Katalog

TK! CUMHURÎYET 15 Haztran 19M DÜNYA HÂDİSELERt Fransada düşmeğe =haberleri âmade yeni bir Amerikaya kabine aramyor 500 ton bakır Yazan; Samih Sami Geçen sene temmuz ayında Laniel kabinesi kurulduğu zaman, bunun uzun ömürlü olacağı, hattâ Fransaya sabırsızlıkla beklediği istikrarı getireceği söylenmiştiBu hükumette, eski Başbakanlardan beşi vazife almışlardı. Aynı zamanda yedi siyasî partinin salâhivetli şefleri de Bakanhklan aralarmda paylaşmışlardı. General De H UK UK t 1 IHE S E L E L E R 1 ÂBAHTAN ABAHA... Bir köy delikanlısının macerası Bugün bizde zabıta teşkilâtı, uhafta 6 gün Iktidarda kalmıştır mumî ve hususî olmak üzere ikiye (1947). Ramadier hükumeti; Bu Başba 1950 de 11.700 ton olan ayrılmıştır. Uraumî zabıta, polis ve jandarmadan ibarettir. Hususî zakmın ücüncü defa buhranı hallede bakır istihsalimiz 27.250 bıta, umumî zabıta dışında kalan rek kurduğu hükumet yalnız 3 ve mahsus kanunlarma göre teşekhafta 6 gün örr.ür sürmüş ve buntona yükseldi kül edip muayyen vazifeleri gören j dan sonra da, ufak sakalı ile tanıUmumî zaDün limanımızdan Amerikaya zabıta kuvvetleridir. ! lan bu devlet adamı. siyasî sahne857,820 lira değerinde 500 ton bakır "bıta ile hususî zabıtanuı münasej den çekilmiştir (1947). A Schuman hükumeti: 34 hafta lk ihrae edilmiştir. Onümüzdeki gün beti ve bu ikisinin ne dereceye ka" ' • >' "• lerde Amerikaya yapılacak bakır dar birleştirilebileceği meselesini Gaulle'un nüfuzundan kurtulup tirlarda kalmıştır. (19471948). (URAS) kısaltılmış adı ile siyasî j Andre Marie hükumeti: Bu da 4 | ihracatının daha geni» ölçüde ola ileride bir sırası düştüğü zaman Mr grup teşkil eden mebuslar da . hnfta 5 gün sonra istifa etmiştir. cağı alâkadarlarca söylenmektedir. tetkik ederiz. Bugün, umumî zabıDiğer taraftan, son senelerde ba ta teşkilâtuu ele almak istiyoruz. ilk defa koalisyona dahil olmuş j (194R). l a r d l Schuman hükuraeti; Yeniden ik kır istihsalimizde büyük bir artış Umumî zabıtanın polis ve jandarRadikal Queuille, müstakillerden ma diye ikiye bölünmesi doğru mu3 g u n M r kaydedilmektedir. S r h u m a n 950 senesinde 11,700 ton dvann dur? Bunlann birleştirilmesi mümB.ovnaud, halkı eumhuriyetçtlerdüşmüş ve bu da bir rekor f ; n d a da olan bakır istihsalimiz geçen yıl kün müdür? den Teiteen Başbakan yardımcısı kaydedilmiştir. (1948). 27.250 tona yükselmiş bulunmakolmuslardı. Devlet Bakanhklanna o l a r n k ... .... . . . ... . . Tarihimize bakarsak zabıta ve tadır. da eskı De Gaulle cuWden (URAS) Oueuılle hukumetı; Radıkal partı , ,. . . . . . , , ,. lıderl âsayiş işlerinin eskiden münhasıBu sene, yeni vasıtalarla takvlye Molımer. sola mevval partı addedı , , , .. .. . . . , , . lıderlerının gun ıktıdarda kabine 55 1 /Trr.eT^ J «• » «• j n hafta ve 3 kurduffu bu kalmıştır. edilen ocakl.irdan istihsalimizln bir ran askerî teşkilâta düşen bir vazilen (UDSR) den Mıtterand ve Bar * ... fe olduğunu görürüz. Osmanlı Im, . .. .. . . ,. . . „ , Iîu. Fransanın şımdıve kadar t w hayli artacacı anlaşılmaktadır. paratorluğunda da vaziyet bir müdraohın getinlmıslerdı. Işlerini. Ed , kanlardan Bidault Dış Eskı Başba dir. (19481949). .. .. ... .... . . .. ^ * . . , . , gard Faure da Maliye ve ,iktisad iş mıgu en uzun omurlu hukumetı «thtikfin men» kannnu çikanla det böylt devam etmi}, zabıta vaBidault hükumeti; Bu koalisyon zifesi sipahüere ve yeniçerilere velerini deruhde etmişti. hab^ri plyasada atâka ile rilmiştir. Yeniçeri