Katalog

BlZANSlN İÇYÜZÜ HAROLD L A M B Cevlrvn: TEVTÖC SADULLAH adımını atar atmaz, Sabbatiüs'ün , ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Justinien, İmparatorluğun başh oğlu, artık herkesin gözünde, bir ca muharrik kuvveti rolünd*n hü insan evlâdı olmaktan çıkar, an'ane kümdarhğa geçişi tatmin edici bir nin timsali Otokrat hüviyet.ni ikşekilde başardı. İmparator sıfatile, tisab eyierdi. Böylece, dua için mu kafasmdan geçirdiklerinin yürürlü ka'des tasvirlerin önünde dura :uğe konulmasını sağlamak için, bun ra mabeyncilerin, muhafızların, haları sadece yüksek sesie söyleyi , dım ağalarmın refakatinde kabul Zeynebkâmil Doğumevine tam teşekküllü paviyon ilâve vermesi kâfiydi. Justin'in hükmü I salonuna, perde arkasmdaki efsa edilecek altında uzun bir çıraklık devresi | nevi küçük tahta geçerdi. Justinien geçirmişti. İsUdiği işleri yapürraa işaret eder etmez, başmabeynci, bir İstanbull milletvekillerinden Cenın yollarını, ve usullerini mükem. peçe gibi tahtı örten perdeyi çeker, melen biliyordu. açardı. Dışarıda, mücavir odada, lâl Türkgeldi, Füruzan Tekil, Fahreddin Sayımer ile Vali ve BelediYalnız, bu çıraklık devresinde, huzura kabul edilmeyi ümidieyen ye Başkanı Prof. Gokay Üsküdar Justin ne mabeyndekilerin, ne de Şanlılar, nazırlar ve istida sahibZeyneb Kâmil Doğumevine gidehalkın aklına gelmemiş olan, ya leri i'.e Jüstinien'in çağırtmış oldurek servisleri ftezmişler, tamiratı pılması gerekli bazı değişiklikler ğu kimseler bek;eşirlerdi. Gündelik gözden geçirmişlerdlr. tasarlamıstı. Bunlar, ancak hüküm ifler, bir mabeyn memurunun huBu yıl yapılan tsmirlerle modern ran bir imparator sıfatiie bas.arma zura kabul edilip kalabalık saray yı umabileceği çeşidii değ:?ıklık.er ha!kı hakkmda rapor vermesile baş bir hale getirilecek olan hastaneye d: lardı. onu takib eden herkes, taht tam teşekküllü bir paviyon ilâvesi Saraydaki ilk aylar keyif içinde ta oturan kişiye işini anlatmağa için, Şehir Meclisine teklifte bugeçti. Henüz kırk beşinde, zinde baslamazdan evvel, Tanrının seçtiği lunulması kararlaştırılmıştır. Bu liğinin en yüksek seviyesinde, Sab. hükümdara ihtiram makammda suretle Üsküdarlılann hastane ihbatiüs'ün oğlunun yanında parlak, Jüstinien'in kaftanının erguvanî e tiyacı karşılanmış olacaktır. Vali ve Belediye Başkanı hastagüzei bir karısı var. Buna karşılık, teğini öperle'rdi. neden sonra, Anadolu yakası yollagözle görülebiiir düsmanlan yokJüstinien'in bu çifte hüviyetten tu. Nüfuzlu, kudretli Maviier par. sıynlmasma imkân yoktu. An'ane nnı genişletme ameliyesini ve Bostancıda yapılmakta olan varyantı tisi tarafından desteklendikçe, haonun gerek kudretin, gerekse tetkik etmiştir. zinesinin rauvakkaten de olsakudsiyetin muşahhas bir timsali doiu olduğu ju sırada, refikası olmasını âmirdi. Yeryüzünde TanHarb Akademileri dün Teodora ile birlikte, btı ne$e ile rınm iradesini temsil etmesi geçen ilk ayların uzun ve müdebtörenle açıldı itibarile onun hükümleri, odeb bir meçhullük yıllanna kalKara, Deniz. Hava Harb Akademileri bedebumesi için sadece iyilik se nun kararlan kat'î idi. İstese, Ki ile Kurmay SubayUr Doktrin Kurıu ver bir kalem âmiri TO'.Ü oynaması lisenin Patriğinin hükmünü de de. dün Yıldızdakl Harb Akademljl binasmda 952953 ders yıhna baalamıslar. kâfiydi. Belki de, köylü evlâdlan. ğistirebilirdi. Fakat, bu derece ilâ dır. İlk olarak Akademlnln yeni men. hi bir kat'iyet ifade eden mevzuaın sebatkâriiğile, kendi kendini rublarına hltab eden Korgeneral Fehml yetiştırmis kimselerin gururuna ili larda, daima müteyakkız davran Türesel. Akademidekl çahsma metodla. veten kendine hâs bir hayal kud mak, en nihayet aslında, kendisi rı üzerinde gerekli lzahatı vermlı ve daima bilâhar» Kara Harb Akademlsi Komu. retıne sahib olmasa idi, Justinien de de insan olmak itibarile, şahsl zekâ ve maharetine güven tanı Tuğgeneral Avni Çırna», öğrenciböyle yapar geçerdi. lere hltab etmlstir. Bu