Katalog

CTJMHURlYET ürk basın ailesinin hayatta bulunan mensublannın en kıdemlilerinden biri olan Ahmed Emin Yalman arkadaşımıza yapılan tecavüzün, demokratik hürriyetlerimiztn en mühim ve mukaddeslerinden birine, flkir hürriyetine, bu hürriyetin aynası Kunuri savaşlannın yıldönümü Yazan: Chester Wı!mot Ajanslann yaydığı ve dünya balarla dolu tabiatin, mukallidi oldu olan basın hürriyetine karşı yapılmünasebetile, Millî Türk Tale'oe ğunda hemfikirdirler. Vâkıa Aristo, mif bir suikasd olduğu anlagıldı. Birliği bugün İstanbul Kız Lisesi sınmın bir kaç gündenberi çeşidli makaleler ve yazılarla tizerinde (taklid etmek kopya etmek değildir, Esasen Ahmed Emin Yabnan flbi müsamere salonunda bir kahramandurduğu asnmızın en büyük fikir sanatkâr gördüğünü duyar ve ifa centihnen bir insanın Malatyada Molotov, Ribbentrop'a verdiği ceChurchill'in Ruslara cevabı lık günü tertib etmiştir. adamlanndan biri olan Benedetto de eder) derse de, imitation taklid şahsi bir düşmanı olamıyacağına vabda, Rusyanın isteklerini şu jeChurchill buna karjılık Cripps'e Program gereğince Sadi Tek Croceyi, Napoli ile Pompei şehiranlayışı, klâsik devirlerin karakte göre, O kurşunlann, Türk basın Sanat Tarlhi Doktoru kilde hulâsa ediyordu: ju talimatı gönderdi: «Koreden geliyorum» adlı piyesi ristik sanat ifadesi olarak yerinde dünyasmın yanm asra yakın bir ta1 Finlandiyadaki Alman kuv«Sizin müşkül durumunuzu ve temsil edecek, Koreden gelen gazi, leri arasmdaki zarif villâsında 1949 yılında bir Türk gazetecisi ve sanmandanberi hâdimi olan bu arkasaymaktadır. vetleri derhal çekilecek. Rusyanın duyduğu endişeyi gayet subay ve erlerden birer kişi konu2 Sovyetlerin Boğazlar iizerin iyi anhyorum. Fakat Ruslann bize şacak, gencler şiir ve hitabelerle atseveri sıfatile ziyaret ettiğim za lara tahsiı etmiş bulunurdu Fakat veya aşağı olduğu söylenemez. Fa Sanata bir yaradıhş, bir creation dajımızm fikirlerine ahlmif olduğu deki durumu, Rusya ile Bulgaris kabahat bulmaya hiç de hakları günün ehemmiyetini belirtecekler man. yaşının pek ilerlemiş olması bununla beraber İtalyada liberaliz ka\ bu iki sanatkâr birbirinden hüviyeti verenler, ancak son asır meydanda idi. Nitekim ilk tahkikat na rağmen fikirlerinin çok zinde min banisi, İtalyan edebiyatmda farkhdırlar. Her ikisinin sanatta ların büyük sanat tenkidcileridir. neticesinde mütecavizin, hükumet tan arasında kars.ılıklı yardım and yok. Ribbentrop'la anlaşıp Alman dir. ve pek sağlam bulunduğunu mü modern bir üslubun hakikî mües kıvmet ölçüsü farklı fakat üstün Bilhassa yeni görüşün Rönesanstan tarafmdan feshedilmiş olan Islâm laşması ile tesbit edilecek ve Rus yayı Lehistan üzerine saldırmakta sisi idi. Felsefede de aynı hakikatin veya aşağı değildlr. Gene Croce, b u y a n a Demokrat partisine mensub olduğu yaya Boğazlara ulaşabilecek mesa serbest bırakmakla, baş arına gele Dünya Sağlık Teş.'cilâtı nıüte şahede etmiştim. İtalyan , . , , j anlaşılmıştır. O kurşunlan atan caKaydi hayat şartile fiyan azası arkasında yürümekte idi. Hiç bir fede bir kara ve deniz üssü veri ceği kendileri hazırladılar. Fransız hassısı Ankaradan geldi sanatı bir moral vakıa da sa>maz. n e k k i d i L e o tahakkümü, cebri ve zoru kabul hil ve gafil miiteassıbın biletnediği, le°k. ordusunun mahvolmasına imkân Saglık Bakanlığı tarafından Hıfzıs tayin edilmiş bulunan müteveffa, Çünku der kl, ahlakı A ıradeye gi , tmRm akıl erdiremediği bir nokta var: 3 Sovyetler Birliğinin Basra vererek, kendilerini ikinci cepheden Jlhha Okulu konusunu incelemek lçln asırımızın modern (Sokrat) ı sayı etmezdi. Yıllarca fasizme karşı cep rer. Halbuki sanat ırade deg.ldır•<d i r ) e g e r m d e ( r M İ n v iMaÜB i ç i n d e g ö r i i ş m e s ı