Katalog

İSTANBUL SANATEDEBİYAT DERGİSİ • Şür • Hlkfty» * Tahlil * Fıkra • Ttnkld + Makale • Tijratro • ir Sinema yazıları v« bol resimlerle bugün çıktı. BütOa bayilerd* bulunur. 52 sahifc 50 kunif. umhuriyet K L I R U C U S U : Y U N U S NADÎ Dale Carttegie Tereüme: Ömet Rışa Dott kazanmak ve insanfer üz«rinde tesir yapmak Söz aöylemek ve if başarmak s Üztintüyü bırak. yaşamaya b Me^hur sdamların meçhul tar Ahmed Halid Yaşaroğlu ve Kâğıdçıhk TL.Ş. İstaı Seriki 71 İ300 29 nncn yıl sayı: 10.5 11 Talfrai r* mektub adred: Cumhuriyat. tatanbul Poeta Kutusu: tstanbul No. 248 r«l«fotü«r : Omuml Santral Vumana : S42S8, f an İgleri : 84289, Matbaa: 24290 Çarşamba 4 Kasım 1953 Atanın na'şını saklıyan kurşıın tabut açılmıyacak ve bir heyet huzurunda katafalka konularak "Anıt Kabr» e taşınacağı 10 kasım gttnüne kadar etrafında nöbet tutulmasma başlanacak Çifte niversitelerimizin açıfaf töreni bu yıl İstanbnlda ^ tuhaf bir manzara gösterdi: Prolesörler, öğretim üyeleri ve .resmî. davetliler büyük konlerans salonunda Rektörün nutkunu dınlerken, bes bine yakra bir öğrenci kütlesi ve bu kütlenin davetlisi olan kalem ve fikir adamlan bir sinema salonunda toplanarak •ayn» bir açış töreni yaptılar. Birinci törenin .resmî. ve doırak çerçevesine karşıhk sinemadaH Urind törenin yürekten gelen Wr samlmîlik havası içlnde geçtiğini g»ıcteterden Kşrreniyorut. İstanbul tİniversitesinl tan» açılış giinünde böyle yakışıksı/ea iki• ye bölen sebebi eenck»1 yaratmt» decillerdir. Tam lersine. genclerimiz, yiiksek bilim müessesemizin yeni yıl çalifmalanna başladıjn ânı profesörleri ile hirlikte lrotlamak, bn vesile ile ynnılacak törene fi'len katılmak istemisler. içlerinden birine o gün söı verilmesi i«^ıı Rektörlüğe basvjirmuşiardır. Fakat Üniversite Yönetim Kurulu, öğrencilerin bu pek tahiî sayılması eereken Tİcasinı kabul ermemiş (bizde böyle bir gelenek yoktur. Ne söyliyeceğinizi MHmeden siri nasıl konushınınK?) gibi sudan bahanelerle işi atlatmak Jstemistfr. Genclet riralannda ısrar etimşler. Ankara Üniversitesinde ve Teknlk İ'niversitede öğrencilere «öı veriimesini jnisal diye öne »ttrtnüşler, hattâ Yönetim Kurulunun kuşkulannı jfidertnek maksadı ile, hanrlıyacaklan »öylevi Profesörler Heyetinin konrrohına sunmaga da hanr bulunduklannı bildirmişlerdir. Bu teklif de reddedilince, kendilcrine hiç bir hak tanımıyan bir ».ihniyetin yanıbaşında put gibl se«girce yer almaktansa, a^ılı<s fiinünfi başka hlr yerde heyecanla kutlamağa karar vermişlerdir. Gencler bakhdır. Onlar ne kadar haklı ise, Yönetim Kunılu üyelerinin düşüncesi de o kadar haksizdır, mantıksızdır, sakattır. Ne ırarib bir tecellidir ki. evvelki eiinkii BÇIŞ nutku ile sayın Üniversite Rektörü bu haksızhğın ve manhksırlı|ın izahını gene kendisi yapıyor. Rektörün şu güzel sözlerini bîr daha beraberce okuyalım: « Geçen beş asır zarftnda in«atıîar vicdan hürriyetlerine. tefpVVıir hürriyetle'rine ve mukadderatlanm tayin hürriyetlerine Jcarşt dtkilmi? engelieri yenmek için milcadeleleT nçtüar. engelleri yenip otoriter geîişme yoluna kavuştular; fakat ruh ve akulannı çevreUyen ağlardan kurtularp.