Katalog

CUMHURİYE1 19'Eylul 1950 tspanyol Komünist Partisi Moskova temsilcisinin ifşaatı KOMİNTERNf İC Y Ü Z Ü = = = Yazan: CASTEO DELGADO (4O) Muhakemeye sevkedilmemi beklediğim günlerde Fakat herkesin sırtmda yumurta küfesi yok ya. Herkes kimin arabacma binecekse onun türküsünü tutturmağa başladı: JOEİ Antono Uribes bütün çareiere başvurarık Dolores'in gözüne girmege çylışıyor, askerler ona daha SIK ziy?ıe:lerde bulur.uyorlar. DİS^'e'i i 3 e şimdi sözlerinde daha ıhtiyatlı davranıyorlar. Müsaid zamaniorı bekliyen hafiyoler deliklerinden başlarmı göstermeğe başlıyorlar. Onlar yakında fırtmanm kopacağuu 3sn de fırtmanm yaklaştığmı h b seâiyorum. Benim içimde Dolores'i.. karşı hoşnudsuziuktan ve partini^ buçünkü siyasetine muhalefetten cs'.ıa derin bir ,şey var; o da burada bulacağımı umduğum, fakat bulamadığım bir şeyden dolayı hayal kırıkhğıdır, sosyalizmden böhsetmek istiyorum. jîernandez de benim için bir değsr ifade etmiyor. O aldatıldığırmz:, Sovyetler Birliğinde sosyaliznı oımadığını ve burada bir imtiyazl) s:n;flar rejiminin işçi sınıfının yerme geçmiş olduğunu kabul etmez Fakat ben bütün bunlar hakkınds kiminle görüşe'oiîirim? Bugün Lister ile Modesto beni liyarete geldiler. Zannederim on;<;r nihayet Hemandez'in hareketınin mânasını anladılar. Her ikisi de sinirli, daha doğrusu perişan bir ivıldeler. Geri çekilme hareketi başladı Uribes, mefsuh kominternde temsilci olarak kalmak istiyor, askerlerin tek tasası bugünkü mevkilerinden faydalanmağa devam etmeleri ve onlann harbe iştirake zorlanmamasmdan ibarettir. Fabrıkalarda çalışan arkadaşlara gelinca onlar bir kısmı kendilerine yaptlan fenalıktan, bir kısmı ise uğratıld:kları hayal kırgmhklarmdau dolayı hepimize karşı kin beslıjorlar. =haberleri Bir eroinci yakalandı Alâeddin ismindeki sanığın [HEM NALINA MIHINA Marsilyada Şahsî menfaat kaygusu galib D3ha savaşa girişmeden onu kay bcıtık. Bir kere daha şahsî menBu, büyük sanatkân ilk defa sile Rumelide turnede bulunduk yük bir tevekkülle geçmeğe başlafaat her şeye galebe çaldı. Canınm 1912 de Şehzadebaşında Ferah ti lan bir eyyamda, bir şehirden di dığma ben de şahid olmuştum.. muhafaza etmek kaygusu bazı kim (tLânei Melâl» şairi Doktor yatrosunda gördüğüm zaman, 10 ğerine hareket edip temsile başselerde hoşnudsuzluğu ümidsizliğe yaşında bir çocuk olmama rağmen lıyacaklan bir zamanda piyesi, gel Hüseyin Suad Bey, Allah rahmet çe^irdi. üzerimde o kadar büyük bir tes:.r dikleri şehirde unuttuklarmm far eyliye, dilinin ucuna geleni söyKaradeniz .kış seferleri Amerika hükumeti transit vizoFakat buna rağmen, İngilterede bırakmıştı ki.. Bundan beş sene kına varan kumpnnya heyeti ne liyiverirdi.. Bizde de «Heyeti EdcKRradenîz kıj nosfa^rının pro^ramı Stalinin şöyle bir teklifte bulunsini reddetti. Buna rağmen Herhazırlanmıstır. Programın tatb.kine sözü geçen ceza ilga edilmistir. An sonra Darülbedayie talebe olarak yapacaklarmı şaş:rmışlar.. Der biye» azası idi. oDarülbedayİ!) in. nandez, Pilar ve Anton bugünler duğunu gözümün önüne getiriyo ekim ayında bas'anacaktır. cak bu ilga üzerine bilhassa yalnız kabul edildiğim vakit, prova salo ken, Kınar Hanım o gece süflör Hamalbaşmdaki mekteb binasında, de hareket edeceklerdir. Sovyetler rum. Sarr.sııri'» ve ıjfkerrî^rum gemüerinin Şehir, Marsilya fuan şerefine «Ne dersiniz, zulmün ortadan kal de