Katalog

=tıaberleri îşçiye dağıtılan 30 Dün hararet milyon dolar Dün Istanbul mevsimin en sıYalnız, iş adamlan Ford'a ateş fiugün bir fabrika, işçilerine güna Massachusets'le cak günlerinden birini x *amıştır. de en aşağı elli dolar gündelik ver püskürüyorlardı. meyi kararlaştırdığmı ilân edecek bir meyva çiftliği ifleten Cyrus Yeşilköy meteoroloji istasyonunelsa. bunun ne büyük hayretlı Miller adında biri, Ford'a yazd'ğı dan verilen malumata göre hararet bir mektubda bu hareketinin: «Za gölgede 32 santigradı bulmustur. k?rşılanacağmı *akdir edersiniz. Bugün öğleden sonra sıcakların İşte. 1914 te Henry Ford ücretler mansız, mantıksız ve gerek sermar 8 ttııacağıru ve ondan sonra fab ye, gerek isci bakımmdan yanlış hafiflemesi beklenmektedir. rikalannda çalışanlann en rsağ: bir şeyıı olriuçrunu söylüyordu. Ford'un bpşkâtibi Emest Leibold Millî Eğitim Bakanı bu sabah beş dolar şünddik alacaklarm: biMirdiği zaman. bu haber Ameri ona derhal cevab yazarak şöyle ,deAnkaradan geliyor kada gerek işçiler. gerek iş veren di: Milli EğıUm Bakanı Rıfkı Salün Bur. «Meseleyi ya yanlış zaviyfden çak bu sabah uçakla Ankaradan gelel ler arasında bomba gibi patladı İ=çiler, şüphesiz, seviniyordu. Fa tetkik etmissiniz, yahud da dür'oü cekür. Bakan, yann saat 10 30 da $ale lcts. kat iş verenlsr, büyük sanayi sa nün ters tarafından bakmıssuuz... başlıyacak olari h'hleri, umumiyjetle bütün fabrika Sizi. bütün masraflar Mr. Ford'un kunde çahşmalarma eğıtımi kongresıbeynelmılel 3. Beden t.irler ve hususile otomobil fabri hesabma olmak üzere Detroit'deki nın açılışında hazır buluncalrtır. fabrikamıza davet »Seriz. Orada katörleri telâşlanmışlardı. Bakanın. jehtimızden Ankaraya <dö. Ford bu karara, kazancmm pit hakikati gözlerinizle görüp fikrini nerek oradan Erzuruma gıdecji löylen. mektedir. tikçe artıp yıllık gelirinin yüz mil zi deâiştırecefeinizi umanz.» Miller bu daveti kabul stmedi. İki Amerlkah eğitim müteha*yonlan bulduğunu görerek varmıştı. «Kazancmvda işçılerimin ve Sert bir ifadeyle yazdığı cevabın sısı memleketimizden ayrılıyor memurlanmın büyük payı var. Yıl da. «Böyle bir daveti kabule teŞehrimizde kunıîmuş bulunan kim. sesız çocuklar jurdnnca vazıfe goren lık gelirimin bir kısmını on'ara da nezzül etmem.D diyordu. Ohio bölgesi Maarif Müfettişle ve yurcun teşkilâllanması ıçın çalııaO ğtırsam ne kaybederim?» diye dü Amerikalı Prof. Kvarceus Ue Terbiyevi şünmüş ve senede 30 milyon dola rinden Charles E Bryant da, Ford'a Rehberhk sem.nerleıinde vazıfe goren n. ışçilerine dağıtmaya karar ver şiddetli tenkid mektublan goncieren müteha&sıs Mr. Bealls'ın çalışmaları nimişti. Bu paranın mevcud kadroya ler arasındaydı. Beş dolar günde hayete ermıştır. Yakında memiekeyerine dönecek olan tsksimi de işçilerin ücretini o de liğin sadece bir reklâm vasıtasından iki profsor icın dun saat 19 da Ataturk rece arttınyorclu ki en sz para a ibaret olduğunu söylüyor ve şöyle Kız Lısesınâe Millî Eğitim Müdürü Mu. lan bir işçinin gündeliği beş dolara diyordu: hiddın Akdık, Mudur muavlnlerl ve gpiiyordu. «Mademki bu kadar insaniyetper oğretmenlerın işti[akıle bir veda toplantısı yar'lm'şur. Ford'un rakibleri ve diğer fabri versiniz, niçin şimdiye kadar durYarın 496 turist g:eliyor katörler, bu görülmemiş hâdise dunuz da ancak milyonlarca dolarİtalyan Bandıralı t.Roma» vapuru, k^rşısmda yalnız hayret etmekle lık bir servet elde ettikten sonra ve turistlerinden kalmadılar. korku ve telâşa kaaıHı bu karara varcınız? Bence bu, sa Fransız 496 italyan bir kafüe Ue muteşekkil kişi'.ik yarın ]ar. Bu böyle eidecek olursa ken dece işinizi daha kârlı bir şek'.e limanımıza gelecektır. sokmak için başvurulmuş bir hiledileri elinden iş geür, mes!e£inde Galata rıhtımına yanaıacak olan geusta işçi ve memur bulamıyacak den ibarettir. Bununla, kazanc:n:zm mi 26 saat kalacaktır. lardı. azalacağma inandırmak istiyorsanız Belediye tnüzeleri müdürü için Telâşlannda belki haktı idiler. bilmiş olun ki buna kimse inanmıbir vedatöreni yapıldı fakat hiç biri rekabet için kendfe yacakür. Belediye muzeleri Muduru Ismall Bay. rinin de aynı voldan eitmeleri 13*** kalın emekliye ayrılması münaMbtile zım geldiğini bir türlü akıl veva Bryamt'ın bir noktada hakkı var dun saat 18 de Besıktaştakl Ihlamur tertib edilmışkabul edemivorlar. işi velv?Vve dı: Hakikaten, «beş dolar gündelik» koşkunde bir veda çayıve Belediye er. tır. Toplantıda Vilâyet vermeyi tercih ediyorlardı. «For karanndan sonra