Katalog

CUMHURtYET Macar Mata Harisi Katalin Karady'nin Hatıralan: 7 81 Mart 1951 e> abıtamızın terfîhi mevzuu ile alâkadar olmak üzere Ankaradan verilen bir haberde göyle deniliyor: tlç Işlerı Bakanhğında kurulan Sîel blr komisyon. polıs memurlarının fimlrllge terfl etmeden kendl smıflarında yükselebilmelerlnl sağlaymcak t!r kanun tasarısı hazırlaınak üzeıa calısmalara başlamıstır. Hürriyet bahsi Hürriyetten sıkılanlar Şahsa bğlı hürr'yet Tapmma hissi Galib karşısında Tasarı, emnıyet kadrosrmda topyekun reform yapmayı lstıhdaf etmekŞiddete teslimi nefs Hür insanlar nesli Din ve flim lnkılâblar ve sonrası tedir. Bu suretle polis memurlarının Üç tel örgüyü de aynı şekilde aş | kat elbise bugün 600 liradır. Harb Mülteciler vapur nhtımdan maas durumlarının ıslahı ve kahf'ye eleman yetiştırilmesl mümkün olacaktdc. Tel örgüler arasındaki sahalar den evvelki deviıde, hattâ Macaaynhrken hep bir ağızdan «Bu devrin bütün derdi iki sebeb tır. Billndlğl gibi, bugun. pollsler niGoethe'nln Schlller'den mulhem maym tarlası halındeydı ve bura ristanda komünistlerin henüz ikti«Yaşasın Türkiye» diye den ileri gelir: 1793 ve 1814 sene hayet komiserlığe kadar yukselebillardan ancak kılavuzların bildık dara gelmedikleri günlerde 20 liraoiarak Faust'a söylettiği bir meşhur yukselemlyenler bağırdılar lerini yaşıyan halkın gönlünde iki mekte,oiarak 20 llra aslî İse senelerca ya alınan ayakkabıyı bugün 50 lipclla maaşla çalışleri emin geçidlerden geçmek kasöz vardır: «Hayat gibi hürriyete de yara var: Evvelce olan şeyler artık maktadırlar. bildi. Ölümürı pusuya yattığı bu raya bulamazsınız. Hele yıyecek ve Beyaza boyanmış olan Ankara o adam lâyıktır ki hürriyetini her yok, olacak şeyler henüz olmadı Hazırlanan kanun tasarısı, polisliğin tehlikeli yerden, kılavuzlarımızın içecek maddeleri hakikaten cehen vapuru dün saat 12 de 321 yolcu gün >eniden kazanır ve böylece çoderdlerimizin sebebini başka yerde cazib bır meslek halıne getirilmesinl neme lâyık bir şekilde ateş paha ile Batı Akdeniz seferine çıkmıştır. cukluk, orta yaş ve ihtiyarlıkta, arkasmda, çamurlara bata çıka ve aramayımz». Büyük inkılâbdan a derpis etmektedlr. Tasarı kanunlastığı âdeta su içinde yüze yüze geçer sıdır. Şarab yedi misli, un, şeker, Gemi ile gidenler arasında Fransa velhasıl her devrede tehlike ile ku daha mühim ve daha faziletli bir takdlrde polu memurlarının 70 lıra şuıda buiundurulması lüzumundan şağı jukan yanm asn sonra söy asll maaşa kadar yükselebilmesi va ken, bizi selâmet sahiline çıkardık yağ on mısli pahalılanmıştır. nın emektar Istanbul başkonsolosu şablnuş olduğu halde ömrünü ik mahiyettir. Bundan dolayıdır ki ha bahsettiğüniz zaman kasdettiğimiz lenmiş bu sözleri bir kere düşünüremnlyet kadrosunun kalifıye elemanKomünistler iktidara geldikten M. Legard ve 117 mülteci vardır. mal eder». Bu söze, daha nice nice tan sonra kendilerinin tekrar geri kikî hür insanlann hayat hikâye su idi ki insanlar dinin ve ilmi sek bdyle inkılâbdan sonraki de larla mücehhez kılınması temin edil» döneceklerini düşünmemek ve onsonra tren biletieri üç misli, elekYeni Zelandaya giden bu mülte güzel sözlere rağmen hürriyete dair leri hürriyet hakkında yazılan fel felsefî fikirlerin teşkil ettiği ma virlerın hiç derdsiz geçeceğini ka mlş olacaktır > trik ücreti dört misli artmıştır. lara acımamak kabıl değildi. ciler geminin hareketinden önce yazanlara ve o yazılan okuyanlara Zabıtamızın terfihi lüzumunu geBütün bunlar, Rusyanın Macaria akordeon çalarak jarkı söylemiş biraz bıkkınlık geldi mi dersiniz? sefî, nazarî sözlerden, kasidelerden nevî hayatlannda tamamen hür ol bul etmek biraz güçtür. Asıl hüner Şafak sokmek üzereydi. Karşıdaha ziyade insanlar üzerinde tesir malan sayesinde bu pek mühim bu derdleri veren yaralan derin çenlerde bu sütunda bir kaç defa rnızda, koyu renk ince bir kumaşın tanı bir müstemleke halıne getir ler ve Ankara vapuru nhümdan Geldiğini rannediyorum. Çünkü yapmıştır ve yapacaktır. Vakıâ hürmeselelerde içtimaî niraTnı siddet leştirecek yerde