ocağı ilga edık.ihînesl 35 hafta ve blr gün vaziBu kadar tanmmış simanın ve sikarşılandı feve devam etnnK. "jnnra da istifa et linee bu vazife asakiri mansurenin yasî partinin birleşmeleri bir bakıtirilrrmtir. (19491950). GUmrük tarlfe kanunu İle bertber başı olan seraskerlere devredilmişma ümid verici. bir bakıma da Queuille hükumeti: Radikal lider yerll ve yabnneı bdtün eşya flatları tir. Asıl polis teşkilâtı ilk defa endişe uyandıncı idi Bakanhklann yeniden hükumet kurmuş, fakat nın viik«elme«l. bu arada ba7i f'.rma 1845 te kurulmuştur. Maamafih bu Isrın gftynmeşrvı kazartc yoiuna sapmatevzii uzun pazarh§q yol aemı^tı bu defa «uzun ömürlü> birinci ka lan kar«ısında, hük'imetln yeni ted teşkilât devam edememiş, 1846 da ve bunlann uzun bovlu bir arada hinesine nazire teşkil edecek şekil blrler a'mak lonmda kaldıgı Mldlrll Zaptiye Müşiriyetinin kurulması ile krlmalannın mümkün olmadığı da de iki pün sonra istifa ettirilmiş ve rpektfi'r. bugünkü jandarmanın temeli atılbu pazarlıklarla anlaşılnuştı. Mecllütn yaz tatllinden evvel «thrlkarı bövlece Schuman kabinesinin 3 gün 1879 a kadar memlekelte *** m«ı kanunui l'îmlle yeni blr kanun mıştır. lük rekorunu da kırmıştır. Halen Bıısün (Dördüncü Cumhuriyet) in en kısa ömürlü ve en uzun ömür cıkarılacaÇına dair haber ptyaserîa jandarma tek zabıta olmuştur. 1879 ı v\ik blr alaka uysndırraiîtır. da Zaptiye Müşiriyeti ilga edilmiş, ikincr Cıımhur Baskanı olan Rene lü hükumetleri kurmuş olan şahsiB!r k m m tarlrler cıkarıiacak ksNezareti kurulmuştur. Coty. kar«ıl=stıŞı ilk buhrana çare yet Queuille'dir ve bu iki rekor da nunun «erbest ticarete manl olacagını Zaptiye [PT* sıirmektedirier. Memlekette çift umumî zabıta sisaranr.skta, Fransava, na^ıl veni bir elindedir. (1950). Malumatma. müracaat ettlSimlı alâ temi bu tarihte teessüs etmiştir. Basbakan bulara&ını düşünmektePleven hükumeti; Bu hükumet kahlar ı«e. halen plyasanın kontrnl ve Zaptiye Nezareti polis işlerine bakdir! otmftdıffını bellrtI 32 hafta ve beş gün iktidarda kal miirakab*>sine mekte, böyle bir kamın» »lrtdetie lhtl maktadır. Miilga Zaptiye MüşiriyeDün ilk oîarsk MendesFrance'a mısttr. (19501951), ync bulunduftunu sftviemektedlrler. emrindeki askerler ise Jandarma teklif yapılmış ve bu zat «teşebbflsQueuille hükumeti; Yeniden Baş te bulunmayı» kabul etmiştir. bakantığı kabul eden Queuille bu Kok kömürii aimak iizerp dün Dairesi kanalı Ue Seraskerliğe ba^lanmıştır. Çift zabıta si«temi bu taMendes Franre'a başvuruimasmın defa 17 hafta 4 gün vazife başında 3250 klşi miiracaat eM sebebi de. Laniel kabineiini bil kntabilmistir. Bu radikal lider ikŞ^hHmtzde knk kömürM tev7İatın» rihtenberi memleketimizde devam hassa omın devirmiş, buhranda tidan Pleven'den teslim almıştı. dün aabahtan itiharen bajlanmıştır. etmiştir. Maamafih 1909 da ZapDün öfiipve kadar «ehrimlzin muhte tiye Nezareti ilga edilip Emnib=.fhca rolü onun oynamış olma Gene ona devretmiştir. (1951). lif satıj şuhelerlne khmilr aimak Uzere sıdır. Pleven hükumeti; Pleven'in ikln 3250 klsl milracsat etml} ve bunların yeti Umumiye Müdüriyeti teşkilâtı ci kabinesi daha kısa ömürlü olmuş yansından fa7la«:ının muameleleri t« kurulduğu zaman gerek polis ve gerek jandarma aynı zatın uhdeM(DördündJ Cumhuriyet) 1947 yi ve Başbakan 21 hafta 4 gün sonra maTnlanmıstır. MtMOrlUKOmür Tevrl ne verilmiş, bu suretle teşküâttaki lmm ocak syinda Psmadier hüku çekilmiştir. (19511952). ?