Ford'un hesab kâm, şehrlmizdeki muzeler mudürleri, dun bu hareketi mevcud iktİ5a"ii dçfterlerinde kâr ibresi göklere fır basın mumessilleri hazır bulunmuslarnizam için büvük bir tehlikedır. ".adı. Bunda, şüphesiz bir çok âmil dır Uzun yıllar Belediye Müzesi mü. durlüğunü yapan Ismaıl Baykahn mjBueün işçilere, hesabsızlık neticeM vardı. essesenın kurulmasmdaki h:mmetleri an parlak vaidler yapılıyor. fakat bu Bir kere. Ford üzerindeki alâka atılmış. başarılı memuriyet hayatı be. derece israf yakında f a b r ^ l i r ' n artmış ve «otomobi.n Heyince akla iırtılmıştır. Arkadaşlarının alkışları kprtanrmsına yol acar. isc:l°rin iikönce «Ford gelmeye başlamıştı. arasında kor.uşan îsmaıl Baykal. tophensi aç kalır . » eibi şiddetli bir Sonra. esasen Ford otomobilleri git lantıda bulıınanl.nra tejekkur etmıştır. Asma köprü kaç milyona p^mgandava eeçtiter. tikçe daha mükemmel çıkıyordu, çıkacak? Her türlü rekabet veva kıskanMık çünkü Ford, yüksek ücret prograBoğaziçinde yapılacak a»ma kflpru hi«lerinden uzak olarak da Ford'un mıle, fabrikalarına en iyi işçiler, hakkında ecnabı ajansların verdlgi habu hareketine akü erdiremiy'nler en mütehassıs ustalan toplamıştı. berlere gflre mevzuubahi» kdprü 60 vaHı. Zihinlerde tesekkül eden Nihayet, bir sebeb vardı ki belki o milyon dolara. yani 168.0(10.000 Turk lira. suallere cevab aramsk üzere New hepsmden mühimdi: Aldığı paradan sına Krupp fabrikalan tarafından mşB edılebilecektır. York Times cazetesi Ford'un esk4 memnun olan ve lordlar gibi yaşaAlakalı makamiar. bu haber üzerine arkadaşı, büvük mucid Thomas E yan işçiler, işler.ni seve seve yapı henüz kat'i mali bir bir anlajmaya geçildipon'un fikrini sordu Edison pa yorJar, çok daha verimli oluyorlardı. mediğmı, teklıflerın tetkik edileceğıni yazdıfı mektr. Ford, her •yilkârından 30" milyon' bıldirmişlerdir. Z Ptpy e cevab olarak tubun aslıni sdnradan Ford'a sön dolan ışçilerine ve memurlarma da İ. fT. T. T. İşletmesinin Şoför Okulu yakında açılacak dermiştir. Ford'un Faîr Lane'deki ğıttığı hâlde, günden güne mü6=Sese İ. E. T. T. Iîletmesi Umum Müdıırluğu evirde. karısınm ölümünden son»a gölişryor, iç hactni gefiişliyordu.. bu .yıl bir şoför okulu açmagal katar ra ele geçip tasnif edilm*Wte'«lan .^.^ ' serfe" Sörfra (lSîöyHfa, 6fOTftobıl vermiştiju. beş milyon parça mektub. vesika, sanayiifte yardımcı maddeleri temin Bu okula ilkokul mezunu ve en az bir not ve m?kbuzlar arasında bu mek ettiği ve kendisinin henüz ortak bu »enellk jofor ehlıyetl bulunanlar alınacak ve fenni usullere gdre yetistirll. tu^u da buluyoruz, . lunduğu bu fabrikalan da satm al dıkten sonra işletmenın otobuslerınde Edison bu husuştaki fikrini şöyle dj. çalıstırılacaklardır. Tekstil ve örme sanayii işçileriar'.tıyor: GELECEK TAZI: «Hayaümd» ilk «Beş dolar gündelik Syle esaslı nin bugünkü toplantısı hatırladığım şey.. » Tekstil ve Örme Sarayii Işçıleri Sen. bir yenilıktir ki neticesinin ne odikası bugün saat İS te sendlka mer. lacağını simdiden kestiremem. Bir hırsız, ev sahibi tarafından kez lokallnde bir basın toplantııı yapa. «Bundan bir müddet önce Mr. caktır. Toplantıda tl ve Yüksek Hakem kalçasından vuruldu Ford, son defa imal ettiği o mükumllannın kararlan ile ban IsverenSudiyede Hatboyu 5/1 sayılı evde lerce işçilere yapılan baskı goruşüle kemmel arabanın satış fiatmdan oturan Cahid Özdli evvelki gece «aat elli dolar indirmişti. Bu haraket 1.50 sıralarında evinln bahçesine glr. cektlr. ten, otomobil müşterileri faydalan mek istiyen meçhul bir şahsı görerek Verem Mücadele Cemiyetl tnertabancaıını teklp iuerine ates etmıştır. kezine bir kat ilâve edilecek mıslardı. Meçhul şahsı kalçasından vuran Cahid Taklimdeki Milletlerarası Verem Te«Şimdi gene, beber otomobilden durumu polise blldlrtniş. yapılan tah kâmul ve Olgunlaşma Enstıtusu merkezi ettiği kâr üzerinden bir elli dolar kikatta yaralının Inebolulu Şakir Ersoy ve Istanbul Verem Savas teskilatının buadında birisı d'ha feda ediyor ve bu seferki ka mak maksadile olduğu, hırsızlık yap. lunduğu binaya yeni bir kat ilave edire. eve girdlği anlasf.mış cektir. raında» işçilerden faydalanıyor. tır. Katın plânları hazırlanmıSj tasdik edil «Mr. Ford, kendine mahsus ve Vak'ayı muteakıb Haydarpaşa Nümu. mk üzere Belediyeye gonderi!mi$tir Ta». çok verimli bir iş programı kur ne hMtancsine yatırılan gakir Ersoy ilk dik isınin ikmalinden sonra ilâve insaatla fırsatını bularak muştur. Bünlar da onun neticesi tedavisinden sonra