onlann onulma belirtmiştim. Medeni bir memlekegerilerek daha fazla incelmiş, bir mış, olmasının neticesidir. Ruslann aynlırken üç defa «Yaşasın Tür hürriyet Insanlan en güzel bir ke riyet ile hür insan arasında sırf ile değil, içten gelen temiz ve hür sına çalışmaktır. Nitekim bizde de tin, bir hukuk devletinin en müMacar milletini nasıl ezdiklerine kiyeı diye bağırmışlardır. kısmı gibi, açık bir mavilık alan yif İçinde kıj gününde «ıcak, yaz haricl bir münasebet değil de hür bir kuvvetle muhafaza edebildik bu inkılâb sonu huzursuzluğu ol him icra kuvveti zabıtasıdır. Batı nokta gittikçe genişledi. Simdi göz her gün yeni bir misal gösterilegününde «erin bir hava gibi saran riyetin, hür insamn içinde şahsiles leri gün hürriyeti şahıslannda tem madığmı zannederken son zamanda memleketlerini görenlerimiz, oralerimizi oraya dıkmiş, nefes almak bilir. Milli Eğitim Müdürünün öyle manevî bir muhittir kl o mu mij, organise bir kuvvet olduktan sil etmis, insanlar neslini teşkil e bu zannın yanlış olduğunu anlata larda polisin ne kadar mükemmel Bvmların en yenisi, işçilerin üctan korkar gibi dikkatle bakıyorhit içinde sıkıhnak herkesin k â n sonra, artık bozuhnak bilmiyen, ya deceklerdir. Fakat bu kutba erişe cak emareler göründü. Bu emare olduğunu bilirler. O memleketlerteftişleri retlerini kesmek hususunda ileri duk. MUU T&tim Muduru Muhlddın Ak değildir. Maamafih o muhitten sı ni o hür insandan aynlması haüra bilmek için memleketlerin üstün lere goz jtiTiup oturmak veyahud de, zabıta, halka karşı son derece sürülen tehdiddir. Ben Macaristan dlk dun Kadıköy ve ÜsküdardaM okul. Cünkü oradan bizim için arük kılanlar da olabilir. Meselâ uzun gelmiyen bir mahiyet telâkkisine den zaman zaman esen ihtilâl veya hürriyet ve demokrasi adma hoş nazik ve terbiyeli, hattâ şefkatlidan ayrılmadan bir iki gün evvel, ları teftiı etmlj; bu arada derslere glhürriyet güneşi doğacaktı. dir. Fakat suç Işleyenlere karşl rerek öğr«tm«n v» ÖJrencUerle göruj müddet hürriyetsiz yaşamağa mah vanldığı vakittir ki hakiki ve sar inkılâb rüzgârlarınm yarattığı hür görmek caız olmadığı gibi ne bır Temsilî resimlerde bir güneş Iktisad îşleri diktatörü Gero isçi mujrdT. Kadıköy Kız Enstıtusu, goç kum edilen insanlar yavaş yavaj sılmaz hür insanlar nesli zuhur zerre kadar müsamaha göstermez. riyet havası kâfi gelmiyor. Çünkü taraf, ne diğer taraf hesabına tsülere verilen ücretlenn «fazla yükfeklinde tasvir edilen hürriyetin merüere yardıra maksadll* iki yu7zekâlannı, merhamet hislerini na eder. Yoksa hürriyet İçin mücadele yalniz bu lhülâller, inküâblar, fikir kunu takrir ve içtimaî nizamı te Kanunlara karşı gelenleri, kendisibir gun olup bu derece canlı bir sek» olduğunu söylemis. ve bunu aded ç&masır takımı hazırlamış ve bin sıl kaybederlerse hürriyet muhab etmiş herhangi bir neslin thür insis> düsturu altmda şiddet yolu ne itaat etmiyenleri yakaladığı gibi Bahne halinde karşımda tecessüm hak edebilmek için onlann daha llra teberrjd» buluıur.uştur. Mılll Eğl betini de kaybederek aralanndan sanlar nesli» diye tavsifl biraz ucıız ler ve vicdanlar üzerinde tertemiz nu tutmak doğru olamaz. En ma karakola götürür. Polisin tüyiık silinmiş parlak bir ayna üzerine yaçok çalışmalan lârmı geldiğini bil Um Müdurü, öğretmen ve ögrenclerl edeceği o zamana kadar hiç aklıma onu zararlı sayanlar da çıkabilir. bir tavsiftir. İşte Goethe'nin hürri zılmıs satırlar gibi açık ve seçik kul fakat uzun yol basım geriye otoritesi vardu. Bu otoriteyi lehte tebrlk etmlftlr. gelmemişti. Bir mucize karsısında dirmişti. Hattâ garibi 5u ki, o sıkı muhit için yete lâyık gördüğü insan, bu su izler bırakmış olmuyor. Aynanuı bakmadan dimdik yukanda tuta veya aleyhte asla suiistimal etmez. Valinin teftişleri Dığer taraftan, gene son günlerbulunuyor gibi idim. Nil nehrini retle her gün hürriyetini yeniden cak ve bütün diğer insanlann vic Halktan kendisine bir şey soranlaVall T« Beledıye Bajkanı Fahreddln de hürriyet için çalışanlar günün kazanmağa dışandan hiç bir sevk temizlenmemiş