Katalog

CUMHURÎYET 1 EyMI 1953 I Beynelmilel Portreler J emleketimU, iktisadî kalkınma yolunda büyük bir hamle içindedir. Fakat milli gelir ve millî sermaye ile yapılan bu hamleyi gercekleştirmek nzun süreceğinden Oaks'dan önce, teşkilâbn veto esaBirleslk Amerika Dış İflerl Bayabancı sermayeye de ihtiyac varsına göre kurulması hususunda ukanı John Foster Dulles, üç dört du. Bu hakikat kimse tarafuıdan yuşmuşlardı. Bu uyuşma Güvenlik gün önce Amerikan barolan birliinkâr edilmemiştir amma, İstiklâl meclisi bakımından San Franciscoğinin bir toplantınnda, Birlejmij Musaddık'ın devrildiği gündenHarbi zaferle neticelendikten sonda da devam etti. Fakat andlajmaMilletler teskilâtı andlasmasımn berı polıs ve askeri bırlıkler tarara memleketi kalkmdırma yoluna nın tadili meselesinde anlaşmazlık Blr buçuk milyon liralık inşaat, tadile muhtac oldugunu söylemis ve fından sranmakta olan Fatemi, yagirildigi zaman yabancı sermayeye kendini gösterdi. Devletler günün bilhassa veto meselesi üzerinde dubir Yugoslav firmasına nn General Zahidi için bir tehlike karsı içimizde bir korku vardı. Ba Birleşmiş Milletlerin en mühim nın tahakkuku için, Birleşmiş Milsiyasî zarureti diye kabul ettikleri rarak her devletin aynı rey ve itiihale edildi korku sebebsiz de değildi ve kateşkil edebilecek midir? Bir ara letler teşkilâtında ne gibi tadıüer uzvu Güvenlik meclisidir. Sulhun veto sistemini, siyasî zaruret gebara sahıb olması lâzım geldiğini pitülâsyonlar devrinde ecnebi seryapılmahdır meselesi bir makale korunması için tedbırler almak, aslinç edildiği söylenen bu şahsın 9ağ Inşaatı yarım kalmış olan Tak belirtmjştir. Bütün dünyayı ve bu çercevesıne giremiyecek kadar ge kerî teşebbüslere geçmek bu ınec çince kaldırmağı düşünüyorlardı. mayesinin siyasî gayeler takib et©lduğu ve gizlendiği bilinmektedir. simdeki opera binasuun bir buçuk arada Birleşmiş Milletler teşkılâtı niştir. Onun için bugün sadece ve lısin vazifesidir. Fakat Güvenlik Bunun için de andlaşmanuı ileride miş olmasından tleri geliyordu. DiYeni İran Başbakanı, Tahranda yapılacak tadillerinin vetoya tâbi milyon liralık bir kısım insaatı Is nın bir uzvu sıfatile memleketimizi to meselesini ele alacağız. ğer taraftan eskiden memlekethnimeclisinin gerek teşekkül tarzı, geIktidan ele geçirdikten hemen eonolmamasını istedıler. Eğer andlaşma tanbul Nafaa Müdürlüğünde kapalı de çok yakmdan alâkalandıran bu Bilindiği gibi. Birleşmiş Milletler rek oy sistemi h'ç de demokratık muayyen bir müddet sonra vetosuz te gelmiş olan yabancı sermave ra basına verdiği ilk beyanatmda hukukî mesele, hakikaten günün zarf usulile eksiltmeye konmuş ve teşkllfitı İkinci Dünya Harbinden değildir. Güvenlik meclisinde on değiştirilebilirse. veto muayyen bir vergl vermiyor ve yüzde 80100. tAsıl düşmanım Fatemi'dir» deaçılan zarflarda Rad ismindeki bir meselesidir. Zira, 2229 ağustot ta sonra kurulmuştur Almanya ve bir üye vardır. Çin, Fransa, İngilkaıanc temin ediyordu. Cumhurimişti. Yugoslav firmasının yüzde 19 mik rihleri arasında faaliyette bulunan müttefiklerine karşı harb halinde tere, Amerika ve Rusya daimî üye müddet için konulmuş olacakb. And yet Türkiyesinde buna imkân ol16 ağustosta İran Şahı memlekelaşmanın tadili meselesi, San Franmilletlerarası bir toplantıda bu mese tarında bir eksiltme yaptığı anlabulunan 26 devletin imzaladığı dir. Geriye kalan altı üye iki yılhk madığı için ecnebi sermayesi Je, tinden ayrılıyor, Musaddık ve taşılarak bu müesseseye ihale edil le müzakere edilmiştir Merkezi Lon «Birleşmiş Milletler Demeci» harb bir devre için seçilirler. Her üye cisco müzakerelerinin en çetin saf