Katalog

CUMHURİYET Ispanyol Komünist Partisi Moskova temsilcisinin U|aatı I Eylul 1950 KOMİNTERNI Yazan: CASTKO DELGADO İÇ YÜZÜ Hayatla memat arasında Defterdarlık Ertesi gün göç ediyoruz. Bur.dan yacak âmiller bunlardır.» Stahn sözlerine son verdi. Bizler sonra okul 205 numaralı ilim enstitüsü olacaktır. Bundan sonra Ko alkışhyoruz. İstanbul Defterdarlığı yeni mintern orada çahşacaktır. Bira/ Ertesi gün hepimizin yaymlama kadroyu kâfi bulmadı, daha uzakta, aşağı yukan elli metre konusu Stalin'in nutku oldu. Sanuzakta teknik okulun binasında biı sürcüler metinlerimizi dikkatle inBakanlığa mUracaat etti kollektif ikametgâh tesisine başla celediler. Fakat söz getirir bir şey Maliye Bakanlıgınm yenr vergi nıidı. Binanın üç odası hıncahmc bulamadılar. doldu. Müstakil bir kaç oda, her Ufa'ya geleli bir ay oluyor. Ak teşkilât kanunu Defterdarhğa tebzaman önceden işlerden haberi olan şam işimi bitirdikten sonra üçün liğ ettiğini ve bu kanuna göre İstan üntiyazlı memurlar tarafından işga) cü kata çıkıyorum. İki yatak ara buldaki 21 tahsil, 21 tahaklaık şuolundu. sında bir masanın üzerine konmus besinin lâğvedilerek 6 tanesi vergi, Beni Brandao ile birlikte bir oda elektrik sobasında ısmıyorum. Bu 4 tanesi de ihtısas şubesi olmak üipka ve diya yerleştirdiler. Yeri süpürdük rada Pertegaz, Segia, Marina, Sen zere 10 şubenin ğerlerinin lâğvedildiğini yazmıştık. battaniyelerimizi serdUc, yastık ola din vardı. Su kaynarken gevezeli* Defterdarlık bu yeni kadroyu şarak da ben bavulumu, o da bir ça ediyoruz ve sıra ile çamaşırlanm'.zı hıslandırmağa çalışmaktadır. Evmaşır paketüıi koydu. Başucumuz ütülüyoruz. Sonra Segi'nin bulup velki teşkilâtta mevcud 1060 meda sokağa nazır bir pencere var bazan eski piposunu da doidurdu murun yerine ancak 742 memur kapı karşımızda. Başkalan da yer ğu otlarla muhayj'üemizin kanvoyi kalmakta, üst taıafı açığa çıkmakleşiyorlar. Oda mevcudu otuz o!a hatırlatbğı bir şey pişiriyoruz. tadır. Maliye Bakanlığı bunlan caktır. 205 No. h İlim EnstitüsünEsperanza'dan bir mektub ald'm. diğer vilâyetlere nakledecektir. ce de odalar dağıtılmıştır: Birinci Kendisini buraya getırmekiiğim Maamafih Defterdarlık Istanbula katta, merdivenin sağında Manu için elimden geleni yapmikl'.ğuru verüen kadroyu az buldugundan ilski'nin, Togliatti'nin ve Merty'nı» istiyor. bunun arttırılması için Bakanlığa büroları. Merdivenüı karşiaindaki Bu hususta Togliatti ile görü? müracaat etmiştir. odada İspanyollar, bir kaç İtaıyan tüm: İstanbul Defterdan Mehmed İzbir kaç Çek, iki üç Alman çaiı^a Galka'dan fu telgrafı •Idım. men bu hususta bir muhamrimize caklar. Pieck, Florin. ve zat isleri Orada neler oluyor? şunlan söylemiştir: şubesi zemin katında yerlesüier Hallerinden çok şiicâyet edi« İstanbul Defterdarlığına yeni JDiğerlerini nerelere yerleştirecekie yorlar. vergi teşkilât kadrosunun tebliğ rini henüz bilmiyorum. Fakat aileleri buraya getirme edildiğini evvelce yazmıştmız. BaKüçük bir odada bir küçük büfe mek hakkında kesin bir emır var. kanhk bu teşkilât kanununu geçen kuruldu. Mahzende ise bazı pis ve Evet, billyorum. Asıısa onlar Mecliste kabul ettirmişti. Bizim viüstleri, başlan pek kötü ktmseleı orada açhktan ölüyorlar. İki ayı lâyetimiz kadrosuna da bu kanuna duvarlan boyarlarken bir kısmı da geçiyor pişmi; buğdaydan başka göre 742 memur düşmektedir. Biz bir döşeme yapmakla meşguldür bir şey yemiyorlarmış. bunu az bulduk, Bakanhğa müraler. Burası lokanta olacaktır. Peki, bu husus hakktnda Di caat ettik. Mesele bundan ibarettir. Kovuşumuzda bağajlar açıldı. mitrov'Ia görüşeceğim. Bakanlık henüz cevab vermedi. AnKadınlann saçlan iyi taranmış, duDimitrov talebimi i>i karşıladı, laşamamazlık mevcud olduğu hakdaklannda da boya var. Bir lâvanta Esperanza ile Alejandro ve onlarla kındaki haber de asılsızdır. kokusu odaya yayıhyor. Küçük birlikte Sanchez Arcans'ın kız toGelir vergisine gelince: Verginin masalann üzerine elektrik ocaklan runu Maruchi yakında buraya gele bir kısmı tatbik halindedir. Milyon kondu, çay suyu kaynamağa bas cekler. larca mükellefin verginuı mahiyeladı. Buna mukabil anamla kızkardc tini anhyamadığı yazılıyor. Gelir Uyumağa gayret ediyorum, fakat şimden hiçbir haber almadım. vergisinin sıkleti İstanbuldadır. Biz bu kolay bir iş değil. İçeride büyük 20 kilo zayıfladım. Yürürken pal böyle bir endişe hissetmiyonız. Mü bir kalabalık var ve herkes konu tomun ağırhğmı omuzlanmda his kelleflere icab eden izahatı veriyoşuyor. Erkeklerin yanında bazao »ediyonım. İki büklüm yürtiyorujn ruz. Anlaşılamıyan bir cihet varsa kendi zevceleri, bazan da başkala ve merdiven!