Denizyollarının filoauna kaiılması kadın ve kızlara sarkıntılık ve te nundan içeriye girince derhal ken deliğine girmiş, yirmi beş, otuz tab prova salonunda bir istirahat saaBirliğinin Amerika Birleşik Devcavüz suçlan eskisile kıyas kabul disini tanımış, kendisile beraber o loluk mclodramda, herkesin rolünü tinde Kınar Hanım, elinde bir yün donanmıştır. Bugüıı açılan bu fuan iizerine seferler fajlalaştırılacaktır. letleri tarafmdan verilmiş giriş ve dırılmasından bahsetsek? Te?bit edtTen prngrama göre, Kara edemiyecek surette artmış, hattâ gün s&hncde seyrettiğim arkadaş ezbere süfle ederek o gece temsili işi örüyordu Suad Bey yanından gürmeğe gideceğim. Marsilyanm Çok iyi olurdu. ya transit vizesmi hâmil olmıyau denize ikl sürat, iki aralık ve bir de bu suçlar genc çocuklarm vücude lannın hiç birini hatırlıyamamış idare etmiş ve yürütmüş... geçip, kapıdan dışarı çıkarken san tam 40 yıl önce gördüğüm bir hu Esaret kelimesi de eklenebilir? hiç bir yolcuyu gemilerine kabu) ilâve sefer yapılacaktır. getirdikleri çeteler tarafmlan ika tım. atkârın baş ucunda durdu: « M Î susiyeti devam ediyor. Eski Iiman 4c * * Ötekilerin tasvib işaretlerini göetmemesine dair Sovyetler Birliği Batı Akdeniz kış seferleri olunmağa başlanmıştır. O suretle göstermezsiniz etrafındaki balık lokantalarile bunBir zamanlar, bizde devamh ti şallah hiç yaşımzı 1917 den 1924 e kadar «Darülile Amerika Birleşik Devletleri a rerek: Batı Akdeniz kıs seferlerinin tatbikine ki, İngiliz gazeteleri akşam vakti bedayi» de, Kınar Hanımla bir sah yatro temsilleri yalnız ramazan ge Kınar Hanım» dedi ve ilâve etti: lann önündeki sergilerde istridye, «Tazyik ve taassub da desek?» rasında aktedilmiş olan ihlâfname10 kasım tarihinde başlanacaktır. kadm ve kıziaıin emniyetle sokağa nede çahşmak bahtiyarlığuıa e celerinde verilebilirdi.. Ramazan «Ben Tıbbiyede talebe iken siz ae midye, deniz kestanesi gibi deniz Bütün Sovyet gazeteleri bu beBu seferi yapacak olan vapur cuma ye rağmen Dimitrov ile Manuilski günleri saat 11 de İstanbuldan hare çıkamamakta olduklarmı ileri sü riştim. Ondan feyiz aldım. Sanit yaklaşırken hazırhklar da başlar; ne böylc idiniz!»... Biz gülemedik. mahlukları satılıyor. İstiyenler, buor.ları hareket ettirmeğe karar ver yannameyi yayınladılar ve milyonHattâ duymamazlığa geldik.. Ya' rada düzinesi 12C200 frank olan keüe 11 giinlük seferini yapacak ve rerek feryada başlamışlar ve «cosh diler ve bu itilâfnameyi hiçe say> larca Sovyet vatandaşlan onu o salı günleri saat 16 da limanımıza döne boys» denilen bu delikanlı çetele ve sanatkâr terbiyesinin ne oldu yeni piyesler prova edilir, dişten : ğunu onun günlük hayatından öğ tırnaktan arttırılan para ile elb nız Kınar Hanımın sesi hâlâ kula istridyelerden ayakta dahi yiyorlar. dılar. Bana öyle geliyorlar ki ou kudular. Acaba bu hususta ne dü' cektir. Bu arada. geminin. uğradığı li rine karşı en müessir ö*nleyici tedğımdadır. O, pürheyecan kadjn, siFransa, bir istridye memleketilar da burada bir ihtilâf çıkmasınj şünüyorlar? Belki de hiç bir şeymanlarda kalma müddetleri de uzatıl. birin kamçı cezasının yeniden ih rendim.. Çeşidli meziyetlerini hay seler ısmarlanır, tiyatro binası simıştır. ranlıkla seyrettiğim bu muhterem linir, süpürülürdü... Müslümanlar nirini büyük bir soâukkanlılık mas dir. Yalnız batı Fransız