Katalog

CTJMHURIYET 27 Temmnz 1951 ) Sehır Ayasofya ve St. Pierre =haberl6ri İTALYA CEVELÂNINDAN NOTLAR Yazan: İsmail Habib Sevök Dördüncü asrın ikinci çeyreğin lediği beldeye «İstanbul> diyor de Roma Imparatoru Büyük Kons lardı. Bu Türklerin dilinde bir de tantin Hıristiyanlara hayat hakkile «Kızıl elma» tâbiri vardı. Malazdin serbestliği verdikten sonra İm kirdden sonra bütün Anadoluyu paratorluk merkezini Bizansa nak | fetheden Birinci Süleyman Üsküledince tabiatile en büyük kilise de dara yerleşince hep «Kızıl elma> orada kurulacakti. ya, yani Ayasofya kubbesindeki alYanmıyan mabed:: tın pırıltılı haça bakmaktadır. Kızıl Konstantin'in oğlu tarafmdan ku elma varılmak istenen idealdi. İşte rulan ilk Ayasofya yandı. Ondan Çanakkaleden geçip Rumeliyi de sonraki ikinci Ayasofya da aynı â dolanıverince kolunu uzatır uzatkıbete uğrar. İmparator Jüstia maz bu kızıl elma eline geçiverenus istedi ki yaptıracağı üçüncü cek. Romadaki Saint Pierre'in Ayasofya yanmaz bir mabed olsun. heybetli çanları acı acı bütün Hı* Uzun yıllar Anadoludaki putperest ristiyanhk âlemini Ayasofyanın binalarının sütunlar ve mermerler imdadına çağırıyor, milyon milyon gibi esas malzemelerini Bizansa ta orduların harekete geçişi. On ikinşıttı. Doğu Anadolunun ilerisindeki ci asır dünyanın ilk ve en uzun ovalarda eski devirlerdenberi bü cihan harbile çalkanıj devridir. yük kubbeü binalar yükseliyordu. İki kaderin devamı: Bu mimarî tsrzı Eğe kıyılarına kaKaderin mecrası bir defa aç\lcar üerlemişti. Kubbe kurmak sa masın. Türkü İstanbula ulaştırmak natında en ileri giden biri Aydınlı, isteyen kader, sekteye uğrasa da, diğeri Milâslı iki tnimarın himme gene açılan mecradan yoluna detile haşmetli Ayasofya meydana vamın çaresini buluyor. Onüçüncü gelip de 27 aralık 537 de tantanalı asırda Haçhlara karşı gazi olan merasimle acüdığı zaman İmpara Selçuk Türklüğü aynı asırda Motor Jüstianus, Süleyman Pey ğollann şehidi olduktan sonra, Oagamberin eski devirlerdeki dillere dördüncü asırda Osmanlı Türk ciestan mabedini telmih ederek devletinin ikinci hükümdan Orhakh bir gururla: «Ey Süleyman, han, Anadolu Selçuk devletinin eeni geçtim> dedi. birinci hükümdan Süleyman gibi, Yangmdan beteri: hem bu sefer gaçici değil temelli Bu yeni mabedde hiç ahşab kısım olarak, Üsküdara yerleşti. Rumeli olmadığı için yangın tehlikesl kö de ele geçirilince Bizans imparatorkünden önlenmişti. Meger yangm luğu devl«t olmaktan çıkıp surlandan daha beteri varmış. Yirmi kü nın için* sığınan bir belde haline eur yü sonra siddetli bir xelzele d« iner. Doğudan gelen hilâlli kader yeryüzünün bu en büyük kubbesi gibi babdan kalkan haçlı kader de çöküverdi. Kubbe fazla yayvan gene istanbula imdad için harekete olduğu için o sarsıntıya dayana geçiyor. Altmif binlik ilk Haçlı ortnamıs. Yenlden yapılan kubbeyi dusu Edirne berisindeki «Sırb Sınvirmi küsur kadem daha yükaeğe dığıı nda on binlik Türk öncü kaldırdıler. Yıkılan kubbeden tam kuvvetile mahvedildiği gibi yüzçeyTek asır sonra 1 aralık 562 de, binlik sonraki Haçlı ordusu da bu yeni kubbe dolayısile Ayasof Kosova sahrasında aynı akıbete yanın ikinci defa debdebeli acılış uğrar. Belli, ikinci kader çok alızmerasimi yapıldi. Daha yükselen dır. bu kubbe üstündeki daha büyütüTıldınm ve Sen IJiyer: len altınlı büyük haçın panltısı ta Uludağdan bile seçilebiliyordu. Kosova uferinin ba; kahramanı Romadaki büyük kilise:: Yıldmm Bayezid hükümdar olup Bu seferki İtalya seyahatinde 58 Edirne sarayında Venedik, Cenerendim. Romadaki Saint Pierre sa viz, Napoli ve diğer İtalyan hükuha itibarüe Ayasofyanın iki mis metlerinin, cülus tebrikile beraber liymiş. Fakat içi o kadar dolu ki ticaret muahedelerini yenilemek bu büyüklük belli olmuyor. Kar üzere gelen elçilerinl huzuruna çılıklı sıralanan dört kemerin fil kabul ettiği vakit, onlann Kosova ayakları çok kahn ve bu kemerleri Haçlı ordusuna muzaheretleriii birleştiren dehlizin ustuvanl kub yüzlerine vurarak haykınr: «Kııılbesi pek basık. Yürüye yürüye bu elmaya