«ri büyük bir yorgun hal ve fasla hazırız.» nnınki var. Şimdiye kadar bunlaı luk duyarak çıkıyorum. Başım da Eİgara veya çay içerek yataklarm tekrar aramağa başladı. kenannda oturdular. Bu hal ne zaHayatla memat arasında mana kadar devam edecek? Bugün yataktan kalkamadım. ANe zamana kadar mı? Pek az biı müddet daha. Genc bir Alman aya teşim var ve sol tarafımda şiddetli ğa kalktı ve llmbalan söndürdü bir ağn duyuyorum. Bütün gece Yalnız antrede bir küçük lâmba uyumadım. Ticaret ve Ekonomi Bakanı Zühtü Saat 11 de bir kadın Macar dokyanıyordu. Alman şiltesine dönüp Bölge tor gelip beni muayene etti, derece VtHbeşe, dün saat lt da Ticaret Balıkyattı. Müdürlüğüne gelerek İstanbul koydu: 40 derece. çılar kooperatiflerl tennsilcileri ile bir Kadınlar yorganlannın altına gir Doktor yanımdan ayrıldıktan son toplantı yapmıştır. Bakan, bu topUndiler, başkalan geldi, onlar da böy ra binadan mesul olan âmirle eö tıda balıkcıların kredi. istihlâkm art:• le yapülar. tırılması, ihrac imkânları etrafmda Söylendiğine göre sosyalist ftle» rüştü ve o beni başka bir odaya ilert sürdükleri teklifleri dlrüemiş ve nakletti. Burası içinde bir karyola, kendilerlne yardıaı edecejini vadetınisminde ahlâk başka memleketlerdt olduğu gibi olmayıp fuhuş yasak, bir şilte, çarşaflar, bir yasük ve tir. Filistin Uzlaştırma Komisyonu kocaya ihanet ise mevcud değilmîş, yorganlar bulunan güzel bir oda idi. azalan şcrefine ziyafet Benim burada gördüklerimi ve hıç Otuz gün sonra hele şükür soyuŞehrimiıde bulunan Fillstln Uzlajtırşüphe yok başka yerlerde görülen nabildim. Titriyorum. Bibniyoruro ma Komisyonu azaları şerefine dün Vali leri görmemek içüı göz yumuluyor acaba bu fiyevriden mi yoksa ni ve Belediye Bajkaııı Fahreddin Ker.m hayet bir yatakta yatabileceğim için Genc Alman kızı, şişko AvusturGökay bir öğle ziyafeti vermistlr. Yeyahyı kat'î surette bırakmıştır duyduğum teessür ve heyecandan mekte Amerlkan Elçisi Wadsworth Ue Fransız Elçisl M. Lecuiger de hazır buColette yeni bir arkadaş bulmuştur mı? Finlandiyalı ise yastığının altında Bütün îspanyollar beni yoklamağa lunmuşlardır.sonra kenö'sile konuşan Yemekten bir bıçakla uyumak gibi garib bu geldiler. Ben çok hasta ohnalıyım, gezetecilere Komtsyon Başkanı Mr. Paliti'adı olan bir yurddaşını ağzından çünkü başucumdaki masanın üze mer sunları söylemiştir: öpüyor. Kocası, üçüncü katta uyu rine bir paket ligara bırakmışlar, € Rüştü Arasla çahşmaktan dolayı yan çok güzel bir Çek kadını LSF fakat carum sigara içmek istemi çok mütehassisim. Komisyonumuz esas konuşmalardan ziyade dostane konuşgecenin bir kısmını odamızda ge yor ki. malar yapmaktadır. Yarın (bugün) İs. çiriyor. Pertegaz Ue Macar kadın doktor viçreye gldeceğim ve iki ekimde New. Burada hiç bir şeyin haddı yoıcYorkta Rüştü Aras ve M. Bo ssonier jle tur. Ne hayânın, ne de sağlık ba içeriye girdiler. Pertegaz dedi ki: buluşup hazırladığtnnız raporları ilei« Giyin. Hastaneye gideceğiz.> lilere tevdi edeceâiz. H*r zaman oldu* kımının. Yataktan güçlükle kalktım. Perte ğum gibi hu vazitemde de iyimserim.» (Burası bağımsız İspanya Yeni Macar Elçisi geldi gaz giyinebilmekliğim için yardım radyosudur» Macaristanın Ankara Elçiüğ.ne tayin etti. Bu menhus palto ne kadar da Nihayet yapılacak bir işim vaı ağır. Adım atmak için çok güçlük olunan Joseph Gabar dün trenle şehri. Her sabah saat 9 da Kominternr gekiyorum. Merdivenden inebilmem mize gelmiştir. E!ç! gazetecilerle bir geliyorum, odama giriyorum, ou için bana yardım ediyorlar. Dışansı kelime btle konuşmaktan imtina etmismasanın başına geçip oturuyor ve karanhk. Kapıda bir otomobil bek tir. Elçi dün akşam Ankaraya fltmiştir bokliyorum. Az sonra Anton ge»i liyor. Beni ona bindiriyorlar. Per Edimburg Dükünün yaveri geldi yor, karşıma oturuyor, cebinden aü tegaz sağıma, Macar ksdın doktor Yakında ;ehrimize gelecek olan Edimpaket sigara çıkarıp masanın us sol"ma oturuyorlar. burg Dükünun seyahat hazırbklarile nıeşgul olmak üzere Dukün yaveri Jchn tüne koyuyor, bir sigara ahp ıçı Otomnbil ker^iç bir duvann ka Michael All son Parker dün şehrimize yor ve düşünceye dahyor. Bir mıiadet sonra bana düşüncelerinin ne pısı önünde duruyor. İçeriye pirip gfc'ımiştir. Dükün ziyaretl hakkında İnBuçün ticesini söylüyor ve biz yazmağa ! üç kat çıktıktan sonra bir koridora gili? Eîciliği bir tebîij yaymlıyacaktır. seliyoruz. orada beyazlar giyinmiş başlıyoruz. Bu iş öğleden sonva saat Amerikan uçaklarile Hacca 1 e kadar devam ediyor. Yazdığımız bir adam bizi bekliyor. S?