d e m e k t i r ) davet edilen Dünya Saglık Te$kilâtı labilirdi. Çünkü îtalyanın 22 üniver he almış olması sebebini, bu rejiFikte kurşun işlemez. körfezine doğru istikamet alacak gene kendileri mahrum ettiler 22 Sanat moralın dış.nda kalır. Sanat klindeki izahı ile >üzuh peyda Dr. Rııkeis. Evet, vücude, kafaya kursun i}ler, yayılma programında kendisine Ba hazirandan önce bize danışsalardı, mutehassıslarından Bakanlığı İle Saghk sitesinin değerli profesör ve doçent min yalnız günlük siyasete değil, ancak lâ ahlâkidir, der. Gene ızah şemektedir. İta" İtalyan sanat tarihçive Sosyal Yardım temu. et tum ve Baku güneyinde de hak jimdi yapmakta olduğumuz cepane larını bltirerek dün uçakla Ankaradan leri bu büyük filozofu görmeğe onun aynı zaman d a ilme, edebiyata, fel larına devam eden Crcce, idrak, |ı ınden Vasari de (sanat, tabiatin fakat atom bombasının dahi, delip her yıl villâsında sırf tetkik ve sefe ve sanata müdahalesinde ar.3 felsefe yani düşüncenin bir vasfıdır. er geçemediği bir zırh içinde yaşıyardımına daha evvel başlamamızı gelmiştir. tanınacak. mak lâzım gelecektir. Muhtelif il Sanat düşünce değildir. Sanatkâr, taklidi olmakla beraber, sanatkâr yan fıkir ve intana hiç bir kurşun Rijkeis. jehrlmizde de ilgül şahu ve tenkid gayesile açtığı hususî kurs3usya, bu fartlara mukabil, Al temin edecek anlaşmalara varabilir. tabiati taklidde hususî bir üsluba, mî branşlarda otoritesini kabul et yaptığı eser üzerinde derin, derin manyayı batıda serbest bırakıyor dik. Hitler onara karşj taarruza makamlarla temastan sonra yarın Ce larda, temamen ilmî bir mahiyct bir ijleme tarzına maliktir) der. işjemez. Günün birinde nasıl olsa tasıyan mu^ahebelerinde, ilmi, fel tirmiş olan Croce'yi ben, ancak derin düjiinmez, eğer düsünürse , V e b u s u r e t ] e ş a h s i y e t e geçinceye kadar, Ruslann harb e novpva haeket edecektîr. ölecek olan fâni insanı öldürmek du. sefeyi, edebiyat ve sanatı görüş sanat telâkkisi sahasmda değerli zıhnî kabıhyet hassalarını esere Çalışma Bakanının dünkü mümkündür; fakat fikir ve iman 3u» tekliflerinl HiÜer'in kabul dip edemiyeceklerini veya hangi r i r . Ş a h s i v e t U e m e v n ı u n "kritlgtove izah ediş tarzmı, bundaki husu okuyucularıma tanıtnıak fırsat ve müdahale ettirmiş olur, yani tenbilmiyortetkikleri öldürülemez. Ahmed Emin Yalmaetmesine imkân yoktu, çünkü o tarafta çarpışacaklarını de Benedetto Croce'nin fikirleri giyeü, öSrenmeğe can atarla'dı. O imkânına malik bulunmaktayım. kid yapar, fakat sanat yapmaz. Be şudur: (Bir sanat eserinde, muhte na atılan kurşunlar, Allaha şükür, takdirde kendisinin Yakmdofuya duk... Bu işte biz gayet dürüst davCalıma Bakanı Samed Ağaojlu dıın Croce'ye göre sanat, insanın san nedetto Croce sanat din de değil va ile mevzuu birbirinden ayırmak onu öldürmedi; öldürebilirdi; fakat inmesi imkânsızlaşacaktı. Bunun ranmış bulunuyoruz. Bütün silâh Bolge Çalışma Mudurlugunde inşaat, tipkı vaktile Yunanı Kadimde oliçindir ki Almanyanın Rus teklü lanma progranıımızı altüst edecek Tekel işçılerı temsıîcılerını kabul et duğu gibi (Sokrat) ın, veya Aristo atı yarattığı zaman ruhunda vuku dir diyor. Çünkü din felsefedir, lâzımdır. Mevzu, sanatkârın ifade onun fikrini, imanını ölduremezdi. ile plâton'un talebesine gezerek bulan tahavvülleri anlamağa ;ahs sembol ifade etmeyi gaye olarak başlaması miş. dıleklerıni dlnlemiştlr. lerine cevabı Moskovaya değil, Al ve kendimizi baharda Aynı flkir ve imanı besliyen ba|ka Bakan oğ'eden sonra Cibali Tutun znan Baakorautanhğına gönderıldi. muhtemel yeni b:r taarruza karşı fabrıkaıını gezmlş ve nçllerle konuş anlattığı dersler gibi, kendi villâ masıdır. Croce der ki, yaratma es almak sanat değildir. Çünkü sem j s