gidip Sen Piyerde atıma dört kemerli dehlizi bitirdikten yem yedireceğim!» Daha Istanbu'ısonradır ki birdenbire meydana daki Kızılelma ele geçmeden Roçıkıveren büyük kubbeyi görebili madaki ikinci Kızılelmaya göz koyyorsun. Yani Saint Pierre'de iki ması neden? Birîncisi nasıl o'sa binanm eklenmesile meydana gel avcunun içinde. İşte ilk muhasaıa. miş gibi bir hal var. İlk kısım ne İstanbul düşmek üzere. Fakat Akadar basıksa kubbeli kısım ala nadolu beylerinin ittifakı üzerine bildiğine yüksek, gerek bu kubbe, muhasarayı bırakan Yıldırun bir gerek iç tezyinat, gerek o harika darbede tarümar edeceği mütteftkişlemeli dış cephe hep Mikel An) ler üzerine yürür. İkinci muhasara, ile arkadaşlarının, yani on altınd Niğboluya gelen yüzbinlik Haçlı asırdaki Rönesans dehalarının eser ordusunun imhası pahasma akim lerıdır. Kilisenin içi fil ayaklan ve kaldı. Üçüncü muhasara. Artık Bikahn sütunlarla o kadar dolu ki zans aon nefesini vermek üzere. bunlar mesafeyi yutmuşlar. Bir da Fakat Timurlengin Ankara üzerine ha anladrm. Bizim koca Sinaıun en yürüyüşü: Ayasofja kurtuldu diye büyük hususiyeü, işte İstanbulda bütün Avrupa küiseleri onun zaki Süleymaniye ile Edirnedeki Se ferini günlerce ?an çalarak kutlalimiye meydanda, büyük kubbenin dılar. ağırlığını yarım kubbelere yükleCamiin kUlseyi tehdidleri: te yüklete fil ayaklarmı ana duMeğer bu kurtuluş yanm asırlık varlara kadar uzaklaştırmak yüzunden mesafeyi en geniş çapta bir gecikmeden ibaretmiş. Ayasoffethetmiş olmasıdır. Evet bizim yanm cami oluşundan otuz* yıl sonkubbelerimizin altında birer mey ra Fatih Sultan Mehmed Italyaya sefer açar. Serdar Gedik Ahmed dan ferahlığı var. Pasa yüz kalyonluk donanmayla Güzel sanatlar mahşerl: Rönesans dehalarının himmetlerile İtalyan çizmesinin bütün ökçesini seferiydi. dört asırdanberi Saint Pierre bir aldı. Bu, «Kızılclma» kilise olmanın kat kat üstünde bir Bütün İtalya panik içinde. Türk güzel sanatlar mahşeri olmuş. Da donanması Napoii önünde. Papa ha kiliseden önce dış avlu bile ayrl kaçmağa hazırlaruyor. İstanbuldaki bir âlem. Karşıhklı geniş iki kav cami Romadaki kiliseyi alacak. Fasin dörderli mermer sütunları ve kat Fatihin beklenmedik bir anda korniş önlerindeki sıra sıra hey Ölüvermesi. Sen Piyer kurtuldu. kellerle bu dıs avlu daha Uk ham Onaltına asır başı. İkinci Bayezid lede insanı bir sanat büyüsile av zamanı, Venedik harbi yüzünden lıyor. Ya içerisi? Girer girmez he Türk donanması gene Napoli önüz sağdaki ilk kemerin dibinde nündedir. Papalık ve Sen Piyer geMikel Anj'ın o meşhurlar meşhuru ne telâş içinde. Venediğin pes de«nerhamet> heykelile karşılasıyor yip sulha rıza göstermesile bu bâsun. Ondan sonra bütün köşe bu dire de önlendi. Üçüncü tehdid, cak, bütün cepheler ve tavanlar hepsinden tehlikeli, Muhteşem Sühep lahidier, heykeller, tablolar leyman zamanı. Bu sefer Fransayla ve mozayıklarla dolu. Insan kendi birlikte İtalyaya yürüyoruz. Gene ni bir mabedde değil bir sanatlar Otranto ve İtalyan çizmesinin ökâlemine aülmıs sanıyor. Nerede çe kısmı almdı. Napoli krallığı çiğeski Saint Pierre, nerede şimdiki? nenip Romaya yürünerek KızılelEski Saint Pierre'in maketini Va maya vanlacak. Yıl 1537. Fransa tikan müzesinde gördüm. Amba Krahnın yukarı İtalyaya yürümekrımsı bir bina hissini vermektedir. ten ca>"ması ve üstelik Venediğin On birinci asır sonunda Ayasof bize harb açması: Bu işlerin cezasıyayı kurtarmak için bütün garb nı Barbaros ertesi yıl Preveze cenâlemini bu bina ayaklandırdı, öyle gile verdi. mi? Evet o zamanlar bu ambarımİkizli mcfharet: sı binada dünyayı yerinden oynaNe yapalım, eskiden dinler yaltacak bir kudret vardı. nız birer akide değil hayatın da İkbalden idbara: mihveriydi. Kubbeler sadece kiliEmeviler ve Abbasiler zamanmselerle camiler üstünde yükselmida Arab devletleri, İstanbul hakyor. Hıristiyanlıkla İslâmlığın da kında «elbette ve elbette fethedile bulundukları geniş kıtalar üstünde cektir> diyen mukaddes hadisin gökler misali kubbeleri var. Fakat şevkile, İstanbulu ahp