ğd? yolds gidenler kâğıdlan Echeniguee veriyoruz, o yerlere uzanmış durmadan inliyer Bazı seyahat acentaları Amerikan onlan radyoda okumak üzere ahp hastalar var. uçaklarile unız olarak Hacı seferleri götürüyor. İçinde on iki vatak bultınan biı yspmıslardır. Mekke'den gelen haberlere Biz şimdi bir Prene istasyonu cdaya eiriyoruz. Bana yatüğimı çös gore İbn ssuud yaptırdığı tahkikat soolan «Bağımsız İspanya radyosu» teriyorlar. So;.ijnuycnım» ve beni nunria bu uçakların vaktile Filistine yuz. İtalyanlann da böyle «Hüı yat:rıyorlar. Titrcm=Je b'şlıyorum. ynlcu taşıdıkÎDrını tesbit etürmiştir. Kralın verdigi emir üzerine Suudi Milâno radyosu», Almanların, Frau Yirmi yılltk örrrüm gözlerimin Arabistan hükumeti bu uçakları kafir sızlann, Polonyahların, Finlandiya (•) addederek el koymuştur. Bu durum bların da böyle birer radyoları olup önümHe canlpnıp geçid resmi yapı knrşısında bu uçaklarla tenzilitll ola. onlar da yazıp çizip yayınlarda bu yor: B^na çok benziyen bir kücük rak gidip gelme bileti alan hacıların eıkek çocuğun pedala basarak aya ciunjmu müFkülleşmiştir. lunmaktadırlar. Ben gene ne anamdan, kız karde ğile işlettiei bir torna tez^âhının Tarsusun ikinci Amerika seferi şimden, ne de Esperanza ile bira bas'nda çalışü^ını görür gibi oluDenizyollarınm Tarsus vapuru bugün derinden bir haber alamıyorum. ycrjm. Bir delikanh da bronz eğe saat 11 de ikinci Amerika «eferine çıHava soğuk, dehşetli soğuk, Ter lemekle meşsruldür. Sağında ve so kacaktır. «Tarsus» gıdişte ve dönüste bazı Akdeniz limanlarına uğrıyaeaktır. mometre sıfırın altında 50 derece lunda birer bayır bulunan Le^aniSaide Tannöver defilesi Ben şimdi şiltesiz, çarşafsız, yas(il; tos sokağı gözümün önüne geliyor Memleketimizin en güzide ailelerinden Alberto Aguülera'da üç odalı sız, ahır bölmesi gibi bir yerde yablrine mensub Saide Tannöver Paristen tıyorum. Günler yeknasak olarak bir evcik ve dikiş diken ihtiyar biı geürmiş olduğu modelleri dün Takjim kadın. Sonra bir hapisane hücresi, Belediye Gazinosunda seçkin bir davetll birbirini takib ediyor. 6 kasım. Stalin Rus halkına hi bir başka hücre, bir hücre daha kütlesi ve basın mensvıbları huzunında defile halinde teşhlr etmiîtlr. tab edecek. Teknisyenler 205 No. lı Bunlann hepşi birbirine benziyor: GUzel bir müzik Demir parmakhkİErla muhafaza o menkenler elbiselerikulaklan okjarken İlim Enstitüsünün hopar!ör!erinüı bireT birer fiyip iyi işleyip işlemediklerini kontro! lun an çok yüksek bir pencere, du go'iyorlar ve bunları Zıd kardesler varın içine doğru konmuş bir de mutad nüktedanlıklarile hazır buluettiler. Stalüî konuşâcak. ırir karyola, üstü bit dolu bir r.ar.lara takrîim ediyorlardl. Stalin konuşuyor: Glyinmege meraklı hanımlanrnıza «Kızılordunun uğradağı mağıubi paspas. bir musluk ve bir helâmsı gerçekten iyi lntihab edilmi) modellerle yetlerin bir sebebi de Avrupada yer.... Sonra koridorda nöbetçinin mükemmel bir aanat ziytfett «eken Alman faşist kıt'alarına karşı biı adımlarmın sesi... Şimdi ise silâh Saide Tanrıövere muvaffakıyetler dllesesleri: Madrid, Valenciya, Aragon, riz. ikinci cephenin olmamasıdır,» Konferans Dolores'e baktım. Bakışım açiKç<ı Katalonya, Fransa, Sovyetler Birliği. Harb «aptal» dediğimi anlatıyordu. Eskl Hize milletvekillerinden Ekrem R ze. bugün saat 1730 da Beyazıdda «Ordumuzun uğradığı geçici mağ Ağlam^k istiyorum.... Ağlamak bir lubiyetlerin bir başka sebebi de mı? Niçin ağlamıyacağım? Hayır; Marmarm lokalinde siyasete konferans verecektir. Dis ve iç d«ir olan yeter sayıda tanklarımızın olma hayır bu. yan tarafımda duyduğum bu kortferansm mevruu fudur: ması ve kısmen de uçak noksaruKore harbl üeuneU dünya hsrbtnl daağrıdan de§ildir, onun bir ehemvet edeblllr mi? mızdır.» miyeti yoktur. Atlamak için bir Türkly» bir taarruza uirmnk, AmeStalin söyledikçe Chapiro tercügayret sarfediyorum, fakat bu iti rikanın blze yapaotiı yardım nedlr? me ediyor. Şimdi Stalüı Alman faAüantik Paktın» girmekl» ne gibi yadı kaybetmiş olduğumdan gözleşizmine karşı kazanılacak zafer leeld* edeceglz ve n* gibi tarim hafifçe yaşarıyor... Ağlıyamı menfaatlcr gireceğiz? ahhüdlere hinde mevcud sebeblerden bahseyorum.... Kore harbl dolayısile dahlll Idaremiz diyor: Arkası var ve komünizm tehllkMt hakkında mü«Evvelâ emperj'alist Almanyanın tülealar. Avrupa gerisinin sağlam olmamaKonferans bütün vatandaslar» açıktır. 