ıyanlar karanhklardan nynlamadılar. Üniversite hilgiden önce bu zihniyeti aşıhyan yerdir. Gencler. doğru düşünmeyi, hislerine hâkim oîmayi, tolerans ve bUhassa hürriyeti nasıl kullanacaklannt burada öğrenirler.» Bu sözleri söyliyen. demek H bn diişünceyl taşıyan bir insanın bir •çılrç töreninde konuşmak, feyiı •ldiffi mücsseseji kutlamak istiyen genclige söz hakkı tanımaması mümkiin müdür? Böyle bh ihtimall akbmızdan bile geçiremiyeceğimize göre, sayın Rektörün Yönetim Kuruluna söz geçiremediğine, orada •nnlıkta kaldıgına hukmetmemiz gerekiyor. Bu takdirde biz sayın Rektörü, Üniversitelerarası Kurula başvurarak davasını yüriitmeğe a"avet ediyonız. Vlcdan ve düşünme hürriyetinin gerektirdiği en basit jol bundan baskası olamaz inancmdayn. Bizce bu davanın bW flzücfl, blri de iimid verici iki görünüşü vardır. Üzücü bulduğumuz nokta, beş yü» yıllık tarihinden demvurduğumaı istanbul Üniverslteslnln medrese »ihniyetinden hâlâ kendinl lylce kurtaramadığıdır. Nascıhk ve eaberclUk medrese sisteminin ba^lıca dayanaklan de?il mi idi? Bu sistemle idare edilen bir müessesede hoca »öyler, talebe ise körükörüne bellerdl. Serbet tarti^ma şöyle duriun, beüetilen nesnrler iİ7:erinde en ufak bb şfipheye düsmek hile kflfür sayılırdı. Böyle bir rejimde eömezlere elbette söz hakkı ranınamazdı. Zaten onlarm da böyle bir şcy istcdiği gürüimezdi. Evvelki günkii çifte törende iimid verici buidıığumuz nokta da, geııclerimizin bu köhne ve saka Aziz Atatürkün na'şı bu sabah Avrupada a bomba ve silâhı muvakkat kabrinden çtkarılıyor Atatürk mitingi TflrMye Taleb* Federasy»nu, 11 kasunda Ankarada yapıhnak üzere büyük bir hazırbjor Ankara S («.«.) ÖjŞrendiSimize göre, Türkiye Mill! Talebe Federas yonu 11 kaaım (riinü Ankarada büyük bir tAtatürk mitingi» yapmak için çahştnalara baglanuştır. Eisenhower İle e«i, Yuaan Kralı ile Kıaliçeaini Beyaı Sarayda karsılıyorlar Mitinge 10 kanm giinü için Ankaraya gelecek tstanbul, İzmir, Washington, 3 (AJ1.) Eh| Isleri olmadığuu «öylemiştir. Zonpuldak yüksek tahsil eencl.ğ^ Bakanı John Foster Ehjlle* bugün, Bakan, B. Amerikanın bByle bir ve U ternsilcileri katılacaklardır. B. Amerikanın İspanyada atom «1 tasavvuru gözönünde tutması ha Arkası Sa. 6, Sü. 4 te lâhları stok etmek tasavvurunda Arkası Sa. 6, Sü. 6 da Dulles, Ispanyada stok yapılacağına dair Amerika Hava Bakanına atfedilen beyanatı tekzib etti Ortadoğunun müdafaasına dair Köprülünün beyanatı Bakan, Arab devlctleri ve İsrael ile olan nünasebetlerimize ve Hatay hakkındaki taleblere de teMas etti Dıs tşlerl Bakanı Fuad Köprülıl îfraelin en çok «atılan gazetesi olan «Maariv» in husvısf muhîblri Theodora Levite'ye ıu beyanatta bulunmuştur: *Bu cogıafl bölgede »ulh ve rahatlığın ldamesi İçin tsraelin sar fedeceği gayretlere daima iyi gözle bakacağız. Türkiye ile İsrael arasmda m»rcud dostane münasebetler hak<ında fazla bir sey söylemeğe lüzura yoktur. Mütekabil ticaretin artrrusı, iki memleketin de yararınadır. Türkiye ile İsrael arasındaki ticarl münasebetler gelişmektedir. Bu s« hadaki inkişafları ve bu arada. İs Arkası Sa. 6, Sü. 3 te Amerikan Hava Bakanı geliyor Ankıırada Genelkurmay Bafkanı llc görüşıneler yapılacak Bu tabah bir heyet huzurunda aeılacak olan mnvakkat kabir Ankara 3 (Telefonla) Aziz Atatürkün na'şı yarın (4 kasım 1953 çarşamba) sabah laat 9 u 5 geçe muvakkat mezarmdan çıkarılacaktır. Na'sın 15 yıldır emanet edildiği Btnografya Müzesindeki kabirden çıkanlması 8 kişilik blr heyet hu | zurunda yapılacak ve bir zabıtla hâdİM tesbit edilecektir. Heyet A Arkası Sa. 6. Sü 4 te Napoll, S (A.P.IU Birleşik Amerıka Hav» Bakanı Talbott'nun Atinad» temaslarda bulunduktan sonra Ankaraya gideceği ve Türk Genelkurmay Baçkanhğında görü} meler yapacağı bUdirilmektedir. Amerikan Hava Bakanına, Amerlka hava kuvvetleri kurmay ba|kanı General Nathan Twining ve Güney Avrupa bölgeaindeld NATO hava kuvvetlerl başkomutanı General Schlatter refakat etmektedir. Üç Amerikan ldarecisinin Türkiyedeki Osleri de gezeeekleri ve Ankara Ue İrtanbul şehlrlerlnde temularda bulunaeaklan ksydedilmektedlr. AttnadaH tomask» Attna S (a*.) Amerikan Havs Arkatt Sa. B Sü. 8 rfe Hava dfln de toğuk geçmişttr. Adana S (Telefonla) Halen | ğu ve bu plânı satmakla vazifel. Güneş hemen hemen kendini gösinşa edilmekte olan Adana hava kadının Sanovber Kayadağı ismin termemiş, siddetli bir poyraz rüzgâ imanına aid plânın Amerika'.