ı l " 7 f a d e e t u g i y a n i arkadajlan, oğlu Tunç Yarmarun hi&seyle"ütler; 18 arahkta Başkomutana tehlikeye düşürecek derecede on muş, »aat 16 d» mensucat işverenler sının bahçesinde tamamen entim nasmda düşünce ve iradeden hiç bol bir idrak ifadesi demektir. Ve d i ğ i meselesidir) mensub bulunduğu gene nesiller, obir mana ifade eden bu toplntılar birisi diğerine galib gelmemelidır. nihayet bütün bu ilmi, felsefı tetkik ' gönderdiği talimatta şöyle diyordu: lara elimizden geldiği kadar yar sendikasına gıtmlştır. nun kanlar İçinde yere dilfen flkir Sajned Ağaoglu bugün bir basın top da. sanata, felsefeye ve edebiyata Çünkü bu takdirde sanat, iradî veBenedetto Croce, e ifade duyuş ve iman bayrağ:m kaldınrlar, yük«Alman ordusu, îngiltereye karşı dım ediyoruz.» ve münakaşalardan sonra büyük lantuı yapacak ve akşam Ankaıa>a aid kendisine hâs görüs ve izahla ya zihnî eserler meydana getirir. giriştiğimiz harb daha sona ermeİtalvan filozofu ve sanat tarihi tan sonra gelir, fakat duyujla be seltirler ve yaşatırlardı. Tarlh buhareket edecektir. İki miihinı karar dostlanna nakleder, onlarla Bıınu kabul edersek sanatın manraber doğar) der. den, Rusyaya karşı harekete geçenun binbir misali ile doludur. tdePearl Harbor baskmmdan iki haf Athenagoras, Atatürk heykeli münakaşa eyler, nihayet muayyen tık dışı, ve lâ idrakî olduğunu da münekkidi, sanatı şöyle tarif ediYalnız îtalyanın değil, belki M alistlcr ölür, fakat hakka dayanaa cek ve bu hareketin hedefi Asya ta sonra Roosevet'le Churchill, geyor: için teberruda bulundu fakat yepyeni bir takım esaslar ü sovlemeğe mecburuz. Rusyasının bab hududuna bir per nelkurmay başkanlarile beraber, «Sanat, duyuş ve anlayışa birlik rımızın ve bütün bugünkü dünya dealler yaşar ve nihaye. tnuzaffer Milll Turk Ta!et>e Blrlığmin I»tanbul de çekmek olacaktır.» Croce, sanatı meydana getiren j ve ahenk veren histir. Duyut, bir ! nın en büyük mütefekkiri, büyük olurlar. VVashington'da buluştular ve neti Ünıversltesl bahçe«ine dıktlrecegl Ata1 zerinde bir karara varırdı. DiyebiPearl Harbour baskını celeri bakımından iki mühim ka türk heykeli icin yapılan yardımlar lirim ki îtalyanın bütün fikir ve zihnî faaliyetin bir (fantazya) ol sanat ifade ettiği için böyledir. Ve sanat tarihçisi, ilim adamı Bene(!evam etmektedir. Rusyaya karşı harb açıldıktan on rara vardılar. ilim hayatına Benedetto Croce ön duğunu söyler. Sanatkârın duyu ancak histen gelir ve onun üzerine detto Croce, jıu ifade Ue sanatı, pek 1908 de İkinci Mesrotiyet ilân e* Patnk Athenagoras, heykel için 500 beş hafta sonra, 3 ekim 1941 de mükemmel ve bütün hususiyetle dildiği zaman memleketünizde, çe. deriık ve liderlik etmiş bir insan şunu, haricf âleme ifade eden bina edilir.ı Bunlardan birindsl şuydu: Her Türk llrası teberru etmlç, ayrıea Mllli (fantazi) dir der. Bu sebeble Be Gene bu bahse aid tetkiklerinde rine malik bir fekilde tarif eyler: teci Bulgarlaruı ve Makedonyalıla* Adoli Hitler, Alman miHetine hiiki devletin bütün askeri ve iktsa Turk Talebe Birli^ine de 500 Hra yar. dı. Her ilim adamı gibi biraz nev'i nedetto Croce hissin, sanat eseritaben şöyle konusuyordu: şahsına münhasır, biraz tok söziü, Croce, klâsik devirlerin, sanat te (Sanat, artistin bir şey duyduğu nn suikasdçi zihniyeti ile gete kadi güçleri bjr tek komuta altına dımda bulunmujtur. biraz hırçın bir görünüşü vardı. nin yaratılmasında önemini tebarvz ] lâkkisinde hâkim olan esasın, sa veya hissettiği zaman, içinde doğan ranlığmda gazetecileri, enselerlna «Doğudaki düşmarun yere se müşterek kurmay başkanlan heE. T. T. bütçesi ettirir. Ve der ki, tabiat, sanatkâ natkârın taklidden duğan bir ruh hislerin pratik sahaya intikali de kurşun sıkarak