Katalog

CUMHURÎYET 15 Kastm 1952 İKTİBASLAR j Uratıium harbi Her ne kadar Rusya halen At • lantilc ittifakına tam mânasile faik kara, hava ve denizaitı kuvvetleri. ne malikse de zaman bu devletin lehine çalışmamaktadır. Buna nasaran silâh yanşının Moskova tarafından kazanılmıyacağı farzolu nabilir. Şu şartla ki batı gayretine devam etsin. zamanlarda Yugoslav hududuna ya kın Bulgar arazisinde araştırmalar yapıldığı öğrenilmiştir. Bunların ne gibi bir netice vereceği belli oimamakla beraber fazla bir şey beklemenin de doğru olmıyacağı kanaati hâkimdir. Son derece müşkülâtla elde edilen bu malumata dayanan İngiıiz ve Amerikan eksperleri Sovyet Rus yanın hiç değilse önümüzdeki bej sene zarfında Batının atom istihsali sahasında kaydettiği terakkilere yetişemiyeceği kanaatini beslemektedirler. Bu tahminler Ruslann soğuk harbi devam ettirmek azmini, NATO'yu parçalamak gayretlerini ve muvakkat bir müddet içın harbcuyane tasarılanndan vazgeçmiş olmalarını izah etmektedir. =haberleri Öğretmenlerin ders iicretleri D Ü Ş Ü N C E L E R Soylediginüz bilhassa atom silâhı imalâü bahsinde doğmdur. Vakıâ Sovyet Rusya en mühim atom sırlanna, elzem olan ham maddelere ve gereken teknik tesislere sahibdir ama Rus atom is tihsali şefi Beria'nın gösterdiği faaüyetin gitftikçe büyüyen mânialarla karjılaşüğı da »üphe götürmez bir hakikattir. Bu engelleria en mühimierinden biri d« uranium, plutonium ve niobium cevherleriRusyanm ihtiyacını duyduğu anin kifayetsizliğidir. Doğu blokunun elinde bu madenlerden fazla mik tom ham maddeleri kifayetsizliği her ne kadar Batı âlemi lehinde ise tarda bulunmadığı malumdur. de bu hal bazı tehlikeleri de nefBatı âieminin en esaslı mütehas finde toplamaktadlr. Kremlinin Eisiaruıa göre bu oevherler dünya günün birinde bu madde kaynakya ju auretle tevzi edilmis, buiunu lannı zorla ele geçirmege kalkışyor: Atlantik ittifakına dahil dev masından korkulmaktadır. Bu korletlerin topraklarında uranium'un ku bilhassa son zamanlarda Yuyüzde 79 u, plutgnium'un yüzde goslavyada yüksek kaliteli urani81 i ve niobium'un yüzde 76 sı um madenlerinin bulunması üzemevcuddur. rine bir kat daha artmıştır. Vugoslavyada bulunan uranium madenHalbuki Sovyet Rusyada bunlarleri çok genij olup işletmeleri de <3an sırasile yüzde 21, 19 ve 24 niso derece kolaydır. Bu cevherde betinde var. Bu nisbetsizlik Kremplutonium da mevcud olduğu talıni eodisey» düşürm«kten geri kal hakkuk etmiştir. Yugoslavya mamamaktadır. Kaldj ki uzun müddenleri Bulgar hududu civannda bu dettir durmadan işletüen Çekoslounan Morava ve İbar isimli iki nevakyanın Joachimov madenlerile hir arasmdaki topraklardadır. Kıy Saksonyada bulunan madenler armetli cevher toprak sathına gaye tık tükenmek üzert bulunmaktayakın olduğundan işletilmesi kolay ve süratlidir. Mareşal Tito'nun bu Sovyetler bu yüzden 1950 sene buluşun ehemmiyetini idrak ettiği 1 eindenberi «atom cevherleri» araş. muhakkakbr. Çünkü uranium ma tınnak maksadile yüzlerce heyeti denlerinin bulunduğu bölge Yugos kontrol ettikleri âlemin her tara 'av ordusunn işgaline terkedilmif ;ir. fına gandermektedirler. Tki sene evvel Çiniilerle aktediîen bir muahede gereğincc Ruslar MaoTseTung'a tâbi muazzam ülkede bu kıymetli cevherleri aramak ve i}l«tmek hakkını kendilerine hasretmişlerdir. Bu sayede Sovyet jeoloğlan peyk memleketleri gezmekle ka!