memleketimize gebneyi faydalı ve hasını teşkil etmiştir. Amerika dadrada bulunan «Dünya hükumeti raftarlan, saray subaylan tarafınmiştir İnşaata hemen başlanacakzamanı için bir koaligyon vücude devletin bir oyu vardır ama, usul hi vetonun, tadil bakımından Kabul kârh bulmuyordu. Bu sebeblerle dcv taraftan millet vekillerinin dünya dan tertiblediğini söyledikleri bir tır. getirmişti. Sulhu ve emniyeti koru meselelerinden gaynsmda beş da edilemiyeceğini görmüştür. Mer letçilik prensipinl kabul ederek Hedarbei hükumeti akim bıraktıklaDiğer taraftan, Baymdırlık Ba. derneği» ile merkezi Amsterdam mak için devamlı bir teşkilât kurul imî üyenin oylan dahil yedi >\yemirjollarunıznı inşası, fabrikalsrtn rını ve vaziyete hâkim olduklannı kanlığı binanm heyeti umumiyesi da bulunan t dünya federal hükü ması lüzumu 1943 te Moskova deme nin birleşmesi lâzımdır. Yani boş hum hocamız Cemil Bilsel «Bütün kurulması ve madenlerimirin İçleilân ediyorlardı. Bunlardan bilni incelettikten sonra sari tahsi meti taraftan dünya hareketi» nin ci ile ilân edildi Bundan sonra Dum lerden biri aleyhte bulunursa, difer milletlerin yüreğini burkan, bütün tilmesi fibi büyük iktisadî gavretsatla bir ecnebi firmaya ihale et müştereken tertip ettikleri bu Ko barton Oaks konferanslannda pro bir söyleyişle veto çekerse, karar dürya vicdanını ağırhğı altında lerimiri kendi yağımula kavrulahassa Fatemi, saray ve Şah aleymek üzere bir komisyon kurmağa penhag toplantısmda, müzakere Jeler hanrlandı. Nhayet Birleşmiş verilmesin% mânl olabilir. Bu siste ezen veto işinde, dünyanın en hür rak basarmaya mecbur olduk. hinde gayet ağrr sözler sarfediyorFateml du. Fakat, İran Şahının memleket dilir bir sertleşme vukua gelmistl. karar vermiştir. Beynelmilel bir mevzuu, Birleşmiş Milletler andlaş Milletler teşkilâtının düzenini mü min mahzurlan aşikârdır. Nitekım ve en demokrat olan bir memlekeNihayet memleketimizin kısrnen tinin sonuna kadar kulağını tıkaten aynlmadan evvel, Anayasaya Bilhassa, iç siyasette muhaliflere şöhreti. haiz bir mütehassısm da iş masınm tadilidir. Kongrede alına zakere etmek üzere 25 nisan 1945 te tatbikat bunu etösterm's, hiç işlenmemiş, kısmen az işlcnmiş tirak edeceği bu komisyon bina cak kararlar, 1955 yılında toplan San Franciscuo'da bir konferans Milletler teskilâtı kendisinden bek ması kabil olamazdı. Birleşik Ameuygun bir jekilde Başbakanhğa karsı takib edilecek yolu, Fatemirika da vetoya çattı» diyor (1). Ne servet kaynaklarından süratle f=tydurumunu bir defa daha gözden ması muhtemel olan birleşmiş mil toplandı. Bu konferansa Türkiye lenen vazifeyi yapamamıştırtajdn ettiği General Zahidi mem nin, Musaddık'ın muhalefetine geçirecektir. ticede andlaşmanın tadili mesel"si dalanmak için ecnebi sermayeı'n letler andlaşmasının tadıli konferan dahil 50 devlet iştirak etti. Başk=n leketten çıkmamıjtı ve Musaddık'a rağmen tesbit ettiği ve bunun taVeto yani Güvenlik meclisinde nin vetostız ele alınabilmesi kabul yardımına da ihtiyac bulunHu.;u sma sunulacaktır. Truman açış nutkunda «Harbde daimî üye olan beş devletten bi'i edildi. Ancak yapılacak değişiklikle anlasılarak Yabancı Sermayeyi bağlı ordu blrlikleri tle polis onu kih olunduğru sövlenir. tutamamışlardL General ZahidiMilletlerarası tesanüdün lüzumu beraber ölmek istemiyorsak, banş nin kabul etmeyişi ile her tedbi'în rin daimî üyelerin hepsi dahil olmak vik Kanunu çıkarıldı. Fatemi'nin, bir tamanlar hris İdari İlimler kongresi delegeleri nin yakalanamaması, onu mukabil tıyan dmıne bağlandığını unutrrugelmeğe başladı üzerinde durmağa bilmeyiz 'üzum ta beraber yaşamayı öğrenmeliyiz» durması San