Ayasofyayı mademki hepimiz insanız, medenicami yapmak için «Konstantıniye» yetin ilerleyişi hepimizi bütün indedikleri Bizansı bir kaç asırda tam sanlığm dünya çaph kubbesine sekiz defa muhasara ettilerse de doğru götürüyor olsa gerek. Sen bunları kolayhkla atlatan Bizans Piyerde kaç defa gözlerimle göronuncu asırda bütün islâm âlemi düm: Güzel sanat'arın haşir neşir ne meydan okur. Bizans Impara olduğu o mabedi, dua eden dindartoru Bağdaddaki Halifeye gönder lardan bin misli fazla, medeniyet diği ültimatomda Bağdad ve Ku âleminin sanat âş:kları dolduruyor. düsten başka Medine ve Mekkeyi On asır kiliselik ve beş asır camice alarak Islâmlığın kökünü kazı lik yapan bizim Ayasofya da on yacağmı söylüyordu. Gerçek o sı beş yıldanberi bir «Bizans Türk ralar İslâm âleminde Bizansın kar Eserleri Müzesi» olarak dünyanın çısına çıkacak hıç bir ordu yoktu. sanat âlemine açıldı. Ayasofyava Fakat... En mufassal İslâm tarihini dıştan eklediğimiz minarelerden yazan İtalyan katoliği Leone Kae başka içini süsieyen hatlanmız, tani; «Ah ne yazık ki mukadderat çinilerimiz. mahfillerimiz, ve eşsiz tam bu sırada Selçuk Türklerini nakışlarımızla o aynı zamanda dünya sahnesine çıkardı» der. Es Türk güzel sanatiannın da bir meş ki Romalıların bile çıkaramadığı heridir. en haşmetli bir ordu ile MalazkirHem biz Ayasofyayı yabuz fetde giden Bizans İmparatoru 1071 hetmedik. Biz büyük Sinanın heyağustosunun 26 smdaki bir günlük betli payandalarile onun ömrünü cenkte kendisi esir ve ordusu mahde kurtaranız. Meydana çıkarttı*ıvolunca Bizans ikbalin en yüksemız mozaiklerle onun bu cephedeki ğinden idbarm en dibine düşüver güzelliklerini de medeniyetin önümisti. ' | ne sermiş bulunuyoruz. Güzellik ki her şeyin üstünde milletleri birleştiren nurlu bir büyüdür, Ayasof>'3 ile Sen Piyeri bu büyü ile ele'e Kızıl elma: 1 vermiş ikizli bir mefharet gibi jeSelçuk Türkleri Ayasofyanın süs 4 lâmlıyorum. j I İ K T İ[ B A S L A R • İHEM NALINA MIHI^A İstanbulun iman Bir Hamur Kanun tasansı hazırlanacağı bildiriliyor Rusyada Stalin aleyhtarlan M Aslen Rus olan muharrir Mat vardL Bizler aramızda rtjlmin thews son günlerde Demir Perde hatalarım açıkça münakasa ederarkasından Almanyadaki Ameri dik, çünku birbirimlzden emindik. kan bölfesine kaçan blr çok Sovyet El« verilmek korkusu yoktu. Bunlardan birinin fkrince Rusvatandajile görü?mü?tür. Bn förüşmeler neticesinde yazdığı ma yada Stalin'» aleyhtar bir parti kurmak v» buna üyt temin ederek kale asağıdadır; gruplar teşkil etmek pekâlâ mümEğer sea çıkarmıyan gayrimemkündür. Hattâ bu gruplardan künunlar kütlesi ihtilâl çıkarabllseyçük çapta Lituanyada mevcudmus. di bugün Rusyada Sovyet rejıml Hele Ukraynada bunlar pek çoknanuna bir şey kalmazdı. Bu mem. mus. leketten kaçanlarm hepsi aynı fiBunun hakikat oLması akla yakın kirdedlr. 1945 t« harb bittiği zaman biraz ferahlayacağını, hürriyete gelmektedlr. Çünkü Sovyetler bu kavusacağını sanan Rusya halkı çeta gruplarile savaşmak fizer* reğimln daha da sıkı bir kontrola harbd* AJmanlara karşı çtt« çarbasvurduğunu görünc* derin bir pışmalan yapanlardan mürekkvb birlikler vücude getirmislerdir. hayal kırıklığına düsmüstür. MaamaÜh muhatabımm kanaaDemir Perda arkasından sızanlar tinca şimdiki hald« bu gibi çeteci harb sonunda mütteuklerin büyük grupları teşkil etmek vc bunları bir farsat kaçırdıklan kanaatindeayaklandırmak hem pahalıya mal dirler. Onlara gör» 1945 te mütte olur, hem de büyük bir menfaat fikler gayet kuvvetli durumda ol Umin etm«x Bu çeeld gruplar saduklarından Stalin'den n« isttseler koparabilirlerdi. Çünkü Sovyet diktatörü müttefikler* kaia tutacak vaziyett» degildi. Rusya halkmıa «d«tni memnunlyetinl mucib olan sebeblerden başhcası »imdi tatbik edilrr^kU olan ziral inkılabdır. Bundan maksad Rus kollektif çiftçilerini d r u t sehlrlerirje nakletmek v« oralarda onlan simdi olduklarından daha proleter blr hal* koymakür. Bu harekete taraftar köylülerln nisbeti yüzde beşi bil» bulmaz. Bu Şu günlerde İstanbulda, BaltaliHâleti