8i, Avrupada yeni nizamın sağlam olmaması... İkinci olarak Hitler taZİLKADE 25 CUMA Bütün dünyada güzeller raftan fatihlerin Alman gerilerinin sağlam olmaması Son olarak da empsryalist Alman faşistlerine karşı Sovetler Birliği, Büyük Britanya ve Amerika Birleşik DevletV. | 6.34 13.12 16.48 19.31 21.07 4.50 Kullanırlar. leri ittifakı... Faşist Alman emper£ [11.01 5.İ0 9.17 12.00 1.34| »18 valizminin kesia yeniltisüu tağla =haberleri kadrosu BU SEHRİN DAVALARI Yazan IV. Temenniler: Türk Yüksek Mühendisleri Birliği İstanbul şubesi, şehrin imar plânlarını ve belediye işlerini yakinen takib etmiş ve mahzurlu gördüğü hususları zaman zaman Vali ve Belediye Başkanına bildirmiş ve her defasında iyi karşılanmıs, fakat temennilerinin tahakkuk ettiğüıi görememiştü", İmar işlerinin daima aksadığını gören Belediye Başkanlan ise imaı kadrosunu arttırmak veya daraltmak gibi bazı tâli tedbirleri ana prensip sa>Ttıışlardır. Avrupa şehirlerinin birkaç sene içinde v» hattâ bir nesün ömrü boyunca imaı edilemediği ve binaenaleyh şehir imarı için bir jahsın gelişigüzel aldığı bir kararın sürekli olarak tatbik edilemiyeceği gözönünde tutulmahdır. İstanbulun iman ve belediye tesisleri için hazırlanan raporlar vs etüdler eksik olmakla berabeı bunlar belki bir kütübhaneyi dolduracak bir yekuna yükseldiği halde bu raporlar mütehassıs kimseler tarafından fazla incelenip birbirlerile karıjtmlmamış ve faydab olan hususlar tebarüz ettirilmemiştü. İstikbalde yalnız şehir halkının refah derecesini yükseltme hususunda değil aynı zamanda Türkiye devlet bütçesüıin masrahnı da karşılayacak kadar gelir getirecek turizm ve ticarî bir duruma malik olabilecek İstanbulu imar etmek içüı devletin bir yandan eksik etüdleri tamamlatması, diğer yandan da bir mütehassıslar heyeti kurarak üzerinde durulacak nâzım imar plânının esaslan, tafsilât plânlannın tatbiki için gereken teskilâtı, şehrin gelir kaynaklannı v.s. yi bu heyete tesbit ettirmesi, ahnan kararları tahakkuk ettirmek içüı lüzumiu kanun ve nizamnameleri çıkartması ve Belediyeyi imar ve modemlestirme hususunda yeter derecede desteklemesi temenni olunur. HEM NAUNA M1HINA Ticaret ve Ekonomi Bakanının diinkü telkikleri I. Tarihce: Hurafelere göre Bizans adındaki künse askerlerile birlikte güzel bir mevkide iyi bir şehir kurmak istemis ve Delf rahibine giderek bu şehrin kurulacağı mukaddes yeri sormuş, Körler Diyannın karşısında kurulması hususunda cevab al plânlann üstünde tutulmuştur. 3 İstanbul ucuz evler komismıştı. Bizans, Körler Diyannı ararken tabiatüı en güzel bir yeri olan yonunun raporlarında bildirildiği ve denize hâkim bir çok tepeleri ' gibi, en ucuz ve iki katlı evlerin bir bulunan bugünkü Topkapı Sarayı rnetrekaresine sarfedilen paranın yakmlanna gelince dünyarun inci bu evlere aid îçme sulan, kanalisi olan bu yerin boş bıraküıp karjı aasyon, pis su tasfiyeleri, yol, elektarafına Kadıköyün inşa edildiğini trik ve havagazi tesislerine sarfegörmüş. mukaddes yerin ancak bu dilen paraya nisbeti 4/1 e ejit olrası olabileceğine hükmederek eski ması lâzım geldiği halde ve şehrimizin bu tesisleri bugün pek ihmal İstanbulu inşa etmiştü, edilmiş bir vaziyette bulunduklan İlk çağlarda bile askerlik ve tibir hakikat iken hiç evsiz bölgelercaret bakımmdan büyük bir önemi de büyük asfalt caddeler, bulvarlar ve çok geniş bir hinterlândı olan İsyapıîmış ve hattâ bunlar yapılırken tanbul bölgesine Akdeniz tüccar bir tarafa inşa edilecek evlere müdevletlerinin büyük bir kıymet said arsa kazandırmak istercesine verdikleri malumdvır. Bir çok meziistinad duvarlan, betonarme döşeyethri kendinde toplayan bu şehir meler ve kolonlar vücude getirileher devirde din ve devlet adamlarek teknik ve ekonomik prensipleı nrun alâkalannı kendine çekmi$ kısmen bir kenara atılmıs ve tâli ve bir çok toplantılara ve harbler* imar işlerile vakit ve belediye sersebeb olmuş her hareketin sonunveti gelişigüzel bir şekilde