ıınden aldıp'rmz maiumat* gfire, halen meti ile baslamıştı. Bundan evvel Edgard Faure hükumetl; Tanm îstanbııi fnbe«1ntn 5 »atı? d»pomında General De Gaulle biri 58 hafta, mış bir iktisadcı olan Faure'un ka ve S garhanede 4S bln ton stok diğeri de 8 hafta beş jsün devam e binesi yalnız 5 hafta ve 3 gün da hu!unır»Vtadır. Şehrimt?ln umumî Ihtlvaeı 150130 bln ton argsında oTduM EVLID den iki kabine kurmustu 194fi yılı yanabilmiş, bütçe yüzünden düj jhına c»re S te btrinden fazlası flrodlocak ayında Gouin 19 hafU 3 miiştür. (1952). Kıymetli den temin edllmiîtir. eün devam eden bir hükumet teşAyrıea sehrim)7e Füide 1000 ton ktEMİNE NÜVEYRE'nin Pinay hükumeti; Franaaya bttkil etmiş, müteakıben Bidault i!e yük ümid veren bu müstakil Baş dar kKmdr ge!mekt»'îİ7 . vefatının altinrı senei dcvriyeBlum. birinrisi 22 hafta 2 gün, ikin bakan bilhassa para mevzuundaki Ticaret Odasmda açılan kıırsun siıve nı.iisadif nlan <17» harizan cisi de 4 hafta 3 gün yaşayan iki i(^aa'tim"yVîrV3râ'Jbira1<ma1t: mec"buriikinci devresl perşembe gıinii ikindi namazıkabine daha kurmuslardı. yetihde kalmı?, 35 hafta sonra istifa Yeni Gümrilk kanunu esaüian tatblhı miiteakıb BoüaTİçi dBebek» (Dördüncü Cumhuriyet) sıraMhk»tı hakkında alftkadarları aydmlatma C«mü Şorifinde nkutularak da kurulan hükumetlet şunlar olRene Mayer hükumeti; Bu hU maksadlle sehrlmlı Ttcaret Odasında Mfvlidi Ş^rife sevcnlprin ve açılmı? olan kur» dün Jklncl devre muştur: kumet 35 hafta iki gün iktidarda çali5malarına ha«lamı;tır. an.u bııyuran din karılcjlorimiRamadier hükumerl; 15 hafta 3 kalabilmis ve Utifa ederek yerini RUTS blr hafta dev»m edecektlr. zin teşrifleri rira olunur. gün yaşamıştır (1947). Laniel'e bırakmıştır. (1953). AtLESİ MUstahsii elindekl esk! mahsui Rarhadier hükumeti: Bu defa 23 Lıaniel tarahndan 29 temmuz hndıkkır satm alınıyor 1953 te kurulan hükumet 1954 seTicaret Borsajında lındıH neslnin gent temmuz ayında, 49 alhre satıslara ald muamele'»r Ozerine harahafta 3 gün iktidarda kaldıktan retlenmlştlr. Blr hafta evvel Borsada yent Itıah^ul fındlğın r.k allvre snluı sonra çekilmiştir. i ihrac edildi emleket ölçüsün zabıta teşkilâtına doğru Yazan Prof. Nurullah farka rağmen idarede vahdet temin edıhnek istenmştir. Ordu nasıl devleti dış düşmanlara karşı korursa, zabıta da iç düşmanlara yani suçlulara karşı korur. Bu koruma ya suç işlenmesini önlemekle yahud suç işlendikten sonra tahkikat yapıp failıni yakalamak ve delilleri ele geçirmekle olur. Birinci vazife, önleyici polis vazifesidir. İkincisi, adlt polis vazifesidir. Sadece polis deyince önleyici polis akla pdir. Bugün polis hukuku, iJare hukukunun bir dalı olarak gelişmektedir. Polisin vazifesi, Polis Vazife ve Salâhiyet Kanununa gore. âsayişi, âmme, jahıs ve tasarruf emniyetini, mesken masuniyetini kortımak, halkm ırz, can ve mnhnı muhafaza ve Smmenin istirahatıni temin etmektir. Jandnrmanın vazifesini de Jandarma Kanunu. umuraî emniyet ve âsayişi korumak, kanun ve nizamlar hükümlerinin icrasını temin etmek ve bunlara müstenid hükumet emirlerini ifa eylemok dive !?