Francisco konferan üzee teşkilât üyelerinin üçte ikisi Bunun üzerine dı? ve ıç serdarbeyi hazırlamasına ve Musad yan Fedayani İslâm taraftarlan, Gelecek hafta sehrımlzde toplanacak var mıdır? Türk umuml efkan, dedi Konferana çeşidli komisyon ve smda, çağıran devletlerle çağırılan tarafından tasdikı ile yürür'üğe mayenin iştirakile bazı sara. i dık'ı devirmesin» imkân vermiştir. Kâşani aleyhinde de cephe alan olan Idari Ihmler Kongresine Çalıjma her devletin gelişmesi için geniş ve komiteler halinde çalıştı. Hazırle devletleri birbirine çarptırmış ve girmesi de kabul edildiğlnden veto muesseseleri kuruldu ise de bu, Bakanhğı adına Blrincı Hukuk Mttşa. Yann, Musaddık'ın sağ kolu ve Dı$ İşleri Bakanını bir ara öldür vlri Necdet A u k Istirak edectktlr. sıkı bir milletlerarası işbirliğine ih nan metin genel kurulda 26 nısan devletler bu güç durumdan nihayet suz tadil yapılabilecek, fakat yürür kâfi değildi. Kalkınma hamlemi.' n 1945 te imzalandı. Türkiye 4801 sa bunu, günün siyasî bir zarureti o lüğe giremiyecektir. süratle gerçekleşmesi için jabjııı eski DIB îşleri Bakanı Fatemi de meye teşebbüste bulunmuşlar, bir Delegeler jehr.mıı» gelmege baslamı;. tiyae oldugunu takdir edecek olgunluktadır. Milletlerarası işblrli yılı kanunla bu andlaşmayı tasdık larak kabul etme suretile çıkabıl % Birleşrniş Milletler andlaşmasın serraayenin daha geniş ölçüde rafiu »ynı şeyi yapabilecek midir? İran iki el ateş etmişlerdir Geçen sene lardır. mişlerdir. Üç büyükler, Dumbarton da vetonun kabul edilmesi hiç de «eketimj,,,, gelmesi lâzımdı. Ame. iğinin verimli olması için mi''etlirin etti. Şahı Tahrana döndüğündenberi bir mezarlıkta vukua gelen bu hâdi Sümerbank alınm satırn ve devletlerüı geni} milletlerarası demokratik bir şey değildi. Fakat. k a Cumhur Başkani Gcnerai E':srnFatemi, ordunun ve polisin bütün se, Fatemi'yi bu gruplara karşı müessesesinde teftişler teşekküller içinde birleşmelerı, hdthiç bir şey yapamadık demektenoe n o w e r i n k a r a r ı jl e y e n i kurulnuış gayretlerine rağmen bulunama çok daha sert bir yol takib etmeğe Dun blr akşam gazeteslnde. Sumer. bu kadarını yapabildik detnenin olan Dış iktisadî Politika ve Mumıstır ve onun da, Zahidi gibi; sevketmiştir. Bundan sonradır ki, bank alım satım muessesesınde teftış. tâ kaynaşmaları zaruridir Dünya daha iyi olacağı fikri hâkim ol nasebetler komisyonu ba^kanı Mr. ler sırasında bir yolsuzluğa leıadüf bu yola çoktan girmiştir, Ufak umevcud hükumet aleyhinde halkı Musaddık'ın bütün muhaliflerini edıldiğl bildırllmlştır. muş ve Birleşmiş Milletler teşkilâfak devletler, grup grup, fedevnsriyasetindeki heyet mem tahrike kalkışması ihtimalleTİ hapsettirıneğe matuf bir plân haYaptığımız tahkıkata göre norrnal tının hiç vücude gelmemesinden ise ! , e k e t i m i z e g e l d i ; A n j j a r a d a de\ « zırlanmış ve sarayı da ortadan teftlşlerde boyl« bir hidiıeye el kon. yonlar halinde birleşmislerdir. Işte mevcuddur. kusurlu olarak doğması tercih ed'l ve iş adamlarunızla görüştü. Bu Musaddık'ın lktidarı müddetin kaldırmak için ancak komünist le mamıstır. Fakat nesrlyat uıerlne du. 22 devletin birleşmesinden meydamistir. Veto hakkının suiistimal e çok faydalı temaslar ve görüşmerum yerıiden tetkık edılecektir. na gelen İsviçre, işte 20 devletin ce, İranda «korkulan adamı Baş rın vardımı temin edilebilecegmdilmesi, Birleşmiş Milletler meka ler neticesinde Yabancı Sermaye>i den Rusya ile işbirligi genişletilmiş Muhsin Ertuğrul «Kiiçiik Sahne» birleşmesinden meydana gelen Bre bakandan ziyade muavini ve Dı? nizmasınm işlemez hale getirilmesi Teşvik Kanununun ihtiyacı karşızilya, işte 