tedrU yılında mek zorund» idi. Bu, iki taraflı Kara Harb Akadem'.si tedriMtına Ame. Gerçekten, Bizans İmparatorunun bir kılıç kusanmağa benziyordu. rikan ordusuna mensub ıkl blnbaıı 8g. gündelik hayatı, ötedenberi yürüye. Bu vaziyette, bu garib ve yekna rencl olarak kstılmakt&dır. gelen an'aneler deiâletile, değişmez sak çerçeve içine girivermek, önüAnadolu yakası Çatalağzı bir yeknasakhkla tesbit edilmişti. ne arzolunan evrakı mor mürekelektriğile aydınlamyor Pek az uyku ile yetsinmeğe alışmış keble imzalayıp, Tanrının Iradesi İstanbulun Anadolu yakası dUffden oian Justinien, sabahlan, gün doğ bahsinde epey tecrübe ve salâhi ltibaren Çatalagzmdan alınan elektrik mazdan evvel uyanıyor, ekseriya yet sahibi oiması gereken Patriğe cereyanile aydınlanmağa bajlamı»tır yatağının başucundaki lâmbanın de, derdli, müşkül mevzulan ha Vali bunu, dün Şehir Meelisl üyelerlne müjdelemi» bu ışığıle bir kitab okuyarak sarayın vale edivermek en emnivetli yol şılanmıstır. veVali, haber alkıjlarla kar. jehrimlzde elektılk gündelik progranunın başlamasmı değil miydi? sarllyatının gittlkçe artmakt» oldugubekliyordu. Bu yeknesak programı nu sözlerlne İlâve etmiştir. Bunu yapsa dahi, Justinien gene değiştirmeğe çahşmaktansa, buna İlköğretim müfettişlerinin de, yeryüzü hükumetlerinin muuymanın çok daha ko.ay olacağını hakkak ki en meşgul, işi başından dünkü toplantısı daha iik günlerde keşfetmişti. Böy aşkm adamı sayılabilirdi. Gerçektlköğrettnı müfef.işleri dün Milll Egtlece, Justinien kitabını okumağa ten, Libya çölierindeki bir münze t!m Müdürlügünde aylık toplantılarını daimijken, doğan güne$ etrafında vinin duanamesinden, her ikisi de yapmışlardır. Toplan'.ıda. bu sene ele ki müceilâ, ' evaz >t ermerlerden ölü bir adamm emlâki üzerinde a".ınacak eğitim ve öğretim konuları aksediyor, başı üzerinde, altm yai hak iddîa ettikleri takdiıde ev görüşülmüg; semineri idare eden mü. fettişler tarafından seminer çalısmaları dızlarla süslenmiş mavi mozayıkten lâdlık edinilmiş bir öksüzün vergi sonuçları hakkında bllgl verilmis, otavan, tıpkı temsil ettiği şafak se memurlarma karşı açacağı davaya kullann sımf ve jube durumları gbz. ması gibi, okşayıcı ışıklar'.a parıldı kadar her şey, mübalâğasız, istis den geçirilrniştir. Ayrıca: Milli Eğitim Surasına ka. yordu. Pirinc top, günün ilk nasız her şey karar için, tasvib vesaatini (modem saatlerde sabahın ya red için hep onun önüne geti tılacak bir ilköğretim müfettîsile bir ilkokul öğretmeni seçilmlştir. yedisi) belirtmek üzere, su saatine rilirdi. İngiliz ve Amerikalı bankacıların düştüğü zsman Büyiik Hademenin Sabahın saat onu ile 8ğ'e vakti Denizcilik Bankasile temaslan adımları, dış koridorlardan duyulAmerikanın büyük bunkalarından mağa başlardı. Büyük Hademe mü arasında, Büyük Hademe bekleme zakere salonundan Augustesi'a ka salonuna gidip, anahtarlarını her İrving Trust Company'nin müdür mu». vinlerl Mr. J. Estrin ile P. Kurtz ve îndar, kapıları açtıkça, anahtarlan kese göstere göstere, herkesin ö gilterçnin en büyük bankası Barelays nünde fikırdatmak suretiie sabah Bank'ın Umum Müdür muavini Mr. şıkırdar dururdu. kabulünün sona ermek üzere ol Stewenson dün Denizcilik Bankası UO saatte, İmparatorlarını çoktan duğunu ima edebi'.irdi. Sonra, b'ğ.e mum Müdür muavini vekili Osman uyanmış bu.an asil evlâdı saray oğ yemeğinde, Justinien, Teodora'nın Dardağanı ziyaret etmişlerdir. ^anları gümüş leğen içinde yıkan yüzünü, sabahtanberi ilk defa olaİnglliî ve Amerikalı bankacılar. Dema suyu getirirler, masa üzerinde, rak görürdü. Saat ikide ise, İm nizcilik Bankasının rmistakbel faali. yemişten, hurma ve arpa unu paratorun kabul falonuna, yahud yetleri ve yapılacak işbirliği hakkında Osman Daırisğan ile görüşmüşlerdir. çöreğ tıden müteşekkil bir kahvaltı nazırlarının, Psetor'lar Denizcilik Bankosının bankacılık kıs. müdürü, sofrası hazırlarlar, sonra, impara maiiyeciler Logsteti, Devair