kullanıl» da bir kat daha büyümüstür. Büyük insan toplulukJannın bir ara mıstır. da yaşaması için ge.'eken sular sar4 Hazırlanan bölge tafsilâtı nıçlarla, pis suların zararsız bir se imar plânlannda şehrin nüfus kekilde dışan atılması işi galerilerle safetine estetik ve teknik esaslara ve pisliklerin tasfiyesini deniz sula yeter derecede yer verilmemiştir. rile temin eden bu şehir muntazam Meselâ adı yukanda geçen raporkara ve deniz tasıtlarile taşın iş lara göre istanbulun en kesif yeri lerini de ilk ve orta çağlarda tan olan Eminönünde bir hektara 107 zim edebilmiş ve tarih boyunca ve en seyrek olan Üsküdar ilçesinsâri hastalıklardan, kıtlıklardan çok de 18 kişi isabet etmektedir. Halmüteessir olmamısür. Yalnız İstan buki daha bol günese ve havay» bul, büyük şehirlere mahsus olan ihtiyacı olan Avrupa şehirlerinin kolayca ve plânlı olarak imar edi merkez bölgelerinde bir hektar» lememek mahzurundan hiç kurtu 300 600 kişi ve bahçeli evler mmlamamıştır. Hattâ bir kıt'a kadar takasuıda da takriben 150 kişi isabüyük ve dünyanın en zengin dev bet etmekte olduğu malumdur. Elleti olan Osmanh İmparatorluğu de mevcud bu bilgilere rağmen İsnun satvetli zamanlannda ve müs tanbul imar plânında aynk nizam* tebid padişahlann devlet hazinele daki evlere çok yer verilmiş ve birini istedikleri gibi sarfedebildikle naların kat adedi pek az alınmijtır. ri devirlerde bile İstanbul gene is Şehrimizde halk taşın ve tasıt ıştenildiği gibi imar edilememiştir lerinin aksaklığını görmekte vt Viyanayı mamur gören padişah bu modem belediyecilik mefhumuna jehrin belediye başkanına yaptırdığı İstanbul imar plânı bile hemen hemen hiç tatbik edilemeden ve belki de belediye tarihine geçmeden harab olup gitmesine engel olamamıştır. Bu şehrin talihsizliklerinden biri de modem belediyeciliği anlayan bir başkana pek geç kavuşmuş olması ve onun da işlerini başarmadan bu vazifeden aynlmış olmasıdır. İstanbulun ve benzerlerinin bu kara bahünı yenmek için Türkiy» Cumnuriyeti hükumeti Belediyeye yardımı olur düşüncesile Valilikl» Belediye Başkanlığını bir makar» şekline sokmuş ve şehrin imannı plânlaştırmak üeeıe teçebbüslere girişmiştir. II. İmar plânı için gerekli etüdler: Bir şehrin imar plânı hazırlanırken bu işlerle ilgili müesseseler ve şahıslarla temas edilerek aşağıdaki etüdlerin yaoılması ve lüzumiu malumatın elde edilmesi gerekir: 1 Şehrin ticaret bölgesi. sık ve seyrek evli bölgelerı, sayfiye rruntakaları, 2 Liman ve buna bağlı tesislerin yerleri, limamn hinterlândı, 3 Şehirdeki münaKale işlerirün bugünkü ve yannki durumları, 4 Endüstri bölgeleri, 5 Şehrin halihazır ve istikbaldeki nüfusuna göre il ve ilçelerüi imar hududlan, 6 Şehrin yeşil saha, deniz hamamı, plâj, otel, gazino, meydan, müze, tiyatro, hayvanat bahçesi ve saireye olan ihtivacı ve bunlara verilebilecek eb'ad, 7 Şehrin halihazır su, kanalizasyon, pis suların tasfiye tesisleri, elektrik, havagazi tesisleri ve bunlann ıslah şeküleri, 8 Şehrin tarihi, hali ve istikbaldeki turizm ve ticaret bakımından durumu, 9 Şehrin sağlık müesseseleri bölgesi ve üniversite siteleri, 10 Halkın ev ihtiyaa ve bu ihtiyacını karşılama bakımından mali durumu, evlere verilecek yükseklik ve formlar, 11 Belediyenin mall durumunun ıslahı ve şehir imar plânını tahakkuk ettirme imkânlannın sağlanması vi. Halbuki İstanbulun imar plânı hazırlanırken bu etüdler tam yapılmamıştır. Bu yüzden hazırlanan imar plânlan kesin bü şekil alarak tatbik edilememiş, büyük itirazlara ve değişikliklere rnaruz kalmış ve dolayısile Belediye Encümenine ağır işler yüklemiştir. m. Bufüne kadar yapılan bazı hatalı imar isleri: İstanbulun imar işlerine başlandığı zamandan bugüne kadar geçen de\Tede bazı iyi neticelerin ahndığı inkâr edilemez. Bu yazıdan maksad, şehrin imar işlerinde göze çarpan aksaklıklan kısmen bildirmek olduğuna göre hatalar kısmmı açıklayalım: 1 Şehir plânı memleketimize, iklim sartlanmıza, örf ve fidetlerimize pek vâkıf olmıyan bir ecnebi mütehassısa bırakılmı» ve bu mütehassısın yanına tekniği kuvvetli Türk elemanlar verilmemiştir. Mütehassıs uzun seneler memleketimizde istihdam edilmis olmasına rağmen ne genc mimar ve mühendislerimizi yetistirmis ve ne de şehir imar plânını tamamlayacak bir organizasyon kurmuştur. Hattâ şehrin nâzun imar plânı bile bugün kesin lml bir sekil • « değildir. i pınrlımtı bazı bölge