biriçm polis harekete ilgili hazırlıklara başlanacaktır. kaçmış, yakalanması dir.» geçmijtlr. Mektubunu şöyle bttlriyor: Çanakkale âbldesine yapılan ' «Mucidler millet tarafından d yardımlar NUHUNN gemısini aramak üzere çeVlerle bezenmeye. takdir ve navÇanakkale abidesl İçin yardımlar de. bugünlerde şehrimze i klşilik bir Franranlık saŞanağına tutulmağa iâ vam etmektedfr Şimdiye kadr yapıîan sız heyett gelecektir. yktırlar. Sonunda herkes mesud o yardımların yekunu 652 631 lirayı bul* MISIR Ajans Mudurü Dr. Hüsnü mustur. Sehrimize gelmistir. lur.» *• CERRAHPAŞA hastanesi Bajheki*** mi Dr. Cevad Sargın istifa eUniştir. ' Ford'un her işçiye en aşağı beş C. H. P FENER merkez ocâğının yıllık kcngresi bugun saat 20 de yapı. TEŞEKKÜR dolar gündelik vereceğini bildirlacaktır. mesi üzerine, ertesi gün yalnız Eczacı HÜSNÜ ARSAVın Hisjhland Park'taki fabrikanın i:a4 olum yılı mur.asebetile kabri AĞUSTOS 1 ZİLKADE 21 basında anma torenı tertib eden pısına on iki bin kişj iişüşmüştü. Turkıye Eczacıları Deposu sayın Aynca fabrikaya binlerce meK'ub X dare heyeüne ve torene iştirak z • c cn geldi. Hepsi Ford'u bu karanndan c eden sayın meslektaş ve arkadaşa > E < drlavı tebrik ediyordu. o larına bu kadırşinaalık ve ya. Ü t Şehir 1 D Ü S Ü N C E L E R [HEM NALINA M1HINA 7 gölgede 32 derece idi Sinema ve Çocuklar cCumhuriyet» in Hâdiseler arasında Felek sütununda geçen gün bir yazı çıktı: Arizona çetesi. Yazı şöyle başlıyor: «Gazeteler yazdı; tabiî okumuşsunuz ve tabiî hiç aldırıs etmemişsinizdir.» Ben onu tabii olarak değil istiyerek okudum soymağa kalkışacak bir durumda ve aldırış da ettim. Fakat ne ya yetistirmemek için ailenin yapacapllır ki? Yapılacak şey, sütunun ğı ilk is, onlara Amerikanın bu muharriri gibi düşünerek ço kötü ihracat metalarını seyretmeğe cukları aile terbiyesine tevdi etmek müsaade etmemektir. Fakat buna gibi nasihatlerdir. Fakat bence bu bugün nasıl muvaffak olur? Çonasihatlerin amelî kıymeti pek cuğu evde hapis mi edecektir, armühim olmasa gerek. Çünkü bizde kasına bir lala, bir dadı mı takaaile terbiyesini verecek hüviyetler caktır? Yoksa çocuğun cebine beş de artık böyle bir terbiyeye rauh para vermlyerek onu sokakta diac haldedir. (Gece yarılarına kadar lenmeğe mi sevkedecektir? Aileler radyosunu son haddine, pencerele bunları bugün yapamadıklan gibi, rini ardına kadar açarak komşula bazıları yanlarına sevgili yavrularının uykusundan çalan o küçük nnı alarak en ucuz filmleri göstehırsız çetelerinin velileri değil mi ren sinemalara gidiyorUr. Bir iki dir? Yahud kafayı biraz tütsüiedik saat ba; dinlendirecek bir eğlence n sonra bir fenerin altında top yerine gitmek elbette herkesin narak en yüksek sesle saatlerce hakkıdır. birbirlerile münakaşa edenler, san O halde, böyle Arizona çeteleriki çalgılı kahve salonu imiş gibi a nin, Amerika covboy ( = sığırtvaz avaz şarkı söyliyerek sokaklar maç) larının marifetlerini gösteren dan geçenler gene o çocukların ve filmleri bizim memleketimize soklilerinden bazıları değil midir?). ma=ak ne kaybederiz? Derhal bazı Arizona çetesini teskil eden 8. 9, derin düşünen terbiye ve iktisad 11 yaşındaki çocuklsr gibi çocuk mütehassıslsrı kendi görüş zavilar yetişmemesi için aile terbiyesi yelerinden bu men tavsiyesini tennin tesirini inkâr etmek nasıl ka kid edebilirler. Terbiye mütehasbil olur? Fakat bu tesirin husulü sısları, filmlerin neticesinde katilin, icin havli beklemek lâzımdır. Hele hırsızın, zalimin ceza gördüğü, âdimemleketimizde açılmış olan bir lin, cesurun mükâfatlandırıldığı göscok kurumlann bu husu«taki faa terildiği için bu filmlerin zararh liyetine belbağlıyarak beklemek i=e olmaktan ziyade faydah olduğunu hemen hemen muhale gönül ver söyliyebilirler. Cesurun, faziletlinin mek olur. Böyle âzîm işleri ufk mükâfatlanması zalimin cezalandıbir varidat ile kuruluvermiş küçü rılması ile biten filmlerin terbiyevi cük kurumlardan nasıl bekleriz? faydasını izam etmek beyhudedir. Bizde bu işleri görecek gene dev Küçük yaşta çocukların eklettir. Faraza şu Arizona çetesini serisinin zihinlerinde tortu gikurup taliin bir istihzası gibi hâ bi kalan o Amerika külhanbeylekimin evini soyan küçükleri bu yo rinin zalimane hareketleri şiddetli la sevkeden, sütun muharririnin de muameleleridir. Asıl ahlâkî tarafı o söylediği gibi, seyrettikleri sinema yaşta çocuklan güç alâkadar eder. filmleridir. Bu alâka olsa olsa «hârika çocukSinema filmlerinin içinde Ame ar. da uyanabilir. İktisad