öldürmek moda ol" rildiğini ve bir daha da doğnılamı yetine verilecekti. Bu, müttefik. Daimî komısyonun • Elektrık, Tram . Onda yılmıyan ve usanmıyan bir yacağını bugün size tereddüdsüz lerin zaferini aağlıyan âmil erin te vay, Tunel Idaresi» butçesınin tetkıki azim ve irade müşahede olunurdu. nn hissi vasıtasile şeklini değişti h&leti ile hareket etmesinde bulun mektiı), ve böylece baştanberi yap muştu. Fakat ölihnle fikir hürriyene baçlamıjtır. Bıldırıldığıen gore, bu Hiç bir şeyden pervası yoktu  rir ve şi'riyet kesbeder. duğunu söyler. Nitekim Platon ay tığımız sanat kritiğini, bir neticeye tini bir müddet için sindinnek, hat. bildirebilirim.» meli olmuştur; zira müşterek kurtâ iusturmak mümkün olsa da, ona Gene Croce, hissin şi'riyet kes ] nen şöyle der: (Sanatkâr gayri mü eriştirir. Fakat Alman ordulan Başkomu may heyetinm Amerika başkanı yılki E. T. T, bütçetı 54 mılyon lirayı yan azalığı ona bir lutuf değil bir bulmaktadır. angarya idi. Meclise pek az gider, betmesini, şahst bir vâkıa sayar ı kemmel olan ve tezadiarla dolu buöldürmenin mümkün olmadığı nihatanı Von Brauchitsch neticeden bu General George Marshall'in dediği Benedetto Croce, sanat tarihinin, L'Ivi Yenal Ankaraya gitti siyaseti hiç sevmez, hayatınm en (individual). lunan tabiati taklid eder.) Ve ge ne bir tarihçi, ne bir sanatkir, her yet anlaşıldı. kadar emin bulunmuyordu. Bura gibı «şimdiye kadar iki müttefik Denizclllk Bankası Umum Hudıır fazla vaktini bilhassa güzel sanatBenedetto Croce, sanatın, her ne klâsik devirlerin filozoflan, gay »eyden evvel, bir sanat münekkidi da da, Dunkertjue me«elesinde ol devîet arasında askerî İsüklâl Harbi sırasında, bu yolda kuvvetler Mu»vini Ulvl Yenal tJlaştırm» Baknartistin ifade şahsiliği bakımından, }ri mükemmel olan tabiatin realite olduğunu izah eder. Ve sanatın bazı teşebbüsler olduysa da katiller duğu gibi, Hitler'le kcmutanlannın hiç bir zaman bu derece birleştiril !ığı İle temas!arda bulunmak uzere Ankaraya gitmiştır. fikri aynlıyordu: Ordu, doğrudan memiştir.» mütalea edilmefini ister. Onun na ler âleminde bulunduğunu, halbu felsefe ile estetik, pıikoloji ile sıkı cezalannı buldular. Cumhuriyet re> Hukuk Fakültesi Talebe Cemidoğruya Moskova üzerine yürümek zannda hiç bir zaman Michel An | ki idelerin hâkim bulunduğu âle münasebetlerinde ısrar eder. Bir jiminde aziz yurdumuz, gece karanikinci mühim karar da «müşteve Kızılorduyu orada maddcten olgelo'nun sanatile Rafaello'nun san, min mükemmel olduğunu söyleye portre sanatkârının, bir fiziyono lığında fikir hürriyetini, kurjunla yetinin yeni idare heyeti duğu kadar manen de mağlub et rek strateji bahsinde ana hatlann» İstanbul Ünıversıtesl Talebe B:rlığıne atını mukayese etmek kabil o!a rek, sanatkânn ancak içinde yaşa miyi izah ederken duyuşlarında, öldürmek gibi medeni camialara mek istiyordu. Halbuki Hitler daha tesbit edilmesi olmuştu. 1941 şuba baglı Hukuk rakultesl Talebe Cemıye . Akbaba gazetesi zen maz. Bunların birbirinden üstün . dığı muhitin, yani, noksan ve tezad görüşlerirde ister istemez bir psi yaraşmıyan caniyane suikasdlerden tmda Londrada yapılan İngi iz A tinin yeni idare heyeti dün ilk toplanziyade siyast ve iktlsadl hedefi er tısını yapmıjtır. Baskanlıga Kılıç Ö gin bir kış programı koloğ gibi hareket edeceğine kâni Allaha şükür kurtulmuştur. Uzun gözetiyordu. Bir taraftan şirhale merikan kurmay toplantısında bu nal, başkan vekilliğine Nezih Demir. bulunur. Sanatkârın hislerine hür yıllardan sonra, bu menfur yola ilk mesele sörüşülmüş ve Amerıka kent; genel sekreterliğe Celâl Kırımlı. hazırladıPerşembe doğru yürüyüp Baltık kıyılarıru D A V E I İ Y E met eder. Duyuşun tam bir hürri defa teşebbüs edilmiş olması, bütün