Katalog

umhuriyet KURUCUSUrTUNUS N/nf 25 ekım güiu büvık Tukçunün ölumünün yıldo>üpıudüj\ O gün vater.ın bu yüee nraak ıstiyenler Gokalpın h eserleri hakkıııda en doğru eserlennden en kuvvetli pan rlık Yayınevinin Klâsikler •' çjkan Zıya Gokalp isımlı kitafcdv caklardır. Hazırhaı: ALİ Şİ&j|£j GÖ KSEL İ& aı: ZIYA v GÖKALP Tahmine göre değişiklikler önümüzdeki ay zarfında mutlaka yapılacak Bazî çevreler tebeddüllerin asgarî üç, azamî beş Bakanlıkta olacağını ileri sürüyorlar Kabinede haberieri tazelendi ••• A ««uı Sajl • in I0O , IU. I c O Telgraf v« mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta Kutusu: Jstânbul No 248 Telefonlar: Umumi Santral Numarası: 24298, Yazı işleri : 24299, Matbaa: 24290 Çarşamba 22 Ekim 1952 Fiatı \^ U*a.. A Şehrimizde yapılan dünkü törenlerden iki intıba: Süvari jedek asteğmenler jeçid resminde ve istihkâra jedek asteğmenler yemin «deflerken Parti Geliri emokrasimizin istikbali bakımından lâiklik dava sı kadar uzerinde ehemmiyetle durulması gerekcn bir başka dava da partilerin geîir kaynakları mevzuu ile ilgiHdir. Siyasî partiler hava ile yaşayamaz; bu teşekkulleri yürütmek için para lâzımdır. Par tinin burolan vardır, bütün mesaisini buralara vakfeden adamlar vaıdır. Paıti>e aid siyasi prensipleri yavmak maksadile parti tarafından çıkanlan gazeteler \ardır. Nihayet, en geç dort >ılda bir tekrarlanan »eçimler vardır. Butun bu işlere para ister. Batı memlekctlerinde siyasi partilerin baslıca gelir kaynağını parti iivelerince odenen aidatlar teşkil eder. Bunun dışında arasıra müsamereler, balolar tertibi, jahud da «nginlerin hibesi ile de bütçeyi denkleştirmeğe çalışmak ntümkündür. Faüat dediğiffl gibi esas gelir kaynağı, bütün içtimai kulüblerde olduğu gibi partiye yazılırken uyelerin vermeji kabul ettikleri küçük birer aidattan ibarettir. Yüx binlerce. milyonlarca insanın muntazaman odediği bu ra"*•" " ' " " " " bir yekun tutar. pa e bu sayede ne bir kimseye, ne de dev lete yük olmadan kendi ülkülerini gerçekleştirme yolunda gönül rahatlığı ile çahşırlar. Aidatını muay yen fasılalarla öderniyenlerin parti ile ilişiği kesilir. Üye olarak bunş kl lar parti içinde söz ve oy haklanm tamamile kaybederler. Bizde bu çok mühim noktaya ne yazık ki ilk günündenberi riayrt edilmemiştir. Mümkün olduğu kadar fazla üye loplanvak gayretile defterlere isimler doldurulmuş. fakat bunlardan çoğunun karsısma aidat olarak sıfır rakamı kaydolunmnştur. Siyasî partiler en tabii ve esaslı gelir kaynaklanndan boylece mahrum kalınca ne olmuştur? Ajağı yukarı şn olmuştur: Falao yerde A partisi kodamanlanndaa Bay AH oraya aid parti masraflannın büyük bir kısmını üzerine alntıstır, bir kaç arkadaşı da ona yardun etmektedir. Aynı yerde B partisi zenginlerinden Bay Veli. belki o da bir kaç arkadaşının yardımile, kendi partisinin masraflannı sırtmda taşunaktadır. Bu vatandaşlann çoğu bu işi sırf vatan a^kile yapmaktadırlar, ona ;üphemİ2 yok. Fakat dikkat edelim: Vatandaş Ali ile vatandaş Velinin karşılıklı masraflannı yüklendikleri tesekküller birer Darüt Taümi MusiJd cemiyeti değildir. Bahis mevzuu, memleketin kaderini yüriitmek iddiasile çarpışan siyasî parrilerdir. Bunlardan faraza A partisi iktidara geçtiği zaman, Bay Ali, önce fedakârhk karşılıği mevki sahibi kıldıği veya öyle sandığiarkadaşlanndan hiç bir sey istemiyecek midir? Bay Alinin son derere idealist, melek gibi bir adam olduğunu kabul edelim, yurdumuzdaki bütün parrileri böyle farzetmeğe vr bu faraziye üzerine siyasî bir rejim kormaya hnkân var nudır? NADİR NADİ Arkast Sa. 3. Sü. 5 te Ankara 21 (Telefonla) Bakaniar Kurulunda bazı değişikl'kler olacağına daır haberler, Buyuk Mıllet Meclismin arılışı ^rifesinde tekrar dola<smağa başlamıstır. Tahmmlere göre değişıklıkler, önumüzdeki ay zarfında (belki bıraz önce. veya biraz sonra) fakat ergeç vaki olacaktır. Değişıkhğe uğravacak veya hud yer değiştirecekler ar?smda Milıi Savunma, Mıllî Eâitim. hat tâ Ca'ışma Bakanlarından bahsedilmekte ve bazı çevrelerde bu tebeddulün asgarî üç ve azamî beş Bakanlıkta olacağı ıleri sürülmektedir. Bu haberleri Meclisin açılışı arıfelerinde çıkarılması mutad Arkası Sa. 6, S>i. 3 te Bayarın Atina seyahati Cıımhur Başkanının kasım ayinın son (fünlerinde Yunanistanda beklendiği bildiriliyor Atina 21 (Anka) Dıs İşleri Bakanlığ'ndan bugün neşerdıien bir tebuğe gore, Yunanistanı zıyaret edecek olan Turkıye Cumhur Baskanmın kasım ayı son arında Yunanıstana ge^mesi ıçin Dıj I^lerı Ba kanhğınm Tıirk Buvük Eiçıliğ ne resmen müracaat ederek malumat beyan ettiğı açıklanmıştır Turkıye Cumhur Baskanı sayın Celâl Ba>ar kasın ay.nın son gunlerinde Yunanıstana gelmış olacaktır. 3086 yedek asteğmenimiz dün Orduya katıldılar Koreye gidecek , yeni yedek subaylar Ankara 21 (Telefonla) Yedek Subay okulundan bu devre merun olan asteğmenlerden Koreve bit çâi]nutiSa«jQ>9iJ6^ müzdeki hafta içinde uçakla Koreye gidecek olan asteğmenler şunlardır: * Ferıdun Aituna. Ahmed Comerd, Acar Acun, Huseyin KocanŞlu, Ya\iız Uysal, Ercumend Anar. Isak Kohen. Celâl Cağlar. Üstun Ustvndağ, Mukbıl Özyoruk. Av arr. El. bin, Kâmıl Soy. Mehmed Şk'ar, Bekir Şenocak, Ercumend Acar Elçiler arasında yeni tayin ve nakiller Suad Hayri Ürgüblünün Bonn, Orgeneral Izzet Aksalurun Tokyo, Ahmed Cevad Üstünün Ottava, Cemil Vahinin Buenos Aires elçıliklerine tayinleri yüksek tasdıkten çıkü (a.a.) Orgeneral Tokyo büyük clİsleri Bakanhgı yüksek muşavırlerinden büyük elçi Ah med Cevad Üstünün Ottava büyük elçıliğine, Kayseri mılletvekılı Suad Hayri Urgüblünün Bonn büyük elçiliğine, Şam birinci »uuf elçisi Nedim Veysel Hkinin Bağdad birinci elçıliğine, Helsinki elçisi Kesjnıj mal Nejad Kavurun Sofya birinci sınıf elçıliğine, Telâviv elçiji Seyfullah Esinin Vinaya elçiliğine, Sofa elçisi Şefkati İstinyelinin Telâiv elçiliğine, Avrupa konseyi iserine memur maslahatgüzar Nureddin Pınann Meksiko elçüiğine, merkezde umum müdür Tank Emin Yeniseyin Helsinki elçiliğüıe Londra başkonsolosluğunu tedvire memur maslahatgâzar Cemil Vafinin Buenos Aires elçıliğine, Amman birinci sınıf elçisi Agâh Akselm Belgrad büyük elçiliğine, Prag birinci sınıf elçisi Salâhaddin Arbelin Karaşi büjiık elçiliğine, Dıs işleri Bakanhgı umumi kâtib Arkası Sa. 6, Sü. 4 te Ankara 21 Şehrimizdeki ve nenleketin «uhtelif bölğelerindeki Yedek Subay Okullannda büyük törenler yapıldı Memleketin muhtelif bölgelerinde ki Yedek Subay okullannda eğitim goren direnciler dün törenle djploI malannı alarak orduya katılıruşlar|dır. Şehrimizdeki Uçaksavar, Süvari ve Istihkâm Okulunda bulunan öğrenciler dün «abah tat 10 da Harbiyede toplanmıslar ve Taksime giderek Cumhuriyet âbidesine bir çelenk koymuşlardır. Oğleden sonra okullarına dönen genc asteğmenler törenle diplomalannı almışlardır. Uçaksavar okulund» tfçaksavar TopçS öfeultSıdân me " zun olan 139 öğrenciye dün saat 15 te törenle diplomalan verilmistir. Törene İstiklâl marşile başIanmış ve derece alan