erbabı da rikanın o müthis gürültüler, patır icaretin serbest olduğunu ileri sütılar, mitralvöz tıkırtılan ve at nalı rerek bu men'in serbest ticaret sesleri ile dolu, hiç bir edebî, ahlâkî kıymeti olmıyan âdi, kaba İsrael'e 125 ton daha ayçiçefi filmleri çocukların muhayyilesini ihrao edilecek elbette en çok tahrik eder. Bu muİsrael. memleketimiıden ayçiçegi Ute. hayyilenin tahrikine ana babanın mektedir. Bir müddet evvel edilen 386 ton mâni olacak yerde yardım ettikleri ayçiçeğinden bajka ihracton ayçlçeginln 125 görülmemiş hallerden değildir. Me ihracı için İsrael ile bir «nlasmaya vaselâ evlâdlarına Amerikadan dö rılmıstır. Sevkiyat Türk gemllerile yapılacak. nerken bir kat covboy esvabı he ır. diye getirenler veyahud burada Amerika fuarlarından satın alıp giy Sahte çek davası A|ır Cezada förülecek direrek sokaklarda elleri tabanca Bir müddet evvel Avrupaya giden ceblerinde olarak çocuklarını dolaştıranlar vardır. Bu hallerden ço Cemal adında Jj«. jioktorun 200 bm lıra(fk H r t t k #«*?M!l*trt v« l!M+lit*Mı cuklar hiç hoşlanmaz olur mu? bir parçasını milletvekillerinden Samed Hepimiz çocuk olduk. Kav^alar, Ağaoğlu. Abdullah ve Nazım Gedikoğ. gürütüler ve nihayet kabadayıhk u ile Ragıb Uludağdan, muteşekKil bir ştekete Ra|ıb TJlu i | fr üzerine müesses oyunlar hepimizi daft«aki*»ttıgııjtya7Tfiitfltisterkerrb«nun tah»il, etmek her vakit cezbetmlştir. O halde sahte oldugu aniasılmiî ve Cemal mah. çocuğunu, böyle çete teşkil ederek kemeye verılmıştır. 2 ncı Asliye Ceza bugün hâkimin, yarın polls mü maMkemesinde açılan 6»v» agır cezalı tuçlar arasına glrdiginden A|ır Ceza dürünün, öbür gün valinin evini mahkemesine Intikal etmistir. Turk ımalı yük vagonları A. ^* Yazan: ADNAN ADIVAR derek âcll şifalar temennlıinde bulun. muştur. evlet Demiryolları ve Limanlan G«nel Müdurluğü yeni adı ile «Turkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollan İşletmesi» muhtac olduUnesco heyetinin bir cevab ile muğu yük vagonlannı Sivas atölyekabele ettiğini hatırlamıyorum. sinde yapmaya başlamı^ ve ilk Halbuki Unesco denilen ve iştirak Türk imali vagon geçenlerde seri edeff devletler bütçesinden her sevise girmiştir. Bu yıl 100 yük vagone 2030 milyon Türk lirasını harnu yapılacak, bunları üçer yüz ceden bu teşekkül, Afrikanın bilvagonluk iki grup imalât takib emem hangi uoundaki. Cenubî Aprensipine muhalif olduğufıu söylerdecektir. ler. Fakat düşünmezler ki bütün merikanın bilmem hangi bucağmDevlet Demiryollarınm Sıvas adevletler bir çok uyustıirucu mad daki üısanları okutup • medenıleş tölyesi 1939 sonbaharmda açıldığı tirmeğe çahştığı sırada bir de lutdelerin açıktan açığa iatışını menzaman burada lokomotif ve vagon etmişlerdir. Hattâ daha iki gün ev fen medenî insan yavrularmı bar tamir edildikten başka yeni vagonbar hale sokmağa sebeb olabilecek velki gazetelerde eroin imalinin İnlar yapılacağını da törende ırad egılterede kanunla menedileceğini ve bu sahte, kabadayılık ve cakacılık dilen nutuklardan öğrenmiş ve filmlerini ortadan kaldrrmak için Dünya Sağlık Teskilatının bu menkendi yapabileceğimiz deniz ve hus rnaddenin bütün dünya mem ne gibi müracaatler yapmıştır ve kara nakil vasıtalannın memlekethükumetierden ne cevab almıştır, leketlerinde yapılmasını ve satılte yapıhnası için daima yazılar masını kanun harici bir fiil sayma bilmek isterdik. yazmış bir gazeteci sıfatile çok sını istemiştir. Gazetelerimizcle anBu dünya çapında teşebbüslerle memnun olmustum. Fakat Sivas cak bilmem hangi sinema artisti uğraşmak gibi yüksek işlerden vaz atölyesi, ancak yeni yeni yük vanin kocasından boşanacağına ve geçelim de, yalnız rremleketimize gonu imaline başlamıştır. Bu isin yahud bir büyük memurun bir kö bakalım: Bu kötü, faydasız ve an 13 yıl gecikmis olmasının elbette yü teftiş ettiğine dair mühim (!) cak para dolabı olarak yapılan A benim bilmediğim bir sebebi olsa havadisler arasında sıkışıp kalan rizona filmlerinin çocuklarımızm gerektir. Belki de tamir işlerile ve dünya çapında sıhht bir ehem maddi tavırian, herkese karsı mua meşjrnl olduğu için yeni vagon miyeti haiz olan havadisi çok kim meleleri ve sonra ruhi terbiyeleri yapmaya imkân bulamamıştır. Bir se okumamış ve pek az kimse o üzerine kötü tesirler yapmadığını müddbt evvel, Yugoslav fabrikakumuş ise ehemmiyetini düsünme iddia etmek bugün nasıl mümkün larına 1000 yük vagonu ısmarladımiştir. olur'' Bu tesirleri görmek için bir fhmız zaman, pek güç bir i; olmıgün bir kaç