ö?termpktedir. Ma.nmafih jandarmanın vazifesi sadece önleyici zabıta ynni idarî zabıta dcjildir. Jandarma Teşkilât ve Vazife Nizamnamesi. jandarminın adlî zabıta vazifelerinden de hahsetmektpdir. Gürülüyor ki vazife bakımından polis ve jandarma arasında bir faık yoktur. Her ikisi de önleyici ve adlî zabıta vazifelerini eörmekterlir. Polis ile j.indarma arasındaki faık bugün hemen hemen vazifenin eörülflüğü mahal farkmdan ibarettir. Polis şehir ve kasabalarda. jandarma ise bunlann dışınrla kalan yerlerde vazife pörmrktedir. Vazife ifa edilen mahallprin farklı olması, iki tpskil"tın farklı olma^nı icab ettirir mi? Bu mesele, «zabıt^nın tevhidi» m w l « i olarak memleketimizde bir hayli mftnakaşa mpvzuu olmuştur. Polis ve iandariTKinın birle$tirilimr?ini İFtemiyonlcrdpn bazılan •îi'hir v e knsaba halkı ile köy halkınm yaşayış, mizac. kültür bakımından farklı olduaunu ve birinin taKincalı, diğerinin mavzcli zafbıtayı i^ât)^ eİH'r^ifini söylemişler Kunter dir. Bizce bu fark teşkilât farkını izah edemez. Olsa olsa, aynı zabıtanın köylerde ma\ierli, şehirlerde tabancalı olmasını haklı gösterir. Polis ve jandarmanın ayn kalması taraftarlarından bazılan da, polisin ırz, can ve mal muhafazasına, jandarmanın ise umumi emniyeti korumağa memur olduğunu söylemişlerdır. Bu fıkir de kabule şayan değildir. Gerek polisin ve gerek jandarmanin önleyici ve adlî zabıta hizmeti ile vazifelendirildiğini yukanda belirtmiş bulunmaktayız. Jandarmanın hazarda ve seferde askerî vazifeleri olduğu da süylenmiştir. Kanaatimizce bu da çift zabıta sistemini haklı gösteremeı. Askerî vazifeler, çok defa. jandarmanm asker olması sıfatile verilmiştir ve jandarmanın jandarmalık vazifesinin dışındadırlar. Bu askerî vazifeler, askerî teşkilâta veya kurulacak tek zabıta teşkilâtına da verilebilir Jandarma ve polisin ayrılıjhnı müdafaa icin, birleştirmenin masraflı olduğu da söylenmiş»ir. Filhakika polis memurları barem dahilinde maaşlı devlet memurlarıdır. Emeklilik haddine kadar bu meslekte kalıılar. Buna mukabil jandarma erleri, sadece er magşı ve tah sisatı almaktadır. Askerlik hizmetini yaptıkları müddetçe hu işi cörüıler. Birlestirme masraflı olabilir, fakat kanaatimizce masraflı oluş teşkilâtın ayn olması gerekti^ini değil, sadece. masrafı fçöze alahilecek ve birlpştirmenin zaruretini takdir edecek scviyeye gelinceve kadar bu sisteme katlanmak icab ettiğini Rİİ.'rterir. Jandarma ve polisin birleştirilmesine, tek bir zabıta kurulmasına taraftar olanlar da vardır. Bunlar avn ayrı tpşekküllrrin iş görmede aksaklıklan mucıb olduğunu söylrmtkte. bir elden idarenin faydalannı beürtmektedirler. Zahıtanm tevhidine tnraftar olanlar. umumî ve hussuî zabıta teşkilâtınm çeşidli olmasımn devlet geürinde israfa sebeb olcluğtınu. her teşekküle kıymetli pleman bulmada ve bunlar» vctistirmHe müskiilât çekildiğini. Türk Yüksek Mühcııdisleri Birliği Meslekte 50 Yıl ldrak eden muhtrrem mesloktaşlar serefine tertiblediği JÜBİLEYE teşrifinizi rica eder. Gün: 16.6.954 carsamba İstanbul Teknik Üniversitcsi Saat: 17.30 toplantı Morkez binan Saat: 20 yemok (Taşkışla) MİLYON TUTARINDA İKRAMİYE *** Bugün hükumetl kim kurabillr? Yeniden bu siyasî liderlere başvurulacak veya onlann iştirakile yeni bir simanın relsliği altında kabine teşkiline gidilecektir. Komünlstler esasen Fransıı meclisinde Fransızlarin işbirliği yapmayı reddettikleri yabancı bir kuvveti temsil ediyorlar. Onlarla koalis yona gidilmesi bahis mevzuu bile değildir. Muhalefette bir de sosyalistler vardır ki, bunlann tatbik edilmesini istedikleri proeramı, mer kez ve sağ partileri reddetmekte ve bu yüzden işbirliği olamamaktadır. Eninde sonunda gene aynı partilerle hükumet kurulması mevzuu bahis olacaktır. Bu da, şimdiye kadar iktidara gelenler gibi, sallantılı olacak, günün birinde buhranla yıkılacaktır. Fransanın çıkmazda olduğu