noktalan karanlık kurutarak İsrail evlâdlannı kurtu e iyi mal çıkarmıyan işçilere karşı dan hümyetine hürmetle lnanmış ra mutlaka selâm verir; fakat suçKerim Gökay dün beraberinde Vili birinde hürriyet vermeğe, yahud luşa götüren mueize herhalde bun ağır cezalar verilmeye başlanmıştar yet ve Beledlye muavlnleri olduğu onu geri almağa kadir bir mevkie veya tehyic olmasa da içe sinmis akisler yapınca şurada burada yeni hür insanlar nesli yetiştirmeğe ça lulan da, icabında elindeki sopa ki bunun «ebebi, Moskovadan ge halde Şehremlnlnde Saray meydamnda dan daha haşmetli değildi. bir kuvvetin şevkile uğrasan hür prensiplerin insanlann içine linme lışmaktır. Yukandanberi anlattığı ile bir vuruşta yere indinnekte tediği görulüyor. Dünyanın geçirdiği len filtimatomdur. Ruslar, Maca rapılan Çocuk bahçesile, pazar yerinl, geçince aralannda hürriyetten sıkı insanlar neslinin bir ferdidir. mız bu hür insanlar nesli bir kere reddüd etmez. Londrada, hattâ A «Serbestsiniz!» lanlar bile oluyor. İşte bu suretle en büyük inkılâblardan biri olan iktidan ellerine alınca din, ilim tinada olduğu gibi, bazı memleketBu sözü söyleyen kılâvuzumuz ristandan yok pahasına aldıklan Feriköy ve Karagumruk dvannı tefdj onlar hürriyeti müdafaa etseler, o Yukanda hürriyetin hiç bir en Büyük Fransız İnkılâbmdan sonetmiştlr. bize elini uzaru. Diğerlerinin de mallan. beğenmemişler, fakat geri yolda çalıssalar bile hü» insanlar gele uğrâmadan devam ve bekası raki bu karanlık akislerin Fransa gibi müesseseleri tesrif ve icraî lerde, polis silâh hattâ Cop dahi göndenneyı düşunmeyip ancak paC. H. P. siyasî bir toplantı taşunaz. Onnn silâhı kanuna ve nielini sıktık ve Dİz beş arkadaş., onolmadıklarını ilk sıkmtı anında için bazı prensiplerin ve bazı mü da uyandırdığı huzursuzluklan Al kudretin dlşında bırakmak Ifiznrasını ödemiyeceklerini bildirmijyapacak munu derhal kavnyacak ve o va zama dayanan büyük otoritesidir. lan geride bırakarak, kızıl Macabelll etmis oluyorlar demektir. esseselerin kanunun men ettiği bir fred de Musset La Confession d'un ler dir! 2 nls&n pazartesl günü laat 17.30 da kit gönül yaralan onnlacak, hnristan topraklanndan çıkıp adımıSize bir kaç misal vereyun: Bundan dolayıdır ki hürriyetin cürme vasıta olmadıklan müddetçe eniant du »iecle adlı eaerinde 1836 nrsnzlnklar durulacaktn. Bu vaziyet karşısında, Moskova C. H. P. tl tdsre Kurulu, EmlnfinO mızı Avusruryamn bab işgal top1910 da Parlste. »okakta blr adara Halkevlnde Kasım Gülegln ba$kanlı. bekasmı temin için almmıa ve alı icral ve hatti tejril kudretlerin dı senesinde jöyle ifade ediyordu: nın kölesi olan Macar komünist Jında alyaıt bir toplantı tertib etml;blrml yaralamıştı. Üd polis hemen raklarma attık. müdahal» ettiler. Blrlsl yaralayanı blidarecileri, efendüerine yaranabil tlr. Aynı gün Sğleden «onra, nat 15 t» nacak bir çok tedbirler arasmda Salzbnrg'da basın toplanhsı llllllllllllllllllllll legtnden yakalayarak kolunu bOktü siyasetçileri gıkıntıya düşürerek en Kendilerine tealim olduğumuz mek için, işçileri skıştarmaya bas. C. H. P. nin ilk Genel Sekreterl merve bir anda sllâhını ellnden alarak hum Receb Pekerin blrincl Slüm yıl çok îaşırtacak ve hattâ hürriyete lanuslardır. sürükleylp gBtürdü. Ötekl kanlar lçlnAmerikan nöbetçileri bizi karakoBu, komünistlerin, kendilerine iş dbnümü dolayıslle Edirnekapıdakl mak bağlılığı sarsabilecek bazı prensipdekl yaralıyı hemen kucakl»yıp arala göturdüler. Orada ifadelerimiz berlnde blr aıuna törenl yapı'acaktır. bay» bindirdl ve kollarının arasına lerin ve bazı müesseselerin kanunun çilerin müdafii lüsünü vermelerialındı. Macaristanlan Avusturyaya aldı; ünlformasına akan kanlar» ne rağmen, fırsat buldukça bilhas Yeni Fransız Baş.konsolosunun menettiği cürümlere vasıta olmadıkhemen her gün bu şekilde kaçanehemmlyet vermeden ona eefkatle «obasın toplanüsı lan müddetçe teşriî ve icraî kudsa onlan ezmek için ne büyük bir nıyordu: lar olduğu için, bizi hiç de yadırFransanın Istanbul BaşkonsolosluğuIIIIIIİHİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ÇoS ıstırab çeklyor muıunuz? gamamışlar ve birer yabana gibi gayretie çahştıklannı gösteren bin na yeni tayln olunan M. Marc Pofilet, retin dışuıda bırakılması lüzumubir misalden ancak birıdir. 