Nazırı mı 27 ekim pazartesi günü merasimle torlanna beyaz kollu, kızıl kusaklı ilt Silâhlı Kuvvetler Başkumanda açılacaktır. Banka her türlü tasarruf ve mevduatı ipeKten hırkasını giydirmek üzere nının ve arada sırada bizzat Patrieipençe, beklerlerdi. Yiyeceğini, içe ğin de iştirakile hemen bütün ka kabul edecek, sened. havale, kambiyo ve akreditif muameleleri yapacaktır. ceğini bitirdikten sonra da, ancak binesinin kendisini beklediği mec Ayrıca. gemi alan, işleten, inşa îşleri ve ancak Kayser Bazileus'ların gi. !is odasına donmüş oiması iâzım ve deniz nakliyatı l'.e uğraşanlara da kredi sağlayacak, deniz ticaretlnln ko. yebileceği erşuvanî kaftanı tutar dı. runmasına ve gelişmesine çalışacaktır. iardı. Bu kaftanın sağ kolu altında, Bankanın elemanları Denizcilik Baniçinde İmparatorun arması buluMüesses sistem, gündelik idare iş kası bünyesinden alınarak yetlştlrüecek. nan, altm sırma ile işlenmis bir lerini münzevî imparatorun başm ihtisas yapmi5 şefler banka dışından te. levha vardı; sağ omzun üzerinde de dan alâkah devairin almasma mü mln edilecektir. mücevherden yapılmış küre ve saiddi. Romalıiar devrinden bakiye Konservatuann yatılı kısmında keçeden müteşekkil alâmet taşımr. kalan bu devair, bir yığın kâğıdı dcrslere başlandı dı. Kaftanını giydikten sonra asil tıpkı eski ilâhların değirmenleri Betediye Konser\atuarı yatılı kısmıoğ^u gencler İmparatorun başına gibi, yavaş yavaş, fakat kat'iyetle, nırı 26 ncı ders yılı dün Sfcbahtan iti. ucundan paha biçilmez dört inci öğütebilecek verimlilikle işlerdi. baren başlamıjtır. Bu münasebetle nin sarktığı gene paha biçilmez taş Asker! talebler^n baskısile. yahud ok'ilda bir toplar.tı yapılmij ve ders yllı Vali ve Beledlye Bajkanının bir lardan tacı yerleştirirlerdi. Bu iş halkın keyif ve arzusile imparator hltabesile açılmiftır. ier görülürken de mabeynciler gü lar değişir, geiip geçerlerdi ama, Vali, konuşmasınds. yarı.ıın sanat. nün programını İmparatorluk hiz âmme hizmeti değişmeden devam kârlarını yetiftlrecek olan bu müefse metinin alâmeti tüyîer takan dur î eder giderdi. Justin:en'in intizam senln yeni der» yılımı acılma.sında bumadan dinlenmeden at koşturan seven kafası bütün evraka, yerine lunmaktan duydugiı memrulıifu bellrtmlç ve baçarılar dilemlştir. savcılann getirdikleri İmparatorlu göre küçücük kimseler yahud çapMüteakıben mektebln en yaşlı öğret. ğun surasından burasmdan bizzat raz kıhçlar, yahud boru şeklinde meni Muzaffer German ve ckul nıü Kaysere ulaştırılması istenilen ha yuvarianmış parşömenler gibi ayrı dürü Asım Güz»y Direr konusma japberleri bu arada bunların, uzun, ayrı renk ve jekilde işaretlerle mislardır. atlı yolculuklan esnasında, gö'z.e tefrik ve tasnif etmek usulünü teEkim 2 Muharrem 12 ' rini açık tutmak suretile etrafla sis etmişti. Böylece eyaletlerden rmda görebildiklerinin hikâyesini gelen evrak küçücük dağ, nehir, • 5 an'atırlardı. ormanlar, yahud yol resimlerile ec S 3 Ş 0 Günün ilk saatinin sonunda, Bü tiketleniyor; aile işlerine aid yazıyük Hademe kapıya vururdu. Ya ar da. alâkah ailenin armasım tav 5.58 12.03 15.21 17.51 19.23 4.19 tak odasından yahud saray tâbi şıyordu. E 12.04 6 12 9.30 Î2~Ö0 1.3İ 10.27 ' rile Mukaddes Hücrecen dışanya (Arkası var) =haberleri Avrupa İSY AN Üsküdarın hastane ihtiyacı 1 f • T İ«>\ D R CUMHURÎYET 2 Bdm 1952 A. BA II İ$ »L E R müteharrik kambiyo rayiçleri sisteAvrupa istişari meclisinin nıznamini kabul etmek lüzumu ileri sümesinde, iktisadî mevzuların mürülmüştü. Aynı formül, Avrupa zakeresine genif bir yer ayrılmakkonseyinde ilk sözü alan ingiliz tadır. Konseyin toplanacağı tarihmümessili tarafından yapjldığı zalerde, Avrupa iktisadî işbirliği teşman, alâka ve tasvible karşılankilâtı tarafından mufassal bir rapor hazırlanraaktadır. Konseye ka yonu bulmuştur. Almanya ise, sınai letlere tatbık etmesi, menfi netice mıştır. tçinde bulunduğurnuz gene lartılan memleketlerin