saat ibret gözile soDünya Sağlk Teskilatının. eroinin kaklanmıza bir bakmak kâfidir. O yan vagon imaline neden başlamavücud üzerine olan kötü tesirini halde bizce bu kötü ahlâkî tesirleri dıçımızı kendi kendune sormuşfabrikalan, düşünerek mılletler efradının mad besüyen kaynaklardan biri olan bu tum. Belki Yugoslav dî sıhhatini muhafaza için ileri sür âdi filmleri memleketimizde gös bu memlekete sattığunız buğdaydüğü bu cezrî tedbir ile bir taraf termeyi değil, içeri sokmayı men lar karşılığı olarak mühim bir yetan bedenin, dıser taraftan da ru etmek, çocuklarını düşünen bir kun tutan bu vtik vagonlannı nhun sıhhati muhafaza edilecektir. millet icin farzdır. Bu tedbirle ti cuzca ve süratle yapmayı taahhüd Çünkü eroin iptilâsı o maddeyi te caretin serbestisine halel geleceği etmistir ve memleketten bu vapondarik edebilmek için insanları hır ni düşünmek yukanda söylediğimiz lar icin döviz de çıkmamıştır diye sızlığa. hattâ cinayete bile sevket şibi uyuşturucu maddelerin de diisünmilştüm. mektedir, Memlekette iş hacminin çok geserbestçe satılmasına kadar varır Ruhun sıhhati deyince hatınmı bir nazariyedir ve batıl bir nazari niçiemesi ve huhubat ihracatınm çok arrmâsı üzerine Sivas atölyeza geliyor ki, İkinci Büyük Harb yedir. sinin bir taraftan yeni vagonlar den sonra dünyanın pek kısa süIste bu şiddet. zulüm, yalancı karen balayında doğsn çocuklardan badayılık kaynakları bir kere ku vapmaya basiamasına sebeb oldubiri olarak Unesco diye bir tesekkül rutulduktan sonra ailenin çocuk gu anlaşılıyor. Vaeon sanayiinin inkişafı ile Devardır. Bu tesekkül acaba şimdiye larını daha efendice büyütüp yemir>ollanmızm muhtac olduğu vük kadar malik olduğu vasıtalar ile bu tiştirmeleri meselesine gelebiliriz gibi filmlerin yapılmaması için. ne ve teslim ederiz ki bu en esaslı ve vaıronlannı kâmilen kendi fabrikaibi teşebbüslerde bulunmuştur? en mühim tedbirdir. Ama kolay lanmızda yapmak mümkün olarajfrna süphe yoktur. Bu münasebetÇocukların silâh oyuncakları taa kolay ve derhal tesiri göriilecek bir le Adapazannda da bir va?on fabIini men için yalnız bu abdiâciz en tedbir maatteessüf değildir. Maarikası yapıldığı aklıma eeldi. Araaşağı on defa yazı yazdım? Birisine mafih güç tedbirdir dive ihmal etba bu fahrika seri halinde im^lât ne Unesco merkezinin, ne de bizim meğe gelmez; başlamalı... yapabilecek bir hale gelmedi mi? Yok^a vagon yerine başka şey ml 1. E. T. T. Hukuk tşleri Deniz üzerinde kanlı bir yapıvor. Müdürlüfü boğuşma Devlet Demiryolları iktisad! dev 1 E. T. T. Idareleri Hukuk İşleri Mü elki akşam Yenikapjda kanlı bir dür Muavıni Orhan Hançerlioğlu. terfil let teşekkiilü olarak yeni bır 7İholmuştur. Fenerde oturan Ali an Hukuk Ijlerı MudurHigune tayın niyet ve eeniş s.alâiıivetlcrle çalısTuran ve Osman Turan adında iki kar olunm'jştur. Orhan Hançerlıoğluna yeni deş yanlannda bir kadın olduğu hall mava baslayınca kenrti tamir atölvazifesinde başarılar dileriz. de Yemkapı 5ahi:ir.de sandalla dolaş velerini de daha ıskviye eHerek «Türklş» in ikinci yıldönümü maya çıkmışlardır. her türlü veni imalâta sevkı'decekTurkiye Isei Sendıkaları KonfederasBu s.rada sahlld* demirli bulunan Nitekîm Denizcilik Ifankası yonu «Tüfkiiı İn ikinci yıidonümu dun Den,z lşletme müfreze kumandanlfgına tir. kutlanmıftır utv ' " " mörettebatından tersaneleri de evvelce tek tük t.ıBu munasebetle Sultanahmed İsçi has. morkör ve Van eolü ffemisi yaparl ™™°y hanesınde bir merasim yapılmı?, has adınrf adında ,k, er Osmanla Allnin yanın. ken simdi muhtelif boylarda yenî tane Baıhekirai Dr. Ali Harputlu me sai arkadaşlarına teşekkür etmiş ve mu? da bulunan kadına lâi atmjslardır Bu Kemi yapmaya başlamış ve h^a inteakıben hastaları teker teker*iyareT saatı bir progrrama bağlamıştır. G o u l m o ; o r u V e M U S t 3 f a Es Hediyelik DÖŞELİ EVLER A c ı b a d e m'de evlerin temeli atılarak inşaata başlandı K u r u l u ş u n u n onuncu yıldönümü dolayısile Yapı ve Kıedi Bankasmın İkramiyeli A i l e Cüzdanı sahiblerine 1954 yılmda bir çekilitfe hediye edeceği döşenmiş 10 evin temelleri A cıbademde aülarak inşaata baş TKÜÇÜK HABERLEİT) Evlerin inşaatı tsmamlandıktan sonra hepsi ayrı ayrı itina ile döşenecektir. Yapı ve Kredi Bankasının gene 1954 yılında İkramiyeli Aile Cüzdanı sahiblerine ayrıca hediye edeceği 12 evin inşaatına da aynı yerde baslanmıştır. Avusturya hükumeti yüzde 35 liberasyon kabu! etmiştir. Buna göre t?hdıd rak tahkıkata başl?nılmı»tır. sız ve hsanj