ruhiya Rusyamn dahilinde müsahed« edilen istikrarsızlığın manında kâin Hidrobiyoloji Ensdtüsünde, ZooCografyacılar konbaşbca amillerinden birldir. gresi açılmış bulunmaktadır. Orta İştt bu sebebledir ki Stalin'in ya • Yakınşarkm tanınmıs ilim akın bir gelaoekt* harb* girisoMSİ damlannın iştirak ettikleri bu müimkânsu görüimtktedir. tevazı kongreye kaulmak üzere, 1944 sencsinden sonra milyonlar. Mısır, İtalya, tngiltere, İsrail ve ca Rus askui ilk defa yabancı Lübnana mensub delegeler, İstantopraklara girmiş v« harbl kaybet bula gelmişlerdir. Bir kısım delegemis milletlere mensub isçi v« köy ler de yoldadırlar. lülerin bile muzaffer Rusyamn Işçi Hayvanl çehrenin, cograf! şartlar ve köylüsünden çok üstün bir ha altında ne sekilde tenevvü ettiğini yat sürdüklerini gözlerile gönnüş tetkik eden bu İlim şubesi menlerdir. sublanna (Hoş geldiniz) der ve kongreye muvaffakıyetler dileriz. *** Komünist Partinin 300400 bin İstanbul Üniversitesi Fen fakü!memuru var ki bunlar fabrikalar tesine bağh Hidrobiyoloji Biıstitüda, orduda yahud propaganda me sünün misafiri olarak sehrimize gelkanizmasmda kullanüır. Bunların mis bulunan delegeler, kendi sahahepsi para alır. Bu adamlar için larında bugüne kadar yapmı; olkomünist devletin idamesi erbette duklan orijinal tetkik ler i, umuml ki elverişlidir, çünkü onlann ge heyete arzedecekler, kongrenin hiçimi bu yüzdendir. Aynı «ey M.V. tamında, Anadolunun 15 kadar viD. remzile anılan siyast polis teş lâyetini gezerek, ilmî tetkiklerde kilâtı üyeleri için de söylenebilir. bulunacaklardır. Unesco'nun, maddî muzaheretile yapılmakta olan bu toplantı, çarşamba akşamı Hayvanat Enstitüsü Rektörü Profesör Dr. K. Kossivig'in bir konuşmasile açılmış, bilâhare Vali ve Belediye Reisimiz de, bir hitabe irad etmiş, kongre böylece, fi'len çahşmalarına başlamıştır. Bugüne kadar şehrimize Mısınn Demir Perde arkasından kaçanbahk araştırma istasyonu müdürü lardan biri bana dedi ki: Gohar Bey, Birinci Faruk Üniver Leningrad üniversitesinde o sitesinden Meluk Bey, Irak Ünikuduğum tarihte altı arkadaşım «^ersitesini temsilsn Profesör Moseey, Torino'dan Profesör Tortoneze, Lühnan Üniversitesinden Mrs. Pot ter ve eşi gelmişıerdir. Mısırdan ve İsrailden gelecek olan profesörle. le kongre azalan 20 kişi kadar olacaklardır. Radyolan Uçak alanında delâletimle tan;şmış bulunan bu değerli ilim adamZarif Kuvvetli Ucuz ları, yekdiğerlerini senelerdenberi, Sergide havuz başmda neşriyat sayesinde tanımışlar, ilmî mecmualarda, birbirlerinin fikirierile çoktan ünsiyet peyda etmişlerdir. Fakat buna karşı bir grup daha var ki bu da mühendis, teknisyen, öğretmen, ziraatçi hattâ ordu subaylarından mürekiebdir. Bu grupla partililer arasında gözle görülmiyen, fakat hiç bir zaman dur. mıyan bir mücadele mevcuddur. dece orduyu v# polis kuvvetlerinl biraz uğraştırmakla kalırlar. Bu mülteciye gör* teskilfit simdilik beklemelidir. Tâ ki milletlerarası yahud dahil! mahiyette büyük bir buhran onlara harekete geçmek fırsatını versin. Bu gruplar ancak o zaman müessir oabilirler. *** Mültecilerden çoğu Almanyaya kaçmif bulunan Ruslarm teskil ettiği 13 siyast gruptan birine mensubdur. Bu gruplar anarsistlerden kralcılara kadar her türlü doktrini ihtiva etmektedlr. Bu partilerden en mühimmi dört merkez grupudur. Onlarm üyelerinin yazılı bir programı yoktur. Rusya kurtulduğu zaman ne yapacaklarını da teabit etmij dfğillerdir. Niyetleri, Rusya hürriyet* kavuşur kavusmaz milletin arzusunu sormak ve ona göre icabını yerlhe getirmektir. Dort merkez! gruptan «n büyuğu v« faali tMillî Çalışma BirUği> dir. Bu partiy* mensub olanların yarısı ünversite tahsili görmüstür. Partinin matbaası vardır. Orada gazet« basıldığı gibi peyk memleketlerde dagıtılan gizli beyannameler de hazırlanmaktadır. Merkez partilerinin Doğu Avru pa ile muntazam muhabere ünkân İan mevcuddur. İddia edildiğinı göre beyannamelerinden biri tâ U ral dağlarının arkasındaki çehir. ler* kadar sokulmustur. Gizli rad yoları doğu bölgelerine devamlı