iktisadî vazi sahada temin ettiği faikiyete rağ vermektedir. Bilhassa İngiltere, yetlerini tahlil eden bu rapor, top men, bir milyonluk bir işsiz kütie kambiyo rayiclerine elâstikiyet ka fında, Avrupa konseyi asil hedelantı devresinin baslangıcmda aza sini sinesinde barındırmak zarure zandıracak bir para sistemine muh finden inhiraf etmiştir. Avrupanın ya dağıtılmaktadır. İktisadî işbirliği tindedir. Ham madde ve istihsal tacdır. Artık Bretton Woods anlaş heyeti umumiyesini değiştirmeksiidarecilerinden ve bazı nazırlardan malzemesi almak için lüzumlu do masının mefluc prensiplerinden ay zin siyasî ve iktisadî sahalarda mumürekkeb bir heyet de, konsey lardan mahrum kalan ve dolar sa rılmak ve yeni bir para konferansı ayyen ve mahallî mevzilere münhasır işbirliği sistemleri kurulmabünyesinde teşekkül eden mahdud hasında mahrec bulamıyan Avru toplamak zarureü vardır. sına doğru gidilmektedir. Avrupa azah bir komite önünde raporu teş pa sanayii sıkmtı içindedir. 1952 seHer üç teklif de, memleketimiz rih etmektedir. Bu izahatı mütea nesinin ilk üç ayında Avrupa tedi ı iktisadiyatı üzerinde tesir yarata müdafaa birliği, kömür ve çelik kıb. mevzu iktisad komisyonunun ye muvazenesinde 800 milyon dolar cak mahiyettedir. Altın fiatlarının birliği gibi teşekküller ile para birruznamesine girmektedir. İktisad acık bulunması, istihsal endeksleri yükselmesi, umumî bir devalüas liği ve siyasî blrlik gibi projeler, komisyonu raporu tetkik ettikten nin menfi seyir göstermesi ve işsiz yon mahiyetindedir. Yalnız bazı Türkiyeyi yeni teşriki mesai nizave muhtelif devletlerin temsilcileri liğin artması; vaziyetin ciddiyetine smaî memleketlerin ve müstemle mının dışında bırakmaktadır. tarafından ileri sürülen temennileri delil teşkil etmektedir. Avrupa konseyinin bünyesinden keci devletlerin menfaatine hizmet dinledikten sonra, rapor hakkındaMexico City toplantılannda. dolar edecek umumî bir devalüasyon, doğan yeni işbirliği sistemleri, ziraki mütaleasmı unrumî heyete bil açığınm kapatıhnasmı hedef tutan dünya fiat muvazencsini toprak ik at ve sanayi memleketleri arasındirmektedir. Umumî heyette, na iki teklif ileri sürülmüştür. Birinci tisadiyatına bağlı milletler aleyhine daki menfaat aynlığını esas tutmak «ırlar kosoitesinden bir zatın yap teklife göre, altın fiatlarının yük çevirebilir. Altın fiatmın dolara tadır. Bir ziraat memleketi olan tığı konuşma ile, raporun müzake seltilmesi, tediye açığını kısmen göre yeniden ayarlanması, dış tica Türkiyenin Avrupa camiası içinde resine başlanmaktadır. Müzakere kapatacak bir çare teşkil etmekte ret rantmı ziraatten sanayie intikal iktisaden yalnız bırakılmasına zeler bazan bir hafta sürmektedir. dir. Dünya altın istihsalinden bü ettirebilir. Sanayi memleketleri, min hazırlıyacak temayülleri kayıd sızlık ve musamaha ile karşılamak Avrupa konseyinde, iktisadî mü yük bir kısmı, Amerika tarafından ham madde ve gıda maddesi ihtikabil değildir. Yeni temayüllerin zakerelerin sıklet merkezi hemen satın almmaktadır. Altın fiatlan yaclanndan bir kısmmı dolar mınve şartların memleketimiz menfaatdaima işbirliği teşkilâtı tarafından yükseltilirse, İngiliz dominyonla takasından temin etmek cihetine nnda ve Avrupa müstemlekelerin gidebilirler. Türkiye bakımından, lerine menfi tesir yapmaması için verilen rapor üzerinde toplanırdı. şimdiden teşebbüse geçmek ve tedBu sene ise, vaziyet değişmiştir. de istihsal edilen san maden mik altın fiatlarını ayarlamak suretile bir almak lâzımdır. Avrupa konseAvrupanın dolar ihtiyacı ve tediye tan genişliyecek ve bu memleket yapılacak umumî bir devalüasyon, yinin faaliyetini bundan sonra gemuvazenesile alâkah mevzular, da lerin döviz hasılatı 2 ilâ 2,5 milyar ihracatı güçleştirecek ve ithalât rek Meclis ve gerek hükumet bünha evvel maliye nazırlannın ve iş dolar artacaktır. Bu takdirde İngil I maddelerini pahalılaştıracak bir ted yesi içinde dikkat ve