48 devletin birleşmesinden çekilmedl İşleri Bakanı olan Hüseyin Fatemi tı küçük genel kurulun kurulmasına layamadığı ve bazı eksikleri buBirkaç gundenberi. Muhsin Errugrulun den meydana gelen Birleşik Ameidi. Referandum projesinin de Fatemi yol açmıştır. Maamafih küçük çerika, Dini, dih, ırkı ayrı insanlann •nlasılarak hükumetçe kaKuçuk Sahne çekildlgi. meclıs'n bu arada bazı rejisorlugündenlıtifa ettiği 40 yaşında olan bu tranlı, İsfa taı ( t " •JP h "'Han'lığ] nel kurul, büyük genel kurulun artistlerin de mükemmelen birleşip tek bir devtadili kararlaştırıldı. Kahanlı bir din hocasının oğludur. feshi ile Zahidi ve benzeri muha hakkındaki gayialar uzerlne • Kuçuk let kurabileceklerinin manevî nüfuz ve otoritesini ıdame nunda yapılması zarurî bunlardan görülen lannın Sahne» Mudurü Calib San dun kendi. Boyle olmakla beraber Fatemi bir lıfleıın odokunulmazlık» ettirmekten başka bir şeye yaıa tadiÜerde, yürürlükte bulunan kasile görujen bır arkadnsımıza tunları güzel canlı misalleri olur mu? Avru ara ıslâm dinini terketmiş, hıristi kaybolacagı ve bunların derhal söylemlştir. mamaktadır. Veto hakk'nın suiisti nunda Har tutulmuş olan yabancı panın ve ileride dünyanın tek bir fe 9 eylul alqamma kadar yan olmuş, daha sonraları mezheb tevkif edilebileceginin düşünüldümal edilmesi, eski muvazene »ist3 sermaye iştiçal sahasının, memle« Ertuğnıl Muhsinin lsttfa ettlgl ve deral devlet halinde birleşmeai ttmezheb dolaşmış ve nihayet yeni ğü de kaydedilir, tlyatronun kapatılacağı hakkındaki | a . mennisi bugün artık bir hayal olmak mine dönülmesine, NATO'nun kuketimizin iktisadî kalkınmasına Beşiktaş ajansımıza 100 lira yatırırsanız Sahne» rulmasına da sebeb olmuştur. den islâm yuvasına dönm.istür. Musaddık bu siyasete, sert ted yiaların aslı yoktur. .Kuçuk rejiaörlu. tan çıkmıstır. «Avrupa kömür çeyararlı olmak kaydile. bütün istilıartıstlerı Ertuğrul Muhsinin Onun gayet kanşık ve şüpheli vol birler alınmasma taraftar mıydı? gunde eylulun dordunden itibaren PTO. Uk topluluğu» salâhıyetleri bakımın İşin hulâsası şudur: Biıleşmiş sal faaliyetlerine teşmili, Türkiyede Hem 18 Eylulde yapılacak hususi keşideye: hem de 30 Kyluldeki Milletler teskilâtından veto larla, teşebbüslerle mill! cepheye Fatemi'nin bütün gayreti, Musad vmlara başlıyacaklardır. Ertuğrul Muh. dan tamamen bir federasyon manza mevcud veya gelecek ecnebi scrnın kaldırılması hususunda büyı1 sokulduğu, Musaddık'ın itimadınj dık'ı iktidarda bulundurmaktı. ıln bu sezon blr piyeste basrolü oynı. rası arzetmektedir. Kurulma yolunumuml ikramiye çekilisine iştirak edebilirsinil. mayenin ve bunun kuracağı müymcaktır. Kadromuzdan yalnız Nevln devletler anlasabılirlerse, andlaşma karandığı ve böylece hükunıete Çünkü kendisi çok iyi biliyordu Akkaya İle Altan Karındas kendi »rru. da olan «Avrupa savunma topluluesseselerin millî sermaye ve tesistndil edılebilir. Anlaşama7İarsa, g'rerek, memleketin idaresinde ki, Fatemi adı saray]a ve Kâsani ları ile ayrılmıslardır. ğu» ile üzerinde çahsmakta olan eşit muameleye tâhi tutulandlaşmada vapılacak değışiklikler Tafsilât Beşiktaş ajansımız .gişelerinde ile boy ölçüşecek kadar «tıtsımh» mı»ssir rol oynadığı söylenir. Ecnebi truplar fahl} taleblerde bu. «Avrupa siyasî otoritesi» Avrupayı yabancı sermaye ile kazancgjremıyeceğjnr lunduklan içın bu sezon •Küçük Sahne» Fatemi, hayab hakkında ve"bll bir ad değildi. Eski Başbaksnın bu programında yabancı tiyatro truplarına federasyon halinde birleştirme yobugiinku Birlesrruş Miltefler f Iftîrînın memleket dışına transfer ehassa hıristiyan olduğu günlere manevrayı sezdiği ve bu sebelıle de yer vcrilmlyerektir. Bunu ttl&fl etmek lunda birer merhale olacaklardır. Her 100 Liray* blr Vrur'a numstrasıteşküâtırun "veto bakımından tadil dilmelerindeki tahdidlerle engelleOts tfleri Bakam ile bir ara arası İçin eklplmlz tiyatro meraklılapnın ıe fötîrîerlii yaymâTc**1<fin dair fazla malumat sahibi khnsen'îmkân'Voktuıi ** 1 1 1 kaldırılması luzumunda kanaat ^vec . . . . . . . . . .