yayınlarda bulunmaktadu". Siyasî mültecilerin en büyük meselesi bunlardan her birinin gi rijilecek harekete liderlik etmek Utemesidir. Zaten gruplarm yani partilerin bu kadar çok olması da bu yüzdendir. Fakat merkez partileri 13 partiyi birleştirecek bir plân hazırlamaktadırlar. Çimento karaborsası rof. Gökayın Büyükdere Bahçe Kültürleri İstasyonunda yapbğı basın toplanhsında Hafta dergisinin sahibi sayın Tahsin Demiray arkadasunızın temas ettiği mevzular arasında, bir de hulâsatan anlartığı çimento karaborsası meselesi vardı. Çinventonun akborsadaki resmî fiatı 3 liradır. Fakat bugün müracaat ederseniz, ancak 1952 martuıda çimento alabilirsiniz. Başınızı sokacak bir ev yaptırmaya karar vermişsiniz. Arsası, plânı, müsaadesi, demiri, tası, tuğlası, kerestesi hazırdır. Fakat çimento almak için 1952 martına kadar beklemeğe mecbursunuz. Çünkü o vakte kadar, size verilecek bir tek torba çimento yoktur. O halde ya sıranızı beklemeğe, yahud da karaborsaya müracaate mecbursunuz. Karaborsada çimento 6 lirayadır. Yapmw için 500 torba çimentoya ihtiyaç varsa, esasen çok pahah olan çimentoya 1500 lira yerine 3000 lira ödeyeceksiniz. Bu para, memlekette bol çimento istihsal edilmediği, ithal malı çimentoların güm rük himayesile daha pahah olduju için, göz göre kurulan ve yaayan çimento karaborsasına vermeğe mecbur oldnğunuz haracdır. Karaborsaya çimento nereden re nasıl temin ediliyor? Karaborsaya çimentolar üç yoldan gidiyormnş: 1 Bazı inşaat sahibleri, 500 orbalık ihtiyaçlarını ilgili memuıların dostluğunu elde ederek 800 torbaya eıkanyorlar. Bu 300 torban karaborsaya satıyorlarmıs; Bayındırlık Bakanlığı, eski sehl cilik mütehassısı Prost'un îstanbulun iman hakkında hazırlayıp makama vermiş. olduğu raporlann birer suretini istemistir Bu raporlardan istifade edilerek bir hamur kanun tasansı hazırlanacağı haber ahnmıştır. Hamur kanunu evvelce îzmir yangın yerleri için tatbik edilmişti. Şimdl böyle blr kanunun tstanbulda da tatbiki düşünülmektedir. Bu kanunla muayyen blr müddet zarfmda inşaat yapılmıyan yerler Belediye tarafmdan istimlâk suretile satışa arzedilecektir. Bundan başka kanun şehrin İman için yapılacak istimlâklerde bono usulünün kabulünü mümkün kılacaktır. Bu suretle genis miktarda istimlâk imkânı hasıl olacak ve istimlâk edilecek yerlerde caddeler açılıp inşaat için adalar tesbit edildikten sonra bu yerler satısa çıkanlacaktır. Buralara bono sahibleri de iştirak ederek yollar açılacaktır. Bu sekilde ilk olarak Eminönü Eyüb yolunun açüması mutasavverdir. Bucak müdürleri arasında değişiklik Görülen lOzum üzerlne İstanbul bucak müdürlerl arasında aşagıdakl degittkllkler yapılmıı v« İç îsleri Bakarüıgl tarafından lsUnbul Valllljln» bUdlrilrcljtir. Saraatyı Bucak Müdürü Ekrem Ttzt* Raml Bucagına. Raml Bucak Müdürü Fevzl Gülümser Samatya Bucagına. Çınarcık Bucak Müdürü Bekam Tütnerkan Çatalc» kazaaının Karacaköy Bucak Müdürlüjün», Karacaköy Bucak Müdürü Salahaddln TUrkkan Çınarcık Bucak Müdürlugün», Kemerburgaz Bucak Müdürü Zlhnl Betül Kasımpaşa Bucagına, Kasımpaja Bucak MOdürU Kuri Ergin Kemerburgaıa nakll v* tayin edllmlslerdlr. Sel âfetinden bozulan yollarm tamiri için bir milyon lira lânm Son yağmurlar dolayısile bozulan yollardakl hasarı tesblt eden komisyon rakamlarına göre bunların tamlrl için en az bir milyon liraya UırJyae olup bu para Bayındırlık Bakanlığından lstenecektlr. Daha evvel tamlr edillp de kat'l lhalesi yapıbnamif olan yolların bozulan kısmının tamlrl bu lnjaatı taahhüd edenlerden lstenecektlr. Sarayburnundaki kazanın tahkikah Saraybumundakl deniz kazaaının tahklkatına dün devam edilmis v» Kalamıj vapuru kaptanı Mehmed Fırıhn torgusu yırpılmıştır. Mehmed Fırılın »\ukati tahliye talebinde bulunmujsa da talebi kabul edllmemiştlr. Tüccar Derneginin dünkü toplantısı Tüccar Derneği dün saat 16 da Llman Lokantasında mutad toplantısını yaparsk Uberasyon listesinln yüzde 75 e çıkarılmasına dair raponı müzakere etmls Belçlka İle yapılacak ticaret andlasması hakkında görüslerinl