hassasiyetle birliği idarecilerinin de iştirakile tere İmparatorluğu ile Fransa, İtal birdir. Filvaki geçen sene olduğu takib etmeğe ihtiyac vardır. Mexico City'de toplanan para fonu ya, Almanya, Belçika, Holanda ve gibi bu sene de, Amerika Maliye guvemörler meclisinde görüşül Lüksemburg arasında bir para bir Nazın Mr. Snyder, altın fiatının (1) îngiliz mebusu Boothby'nin müştür. Mexico City toplantılanna liği kurmak suretile Garbt Avru değiştirilmesini kabul etmemiştir. Amerika Maliye Nazın J. Snyder'in payı selâmete çıkarmak ümidi kuv Fakat Avrupanın tediye muvaze ifadesi. de katılması, müzakerelerin Avrupa vetlenecektir. nesi daha ziyade vehamet kesbeder Mesud Cemil jübilesi devletleri nazarmdaki ehemmiyetiIkinci teklife göre, Amerikanm ise, bu yola gidilmek ihtimali varMemnunlyetle haber «ldıgımıza göre, ni arttırmıştır. İktisadi İşbirliği teş gümrük tarifelerini indirmesine ih dır. 14 kasıra cuma gecetl rr.aruf ve kıy. kilâtı idarecilerinden ve nazırlar tiyac gösterilmektedir. Amerikanın İkinci teklif de, ziraat memleket metil sanatkirımıı Mefud Cemil in dan bazılarınm Mexico City'den gümrük tarifelerini indirmesi, Av. leri aleyhinedir. Amerikanın güm 40 ıncı sanat hayatı kutlanacaktır. Bu dönüşlerinde Strasbourg'a gelerek rupa mamullerinin sürümünü art rükleri indirmesi, Avrupa ticareti hususta hazırlıklar hayll Uerlemi?tlr. müzakerelere iştirak etmeleri, para tıracaktır. Fransızlann moda ve nin dolar sahasına intikaline yol Fevkalade zengm bir programla muhte. fonunda görüşülen meselelerin 5n ziynet eşyasını, Almanlann smaî açacaktır. Bu takdirde ihrac malla 5em bir gece tertlb edilecektir. Belediye reis muavinlikJerf plâna alınmasına sebebiyet vermiş istihsallerini ve tngilizlerin otomo | rımızdan bazılan dolar sahasmın Belediye rels muavinliğine billerini, kumaşlannı ve viskileri i rekabetine maruz kalacağı gibi, do len Imar Müdürü Sedad yeni Uyln editir. vazlfoine Mexico City'den Avrupa konse ni (1) Yeni Dünyaya satmalannı lar ödemiyen memleketlerin mal başlamıjtır. tstanbul Val! muavinliğine nakledllen yine intikal eden mevzu. Türkiye ve ham maddeyi dolar sahasından satın almalan gerçekleşecektir. belediye muavinl Celal Izginin yerine bakımından da ehemmiyeti haizdir. almalarını kolaylaştıracaktır. Kambiyo rayiclerine elâstikiyet Mezbaha Müdürü Saffet tayin oluna. İrigiliz. Alman ve İtalyan mebusiaÜçüncü bir teklife göre ise, para verilmesini hedef tutan üçüncü tek caktır. rmm belirttikleri gibi, Avrupa u sistemlerini değiştirmek lâzımdır. lif, Avrupa konseyinde İneiliz mebYugoslav profesörlerinîn fuklarında, bir iktisadî buhranın Bugünkü dünya para nizamı, 1944 usu Boothby tarafından ileri sürültet.'dkleri sona erdi patlak verdiğine dair emareler te toplanan Bretton Woods konfe müştür. Bu sisteme, bizim için bir Blr mtîddettenberi memleketlmlıde vardır. Alman sanayiinin rekabete ransında kabul edilen esaslara tâ yeniük arzetmemektedir. Geçen se 15 inci asr» ve Bosna . Hersek, Make. başlaması, İngilterenin iktisadi va bidir. Halbuki harb sonu iktisadi ne Bütçe Encümeninde, Adnan donya ve Sırbistana ald tarthl veslka ziyetini hayli zorlaştırmıştır. İngil yatı, 1944 te düşünülemiyen sartlar Menderesin de hazır bulunduğu bir ve eserîer üzerinde çalırmakta olan Üsterede, dolar açığını daraltmak za altında inkişaf etmiştir. Milletler toplartıda, Avrupa konionktürünün küb ve Sarayova ÜnKersitelerine men. sub Yugoslav profeıcrlert tetkiklerinl ruretile ithalât kısılmış ve halk arası pftra fanunun sabit kambiyo | inkişaf şartları belirtflmiş ve dış bilirmişlerdir. mahrumiyete maruz bırakılmıştır. rayicleri sistemine bssl^ıması ve ticaretimizi piyasalardaki gayritabiî Şehir hatlan vapurlarında tatbik İtalyada, işsizlerin sayısı iki mil aynı yeknasak formülü bütün dev , temevvüclere karşı korurnak üzere Konseyinde memleketimizi alâkalandıran iktisadî mevzular Dr. Feridun Ergin 1 I İHEM NALINA M1HINA