harbe girdiği takdirde müttefik kuv muhasebeciüge Kemal Anıl getirilmiş. gün:i size bir sâheser alırsa o bölgede siyasî nüfuzunu Çocuklarımız. yet havası içinde cereyanını ister. memleket tarafından tel'in edUodf temin edecekti. bir taraftan da ce vetlerinin büyük kısmmın evvelâ tir . m edecektir. B E K İ ile V İ K T O R ' u n Ismarlama, basmakalıb bir sanatm, tir. Almanyaya karşı kullanılacağına Dünya Muharibler kongresi nuba doğru sarkıp Ukraynanm evvelce r»ha»ırlıktan dturu tehlr edılmış duğunlerınln bu kere, 28 cemiyet için zararlı olduğunu söyLondrada toplanacak unja MuhartbMuhterem Cumhur Başkanımn karar venlmışti Fakat, fimdi Churbuâday ambarlannı, Aşağı DynyeKa.sım 952 tarlhine dujen CUMA gunu saat 15 te GALATA. Buyuk ler. Vtlhasıl sanat sahasında hür Celâl Bayar teessürlerini bildirdikchill, Büyük Okyanustaki Japon ler Birliği kcnferansına Eski MuharibAUUIRKA V AUFRANGA E Hendektekl NEVE ÇALOM Slnagogunda yapılacağını butun akraba ve per'in sanayi kaynaklannı ele geler Birllğl Genel merkezinden Şeflk jriyete, felsefede HberaHzme, edebi tm sonra şöyle deraiştir: dostlkra bMlrmekle teref d u y u ve merasiml sereflendlrmelerlnl rtea çirecekti; Moskova işi »onradan hal harekâtının şiddetlenmesi üzerine, Etensll ve Kemal Güney ijtirak ede. biyatta milH sınırlan aşan bir ,ci «Hâdisenin tasarlanarak yapıU Amerikanın bu kararda bir değifik ceklredir, Kemal Guney aralık ayı^ıın ledüecekti. Bay SIAION BENARDETTE ve Eşl hanşümul edebiyat telâkkUine ma Stjft anlaşılmaktadır. Mesele ne lik yaomak istemesinden korkuyor ikisinde, Şefik Etensl! ise arahk ayıBay NIStM BALI ve Eşl lik olan Benedetto Croce'nin ölümü şekilde olursa olsun, üzerinde çok nın dördunde B E A uçagı ile Londra. Bu plân akim kalınca, Hitler, pek duİstanbul; KaEim 1952 ya hareket edecektir ile dünyamız, pek değerli, pek kıykorktuğu «iki cephe üzerine harb» ehemmiyetle durulacaktır. Tebrlkler Sınagogda Te'.gr. adresi MİZBEN tstanbul Bununla beraber, Washington gömetli ve nev'i şahsına mahsus bir Bunda kimsenin şüphe etmesine durumüe karşılaştı. Amerika bita iüşmeieri sonunda İngilizler büyük Belediye tahsildarlan bir örnek ilim ve sanat adamını kaybetmiş mahal yoktur. Hükumet meseleyi raflık siyasüüni bozmuş, Avrupaü Mr nefes aldılar, zira Aıraerikan elbise giyecek bulunmak ta dir. Belediye tahsildarlarını bir ornek dostlarına yiyecek göndermeğe baş muhtırasmda jöyle deniliyordu: ciddiyetle, ehemmiyetle takib etelbise yaptırılması karar'.aşmıştır. EI . lamıştı. Roosevelt: «Hitler'in ve mektedir. «Japonyanm Amerikaya karşı biseler lâciverd renkte olacak, önurr.u' Lodos hrtınası dindi Hitler'ciliğin tecavüzleri durduru'dekl günler zarfmda tahsıldarlara da . «Memlekette fikir hürriyetin» Evvelkı gündenberi devam eden lodos hiç bir şekilde tecavüz edilmiyemalıdır ve durdurulacaktır» diyor harbe girmiş olmasına rağmen, baş ğıtılacakdr. lıca düşman olarak Almanyanın lırıınası dun y»tışmi|, Şehlr Hattı v«du. Kansını bıçakladı ele alınmasına ve Alman mağlubipurUrının ieferleri norm»le dönmüir cektir. Türk münevverlerinin haAksarayda oturan Ismail Kelled. dun Hitler, Batı cephesinin açılmasını yetinin zaferin anahtarını teşkil eyaU, iikirlerinden dolayı tehdid tur. kıskançhk yuzunden karısı MclihaUe mümkün olduğu kadar geciktir deceğine dair olan kanaatimiz deYeşllkSy Meteoroloji istasyonundan aîtına ahnm\yacaktır. Hükumet kavga etmiş. bıçağını çekerek iki yem?