açıklamı? •• tstanbul llmanının durunıuriu görü{müjtür. Blr değirmen aieyhine Adliyeye müracaat edildi Deglrmendllk îttlhad Limited Şirketlnln Ayvansaray deglrmenl aleyhine Eyüb KaymakiTiIığı tarafından dava açılmıştır. Degirmende kullanılan bugday ve unların Koordtnasyon kararına aykırı olarak başka maddelerle karıçtınldığl anlaşılmıj ve Kaymakamhk değirmen hakkında Adlf taklbata gecilmesl İçin Eyüb Savcılıgına nfüracat etmlştlr. Tarabyada inşa edilen yeni karakol açıldı Tarabyada lnça edilen polls karakolunun açılı; törenl dün yapılmıjiır. Törende Vali ve Belediye Başkanı Gökay, Emniyet Genel Müdürü, Servet Sürenkök, Emniyet Müdürii Kemal Aygiin, müdür muavlnlerl, jube müdürleri ve kaUbahk blr halk kütlesi hazır Dulunmuştur. Törene Gökayın yaptığı btr konuşma İle başlanmıstır. Bu konuşmayı rr.üteakıb Emniyet Genel Müdüründen kordelayı kesmesl rica deilmis ve Servet Sürenkök de kordelayı keserkne zabıta teşkilâtının jimdiye kadar gösterdigi başarıh çalıjmanın devamını temenni etmlftir. Bundan sonra karakol gezilmls v* davetliler hazırlanan büfede ağırlanmıgtır. Gazeteciler Bayramı •Gazeteciler Bayramı» münasebettle yarın saat 16 dan 21 e kadar Taksım Ga7inosıında blr toplantı tertib edıliştir. Bir hırsız şebekesi yakalandı Emniyet İkinci Şube hırsızlık masası memurları evvelkl güıı büyük bir hırsız ;ebekesini ele geçlrmişlerdlr. Heybelia. dada b!r çok eve girerek on bin llrnya yakın kıymette mücevher çalan, Küçükyalıda emekll bir valinin evinl soyan Anastas Kulidls. Serkis Narin, Ya. şar Bulut adlanndakl şebeke efradı evvelki gece Aksaray Remzlalem «okaktaki Vasfiyenin evinl soyarlarken suçürtü yakalanmışlardır. ÜNÜN MEVZULARI Baltalimanında toplanan konferans Yazan: Rıdvan Tezel Bandırma, Bursa, şehirleri ziyaret edilecek, ecnebi profesörler, lüzum lu gördükleri nümuneleri alarak, beraberlerinde memleketlerine götürecekler, böylece jnemleketimize hâs olan cinsler üzerinde arastırmalara girişeceklerdir. Limandaki şamandıralar çürüyor Llmanda gemllerln baglandıgl (anıandıraların bir kısmının çürümüfl oldugu yapılan muayeneler lonunda anlasılmıjtır. Blr müddet önce, tngilter* Bahriye Ne7aretl tarafından idarey* yapıian tekllfe çok geç ve kat'l blr eevab ve> rllmediginden bugün İçin çok yüluek flatla tamandıra temin edilebilecektir. Bir katilin idam cecası beş sene on aya indirildi Geçen sene Floryadakl Ada pUJında İkl kljiyi fildüren Harun Akçayın duruşmasına dün Biıinrt Agır Ceza Mahkemeslnde devam edilerek dava karara batlanmıjtır. Harun Idama mahkum edümişse de hâdtje Af Kanunundan evvel oidugundan ceza» bet K M on aya lndlrilmiçtir. M EV L iD Pek kıymetll e;im ve sevgill annemlz SACİDE ÜNSALAN'ın Slümünün kırkıncı gününe tesadüf pden 281/^51 nımartesi günü Belediye civarında Peykhane caddesinde Fuadpaşa Camllnde ögle namazını müteakıb ruhuna ithaf edilmek üzere Mevlfdl N'ebevt okunacagından kendlstnl aeven. lertn te;rlflrelni rica ederiz. tfi: Doktor KAmil Ünsnla* Çoevkları: rerihon Ünsalan Ftrruh Üntalan DUCASTEL MARVİN Saat paviyonunda Eşim ve babamız ZEKÂİ CANKARDEŞ'in vefatı dolayısile gerek bizzat ve gerek telgraf ve telefonla acımıza istirak eden vc çelenk gönderen muhterem dostlarımıza ayn ayn teşekkurlerimlzl takdlme derin acımızdan dolayı lmk&n bulamadığımtr.dan bu hususta muhterem gazetenlzln dellletinl rtca edrrlz. Eji ve evlidlan TEŞEKKÜR 2 Çimentodan şunu bunn yaMemleketimizde ilk defa lntişar pan ve daimi surette çimento alan etnuş bulunan, Dr. Saadet Ergene an imalâtçılar da ihtiyaçlarmdan nin cTürkiye Kuşlanı isimli eseri, 'azla çimento alarak karaborsaya misafir profesörlerin nazan dikka devretmekte imişler. tini çeloniş, Dr. Kühar Bey, bu ba3 Meselâ 6 ay sonra size vekımdan da tetkiklerde bulunacagını rilecek çimento için aldığınıs mübeyan etmiştir. «aadeyi karaborsaya sabyor ve gene karaborsadan hemen « liraya Vefa Lisesi Müdurünün bir imento alıyorsunuz. Bu suretle mektnbn ü de mecburen karaborsacılık Vefa Llseıl Müdürü Rıfat Necdet aprnağa ve karaborsayı besletneğa