1J11 de Londrada üç arkada» polls» karşılamamışlardı. dan İstanbul basın mensublarile blr nu iddia edebiliriz zannındayım. bir yer sorduk Tarlf etti. Gldeceğlmlı Boşuna payret! Bu ve emsali bazı fikirler, hür intar.ısma toplantuı yopmıştır. Sonradan öğrendiğime göre, buyere varmak İçin bir kaç def» saga Gazeteciler, çimdiye kadar gün Orta Avrupanın hür memle Macaristandaki hayatımda herkes konsolosluğunun vize ve haber Fransız sanlann daima derd döküp şikâsola dönmek lâxım gelryordu Sir hayli almak yetlerde bulunmalanna sebeb olan gibi beni en fazla sinirlendiren jeyyürüdükten sonra. yolu fasırdık: y«ketlerinde (Batı Avusturya, îtalya hususunda kendilerine göstermekte olmmızdakl haritayı «çarak yolumuzu ve Fransada) Rus peyki memleket lerden biri, zoraki kesilen para duğu müşkülâtı anlatmıslardır. M. Po düşüncelerdir. Fakat asıl hür in«rastırmaya başladıksa da lsln lçlnden lardı. tllet, bundan bflyle bir {ikâyet mevzuu sanlar, çok kere eski devirlerin melerinden kaçmış on milyona yakın çıkamıyorduk. Omzuma blr «1 dokunTiyatrodan, radyodan aybaşlann kalmıyacagını va'dederek demlytlr kl: selâ XIX. asnn hürriyetini yâdededu. Dönüp baktım; yol fordugumuı insan vardır. c Türkiyeye 1936 seneslnd* gelmls rek sızlanıp duracak yerde hürrida paramızı alırken, zarfın içinde polistl; selâm verdl: Yaaan: Fethi Pirinççioğlu vt b*j ay kalrnljtım. Sonra llraslle Karakolda bir müddet istirahat Yabancı oîdujunuıu «nladım; muhakkak bir iki makbuz bulur Tahran, B'.ngazl, Tunuı, Cezaylr, Parls, yet prensiplerini, yaşadıklan devettikten sonra tekrar yola koyulsizl takib ettlra. dedl; gellnlz. gideccYann akşarn modern anlayıs ve duk. Bunlarda meselâ cBerlin nasıl Lozan. Beyrut ve Varşovada bulundum. rin icab ettirdiği çekilde, yani Newduk. Fakat bu sefer, Amerikalılann ğlnlz yere kadar slzl götüreytaı. düştü?» isimli Sovyet propaganda Türkiyeye gellr gelmez Franjn edlbl ton'un ilimde beğenmediği «hypo zevkle hazırlanmıs bir tiyatro ka Bir çeyrek kadar beraber Tttrüy»misafırı oiarak otomobille yolcufılmi için sinema bilet parası ola Plyer Lotl'nln fu ctimlelerl aklıma theses non flngo» jeklinde değıl işe pılarmı, tstanbulun sanatseverlerine rek bize rehberllk etti. Biz kendlsln* geldl: luk ediyorduk. açacaktır. teseklolr etmek lsterken • tejekkttr rak 30 pengo kesildiğı yazılıdır. «Bu topraklarda blr çok kahramanlar yarar ve yürür bir şekilde, kurmaSalzburg'a geldığimiz zaman bizi ederim diye ayrıldı. «Küçük Sahne* adı verilen bu tozunu bırakmıstır!» Ben de gittikçe ğa çahjmalan iktiz» eder. Hajbuki Gene aynı sene Londrada. bir gec«, Amerikan makamları bir otele yer Yahud, sizi ıesmen partiye yaznns inklşaf eden modern TOrklye Cumhumüessese, çesidli sanat hareketleribütün hürriyet taraftarlan hür ino zaman henüz yanmamıs olan meşhur leştirdiler. O gün akşama kadar lar ve bir senelik aıdatı birden kes rlyetlnln llerl hamlelerinl gördükten ne sahne olacak, çocuk sineması, eğlence yerl Cristal Palace'a gideceksanlar olmadığı için bu yolda çalonra kendl kendlme: uyuduk. Fakat, o kadar meşakkatli mişlerdır. tik. Gene ve güzel blr kadınla franBu kesintiler işçilerden daima «Modem Türklye llerkl asırlara. *be lışırken ya yan yoldan dönüyor müzikhol, tiyatro, opera gibi sanat saatler geçirmiş olmamıza rağmen, sızea konusan blr erkek bizl oraya yapılır. Meselâ senede bir, hattâ dlyete mal olacak medeni kıymetleT lar, yahud da elde edilmiş olan nevilerini kucaklayccaktır. gbtürmeyl tekllf ettiler. Banllyö trepek fazla yorgunluk hissetmiyor*** bazan iki kere, geçid resimlerinde bırakacaktırs dlyorum.