Katalog

KONUŞMA: Fuzuli'yi okurken Yazan: Nurullah Afaç zuli gayrdan ol dilrüba ancak Enisim munisim yârim nigârım r â zeninimdir» gibi bir beyit bize ktn di gönlümüzü aydmlatmış gibi clur. Bakmaym, kanmayın siz bize, bizler yanlış yoldayız, bir yalanla, kendi kendimize anlatbğımız hir masalla avunuyoruz. Bunlan anlamıyan, sevmiyen gencler doğru yoldadır. Bizim bunları bırakmamız, unutmamız gerektir. Bunlara bağlı kaldıkça, bunlan okuyup okuyup coştukça asıl gitmek istediğimiz yolu, Batı âlemi yolunu tutamıyacağız, o âlemle bizim aramızda bir perde olacak bunlar. «Yazık bütün o güzelliklerüı unutulmasılî) mı diyeceksiniz? Ben ce değil. Bütün o beyitlerde, o gazellerde bizim sesimiz var, sözleri anlamasak bile o sesi işitiyor, anlıyoruz. Bizim ulusumuzun insanları söylemiş onlan, gene bizim ulusumuzun insanlan yüzjallar boyunca okuyarak zenğinleştirmiş. Doğru bütün bunlar, doğru ya, gene de yazık değil onlann unutulması. Bize çok ağır da gelse söylemeliyiz: Boş bütün o şiirler, insanı gerçekten insan eden, yöresine ilgilendiren, başka insanlan da, dün yayı da anlamağa götüren güç yok onlarda. Hepsi de eskimiş, bir daha tazelenmemek üzere eskimiş. Yalnız dilleri bakımından değil. Homeros'un, Vergilius'un dilleri Furull'nin, Nefinin, dilinden de eekidir. Ama o sairlerin görüşleri yafiyor, dufünc«leri tazeliğini yitirmemiş. Onlan okurken insan oğluna bir yakınlık duyuyoruz, Fuzuli'nin, Nefi'nm şiirleri ise cyla değil, onlarda Mdece bir ustahk, bir hüner gösterme dileği var. Okuduk, ezberledik mi, bize bir şey kmtmıyor onlar. Daha doğrusu, onlann biza bir f«y katabileceklenni, insanı gerçekten insan edebileceklerini ancak Baü «debiyatil* uğraşuktan sonra, Baü aleminin |iir, püzellik anlayısını az çok kavradıktan sonra •eıebiliyoruz. Kendi kendine yeter bir «debiyat değildir bizim divan siirimiz. Bunun için kapatmalıyız, onu Fuıuli'yi de, Baki'yi de, Neeati ile Nazim'i de unutmalıyız. Onlan çocuklanmıza bellctmemlı gerekli değildir. Çocuklanmıza gerçekten edebiyat sevgisini, güzellik kaygusunu aşılamak istiyorsak onlara, Yunanlılarla LStinleıden başlayarak Baü fileminin şiırlerini, eaerlerini öğretelim, benliklerini onlarla yuğuralım. Bilmesinler Fuzulî gazellerini. Bir gun gelir, belki kendi kendilerine bulurlar o gazelleri, bir Batılı görüs ile okurlar onlan, bizim bugün iyice lezemediğimiz güzelliklerini gönirler de yeniden diriltiverirler. Şimdllik biz o divanlardan uzaklaşalım... Böyle diyorum da gene uzaklaşamıyorum. Ne yapayım? Düşüncelerim başka, duygularım başka benim. Onlan birbirile uzlaşürmağa, düşündüğüm gibi duyup duyduğum gibi düşünmeğe özenmiyorum. Dogrusunu söyliyeyim, bu ikilik hoşuma gidiyor benim. Bir kalıp olmak iyi mi sanki? Kimi düşüncelerime bırakınm da kendimi bir yana, kimi duygulanma bırakınm da öte yana giderim, iki yanın da ayn ayrı güzellikleri var, ayrı ayn hazlan var, hepsini tatmağa çalışınrn. Bunun içindir kl istemiye istemiye açıyorum divanlan ,istemiye istemiye açıp da bayıla bayıla okuyorum. Göstermiyelim gençlere, gizliyelim onlardan, ama biz, o âlemin bizden uzaklaşmasına ne de olsa •uzülenler, «ıkdi engur gibi bir araya baş çatıben» açahm, okuyahm Fuzull divanını, beyitler a n yalım onda, bulduğumuz güzelliklerle coşalım. Bitirmedim daha diyecekleriraL Bırakayım artık divanlan, ne açıp okuyayım, ne de sözünü edeyim diyorum, oimuyor bir türiü. Nedir bilmediğim bir şey var içimde, komuyor beni onlardan ayırmağa. Kasidelere. sıra sıra gazellere, murabbalara, muhammeslere daldım mı, eski şiirimizi sevmemek, o kitablan büsbütün kapatmak için aklıma gelen, hepsinin de doğruluğuna inandığım sebebleri unutuyorum, tutuluyorum oniarın oüyüsüne de günümüzden, sanki dünyadan uzaklaşıveriyorum. Günümüzden çıkıyorum da geçmişe mi dönüyorum? Arkamda bir kaftan, başımda bir kavukla rnı hayal ediyorum kendimi? Hayır, zamanı yoktur Divan şiirir.in, gerçekte obnadığı için olaylar etkisinin erişemiyeceği bir âlem yaratmağa özenir. Kişiden kişiye değişmediği gibi çağdan çağa da değişmez. Bir gazelin