aranmadan ithal edilecek «Sadi Tek» gecesi mallar arauında incir, kuru üzÜm. badem, keçiboynuzu, ceviz. fındık. ken. Sanatkâr Sadi Tekın 40 mcı sanat Hemşeriler Cemiyeti yeni idare dir tohumu. taz« bahk gibi muhtelif ihl jniı bu gece Açıkhava Tly.trosunda rac mallarımızın bulunması tacirler kutlanacaktır Sadi Tekin gecesinde ev heyetinde vaıife taksimi arasında memnunıyet uyandırmıstır. velce • istirakl blldirilen samtkSrlardan Yeni liberasyon llstesine »ore, Avus. baska Perihan Sozeri. Sevim Şenözer. tstanbul Hemserller Cemiyeti idare heyeti aralarında vazife taktiml yap. turyaya bugünlerde geniş bir ihracat Celal Şahm. îsmaıl DuT.buJlü. Aziz Baj. mıj, batkanlıga Sıddık Sami Onar. baş başiıyacagı tahmin edilmektedir. macı. Cevad Kurtuluş; saz, caz ve çe kan vekllliklerine Muzaffer Erer ile Bakırköy hastanesine bırakılan sidli ba!e %e revü heyetlerl vazife alrnı»! Zühtü TBrüner, genel sekreterlige Or. lardır. Saat 22 den sabaha kadar devam bir yaralı öldu han Erdener. muhatibvtznedârlıja edecek olah bu buyuk eglence gecesi Bundan beş gün evvel \Ccudünün' Melihat Basaran s»çilmi»tir. jarın gece tamamen başka programla muhteüf yerlerlnde bazı yaralar bulu. tekrarlana caktır. nan Osman adında bir şahıs Bakırköy Tütün ihracatımız artıyor Akıl hastanesine getirılerek bırakılmışSon gunlerde tutün ihracatımızda bütır. Osman dun hastanede ölmuş. zabıta yük bir artıı görülmektedir. Geçen se. bir «inayet lhtimali üzerinde durarak ne haziran aymda 8 milyon 700 bin lira tahkikaU basUmrştır. Esımin doğum ameliyatı ve tedavisi lan ihracatımız 1953 tcnetl baziranınesnaıında gösterdikleriyakm alâka ile da 21 milyon 600 bin lrıaya çıkmıştır. ustun baearıdan dolayı kıymetlı 1953 senesi ilk altı ayındaki ihracat TOMKİS A L P T E K İ N İ N yekunu 110 milyon 400 bin lırayı aşmıj. Prof. Dr. NAŞİD EREZ'e ır. Bu miktar 1952 senesi ilk altı ayına kijniğinde kaldığımıı muddetçe muşfık ile nlabetle 21 milyon 700 bin lira fazladır. alâka ve baklmlarını eslrgemiyen saBEHÇET ALPTEKİN Tütun ihrac ettigimiz memleketlerin yfn Bn. Operator fDr. PaRi ? e İzzet Evlendiler. basında Amenka. Italya. Avusttırya. AlTarzı) ya mutehassıs Dr. Bn. Ferıhan manya ve Macaristan gelmektedir. Istanbul 31.7.953 Baykala, asistan Bn. Dr. Yaşar Ergune ve. Dr. Muallâ Çokyüksele. idare âmirl Türk Kadınlar Birliğinin pezisi lerine ve hemşırelere ayrı ayrı teşekkuTürk Kadınlar Bırlıği bu ay içinde ru bir borc bilırim. Pasabahçe vapunı ile bir gezl tertib Demir Ursavas etmektedir. 22 aguıtoıta yapılacak ge. * * * ziye tamnmıı lanatkarlar da katılacakardır. Kızımız Mihriban Özdemirin seneler. denberi duçar olduğu çok agır ve gittikçe ümidsiz derecede aSırlason kalb hastalığmı tedavi.ederek cocnğumnn Nuriye Apaydının zevd, avukat Bur. rahat yaşamasını temin eden ve aylar. Bir ecnebi ticar! firma derhal han Apaydtn ve Avukat Orh»n Adll dır yaptığı bütjn muayeneler ve mü. veya ilerisi için büro ve deApaydının babaları. Istanbul Emniyet teaddid (elektrokardiografi) l « i vazi poya elverisli, tercihan iki Müdürlügü BasınYayın Dalreıi müte. yetimizi nazarı dıkkate alarak meccal hassıs memurlarından nen yaoan kıymetli ve alıcenab dahiliye katlı 1215 odalı müstakü bina mütehassısı HÜSEYİN APATDIN'ın genis ihracata başlanıyor' AÇIK TEŞEKKÜR " Geçen sene Errfncana ve Ankamva eîHin pelmirtim. Errincandan •vHerimdo bir köprit\'ii seller kısmen tshrib etmiş olduğundan trenimiz Kayseride yol değiştirerek Kavseri Konya Afvon Kütahya hattı ile Eskisehire gelmisti. Gündiiı jrectieimre büvük istasyonlarda bir çok metruk lokomotifin açık havada paManmakta nlHuğunu frörmiistiim. Acaba bu eski lokomntifler de tamir ve tadil edilmek suretile işe yarar bir hale tretirilemez mi? Yeni ve müstakil bir idare sistemine kavusan Türkive Cumhuriyeti Devlet Demirvollan İşletmesine başarılar dilerim. M EV L1 D Doktor HtKMET ÖZBtLGE'nin vefatının 40 mcı gur.üne tesduf eden bıiRün ogle namazını muteakıb ErenkBy 7iihtilpa 5a Camlinde Mevlid oknnaca. gından arzu edenlerin teşrifleri rica olunur. ÖLÜM DIKKÂT kiralamak istiyor. Semt: Büyük Postane civarı veya Galata. Tekliflerin PJC. 38 Şişliye acele bildirilmesi. CUMHURİYET Nüshası Abone şeraiti Senellk Altı ayhk 15 knruştur Türkiye Lira Kr 42.00 22 50 12.00 4.50 Haric Lira Kr. 81.00 43.50 24.00 9.00 Oc «ylık Bir (*) Bu yazı serisinin Türkiyede neşir hakkı yalnız gazetemize aiddir. kınlıklanndan dolayı alenen teşekkur ederim. Aliye Arsan V. "Ü ] 4 56 12.20 16 15.19.26 21 16 2.54 | 9.30 454 8.49 12.00 1.49! 