* hürriyeti kâfi bulup bir köşeye çenine binmek üzere lstasyona alttik. duk. Hürriyete kavuşmuş. olmamız Ba;konsoloa müteakıben, TUrk gazcİşte »Küçük Sahne* de dinleyeFakat bu kadınla o erkekten fÖphebizim ruhumuzla beraber vücudü giyecekleri sdyah pantalon, beyaz tecilik sahasındakl modem anlayıjı öv kiüyorlar. lendiğlmlz İçin onlarla beraber gıdlp ceğiniz sanatkârlardan Devlet Ogömlek için yüzlerce pengd kesihr müs ve kültür lahasında Türk ve Franmüzü de dinlendirmız gibiydi. SalzDiğer taraftan hürriyetin aslî ma perasmuı yeni bir yıldızı... Kaleragitmemekte tereddüd ediyorduk. Bu sısız milletlerlnl yaklaştırmak üzere yeni rada blr polis başımız& dlklldl. His burg'a gelişimiz derhal duyulmuş ve kendilerine en adı cınsten bır gayretlere lhtlyaç olduğunu göyleml; hiyetinde mukaddes ve mubarek tör soprano Ferhan Onat... San saçelbise verilir. bir sey söylemeden yanımızda duru» tu. Otele tclefonlar yEjmaya baştir. bir şey varsa bunu sahsl telâkki et larile ıRigoletto» nun meşhur Gilyordu. Erkek biletlerlmizi de aldı. Konsoloı Mare Pofilet, mtikemmel mek, yani şahıslara bağlamak yanladı. Amerikan, İngiliz, Fransız ve Fakat bütün bu gayretlere rağKalkmak üzere olan trene kadınla erdası, her nedense sahne dışında koİtalyan gazetecıleri bizimle konuş ıren Macaristanda kek bizden once blndiler. Tam biz d« komunısthğin arabca blteıekte ve İki ay sonra türkçe hştır. Hürriyetin mukaddes ve mu nuşmaktan sıkıhyor. Sanatkârlık konuşacağını söylemektedlr. binerken gölge glbl blzl takib eden mak istıyorlardı. Bu vaziyet kar hâlâ yerleştırilemediğine ve kolay barek ruhunu hemen daima gayri kıymeti tevazudan müteşekil bir Ayasofya Müzesi Müdürü polis, blzl selâmladı ve nezaketle. şısında bir basın toplantısı yapmak kolay da yerleştırılemıyeceğıne bızşahsî tutulmak lâzım gelir. Maa mahfaza içüıde panldıyor. Viyo Size, bu tanımadılınız adamlarla Palermoya gitti zorunda kaldık. zat Kızıl Macar dıktatoru Rakosi mafih şahsın da bu kudsiyete işti lonsel ile başladığı sanata simdi gecefeyin bllmediglniı yerlere gitmeAyasofja Muzesı Mudurü Muzafmenlzi tavs'ye ederim, dedl. Tren haGece, otelın salonunda toplanan Matyas da artık ıyice kanaat ge fer Ramazanoğlu, bçynelmtlel Bi rak etmesi mümkün ise de şahısla hançeresinden çıkan melodilerle reket etti. Biz kaldık. Polis de teşekgazeteciler bize çeşidli sualler sor tirmiş olacak ki ıkıde bır verdıği zais Etudlerl Cemlyetınln seklzincı ra, hattâ topluluklara bbyle bir devam ediyor. 1945 te Konservatuakür ederim. diye selâmı bastırıp glttl. dular. Bunlann hepsıne mümkün nutuklarda vatandaşlan, devlete kongre=mde Turklyeyi temsll vazifesl kudsiyet bahşetmek nihayet o ma ra viyolonsel kısmında çalışmak Bizl herhangi blr tehlikeden sıyanet olduğu kadar tafsilâth cevab ver karşı ıtaatsızlık gbstermekle itham Mlllî Eğlt m Bakanlığmca kendlsine hiyetlere karşı bir tapınmak hissi üzere giren istikbalin bu etmek istedığlnl anlamıştık. Ferhan Onat ve Orhan Günek dün gazetecilerie görüşürlerken Ankara meye çalışüm. Zira, kızıl cehen edıp onlan, aralanndaki «emper verıld ğmden. dun kalkanetmlstir. va doğurabilir. bir tesadüf operaya sokuyor. Yeni değil, fakat tam manasile maddî kete tanıtamadık ki, dışan tanıtaİşte Batı memleketlerinde polis yalist casuslan» hukumete ihbar purile Palermoya hareket nemden kurtulduktan sonra bu Kongre 310 nlsan arasında toplana Halbuki hür insanm karakterlerin Opera Kanunu, Ferbana koroda yer imkânlara dayanır. Halka iyisini lun» dedi . böyledir. Bizim polisimizin de aynı cennet diyarında bütün bildikleri etmeye zorlamaktadır. cak, Ramazancğlu iki tebliğde bulu den biri de topluluk olsun, şahsî veriyor. İki senelik koro çalışması vermek istiyorsak hiç bir fedakârseviyeye yüksebnesi içta, zabıta Hoca devam etti: Bugün, Macaristanda bıraktığım nacaktır. mi artık serbestçe söyleyebilirdim. olsun hiç bir hüviyete karşı böyle sonunda geçirilen imtihanın neti lıktan kaçuunamalıyız. Aksi halde « ilk zamanlarda, hükumetin mesleğinin cazib olması ve bu mesDoktor Fuad Örsan merhum Gazeteciler en fazla Macaristan hayatı hatırladıkça, üzerimden ağır bir his taşımamaktadır. Ekseriyete cesi herkesi şaşırtıyor. Bu ise, Fer sanat olmaz. Sanatkirlan besleye dışan gönderme bakımından yar leğe çok iyi elemanlann rağbet Dün topraga tevdi edilen doktor o değıl, hattâ ekalliyete bile böyle hana Rigoletto'da Gilda rolünü kadaki kızıl istibdad hakkmda tafsi bır yükün kalkmış olduğunu hismezsek, onlan sanata bağlamak güç dımı şartbr, aksi halde yazık olur. etmesi lâzundır. Bu da, ancak polât istiyorlardı. Hakları da vardı, sediyor ve hür yaşamanın zevkini perator Fuad Örsan. 