hangi yüzyılda yazıldığını anlasanız bile içindeki düşüncelerden, duygulardan, sanat, güzellik oıçülerinden değil, ancak dilinden anlayabüirsiniz. Düşünceler, duygular, sanat, güzellik ölçüleri bütün o şiirlerde birdir, yüzyıllar boyunca başkalaşmış, kıpırdamamıştır. Divan jiiri bir kimseden de, bir çağdsn da haber vermez. Fuzuli'nin, Bakialn, Nefinin divanlarını okurken o şairleri gözümün önüne getirecek bir eey yok ki kendimi de onlar gibl giyinmis, onlar gibi yaşıyor *anayım. Divan şiiri, yalnız günümüzden değil, her türlü zaman kavramından, zaman kaygusundan uEaklaçünr kişiyi. Hamdi Tanpınar: tNe lçmdeyim zamanm Ne de büsbütOn dışında» diyor, bu sözlerile belki da kişinin, ne denli dllerse dilesin, çağından «ynlamıyacağını, onun damgasını taşıyacağını kendi dt pek bilmeden aöylemis ohtyor. Divan salri ramanm büsbütön difindadır, öyl» olduğunu sanır. Bizl alıp götünnek tatedigi âlem gerçeğin ötesind*, dtğişmiyen, durgun bir ftlemdir. Yahya Kemal Beyin anlattığı ruslat âlemi, rşk Sleml gibi: cHar mevsimi bir yaz ve esen rfisgftn baska». Aynlanuyorum dtranlardan, ama Bİze 9nos onlardan nlçin aynlmak, onlan niçin btiabürBn kapatmak Irtediğimi »öyllyevim. Bizim artık bağlı olmadığımız, gflnden güne de uzaklastığımız bir dünya göruşüsCn ürfinleridir da onun için. AJaturka musiki gibi. Bundan tonra n« yapsak yasatamayn onu, ölmüftür, gömülroüstür. Yasryor, ortada dolapyor gibi gördtiğünuı blr hayalotten baska bir fey değildir. Ug baı gönülde» bir araya geldflc mi, Fuzullden, Baki'den, hattâ Netati ile Nazim'den beyitler, gazellar okuyaruz, sohbetin, içkinin yardımlle onlar coşturuyor bizi, Daha doğruru coşmak için bahane arıyoruz da o şiirlerin bizi aardığını »anıyoruı. Aldanmayın, ayıldık mı, hepimiz de biliyoruı onlann olmüs, gtçmif olduğunu, bfcrfm onlan haürlamamız bir alısıklıktan baska bir s«y değil. Gencler artık hiç anlamıyor onlan. Önce aruzun tıkırtısını ahenk sanıp bir kapılsalar bile çabucak usanıyorlar. Gerçekte bir şeyin karşılığı olmadığını anhyorlar. O beyitler gencler için levgiliye söylenecek birer söz de değil. Nasıl «öylersiniz? Gençseniz bir deneytn, sevdiğinire: «Etti tülfun tek perişan hâlirai khâlin seninı deyin, anlasılmamasmdan korkarsanıc bugfinkü türkçeye çevirerek söyleyla, sevdiğiniz gülüverir tize. Hem de gönlünüze unmdlar »açıveren gülümseme ile değil, tizi kıracak bir kahkaha ile gülüverir. Hakkı da olur, çağımızın sözleri değüdir o sözler, çağımızm düşünceleri değildir o düşünceler. Bize düntin sözleri, dünün düşünceleri gibi de gelmiyor. Genclera belki en uzak ülkelerln ask »özlerini anlatabilirsiniz, onlardakl atesi sezdirebilirsiniz, ama: «Şöyle ra'nadır gülüm servi hirâmânın lenin Kim gören bir. kez olur eibette hayranın senin» beytinin bir aşk sörü olduğuna inandıramazsınız. Bana, benim gibilere bakmayın, bizler «Pâre pâre dlli mecruh u perisanımdan Seri koyundan gezen her ite bir pâre feda» beytinde, raananın, mazmunun dışında, ürpertici bir çığlık, aşk yolunda ölüme bir çağrı sezeriz, bunu duyarmyanlara da kızarak acınz. «Beri oldum Fu |HEM Şehir DÜŞÜNCELER 1 I =haberleri Dün, bugün ve yarın Ticaret Odası yetıi başkanı r seçildi Başkanlığa Muhlis Erdener, ikinci başkanlı^a da Hayri Gönen intihab edildiler CUMHUBIYOT 22 Eylul 1951 NALINA M1HINA Bir denizalhmmn geçirdiği kazaya dair 30 sene evvel söylenmi», fakat bugün söylenmiş gibi Hep bir yola çıkan ifadeler Ruh hastalanmıştı Muhitteki muvazenede hayvanlar ve insanlar Nizamı âlem Adalet, ihtiras Zorlu nizam, nizamsızlık Orta yol : ; : : : \ lekstil işçilerinin yapacağı miting Tekstil işçl »endikası tarafından tertlb edllen yerll malı kullanılmasını teşvik maksadUe hazırlan&n büyük miting 6 ekün jünü Taksim meydanında yapılacaktır. Galatasaray lisesinde 3 eylülde açılmış olan Milletlerarası Çalışrr.a Semlneri dün saat 17 de yapılan bir târcnle kapanmıştır. Çahşmalarda delegelerin ekspoze ettiklerl (İşçi ıigortal«rında teşkilâtlanma usulleri). (Maayyen mıntakalarda çalışma teskilitı) ve sigortalılann hüviyetlendlrilmesl ve prün tahsisi usulleri hakkındakl mevzular büyük ve faydalı btr alâka toplamıstır. Çalışma semineri kapandı 1951 yılının 4 ncu çekilişi Şişlide bahçeli kaîoriferli 5 odalı EV 30 Eylul akşamına kadar açacağınız iki yüz liralık bir Tasarruf hesabı size 25 ekimde şans kapısmı açabilir Tilrk Ticaret Bankası Sayın öğretmen kurullanna : Ünlü bir edebiyatçı: «Bü kitabı fethetmeden önce keşfetmek lâzımdır» diyor. Bu söz, ancak, öğretmen kurullannm keşfile değerlenebilir. O halde kitab evimiz, bu;4ün yaymladığı seri halindeki 52 okul kitabının metociu, tekni.