inkâr edilmiyor! Z35 kuruştan tesdl erîtimlütl Dün flatlar 251 kuru«a kadar çıkmıştır. D1îer tarattan. Fındık Kooperatlft müstah5İl elinriekl 2(V)2?0 vagnn psk; mahsutün mübayaaiina baçiamıs hulunmaktadır. Bu mallar 310 kuruştan çatın alınmaktadır. Türkiye İŞ Bankası Maranf^oziar Demeğinin Ticaret Bakanlığından istekleri Marangcvlar Cemiyeti R«si Fuad Tezelln başkanlığında toplanan Maıangozlar Demeğl idare heyeti ajnğıdakt hususlar lçln Ticaret Bakanlıgına müracaafe karar vermlştir: 1 Koltukçuların en ba^ta Relen iptidal madtle'i olan yerli knntrp'fıklar lyl lmal edllmemektedir. 2 Bunl.irın mFtre karesl 950 ?eneslr.e nazaran 150 lırad^'i f.:7İaja aatı'nıaktadır. Ayrıca, dükkân kiralarının hır.ıkılması hakkındaki kanunıın kaldınlmasını, buntm yerine kiracıların mahkenıeye miiracaat hakkının tanın.ırak bııuunkü r.^y ce R»re kira )>e(ieli takdiri ve bıınu \ap3cak komtsyonlaroa h e r m e s ! e t ' teşpkkülündon blr ranracs.silin tmlunnıasını Istemlşierdir. AİLE BİLGİSİ NİMET Ç '  ' L A P A L A ,,kokul 4 >ınıf: (60 kuruş) S. aınıh (70 kunıs) ATLAS YAYINEVİ YAZLIK TARAÇALARI^ PERGOLA ve ÇARDAKTA ÖĞLE ve AKSAM yemekleri APERİTİF DANS ATRAKSİYON CUMHURİYET'în TEFRİKASI: Z\ KERYANSAEAY HAZİRAN 15 ŞEVVAL 14 • • TARİH Yııanlıı § * V. • j ALİ EKREM İNAL llkokuJ 4. sınıf: ( 7 0 kuruş) RAKIM ÇALAPALA 5. «ınıf: ( I 0 0 k u r u ş ) | 4.2S 12.14 16.15119.42 21.45 2 08 E.' 1 8 16 4.32 8.33 12.00 2 03 G.25 ATLAS YAYINEVİ KONSOLOSUN KARISI Yazan N1HAL KARAMAftARALl " Kasah odanm yeşil perdcleri facia sahnesinin üzerine tekrar kapanmıştı. İçeride kimin öldüğü görünmüyordu. Mehmed Ali. yukarıda sofr.da koşup merdivenlfden yuvarlanırcasma indi, holü buldu. Kimi öldürmüşler? Ne olmuş? Nilüfer, başile kasalı odayı işaret etti: Bilmiyorum... Bakın! Ve o da, Mehmed Alinin arkasından cdaya daldı. Şaban, elinde sebze dof»radı<?ı bıçak mutf3k t?rsfından koşuyor. şy işitmiş, Malik de geliyor. ] kuyla cesexle bakıyorlar. Teessjr Aralannda biri eksık. Kim ek şös'ermesi icab eder.lcrde d?hi s.ihsik° Nızamemdin Bcy eksik! te bir teznhüre kuvvet k.Jınaıni';. Çnh=;ma orlasına doluştukları za Muhakkak ki bunu fclâket «aymamaıı kr.rşılaştıkları manzara şu ol mışlar, yalnız kendilerini dijşünüyorlar. du: Niznmeddin Bey, keyifle yanan «Bu işin içinden nasıl çıkacaşöminenin az ötesine serdigi namaz ğız?'> suali bütün dü;iincelere hâseccadesinde secdeye varmış ve oır kim oluyor. daha doğrulamamış. Siyah takkesi Cavidan Hanım boğuk bir sesle: yere ka>mış. San saclarınm ba Belki henüz olmemiştir. Belki kiyesini taşıyan dazlak başında de henüz yasıyordur, dedi. rin çiiküntü halinde bir yara ve Ve sercadeye doğıu iki adım attı. kan var. duriu. Yaklaşmağa cesaret edemeKatil aleti şöıninenin küsküsü. . dı. ıAy;ık!arı hizasma bırakılıvermiş. Büyükannesinin ^esi İ>"lâli hareKevser. süpü sesini yarım bır:.kArtık ne bir ses, ne bir nefes. kett aetirdi: m:ş, Nizamcldin Beyin y?tik oda Dececiğim... Dedoclğim... Belsından çıktı. Dîdı karyolasıntlr.n | Büyülenmiş gibi ccsecîe bakıyorhr. indi, ağıraks.'k j?eliyor Orhan Sa Faciamn ağırlığı üzerlerine çükmüş. ki ölmemişür. Ve o da ileri arılmak istedi. di, elleri mskine yagma bulan Sanki hepsi birden itham altında Orhan Sadi sağ koüle önledi: mış, hattâ alnmda kapkara bir ezilivernv.