1872 yılmda doğ bir his geldiği gün demokrasinin zandınyor. Bir sezon içerisinde bu olur. «Aç oturalım. çünkü sanat Başlangıe için bu lâzundır. Arka lisin terfih edilmesile kabil olur. muş ve U7un seneler muhtelif sıhhive çünkü tarıhin pek az kaydettiğı bir doyasıya tadıyorum. mudarluklerir.de bulunmustu Ömrunun diktatür karşısında bir adım geri kadar yükselme az kimseye nasib yapıyoruz* iddiasmm devri geç a kendiliğinden gelir. Bu bakımdan yeni tasanyı büyük istibdad idaresi olan komünist dikSalzburg'a geleli daha bir ay ol soniarına dogru kendinı tablate ver çekildiğini söylemek mümkündür. olur. İşte gene Ferhan Onat bu miştir.* iyi bir yol tutmuşsunuz. Kabili memnunlukla karşılanz. tatdrlüğü hakkmda ne kadar anla madı, Paristen, Munıch'ten, Frank mış ve arıcı^ık tavukçuluk gibi sa Çünkü hep biliriz ki idare şekli ne parlak şanslı yıldızlardan biridir. halarda âdeta ihtisas yapmıştı. Bugun Dünyanın hiç blr yerinde opera yet ve yetişme bakımmdan AvruYann İstanbul önütde de bir imtitılsa gene azdır. furt'tan ve Hayfadan bır çok tekmen^ke^imizde bu hususta yazılmış olursa olsun idare cihazmı elinde 15 liraya seyredilmezken Türkiye palı sanatkârlardan farklı olmıyan Mureffeh hajat! lifler almış bulunuyorum. Bunların ve tabedılnış cserlerm bır çoğu onur bulunduran daima fi'lî bir ekalli han verecek olan sanatkâr, yaz bir çok elemanlara sahibsiniz. TürMacaristan eskıdenberi Oıta Av hepsini seve seve kabul etmek is kaîemınden çıkmıştır Hududsuz teva yettir. Bir de bazılarının iddiasına içinde operanm anavatanı İtalyaya de «memur, sanatkâr* Ankaranın kiyede Devlet Konservatuannın zuu ile tanınan doktor Fuad Ör«anın gitmeğe hazırlanıycr. İlk defa ola memur sınıfına opera seyrettirirse 14 mühendisimiz İtalyaya gidiyot rupanın en mureffeh bir memleketi terim Fakat, ilk oiarak adım attı olumıle memleket kâmil ve f^zıl bir göre hür insanı hürriyeti seven fatalebeye bahşettiği imkânlara hiç oiarak tanınmıştır. Harbden evve! ğım Salzburg'da bir müddet kalıp inssn k?>betmıştır Kendısine Allahtan kat bir türlü hür olmıyan insan rak bir Türk opera sanatkân da tabil, maddi imkânlar az olur. Ha bir memlekette rastlamadım.» İsveç AB. Atlas Dıesel fabrıkası, Kuzey Italyada .nşa edılmekte olan lkl rahmet a'lesi efradma sabır ve ta dan ayıran en bariz fark, kendini yabancı memlekette operalarda oy sılat az olur, sanatkâr tatmin ediseyj'ahların Avrupada en fazla ter • istirahat Ettikten ve tc.mamile kennayacak. HidroElektrık santralı için Clsmon ve lemez, bunun neticesinde de iyi *** cih ettikleri memleke*lerden biri dime geldikten sonra, Italyaya gıt hammul dıleriz. asla esir hissetmiyen, fakat hür de yeni sanat eseri ortaya konamaz. «DevKüçük Sahnenin bir sürprizi da Morl de, ker.dlne mahsus olan metodMacaristandı. Çünkü hayât dığer mek ve bir kaç hafta orada kalraak olmıyan insanm galib karşısında Onun sahne hayaünı ağzuıdan ların tatbikıle açılmakta İki tulet sanatkân,* ba hususta şpyle ha var: Halk türkülerini Konser r.eli. Turklyen.n tunel, demıryolu, yol memleketlere nisbctle pek ucuzdu. istıyorum. v Kücük Haberler j duyduğu mutavaat ve hattâ huşu dinleyelim: diyor: vatuar mezunu bir gene tarafmdan ve su inşaat lşlerınde tanınmış on ug Macar milletıne dsha ıvi bır haCehennem hayatından kurtu!duk hissidır. Hür insan deyince, siyasî » Operada korist oiarak çalışı« Biz ne sanatkânz, ne me Istanbul halkına takdim etmek. Turk yuksek muhendısine, göstermek yat temin ettıklerini iddıa eden > tan sonra insan dunyanın butün ir T M. T. Federasj cnunun Zongul hürriyete, dinî hürriyete, ilmî hür yordum. Verdi'nin Rigoletto'sunda muruz, ne de işçlyiz. Sadece bir Bizde bu çığn ilk defa açan Ruhi uzere, italyaya K L M. uçağı İle bil komünistler ne söylerlerse soyîe 'hür toprakîarındaki hürriyet ha dakta toplanan 7 r.ci buyuk kongreslr.e riyete sahib insan anlaşılacağı için premieri verdikleri zaman biraz tetkık seyahati tertib etrmşitr. devekuşuyuz.» Istanbul Unıversltelermden lştirak eden hür insan, hürriyet mefhumu karSu da şehrimize gelmiş bulunuyor. sınler, rakamîar yalan söylemez. 