7 25 ellm vefatımn birinci yılına rajtiıyan 2 agustos 9S3 pazar günü 8gle namazını muteakıb Nuruosmaniye Camilnde azlz ruhu için Mevüd okunacagından ken. disinl seven dostlarının ve arzu edenlerin te^rifleri rica olunur. Dr, BEDRİ GÜLERYÜZ'e aylık sonsuz minnet ve şükranlarımızı gazeteniz vasıtasile bildirmeyi bir borc biliriz. Erenköy Bostancı caddesi No 47 Kadir Özdemir DtRK AT Gazetemize gönderllen evrak ve yazıiar neşredilsin edllmeıln lada olunmaz. hânlardan mesuliyet kabul edilmez. «CUMHURİYET» in Bonjur. Nen var? Halimden bir şeyim mi var gibi gözüküyor? Anlat! Bir şey yok... Philippe, babasının bu işe a:rmesine mâni olmak istemisti. Ona, kendi yanında ikinci müdür. yahud genel sekreter gibi bir unvan\azan: GEOKGRS StMF.NON Çeviren: HAMÜİ VAROfiLL la iş teklif etmiş, fakat Fredcric bu teklifi kabul etmemisti. Saçlan ağarmıştı. Hali daha rz Kıki'ye gelinee, Fransa pohsi ve öfkelere kapılırdı. Birdenbire şapkasmı aldı, parde sinirli. bakışı daha sakindi. jan^arması onu da, acayib halu Odette nasıl? öğretmenini de bulmaktan âciz süsünü aldı. Grindorge'un kapısını Cok iyidir. bir kere d=ha açtı, kapmm eşiğmkaimıştı. Frederic, Philippe'in kenHili*inHalbuki şimdi, Martine. hiç öf den seslendi: den saiede geleceğini bildıği için, Saat birde, bizim evde! kelenmeden. yalnız sözlerine daha Cevabıru beklemedi. tecess'is \e işine devam ediyordu. Uzun 7sfaz:a heybet veren bir solgunljkİ3, Philippe'in karşısuıda direliyor, â gıpta dolu bakışlara hedef oima tflan sustular. Philippe bir sigara mağa alışık bir insan edasile hol yaktı. tabaka>T babasma uzattı. dc:a: Sigarayı bıraktığımı unutuyor Bundan öteye gidemezsin! di den geçti, merdivenden indi. arasun! basma girdi. yordu. Frederic. kalbinde ufak bir înra Marbeuf kulübüne! Philippe. o sabah işe yarar is Kuîüb hemen oracıkta idi. Phi yüzünden sigarayı terketmişti. Âgoremiyeceğini anlayınra, telefonu da, muameleleri de Caron'a dev lippe bazan o saatte. yüzme ha rıza mühim bir şey değildi, ama bir nevi alarm çıngırağı vazifesi görretti. ChampsElysees, havanın \mzu için, kulübe uğradı, fskat bu müştü. Ifnalılığı yüzünden kasvetli bir seferki gidışi havuzdan dolayı de« Martine'le konuşman lâzım. . t; nk alnıştı. Philippe'in koyu ma ğüdi. Frederic şaşb: vi, muhteşem arahası kaldınmm Hol tenha idi. Büyük merdiven Gecinemiyor musunuz? kenannda duruyordu. Yalnız ka de de kimse yoktu. Kapıyı vurmak Philippe. çekine çekine devam p;s nın üstünde bir marka vardı; zahmetme katlanmadan müdürün etti: odasına girdi, bir koltuğon dırsek gösterişten âzâde bir arabavdı. Dün ufak bir hâdise oldu. B P Philippe, şimdi de, Paulette'in dayayacak yerine oturdu, goğüs ni Vambon sokağında bir oteiden geçirdi. bir sözünü hatırlamıştı. (Serbest çıkarken gördü. Oraya Paulette'le Bonjur! olabilseydin) demişti. birlikte gittiğimi biliyor. Burnuna gözlüğünü takmış. faPhilippe. işlerine sekte vurulma» O halde? • Bina hiç bir zaman tahammül ede turaları tetkikle meşgul olan Fre tyi y& işte! Benim şaştığım da memişti. Öyle zamanlarda çocukça deric cevab verdi: zaten bu! Kavga çıkarmadı. Ben Tefrikası: 6 3 Bunu umumi bir susma takib etâkırdıyı açmasaydım belki evve Şimdi, eğer aleyhime olarak onunti. Hepsi, biraz evvel konuştuklan â o bahsetmiyecekti. Sen Martüıe'i la birleşmek istiyorsan... Philippe, hata ettiğini anlıyordu. şeyin ne olduğunu hatırlamağa çagörmelisin... Bu şekilde taşkmlık gösterdiği için hsıyordu. Görüp de ne konuşayım? Martine: Ne istersen... Paulette'le key kendi kendine kızıyordu, hele ihti' Yemek hazır, sofraya oturabivatsızca sözler sarfettiğine kızıyorfim için yatmadığımı söyle .. Grinliriz! dedi. dorge'ların parası olmasaydı, hâlâ du... Zaten sen, ötedenberi DonaTesadüf, Paulette Philippe'in saLa Rochelle'deki eski evde olac?kt'.k... Grindorgeun babası yakında dieuierle benim aleyhime elbirliği ğına oturmuştu. Gene kadm öyle heyecanlandı ki, evvelâ elinden çaahreti boylayınca karı koca iki ettin... Bu dediğin doğru ise, onlara talmı düşürdü. Karşısmda oturan üç yüz milyon mirasa konacaklar, Martine'in yüzüne bakmağa cesahiç de uğur getirmemişin. bunları söyle... Frederic bu sözü. içini cekerek, ret edemivordu. Buna rağmen gözFrederic gözlüğünü çıkarmış, oğIeri hep ona gidiyordu. lunun yüzüne, Martine'inki tadar acı bir istihza ile söylemişti. Ne demek istiyorsun, yani? sükunetle bakmıştı. Aynı sükuPhilippe, haddinden fazla fütur Hiç, Philippe! Beni rahat