•'• ' • *•' lfiasıl olmuş bulunuTor. .. leri kat'iyyen sevmez ve bunlan nın açıldığı rivayet olunur. Bundan karçısına alâka cekici plyeslertfc çık. her rr.eml^kette avdrlar onavak mafta ha/ır ^nmaktrdır.» olmaktadır. Memleketımizde de Bınun çaresi yeni bir Birleşmiş susturmak için elinden »geleni de sonra da. Fatemi'nin uzun müdAyrıca Türk e»haın ve tahvilleriEt tanzim sahşları hakkında «Avrupa ve dünya federasyonu fikMı'ıletler tc^kilâtı kurmaktır. Bu nin ecnebi borsalarda tedavulüntt yapardı. Ban gazetecilerin, esra det atedavi» maksadile AlmanyaValinin izahatı takdirde de veto taraftarlarınm bu rini yayma cemiyeti» kurulmuştıır. rengiz bir şeküde ortadan kaybol da dolajtığı ve ancak son hâdısesağlamak, memleketimizdeki yatıBelediyenın. fıatlar ajırı dereced* yeni teşekküle eirmiyeceklerini hemalarının da sebebini bunda ara lerden birkaç hafta evvel Tahrana yukseldlgl takdirde et tanzim iatısla. Milletvekillerini, üniversite hocaianm imkânlarını dış piyasalara tadöndüğü hatırlatılır. saba katmak lâzımdır. rmı ve üniversite gencliğini «.Ineyanlar yok değildir. rına bashyacagım yazmıstık. nıtmak ve hu maKsadla icab eden de bu mevzuda kendisi İle görü. sinde toplayan bu cemiyet temsi'ci(1) BiUel (CemilV. San Francisco teskilâtı devletin ve bususî teşcbİkinci Cihan Harbi devam ettiği Muhakkak ki Musaddık'ın mu şen Dun blr arkadaşımıza Vali ve Beledlye leri Kopenhagda toplanan kongreye çahşmBİarı. 19 «6S 130 sıralarda ve Paris Alman işgali hakemesi alenf olduğu takdirde, Reısi şu ıZRhatı vermlştır: büsün iştir.ıkile vürtıde getirmck istirak etmişlerdir. « Et tanzim satışlarına baslamak hususları da lıhunnu ve faydalı altında iken Fatemi orada bulunu Fatemi'nin oynadığı rol hakkmda Her yeni harb eskisinden daha Yugoslav Büjük Elçisi Valiye gö.ülmüşt'ir. yor ve tahsiline devam ediyordu. malumat elde etmek mümkün ols için hükümetle temas halindeyiz. Baj. lıyacağımıı gıin henuı teablt edilmedi. yıkıcı ve öldürücü oluyor. Yeni yeFransızca bilen mumaileyh dfha cakür. General Zahidi hükflmeveda etti Marshall yarrhm plânı yakında tttanbulda halen 280 kuruşa kadar eonralan üniversiteyi biürmiş, dok tinin, memlekette taraftarlan çok et »atılmaktadır. Biz bu fiatı pek aşırı ni silâhlar, bombalar keşfolunuyor. Yeni bir vazıfeve ta>ln edılen Yugos. tamamile sona ereteği için ernebl lav Fedcral Halk Cumhu lyeti Ankara scrmayesinin büvıık ölçüde nıcmtor payesıni almış ve Tahrana db olan Musaddık'ı doğrudan doğru bulmuyoruz. Fakat yukseltılmlye teşeb. Dünya küçülüyor, fakat harbler büs olundugu takdirde hemen muda. büyüyor. Artık dünyayı esaslı bir Bu>uk Eîçıs! Rudovanoviç. dun «abf.h leketimi/in muhtelif iş sahalarında nerek Bahter Emruz gazetesml çı ya itham etmek Istemiyeceği ve bu hale edecegîz. Vılâyet maknmında Istanbul Vall ve düzene sokmak lâzımdır Müştersk karmağa başlamıştı. Bu gazeteyi sebeble de mahkemede, daha çok Ankara ile İstanbul arasında et fiat. emniyeti tahakkuk ettirmek, iktiBeledıye Reısi Prof Gokaya veda et. faaliyette bu'unmasını sağlıyarak olan yeni kanun tasansı hiıkumetçıkarmak için elzem olan ıercna Fatemi'yi «Musaddık'ı sürükliyen larında blr fark bulunması tablidır.» mıştır. sadî ve içtima! gelişmeleri sağlaR 1 A H A T Dış hatlarda çaUşan