imar plânlan fizcrin* mealekten olmıyan kimseler tesir etmif, hattâ bazı gazetelerde çıkan yanlardan anlasıldığına göre vekâletçe tasdik edilen bölga imar plânlan da kısmen tatbik «dflm«ı«i| y , lahji görüfler bu istanbul ve imar işleri Prof. Abduiiah Türhmen fazla yer verilmediğinden mütessiı olmaktadır. Bu yüzden merkezî bölgelerde inşaat yaptırmak cıheü ihtiyar edilmekte ve bunun neticesi olarak imar plânına aykm bitişik nizamda ve çok katlı olarak mşaat fazla yapıhnaktadır. Teşkilât eksikliği, bazı şahıslann karakter zâfiyeti yüzünden yapılan gayrinizamî ve çirkin inşaatm sayısı gün geçtikçe artmakta ve dünyanın en güzel bir şehri olabilecek durumds bulunan istanbul, neslimize yü7 karası getirecek bir şekle girmektedir. 5 Şehir imar plânının tahakkuku için gerekli istimlâk kanunlan hem halkın ve hem de Belediyenin menfaatini korumak üzere ihzar edilip çıkartılamadığından arsa spekülâsyonu hâd bir şekü almış bulunmaktadır. Bunun biı neticesi olarak da şehrin içi kısmen bos olmasına rağmen şehrin hududu mütemadiyen genişlemiş ve Belediye bugünkü mali durumu ile vazifesini göremez bir hal» düşmüştür. 6 Modern şehircilik esaslan bugün memleketimizde tatbik edilmemektedir. İçme sularımızın büyük bü kısmı miadını çoktan doldurmuş sehir şebekesinin harab boni" larından sızarak zemin e kaçarken Terkostan bir miktar daha fazla su almak suretile şehir su ihtiyaanı uzun seneler için karsılayacağı zan nedilmekte ve bu müessese il* elektrik tesisleri Belediyeye daha ziyade birer irad kaynaeı olarak kullanılmaktadır Kanalizasyon, pis suların tasfiye isleri, yol ve münakalât hususlan lüzumsuz ve belediyeye kısmen külfet sayıhyormuf gibi yeter derecede alâka görmemektedir. Varan 44! jans haberlerine göre Güvenlik Konseyinde Birleşmiş Milletler camiasına mensub bütün devletleri, Kuzey Korelilere yardım etmekten ve cesaret vermekten çekinmeğe davet eden Amerikan teklifine karşı Sovyet Rusya 44 üncü vetosunu kullanmıştır. Amerika, bu teklinle Kore meselesinin diğer bölgelere de yayılmasını önlemek istiyordu. Sovyet Rusya ise. Kızıl Korelileri tahrik etmek suretile açtırdığı bu iecavüz harbini, münıkün olduğu kadar genisletmek vo Kızıl Koreye gerek kendisi yardun etmek, gerekse diğer peyklcrinüı yardımını sağlamak maksadını takib ettiği için. Amerikan teklifini vetosile akim bırakmak yoluna gitmistir. Bu vetonun filiyat bakımından hiç bir ehemmiyeti yoktur. Filvaki, Amerikan teklifi, Güvenlik Konseyinde kabul edilse de, edilmese de iş olacağına varacaktır. Demokrasi cephesine dahil milletler, Kızıl Korelilere yardım ctmiyecekler, Sovyet Rusya ile peykleri ise bu yardımlarını esirgemiyeceklerdir. Artık takkeler atılmış. kızılların kelleleri mevdana çıkmıştır. Bu itibarla Sovyet Rusyanın vetosu daha ziyade bir gösterişten ibarettir. Yalnız bu veto, Sovyet Rusyanın kendi aleyhinde olmustur. Çünkü banşsever medeniyet dünyası, kızıl çarhğın nasıl bir harb kışkırtıcısı olduğunu bir defa daha öğrenmistir. Dün bu 44 üncü veto haberinJ okuduğum zaman, 1945 mayısında, Birleşmiş Milletler anayasasını hazırlıyaıı büyük devletlerin Sovyet Rusyanın eline veto silâhmı vermckle n« büyük hata işlediklerini bir defa daha düsündıim. Öteki devletler, yanılmıyorsam, vetoyu bir tek defa kullanrnamışlardır. Kızıl çarlar İse, adeta votka juvarlar gibi sıkıştıkça vetoyu basmışlardır. Siyasette uzak görüşlü olmak vı önceden kokuyu almak lâzundur. Büyük »iyaset adamlan. ancak, bu hassalara malik olaniardır. ÜNÜN MEVZULARI Denizyollan Genel Miidürü Hollandaya gidiyor Denizyolları Genel MüdürU bugün uı;tkla Hollandaya gidecektir. Genel Mudur, İdarenin Turkıy» v bti) Ak. % deniz Urnanları Ue Avrupa limanlan arasında açtıüı muntazam Ji'.ep aeferlertni llgllendiren acenta'ık tıleri v« diğer konular üzerind* müıakerelerde bulunacakur. Genel Müdürün bu 8ey»« haU 10 gün kadar devam edecektir. Iran Azerbaycanı ikinci bir Kore mi olacak? Yazan: Mirza Bala Sovyetlerin Yakındoğuya doğru gal altına almak hakkını muhafataarruz hedeflerüıden birüıi teşkil zaya da muvaffak olmuşlardı. Bu eden Irak ve güney Iran petrol sa ' muahedenin altıncı maddesi Rushalarile Basra körfezi ve Arab mern ; yaya, kendi aleyhlerindeki bir haleketleri arasındaki en kısa yolun,! reketi tenkil içüı, Irana askerî müAzerbaycanın Iran hâkimiyeti al dahalede bulunmak hakkını vertında bulunan güney