ği ve baskı özelliği hakkındakj keşif raporunuzu beklemektedir. Nümunelerimiz postadadır. IT AOKUL ve LİSELERİN v REMZİ KİTABEVİ ,« lan bir nevi automatisme'dir. İşte «Fırtına geçü, fakat biz hâla rakat'î ve sonhadde kadar şiddetli bir hatsız ve endişeliyiz; sanki fırtına nizamın bir adı da bu automatisme'îstanbul Ticaret Odası meclisi tekrar patlıyacak gibi. Hemen biidir. Şimdiki zamanda bunun en başkan, ikinci başkan ve idare ku J tün beşerî işler müthiş bir teredparlak bir misalini görmek ıstersedüd ve şüphe içindedir. Kaybolan rulu seçimi dün saat 15 de îstanbul niz Demir Perdeyi biraz aralık edip 17 nci günü yazıp bugüne kadar olan Vali ve Belediye Başkanı Prof. Gö şeyieri düşünüyoruz, harab sakladığım bir yazıyı neşretmek kay'ın başkanlığında 132 üyenin iş şeyle beraber biz de hemen hemen lar yazarız, (ama okuyucu bulun yaptığı, niçin yaptığı, nasıl yaptığı arkasına bakınız. Fakat şunu da u istiyorum. İntizanm, Millî Savunne olacağını maz), matbaalar açanz (ama kâğıd anlaşılmaz ki bu da küçük çapta nutmamalı ki bunun aksi olarak tirakile Ticaret Odası meclis salo harab olmuşuzdur; ma Bakanlığuun yaymlayacağı tebnunda yapılmıştır. bilmiyoruz, ve pek makul olarak bulunmaz.) Ve nihayet günün bi bir Chaos demektir. Fakat böyle kudretsiz ve kuvvetsiz bir idarenin liği beklemeken Ueri gelmişir. bir Yoklamadan sonra Atatürk'ün bundan korkuyoruz. Müphem bir rinde nizamıâlem birden bozulu zamanlarda ortaya çıkmasını bekle doğuracağı son hadde kadar ruhunu taziz için bir dakikahk ih ümidimiz var, fakat korkumuz sa verir. Bu bozulan nizam bereket diğimiz bir düzeltici kuvvet vardır nizamsızhğın da insanların düşün1 Bu denizaltı Amerikanın bime mekanizmasında yaratacağı şey tiram duruşunu müteakıp 6 kişilik rihtir. İtiraf ediyoruz ki yaşamak versin ki sadece insanlık aleminin ki onun adma «Adalet» diyoruz. ze verdiği Şnörkel denilen nefes bir seçim heyeti teşkil edilmiş ve lezzeti ve bolluk arkamızda, şüphe nizamıdır. Yoksa asıl fizik nizamıbir boşluk, bir uçurum olur. MariFakat şunu asla hatırdan çıkarborusu ve Sonor denilen sualtı Oda başkan ve ikinci baskanının se ve şaşkmlık önümüzdedir. Ne ka âlem, o büsbütün başka bir şey; mamahdır ki adaleti olacaic veya fet bu iki uç arasında orta yolu dinleme cihazile mücehhez, müdar zeki, ne kadar malumatlı o onun bozulması, fırtmalar, zelze olan şeylerin lehinde veya aıeyhin bulmaktadır. Orta yolu bulan memçimine geçilmiştir. kemmel bir gemidir. Nasıl oldu da Uyeler, hususî zarflar içine koy lursa olsun hiç bir düşünen kafa leler, volkanlar, gibi tabiî âfetler de kullanmak bazı iş başmda bu leketlerdir ki bugün nizam içinde Sonor'u üstünden geçen araba vayoktur ki bu bıkkınhğa, bu sıkm nizamın bozulması değildir. Onlar lunanların ellerinde öyle büyük bir asıl demokrasiyi tesis edebilmişlerdukları oy puslalannı teker teker purunu haber vermedi? Bir den'zsandığa atmışlar ve zarflar seçim tıya hâkim olacağım ve bu karan ufak tefek geçici ihtilâclardır. Çün ihtiras daha doğrusu bir hırs şek dir. altı satha çıkarken evvelâ periskolıklar duygusundan kurtulacağım kü bu âfetlerden sonra bir de ba j lini alıyor ki 0 vakit bu kullanışa heyeti tarafından sayılarak teslim Bunun kolay bir iş olduğunu id punu sürerek denizin üstünü gözve nihayet beşeriyetin hayati mü kanz ki «âlem yine ol âlem, dev 1 nizama irca ismini vermek hiç yealınmıştır. dia edecek değiliz. Bilgiye. hüsnü den geçirir. Nasıl oldu da geminin Müteakıben 11 kişilik asıl ve 11 