Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
\ 1951 Atom akümülâtörü ile işleyece CUMHUBtYET ısırda ehramlan yaparken binlerce köle kullanılır ve 150 metre yüksekliğindeki bir ehramın inşası senelerce sürerdi. Bugün aynı işi otuz misli daha az emekle yapmak kabildir. İnsanlığı Bekleyen Büyük Tehlike Insanların ahmaklıklarına mı, yok çüde taksim edılecektir. . YAZAN: , sa zekâlarına mı şaşmak lâzıra gelBununla beraber, insanlara gene biraz iş düşecektir: Ara sıra madiğini bir türlü kestiremiyorum. Nobel mükâfatı kazanan kinelerden birinin bozulduğu olaAhmaklıklan yüzünden komünist Atom motörile igliyecek otomobil için düşünölen bu şekilde arabaya üç tekerlck komılmuştur. Tekerlekierden ikisi arkada, biri de ortadadır İngiliz filozofu cak, o zaman bir insana bunu düoluyorlar, zekâlan da onlan atom başka bir çare bulmak lâzım geliAtom kuvvetinin tayyareye, de cisi, ondan da mühim: zeltmek vazifesi verilecektir. Bu öombasını icada kadar götürüyor. Bugün atom kuvvetinin başııca yordu. ; suretle herkesin günde beiki bir nizaltı veya harb gemisine tatbikı Hele âlimlerin yeni bir harbde daAtom âlimleri bu çareyi akümü| saat çahşması lâz'.m gelecektir. O belki sizi o kadar alâkadar etmez; kaynağı olan uranyum yeryüzünâe ğarcıklarından çıkarıp ortaya sürelâtörde buldular. Nasıl elektrikle cekleri öyle müthiş şeyler var ki Bu kökten değişiklik bütün dün zaman makinelerin verimi insanlar fakat atomla işliyecek bir otomo pek okadar bol bir maden değildir. işleyen her makine için muhakkalc bunlann yanmda atom bombası ço yada büyük bir sefaîete sebeb ol arasında müsavi miktarda taksim bille nasıl alâkadar olmazsınız? Dü Yapılan hesablara göre bugün mevelektrik fabrikasından gelen bir amazsa, yaşayış tarzımızda medeni edildiği gibi, makinelere bakma işi şünün: yanm kilo uranyumdan çı cud uranyum madenleri halen bencuk oyuncağı kalır. reyan lâzım değilse ve bu işi manyetimizin başındanberi benimsemiş de bütün insanlara müsavi şekilde kanlan atom gücile en büyük ti zinle veya kömürle işleyen bütdn İnsan gücünün kullanılması hakdud mikyasta bir akümülâtör c.e pinden bir tayyare durmadan dün sanayie kullanılacak olursa yetmiş kında bir kitab neşretmiş olan Dr. olduğumuz en esash mefhumlar taksim edüecektir. pekâlâ görebiliyorsa, otomobil veInsanhk için daha büyük bir \ v a v l üstüva hattı üzerinden dört sene ancak kâfi gelecektir. Bir Norbert Wiener'e göre, beşer kuv dan bazılanndan fedakârlık etmekere ya otobüs gibi, pek büyük olmıyan dolaşabilirse bir otomobil ne yandan yeni uranyum damarlan vetlni istihsalde harcamanın modası miz lizım gelecektir. Meselâ, «ça tehlike vardır: Makine adamlar. H e r ! vasıtalarda da doğrudan doğraya geçmistir; insandan ancak makıne hşmıyan ekmek yiyemez» sözü ar işin makineye gordürülmesi kâfi : kadar az bir kuvvetle sizi jehir i aranmaktadır. Fakat ilim ümid üatom motörü kullanmaya lüzum bir hi tık kıymetini kaybedecektir. Esa görülmeyip makineleri idare veya i S d gezdirebilir veya bi şehir zerine kurulamıyacağına göre âlim^ e dibili icadı