öğrencilere mükâfatlan arkadasımız Abidin Daver tarafından verilmiştir. Mü ' teakıben okul komutanı Tuğgeneral Emin Gürler bir hitabede bulunarak öğrencıleri tebrık etmiş ve ordu hayatmda basanlar dilemijtir. Bonn Bu\ uk Elçisi Suad Hayri L'rgüblü Dünya Tütün Komitesi toplandı Tekel Unıın Müdürlüğünde başhyan komite çalışmalarına 13 nemleket delegesi iştirak ediyor Dünya Tütün Teşkilâtı Hazırhk Konutesi dün sabah Tekel Umum Müdürlüğünde top'anmıştır. Kuba ve Brezilya mümessillerı haric olmak üzere aşağıdaki memleket mümessıleri içtımada hazır bulunmuştur. Almanya, Belçika, Kanada, Amerika, Fransa, Yunanistan, Türkiye, Hindistan, İtalya, Japonya, Holanda, Şimalî Rodezya, İngiltere. Kongre başkanı Amerika mümessilı Dr. J. B. Hudson, kısa bir hıtabe ile celseyi açmış, müteakıben başkan vekılı Türkiye mümessih Kenan Yalter, delegelere Turk hükumeti namuıa (Hoş geldıniz« demistır. * Hazır.anan gündeme göre, önce usul« aid mevrular görüşulmüş v« Arkası Sa. 6, Sü. 4 te Washington 21 (Usis) Başkan Truman. fındık ithalini tahdid edecek kontenjanı kabul etmemiştır. Bırleşik Amerıka gıimrük tarifesi komisyonunun fındık ithalinin tahdidı hususundaki tavsıyesini redde den Başkan Truman, ithal olunan fındık nevilerinin Amerıkan fındık endüstrisine ciddî bir tehdid teşkil etmediğine ve etmiyeceğıne inan A r k a s ı S a . 5, S ü . l d e dığını, bu bakımdan yenı tahdid lerın konması icab etmedığüıi açık lamıştır. Beyanatmda Truman şöyle demiştir: «Fındık ithalı üzerine konacak tahdidlerin yükünü tamam'.le Türkiye hissedecektir. Bu hal onun Dunkü sabah gazetelerinden basenehk dolar kazancından 1,500,000 dolar eksiltecektir. Tavsiye edılen zılarında, tstanbul Emniyet Müdükontenjanın kabulü. Türkiyenın rü Ahmed Tekelioğlunun munhal mall buhranlarile mücadele etme bulunan vahliklerden birine tayin yolunda sarfedılen âcil gayretleri edileceğine daır bir haber çıkmıstır. Bu hususta telefonla gorüştücıddî surette baltalıyacaktır.» ğümüı Emniyet Genel Müdürü Kemal Aygün haberi tekzib ederek böyle bir değişikliğin bahis mevzuu olmadığını söylemistir. Truman ve fındık ihracatımız İstanbul Emtıiyet Nüdürü değişmiyor Bir Amerikan askerî heyeti bugün geliyor Ankara 21 (Telefonla) Amerikan askeri yardım kurulları başkanı ve Avrupadaki Amerikan Kuvvetlerl Komutan Vekıli Orgeneral T. T. Handy başkanlığında bir askerî heyet yarın sabah uçakla şehrimize gelecek, Esenboğa hava ?laSchwei^er Illustriertc Zeitung dergUinın kapağı nında merasimle karşılanacaktır. General, Turkiyedeki müşterek Amerikan askerî yardım heyetının (( bazı toplantılarına iştirak edecek, Ankara bolgesındeki askerî okulİsviçrede neşredüen «Schwizer Sancağın solundaki yazıda «Rus ] lan gezecek ve cumartesi günü Istlluıtrierte Zeitung» ısimli dergi larin yolunu kapatan sancak» iba tanbula gidecektır. nin 7 ekim 1952 tarihli nüshasmm resı bulunmaktadır. Gnl. Rid|jway geliyor kapaguu rukanda görüyorsunuz: Arkası Sa. 6, Sü. 4 te Paris 21 (A.P.) Atlantik paktına dahil devletlenn Avrupa bolgesindeki silâhh ku\rvetleri başkoSarhoşları kusturmak doğru mudur? mutanı General Mathevv Rıdgway'in 3 kasımda Türkıyeyi zıyaret edeceği bugün Muttefik Başkomutanlık Genel Karargâhmdan bildınlmiştir. General Kidgway 7 kasıma kadar Turkiyede kalacaktır. Generalın ziyaret pıor'amı henuz tamamile tesbit edılmemişse de tebliğe gore, «Sayın prafesörlerin sarhoşlan felâketten, cemiyeti General Ridgv,ay Istanbulu zıyahuzursuzluktan koruyan