ıtuyor, aynı zamanda Sinkiang*ı, Mogoüstanı ve Tibet'i de kontrollan altında tutuyoılar. Fakat iyi haber alan Batı çevre.erinin fikrinoe bütün bu araşbrmalar ümid edilen neticeyi vermemiştir. Hattâ Sovyet mütehassıslan Sinkiang müstesna kızıl Çinde ümid edüdiği kadar uranium bu lunmadığını ve bulunan maden'erin işletilmesinin çok yavaş gittiğini ve pahalıya mal olduğunu söylemektedirler. Tibet'in batı bölgesi ve Mogo'istan için de aynı mülâhazalar ileri sürülmektedir. Kamçako yanmadasile Sakalin adasında yapılan araştiTTi3İar da umulan neticeleri vermemişe benziyor. Lehistan Silezya•mda durum aynıdır. Yalnız son Yugoslavyada araştırmalarda bulunan Amerikah mütehassısların Washingtona gönderdikleri rap< ar bir bomba tesiri yapmıştır. Bu raporlar üzerine Yugoslavyaya n,il 'etlerarası sahada atfedilîn kıymet bir kat daha artmıştır. Atlantik itifakına dahil devletler Yugoslav topraklannın Sovyetlerin eline düş mesini artık kat'iyyen tecviz edemezler. Bununla beraber Yugoslavya hükumeti bu madenleri işletmek hakkını hiç bir yabancı devlete vermeğe raa olmamıştır. Fakat bu yolda Birleşik Amerikanın teknik ve malî müzaheretini kabul etmiştir. Şüphe yok ki Kremlin bu atom ham maddelerinin bulunuşundan habertîardır. Bunu bilen karşı taraf, Rusyanm Yugoslavyaya yönelteceği her hangi bir taarruzun umumî bir harbe müncer olacağını Kremlin'e haürlatmaktan geri durnıamaktadıra (Isviçre basınından) G Ü ]\ Bugün öğleye kadar Gurbet aeadır; fakat insan taman ile gurbetlerin türlüsüne ah}ir. Refah ve konfor gurbeti, dost ve arkadaş gurbeti, hattâ uzun eziyetBu ücretlerin yabancı ve azınhk lerden sonra vatan gurbeti bile bailkokullannda 250, ortaokullarda zılan için alıjıian seylerdir. Fakat alışılmıyan bir gurbet vardır ki o 300, liselerde 350 kuruşa da fikirlerin gurbetidir. Şimdi düçıkanlması isteniyot şünüyorum, en iptidaî bir tarzda Yabancı ve azıniık okujlannın hissettiğim fikir gurbetini yarım türkçe dil ve kültür dersi öğret asırdan bir kaç sene evvel bir zamenleri son zamanlarda kıdem ve mana aid bir hâtırada canlandırabarem hakkı istemektedirler. Ay bileceğim. Benim o vakit ne nefrıca, bu hak tanınıncaya kadar, simle yıllarca geçen bir mücadeemsalleri kadar ücret alabilmek lem, ne de tetkik ve mütalea saiçin Bakanhğa teklifte bulunmuş yesinde eıişilmiş fikirm olabilirdi. Iardır. Halen, ilkokul ögTetmeni, Fakat bütün bu sade.iğe rağmen ders başına 150, ortaokul öğretme ilk fikir gurbetini henüz çocuklukni 250 Ve lise öğretmeni 300 kuruş tan ç:km:} bir yaşta bakınız nasıl almaktadır. hissettim: Lisenin ikinci sınıfında Millî Eğıtim Bakanı Tevfik İleri, yammcla oturan Rumelili bir arşehrimizde bu hususu da incelemiş, kadaş bir gün herkesin dersle meşbütün okuilarda hocalara verilen gul olduğu sırada potininin, tabaücretleri kontrol etmiş, bu mevzu nının altından bükülmü», bir kîğıd üzerinde kat'î bir neticeye vanla çıkardı ve bana «Bunu al burada cağı vâdinde bulunmuştur. açma, evde oku ve sonra emniyet Mil.î Eğitim Müdürü Muhiddin ettiğin adamlara okut ve bana geri Akdik de, ilk tedris öğretmenleri getir» dedi. Tas. basmasile basılmış için ders ücretinin en az 250, orta bu kâğıdı koynuma »oktum ve akokul öğretmenleri için 300, lıse jam tatili hasretini canımın tâ içiniçin 350 kuruj olması teklifmde de duydum. Bu esrarlı kâğıd ne bulunmuştur. idi acaba? Eve varır varmaz iik Millî Eğitim Bakanı Konservatu işim bunu okumak oldu. Bu, «Veziri mualisirim Lutfi Ağa» diye arda tetkikler yaptı başlıyan hezl seklinde yazılmış Bir müddettenberi şehrimizde bulunan MilU Eğitim Bakanı Tevfik İleri. dün bir hattı hümayun sureti idi. BuMilli Eğitim Müdürü Ue Konservatuara rada ismi geçen Lutfi Ağa tarihin glderek lcrı heyeti ile görüsmüj. mek hiç de medhü sena ile kaydetmetebin idart işleri üzerinde tetklklerde diği sadrıâzamiardan Mahmud Nebulunmujtur. Bakan. müteakıben, A . merikan Haberler Bürosundaki Güzel dim Paşanın (ki ona Nedimof da Sanatlar Birliğinin bugün açılacak ser derlerdi) başağası iken 6onradan gisini gezmiştir. Ablühamide musahib olan bir usak Millî Eğitim Bakant bu ubah Anka. idi. Ona bu hattı hümayun ile güraya hareket •decektir. ya «adrıâzamlık tevcih olunuyor, Vali ve Belediye Reisinin kendisine her türlü fena yollar, Yalovada tetkikleri zulüm ve işkenceler tavsiye