badelelerinde hüküm süren bu kar ran yine ol devran». rinde oimuyor. Çünkü nizamm asıl niyete, ve uzun seneler süren son kıymetli, bir denizaltıcı olan komugaşalık cevrinin muhtemel müddekişilik yedek idare heyetinin seçimi Parlamentolardan çıkmış değil karakteristiği olan ahenk bu niza suz mahrumiyetler neticesinde ha tanı, periskopunu sürüp etrafuıa bayapılmıştır. Tasnif sonunda Muh tini ölçeceğim diye övünsün.» fakat ezelden kurulmuş taoıat ka mı iade için kullanılan adalet usul sıl olmuş en hafif tâbirile üzüntü kınmadan ve araba vapurunu görlis Erdener 60 oyla Oda meclis başBu sözler sanki bugünler için, bu nunlarile takarrür eden bir âlem lerine asla hâkim olamıyor. İşte bu ve sıkıntılann doğurduğu huzur meden suyun sathına çıkmağa tekanlığına ve Hayri Gönen 87 oyla gün yazılmış gibi değil mi? Halbuki nizamı vardır ki bu nizam tâ eski kabil nizamı takarrür ettirmek için suzluklan, nizarnsızlıklan takdir e şebbüs etti? Tam periskopunu sürikinci başkanlığa seçilmişlerdir. bu satırlan 1922 senesinde yani Bi Yunan felsefesindenberi bir kaide, müracaat olunan usul hepımizce decek tecrübeye muhtac olan böyle düğü sırada araba vapurile çarpısrinci Dünya Harbinin hitamından bir kanun diye telâkki edilmiştir. malumdur: Onu Meşrutiyet ve bir idareyi korumak kolay değildir. mışsa yalnız periskopun hasara uğMüsteşrikler kongresi bugün dört sene sonra meşhur Fransız şair j Bu kanun, bu kaidenin bütün kâi Cumhuriyet devrinde pekâiâ gör Kurmanın kolay olmadığını biliriz raması icab eder. ve mütefekkiri Paul Valery'nin Zü natta temin ettiği şey o kâinatın dük, birinci devirde o nizam kur ama o yola girmenin olsun güç olsona eriyor 2 Denizaltı gemilerimiz, vaMüıteşrlkler kongresi, dün çahşma rih'te verdiği bir konferanstan alı karmakarışık, anlaşılmaz bir şey ma usulü örfi idare, ikinci devirde madığını da biliriz ve bu yola gir purlarm güzergâhı civannda dalış lanna devam etnüştlr. Sabah muhteUf yorum. Şimdi geçirdiğimiz şu za (Chaos) olmaktan çıkararak anla takriri sükun, vasıtalan ise divanı diğimizi görerr.emekten muztaribiz. talimleri yaparlarken onlara süratli •ekılyon çalıjmaları yapılmif ve öğ manlar için bundan başka türlü düşılır bir hale getirmiş olmasıdır. İşte harbler ve istiklâl mahkemeleri Bizim nesil ve bizden sonraki ne bir emniyet botu refakat eder ve led«n «onrakl uır.uını toplantıda da blr jünmek kabil değildir ama böyle tıpkı bunun gibi bizim küçücük idi. Fakat şunu asla hatırdan çı sil bu ıztırabın acısını pekâiâ tat geçen gemlleri talim sahasından utakım mühltn k&rarlar alınmıçtır. Bu arada Müstejrlk kongrelerl »ra düşünenlere bedbin demek de mu dünyaiarımızda yani memleketleri karmamah ki böyle katı bir ni mıştır. Bilmeliyiz ki biz çektik diye zaklaştınr. Bu, kazalan önlemek sındaki devrelerde daiml surette çalı taddır. Diğer bir Fransız şairı Al mizdeki nizam ise memleket işleri zamı tesis edince varacağımız ne en gene nesle de böyle acılarla do için eskidenberi tatbik edilegelen şacai ve Pıriste Beynelmilel Felsefe ve fred de Musset XIX. asrın iık se ni yoluna koymağa yarar. İşte bu ticelerin en toplu ifadesi insanların lu bir devlet nizamı miras bırak iyi bir usuldür. Çanakkale talim Hümaniter illmler blrlljlne baglı blr ihtilâlinden ve nizam bozulduğu zaman kimin ne düşünme mekanizmasmda hasıl MüBtejrlkler blıllgl kunılmasınm karar nelerinde Fransa mağa hakkımız yoktur. yaparken böyle bir emniyet botu verllmlstlr. önümüzdeki kongrelerl bu Bonaparle hengâmelerinden sonra var mıydı, yok muydu? Yoksa, bu bırllk orgajılze edecektir. daha tatlı bir tâbirle «insanların tedbir niçin ihmal edildi? Dljer tanıftan Türk dUl. tarihl ve kalbinde iki yara var: Olan şeyler 3 Millî Savunma Bakanlığı, kültürün» ajd eserler umuml lıblrlijl artık yok, olacak şeyler henüz olbu kaza hakkmda sanki hiç bir şey ile blr «1 kltabında toplanacaktır. Bu olmamış gibi resmî malumat vermelf için 7 kljllik blr komljyon kunıl madıs diyerek ifade ediyor. Paul Valery diğer bir yerde daha mujtur. di. Halbuki Bakanlığın bir müdAync» Islim