bı suz bir tavırla: netle sordu: rak da git İşim var, çalışacağım. Ey, ne çıkar bundan? Yeni apartımanmızdan mem Martine'i görmiyecek misin? Philippe tereddüd etti, bir eevab nun musunuz? diye sordu. Bugünlerde bir telefon edebulamadı. Frederic devam etti: Grindorge'ların otomobili gibi. Tahmin ederim ki Grindorge rim. Orleans civanndski av çiftlikleri sana, karısının âşıkı sıfatile kasa Allaha umarladık. gibi, Trouville'deki villâlan gibi bu sının kapağını açacak değildir. Haydi, güle güle. apartıman da onun eseriydi. Manasız lâf ediyorsun! • •• Philippe Grindorge'lan eline al O halde maksadını anlıyamıyo Bir sürü randevuyu nihayet güç dığı zaman, kan koca tam manarum. belâ atlatmıj bir «dam gibi, eve sile bir çift sürfeden ibarettiler. Philippe öfkeli öfkeli: geç gitmek daha iyi İdi. Philippe, Albert, babası gibi, şehirde yeraltı Ben de! dedi. Ama anlamağa pardesüsü kolunda, salona doğru şimendiferile seyahat ediyordu. Neihtiyacım yok. Ne yapmam lazım yürüdü, nazıra elini uzattı. Bu na redeyse hazır elbise giyecekti. Paugeldiğini hissediyorum. Şimdiye nr, kırk yaşlannda kadar, oldukça lette, büyük terzihanelerin modelkadar da fazla aldanmadığımı sa alelâde bir adamdı. lerini kopya ettikleruy iddia eden nıyorum. Paulette kocasuıı istediği Geç kaldun, özur dilerim, aziz küçük modistrelere dikiş diktirigibi idare ediyor. Benim de Grin dostum. yordu. Yaz tatiîlerini Royan'da gedorge'a ihtiyacım var, ona herhanSonra karuını alnmdan öptü, çiriyorlar. orada bir villânm bigi bir kimseden daha çok ihtiyacım Paulette'in elini sıktı. rinci katını kiralamakla iktifa eöıvar, anlıyor musun? .. < Siz de benden evvel gelmişsi yorlardı. Philippe onlan yug.uTnuştu. ge Martine'i mi ima ediyorsun? nlz ha? Doğrusu, affedilir gibi dece yemeği venilen kdb"olerin ka Artîk bUmemi Yblumun üs ğil im... pılarıniî.onlara. açnuf,niç bir sey, GHndorge'» döıldü: tüne çıkıp bana engel olmak istibilmiyen bu karı kocayıgala .niı Bonjur. Albert! yen kun varsâ onu ima ediyorum. samerelerine sokmuştu. Şimdi Al fikler, resimli haritalar muhtelif bert, her ay Lonrlradan gelen, oro milletlerin ticari nüfuzlarını aj'iran valarını Ritz otelinde yapan Phi çizgüer, hepsi ona zevk veriyordu. Albert, bunlan keşfettikçe herkelippe'in terzisinde giyiniyordu. Kocası ile karşı karşıya oturan si 4ç bu keşfinden faydalandırmak Martine. asudeliğin timsali idi. Na istiyor, bu yüzden, lâkırdıya daima zır, maarif nazın idi; Martine o rraa benzer cümlelerle başlıyornunla okul .meselelerini, sporun du: faydalarını, liseîerin fazla vüklii ı Çin gibi t i r memleketin programlannm tehlikesini. lâtince de kac kilo ve kaç metre pamuk istihlâk ettiğini tahmin edebilir nin ilgası işini konuşuyordu. misin? Philippe karısınm dikkatini çek Fakat o gün, maarif de dahil olmeğe, onunla göz göze gelmeğe ye'teniyordu Fakat göz göze geldik mak üzere, her şey bir satıhtan leri zaman da, karısm'n, kendisin ibaretti. Bu .sathın üzerinde, Marden ne kadar uzak oldugunu .mia tine'in s=kin ve ciddî yüzü, alelâde dı Mnrtine. bir akc?m evvflki sözler söylemek için kımıldayan kadar soğuktu vi'ründe ^erre "ka dudpk'an. Philipoe yalvardığı halde hiç b;r sev söylemek istemiyen dar öfke emaresi yoktu. pözleri, gayet bariz irtisam ediy.irMükemmsl bir . soğukkanlılıkla, du. Paulette'e, her zaman^j mültefit Philippe'in valvardığını ötekiler tavrile iki üç defa hitsb etti. göremçzlerdi. fakst kansı anhyir Oğlunuz şimHi hangi şınıfta? du. O kaçsmıkh somu'tkanlığın. o r Beşinciye girdi. ısrarh bak'Sn. parmaklardaki o Paulette titriyerek cevab veıı ssabî br.rH J*lp'"''1 n e manaya z,e\yor, sanki Martine kerdisine hitab diâini Martine biliyordu. etmekle bir lutufta hu'unmuş $.\: i, Ph:)irf>e, TiaFanın üstünden, lionun yüzüre minnstle b=kıyor<lu. sanı h'lle ona şöyle diyordu: Barifahm. o'maz mı? GorüAlbert. bermutad can sıkıyordu. İstatistikler ona övle bir âlemm i' yorsun ki korkacak bir şey yok, fuklarmı acn'stı V.i or:>ria, kenn'âi Pau'.ette alelâde, âciz bir kadın, için, ama valnız kendisi için. herşey senden öyle ürküyor ki dili damağı zevk. aH?ta ?ehvete vakın bir zçvk kuruvor Albert dersen manasıa ti. .Meselâ dün^anın muhtelif mraı aptahn biri! Ekselansa gelinee, o d? İFketlerir'' 0 prf'i1; rv"="q ne .<? lar bir kocakarı gibi dırlanıp duruyorşeker istihlâk edildiğini bilmesi bir Bu odanın içinde ikimizden başka» zevkti. Delice yüksek, bazan hiç ayn ırktan insan yok. (Arkan var) umuhrfâdîk rak3fcnîar.'*Tenk1r