Kabahat Eisenhower'de mi? merikan Cumhur Başkanlığı seçimi yaklaştıkça partiler arasındaki mücadele de kızışıyor. Demokrat ve Cumhuriyet partilerinin adayları ve ileri gtlenleri birbirleri aleyhinde kortuşuyor, çeşid ceşid ithamlarda bnlunujorlar. Bu mücadeleye, tabiatile Mr. Truman da kanştı. Cumhuriyetç\ partinin adayı olan General Ei»e»howere çiddetli hücumlarda ve ithamlarda bulunuyor. Son defa generalin, A%rnıpada Başkomutan olduğu sırada Sovyet Busyanm dünya sulkunu tehdld ettiğini Amerikalılar» bildirmemek suretile vahim hatalâr işlediğini ve Amerikanın emniyetini tehlikeye diişürdüğunü Soylemiştir. . Başkana göre, General Eisenhower 1945 te \Vashin?ton'a daha iyi malumat vermediği için, Amerika, Sovyet Rusyanın dünya sulhu için araettiği teblikeyi vaktinde kavrayamamış ve bu yüzden büyük *ararlar meydana gelmiş. Eğer General 1945 te hükutnete daha iyi malumat vermiş ve vaziyet hakkında daha iyi tavsiyelerde bulunmuş olsaymış, miiteakıb senelerde, komünist tohlikesine karşı dikkatt çekmekte bu kadar güclükle karjılaşılmazmış Hulâsa Mr. Truman, Amerikanın 1945 te Sovyet Rusyaya karşı takib ettiği yanlış siyasetin mesuliyetini General Eisenhower'e yüklermek istiyor. Halbuki artık dünyaca malum bir hakikattir ki bu fahlş hatanın bütün mesııliyeti evvelâ müteveffa Roosevolt'e aiddir. Onun ölümünden sonra. yerine geçen Mr. Truman da bir miiddet selefinin siyasetini takib ettiği için, bu mesuliyette kısmen hissedardır. General Eisenhower, Avrupadakl Mürtefik Ordulan Başkomutanı olarak siyasetle değil, ordularm sevk ve idaresile harble meşguldü: Amerikanın siyasetini Cumhur Başkanlan Idare ediyordu. Hattâ Amerikanın diğer müttefikler Uzerindekl büyük nüfuzuna dayanarak onların siyaseti üzerinde de gene Cumhur Başkanlan müesslr oluyorlardı. Sovyet Rusyanın Amerikanuı ve dünyamn başına belâ olmasına mey dan veren, Stalin'e aldanmış olan Roosevelt'tir. General Eisenhower ordulannı Berlin tizerine yürütürken, yan yolda elbette kendiliğinden durdurtmamış, VVashingtondan aldığı emir üzerine durdurtmuştur. Kahire, Tahran, Yalta ve Potsdam konferanslannda Sovyet Rusyaya verilen aı,ık kartlan General Eisenhower mi vermiştu? O zaman Kızıl Çarlıjn. müttefiklerin medeniyet ve hürriyetin kurtancısı telâkki eden ber halde General değildi. Sovyet Rusyanın takib ettiği sonsuz ihtiraslan Moskovada değil, ordulan» nin başında bulunan Generalin bilmesine imkân mı vardı? Bu ihtiraslan Ei?enhower'den çok daba riyade Amerikanm Moskovadakt büyiik elçilerinln öğrenmeleri, bllmeieri icab ederdi, Sonradan bn hususta eserler nesrederek Stalin'in ve arkadaşlannın dünya hâkimiyeti peşinde koşruklannı açığa vuran bn sefirler, Sovyet Rusyanın müttefiklerin ve bilhassa Amerikanın çok büyük yardımlarHe kazandıği z«feri, nasıl istismar etmek istediğini elbette Washington makamlanna bildirmişlerdir. Fakat bu ikazlara kulak asan olmamış; Potsdam konferansında, Boğazlar rejiminl değiştirmek hususunda Sovyet Ru« yaya vaidlerde bile bulunulmuştu. 1945 bahannda Birleşmiş Milletler teşkilâtının kurulduğu San Fran« cisro konferansında Sovyet Rusyanın takındığı tavırden hiç bir şey an layamıyan her halde General Eisen hower değildi. ttalya ve diğer peyk devletlerile banş andlasmaları için müzakerelere başlandığı zaman Moskova yüzündeki mütebessim maskeyi atsrak dişlerini gösterdiği zaman dahi Kızıllaruı ihtiraslan karşısında gcvşek davranan General mi idi? İtalyan donanmasının mühim bir kısmını bol keseden Sovyet Rusyava peşkeş çeken de General mi idi? ı Cumhur Başkanlığı seçim mücadelcsinde 194546 da işlenen siyasî hatalara aid eski defterleri karıştırmak her halde Demokratlar lehine olmasa gerektir. Fakat seçim mücadelelerinde, halk kütleleri arasınria^ rey avnlığı yapılırken si>ç8 so!a bakmadan fazla ileri gitmek âdettir. i •4 «İ Îİ edilecek kış tarifesi GARANTİ BANKASI'nın 31 Arahk 1952 keşidesinde Denizcilik Bankası Şehir Hatlan tş