ve Şark memleketlerin inc« bir ifade ile «insan eldettenberi basına bazı haberler ve dekl yazm* eterlerin katalogları tertlb de buiunmıyan şeyin derditekzibler veren bir temsilcisi oldulenecektir. İslânn mllletleri, blr lalam ğu gibi, geçenlerde haftada iki defa tetklk merkezlnin kımılması fikrinl ne düşerek elde bulunan şeye dairadyolarda askerî haberler verileceUeri sünnüşlerdir. Tekllf kabul edil ma muanz olur» diyerek ifade emljtlr. Bu 15le llgilenecek bir komite diyor. Düşünen insanların (böyle ği ve yayınlar yapılacağı da bildirilfaallyete geçmlştlr. insanlara bazı muhitlerde hasta demişti. 9 eylul pazar günündenberl DUnkü »ekslyon çalışnıalarına on mek âdettir) dimağını her an dibu yazıyı yazdığun 17 eylule kadar dan fazla Türk delegesinin iştirak et8 gün geçti. Bu müddet zarfında mesi lcab ederken blr kısmı kongreye dik didik didikliyen bu düşünceyi Millî Savunma Bakanlığı temsilcisi dahl geltr.eraişlerdlr. Kongre bugün izah için şairlerin, mütefekkırlerin kapanacaktır. kaza hakkmda hiç bir haber vertürlü temsillerle ifade ettikleri haDelegeler yarından itlbaren muhteUf kikat hep bir yoîa çıkıyor: Dimağ meğe lüzum gönnedi. Demek kl gruplar halinde Anadoludaki Arkeolojlk Çanakkalenin bir kaza geçirdiği önemi halr bölgelerde seyahate çıka denilen uzviyetin sayesinde arada doğrudur. O halde kazanın nasıl olbir bahtıyar, çok kere bedbaht ocaklardır. duğu, hâdisede bir raesuliyet olup lan bir mahlukun, nizam ve intiBugün Vilâyelte mühim blt Amerikada ilk atom bombası 1945 ' cesi pek açık olarak meydana çık son kemal devresine vasıl olacakzamına güvenerek Cosmos ismini olmadığı hakkmda gazetelere neden toplantı yapılacak ylının 16 temmuzunda Alamogodo mıştır. Keza. atom bombası imalin tır. Bu yıl bitmeden önce de Las tafsilât verilmedi? Mesuliyetleria Bugün ögleden sonra dairelerln ta verdiği âlemin şu dünyamız dedi Fdındaki küçük bir sahada patla^l. de kullanılan Uranium'dan maada Vagas'ta ve Eniwotek'te yeni infi tetkik ve tahkikı zaman istese danasibine düşen til olmasına ragmen Vall ve Be'.ediye ğimiz parçasında Reisi Prol. Gökay jehirde yapılmakta daima ve daima bu düşünüş o.muş n.ıştı. Deınek, ılk tpcrübenin üzr aynı kaliteyi haiz nlutonium vesaire lâk tecrübeleri yapılacaktır. Gene hi, kaza hakkmda hemen resmî bir ve yapılacak olan işlerln hcy'eti ureu tur ve öyle görünüyor ki daha u> rinden tam altı sene iki ay gecmiş gibi madenlerin de keşfi atom en aynı mütehassıs önümüzdeki iki tebliğ neşrine neden lüzum görülmiyetl üzertnde gorüçmek ve kararlar inkişafını yıl zarfında atom enerjisinden tıb medi? bulunuyor. Bu müddet zarfında bu düstrisinin olaganüstü almak üzere saat 14 de VİIâyet salo zun müddet hep bu düşünüş olakeşif üzerinde çahşmalar o kaJar sağlayan amillerden biri oimuştur. âleminde faydalanma işinin de nunda büyük btr toplantı yapacaktır. caktır. İngilizlerin Affray denizaltısı muToplantıya gehir lçindel;i fen. imar. Birinci Dünya Harbi sonunu id ilerlemiştir ki şimdi atom işlerile Son yıl zarfında Las Vagas ve Eni rvyük bir ilerleme göstereceğine ayyen saatte dalıştan çıkmaymca bayındırlık müdür, mühendis ve ml rak edenler bilirler kî o harbin ga uğraşan müessese'.er o küçük ala'.ı wetok'ta dörder defa atom infilâkı kanidir. Chicago Üniversitesi proİngiliz Admiraltis'i hemen gazetemarlarlle bu llçelerdeki baçmühendisdan genişliye genişliye 750O kilo te crübesi yapılmış ve yüzlerce alet fesörlerinden Doktor Franklin. C. lere malumat vermiş ve umumî etler çagmlmıjlardır. Bu vadide ilerl libleri de msğlublan gibi uzun de görülecek şehir lşlerinm sür'at'en müddet yıkık yuvalan, sevgilileri metıclık aıazi üzerine dağılmış ve °unların vücude getirdiği muhte ; McLean ile arkadaşı Doktor Leon kân aydınlatmıştı. Biz neden böyl* dlrilmesi ve lsîahı bakımından toplan nin mezarlan önünde elleri böğür foaliyetlerin gizli kalabilmesi için lif tesirleri tesbit etme işinde kul Jacobson.un kan hastalıklarım a yapmadık? tıya büyük bir önem verilmektcdir. tom infilâkından doğan gama şualerinde düşündüler. Harbden