kıyılannda, düşünmüyorlar. istemediklerinden Hemandez'in bir dası olacağını müdafaa etmişlerdir. için olduğu kadar, tiyatrocular içuı kesi alt:na alarak, bize döndü ve küçük Cancal limanında, ki burası Genel Ziraat sayımı an önce gitmesini arzu ediyorlar. Benim gülümsediğimi gören MaNitekim bir gündol'k cazete bu sahne kadınından sonra kendimin dramatik bir tonla: «Hey Yârab Fransız istridyeciliğüiin merkeziGenel Nüfus javımı hazırlıklan ha mevzuda bir anket açmış ve neti ve yakmlık duyduğum sanatkâr de mübarek olan bu aya üç Bugün işime gitmedim. Bir belteu dedi ki: raretle devam etmektedir. Nüfus sayılann münekkidi oldum. Tiyatroya gün kala, Kınar Hanım da yataği bim! Lânei Melâlin o ince şairi dir vaktile yılda 56 milyon istridsğrısı beni yatağıma çiviledi. Her İnanılmıyacak bir şey, öyle rr.:nı takib eden hafta lçinde bütün cede aleyhte 80 reye mukabil, 63.871 ye çıkarıhrmış. Sonraları istridycyeni intisab edenlere, fırsat bul le, mutfak takımile goç eder, sah bu mudur!..» nandez ile Uribes beni görmeğc değil mi? jurdda genel bir Ziraat sayımı yapıla kişi dayak cezasının lehinde buiunHüseyin Suad Beyi o gün bır lere meçhul bir hastalık gelmiş, 250 dukça onun hayatından, onun ça nedeki odasına yerleşirdi. Bir Mevgeldiler. Öteki karyolanın kenarıns caktır. muştur (3). bin canlı istridycye mukabil 45 Evet, hakikaten inanılmıyacak lışma tarzından ömekler naklet levî çilekeşi gibi ruhan, bedenen daha mektebde göremedik.. oturmuşlar bana bakıyorlar. Vezneciler okulunun radyoda misli ölü istridye çıkarılmış. Başka Görülüyor ki, demokrasinin belki tim. bağlandığı bu karanlık sahnenin şey! * * * Kendini nasıl hissediyorsun? bölgelcrden 4 milyon küçük istridkonseri de yanlış anlaşılması, suçlulara kardört duvan arasından bayrama ka Onu aynen tercüme edelim Büyük sanatkârdı. Son demine Allah, onu tiyatro için yaratmış Oldukça fena. Vezneciler ckuluaun Naci Cümbüş şı daha mülâyim hareket edilmesi dar bir yere çıkmaz; Ferah tiyat kadar da büyüklüğünü muhafaza ye getirilerek istridye tarlalarına Hernandez cebinden paketini çı mi? idaresindeki Mandolin Birliği bu akşam gibi bir temayüle sebebiyet vermiş, tı.. Ruhan ve bedenen coşkun hisdışarı etti.. Bundan üç sene evvel onun ekilnıiş. 1948 de 650 bin istridye çı Evet aynen tercüme edelim. saat İS de İstanbul radyosunda bir halbuki bu keyfiyetin suçlu olmı lere malik olan Kınar Hanım da rosunun sokak kapısmdan kardı ve bana bir sigara ikram etadımını attığını hiç kimse görmez amatör genclerle, bizim Dram Ti kanlmış, 1949 da ise istihsal hemen ti. Ona sordum: Masasına dönüp türlü hareketler kcrser verecektir. hemen sıfıra düşmüş. Burada 1949 yanlann himaye ve müdafaasmı bunu bilirmiş gibi, bütün hayatı di.. Öğretmenler Yapı Sandığinm yatrosunda bir temsili olduğunu da 228 müessese istridye yeti^tir Ne zaman gidiyorsun? yaparak tercüme etmeğe başladı. tezelzüle uğrattığı gözden uzak tu nı sahneye vakfetmişti.. Onun na*** tasfiyesi duymuştum. Seyre gittim.. Kulak mekte imiş. zannda sahnenin haricinde kalmış Zannederim pazartesiye. Ben kendi kendime düsünüyortulmuştur. tlkokui Sğretmcnlerlnin Yapı Sandıher şey: Hiçti.. Onu yaşatan, ona Ben, Kınar Hanımın ağzından, lan bir küp gibi işitmez olmuştu . Neye karar verildi? dum: «Zulmün, esaretin, tazyikin Nitekim son günlerde İtalyan ceCaddelerde kısa şortlu, bacakları ğının tasfiyesi