edıliVali ve Belediy* Rei»i dün sabah Yaîovaya gitmiştir. Yalovada ilçenin yor ve devrin en kötü adamlannihtiyaçları etrafında ilgililerden izahat dan kuruimu} bir kabine listesı vealan Prof. Gökay. dilekltrl teıbit ct. riliyordu mi?. bu huıuslarda tesebbüsler yapaBazı kere mizah ve istihza şekcagl va'dinde bulunmujtur. Vali bun. dan «onra Yalova orta okulunu teftlş lindeki hücumlar insanm bilhassa etmij, ögrencilerle konusarak umumt genc dimağlann üzerine pek mükültürlrrini arttırmaları Uvıiyoinde essir oluyor. Bana da öyle oldu. O bulunmujtur. Aldıgımız malumata göre VaU ve vakte kadar mem.ekette ancak sezBelediye Reisi, Yaîovaya gelecek olan diğim istibdad baskısı birdenbire Cumhur Ba;kanı İle birlikt* pazarteti gözümde canlandı. Hattı hümayun günü Ankaraya hareket edecektir. Profesdr Gökay, Ankarada kalacagı şekiindeki o mizahi hezlin mefmüddet zarfında sehrimizin çetidll humi muhalifini düşünmüş olacaihtiyaçları etrafında llgili makamlarla ım ki insan larm nasibi istibdad temaslar yapacaktır. olmadığını anlamıştım; bu acı istihYugoslav gazetecilerinin ikinci zalar ile dolu kâğıdı koynuma tekrar kafilesi de gitti koyunea kalbim, nefsim sanki ge. Yugoslav basın heyetinin ikinci ki( nişlemişti. Fakat bu ferahlığı kenmı dün gabah «aat 8.30 da Devlet Ha. vayollarının bir uçagile Suriyeye git dime hasretmeyi istemiyordummljtir. Heyet oradan Lübnana geçe. Başkalarını da bu zevke iştirak etcektir. Yugoslavlar Suriye ve Lübnan tirmek ve itiraf edeyim ki bunda daki temaslarını bitirdikten sony Kıb biraz da böyle şeyleri taşımak ve ve Yunanistan yollle Yugos'.avya. okumak gibi bir cesaret cakası saya döneceklerdir. tıp o zevki de tatmak istiyordum. Nahiye Müdürleri arasında Fakat bu rakanm tadı çok acı o^du. ,J değişiklik ; Nahiy» mUdurleri arasında yıpılan Evdeki büyüklerinj o, bende, birdeğisikliklere aid liste Bakanlıkça tas denbire hürriyet hasretini uyandıdlk edllerek vilayete gönderilmijtlr. ran kâğıd parçasını elimden alıp Buna göre Karagümrük Nahiye Müdürlüğüne Enver Bayatlı. Kagımpaşa Nahiye Müdiirlügüne Necdet Atılgan, Alemdar Nahiye Müdürlügüne Tümer. kan, Şehremini Nahiye Müdürlüğüne Remzi Giray, Taksim Nahiye Müdürlüğüne Tarık Senegal tayin edilmiş. lerdir. Istanbul Üniversitesi Hukuk Fakül . tesi talebesl, subat devresi imtihanı hakkının tanınması için bir kaç gün evvel bir toplantı yapmışlar ve bu işle uğraşmak üzere bir komisyonu vazifelen dirmişlerdi. 1950 senesi 12 sömettr tale. beleri 17 kasım pazartesi günü saat 11 de Hukuk Fakültesinin bir numarah an. fisinde bir topalntı yapacaklar ve komisyonun faaliyetini inceliyeceklerdir. Fikir gurbeti A. Yazan; ADNAN ADIVAR yakmak istediler; belki haklı idi1 ler, çünkü korku o vakit dağlan değil, sokaklan bekliyordu. Vâdimi yerin» getirmek, sahibine iade etmek üzere kâğıdı ellerinden kurtardım ve potinimin tabanına yerlejtirdim. O ânda evdekiler ile aramda bir fikrî ayn'.ık hasıl olmuftu. Nefem kalmamif, dargın bir yüz takınmıştım. Şimdi anlıyorum ki bu nıhî kırgınlık henüz bir fikir gurbeti değilse bile onun mücadelesinin ilk yorgunluğudur Seneler geçti, «nazende Bosphor'den» nice suîar aktı, onun «afakını nice sisler* sardı Kafalanmız çalıştı; kalblerimiz atü, bunlar hep fikr gurbetinin cidalleri idi. Bir taraftan nefsimizie, muhitimizle bu uğraşmaiar, bu didinmeler devam edip giderken, okuyup gördüklerimizi içimize sindirmeğe çahşırken diğer taraftan da bu gurbeti teskin edebilecek bir muhit aradık. Bunu üç, dö'rt evin muhitinde bulur ve oralara »evinc'e girer, ferahla çıkardık. Bu evler Tevfik Fikretin yalısı, Hüsey.n Cahidin Aksaraydaki evie merhum Cavidin Caealoğlundaki evi idi. Bu evlerin kapısından çıkar çıkmaz kendimızi bir düşman muhite düşmüş esirler gibi hissederdik. Gün olurdu bu manevî esaret ağırlığına tahammül etmek güçleşir, fikir gurbeti