işinde istifade etmek kâfidir; yoktur, bu iş atom akümülâtörü ile ler bunu şimdilik bahis mevzuu bu makineleri de gene makineler sen bu kaide hiç bir zaman tama tamir işi de gene makineler ma j den bir şehre götürebilir! görülebilir. Bunun da hesabını yaprruşlar: 30 etmiyorlar ve hesablannı bugünkü yapacaktır. Meselâ bir otomobil fab mile tatbik edilmemiştir. Mısırda kine adamlara verilecek olursa o Akümüiâtörlü atom otomobiliııın İsraüoğullan kannlarını doyurabil zaman insanlara hiç bir iş kalmı gramlık ufacık bir uranyum par vaziyete göre yapıyorlar. rikannda her tezgâhın başına bir bir hususiyeti daha vardır: MotöFarzedelim ki yeryüzünde bumakfaıe yerleştirilecektir ve şimdi mek için çahşmaya mecbur tutul yacak, fakat o zaman bu makine a çasmdan elde edilen güçle, 160 bçyrün neşredeceği radyo aktif ışınlar insanların yaptığı işi bu makineler dukları halde Firavun, uşağı, uşa damlann hâkimiyet devri tehlikesi gir kuvvetinde bir otomobil motö günkülerden başka uranyum dafazla kuvvetli olmıyacağma göıe, rü 10 sene işleyebilir. Burakamla man bulunamadı ve elde mevcud 'öreeektir. Bir kişi düğmeye bastı ğının karısı hiç bir iş görmeden başgösterecektir. otomobile büyük bir koruma cihaTam bir demokrasi olıruyan nn ifade ettiği en basit hakikat ria maden kuyulanndan çıkanlan uTII bütün fabrika işlemeye başlı yaşarlardı. zı üâvesine lüzum kalmıyacaktır. şudur: taksi ücretleri son derece ranyum da halen benzin ve közr.ür vacaktır. Bu usulün büyük faydaİlerideki çağlarda bütün işleri yerlerde bu tehlike kendisini daha Bu suretle, hem motörün işgal eucuzlayacaktır. üzerine kurulmuş sanayie kullanılar sağhyacağı muhakkak. Bir kemakineler görecekse insanlann re fazla hissettirecek ve iktidan eldeceği yer az olacak, hem de etıuAtomla işleyen bir otomobilde maya başlandı, yetmiş sene sonra Akümülâtörle işliyecek otomobil daha kiiçük olacak ve fazla re, makineler yorulma nedir bil fahını temin etmek, sncak hepsini lerinde tutan makine adamlar, bufma kalm bir zırhlı duvar çekmek tecrübe tertibatına lüzum göstenniyecektîr. tıezltr, tatil istemezler, fazla mesai eski devirlerin krallan ve lordları gün Rusyadakinden daha mutlak gitmek herhalde zevkli bir şey one olacak? zarureti hasıl olmıyacaktır. lacaktır. Fakat oturduğunuz yerden çin ücret taleb etmezler. Bu tehlike karşısında yapıiatak kaidesini tatbik etmektir. Medcni |sulhü korumak üzere silâh imal etseviyesine çıkarmakla kabildir. Es bir istibdad idaresi kuracaklardır. Mütehassıslar şimdi atom ..küatom makinesinin nasıl işlediğini ; | mek gayesi en mühim olduğuna *** şev. cehemmi mühimTie tcı\ r." yeti muhafaza ve bunun icin de Medeniyetin bu müstakbel man kiden nasıl köleler çalışır, hükümmülâtörünü yapmakla meşguldürgöreceğinizi düşünüyorsanız aldagöre, atomu otomobillerde harcazaran Dr. Wiener'e göre hiç de bu darlar saltanat sürerse, şimdi maMakinelerin yapamıyacağı işler nıyorsunuz. Atom makinesinin, etler. Bu iş kuvveden fi'le, kâğıt ü mak doğru olmaz. lanık bir hayal değildir; üçüncü bir kineler çalışacak, bütün insanlar