ğe çalışmak için, Japonlara Wa ğijmemiştir.» bildirtldl|lnc gore. dün ruzgâr guney. bu nokta üzerinde hassasiyeüe rinden yaralamıştır. batı istıkametlnden sanıyede 7 metre shington'la giriştikleri müzakereleYarah hastaneye kaldırılmıs. İsmail durmaktadır.» Bununla beraber, o senenin masurat'.e esmiş, harraet 8 santigrada kakaİTn^ırak adalete tes'ım ? " ' •n'cfir •* ri uzatmalarını tavsiye ediyorduBaşbakanınuz muhterem Adnan aar düsmujtur. Fakat TokyO, müzakerelerin kesil yısında Japonyanın Bingai körfeziBugun hava bulutlu ve yagıjlı geçe Menderes de Malatya Demokrat ne kadar inmesi, Hit'er'in de Kafdiğini Berline ve Romaya bildirmeHABERLER ^ cek, ruzgârlar kuzeyden kuvvethce ese Parti kongresinde tecavüz hâdisesiYILIN S O N Ç E K İ L İ Ş İ cektır. Sıcaklık dune nisbetle biraz aı ne temas ettiği sırada şu temlnatı ğe lüzum bile görmeden, Japon do kasya muharebesine yeniden hrzırtacakttr. •• TEKN'IK Uiıversıte Talehe Btrlig . * nanması Pearl Harbor'a doğru yoia lanması üzerine vaziyet vahamet vermiştir: kesbetti: İki Mihver kuvvetinin nin tertib ettigi serl konferanslardan Bir jimnastik öğretmeni çıkmıştı. Bu meselede siyasi maksada d birıncisi bugun saat 17 30 da Gıımuşsu3 arahk 1941 de Japon hükumsti I ™* . Okyanusunda birleşmesi teh yu binasındakl konfcrsns Falonunda vefat etti dayanan bir is varsa bu, mutlaka Ikesi başgöst?rm'şti. Kabataı Lisesi ldman hocalarından diğer iki Mihver devletine gönderİsmail Hamı Danı^mend tarafından meydana çıkarüaca.ktır. Bu vataBunun üzerine İngiliz senelkur .Fethin manası ve Fatıh Su'.tan MehHamdl Saver vefat etmış, cenazesl dun digi bir muhtırada «Japonya ile nın neresinde olursa olsun poli» büyuk bir torenle kaldırılmıştır. rrayı, 1952 yılmm en mühim he m»d Han» mevzuunda verilecekcr. Amerika arasında harb başlar başTdıende, merhıımun dostları. ıiselerln tika ve jikir adamlan silâhla teh' defi olarak şunlan tesbit etti: Ja* ERZURUM Kultur ve Yardımlajlamaz Almanya ile İtalyanm da AIzci ve talebe grupları hazır bulun did edilmez. Buna cür'et edecekma Cemiyetı şehrlmızde bir bına satın merikaya harb ilân etmelerini» is oon ilerleyişini önlemek. Yakmdo a!mak veya yaptırmak uzere teşebbuamuştur. lerin, hattâ bunu akıllarından geğuyu korumak, denizlerde hâkımiCenaze, okulda yapılan tbreni mü. tiyor, fakat harbin nasıl başlayayeti tesis etmek Bunlar temın olu lere geçmıştır. teakıb Teşvlkiye Camiine goturulmuş. çireceklerin kajalanm bin parça * ŞEHIR Meclisi ara'.ık ayı içinde cağmı bildirmiyordu. nuncaya kadar Almanya üz;r;ne öğle nımazından sonra Ferlköy kabris etmeğe kadiriz.» yapaeaktır. solini Pearl Harbor baskmını bü taarruza geçmek imkânsız görünü mağanustu iki toplantı hazırlanmaktanına defnedllmiştir Toplantıların gundemlerl Fikir ve basın hürriyetine yapıtün dünya ile beraber öğrendiler. yordutadır. lan menfur tecavüz karşjsında iki ÇFKILIŞ TARIIII Amerika Japnoya ile harbe tutu* 90 İŞÇİSTNE yol veren Tumersan TEŞEKKÜR büyük devlet adamımızm söyledikFakat bu mevzuda Amerikanın mensucat fabrıka?ı rnkkında Çalışma şunca Almanya kendisini batı taraKızımın evlenmesl dolayi6ile gerek leri bu sözleri, verdikleri teminatı I görüşü İngi.'terenin görüşünden ay Mudurlugunce tahkikata baslanrr.ıştır. fından biraz daha emniyette hissetSON İŞTİRAK TARİHİ nlkâhta, gerek evlenme toreninde biz yalnız münevverler değil, bütün ti ve doğu cephesine daha büyük ' rılıyordu. Roosevelt, Japonyanın zat bulunmak, çlçek ve telgraf ve Türk milleti elbette büyük tnembir önem verdi. Bunun üzerine Mos mağlub edilmesile Almanyanın mağ mektub gondermek nıretile kutlama KASIM 25 Rebiülevvel 7 lutfunda bulunan muhterem dortları nunlukla karşılamıştır. kova, ikinci cephenin açılması için iub edi'emiyeceğini, bilâkis bütün Fıkre fikirle mukabele edilir, »i. mın şukranırnı kabul buyurmalarını İngiltere nezdinde daha fazla ıs gücün Uzakdoğuya toplanması ügazeteniz vasıtasile rica ederim. lâhla değil; çünkü silâh fikri öldü. rara başladı. Stalin Moskovadaki zerine Hitler'm Avrupayı tamamiAhmed