o kadar bastınrdı ki hapse gırmeyi veya menfaya gitmeyi arzuladığım olurdu. Bu arzuda ne kadar haklı olduğumu Trablusgarbte menfî arkadaslann arasında geçirdiğim kısa zamanda anlamıştım. O kızgın güneşin altında, kızgın kumlann üstünde sanki fikir gurbeti tamamen erimişti Bu fikir gurbetinin eziyetlerine dayanmak hayli müşküldü; bazıları bu eziyetlrei hafifletmek için insandan kaçar bir tavır alırlardı. Bu tavır bazılarında âdeta dindeki itikaf kadar kuvvetli bir insanlardan ayrılma şekli alırdı. İtikâfta olduğu gibi nefsini hapsile terbiye etmek için değil, fikir gurbetinin eziyetinden kurtulmak için müracaat edilen bir çare olması itibarile ahlâk noktasmdan bu hareketin bir de hodkâmlık unsuru olduğu inkâr edilemez. Maamafih doğrudan doğruya kimseye zaran dokunmıyan bu hodkâmlıklann büyük bir ahlâki kabahat olduğunu zannetmiyorum. Ancak âmme işlerinde kendisinden fayda memul edilenlerin hizmet yaşlarında iken fikir gurbetine kendilerini bırakmaları her vakit tenkid edilmij bir tavırdır. Gencliğimizde fikir gurbetinin verdiği derdlerle insanlardan kaçıp Hisarın tepesine çıkan şairi içimizden bir hayli zaman tenkid ettik idi. Fakat onu hodkâmlıkla ithama hakkımız yokru. O îiirlerile vatanî vazifesini yapıyordu. Fakat ona herkes deli, hırçm, «herkesin gittiği yoldan sapmi}, herkesin yıktığı evhamı hahikat yaprrus» diyordu. Çünkü istiyorlardı ki o da çoklan gibi değigsin, beyaza kara, karaya beyaz desin. Bunu yapamıyanların cezası fikir gurbet ne uğramak t [HEM fpj=J) n NALINA M1HINA Dünya nereye gidiyor? başlık, ilk Adnan ACELE EDİNİZ Bugün son günüdür. 15 kasım 1952 tarihine kadar SÜMERBANK'ta Açtıracağınız 1 5 0 Liralık bir Hesapla Suadiye Tan durağında Müstakil ve konforlu evi SUNERBANK İZMIRDE BİR YENİ AJANS DAHA kazenabillrsinlz. Hukuk öğrencilerinin şubat devresi imtihan haklan BİR TEK 15 0 l O O O İ O O LİRA 1LE tt Kssım 1952 de Holanda Kraliyet Havayoliarı yeni Telafon numaralan KLM A L T IN 3» Aralık 1952 de HABERLER ^ İSRAELİN ilk Cumhur Bafkanı Prof. Hayim Weizmann'ı anmak için dün saat 12 de Neve Senagogunda bir âyin yapılmıştır. Bu âyinde Vali mu. vini, PatriK Athenagoras'ın mümessili. bütün kordiplamatik. İsraelin Ankara elçisi Elyahu Sasso ve konsoloı Mose ve gazeteciler bulunmuslardır. • UNESCO tarafından tertib edilen renkli reprodüksiyon sergisinin ikinclsi bugün saat 15 te Beşiktaştaki resim ve heykel müzesinde açılacaktır. •• GÖÇMENLER Derneginin yıllık * kongresi 17 kasım pazartesi günü saat 10 da Marmara lokalinde yapılacaktır. ALTIN Kazansbilirsinlz. tzmir KARŞTTAKA Ajansında açtıracağınız 100 Liralık bir hesab için acele ediniz. 44693 44694 45914 TURHOI TİCARET Ltd. Şti. YENIGUN Büyük yarına YENİGÜN'den gidÜir. AKBANK 1953 M O D A S I METALİZE DERİLER Yalnız AKBANK (Her yerde emrinizdedir.) KASIM 15 SAFER 26 I V. ] 6.47ı 11.59 14.35 16.51 18.26] 5.05 1.56J 7.07 9.44.12.00J 1.35ı 12 13 ÇOCUKLARINIZIN ALBÜMLERİNİ TAPVCA Kundura ve Çanta Mağazasma jelrniştir. NOT: Bu Pazar vt Pazartesi için dış vitrin sade bu yeniliğe tahsis edilmiştir. Muhakkak gcrünüz. (Bu hafta gelen modellerunizi Uteyiniı.) ı FOTO SABAH'ta çekilmis. resimleri ile S Ü S L E Y İ N İ Z GALATASARAY 289 Tel: 40108 GECE GELEN <rC L'MJHURIYET» in Tetrikası: A 8 Vakleden: HAMDİ VAROGLU kovuldu. yandan da yüreğini ferahlatmıştı. Hala, seni tongaya bastırmış, Omründe böyle yaş tahtaya bas I Hala, ferasetli ve basiretli bir deseneî mamıştı. Rukiye halanın çevirdiği | kadın olduğunu bir kere daha is öyle oldu. Ama isabet olmuf <3olabı nasıl olup da keşfedemedi pat etmiş bulunuyordu. Mürüvve basüğım Tuzağı hissetseydim, bu ğine jaşıyordu. Fakat keşfedilir gi tin, Zekiyi tehlikeli bir yola sürük netice alınamıyacaktı. Zekinin evbi de değildi. Hala, Reşidi arayıp lemek şöyle dursun, ileride belir lenmesi hayırlı gözüküyor