bölgesi üze mektedir. Kuvvetini hâlâ muhafarinden geçtiği herkesçe malumdur za eden bu muahededen bilistifade Sovyetlerin askeri tahşidatı da gü Sov>etler bir kaç defa Iran toprakney Azerbaycan hududunda yapıl ' lanna geçmiş olduklan gibi, bumaktadjr. Bu bakımdan güney A gün dahi bütün tazyiklerini bu muzerbaycan, üpkı güney Kore ve ahedeye istüıad ettirmektedirler. Güney Azerbaycan, Birinci DünBatı Almany ı gibi, günün meselesıni teşkil etmeğe başlamıştır. ya Savaşı esnasında olduğu gibi, Sovyetlerin güneye doğru yayılışın ikinci Dünya Savaşı yıllannda da da burasının ilk hedefi teşkil ede Rusya tarafından işgal olundu. Bu ceğinde kimse şüphe etmemekte devirde burada bir «demokrat pardir. Olaylann cereyanı güney A ti» ve bu partinin kurduğu oMuh' zerbaycanm Koredeki usul ve tak tar Azerbaycan hükumeti» teşektikle zaptedileceğini göstermekte kül etti. dir. Iranın siyasi devlet vahdetini inBu bakımdan, Azerbaycaııın bir kâr etmıyen ve bu siyasî vahdet ikinci Kore olabileceği ihtimalinden dahilinde bir muhtariyet olduğunu sık sık bahsedilmeğe başlanması, iddia eden bu hükumet, çok kısa sebebsiz değildir. Çünkü Azerbay süıen hâkimiyeti esnasında geniş canın Kore'ye çok benzerliği var halk tabakasını memnun bırakadır. Azerbaycan da, Kore gibi, aynı cak sosyal ekonomik ve millî millet tarafından meskun bulun kültürel mahiyette deruı bir inkıduğu halde, ikiye parçalanmış ve lâb yarattı. Bir Jefa bütün şarkta her birinde, birbünni inkâr eden hâkim bulunan orta çag derebeylik zıd ve düşman siyasi, iktisadî ve sistemini yıktı ve köylüyü feodaJ içtimaı rejünler kurulmuştur. Sov zümrenin esaretinden kurtardı. Mil yet bölgesinde komünist, Iran böl liyet ve millî kültür sahasmd» gesinde ise orta çağ feodal sistemi yapılan ıslahat dahi bü" inkılâb manin hâkim olması Azerbaycanla hiyetini arzediyordu. Muhtariyet Kore arasındaki benzerliği bir kat hükumeti Azerbaycan Türkünün inkâr olunan milliyetini kendisms daha arttırmaktadır. Gerçi Azerbaycan 1828 denberi iade etmiş ve kanun harici sayılan parçalanmıs bulunuyor. Bununla Azerî türkçesini resmî devlet dili beraber güney Azerbaycan her za olarak kabul ve tatbika başlaraıştı man Rus kontrolu, hattâ bazan da O vakte kadar farsça konuşan devişgali altında bulunmuştur. Daha let devairi, mektebler, mahkemeler, 1S28 de, «Türkmen Çay muahede ordu vesaire tamamile Türkleşmiş, si» nüı akdini müteakıb, Rusya matbuat türkçe olarak intişara başburasını Osmanh devleti aleyhinde lamıştı. Fakat kısa ömürlü muhtar bir üs olarak kullanmıştı. 18531855 demokrat hükumeti, bütün maiyeKırım seferi esnasında, Rusya bu ti, taraftarlan ve silâhlı kuvvetleri rasıru gene işgal etmiş ve Türkiye ile kuzey Azerbaycana çekildikten ye karşı askeri bir üs haline ge sonra bunlann yerine gelen eski tirmişti. Azerbaycan (kuzey ve gü hükumet, eski nizamı da beraber ney kısımlarile bülikte) 93 harbi getirdi ve yapılan bütün icraatı biı esnasında da Rusya için askerî bir kalemde (komünizm* diye kanun üs rolünü oynadı. 1907 de, Rusya harici yaptı. Bu suretle komünistde Ingiltere Iranı iki nüfuz bölge lerin mah ilân edilen millt ve mill! sine taksim ettikten sonra, güney mahiyetteki demokratik sosyal, •Azerbaycanda yerleşen Rusya, Bi konomik bir dava, Sovyetlerin •rinci Dünya Savaşı yıllannda doğu line, kuvvetli bir silâh olarak, tesAnadolu ile Irak üzerine, buradan lim edlldi yürümüştü. Tiflisle Tebrizi bağlaHalbuki Azerbaycan Türkünün yan demiryolu üzerindeki Şahtahtı milliyetini inkâr noktasından haistasyonundan, Maku ve doğu Ba reket edilmevip de, demokrasinin yezid tarikile Erzuruma ve Urmiy» başlıca umdelerinden birini teşkil gölünün güney sahilinden Musula eden milliyet hakkı fa?ıiwwfti| oldoğru uzanan dar demiryolu hatb saydı, bu dava k u n r Azerbaycanve Urmiye gölile Tebrizi Culfaya daki Sovyet istibdadına karşı pek bağlayan sose ve demiryollan, bu tnüeasir bir silâh olarak kullanıladevirde Ruslar tarafından inşa e bilirdi. Alfabcai, dill y millt küldilmiştir. Urmiye gölünde buharb türü Rusla|tmhnakta olan, ahalisi gemi nakliyatınm boşlaması da bu tehçir» maruz bulunan, milll lstikdevre tesadüf eder. lftli uğrunda otuz yıldanberi durRusyada ihtilâl başgösterdiği zaman Azerbaycan ve bütün baü Iran Rus isgali altında bulunuvordu. Bolsevikler lnhllâl eden Rus kıt'alaruu Irandan çekerken, Çarlann yapmış olduklan bütün