Denizcilik mak, dünyada sulh ve emniyetin (Safiye Sultann füminde baş çe hazırlanarak önümüzdoki tcpyeyi nereden bulduğu da meçhul kötü feytan» olarak göstermeğe « lantı devresinde Büyük Millet Mee rolü oynıyacak İtalyan dür. Fatemi, Bahter Emnıı'u çı calısacağı da lddia ediliyor. Bu Bankası vapurlannda gündelik ve adaletin hüküm sürmesini teY U V lisine sunulacaktır. Bu tasan ka* r 1 karmağa başladıktan ionra Mu nun da ne derece doğnı oldugunu artisti geldi gazete neşredilecek mine çalışmak için kurulmuş oıan Çehrlmizde Italyanlar traafından çev. nunlnştıeı takdirde, yabancı ve bilsaddık'ın ıbasın soıcüsü» vaziye ögrenmek için beklemek icab ede Denizcilik Bankası. dış, hatlarda lsli. «Birleşmıj Milletler teskilâtı» bu s 1 z E rilecek «Safıye Sultan > lümlnde ba; hassa Amerikan hususî sermayesiyen vapurlannda gunlük gazete çıka. gayeyi temin edememektedir. Bu tine gelmiş ve müstakbel Başba cektir. 'B T Ü K 1 y E rolu oynıyacak o'.an Frau adh İtalyan nin vardımı ile İktisadî kalkınmarılmasına karar vermistlr. Buna göre. teşkilât konfederp.syon halinde kukanla münasebetlerini iikUaştırarttstt. C"ia adlı artistl» blrlrtcte dun Son seneler zarfında tran hâdi hergün jehrlmlzde çıkan gazetelerden 1 Ş rulmuştur. Mesele bu teskilâtı feuçakla Romadan lehrımlze gelmişti'. mızın çok hızlanacağına jüphe yok mıştı. selerl e derece karısık bir man alınacak muhım haberler Denızjolları. Tanınmıs bır tiyatro artistl olan Co. rur. nın telsızl vasıtasile gemllere venle. A N K A s 1 Baa kimselere göre, Musaddık'ı zara içinde cereyan etmiştir ki, cektlr. Bu havadisler vapurlara yerles. derasyon haline getirebılmekt»dir. Bunun için bu müessesenin bugünMr. Randall, Ankaradan aynlırV E R 1 R diktatörlük yolunda çok ileri git kimin kiminle elele yürüdu tlrllecelc olan kucuk matba makınele. kü teşkilâtında esaslı değişiklikken Anadolu Ajansı murnbirine meğe ve Rusyaya fazlasile yaklaş günü, kimin kime karşı olduğu rlnde basılarak ecnebi gemllerde oldugu lere ihtiyac vardır. Avrupa ve lün»deceğı joyienmektedir. Fıirrin Turkiyedekl sahneieri için 20 verdiği çok dostane beyanatta; mağa sevkeden şahıs Fatemi oJ ru kat'! bir şekılde kestirmtk im gibi her sabah kamaralarm kapılarına ya federasyonu fikrini yayma cebırakılacaktır. ye yakın sanatkâr Italyadan şehrlmıze « Türkiye için yapamıyacağım muştur. Onun, gaha ve saraya kânsızlaşıyor. Yalnız Fatemi'nin, Dlğer taraftan, dıj hatlard» e&hşan miyeti, bir kaç ay önce bir anket hiç bir şey yoktur» demiştir. karşı gonsuz bir kin beslediğl ve Alman i}gali altındaki Pariste ns her gemlye blr fotografcı v«rllm«»i tertib ederek Türk umumî efkândar gelecektir. | Biz de kendisinden memleketine bu sebeble de Moskovaya vaklaş zilerden de aldığı ilhamla Tah kararlasmıştır. run ne şekilde bir değisikliğe taraf3C Aralı^la 1 KasiTtda Italjan artistl Cona dun kendliile dönünce bu sözünü tutnıasını ve bğı, çürdcfl sarayı komünist randa fahs! otoritesini tesls hedefi tar oldugunu öğrenmek istedi. Ut BAHÇELI EV S I A H Ç U İ EV görışen blr arkadaşımıza Turklye>ej Amerikan hususî sermayesinin yur İEYLÛL 1 ZİLHİCCE 22 mumî işlerde faal blr rol almağa ulerın yardımı ile ancak devirebl peşinde koştuğu muhakkak gibigelmekten dolayı duydugu rnemnuni. mumiyetle mütemayil olmadığııruzdir. Bu hedefe varabilmesi Için her yetl bellrttikten sonra demistır ki: ı dumuza akması için yapacağımu leceğini düşündüğü ilâve edilir 2 r M . Safiye Sultan filminln mevruu. ' (fa^Tetleri desteklemek yolunda hij dan ankete çok sayıda cevab geldiGeçen sonbahsrda Fatemi, Mu jeyden evvel General ZahidıMen Cnaı 1S« lirabakiyell küçük c4H b«ap lahipltrl