şler. Zira hepsi kendıii Bu bir cinayettir... İhtiyatll iz. knlorifer dairpEİnden "•'riindıi. tartıyor. Hiç biri tülımetten kolıyca Holdeki duvar «a>=tine gözü il;şti: sıvrılamıyacak, Her birini itham e • Jİrnalıyız. Manasız bir cümle: Onu yirmi geçiyor! diye mı diH spbcber bulunabilir. Oni'n öîmesıni can ve yürekten Bizim evinıizde cinayet! rıldandı. Şaşkınl:k alâmeti bir itirazdı bu. Cavidan Hanım, iri çövrtesinii dileyenler bile bu neticeden memmı? kestırilemez. Mehmed Ali yazı masasının bumüsaade ettiği sürstle merdivenleri Kinle, nefrede ve bilhassa kor1 lunduğu tarafa yürüdü: iniyor. Çığlığm aksini paviyondan Polise haber verelim. Cavidan Hanım tereddüdünü yenemiyordu: Alıp kanapeye yatırsak mı?.. Belki de yaşıyordur... Evvelâ doktora telefon edin. Seccadeye yaklaştı. Orhan Sadi kendini tutamadı: Anıan hanımefendicığim, izler \"arsa bozarsınız... Bu darbeden son ra yaşaması mümkün dcğil. Görüyorum.. Evet... Mümkün değil. Cesedin başına doğru iğildi; Bir ayna. . Bir avna verin ba na. Aynayı nereden bulakm, lıanımefcndiciğim? Bu dadınm sesi.... Nilüfer, gümüş saplı blr el aynası yeti^ürdi. Orhan Sadinin ihtarını hatırlayarak seccadeye yaklaşmadan Cavidan Hanıma uzattı. Mehmed Ali. ahize elinde soru Önce doktoru mu çağırayım? Nizameddinin ağzı hizasına Cavidan Hanımın tuttuğu ayna buğulanmadı. Hakikati ortaya koydu. Polis çağırınız. Malik, odanm pencerelerlni gözden geçirdi: Hepsi kapalı! diye mınldandığını duydular. Ve bu süzlerin manasını güçlükle kavradılar: Katil içlerinden biri... Hangisi? Kim? Orhan Sadi, heyecansız bir ifadeyle: Evet pencereler kapalı, dedi. Fakat dokuz buçukta gelen iki ziyarıtçinin ne zaman gittiklerini bilen var mı? Bu su?.l hcpsini dü^ünceye saldı. Ni?Hnıeddın Beyi iki kişinin görmci;e gıldiğini kimi biliyor, kimi bünıiyor. Ama. ne zaman gittiklerini I17 biri biîmiyor. 11 Sükutu yeni bir feryad bozdu. Cırlnk sesile Kevser haykırıyor: Hırsızlar öldürmüş... Hırsızlar öldürmüş beyefendiyi... Bakın kasaya! Bütün dikkatler bu sefer de lambriîer arasına gömiilmüş kasaya çevrildi. Kapağı açıktı. Tam açık aralık. Ama gene de içi görünüyor. Kuytulukta mücevherler alaycı alaycı göz kırpıyorlar. Biri. bir kehanette bulundu: Kasa dımdızlak degil... Soyulmamışa benzer. Orhan Sadi alt rafa baktl. Oradan bir şey eksilmij. Bir gece evvel mevcud olan bir şey... Siyah doaya! Katil sebebi siyah dosya olabilir mi? Kasanın kapağından Nizamaddin Beyin anahtar destesi iarkmakta idi. Fakat. meşin anahtarlık yansından kesilmişti. Orhan Sadi ile Nilüfer cözgöze geldiler. Sual sorar gibi bakıştılar. Peki kasadaki evrak? Kasadaki evrak ne olacak? Tabii polis gelip el koyacak. Uğrunda bunca fe dakârhklara katlandıkları esrar bu vesile ile meydana çıkacak mı? Fakat evrak hakikaten hâlâ kasada mı? Ve Nilüferin mazisi ile ilgili vesıkalar hakikaten var mı? Cavidan Hanım, polis gelmeden ev vel kasayı yoklamak arrusu gösterecek mi? Evrakı oradan almağa kalkışacak mı? Merakla beklemeli. Cavidan Hanım kasa meselesine ehemmiyet vermiş eörünmedi. Zabıta gelinceye kadar hepimiz bu odayı terkedelim, dedi. Birer birer çıktılar. En son o çıktı ama eüeri boştu. Siyahlı beyazlı yünlüden kalın robdöşambrmın eteklerini sürüyerek biraz evvel Nilüferin temizlediji karfi lalona yürüdü. Efikte tereddüdle duraladı, b*fuu haftfçe döndürdü. Sakln blr M»l«: P«Tİyondaki »Uâh cinayetl» alâkası olmadıima kaniim, dedi. Şuyu bulmasını arzu etraem. Ve içeri girdl. Malikle İclâl onu takib tttiler. Orhan Sadi ç«lı»ma oduuıın kapısını killdledi; anahtan eabln* indirdi Garib bir hisle, unki bu dnayet evinde yalnız kalmaktan korkuyorlarmış