za o arazinin etrafı yüksek duvarlarla lanılmıştır. Eniwotek'te çalışmakta olan mü larile tedavi hususunda elde ettikElen Artistler Birliği çevrilmiştir. Orada yüksek atom rara uğramıyanîar bile eğer biraz Millî Savunma Bakanhğı TemsU '. Reisinin ziyareti komisyonunun nezareti | tehassıs Doktcr Growes'in ifadesine ieri başarı bu iddianm haklı oldu Bürosunun halk efkânnda heyecan akıl ve kalbleri varsa bütün beşe enerjisi ğunu ispat edecek delillerden biri uyandıran bir kaza hakkuıdaki yan Elen artistleri birltgi başkanı Kofey riyetin hal ve istikbaline karşı şüp •'•nda 90 bin kişi mütehassıs ola nazaran Amerikada atom endüstriyadis, Yunan temsil heyetinden Pado helerini izhardan geri durmadılar. rak iş görmekteclirler. Bunlar yüz si önümüzdeki iki yıl zarfında en dir. tavzih, yan tekzib mahiyetindeki lopulo ve tanınmış Yunan gazeteciletebliğini 11 gün sonra vermesinde» rinden Manol Promatis yanlarında Sanki ruh hastalanmıştı. Hüzün ve den fazla husu.si firmp.nın yüksek ki hikmeti anlamak kabil değildir. Türk sahne artlstlerinden Raşit Kıza elem içinde kendi kendisinaen de mühendisleri, mimarları ve amei<. ile birllkte Vali ve Belediye Reisini rin derin şüphe ediyor ve bu derdin trinden mürekhebdir. Yazımdaki bazı maddelerin de ce« ziyaret etmişlerdlr. Hey'et Yun^n *ahGeçen altı yıl zarfında hiç bir vab verilmeğe değer mahiyette olne artistlertle bundan bir müddet e%"vel hekimini arıyordu. Yirmi sene bu duğunu saniYorum. jehrlmizl ziyaret etmiş olan Atlna Be ruhî halet içinde geçerken insan zaman 1951 senesindeki çalışmalarlediye Reisinin selâm ve sevgilerini ge lara huzur, rahat mukadder değil la kıyas edilebilecek faaliyet göstetirdlklerinl söylemlşler, sıcak kabul ve miş gibi ikinci daha müthiş bir har rilemediğine göre, 1951 senesine alSkaya teşekkür ve karşılıklı sevgllebin içine düştük. İşte bu düşüşte atom enerjisi faaliyeti bakımından rlnl bildlrmişlerdlr. Valery'nin «İnsan elinde buiunmı rekor bile dense lâyıktır. Çünkü Alman heyetinin teşekkür İspanyol genıisi komutanma HALİM ERKER yan şeyin derdine düşerek elde bu 1951 yılı için bu mevzua tahsis edilen ödenek 2 milyar dolar olarak hâtıra İlkokullann 4 ve 5 inci sınıflarında hocahk etmiş, ilkokul lunan şeye daima muanzdır» veciTürklyeden »yrılmıj bulunan, Alman Fahreddin Kerim Gökay, llmanıraıttesbit edilmiştir. 1945 yılındanberi havası içinde yaşamıs, maıematik öğretmeni HALİM ERKER Ekonoml Bakanı ve yanındakl heyet zesinin ifadesini görmüyor musu Amerikan atom enerjisi da misafir buiunan İspanyol bahriyekonusile tarafından yazılan matematik kitablan: Metodu ve konuların adlna Alman Ekonomi Bakanlığı Dı; nuz? Alman Nazileri ile İtalyan sine mensub Juan Sebasüan Delcano' alâkadar tam 60 bin ihtira beratı Ticaret Dalresl Reiıi Dr. Mamsan İs Faşistleri ellerinde bulunrmyan şegemisi komutanı Yarbay Lo'Jİs Gebişlenişi bakımuıdan matematik dersinin öğretiminj kolaylaştıratanbul Tüccar Derneğine Röndermis olalınmıştır. relros'e üzerinde «İstanbul hatırası cak, çocuklann tedricî sekilde severek öğıtnmelerini sağlıya yin, yani dünya hâkimiyetinin derdugu bir telgrafta, Türkiyede görraüş Fahretün Keriır.» ibaresi mahkuk bucaktır. olduklalı mlsafirperverllğe «e İstan dine düştüler ve diğerlerinın bolunan gümüş bir kupayı sehir adına Bugün her keşif ve icad sahasınbul Tüccar Demeği tarafından Türk ğazına atıldılar. Halbuki hayvanlar da olduğu gibi atom enerjisi envermistir. Komutan bu nazik ve deRenkli desenler, grafik, resim, şekil ve diyagram gibi bol ve Alman Iktisadl münasebetlerinin inki böyle değildir. Onlar içlerinden geğerli hatıraya karşı teşekkürlerini Biltürlü ifade vasıtalan ile çocuklann öğrenmeierini kolaylaştııa ı, düstrisinde de inkişaf ve ilerleme şafl İçin gösterllen gayret ve Izhar edldirmistir. bilhassa ilkokul matematik öğretimini ortaokul matematik öğlen bir zor ile değil ancak haricî öyle geniş dev adımlarile vukua len temennllere tegekkür etmekte, her Pakistan Ziraat Bakanı Valiyi iki memleket halkının refahına hâdlm muhitin tesirile, fakat