Salih Konrr remez. Bu kanaat, bütün kafalara İngiliz Büyük Elçisine: «ikinci cep I le elıne geçireceğini söylüyorduBaşbakanlık Musteşarı yerieşmelidlr ve bu menfur yola henin açılmaması müşte.ek düşmaGELECEK YAZI: İn?iltere, TiirV. | 6 59 12.01 14.30 1544 18 21 5.15 sapanlar olursa, Biîşbakanımızm nımızm emellerine hizmet etmekte kiyenin harbe girmesini niçin istiS O L Mü Ş ve dediği gibi kafalanmn bin parça edi" E . I 2.15, 7.17J 9.45 12.00| 1.36 12.31 BOZULMAKTA olan dir» diyorduyordu? leceğini bilmelidirler. I A R İ H İ ve E S K İ Sovyet Rttsyamn Boğazlara dair Almanyaya yaptıgı teklifler nelerdi? =haberleri Dünyanın kaybettiği büyük ilim T ı 1 MEVZITLARI [TfEM NALINA M1HJNA Fikre kurşun işlemez! Kahramanlık gunu ve sanat adamı: Benedetto C roce l j Sami Nafiz Tansu Yazan: b u y a n t Bir Şâheser 1 \ 1 E R E N K Ö Y D E 2 EV 29 ARALIK 10 ARALIK Ayrıea Dolgun Para İkramiyesi TÜRK TİCARET BANKASI hal îstanbula gidelim dememişüm [ bu kapıdan, Galatanm o murdar lijeden, kadehini do^durdu, içti, zaten. Köy hayatı abşamadığım oir sokağrndaki meyhane havasından fasulye tabağında çatalıru geadirdi. şey değil ki, ağır gelsin. daha kirli solukla beraber bir a Sonra, konuştu: Zeki rahat bir npfes almıştı. Mü dam girdi. Vapurdan şimdi indim. Bir rüvveti, isteği hüâfma, zorla köy Kapının önünde durdu Gözlerini de deniz var ki, sorma, ağabey! hayatına mahkum etmiş olmuyor kırpıştırarak etrafına bakmdı, o Dağlara çıkıyor, alimallah! Beredu. dumanlı yerde güçlükle seçilen yüz ket, beni tutmaz. Yoksa buraya Buna da memnun oldum, Mü ler arasında, bir tanıdık çehre a turşum gelirdi .. rüvvet, dedi. Bilmiş ol ki yegâne radı. Durakladı, ağzı kulaklanna varaemelim seni mesud etmek, mesud Ortaboylu, otuz yaşlarında kadar rak güldü, çok büyük bir nükte «CtıMHL'KJyET» in TetrikasK Vakjeden: HAMÜİ VAKOGLL görmektir. Senin arzun dışmda bir gözüken bir adamdı. Mavi gömle yapıyormuş gibi gözlerinin içi pışey yapmak istemem. Üzüleceksin ' | i n i n " a ç l k " y a k a s m l c e k e t inin" üstü nldıyarak ilâve etti: Açık pencerelerden giren hafif edemediğim diye çok canım sıkılmi'tl. Böylc ne kıvırmıştı. Sırtında mavi oir zarranlar olmuştu. var? İyi ya işte, meze yapardık, derüzgâr, tül perdeyi kımıldatıyordu. Kaybettiğim bir saadete tekrar ka Bizi köye bağlayan sebebler düşündüğünü görünce ferahladun. spor ceket, ayağmda, bal rcngi bir ğil mi ha?.. İyi ki aklıma geldi. tsZeki: vuşmuş gibiyim. Teşekkür ederim, Zeki. keten pantalon vardı. Kıvırcık saç tavro be! Turşu yok mu, turşu? ohnası üzülmene kâfi değil mi? Pencereyi brteyim mi? Üşür Uzaktan bir köpek sesi duyulda ları, kalkık, omuzlan, kıyafetinin Mürüvvet, gelin esvabına benzi Beni çok iyi anlamış bir insan Var pasam! mıisün? diye sordu. yen beyaz bir tuvalet giymişti. Gi olduğunu görüyorum, Zeki. Sana Sonra, bir horoz öttü. perişanhğile karışınca, ona bir kül Getirsene! Hayır, kalsın. ben açık yata yilmesi ve çıkarıiması biraz güç belli etmek istemedim, ama sahiZeki güldü: hanbeyi hali veriyordu. Reşid sabırsızlandı. nm. Ama siz üşürseniz... olan bu tuvaleti, Zekinin yardımile den üzüldüm. Maamafih, sonra dü Horozlar ötüyor, yavrucuğum Dibdeki masadan, el işaretile Amma uzun ettin yahu! AB Hayır. Ben de pencere açık arkasından çıkardı, geceliğini giy şündüm İstanbulda yerleşmemize, Neredeyse sabah olacak. Uykun kendisini çağıran ahpabını görün latsana! Seni bekliyonun. yatarım Buna memnun oldum De di; pencerenin önünde bir müddet bunlar şimdilik mâni olabilir. Za gelmedi mi? ce, o tarafa doğru yürüdü. Masa Dur be ağabey. Anlatacağız, daha oturup konuştular. Biribirine manla vaziyet düzelecektir elbette. mek ki bu hususta uyuşacağızMürüvvet cevab vermedi. nın yanma gelince, teklifsiz