gibi. birbirlerinden istemiyerek kimi ayakta, kimi yere ili^ip polisin gelmesini beklediler. Arkası var ir çok kimsey» evinin kâhya efendiliğini yapmak belki agır gelir... Bana gelmiyor . Bilâkis, hem ticaret hep piy3*ayı ıneslek baktm»daı ziyaret oluyor .. Üsküdar çarşısmdaki küleci deHkanhlan da hu «ayede tanıyokuvvetin bölündüğünü, bir kısını rum... Onlardan metnleketlerindeerlerin jandarmaya aynlması ile ki köylülüğün, İstanbuldaki rencaskeri gücün de zayıfladığını söyle herliğin sartlarım öğreniyorum.. mişlerdir. Askerî gücün zayıflama Yan yana volda giderken, susacak de&iliz a, yarenlik ediyoruz. smtîan gavri mutalealara bız de ışBu sefer, hiç görnıediçira san tirak etmekteyiz. Jandarma. sefersaçlı. güneş parçası gibi bir çocuğu de askerî vazifesine döneı\":inden scçTniştim. bizce askerî gücü zayıflattığı iddıası Adın ne bakayım? varid değildir. Fakat bizce jandar Şükrü. ma ve polisin aynı teşkilâta ve Soya<lın? aynı kanuna mensub olmasmın en Bozdemir. n.ühim sebebi. her ikisinin de va Sen Elâzizlisin, Şükrfl Bordezifelerinin aynı olmasıdır. Aynı vamir. zifeyi bir yerde jandarma erinin, Konuşmamdan mı mladınT dij>er bir yerde polis memurunun Evet. Han?i köydensin? görmesi kabul edilemez. Eğer jan Karakoçanlar köyündeB. darma bu işi yapıyorsa ve ucuza Kaç yaşındasm? mal ediyorsa şehirlerde neden po On altı. lis kullanıyoruz? Eğer polis bu işi Elâzizli başka küfeciler, t*sjandarmadan iyi yapıyorsa neden her yerde en iyi şekilde yapılma küdarda Yıldız otelinde, aylığı dört sın? Bazı nıemlcketlerde jandarma liradan yatak sermiş oturuyorlar. teşkilâtınm bulunması. eğer onlar Sen de mi oradasın yoksa? Hayır, ben Boyaeı tokakta daki jandarm:<lar da terhisini bekmemleketlilerle otnruyoüyen erler ise vazife aynlığmdan başka değil, tarihî ve malî sebeblerle izah rum... Ama, ben de ayhğın» dört lira veriyorum. edilse gerektir. Bugün kaç para kazandın, Askerlik hizmetini yapanlardan Şükrü? bir kısmım jandarmaya ayırmak ve Sen den alacağım yaran lira ü« zabıta hizmetlerini onlara gördür beraber dört lira. mek belki ucuza mal olur. Fakat Ama geceye vakit var. Belki zabıta hizmetinin, hele adlî zabıta daha kazamrsın. nın teknik bir hizmet olduğunu, Kısmet.. Bak, kısmetbn çıkhukukî ve fennî bilgilere ihtiyac madı, bugün inşaatta iş bulamadun. cösterdiğ^ni düşiinürsek. hattâ po Dün ne kazandın? lisin dahi her RÜn tekâmül etme Beş buçuk. si, hukukî VP frnnî bilgilerle, yeni Niçin buçuk? âletlerle teçhiz edilme«i, maddi re Çünkü beş liradan rençherliğe fahlarının tezyidi suretile suçlulann gittim. Iş bitince de küfemi alıp tekliflerine karşı mukavemetlerinin hamallığa giriştim. Oradan da iki arttınlması gayesi ile çalışıldıcıru kısmet çıktı. Yirmi beşerden bes. Rözönünde tutarsak, fennî ve hu buçuk etmez mi? kukî bil?ileri zarurî olarak çok Beili: Okumuşsun. Hesab da mahdud olan. âdeta bo?azı toklugu biliyorsun. na çalışan erlerden müteşekkil bir Okumadım ?ma. hesab bilirim. teşkih'.tın, başlannda ne kadar kıy Hiç mi okumadın? metli subavlar olursa olsıın. zabı'a Hiç. hizmftini lâyıkı ile yapmnsma im Köydekiler? kân olmadıjh neticesine vanrtz. S".n Onlar da okumadılar. zamanlarda teknik bilgiye irıfiv?c Türkçe konuşuyorsun maşal* rösteren yeni askerî sınıflar ihdas! lah.. nm, en kabiliyetli erlerin jnndar Gele gide öğrendim... Geçen ma nnıfına iynlmasına mani ol sene de İstanbuldaydım... Bu sen* ması da mfimkı'indür. Di§er tar.ifdaha yeni geldim. tan, bir müddet sonra