ttalyada Baffa aılesinden Knntes Leciba bir himmeti cıirgememesini rica ejini fanmıyoruz. â E ! saddık tarafından Dış İşleri Baka yakasını kurtarması vt yakaıanç«klll«Ur* Ijllıak hakkını halıdb Veniye"nln Safiye Sultan namı altında Türk hukumcHrı Üçuncu Muraı*ın eşi diyorus. nı tayin edilmlf ve o tarihten iti maması İcab ediyor ki buna muv 5.27 1 2.14 15 55 18.43 Î0 20 S.40 Milletlerin ve insanlann korkuolarak geçirdığl hayattır Bu rold» mubaren de Başbakanın siyaaetlnde, vaffak olup olmıyacağı yakında i ' vaffak olursam lcendımi bahtiyar ad. E. ]10 43| 5.31 9.12 12.00 1.38 8 57 dan ve sefaletten âzade olabilecekdahilde 'olsun, hariçte olsun, hisse belli olacaktır. dedeceğlm.» leri daha makul bir dünya nizanu Bütün İran ordu ve polisinin aradığı, Musaddık'ın akıl hocası Fatemi Yazan: Samih Sami =haberleri Opera binası inşaatı I 1 HU K U K t ME S E L E L E R VETO MESELESI Yazan: Doç3tıt I f I Yabancı sermaye Dr. Nurutiah Kunter Beşiktaş Ajansımn Hususî Ikramiye Keşidesi için acele ediniz GARANTI BANKASI •• •• •• « •• * • •• •• • • • • • 1953 yılının son iki çekilisi 1 I TÜRKİYE \\ BANKASI f Cumhurıyçt in EDEBÎ TEFRİKAS1 No • is 1 Eylul 953 salı Feriha Hanım> « Neclâcığım, bugün çok cicisin, dedi; bu tuvalet sana pek iyi gitmiş.» Takdirkâr bir nazsrla yeğeninı süzüyordu. Sonra bu gözler Feyzaya takılarak biraz sertîeşti. Nihayet gene tatlılaşarak Perranın üzerinde durdu: « Nişanlı beyden ne haber? Bugün mekrub vardı galiba. Her zamanki gibi âşık, tabiî. Hakkı da var ya! Bijyle güzel kızı bulmuş . » Perranın hafifçe yüzü kızardı. Mesud ve sakin halile hakikaten pek güzeldi. Düz, altm rengi saçlarla çerçevelenmiş narin çehresi. biraz durgun ve çok munis mavi gözlerile Boticelli'nin Meryem Ana tasvırlerini andırıyordu. Ym ıda Neclâ. ablasına hiç benzemezdi Onun saçları kızıla çalardı. Gözlerinde âdeta hain bir ifade vardı Elmacık kemikl^rı çıkık. burun ince sivn ve kılkık Biraz Slav tİDİ Hemen çaman, azıcık da insanı korkutan bir güzellikFeyza, bu sofrada oturanların içinde yalnız kendısıle Madmazel Henriette'in siyah saçh olduklannı düşündü Tıpkı sarı çiçeklerin bulunduğu hir 'arlada tesadüfen bitmış, iki koyu renk diken gibi. Kâmran Hanım. o sikâyetli sesile: • Madmazel Henriette, divordu; bemm esvabımı ütülediniz mi? Eteğinde de bir sökük vardı galiba...» « Hepsi hazır madamcıeım • Zavalh Madmazel Henriette1 O. senelerce evvel, Mîdmazel Sophie den sonra bu eve mürebbiye olarak girrrmtı Şımdı. çocuklar buyüVünce, ona biraz hizmetçi muamelesi edivorladı Feriha Hanım si^arasıru tablaya büstırarak avasa kalktı: « Haydi, hazırlanahm, artık. 2.5 vapurunu da kaçırırsak, hiç iş göremeyiz. İndiğimue değmez.» Perran: « Feyza da bizimle beraber geliyor, değil mi anne? dedi.» • Niye? İşi yokken kızı lüzumsuz yere oralara kadar jürüklemekte mana yok.» « Ne olur anne.... Gorümcesinin yerine Feriha yenge itiraı kabul etmez bir tonla cevab verdi: • Biz zaten kalabalığız. Terzilere, dükkânlara, yanımızda bir de boşuboşuna insan taşıyıp ordu halinde giremeyiz canım. Çabuk, liz gıyinmenize bakın. Madmazel Henriette kombinezonlar için Kadıköyündeki işçiye inecek. Burada canı sıkıhrs», Feyza da onunla beraber ğitsin.» Kapıdan çıkarken tekrar döndü: t Madmazel, gelirken kunduracıya uğrayıp Reşidin ayakkabılarını almayı unutmayın!» Feyza küçük masanın üzerindeki gazeteleri alarsk bir koltuğa yerleşti. İhtiyar mürebbiye dalgın dalgın pencereden dıgarııını feyredi. vordu. Sonra ağır ağır yürüyerek odadan çıktı: Küçük hammlann giyinmelerine yardım edecekti. Aşağıya ilk inen Kâmran teyze oldu. Üıtünde liciverd ipekli bir esvab vardı. Henüz 10 12 senedir