letmesl 195253 yılı k:j programını hazırlamı;tır. Bu proglam 8 ekim ttba. hından ltibaren tatbik edilecektir. Ge çen seneki kış tarifesinden müsbet netice alındığı i^in, pek az farkia bu sene de aynı tarlfenin Utblkı uygun görülmüştür.. Araba vapurlsrı da bu kıç Kabata? . Üsküdar arasında 1 sast ara İle lsle yecektlr. Belediyenln bir katıivonu yandı tstanbul Belediyesl Karaafaç Kurum. ları Müdürlüğünün 98 plâkalı kamyonu evvelki geceyarısı bir kaza neticeslnde yanmıştır. Şoför Atıf Çakar, ağır gu. rette yaralanarak hastaneye kaldırılmıştır. Büyük ikramiye 100.000 Liray Siz kazanabilirsiniz. AYNİ ZAMANDA: Dershanesi Bahçekapı Selâmet H. İst. 40 senelik tecrübemize binaen mükâleme dersleri PRATİC olarak münfpnden veya müjtere ken verilir. Ücretler uygundur. Fransızca Lisan Müteh. Albert Anjel Güzel Bir Apartıman Dairesi de kazan»bilirsiniz. 28 Ekim 1952 keşidesinde s s I 1 DERHAL GARANTİ BAVKASFnda bir hesab açtınruz. Eüyük ikramiye için her 250 liraya; aylık ikramiyeler için her 100 liraya bir kur'a numarası verilir. £>ECE GELEN «CUMHUKİYET» in Tefrikasn Derin çiziklerle kınşafl alnı, itirafmın güç bir noktasma ulaştığıru, unutmaktan korktuğu bir şeyi hatırlamak için kafasını zorladığını gösteriyordu. Birdenbire, elleririi koyverdi, omuzlan biraz daha çöktü: Ocak ayının birinei günü, Zeh raya bir kriz daha geldi, diye devam etti. O gün şehre inmiştim' Akşam üstü eve döndüğüm zaman, hizmetçi kadm telâş içinde idi. Doktoru çağırmışlardı, önümsıra o gelmişti. Zehrayı, yatakta bitkin bir halde buldum. Can acılarile kıv ranıyordu, yüzü perişandı. Beni görünce ağlamağa başladı «artık ölüyorum... Olüyorum işte!» diye inledi. Ne oldu ise o anda oldu .. Sorgu hâkimi, sanığın gözlerinden yaşlar dökülmeğe başladığını gördü. Içini bir ezginlik kaphyordu. îşlediği cinayete hangi yollardan, ne jekilde yürüdüğünü anlatmakla meşgul karjısındaki adamdan es j bir sene ömrü yoktur, bu muhak kendini tatmin ediyordu. den kalktı, pencereye kadar gitti, kak!» Yaşamak için ean acıs' çek Ekıem, teşhis koydu, bana dışanya baktı. Sonra tekrar yerine mek, bir şey değil, ama ölmek için tekrar: «Metin ol, üzülme, iş ola geldi, oturdu, düğümlenen boğazmı can acısı çekmek... Müthiş bir jey cağına vanr» dedi, İstanbula döndü. bir öksürükle çözdü, tekrar dinlebu, korkunc bir şey bu! Karım, na Artık, belediye hekitninin, ıstırab meğe koyuldu. sıl olsa ölecekti, ölüm. dört tarafım dindirici iğnelerinden başka tedavi Zabıt kâtibinin yazı makinesi, sarmıştı; ıstıraba ne lüzum vardı? kalmamıştı. Ama çiftlik şehre uzak yeniden çatırdamağa başladı. Ekrem, böyle düşünüyordu Istırabı tı. Doktor her gün, şehirdeki işi ükbahar geldi. Ilkbaharla beazaltmak daha doğru diyordu. Ben ni, gücünü bırakıp bize kadar gede aynı fikirdeydim. Bana Pravaz lebilir miydi? Onceleri gene neyse, raber, Zehra da yatağa ebediyen şınngası verdi... Aldım. Ama ben günde bir defa iğne lâzımdı. Ama uzandı. Bir daha kalkamıyacaktı, Nakleden: HAMDİ VAROĞLU • doktor olsaydım, kansı ö üm döşeI sonra sonra, iğneyi ikileştirmek icab son uzanışıydı, biliyorum. Ama, bu' ğinde bir adama, ıstırab dındirmek etti. O zaman, iğne işi bana kaldı. nu kendisi bilmediği için, devam rarengiz bir seyyale intişar ediyor lyorduk. Arada sırada, ben İstan için Pravaz şınngası verir miydim doktor, iğnenin nasıl yapılacağını j ettiğimiz iğneler ıstırabını dindirdimuş gibi, bir füsuna kapılmışçası bula indikçe, Zehrayı usulen so acaba? Bilmem ki! Belki de verirbana öğretti. Artık, iğneleri ben ya ği için, mesuddu galiba... Bilmem na, dikkatle, alâka ile onu dinli ruyorldrdı. Hasta olduğunu bili dim... pıyordum. Ayşenin ıstırabı azal ki, galiba mesuddu... Pencereler yor, katilin, ortasında çırpındığını yorlardı, ama benim gibi, onlar da, Sorgu hâkimi, sanığın yüzüne mıştı. Fakat hiç bir şey yemiyor açıktı, Dışarıdan kır kokulan, çisezdiği fasid daireyi, kendi etrafın alelâde bir hastalık