için Millî Eğitim Bakar^sı Karşısındakileri nasıl işitecek de, Mültecilerin işleri için Uribes, ve taassubun ortadan kaldınlması.» kanhğında kurulan komisyon çalışma za kanununu demokrasi icablarına nefes aldıran, onu uluhiyete gö falancanın kızı, filâncanın çıplak ve sırtlarüe goğüsleri dekoltüren yol yalnız ve yalnız tiyat hakkında bir dedikodu işitmediıu sırası gelince kendi sözüne başlıpartinin temsilcisi olacak. Sen raciyo Enfes! Bütün bunlar, insanın en lnrına devam etmektedir. Bilindiği uygun gelecek bir tarzda yeni başte, ayakları sandalh genc kızlar ve yaymları müdürüsün. İgnacio Gal büyük düşüncesini, hemcinsinin i gtbi, sandığın halen gaynmenkul va tan tanzime memur edilmiş olan roydu.. Ana, baba ve koca: Kendis: Sahnenin haricinde. tiyatrocular mu yabilecek diye merak içindeydım. kadınlar dolaşıyorlar. Bunlara kim lego da Uribes ile birlikte murah yiliğine hizmet teşkil edeceğini dü menkul olmak üzere yedi milyon liray? komisyon, hazırlamış olduğu esbabı için ne dereceye kadar mukaddes hitinin dışında olup bitenler hak Hafızası kadar zekâsı da imrenilj senin söz attığı, hattâ baktığı bile has heyete iştirak edecektir. şünmüş olmak suçu ile Tahran kon yakın sermayesi vardır. Fakat, Sandık mucibe lâyihasında, mer'i kanun ti; bilmiyorum. Ama ölen çocuğu kında lehte veya aleyhte bir iöz cek bir derecede olan koca kadın; yok. memleketin muhtelif yerlerinde inşant. O halde ben murahhas heye feransmda zulmün, esaretin, taz lara girijmiş ve ortaklarına bore para dan faşizmin her türlü âsarını çı ve yaşıyan tiyatrosu onun mukad duymadım.. Ama, sahne ile alâkah sonuna kadar bir kelime aksatmatinin dışında kalıyorum. yikin ve taassubun ortadan kaidı dağıtmış olduğu İçln. tasflyede bazı karmak maksadile, ilk olarak mev desatı; üst tarafı gafillerin havai kötü bir hâdise, sanatkâr unvanTnı dan; hattâ kaışısındaki genclerln taşıyan bir insamn küçük bir fal müteaddid bocalamalannı da ön Görevin bakımmdan radyo ya rılmasını teklif edenler tarafmdan güclüklerle karsıiaşılmaktadır. cud cezaların miktarını indirmek hevesî idi.. yınlarından mesul olmak itibarile sanık sandalyesine oturtulmakl'ŞıEniştesini oldüren Rahminin esasından hareket etmiş olduğunu Tiyatro bilenlerimizden A. Ma sosu karşısında müthiş bir heye liyerek son perdeyi kapattırdığı vamı beklediğim sırada cereyan ethckikatte değil. sarahaten beyan etmiştir. dat'ın «Sahnemizin Değerleri» i cana kapılır, ateşli bir hatib olur, kit, hayranlık ve şaşkmlığıktan bir Donanma Komutanhğuun daveti mııhakemesi Donanma KomuUnlıgı 27 eylul çar. müteassıb bir terbiyeci kesilirdi.. müddet yerimden ayrılamamışüm. Bir kaç dakika ona sabit bir na mektedir. 25 gün evvel Tahtakalede Sabuncu şamba günü saa: 10 da Taksi.n Curr.hu. Fakat bu mülâhazaya karşı iti simli eserinden öğTendiğimize gö Sanatuıın ve mensub olduğu mü Arkası var hanında bir cinayet işlenmis. Rahmi zarla baktım. re, Kınar Hanım 1876 da İstanbulriyet meydanmda ve saat 11.30 da Beadmda bir genc enlştesi Mehmedl bı razlar yükselmekte gecikmemiştir. da doğmuş ve anasınm teşvikile essesenin şerefini incitecek bir söz Bu suretle bütün meselelerin Bizden çekildikten sonra, bir kî şiktaş Barbaros âtidesi önünde yapılacakla yaralıyarak öîdürmüştü. Katil Bir kere denmiştir ki, cezalann şidveya hareket: Onun çileden çıkÖLÜM cak törene bütün Deniz