bana. bulmasını rica eden mektubunda mesi muhtemel tehlikelerden ko Evet, halanın görüşü doğru, o kadar samimî bir lisan kullanmış, ruyacak bir vasıta olduğuna ma muhakemesi yerinde. Inşallah, kâöyle sureti haktan görünmüştü ki, demki inanmıştı, artık korku kal bustan artık kurtulacağızsözlerini hakikat zannetmemeğe im mamış demekti. Zekinin, günün Galiba öyle. kân yoktu. birinde, eskiye rahmet okutacak vn Tanğm asıl fenasına giden cihet, çapta ölçüsüz bir çılgınlık yapması Mürüvvetin eski kocası, son ziolan olduktan sonra. kendisi, Zeki ihtimali bertaraf edilmişti. yaretinden ancak bir hafta sonra dle Mürüvvetin nişanlanmalannı Boyle olunca, öteki mesele, Mü f tekrar Tarığı görmeğe geldi Arahiç umulmadık bir tesadüften ibaret saydığı halde, Reşidin bu işte ruvvetın kocasının imslı sözlerle | yd a giren bu fasıla, Tanğı meraka karşı çok haki manevrayı sezmeğe muvaffak ris, üstelik de paraya çok muhtac oîması, kendisinin bir oyuna alet tesirini kaybediyordu. Tank, bu yürek ferahlığına ka olan bu adam, Mürüvvetten ümidiedildiğini anlamasıydı. Adam, her,ı vuşunca, Ekreme de teselli koştur ni kesip parasını alarak çekilmesi •eye rağmen, bu meseleyi bir izzeti j mak istedi. Bir taksiye atladı, has icab ederken, tersine, hiç gözük•" " nefis meselesi telâkki etmekte de taneye gitti. mediğine göre, acaba sahiden bir mek ki haklı idi. . Doktor Eicrernin o gün ameliyatı şeyler yapmağa mı hazırlanıyordu? Rukiye halanın, vaziyeti lyıuen || yoKtu. Kardeşinın geldiğini haber ( Tanğın içine yeniden kurt düşiyiden yoktu. R.araeşmın geldiğini haber , ™İU,, , U ı ; » ı lyiye aydınlatan mektubu, Tanğın, i alınca, hemen indi. Tank, mektubu j müştü. Günler geçtikje, eUaiına Tank, mektubu okuyup bitirdik I bir hileye kurban olmak bakımın uzattı. Ekrem, mektubu dikkatle ten sonra, derin derin düşünmeğe dan canını sıkmakla beraber, öte okuduktan sonra bir kahkaha attı. tehlike ağı örüldüğünü daha kuv başladı. vetle sezinliyor, bu tehlikenin müp Son görüşmemiıdenbeTİ bir hafta geçti, beyefendi. Bu kadar zahemliği, onu büsbütün üzüyordu. Nihayet, haftasına, bir akşam mandır nerede kaldığımı merak etüstü, yazıhanedeki kâtib, Reşidin mişsinizdir, tabiî. Tank, lâkırdının sonu nereye geldiğini haber verince yüreği ferahladı. Ona verilecek parayı çok varacağını kestirememekle beratan hazırlamış, kasanın bir gözüne ber, haflf bir yürek çarpıntısı duykoymuştu. du. Bu başlangıç hayra alâmet göReşidi güleryüzle karşıladı. Fa zükmüyordu. kat onun, o gün de, eski dalkavuk Zoraki bir tebessümle cevab tavırlı, bükük boyunlu adam halin verdi: de olmadığını görünce, yeniden Tabiî. O gün biraz sinirli idivesveselendi. niz de... Maamafih, nasıl olsa geBununla beraber, bir şey 11111 leceğinizi biliyordum. Nitekim, paetmedi, yer gösterdi, hal hatır ranızı işte hazırladım, görüyorsordu. Sonra, ağnyan dişini bir an sunuz. evvel çektirip kurtulmak istiyen Evet. Bu bir hafta zarfında bir hasta gibi, musallat fikirden tahkikatle meşguldüm de onun için kurtulmsk için kalktı, kasaya doğru yürüdü, para zarfını çıkardı, gelemedim. Tahkikatla mı? Ne tahkikatı? tekrar masasının başına gelip o Köyde bir tahkikat yaptırmak turdu. icab etti. Tahkikatımın neticesi, ne Buyurun, Reşid Bey, dedi. Siyalan löyliyeyim, hiç de lehinizde ze olan borcumuz. Reşid elini uzatıp zarh aldı. Hâlâ değil, Tank Bey. Anlayamıyorum, ne demek isgülmiyen yüzile: tiyorsunuz? Köydeki tahkikatla be Teşekkür ederim, dedi. Lutfen sayınız. Bin alü yüz nim ne alâkam var? Şahsan bir alâkanız yok. Aileyirmi liradır. nizden bahsetmek Utiyorum. Reşid, zarfı açtı, içinden çıkardığı Biraz snstu. Sözlerinin daha teparalan saydı. Tamamdı. Zarfı cesirli olmasını temin etmek için, bine yerleştirdi. Tarığın, son cümle üzerinde bir Tank, onun artık çekilip gitme parça durup düşiınmesini istiyordu. sini