bir zaruret gelmiştir ki İkinci Cihan Savaşı retimine bağlayan ve birbirinin devamı hsdine getiren bu mateolacak Türk Alman ticaretinin lnkl olmadıkça yaşadık'.an muhiti terziyaret ettî matik kitablanru görmeden, incelemeden öğrencilerinize kitab esnasında kurulmuş atom fabrıkaşafına İnandığım belirtmektedir. Pakistan Büyük Elçisi Meyan Beşir tavsiye etmeyiniz. ketmezler. Yani, daha şamil bir tâ lan ve lâboratuarlan artık kendiAhmet Han yanında Pakistan Ziraat ve Şehir Hatlannda çabşacak birle, etraflannda hüküm süren lerinden istifade edilemiyecek ve Sayın öğretrcenlerin bu ömek kitablanmızı görEgitlm Bakanı Nabi Patan ve Pencap muvazeneyi asla bozmazlar. Onlar tamamile modası geçmiş O\T durumelerini, kitablarla birlikte sunulan (kitablan tayeni vapurlar Üniversitesi Rektörü Sait Abdurrahman olduğu halde Vali ve Belediye ReDevlet Denizyollan Idaresinln ym iyinin düşmam olan ve bizi daima ma düşmüşlerdir. O kadar ki Oak nıtıa) broşürleri okumalannı rica ederiz. isini makammda ziyaret etmişlerdir. bancı flrmalara ısmarladığı 12 yolcu ve daha fena ile karşı karşıya kalma Ridge ve Hanford'daki tesisatla Yayuılayan: ARİF BOLAT KİTABEVİ İSTANBUL Ziyaret esnasında kardeş ikl millet aaraba vapunı denize Indirllmij bulun ğa mecbur eden «daha iyiyi» özleme benzerleri şu anda alâkadarlar tarasındaki münasebetten, birbirile ya. maktadır. kınlaşma ve tanışma lhtiyaçlarından 1951 yıh sonunda bunlardan blr kıs zoruna maruz değildirler. Halbuki rafından ancak tarihî kıymeti olan bahsolunmuştur. mı, 1952 senesinln ortalarına kadar da insan öyle mi? İnsanlar daima et merkezler telâkki edilmektedirler. Röleveler sergisi dlgeTİeri Şehir Hatlarına katılacaktır. raflannda hüküm süren nizamı boz Oak Ridge'deki tesisaü bugün anBu gemilerden başka önümüzdeki eylar mağa uğraşan mahluklardır. Bâbi] cak bir kaç düzine mütehassıs ta21 lncl Müşteşrikler Kongresl vesilelcerislnde son «lstem, süratll «Hulmanı sile Teknik Üniversitenin Taşkışla saL î S E I Nuri Karahüyüklü; B. Vedad Alpman Fi. 200 Krş tertiNl motörler de lnsa ettlrllecek ve kulesi hikâyesini hep biliriz. Bu ku rafından kontrol altında bulundulonlarında açılan Yüksek Mimar Sedad Çetintaş'ın sayıları 200 ü bulan bu suretle Şehir Hatları işletmesinlr leyi «eflâke tırmanıp ok atmak rulan çok küçük ve tâli bir şube L İ S E II Hilmiye Dener Fi. 140 Krş. çok mühim tarihî eserlerimize aid röMarmara. Bogaz ve Hallc hatlannda için» yapmağa kalktığındanberi in haline gelmiştir. t t e r m ^xiT^ Karahüyüklü, Hilmiye Dener, levelerl ile orijinal eserlerinden miiserl vt konforhı vasıtalarla »eyahat esan. beşerî âlemin nizamını bozYeni atom fabrika ve lâboratuarL 1 b L 111 B. Vedad Alpman Fi. 150 Krs. rekkeb sergd kongre âzalarının takdirdebllme lmkam temln edllmlf oUlan bilhassa Kentucky Cumhurimağa uğraşan mahluktur. lerini celbetmijtir. caktır. Birbirine bağlamadan sadece neticeleri belleyen öğrenciler, Bllhassa Avrupadan gelecek yenl v&Âlemin nizamı diyip dururuz ve yeti dahilinde Paducah'ta, cenubî Matematiğe korkunç bir ders gözu ile bakarlar. BiLgi yığını hapırrlann sefere glrmeslle lzdlham hafif güya bu nizam bozulmasın diye Carolina hükumeti dahilinde AiEVLENME lindeki matematik faydalı olmadığı gibi cazib de değildir. Konullyeceğl glbl buna ilav» edllen otobüs ken yakınlannda ve Colorado eyalann neden ve niçinlerini açık ve sade bir şekilde görerek bunBay Necmeddin Sahlr Sılanın kızı nakllyatı da münakaleyl daha zlyade harbler olur, konferanslar toplanır, letindeki Denver yaylasında kulan birbirine bağlama imkânını bulacak öğrenci matematiği sekolaylaçtıracaktır. Bu arada Nişantaşı milletler birlesir, okuyanlar okuŞEN SAHİR SILAN Bostancı, Beyazıd Beykoz, Sarıyer mıyanlan okutmağa uğraşır. Kitab rulmuştur. Paducah'ta 25 bin, Denvecek, öğrenecek ve problemleri kolayca çözeoektir. Bu hedefe ile Bay Mustafa Nuri Devresln oğlu ver'de 10 bin, Aiken'de 30 bin işçi Pendik, Flory» Osküdar otobüs «egene mimarlarımızdan ulaşmak maksadı ile, kitabevimizin Nuri Karahüyüklü, B. Veferlerl tertlb