bir ha acelen ne? Gülerek Mürüvvetin yanına yak yabancı vücudlerini yakınlaştıra Rukiye hala hayatta kaldığı Zeki kalktı, orta masasına kadar reketle, boş duran iskemleyi çekti, laştı. Gene kadın, lâmbayı yaktık( c a k olan müşterek yatak, ıkiKadehinde kalan rakıyı da yuk l ük müddetçe, içinde bize oda döşedıği yürüdü, lâmbayı üfledi. oturdu. tan sonra, massnır bas'ndan ayrılvarladı. Gelen turşudan aldı. yüreğine de ürküntü veriyor evi bırakıp gitmek kadar, ken Sonra Mürüvvetin yanına dön Merhaba Reşid ağabey. dedi. msmış, ayakta beHprrüşti. j muş gibi, oraya girecekleri ânı diliğinden hediye ettiği mallar: rl Dinle ağabey, dedi. Biraz ge Merhaba Hayri. Ne haber? Zeki, onun iki elini tuttu. r] u . ! sanki kabil olduğu kadar gecikıir reddetmek de imkânsız, değil mi? dü, onu kucakla ı. kollan arasınrla ciktim ama, i? gördüm, lâf değil. yatağına kadar tpşıdı. Hele şükür, gelebildin! daklanna götürdıı, sonra başmı mek istiyorlardı. Pencere önündeki Bir defa, Bursayı altüst ettim. Öy Oyle, ama meselâ, çiftliğin ka'dınp yüzür.e uzun uzun baktı: bu son duraklamadan bilistifaJe, LX Oldu bitti. Ama, dur; hele bir le malumat topladım ki, polia haidaresini bir kâhyaya bırakmak Ne kariar mesudum bilsen Mü Zeki, yüreğindeki endişeyi gidertek yuvarlayayım da kafam yerine evi kiraya verip halayı da yanımıza Meyhanenin camlı kapısını dışa gelsin, anlatınm. İstavro, buraya fiyesi yollasan toplayamazdı. rüvvet, dedi. meğe teşebbüs etti: alıp İstanbula taşınmak imkânı rıdan bir el itti. Neler öğrendin? Gene kadın, çekik gözlerinin sıbir kadeh getir be! Bugün iki defa üzüHüğünü bulunamaz mı? . Neler öğrenmedim ki! Bu rinliğini büsbütün arttıran candan Kapı açılınta, içeriden dışarıya, Garson seğirtti; vaktile beyaz nin Zeki Bey hinoğlu hinin biri tahmın ediyorum, Mürüvvet, dedi. Olabilir. Evet. haklısm. Şu bir bakışia: yüzü görmedi be! Hani sen deli filân diyorsun ya, Nicin Zeki? Neden üzüleyim? halde, demek ki bir mıiddet drha bir sigara dum^nı bu'ntu süzüldü. ken, aylardanberi Ben de öyle Zeki. diye cevab ızgara kofte. bir hayli de\Rİ i ç i n s i n c a b ; r e n k a l m ı ş p a ç a v r a Bırincisi. bu yatak odası: öto köyde oturmak sana fazla ağır geîverdi. nefes koktısile k?':şık çıkan bu ' sile masayı sildi bir kadeh, bir ta öyle deliliğe can kurban. Herif öykil kk ki de. Rukiye ha'anın beni kendi miyecek. lesine akıllı ki, seni beni satar da Bugünü çok eskidenberi bek sine varis yapması. dumanın üstüne kapı tekrar ka bak. çatal geürdi. helvaya verir vallahi! Elb«tt«, c?nım. Vaziyetin icab P'nmıştı. lediğim halde, erişeceğimi ümıd [ Bunların beni Reşidin Hayri diyp hitab ettiği üzecek nesi i ettirdiği kadar kalırız. Beo de derAjılmasile kppanması bir olan j adam, masada yarı ısilmiş duran (Arkası var) R E S İ M L E B İ N İ Z GECE GELEN FOTO SABAH'ta İ H Y A E D İ L İ R . Galatasaray 289 Teh 40108 Konservatuar orkestra konseri Piyanist ömer Refik Yaltkayanın sollst olarak iştirak edecefi Konservatuar orkestra konseri önümuzdeki 30 kasım pazar sabahı saat 11 de Tak. sim Belediye Gazinosunda Cerrral Reld Rey idaresinde verilecektir. MESUD BİB DOĞUM Gazeteci arkada^ımız Türkiye Ajanıl Müdürü Necmi Erkmen ile Beykoz Ortaokulu ev işlerl öğretmeni Nusret Erlonenln evvelki gıin bir kız çocuklan dünyaya gelmif ve yavruya Pırlants adı verllmiştir. Pırîantaya uzun ömur dıler, arkadaşımızı ve eşinl tebrik ederiz. Bn. İPTİHAÇ KARACTK ile Doktor &HMET MİTHAT TEMELÜ Evlendiler. 24/11/952 CUMHURİYET Nüshası 15 kunıştnr Abone şeraiti Türkiye Harie Senellk Aitl aylık Oç kyıık Btr aylık Oatettmiz* Ll/a Kı. 42.00 22.50 12 00 *M Ura Kr. «1.00 «3.OS UM t.OS D I K K A T çonderilen rvraK vm vnztior tdUmuın tod» olunnuu Bafuuırtt kabul