bekliyordu. Bu üzücü i§, böySonra devam etti: lece sona erecek, bu fasıl kapana Evvelce de söylemiştim, ben caktı. Lâkin beriki, yerinden kal bir dalavereye kurban oldum. Bu kacağı yerde, daha ziyade yerleşti, dalavereyi ailenize yakıştıra'.adım ayak ayak üstüne atü, konujmağa \ demiştim. Meğer dalavere benim zannettiğim kadar da basit değilmi}. Beyefendi, kanun adamı olacaksınız! Sorarım size, biçare bir kadını bu şekilde aldatmağa kanun müsaade eder mi? Neler söylüyorsun Allah aşkına? Ne aldatması, hangi kadını? Açık konuşun da, bütün bu sözlerle neyi kasdettiğinizi anlayayun. Sözleriniz çok muammah . Reşid .istihfafla güldü! Aman beyefendi, rica ederim. Içimizde bir yabancı bulunsaydı, bu mukabelenize belki hak verirdim! Ama yalnızu, birbirimizi tanıyoruz, biliyoruz, hakikatleri kim den saklıyacağız? Bilmemezlikten gelmeniz işimizi uzatmaktan başka fayda vernıez. Tank, üzerine bastıkça dibe doğ ru gömülen kahbe bir zemin üzerinde yürüyormuş. gibi bir hisse kapıldı. Ayaklannın altına bir tuzak kurulmakta olduğunu hissediyor, fakat tuzağın mahiyetini kavrayamıyordu. Muhatabının imah sözleri, hiç şüphe yok, tehlikeli bir neticeye bağlanacaktı. Bir hafta evvel ortaya attığı tehdidi yerin» getirmeğ» hazırlandığı anlaşıhyordu. Onun için, yumuşak davranmamak, zaaf göstermemek lâzımdı. İmah sözlerle başlayan tehdide ilk mukabelesi ne kadar sert olursa, karşısındakinin ileri gitmekte ces?'eti o kadar azahrdı. Kaşlarını ça\.U: | | f ••'^ Menderes kabinesinde ".,.." Bayındırlık Bakanı olsı idi. Bu hastalığı sessiz, sadasız çe Bolu milletvekili, güzide General kenleri kendi haline bırakmak, Fahri Belen'in son günlerd« neşüzerlerine varmamak en doğru rettiği esere verdiği isimdir. Muyoldur. Çünkü bilmelidir ki böy harririn «Siyasî ve askerî tetkikle insanlar eğer «cumhura muha ler, üçüncü cihan harbi hakkıntia lefet hatadır» düsturunun tam ak yorumlar» yaptığı bn eser dddî sine hareket ediyorlarsa bunun bir tetkik ve tetebbuun mahsulüiçin onlann asabî bünyeleruıde dür; üzerinde durduğu mühim bir başkahk olacağını hesaba ka mevzular itibarile hakikaten oknntarak hemen bir hücuma geçme mava ve düşünmeğe değer. General Fahri Belen kitabında mek insafa muvafıkür.. İkinci Dünya Harbi sonundaki dünBir zamanlar Ankarada şair mer hum Mehmed Akifi yalnız cami yaya mütefekkir bir asker fförile de, Mecliste veyahud Taceddin bakıyor; üçüncü bir dünya harbi dergâhında görenler onun da in ihtimalleri ile sulh ümidlerini, Sovsandan kaçar müteazzım, kıncı yet Rusyanm bir harbe hazır olup bir zat olduğunu söylerlerdi. Hal , olmadığını, Kızıl Çarlığın zayıl ve buki ben onu dergâhta bir kaç kere jkuv\etli taraflannı tetkik ediyor; ziyaret etükten sonra onun da bir Batılılann da askerî kudretlerini fikir gurbetinde yaşadığını sezmiş ve harb hazırlıklannı gözden geçitim. Hürriyet, ahlâk, ferağat gibi riyor. Bu husustaki kanaati jöymefhumlara karşı zaman zaman ledir: «Sovyet Rusya bir dünya harbiduyduğum fikir gurbetini düşüneni kazanacak durumda olmadıgı rek merhum Mehmed Akifi tenkid elmek asla hatınma gelmezdi. Şü gibi mahdud hedefli kazanc imkân kürler olsun ki bu gurbet eziyeti lan da günden güne azalmaktadır. bir dakika aman vermez bir has Batılılann bugünkü hazırlıklan da talık gibi sürüp gitmiyor. Her fikir Rus istilâsını muayyen sahalarda garibinin gurbetini unutup hasre durduracak bir dereceye gelmişsa tine kavuştuğu demler oluyor. Me de derhal mukabil darbe vurabilselâ Mehmed Akif merhum son Os mek için daha büyük hazırkklara manlı Meclisi Meb'uusanına eski ihtiyac vardır.» Kitahın «Atlantik Paktı eephearkadaşım Hikmet Beyle (Bayur) sinde Türkiye» başlıklı faslmda, gelip bizlerle konuştuğu zaman onun yüzünde fikir gurbeti ezasının memleketimizin büyük stratejik eçizgilerini değil «Çiğnerim, çigneni hemmiyetini, NewYork'U iken