bir tedavi şeklini ceza ve suç ret etmek ve . birkaç askeri tesisi olarak vasıflandırmakla ilmî bir tenakuza düşmüş gözden geçirmek tasav\urundadır. olmalarından korkuyorum» Müttefık Ku\r\etler Başkomut^nı 7 kasımda Parıse dönmuş olacaktır. Sarhojlukla mücadele mevzuunda bü müdahalelerde bulunmağa hiç NATO Hava Kuvvetleri Komutanının Atinadaki beyanatı idari makamlarca alınan bazı karar bır ıdarî makamın salâhiyetı yok. ve tedbirlerin, bu meyanda içkili tur.» Gene hukukçularımızın mütaAtına 21 (ANKA) Atlantik vatandaslarm bel kemıklerınden su Arkast Sa. 6, Sü. 7 de Sa. 6, Sü. 5 te alınmasınm ve hastane'erde bir takım tıbbi ameliye.erle kusturulmalannm kanuna uygun olup olmadığı yolundaki anketımız, umumi efkârda büyük bir alâka uyandırmış bulunmaktadır. Salâhiyetli hukuk adamlanna göre, (sarhoşları kusturmak kanuna aykırıdır ve tedavi «ebeb ve bahanesıle de oisa bu kaBır kaç gün evvel Tahtakalede Salıh Kızıldereyi tabanca ile olduren Mehmed Ilhan dün Adlıyeye gelerek Savcı Başyardımcısı Hicabi Dince teslim olmuştur. Sorgusu yapılan Mehmed şunları söylemistir: « Oletı Sahh bundan epey evvel memlekette dayımı öldurmüşŞehir Mcclisinin dünkü toplan tü. Aılelerimiz arasında uzun zatısında bir üye, inşa halindeki mandanberi bır kan davası güdiılIlıfzıssıhha müessesesine lüzuııı mektedır. Memleketten Istanbula sur para harcanışnu tenkid etti çahşmak için geldım: fakat kısmette adam öldürmek varmış. Hâdıse Şehir Meclisi dün saat 12,30 da gunu saat 1" sıralarında Salihle reıs vekıllerinden Enver Beıkma Tahtakalede karşılaşınca e^ki kınnın başkanhğında toplanmıştır. Bır ler ortaya çıktı. Tabancamı çek.p evvelki oturuma aid zabıt hulâsası ateş ettım. Bunu yapmasaydım o okunduktan sonra gundeme geçil benı vurahıhrdı. Hâdiseden sonra mi|, fehir dahiiinde ath arabaların I hemen Sirkeciye kaçtım, oradan Arkası Sa. 6, Sü. 6 da I Arkast Sa. 6, Su. S te 1 Katil Mehmed İlban Dün de iki otobüs devrildi Rttsların Yolunu Kapatan Sancak,, 2 ölii, 39 ağır ve hafif yaralı var Tekirdağ 21 (Telefonîa) Çanakkaleden Istanbula yolcu taşıyan Gehbolu 13 plâkalı otobüs dün saat 19 da Tekirdağ civannda bir virajı ddnerken karsısma çıkan arabaya çarpmamak için fren yapmıs, fakat yolun çamurlu oluşu yüzünden devrilmiştir. 1 ölü, 2 ağır, 21 hafif yaralı vardır. Yarahlar memleket hastaneeine kaldınlmıştır. Balıkesirde Balıkesir 21 (Telefonla) Bugün Balyarun Ilıca bucağından pa Arkası Sa. 6, Sü. 2 de Hukukçulardan sonra Valiyi dinliyelim Zihni Üner dün gazetecilerle konuşurken MISIR Demiryolları Konferansının kararları Kvnferansa iştirak eden Deviet Demiryolları Umum Müdürü dün Avrupadan döndü Devlet Demiryolları Umum Müdürü Zihni Üner, İtalya, Almanya ve Fransad» yaptığı tetkik seyahatinden donmüstur. Zihni Uner dün saat 15 te yaptığı basın toplantısında leyahati etrafında ıu ızahan vermistir: « Milletlerarası demiryolları münasebetlerini tanzim eden «U. 1 C.» nin Nice'te yaptığı yı'lık toplantıdan donüyorum. Bu seneki demiryollar konferansında, demiryolu nakliyatımızı ilgilendiren |U kararlar alınmıstır: 1 İstanbul Paris arasında S« Arkası Sa. 6, 5ü. 6 da Tahtakale cinayeti faili teslim oldu MELERni Bütün iç yüzile Mısır hâdiseleri, bugünkü durum ve istikbali hakkında tahminler Kahire hususî muhabirimiz Kemal Farukinin Mısır hâdiselermi tam mâna•ile yeni bir ışık altmda gören bu çok şayanı dık kat yaa serisini yanndan itibaren neşre başlıyacağız. Dunkü toplantıdan bir intıb» şikayet!