daha benye. Beyazıd ue Aksaray arazmdaki caddeye çekeceğiz. Bunun da kaldırımları Karakby köprü. sünde olduğu gibi söküluyor ve yenıden yapüıyor. Fakat :ıe zavıandanben biliyor musun\ız"> Tam ifci senedenberi.. Caddenın boyıı haydı olsun olsun da iki kılometre oî^uıt Tamirat. bu yaz da o cadde. den geçmek wecbnrtyetnıde olan Istanbnhm belkı yarı halkıno tükenmez b<r tsttrab membaı oldu. Evet Karaköy köprüsünde rekor kırdık. o maium, fakat Lâleli caddesı». de kırdığrvıız nedir? Gali!)tı o da hir rekor... Ah btiim şu zaman zaman şahlanan rekor dehsı becev'cl'hğımiz... İitersPİ: veler yapma'/'"... Ama o kadar scyrck isVyoruz kt... 1 Efeste yapılacak ını merasım Binlerce Katolik ve Paristen yola rıkanlan meş'ale Izmire geldi Izmir 13 (T HA ) 1954 yılının R.julık tjı.ıt°ııul.m H.ic Yılı olar.ık ilân etlılmesi iizerine 15 aılusto.ıa Efeste Büibüldağınrla Meryem Ananın kabrındp yapılarak olan bıi\ ıık dini ijimn Tı^7iılık1srı ikmal sdilmıs b'ilunmt'<''.adır. lîm r Be Arkası Sa. 6, Su. 5 te Saıaköj Söprüsunön dünkü hall (Yıum 6 ncı sahıjede, * * J Yeni jol ışaretleti: Kel baji tarak...