rim, hakkı tutar kaldınnm» azmi kendisile uzun bir göriişme yaptınin işaretlerini gördüğümü hâlâ ğım Amerikan askeri muharriri bin başı Fielding Elliot'nun «Eğer Ruslıatırlıyorum. ya Taarruz Ederse» isimli kitabuıTıpkı bunun gibi Meşrutiyeti mü dan aldığı şu parça ile ifad« ediyor: teakıb memlekete dönünce vatan «Ortadoğunun Sovyet istUAana gurbetinden kurtulduğumuz sırakarşı savunması meselesi bir tekcrda Tevfik Fikreti, Tanin gazetesileğin kendi meyli etrafında döanin yazı odasında iş gömleğile görmesi gibi dönüp dolaşıp Tflrkiya düğüm zaman onun da fikir gur etrafında toplanmaktadır. Eğer betinin üstüne o is gömleğini çek Türkiye tutunabilirse Sovyetlerin ; m= oHuçunıı fezmiştim ileri hareket yolu kapanmiîtır. Fakat bu fikir gurbetinin şifa Eğer Türkiye dayanabilİTBe, Tttrdevreleri ne yazık ki uzun sürkiyedeki hava üslerinl kuUanmak müyor. Ya biçare fikir garibinin suretile Amerikan hava kuw»tlerl gurbeti bir isyan hamlesile sona başlıca Rus endüstri bölgelerinl «ierivor. yahud da içine düştüğü ve lip süpürmeye muktedir olabilir v« hattâ bazan kendi seçtiçi muhat, işte o zaman Sovyet kudret ve kapatlayınca sökün eden kirli daiga biliyetinin hayat kanı kurumaya lar denizin meddile kenara atılan başlar. yosunlar gibi onu da kenara atıyor. Eğer Türkiye tutunamazıa, «ğer Vahud gurbetzedenin etrafını san Türk maniası Sovyet taarruzu öyor; şimdi o adasında gone yalnız nünde bir harabeye döners» o zadır ve gÖ7İeri ufVa d'kili, yanına man, İran, Irak, Suriye v« belki insanlar gelecek diye korkup dur Filistin, Ürdün, Ruı istilftsına karm'ktaHır. lîalhııki knrkarak bir sey şı tamamile açılır; Basra kflrfeziyok, artık herkes ondan kaçar. Ka nin ve Süveyş Kanalıruın da elde çanlnra darılmağa da hakkı yoktur; tutulması mümkün olamaz. Bunun insandan kaçandan bir gün gelir sonunda da bugün bu derece büinsanlar da kaçar. yük ümidler bağlanmış olan Kuzey j Afrika üslerini korumak kabıl Prof. Beals şehrimizde olmaz. Sovyetler yeni petrol kaynaklarına da sahib olur. Hulâsa eincelemelcr yapacak .. Amcrikadan davet edilen ve Gazl deccsk olursak Türkive Ortado|uEğitim Enstitlisü1 kadrosunda çalışan nun anahtandır.» Prof. Beals, Istanbuldaki orta dereceli Sayın General, Ame'rfkan askerî okuilarda tetkikl«ae"Balünm»te !sosyal bilgiler ve öğrenciye rehberlik mevzu muharririnin söyledütlerine «Türları üzerinde incelemeler yapmak üze. kiye yalnız Ortadoğunun değil, re sehrimize gelrr.iştir. Balkanların ve Akdenizin de aPro(. Beals dün Milll Eğltlm Müdürü nahtandır» mütaleasını da pek doğMuhiddin Akdik ile. Milli Eğitim Müru olarak ilâve ettikten sonra soydürlügünâe görüîmüjtür. le diyor: Jeofizik şubesi için bina «Türk ordusunun kıymetl ve japılacak Türk askerinin kahramanlığı taktrtanbul Oniversitesi Fen Fakültesin. dir edildiğLni şükranla karşılamakde açılan jeofizik jubesi faaliyete baş. la beraber en az askert yardım gölamıstır. Jeofizik tubesl için, eski İstanbul ren memleketin Türkiye olmasına Erkek Lisesinin bulunduğu .arazide b\t da hayret ediyoruz.» bina yapılmasına karar verilmiş ve biTürkiye kalesinin büyük «tratejik na 310.000 liraya ihale edilmiştir. ehemmiyetini belirtmek hususonda, Kadınlar Birliğinin köy gezileri bu satırlann naçiz muharrirl, mesTürk Kadınlar Birliği İstanbul merkezi altı aydanberl köy geîileri tertib hur Amerikan askerî muharririnin etmektedir. Simdiye kadar Çatalcamn ve sayın Generalin ileri sürdükleri Ahmediye ve Çakıl köylerile Kartalın fikirleri 1947 denberi müdafaa etSarıgazi, Mandıra ve Soğanlık köyleri mekte olduğu gibi, TUrkiyeye daha gezilmis, 168 hastaya bakılmış, 99 hastaya llâc verilmiştir. Geziler sıra. fazla askeri yardım yapılması busında ekiplere doktor ve hemşire de susundaki ısrarlı neşriyarma, ilk refakat etmektedir. Adnan Menderes kabinesl erkâYakında, okuma bilmiyen köylü ka