Evrimerden ajıgıdaki mektubu aldık: •Sayın gazetenlıln dünkU •ayuının mecbur oluyorsunuz. Bu alışvebirinci sahifesind* Lls« müdürleri u s rişte ziyanınu 3 liradan 115 ltraıındaki latifalan baılıklı yazıda Ulus a düşüyor. Çünkü siz de müsaagazetesine edebl yazılar yazdıgım Için mensub oldugum Bakanlıkca müdur denizi karaborsaya 44.5 liraya salükten istifaya mecbur tutuldugum bll tıyorsunur. dirilmektedir. Edebl yazılarım bugüne İşte böylece çimento karatforsası kadar myın gazetenlzle VaUn. Ulus. Con Ahmed Beyin meshur devirZafer ve Yent lıtanbul gazctelerlnd* ne^redılmis v« menıub e'dugiım Ba daim tulumbası gibi işliyor ve de« kanlıkça en ufak bir ihtar yapılma am edip gidiyor. Çimento karamıstır. MUdürlükten lstifa etmek İçin >orsacılan da sessiz, sadasız va tazyik yapıldığı veya İstifaya mecbur zahmetsizce zengin oluyorlar. Faturjldugum katlyen vakl df g'ld'r » at karaborsadan alan da, satan Nasreddin Hoca üç yasuıda [a memnundur. Çünkü meselâ Hocanın memleketi Aksehlrde çık 951 temmuzundan 1952 martına makta olan •Nasreddtn Hoca. refıklmlz i'C yaçına basmıstır. Arktdaıımızl teb kadar yapınızı gecikrirniektense rik eder v« kendlsln* uzun 6mür orba basına 11.5 lira fazla veredileriz. rek bu 78 aylık gecikmeyi atlaAlmanyaya ihracatırraı tıyorsunuz. Eğer yapınız ev değil Almanya geçen ay zarfında memle de apartımansa, yahud kira getire» ketımizden üç milyon Türk lirası dege :ek herhangi başka bir bina ise, rinde arpa, Yunu» balıgı ya£ı. fındık; 8 aylık kira ücreti ile çimentoya ham derl; yumurta; tütün; kemlk ve barsak ithal etmek suretile gene Türk erdiğiniz fazla parayı telâfi edimalları müsterilerinin basına geçnıls orsunuz. tir. Tahsin Demiray çimento karaİki hırsır yakalandı orsasından fikâyet edince Vali Evvelkl gün emekll General Cemil 'rof. Gökay, cbuna mâni olacağız» Conkun evlnden 5000 llra kıymetinde lemişti. Ben de »u naçiz mütalemuhtelif clnsten esya çalan Mehmed Derviş ve Dursun dün çaldıkları esya ada bulundum: « O zaman da insaafa sekteye ?arla birlikte hırsızlık masası memurları tarafındnn yakalanmı;lardir. uğratmış olursunuz.» Karaborsayı ortadan kaldırmak ıçin almacak esaslı tedbir, bol v« Bu?ün en bçğenilen saat: cuz çimento temin etmektir. Çimento fabrikalanmızın istihsal kajasitesi, memleketin ihtiyacını tamamile karşılayamadığma göre, eni fabrikalar kurmak, bu yeni 17 T a , l ı abrikalar kuruluncıya kadar da, fsviçre Hnssas Saati lışandan bol çimento ithaline müsaade etmek gerektir. ARDATH EKMEK MAYAS1 FABRİKASI Şehrimizde Avrupada tanınnıış kimyagerler tarafından Ekmek Mayası Fabrikası inşa edilmiş ve pek vakında faaliyete geçecektir. GIVAUDAN TÜKKİYE U M U M * Mümessilleri A. HÜSEYİN ŞAKAR Müessesesi Galata: Telefon: 49404 İsviçre Dünyanın en büyük Esans Fabrikası Bu itibarla aralaruıda fikr;n mukarenet hasıl olmuş bulunan bu kimseleri tanıştırmak basit bir formaliteden ibaret kalmıştır. Hmî mecmualardaki değerli misalleri'e yekdiğerlerinin fiKrine fişina bulunan bu kimselerin İstanbula geımekle teyid etmiş bulunduklan Amerikan tezi, insanı gayrühtiyart nikbinliğe sevketmektedir. Dünyada devamlı bir sulhu ancak ilim adamlan tesis edebilir, şeklinde hulâsaten ifade edilebilecek olan Amerikan tezini ufak ölçüde müdafaa eden bu hâdisenin, dünya 51çüsünde tahakkuku ne kadar gayanı arzudur. GARANTİ BANKASI nm ** • Kongrenin ele alacağı mevrulan, başlıca üç kısımda hulâsa etmek kabildir: 1 Kara hayvanlannın muhit ve iklime intibak ederek gösterdikleri tahavvüller, 2 Deniz balıklan üzerinde bugüne kadar yapılan orijinal tetkikler ve bu arada, tabiatin bu mahlukaü himaye şekilleri, 3 Tath sularda ve göllerde yaşamakta olan balıklar ve basit hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar. Kongrenin en enteresan konferanslanndan birisini, Gohar Beyin Kızıl denizdeki balıklara aid yapacağı konuşması ve gösterecegi renkli film teşkil etmektedir. Diğer taraftan, profesör Kessivig, Anadoludaki tatlı göllerde ve nehirlerde yaşamakta olan balıklann, daha ilmî bir