'vasını muTik'on oîduğu kadar uzun şaşınnıştım. Fakat orkestrm ile yaAçılmakta olan bu tunellerden Morldeleşreler dun saat 13 30 da Guneysu vaRuhi Su halk türküleri hakkında dehı tunelln maktaı 76 metre kare v« **• Onun için, size bir iki rakam ve müddet teneffüs etmek arzusunu puıu le şehrlmıze gelmışlerdır. şısında her ne kadar bir «bütün pılan ilk prova sonunda, kalabalık duyuyor! Bu iki sanatkân yetiştiren hoca umumî bir fikir vermek, ne oldu U2ur.luğu takrıben 12 kilometre ola. re^ ım: •• ISTANBUL Jluallımler Cemlyetl, mefhum» değilse de hakikati halde sanatkâr kütlesinin devamlı alkış* altnnş hraya a'jnan bir SON hürriyet gibi nevilere aynlamadığı lan beni dâha çok şaşırttı, heye anndan biri talebelerinin Istan ğunu göstermek maksadile zengin caktır. Cuıja me'.tteb ı kıtab tekn'.ğinm son Bu seyahate Bayındırlık Bakanhğınnkişaflfinı gdstennek ıçln bir sergı için her halde daha toplu ve daha canlandırdı. Sanatkâr arkadaşlanm buldaki muvaffakıyetlerini görmek bir program hazırlamış. Koşma, o dan iki yüksek muhendis ve Iller Banyun havası, iç türküleri, taşîama karı, Garanti inşaat Şırketlnden bıret aç»rağa karar vermistır. samil bfr varlık olmak lâzım ge tarafmdan takdir edilmek bambaş için Ankaradan şehrimize gehniş. lar, alaylar .velhasıl hayatı ifade j ılîisek muhend s ile dokuz muteahhıd * KARAAĞACDA Mezbaha civarın lir. Onlardan hiç aynlmıyor. ka bir şeyler hissettirdi. da japılmış olan modern ekmek fınDört senedenberi Devlet Konser için çeşidli türküleri dinlemek fır ijtırak etmektedır. İkinci heyecanımı da, bana Isİşte bu urriuma şamil varlıknıtnn açılış torenl pazartesl gunu yavatuannda hocalık eden dünyaca satını Ruhi Su verecektir. pılacaktır. tır ki şiddet karşısında bir kenara tanbul seyircisi önünde vereceğim meşhur Ispanyol sopranosu Elvira *** * BUGÜN Üskudar Tramvay Şırketi çekilmekten ziyade şiddete karşı resital, hissettirecektir. Burada fırsat olursa Rigoletto'>Ti da oynamak De Hidalgo, Ferhan Onat için jöy Ankaradan gelen son sanatkâr da G^r.el heyet toplantısı japılacaktır. mücadeleye hürriyeti düşünmek•k BUGUN' Em nonu Ilkokulları ser sizin, düşunmeğe vakit bile bul istiyorum. Radyoda verdiğimiz le diyor: İkinci baskr 84 renkli, resimli 320 sahife bir tiyatro artistidir. Nun Altrnok, g «ı £çılacaktır. konserlerden sonra dinleyicilerden « Yeryüzünde kalbur üstünde 29 yaşmdaki gene, uzun boylu, yaazan: D r . F E Y Z İ T A N E R •• BEYOĞLUNDA Mis sokağında bır maksızın bir refleks hareketile gi aldığımız mekrublann sanatıma ye* on soprano varsa, bunlardan biri kışıklı sanatkâr, Steinbeck'in meşkah\ ehanede komun.zm prooagaidası rişır. Çünkü hür insan kendisinin Bankamızın Küçük Carî hesablafctanbul: MA7LUM. S\RAY. ÜNh'ERSİTE. hur «Fareler ve insanlar» piyesin rma aıd ikr?m:ye 30 Mart 1951 C u >ccan riıhal admda bır şahii vaka'.a ve kendınden evvel gelenlerin oum ni bir heyecan kattığını itiraf et muhakkak ki Ferhandır.» Ankara: AKK<\, HAŞET Kitabe\leri. narak Adlıyeşe \srılm'Et:r. Mıhal. >a lei âsabiyelerinde birikip uzaktan meliyim.» Bütün Avrupa, Amerika memle de başrolü deruhde edecektir. ma gunü İstanbul Merkezımizde p.lan sorgusunu muteakıb tevkıl edileFiatı: 7.5 Lira Bu piyes Ankara Devlet Tiyatro Noter huzurunda çskilmiştir. ketlerini kanş kanş gezen hocatesir ile bir şahıstan diğerine intirek Cezaev re goncenlmıştir. " İstanbullu bir tenorla karşı karşı nm, operanm hakkuıdaki duşün sunda iki ay müddetle oynandığı Aşağida r.umara'.srı yazılı hesab •• GURABA ve Cerrehpasa hastanelj kal eden hususî bir kabıliyet sa* sıralarda aynı sanatkâr başrolde s?l"iıblerme ikramiye