yok mu? Elbette ki var. Makine rafa radyo aktif ışın neşretmemesi O halde, bir taraftan atom mo zerinden fabrikaya geçtiği gün, adünya harbi olursa derhal tatbikı saltanat süreceklerdir. Bu saltanat belki her şeyi yapabilir, fakat sanat için, kalın bir zırh içinde saklı otörünün otomobile tatbik edilemı tom otomobilleri yapılmaya başlana başlamlacaktır. Harb esnasında ötekinden daha da müemmen ola eseri yaratamaa, nacak, belki de atom kuvvetirıden felsefe nizamı lacağı muhakkak. Onun için, Buyecek kadar büyük olması, diğer ! ı fabrikalarda çalıştırmak için insan caktır. Zira makinelerin ağzı, dili kuramaz; insan kalbindeki gizli gün benzin motörünü göremediğitaraftan atom kaynaklannın böyîe sanayide, ilk defa olarak bu sahada lara lüzum kalmıyacaktır. Fakat yoktur, köleler gibi insan hakları kaynakları keşfedemez; aşk ve niz gibi, yarın da otomobilin atom ikinci derecede bir iş için harcana geniş mikyasta istifade kabil o'.aharb bitip memleketlerine dönecek iddiasmda bulunamazlar. motörü ondan daha gizli ve sanldostluk nedir bilmez. c~M kadar bol olmaması dolavısıie, ' caktır. olanlar işlerinin başında makineleri «Çahşmıyan ekmek yiyemez') Makinenin neyi yapıp neyi ya mış, sarmalanmış olacak. YalnıZ, bulacaklar ve artık kendilerine iş kaidesi "bugünkü içtimaî güven e pamıyacağını öğrendiğimiz zaman atomun temin edeceği hususiyetlekalmadığını göreceklerdir. saslan dahilinde insanlann lehine insanhğımızı daha iyi anlıyabile re göre, otomobile yeni bir şekil Ondan sonra dünyada bir makine olarak değiştirilmiştir: Çalışmak ceğiz. Eğer insanlar akıllı davra verilecektir. hâkimiyeti başlıyacaktır. Makinesi istediği halde iş bulamıyanlara iş nırlarsa makineleri birbirlerini imDiğer taraftan, otomobiiin motöçok olan memleket, ucuz mal sü siz maaşı bağlanıyor. Makine dev ha için silâh yaptırmakta kullan rü de, atom kuvvetile işliyecek rerek, bütün piyasalan elde edecek rinde de bütün insanlann vaziyeti mszlar, maddî işleri onlara bıraka tayyare, denızaltı veya zırhlıları Geçenlerde Avam Kaır.diasınüatir. Geçen asırki sanayi inkılâbın ancak aynı esasın herkese tatbikı rak kendilerini manevî işlere ve gözden geçirirken şemasını gördüiki bir münakaşa esnasında iktidar dan sonra nasıl bir çok kimselere iie kabil olur: Makineler her mem rirler. Mekteblerde çocuklara he ğümüz motör cinsinden olmıyacakpartisi sıralanndan bir mebus: iş kalmadıysa, önümüzdeki inku» lekette muayyen miktarda yiyecek, sab, hendese yerine, hayatlarını tır. Zira, bu motör otomobile sığ«Domuz!» diye bağırmış ve siyaset âbda da hemen hemen kimseye giyecek istihsal edecekler, bunlar kazandıracak bir meslek edebiyatına pek yakışmıyan bu keyerine mıyacak kadar büyük bir yer işgal iş kalmıyacaktır. > memleketin halkına müsavi öl şarkı söylemesi. raks etmesi, piyes eder. lime hayret uyandırmıştı. Meseleyi bahis mevzuu eden bir İngiliz mecAtom kuvvetinin otomobile tatoynaması, resim yapması öğretilir muası diyor ki: ve onlara birbirlerine karşı sevgi bikını düşünen âlimlerin üzerinie Atom kuvvetile Işliyeeek denizaltının