tabiri ile, Anadoludaki tatlı su fauna tarihi hakkında, çok dikkate şayan bir konusma yapacaktır. Anadoluda yapılacak olan tetkikler için profesör Kozvigin asistanlarmdan, Muzaffer ve İlham, daha evvel, göl mıntakalanna giderek, tetkik konusu olarak tayin edilmiş bulunan cinslerin ihzarını temin edecekler .böylece, her gününde bir şehre veya köye gitmek üzere tertiblenmiş program, aksamadan tatbik edilmiş bulunacaktır. Hazırlanmış olan programa göre, Anado'.u seyarjati şöyle olacaktır: Sapanra ve Emanet gölleri, Ankara, Koçhisar göiü, Kayseri, Konya, Urgüb, Dinsr, Su'tandağ. Bey§ehir, Eğridir, ijıklı, Acıgöl, Izmir,; Yerli çimentonun çok pahah ol« uğunu da unutmamalıyız. Haric» en ithal edilen çimentoların piyasada, yerli çimentolardan yan yanya ucuz satılması kabil olduğu, akat çimento sanayimi korumak çin, bunların ucuza satümasına müsaade edibnediği söyleniyor. Yerli sanayii himaye için konulan yüksek gümrük resimlerinin acısıhalk ve memleket çekiyor. Hususl ve resmî yerli sanayi de, istihsali umzlatmağa lüzum görmüror. Bu gümrük himayesini insaflı bir sekilde yapmak ve ithal malı jimentonun da yerli çimento gibi 3 liraya satılmasını ve aynı zamanda bol miktarda çimento ithalini sağlamak gerektir. Bina yapunını teşvik için hazırlanan kanun tasansı, Meclis Bayındırlık komisyonunda müzakere edilmektedir. Bu tasarıda, hazineye, özel idareye aid ve katma bütçeli dareler elindeki arsalar, halka parasız tevzi edilecek ve buralarda inşaat yapacakların malzemesi Devet Denizyollan ve DemiryoUanna tenzilâth tarifeye tâbi tutulaak, toplu veya münferid inşaata aşkaca bir çok kolaylıklar gösterilecektir. Tasarıda yapı malzemeinin ve bu arada çimento fiatlanın ucuzlatılmasını ve bol çimento eminini sağlayacak maddeler var mı, bilmiyorum. Eğer yoksa, inşatı teşvik için asıl yapılması lâzım elen şey budur. Ucuz ve bol yapı malzemesi ve bilhassa çimento buunmadıkça fakir ve mütevazı insanların keselerine uygun ve sağlam inşaat yaptırmaları mümkün değildir. Hükumetin, büyük ehemmiyet verdiği mesken siyasetinde, yapı malzemesini ucuzlatacak ve çimento karaborsasını iktisadî tedbirlerle ortadan kalHıracak tedbirleri almak, en haşta gelir. Bu. yapılırsa, memleketin her tarafında, bilhassa şchir ve kasabalarda gecekondulara ben zer bir siiratle mantar gibi evler bittiâini göreceğiz. Demokrat ParÜ iktidarımn ve sayın Adnan Menderes kabinesinin, mesken buhra» nını kolcünrten halledecek olan b« tedbirleri btr an evvPt almasua bekliyoruz. 2OO.OOO au {İMOİri KAOAI APA«IMAN»» 8 »****• Kiiçük Haberler j *• ATATÜRK Bulvarındakl Hıfzısslhha müessesesinln ikmali ıçin gereken tahsısat verildiğinden bugünlerje yeniden faaliyete geçllecekür. •• TOPRAK Mahsullerl Ofislnin davr. * tl ürerlne basın mensublp.rı bugün aaat 10 da Galata rır.tımından kalkacak hususî blr motBrle Ofisin Hallc ve Boğaziçinir, muhtellf kısımlarında bulunan hubııbat ambjrlarım gezerek vaziyeti yakından göreceklerdlr. * YARIN Ayazağa Süvari Okuiu yarış alanında İstanbul yaz konkurlpiklerı ve ordu atlı jaropiyona müaabakaları yapılacaktır. •• ALMAN Profesörlerinden Wilhelm * Budde, Amasya civarında arkeolojlk tetkikler yapmak üzere dün, memleketinden şehrlmlze gelmiştir. • EMNİYET kadrolarında açık bulunan polls memurlukları için llse mezu.ilannın stajyer olarak ahnması hakkında Genel Müdürlükçe teşkllâta tanrm yapılmıştır. TEMMUZ 27 ŞEVVAL 22 Esanslannı başlıca ıtriyat depolanndan ısrarla isteyiniz. GIVAUDAN 31AĞUSTOS951 Bankamızds Açs csğınız leW lOv Lira lık blr riesapla, bu APar Imanın 6 Numoral Oairesi sizin oiabtliı Mer 1OO Lirays bir kura numaramı verillr. sıkıntıyo Kendini böyle s o k m a, eıyoĞLü. İSTİKIAL CAD. 282 'DE j 4MKm mmui MPt*t tümtti 7 50 4Ats HNrar eömuii m* m 6 7 5 rrma HKit Junı* mkor 1 7 5 4MS rnrtr scMiei/ mmtrot 7 80 Mwr m/cAv t»KtK «eİMtıi/ 7 80 TAMt*YPtJAMA 12 50 mrg* ff mttnuofto 1.75 Vftrete MAYDSO 5 15 V: | 5.51 13.20 17.17 20.31 22.21 3.46 E: 1 9.20 4.49 8 46 1200: 1.52 7.15 I I • ] ' 1 bu'Sn ko, 'tılo'don ku''O"