is?.bet ett | i ı roeki Inonut bustleıı verilen emır u?e yesinde şiddete teslimi nefs etme jayız. Onu bütün İstanbul, Anka celerini şöyle hulâsa edebiliriz: r»ne ks.ldır;ı mış jerlenne Ataturkun nin en büvük beşerî cehdlerden ralılar kadar tanır: Orhan Günek. « iyi seslere malik sahne san buyük bir başarı kazanmıştı. ni v e h e r birine ayrı mektublaria bu^îu konulmu;tur. Küçuk Sahne, işte bu kadar ge ikramiye miktarlarının bildirildiğiO, tam bir sanatkârdır. Kendisile atkân olan talebelerin, Avrupaya ferag?te doğru ilk adım olduğunu * MUALLİMLER Biıi ği Ukoğretim niş bir programla sanatseverlere ka ni £3yın müştenlerimıze arzederiz. sanattan ziyade sanatkârlanmızın tanıtılmak zamanı gelmiştir.» 31/3 1951 tarihınden itibaren dünyaca tanınmış Encumenlnce her aj tsrtıb edılcn a\lık bihr. İşte görulüyor ki hürriyet hadHidalgo, bunlan söylerken, san pılarını açıyor. Türkiye yeni bir ti Cüzdrn No.sı A H olduğu şube t3"lantının 5 incısi bugun saat 15 te dizatında çok yüksek, çok faziletli içinde bulunduklprı durum hakCenubî Amerikan Orkestrası Csmbedı'astaki bırlık lokaünde Istan bir mefhum olmakla beraber onun kmda konuşmak daha kolayıma atkârlanmızdan biri ilâve etti ve; yatro kazanmıştır. Muvaffakıyetler 233 İstanbul Şubesi v tul Il okul öört:rrenlerin n ışt.rakile şahsileşmiş bıç şekli olan hür ingeldi. Duşüncelerini nasıl ifade edi« Biz daha kendimizi memle temenni ederim. 311 » » \£^raraktır Koruçnıa konusu fllko san pratik bakımdan hürriyetten de yor, dinleyin: 323 HıUarda devarn meselesl ve yaş hade Konservatuarda talebe iken B 353 Hamdi Şarlıgilin 25 inĞİ sanat yılı kutluluğu dıi dir sorarlardı. «Nereye gidiyorsun?». » 663 * BOLGE oğretmen ve öğrencilerlnin «Konservatuara,» cevabun onlann, i^tırlığı yaparak hazırl^dıkları Resimîş t Hayatınızm en güzel, en heyecanlı filmini görmek, BETTE I 1095 ve ders araçları sergıs! 31 3 1951 cumarctTabiî musiki muallimi olacaksın, DAVİS'in büyuk kudreüne hayran olmak istiyorsanız. 1G01 9 tesi gunu saat 13 te Mahmudpaşa 1 değil mi?» sualine yol açardı. O 2071 > 3 NİSAN 1951 SALI SAAT 20.30 da ckııl saîrn'jnda açılacaktır. günden bu yana geçen kısa zaman2091 > •• BEYOĞLU çevres ndeki camilerde * ŞEHİR TİYATROSU ŞEHfR TİYATROSU da, çalıştığımız sahada faaliyetimiacık bu'unan imamlık v e muezzınllk 2155 KOMEDİ KISMI DBAM KISMI zin neticelerini görerek, göğsümüvpzıfelerı ıç n 17 4 951 silı gunü saat 2703 10 da Muftu! ık Dairesinde musabaka zü gere gere, bugün «opera sanatkâ MUM SÖNDÜ VATAN ve SİLİSTRE 2819 •r^tı^a nl yî mılpcaktır. rıyız,» diyebiliriz.» FEKDİ TAYFUR ORHAN BORAN 3927 Orhan, üzülüyor... Üzülüyor, 3443 » : Mart 31 Cemaziyelâhır 23 ' MUAMMER KARACA SES TİYATROSU 'Yeni ve sabit L. T. PR^ER pud çünkü halkın alâkasile, garb musi3599 Sanatkârlan ŞKEÇ SK E Ç t rasının ınce, hafıf, cılde intıbak kisınin bır kola olan operayı ileri 4045 » ı X ( Beyond The Forest > E MVALL GÖKÇAY NECDET FAZIL CİCİ eder ve gayet nefis kokulu oldu Avrupa memleketleri seviyesine çı4181 > ı ıc a BETTY DAVİS ZEHRA BİLİR AZİZE TÖZEN" ğunda butün şık bayanlar müt karamadığımız kanaatindedır. Bu4329 na sebeb nedır? Kıymetli tenoruİLHAM GENÇER İBRAHİM DELİDENİZ tefıktırler. 491 İzr nir Şubesi JOZEF COTTON V. J 5 45 12 18 15.52 18.33 20.05 4.02 muz izah ediyor: I ve ARKADAŞLARI TUHAFLIKLAR 761 > ın şaheserini görünüz. Bu film, benzeri olrmyan bir sanat E~]1113 5.45 9.19 12 00 1.33 9.31 1 L « Operanın ilerlemesi biraz da I 801 mucizesidir. ^ M I B B İ ^ M B I H M I Hürrfyet havası içinde 117 mülteci dün Pireye doya doya dinlenirkene,. gittiler Sehir ŞCızıl cehennemdm i âtffct =haberleri c D Ü ş ü N C E L E R • f ı IHEM NALINA M1H1NA Polisimizin terfihi Hür insanlar Yazan: A. ADNAN ADIVAR Şehirden Röportajlar (< Küçttk Sahne,, perdesini açarken sanatkârlar arasında bir saat PRİSTAT HASTALIKLARI, İKTİOARSİZLIK KISIRLIK ve TEDAVİLERİ TÜSKİYE KREOİ BÜNKASiNDAN; RİCO FERIVAIVPO I „ ^ÖLDÜREN 1 Bu^in ARELHAMRA Sinemafarmda TURÂL HARIKA ŞEHİR TİYATROSU KOMEDİ KISMINDA" fflfl) AŞ K 1 Iklndl 1 r BİR HARİKA