sanıyorlardı. du. Galiba iğnelerin tesirile olacak, çek kokulan geliyordu... Bunlan da da çemberleşir hissediyordu. Ekreme telgraf çektim, acele gelme daha dikkatle baktı. Eline Pravaz şınngası verilmiş hep uyuyordu. Yattığı yerde uyu o kadar severdi kü. İyileşeceğim, Gitgide, bir korkulu rüya, bir kâ sini rica ettim. Geldi, karımı muabus havasına bürünen bu itiraflara yene etti, teşhis koydu. Tümör faz olan bu adam, bu ölüm âletine sa yor, arasıra yatağmdan kalkıp pen iyileşiyorum, diyordu. İğneleri tefasıla vermeyi düşündü. Lâkin, a la büyümüş, ameliyatlık zamanı hibken ,av tüfeğine niçin lüzum cere önündeki koltuğa oturduğu davi zannediyordu... iki iğne yerigörmüş, av tüfeğini kullanarak, zaman gene uyuyordu. îyileştiğini damın yüzüne dikilen gözleri, se geçmiş, dedi .. ne günde üç iğne yapsak, acaba kanlı, vahşi bir cinayete niçin baş zannediyordu. Yatağından koltuğa sine takılan kulakları, büyülenmiş Sanık, zayıf ellerini masanm üs vurmuştu? Hem de tam kalb na kadar sürüklenircesine gitmeyi, a daha çabuk düzelir miyim? diye gibi, onlardan ayrılamıyordu. tüııe yapıştırdı. yakta dolaşmak zannediyordu. Hat soruyordu. Başımı öteye çeviriyorSanık, cezbeli dalgınhgı ile, an O zaman, Zehranm öleceğini hiyesinde, geniş, derin bir yara açtâ bazan neşelendiği, güldüğü bile dum, göz yaşlanmı göstermemeğe mıştı. latmağa devam ediyordu: çalışıyordum, doktora soralım da anladım, dedi. Ekrem bana teselli Sanık, şimdi sorgu hâkiminin ta oluyordu... Doktor telâşlandı, korktu, kar veriyordu: «Metin ol, ağabey, di göz'erinin içine bakıyordu. Sanığın dudaklannda, müphem yaparız, diyordum... Zehranın yadeşim doktor Ekremin fikrini al I yordu, ölmesi çekmesinden daha nında devamlı bir adam bulunsun Acaba onun düşüncelerini okuya bir tebessüm dolaştı, mak istedi... hayırlı. Ümid yok, bir an evvel öl biliyor muydu? Yoksa, mukaddera Ben de gülüyordum... Gülme diye bir hizmetçi daha tuttum. Ka Kardeşiniz doktor mu? se keşke!» Bunu teselli diye söylü tını elinde tutan bu adliyeci bakışsi kesilmesin diye gülüyordum... nra günden güne zayıflıyordu. Ne Bir tanesi, evet. îstsnbulda yordu, ama ben öyle düşünmüyorlan, odanın içindeki eşyadan her Sancı, ıstırab, sancıyı dindiren iğ fes alışı halsizleşti. Artık, kolunu dır... Şifa kliniğinde cerrahî şefi... jdum... Doktor bu, söyler... Doktorhangi birisi eibi ona Cfınsız, tahta ne, iğneden sonra sükunet, hayatı, k&Hırmakta güçlük çekiyordu. BeBilmem. söyledim miydi, kardeşle lar hep böyle söyler zaten... Hasdan, taştan bir cisim gibi mi gözü saadeti, benim hayatım, benim saa ni yatağa çağınyor, yanınd2n uzakrimle aramız pek iyı değildir... j talık, onlara göre, rakam meseiesi, detim artrk bundan ibaretti. Nasıl laşmama razı olmıyordu. Saatlerce, Zehra ile evlendiğim zaman benim gün, ay, sene meseiesi, o kadar... küyordu? O bakışlan, hattâ onların sahibini gülmezdi, nasıl gülmezdim?.. prada oturuyordum; gözıerinin içi le bozuştular. Kendimden sekiz Belki de haklan var... Ekrem «Zeh Sanığın çökük göğsü, bir hıçkr 'gülerek yüzüme'bakı yordu. yaş büyük, hem de işçi kız olduğu ra yenge belki altı ay yaşar, diyor bile belki görmüyordu. İhtimal, kendi ken.dine konujU" nkla, yarıda kalan bir lvlnnkla için... Birbirimizi çok seyrek görd du, belki sekiz ay, on ay daha, ama iyor, anlaUıklarüe, ihtimal, kendi sigara tiryakilerinin çakmağidır ) M u t n « M İ i l LİBKA TİCARET T.A.O. y"ilu. ltiklâl Cad.. Trl.: 43M9 CUMHURİYET Nüshası 15 kurustuı Abone şerajü Türkiya Haric Senelik Altı aylık Üç *yıı& Bir ay.ılc Gazetemuı 4200 12.50 12 00 4 50 8100 43.00 24,00 9.00 ü 1 K K A T O'jnıeTiietı rvrak at vmuaf tdiımts.n ıaa» oıvnmaı trw>uaver kt«DuJ •rtilmef Almanyanın En Büyiik Fabrikatı 1 WESTFALISCHE Mamulâtı UNION^ ^ Y A Y L I ÇELİK T E L Din 2076 mucibince 1. sımf en iyi sureite parlatılmış EKSTR A ' K A L İ T E , TRANSTÜRK Ltd. Ş. Galata, Tüne! Cad. No. 1P Tel : 42833 ikabardı, indi. Sorgu hâkimi >erin