terhis edi'ip Niçin geliyorsun İstnnbuUıT kö>'üne dünecek olan blr jandarma Köye para lâzım. erinin, azılı bir suçluyu takib e Bari geçen sene para götür»derken. memur olan ve meslepini. bildin ml? tekaüdjyesini kaybetmek .tehlikp?iBeş yüz lira götürdüm. ne maruz olan bir polis memuru Aferin be, Şükrü... Peki ba kadar kendisini tehlikeve sokacağıkazançla ne yersin bir günde? nı ••hmin edpr mi<;inİ7.? İki buçuk lira yerinu ••z,c. • * Say bakalım... Ver hesabuu •Nihayet, meslek ve memuriyet günde iki buçuk liranm... kaygısı olmıyan bir jandarma eri Elli kuruş kahvalttda... nin, polis memurundan çok daha Nedir kahvaltı? kolaylıkia elindeki kuvveti kötüye Yanm ekmek, süt... Doğranm kullanmasının mümkün olduijunu da gözden uzak tutmamalıvız. Hal süte ekmeği... Öçleyin? km diline yerleşen, sc'kcözleri jan Seksen... Gene yanm ekmek, darma yazıyorlar, tabiririn sebebleri iizerinde durmakta fayda var bir kab da nohnd yahud fasulye... dır. Hulâsa. jandarma. bünycsi iti İçinde azıcık et olur... Başka yebarile, zabıta hizmetini çönncğe mekler de yediğim var ama, sekpolis kadar elverişli değildir. Bu scni asmamnİ! E'li sabah, teksen itibarla zabıtonın sadece polistcn bğleyin, etti mi 130? teşekkül etmesi temenniye şayan Tamam... Akşam kahvaltıamdır. Günün birinde köy, kasaba, şe da? hir ölçülerinden çıkıp memleket öl On beş kuruş borek yertm... çüsünde bir zabıta teşkilâtına sa On kuruşa çay içerim. hib olacağımızda şüphe ctmiyoruz. On kuruşa çay var mıT Bir yerde bulduk: Var... Srtl 155... Akşamlıytn da altmış» hafîl \erim... Etti 215... Peki. 215 de kaldıo ya?... tS9 yi doldurmadın? Hani bunun sabturn?... Hanl dört lira oda aylığı?... Arkadaşlarm Devleüerio çay da ikram edilir batı bazı... giyasetlerı Demek, gerisi köye? Ne birtkYazan. tiriyorsun ayda? OZEK Ayda 75 lira biriktlrdim geçea sene... Topladığrm para 500 lira ettL 500 liranla ne aldm? Tarla aldım amcamdan... O Son bir haftnda limanımıza başka tarafa göçtü... Kendi tarla34.848 ton ithal malı geldi sraı bana sattı 500 e... Tırmık filân Son bir hafta lçlnde 73 Türk ve ecda aldım... Nah böyle tırmık... nebi bandırah gemi ile limanımıza Çoştu anlatırken ama. tarifinden 34.848 ton ithalât eşyası getirilmiştir. Bu mallar arasında bilhassa demlr. birşey kavnyamadım. İstanbulda çimento, kereste gtbl ln;aat malzemesi dükkânlann vitrininde de varmış... İle kahve ve tıbbî müstahtarat bulunmaktadır. Diğer cins ithalât csvası ile Nasıl bilmezmişün?... Bütün köytnvuğm öylesini... askeri yardım malzemesi de bu mlktar lüler bilirmiş Içindedlr. Tiirlü hünerleri oinrmns tırmığm... Gene son blr hafta larfında. 30 ge Nah şöyle... miye de 7694 ton thrac malı yüklen Peki tırmığm parasını nered* mijtir. boldım? Aâabeyimden borc aldm... Ba [ sene ödiyeceğim... Çahşıyorum ya işte... Kazanıp vereceğim... I Bn çocuk. bu sartlara rağmen, bn lıalile hokka altına gitmemeğe uârasıyor... Adeta hâlî adada, imdadsız ve içtimai yardımsız Robinson'tın ı çayretile çalış:yor... Şahsî teşebbiis fikrini onun gibi anlamah... Yoksa: muhtekire alabildiğine müsaadekârlık şeklind» değil.. Kahrolsun muhtekiri kayıran ««erbest iktisadcının teşebbiis nazariyesi» ama, yaşasın Şükrü Bordemirin hnkânsızlıklan mümküa kılan teşebbüsü... Köyün de, şehria de en alt temelini bunlar teşkil | ediyor. • * CCMMURİYET Nüshası 15 kuruş rur Abone şeraiti D I K K A T Gazetemlze eöndenlen evratt »e ya»la* lefredH'ln edümesln tada ol tlânlardai) mesullyet kabul