şapka giymeğe başladıgından, v« kışları Adanada hâlâ bazan başını sarmakt» devam ettiğinden, bu veni serpuşu kafasına biraz biçimsiz oturtmuştu. Buna rağmen, elmas küpeleri. göğsündeVi plâğı. pırlanta bılezikleri, parmağındaki iri tek taş ile zengin ve gösterişli bir hali vardı. Ondan az sonra Feriha Hanım odaya gırdi. Feyza gene: «Yırabbi. ne güzel. ne sık, ne zarif» diye düşünmekten kendini slamadı. O zaten daıma boyleydi. Yengesini hiç levmezdi. Fakat her zaman hayran olur, beğenirdi. Daha çok küçükken, Re§idle bahçede kavga ettikleri vakit dayısının kansı onu haksız bularak azarladığı Yanlarında kılıksız birile gezmemek için...» Penceredlen ayrılırken gözleri Madmazel Henriette'in merhamet zaman bile. Feriha Hanımın elbisesi düz gri renkteydi. Başındakl kırmızı dolu nazarlarile karşılaştı. Ah! Feyza merhametten nefret ederdL Obenekli açık lâciverd taftadan ufacık şapkasımn yanmdan küçük be na her şeyi yapsınlar, yalnız acımasmlar! « Birazdan biz de Kadıköyüne ineriz, çocuğum. îjlrıüzi bitiryaz bir aigrette yükseliyordu. Göğsünde, omzuna doğru, yakut, pırlanta ve gökyakuttan yapılmış çok değişik bir broş rutturulmuştu. dikten sonra da bir yere girip dondurma yeriz.» İstemiyerek biraz haşin cevab verdi: Bu zaten onun ince zevklerinden biriydi: Meselâ şapkasımn renklerini « Hayır, mersi Madmazel. Ben yalnız kaldığıma 8yle memnuelmasına uydurmak .. Ve o, bu şapkayı Kâmran Hanım gibi acemice num ki! Rahat rahat piyano çsh.«ırım.» değil, bir Parigll kadm zarafetile kendine yakıştırmıştı. Onunla fazla durmadan odadan çıktı. Feriha Hanım sabırsızlanarak eldivenini araladı. Pırlantalı saaüne baktı: Evvelâ, hakikaten, salona gidip piyano çalmayı düşünmüştü. Fa* kat sonra vazgeçti. • Biraz daha kalırlarsa, vapuru kaçıracağız.» Henüz o sabah köşke gelmişti. Çoktandır görmediği güzel bahQ sırada iki kız kardeş, arkalarmda Madmazel Henriette Ue g8ründüler. Pek şıktılar. Biri bolerolu açık mavi bir ipekli elbise, çede biraz dolaşmak, oranın çam kokulu tatlı havasını teneffüs etöbürü beyaz keten bir tayyör giymişti. Feyza hayretle ikisinin de mek arzusunu duydu. Buralannı, farkına v^rmadan, epeydir özlemişti. Güneş kızgıa ve sıcaktı. Fakat der.iz.c inen ağaçhklı patika dud '. ! rının boyanmıs, oldugunu gördü. daima serin ve gö'.geliydi Neclft: Bahçeye çıkınca, bir an dur. rak etrafıns bakındı Öndeki mey. « Ama anne, diye «ızlanıyordu, bana o küpeleri alacaksm dedanhktan tâ uzağa, buyuk demir kspıya kadar uzun, çakılh blr yol ğil mi? Ama bugün alacaksın!» uzanıyordu. Kâmran Hanım acele acele: Bir köşede bahçıvan Rıdvan Ağa gül fidînlarının yapraklaruıı « Şimdi yürüyün, dedi; sonr» düşünürüz. Çabuk!» ayıkhyordu. Perran: Feyza onun hatırını sordu. Sonra ona şen bir tebessüm göndere« Sen ne yapacaksın Feyzacığım, diye soruyordu; istersen benim odamda mecmua'.ar var. Onları al. Sana İstanbuldan bir şey ge ek köşkün ark^sını dolandı. tireyim mı?» Birden, deniz bütün ihtişamile göründu. Sakin, berrak blr deniz. Annesinin gene hiddetü bir «haydi Perran» ı üzerine teyzezade Uzakta. bey z bir yelkenli bu durgun havad=ı sema ile suyun maviiklerinin arasmda takılıp kalmış gibi hareketsiz. Karşıda adalar . sini k'ucaklayarak odadan fırladı Feyza onların arkasından bakıyordu «İyi ki beni de bırlikte Öbur tarafta, koyda, bir kaç sandal.. Serin bir rüzgâr ciğerlerini almadılar,» diye düşündü. Bu dört tane şık kadının yanında, o. fena doldurdu. Ve gene kız kendini çok mesud hissettı. Rıhtım boyunca ilerledi. dikilmiş keten elbisesi, düz papuçlarile evlâdhk bir kıza benzeyecekti. «Kim bilir, belki yengemle teyzem de bunun için istemediler. (Arkası vaı)