muhayyel sekli durduklan ilk nokta bu idi. îkin«Bizce hiç de şaşmamak lâzımdj. iuyma yolları gösterilir. Çünkü siyaset edebiyatında bun^on gibi daha birçok sözler işitilmiştir. «Nazi cücesi, Winston'u kasdedeMeselâ iki sene evvgl Mr. Bevan'in: ili ile şunlan da söycHaşereler!», Shinwell'in: «BayKore harbinin müzmin bir tıale lânihaye devam edecektir. Bugün kuşlar!» ve «Muhafazakâr denon ^elmesi üzerine dünyada yeni bir doğu ve batı memleketleri hsrsız önünde bir kadeh şarap, clgarasl. g yangınuı başlaması tehlikesi bugün polis oyununa çıkmışa benıiyorıar. süprüntüler!» gibi sözleri gazeteıe k a n l l b i r külbastı, oturmuş, çenebütün dünyanın başlıca endişesıni Dünya yuvarlak olduğuna göre Vu rin birinci sayfalannda sık sık yer . s i n d e n kanlar aka aka, bir yandan teşkil ediyor. Bu vaziyeti gözden kovalamacanın çok uzun sürmesi almıştır. Jimmy Maxton'un da Ne iyiyor, bir yandan içiyor. Zaten elli aşmak ve birini sevmek arzuları; ve sonsuz bir cereyan takip etrr.psi \ Zihninizden bir şeyle meşgulgeçiren bir Amerikan mecmuası di(yukarıdan aşağıya) hayata küs vile Chamberlain'e taktığı «Ölüm ; s e n e d e n b e r i kan içmektedir.ı de mümkündür. jken veya birisini dinlerken, önüyor ki: Bakanı» adı hâlâ hatırlardadır. j yine onun Churchil için: «Şişko künlük r'erecesini bulan bir kara «Fakat, umumî bir dünya harbi [nüzde kâğıd, kalem varsa, bir ta«1941 de Churchill de Hitler için: | şarlatan, iğrenç timsah, safsataa «Düriya ğeniştir ve çıban baş çıkıp işin daha ciddi bir hal alma jkım şekiller çizersiniz. Bunlar görürlüx. <viski sarhoşu,» diyen Goebbels sözlan da eksik değildir. Eşer her teh sındansa bu hırsız polis oyunu :manasız karalamalar gibi görü15 Çiçek: Haklı bir endişe, «Kana susamış serseri» demiş e lerıni, ihtimal hiddetten ziyade t e bunun üzerine Führer aynile m u like noktasından Bir yartgın çıîv'P nun devam ededurması şüp.ıtsiz :nürse de, ruhiyat mütehâssıslanfazla hassasiyet, nedamet veya kabele vazifesini Goebbels'e ver j essür içinde: «Hem de iyi bir a i söndürülecek clursa bu iş böyie i şayanı temenni ve ehveni şerdır.j :na göre şuuraitırrnzm blrer tezahayal sukutu. mişti. Propaganda Bakanı b u emir , leden geliyor» diye bitirmişti. •hürüdür ve gizli manalan vardır. «Son zamanlarda da Moskovarun 16 Münhani çizgiler: Sanat üzerıne, Rabelais'denberi işitilme•Bunlann başhcalarını sırasile göz kabiliyeti; yumuşak bir rr.izac; yen bir alay kelimeler savurmuşru. Tito hakkmda kullandığı şu söz'.er •den geçirelim: Bunlardan yazılabilecek olanlar ; de siyasi edebiyat tarihine geçmışbaşlanılan işte devam Kararı. şurlardır: cYonga çuvallan, kadın tir: hain, haydud, düzenbaz, n a n 1 1 Dalgalı çizgiler: Sakin. mu17 Sert çizgiler: Tahakküm suratlı erkekler, ahmaklar, kaz ka kör maymun, çenesi düşük papaîvazer.eli bir run, sanatkâr bır yaarzusu; acele karar, kahramanlık falı herifler, sinek avcıları...» ğan.» j radılış veya sükunet, dinlenme derecesine varabilen cesur hare\ arzusu. ketler. : 2 Şakuli çizgiler: Oldukça aİS Mevzua dair resimler: I | :sabi, hattâ bazan hiddete varabilek bir ıekâ, tefsir ve tahlilde çaîlecek bir ruh haşinliği; her şeye bukluk; oyun v e tiyatrodan zevk jitiraz temayülü. alan bir yaradılış. • 3 Darb işaretleri: Ruhî veya 19 Nota; Her şeyi miicer! bedenî bir muvazenesizlik, körü redleştirme kabiliyeti; dalğınlık îgörürlük, gizlenmiş his ve arzular. ve iç âleme çekilme arzusu. • 4 Ağ veya petek: Oyundan 20 Hayvan; Mizahtan anla•hoşlanma, teşebbüs kabiliyeti, teyan bir mizaıc; çocuk sevgisi; hem •kâmül ve ıslah arzusu. müsbet, hem hayali şeyler den ; 5 Parmaklık: (Gayrımuta »evk alma kabiliyeti. Szam ise) ihtilâlci, mücadeleci, kav ; gacı bir ruh, halinden memnuni21 Mail çhğUer: (Aşağıdan 2 yetsizlik; (muntazam ise) sabır, yukarıya): Heyecan, sıhhat, can; azim ve sebat. lılık; (yukarıdan aşağıya); Ruh • 6 Tezyinî şekiller: Sanat kabunalması, sinir yorgunluğu, bezJbiliyeti. gurur ve vakar; (kadıriğinlik. ;da) tesir altında kalma kabiliyeti; 22 Arab saçi: Belki parlak, •(erkekte) süse karşı biraz fazla fakat karı?ık bir zekâ; intizam • temayül. 13 sevmezlik; hareket ve gürülrü ar; T Daire içinde noktalar: Par zusu. • lak zekâ, hayatta muvaffak olmak : için lâzım gelen bütün raeziyetler, 23 Örgülii şekiller: Muhitten İ fakat emir vermesini seven ve kaçrnakla kalmak arzusu arasında İ müşkülpesend bir mlzâc. tereddüd; ahenk sevgisi ve bütün • 8 Hendesi şekiller: £1 işleriheveslere rağmen mevcuda bağlı•ne fazla yatkın olmıyan nazâriyâlık. Her tarafından hayatiyet fışkı|ta mütemayil bir yaradllış; yâl£4 Kusı saati: Zamanla m u ran kadife gibi yumuşak, çiçek ; nız, mihanikî işlere âz çok istidad. kayyed olmaktan zevk alan bir I.O gibi taze bir cildin sevgi yaratan 18 • 9 Kesik çizgiler: Birbirini yaradılı»; tezyinat zevki; muayyen sihirli bir cazibesi vardır... • nakzeden fikirler, kârışık bir «1bir fikir üzerinde kafa işlebmek Hususi bir formülle imal edilen } hin ve kârarsız bir tabiât. kabiliyeti. PURO, 14 gün zarfmda teniniıe, j 10 Kir manzarasi: DihleUme 25 • 2« Mnstatiller; (Küçükjihtiyacı, mürizevi hayat arziisü, herkesi hayran bırakan o büten başlayıp gittikçe buyürse) jçocukluiâ kastei hayatı pembe görme kabiliyeti yüleyici CAZİBE ve : 11 ttetıiı: Mevcud hâyât şart engelleri yenip muvaffak olmak GUZELLİĞİ temin eder. i lanndan memnuhiyetsizlik, maarzuau; (büyükten başlarsa) m u S cera arzusu. vazene ve giivenlik arzusu; tah1 12 Ay ve bulutlar: Şair talücd bir ruh. r • biati; hayalperestlik; zihin uyu'o\ köpüklü Nefis kokulu 27 jVıldıılar: Kılı kırk yaran 2 şukluğu. bir tabiat; r u h bunaltısuıdan sa1 13 Kadın sehresi: (Kadmda) nat yolile kurtulma arzusu. ; muhitini beğenmeyip kendi içine 28 Dama tahtasi: Bezğinlik | kapanmak arzusu; (erkekte) uçave yorgunluğu yenmek, hayalını | nlık ve haşarılık. ifilah ve bir muvazene buknak } 14 Basit nebat »ekilleri: (ATuvalet Sabunu 100 de 100 saftlt arzusu. an yukarıya) hududlarmı Bertrand Russell Siyaset edebiyatına yeni örnekler Hırsız polis oyunu Dil dursa el konuşur! Sevgi yaratan SABUN... ıf i 7/ff PURO U NLARI Ana süiünden sonra En besleyici gtdadtr