tesisab İran hükumetine bedelsiz olarak devrettılerse de, 1921 de akdettikleri muahed* ilt Iraaı UUdikleri anda i|madan aavaşan kuzey Azerbaycanın ölüm dirim davasuu takvire bakımından da busA luzuın Tardı. Kuzey Azerbaycanda komünizm tat bikatına karşı otuz yıldanberi devam eden kanlı savaf da hesaba kablmadı. Düşünülmedi ki, Azerbaycan Türkünün şiddetli mukavemeti ile karjilarna bu tatbikat RESİMLİ DÜNY\ JÜJd Dr. ABREVAYA 11 eylul pazartesi gününden itibaren hastalannı kabul etmeğe doğrudan doğruya, îranı da tehdid baslıyacaktır. etmekte olan, Rus işgal ordusu ile • R AD Y O tethiş makinelerine dayanmakta ve kuzey Azerbaycan halkını onaryır rine Amatör ve tamircilerine I mişer binlik kafileler halinde Siberjaya sürmek suretile muvaffak Yüksek Mühendis Tahsin Arolmaktadır. Düşünülmedi ki böyle maym Radyo Şemalan, Radyo bir vaziyet karşısında bugünkü mer devrelerinin abaklarla hesabı halede orta çağ feodalite nizamı ile ve Radyo bozukluklannın buçarpışan ve Azerbaycan Türkünün lunması hakkındaki yeni kimilli varhğını emniyet altına altabı satışa çıkanlmıştır. Anmayı şiar edinen güney Azerbaykarada Akba ve diğer kitabcan demokratlannın davasuıdan, evlerinde; İstanbulda İnkılâp Sovyetler tarafından kuzey Azerve diğv kitabevlerinde baycandaki milli mukavemeti kırsatılmaktadır. mak ve akim bırakmak içüı istifade edilecekti. Nitekün Sovyet emperyalizmine karşı istifade edilebilecek olan bu kuvvet, bugün Irana kullannı ikmal eden Kürd subaykarsı Sovyet istilâsının pişdan mev lan muntazam Kürd Kızılordusukiinde bulunuyor. Sayılan, çekilir nun esasını kurmuşlardır. Kürdisken, 25,000 olarak tahmin edilen tana geçmeden önce, güney Azerve Tahran gazetelerirün de verdiği baycan kuvvetlerile beraber haremalumata göre, kuzey Azerbaycan ket edecek olan bu Kürd ordusu da yıllardanberidir talim gören ve ve bu ad altında harekâta iştirak teçhiz edilen bu güney Azerbaycan edeceğine şüphe olmıyan Sovyet «demokrat fedaileri» nin bugün üç askerî kuvvetleri, doğu Anadolu ile dört misline yükselmiş olduğunu Iraka sokulacak ve Türkiyeyi doğuiddia edenler vardır. Yani: Bugün dan bir çember içiçrte almağa çaAzerbaycan, harekâttan evvelki lışmakla beraber, ayru zamanda ceKore'ji tamamile andırmakta ve nubî Irana, Ba*ra körfezine, AkAzerbaycan ikinci bir Kore haline denize kadar sarkacaktır. gelmeğe namzed bulunmaktadır. Bu bakımdan da Azerbaycan KoUnutmamak gerektir ki, güney :eye çok benzemektedir. Azerbaycanda muhtar demokrat Korenin, Japonyaya karşı bir üs hükumeti kurulduğu esnada bir de teşkil ettiği veyahud o hale getibu Kürdistan teşekkül etmişti. Hede rilmek istendiği na kadar bir hafini doğu Anadolu ve kuzey Irak kikat ise, güney Azerbaycanın da teşkil eden bu «muhtar Kürdis Türkiye, Irak v« bütün Yakındotan cumhuriyeti» rüesası da aynı ğuya karşı bir üs olarak kullanılaşekilde kuzey Azerbaycana çekil cağı da aynı açıklıkta bir hakikatmiş bulunuyordu. Bilhassa Sovyet tir. Büıaenaleyh, «Azerbaycan bü" Ermenistanında 25 yıldanberi çalış Kore olabilir mi?5 suali karşısında makta olan «Kürd Enstitü» leri, verilecek cevab kat'idir: Azerbay(Kürd öğretmen okulu» ve «Kürd can ikinci bir Kore haline gelmiş nefriyat komitesiı ile Kürd çocuk bulunuyor; ve bu hâdisenin sırf larına mahsus başka okullar tara askert cephesinden başka, askeri fından yetistirilen kadro içinden cephe kadar mühim olan, bir de Sovyet askeri okullan için eleman millî, siyasî, içtimai ve iktisadi ceplar çıkmaktadır. Savyet askeri o hesi vardır. İTHALAT ve İHRACATÇILARIN DİKKATİNE Dört senedenberi memleket hizmetine girmiş bulunan MUHASEBE ve MALİYE Mecmuası, Yeni Dıs Ticaret Rejimine aid Karar, Talimat ve Listelerin tamamile, bilhassa MERKEZ BANKASİLE YAPILACAK MUAMELELERİ lzah eder özel bü" sayı çıkarmıştır. Her yerde bulunur, acele ediniz, az basılmıştır. İki sayı bir arada 150 kuruştur. PJC. 657 İst, Um. Tev. ve Satış yeri: TÜRKİYE YAYPfEVİ Ankara Cad. 38 İÇ HASTALIKLARIN CECİL Dilimize çevirenler: Prof. Dr. Arif İsmet Çctingil Prof. Dr. Muhtar Yensen Prof. Dr. Necmeddin Polvan Doç. Dr. Cihad Abaoğlu Doç. Dr. Ekrem Kadri t'nat Doç. Dr. Meüne Bilger Doç. Dr. Osman Saka. 2 (iki) cild 1860 sahife 6 aded renkli tablo KREM NIVEA ÇIKTI Tel: 2S70O Posta ücreti dahil iki cildin fiatı 41 liradır Siparisler: Tıb Fakültesi Talebe Cemiveti, Üniversite, İstanbnl adresine yapılmalıdır.