nından ve güzide Türk generalledınlar İçin kurslar açılacaktır. Her mıntakada bir örnek köy mey rinden olan Bolu milletveküimiz dana getirilecek, bunlar, etraflarında. General Fahri Belen gibi kuvvetli ki köyler için aydınlatıcı merkezler bir şahsiyetin de iltihakmı görmekvazifesini görecektir. le bahtiyardır. Köylerde daiml surette yapılacak çaSayın General diyor kl: lısmalar için bir de köy anneliği lh. dası düsünülmektedir. Her köyün bir «Türkiyenin daha kuvvetli ve annesi bulunacak ve bu anne o köyün modern bir orduya sahib olması her türlü isi ile uğraşacaktır. ' Atlantik Paktı cephesini dah« riyaMilletlerarası çalışma teşkîlâtmm , de kuvvetlendirecek ve sulha yarfaaliyeti hakkında konferans dım edecektir. Bu itibarla TürkiMilletlerarası çalışma teskilâtı ida yeye verilecek silâh ve malzeme re heyetinde eski Türkiye mümcssili ve Ankara Hukuk ve Siyasal Bilgiler Fa yardım değil, Batılılan sulha veya kültesi profesörlerlnden. doktor Fazıl zafere ulaştıracak bir vasıtadır.» Sur, dün akşam saat 17.30 da Ticaret Biz de, Amerikan askerî yardıOdası toplantı salonunda Milletlerarası mına temas eden her yaznmzda, Çalı*ma Teskilâtı ve faaliyeti hakkında «Türkiyeye yapılacak silâh ve malmünakaşalı bir konferans vermiştir. Kalabalık bir dinleyid kütlesinln zeme yardımı Müttefikkr cephetakib ettiği konferans çok alâka uyan. sinde banşm korunması ve zafedırmış ve hatib çalışma teşkilâtının faaliyeti hakkında hayli ilgl çeken ma. rin kazanılraası yolunda bir garanti, bir sigortadır» diyip durulumat vermijtir. Türkiye İktisadcılar Derneğl bundan yoruz. sonra da seri halinde konferanslar terSayın General kitabında, Ortatib edecektir. doğudan bahsederken «Kuvvetli Zehirlendiği iddia edilen kadın bir Türkiye Ortadoğu savunmasıhastalıktan ölmüş nuı belkemiğini teşkil eder» diynr Bundan bir müddet önce Kadıköyde ve Ortadoğu yüksek komutanlığuıın ölen Afife Anafarta isimli bir kadının kocaaı tarafından zehirlendiği İddia e. doğrudan doğruya NATO Başkodilmis. cesed Morga kaldırılmıstı. mutanhğına bağlanarak bir Türk Bu husustaki Morg raporu dün Kadl. generaline verilmesi fikrini en iyi köy Savcılığına gelmlştir. Raporda, kadının zehirlenmeden değil. umumt za. hal çaresl telâkki ediyor. fiyet ve intanl bir hastalıktan öldügü Eserde «Bir harbde Müttefikler bildirllmistir. Türkiyeye nasıl yardım edebilirErzincanlılar Yardımlaşma Der ler?» faslmda deniz ve hava kuvneğinin yıllık toplanhsı vetlerile yardım görebileceğimize Erzincanlılar Yardımlaşma Derneğl işaret edildikten sonra, Amerikadan nln yıllık genel kurul toplantısı 22 kara kuvvetleri yardunı göremiyekasım cumartesi gunü saat 14 te (ni. tab olmadıgı takdirde 29 kasım günü ceğimizin anlaşıldığını, ancak İnaynı saatte) tstlklâl caddesinde Çiçek gilterenin böyle bir yardnn yapapasajındaki birahanenin üst kat salon bileceği belirtilmekte ve Ortadoğa larında yapılacaktır. savunma teskilâtı kurularak Türk Milll Piyango bu^ün çekiliyor ordusunun kuvvetlendirilmesi lâMilll Plyangonun İS kasım çekilişi zım geldiği mütalea edilmektedir. bugün saat 13^0 da Ankarada yapı. Bu kıymetli eseri okumalannı lacaktır. Ikramiye kazanan numaralar Anka devlet ricalimize, milletvekillerimira radyosil* bu gecc saat 23 te yayın. , idare adamlanmıza, komutanlanacaktır. larımıza, kurmaylanmıza, başmuharrirlerimize, siyasî ve askeri mev zulara dair yazılar yazan muharrirlerimize, bir kelime ile bütün Yazan: Kadri Oğuz 2 perdelik okul piyesl İlk, orta, lise ve köy enstitülerinde temsil edilir Taahhüdlü istiyenler 92 kuruş pul göndermelidirler. Köy Postası Dergisi Nuruosmaniye Cad. 48 İst. SARHOS münevverlerimize tavsiye ederiz. Denzcilik Bankası personelinin sicilleri inceleniyor Öğrendiğüniza gört. Denizcilik Bankası Umum MOdürlüğü, personelinin sldllvinl yeniden tetkik» b«alami|tır. (Arkan var)