ı bir deki mülteci kadma müracaat etti n esmiştir. Meteoroloji Istasyonu subayın kasasından çalınmış oldu Arkan Sa. 6, Sü. 0 da Arkası Sa. 6, Sü. 3 te Adanadaki casusluk hâdisesi hayal mahsulü! Soğuk diin de devam etti Havadaki (tayntabiî degişîkligin scbebini izah eden Meteoroloji istasyonıı. şimdilik şiddctli sojuk beklenmediğini belirtiyoı Churchill ve Dörtler konSeransı Büyük EIçi düa 4 tngfltı Bafbakau "Cumhuriyet^ i ı Okayacularına Bir Hizmeti Fuad KöprülU Camie arabca levhayı nicin asmıslar? Kalçaçihasan CamH Imarru ile müezzini harf inkılâbına aykın hareketten sanık «larak jakalandılar 1943 senesine kadar blr kunduraoı diikkânı iken o tarihten Itibaren eami haline aokulan Çarşıkapıiaki Nalçacıhasan camiinin içlnde «rab harflerile bir tabel&run uzua M mandanberi asılı durdufunu evvelki gün bir basın toplantısında Prof. Ekrem ŞerJf Egeil bana mensublarına bildinniftl. Bu lhbar uzerine harekete geçen alâkalı makamlar «anıklan tesbit etmiîlerdir. Tahkikata göre, Nalçacıhasan camii ön cephesmin biraz iğri olduğunu ve bu yuzden kıblenln saga düştügi'mü gdren Uçüzar eami bnamı, naraaz kllacakları tam kıbleye döndünnek Londra, I (A.P.B.B.C.) Krtliçe tkinei Elizabeth, başında paha biçilemiyecek kıymett* tajlarla ıüı lü devlet taeı olduğu halde, parlamentonun flç4noü oturum devresini açmif ve an'ane gereğtnce hükumet tarafından hanrlanmif olan nutku ekumuftur. Bu nutukta, İngllterenin dörtlü Amerikanın Ankara Böyük Elçisi dıdır. Tarihl ve coğrafl mevkii ba bir konferansa taraftar bulunduğu Mr. Avra Warren, Amerikan is • kunından bütün Ortadoğu için bir tekrarlanmıştır. Arkast Sa. 6, Sü. 1 de Arkası Sa. 9, Sü. 7 de damlarının teskil etükleri Propeller Pervane kulübünün dünkü öğle yemeğinde knlüb azalarile davetlilerinin huzuırunda düdeate deger bir nutuk löylemigtir. Büyuk Eçi demistlr ki: « Bugün Türkiye hür dftnyada İki veçheli bir »tratejik mevki işgal etmektedir. Türkiye, NATO'nun »ağlam ve gtivenilebillr sağ kana "Türkiye NATO'nan sağlan ve güveıtilir kanadıdır,, Mrar edJy»r, Rosya B a h h k m eevarnni dün T«rfl Amerikan elçisi, memleketimizin askerî ehemmiyetini belirten bir konuşma yaptı İranın yeni Büyük Elçisi diin geldi İranın Ankara yeni Büyflk Elçisi Ali Mansur dün *aat İS te uçakla YesiLkye gelmlf ve hava meydanmda konsolosluk erkanı, İran kolonlti. bann mensublan tarahndan karfilanmıştır. Yeni Büyük Elçi kendisile gSrflşen gazetecilere; Türkiyeye tayfeıln'den bahtiyarlık duyduftunu, meveud dortluğu bir kat daha kuvvetlendirmeğe çalışacağını söylemiştir. Ailesi ile birlikte meraleketimize gelrr.iş olan Ali Mansur Yeşilköyde kısa bir tevakkuftan sonra gene uçakla Ankaraya hareket etmiştirBüyük Elçi yakmda itimadnamesini Cumhur Bajkânımıza sunacak (Anıtkabir) i yapan mimarlar, heykeftraflar ve diğer Türk t«natkârlan bu büyük eseri nasıl meydana getirdiklerini anlatıyorlar (Anıd Kabir) in son resimleri NAPtR \AI) Arkası Sa. 3, Sü. S te Yarın ilâvemiıt müvezziden ısrarla isteyiniz! Arkası Sa. 6 Sü. 8 de iad 7Ü