edllerek, Garb memleketve mütehassıs çahşmaktadır. Evveldad Alpman ve Hilmiye Dener'e hazırlattığı cebir serisi Millî TOGKUL M. DEVKESin lerinde görülen kanal ve nehir Uzerlnce gayrimeskun olan bu yerlerde MEHVEŞ SAKICA evler.me törenleri 21 eylul 1951 cuma Eğitim Bakanhğmca den kitabı kabul edilmistir. Listede mevde ferlbotlarla yapılan nakliyat memmütehassıs ve işçiler için yapılan günü ikl tarafm yakınlan ve alle ile leketimizde de tatblk sahasına gecmis cud diğer «serlerl» mukayese etmelerini sayın öğretmenlerimizmeskenler, kurulan çarşılar ve müdostlarınm huzurlle tesld edilmlştlr. olacaktır. den rica ederiz. Y. Müh. Gene evlilere yuvalarında saadetler esseseler dolayısile hepsi birer küİ N K I L  P K İ T A B E V İ dlleriz. AHMED RİFAT BEREKET çük şehir haline gelmişlerdir. Bu V Küçük Haberler üç merkeze sarfedilen para mıktaNisanlandılar. n 900 milyon dolan geçmistir. 900 20/9/951 îstanbul + EMNİYET İkind Şub* MUdürü milyon arasından 500 milyonu PaSabahaddin Bilgitayın Fatih Kaymaducah'a ayrılmış bulunuyordu. 900 kamlıgına tayinl hakkındakl emlr dün milyonun aynca yüzde yirmi beşi Vilâyete tebüğ edilmlştir. FOTO M. ÖZEN • ÇEHRİMİZDE bulurouı Sağlık nisbetinde bir meblâğ da o sehirPozlannızı muvaffakıyetle Bakanı Dr. Ekrem Hayri Üstündağ lerin idaresile mesgul olacak resdün Sağlık Müdürü Falk Yargıcı İle canlandırır. Pangaltı ml dairelerin injasına vt tc«kilâtbirlikte hastahaneleri kontrol etmlstlr. lannın kuruhnaaına tahsis •dilmisBakan, bu akfam Ankaraya dönecektlr. Tam seri On parmâğınıza on marifet tir. Makinelere ve matcryale de •• DÜN Beledlyede Vali ve Belediye * getiren bir hocadır.. Başkanımn iştlraklle şehrlmizde yapı I Devredilecek telefon Yazan: FETHİ YÜCEL tabil aynca tahsisat aynlmi|tır. lacak olan 300 odalı Htlton otellne ald I Galatada bir telefon devredi*** Ankara Atatürk Lisesi Matematik Öğretmeni gorüsmeler yapılmıjtır. Görüşmede • lecektir. Yazı ile müracaat: 5ehrimizde bulunan Maliye Müstesarı (Müll Eğitim Bakanhğmca DERS KİTABI olarak kabul ••i Posta Kutusu 1041 Yeni atom fabrikalannın ve lâile Emekli Sandıgı Müdürü Ulvl Yenal edilmiştir.) » boratuarlannın işletihnesinde kayda bulunmuştur. Nüshası 15 kuruştur Bu üç eserde de ispatlar gayet açık bir dille yazılmıştır. Her dedilen terakkilerden blri de bunAbone şeraiti Türkiye Harie bahsin sonuna, ilgili çözflm metodlan ve tatbikat konularak EYLÛL 22 ZtLHİCCE 20 \ Diplomalı Kadın Terzisi ] lann faaliyetinin elektrik kuvveti'.e Llra Ki. Ura Kx. öğrenci kişisel çalışmaya alıstınlmaktadır. Alıştırmalar her öğtemin edilmeshıdedir. Çünkü simSeuellk 42.00 81.00 rencinin yapabileceği seviyede olmak üzere âyarlanmıçtır. KitabCEMİLE GEÇALP Altı ayllE 22,50 «^0 diye kadar kömür ve petrolla tahlardan birer ömek Lise Riyaziye öğretmenlerir.e sunulmuştur. a Oç aylık 12 00 2400 Şişlide, Çiftecevizler, Sağrik edilen tesisatm masraflaruvn o Biı »y:ık 4,50 9.0S djç sokak 37 No. ya taşındıçokluğundan şikâyet edilmekte idi. Fiatlan: I. 150, II. 145, III. 125 kuru D İ K R A T ğuıı sayın müşterilerine bilElektrik kuvvetinin kömürden ve V: j 6.47 13.07 16.33 19.08 20.41 5.07 Gnzeıemıze TOnrLerüen evrak ce yaztlaf dirir. İNKILÂP KÎTABEVİ akaryakıttan daha ucuza mal oHu I nesredilmn edilmesin iade olunmaz E: ]11.39lTs9, 9.25|12.00{ 1^1| 9.59 ğu bu yıl yapılan tecrübeler neti J tlârıiardan mesullyet kabul edllma A. ADNAN ADIVAR anakkale denizaltunızın 9 eylul günü Danca ile Yalova arasında bir kaza geçirdiğini İzmit tnuhabirimiz bildirmis; tafsilât da Vermişti. Millî Savunma Bakanlığı Temsil Bürosu 20 eylul tarihimie Anadolu Ajansı vasıtasile verdiği bir haberde, geminin ufak bir kaza geçirdiğini kabul ederek İzmit ır.uhabirimizin verdiği tafsilâtın dnğru olmadığını bildirdi. Verdiği haberin ve tafsilâtın doğru olduğunu isbat e t m e k b a n a nmhabirii Amerikada atom endiistrisi bakımından rekor yılı Toplayan: A. H. R. Sayın ö ğ r e t m e n l e r î n e İLKOKUL İ l k o k u l l a r ın MATEMATİK KİTABLARI ARİTMETİK ve CEBİR r İGEONETRİ LİSE I. H. III ü CUMHURİYET