emekli subayhaüolunacağını sanıyor musun? Hahminin muhakemesine dün 2 nci Ağır detli olup olmamasile, muayyen bir 1891 dc, yani on beş yaşuıda iken re olsun Şehir Tiyatrosuna uğra Evet. Sami Yücelin kardeşl. Seyfeddin Cezada devam edilmistir. Dünkü otu siyasî rejim arasında münasebet Tekirdağında sahneye çıkmıştır.. ması için kâfi ve yegâne bir sebeo madı.. Hepimizi çok sevdiği için, larını davet etmektedir. Değirmen İttihad Şirketi Fikrime kalırsa hiç olmazss Yucel ve Ali Rıza Yücelin babaları, rumda sanık müdafaasmı yapmıjtır. Annesi Bercuhi hanım, sahne san olurdu.. dargın olması kabil değildi.. Bu Duruşma karar verilmek üzere bir aramak doğnı olmaz. Bir camiada atkârıydı.. Geniş Osmanlı İmparaEğer ben, sözü dinlenir bir adara mur.lldkta c h n meseleleri halletme Fatsa tüccarlari!.[3an işçilerinin zam talebleri terkedişin: Haysiyet ve şerefine belli bir suç için kanunlarda tesbit tjaska giine bırakılmıştır. olsaydım, tiyatro konservatuarı prog tl Hakem heyeti dün toplanarak Değe çalışmak üzere bir toplantı yap Z İ Y A Y Ü C E L edilmiş olan cezanm nev'i ve mik torluğu ülkesinde uzun tumelere ramına Kınar Han;mı ilâve eder; son derece düşkün olmasından ileıi ğirmen İttihad Şirketi amelesinin yüzde ması için Doioırs'e söylemelisin. Hakkın rahmeîine kavuşmuştur. Cena Mihri Belli hakkında tahkikat çıkardı.. Her gittiği yere küçük kızı geldiğini de ben düşünememiştim. elli zam talebine aid isteklerir.i dinleSuriyeden kaçak clsrak şehrimize ge tan, o zamanrn ihtiyaclarile, daha hayatını yeni yetişecek talebelere, Arkadaşlarımızın hnli ne olacak? zesi bugıinkü salı günü öğle namazını len ve Üskiidarda zabıta tarafmdan kasvetle işlenmekte olan sruç nevi Kınarı da göturürdü.. Bundan da bilhassa lnz öğrencilere bir ders Senelerce evvel, Kadıköyündeki e miştir. Pazartesiye kadar tetkikat yaPılurahhas heyeti nasıl iş görecek? ır.ü;cakıb Beyaz:d camii şerifinden kal yakalanan komünistlikten mahkum eski vinde onu ziyarete gittim. Söz a pıldıktan sonıa bu taleb bir karara b»ğharb layı genc kızm 15 yaşına kadar c olarak okutın ve öğrettirirdim.. Ed rnekapı Şehidllğindeki İktisad Fakültesi doçentlerinden Mihri lerile alâkadardır. Bilhassa Sen gitırıeden bu hususii mutaba dırılarak rasmda kendisini tiyatroya davot îanacaktır. sonralannda suçluluğun arttığı, u sash bir mekteb tahsili görebilmek * * * kat hasıl olmalı. Yoksa her iş o aile mskbercsîne defnedilecektir. Allah Belli hakkındaki ^dlî soruşturmalara Dış Ticaret Rejimi için bir ek ettim «Hepinizi öyle göreceğinı mumî bir kaide olarak kabul edile imkânmı bulabildiğini zannetmiyorahmet eyleiin. Üsküdar Savcıhğı tarafından devam nun merhametine kalacak ve burum. 15 yaşmdan sonra da, o dekararname hazırlandı Çelenk göncerilmemesi rica olunur. Onun bir zayıf tarafını gördüm.. geldi ki..» dedi. oBoş zaınanlarıedilmektedir. Sahte hüviyet varakasfle bilen bir keyfiyettir. Bu böyle olunrada kalan bizler bunun seyviesiDış Ticaret Rejiminin tatb:ki!e ilgi'.l ve silâhlı olarak İstanbula gelen sanığın ca, bu gibi zamanlarda cezalann virde, hem de sahnede çahşırken 1917 den vefatına kadar matenı nızda uğrasanız. Eski günleri vâni çekeccjiz. buraya ne maksadla kactığı, gayesinin şiddetlendirilmesi, suçlulan korku bir mektebe girebileceği akla gel elbisesile gezen, dünya zevklerine, dederiz.» dedim. Gözüme gözünü kararr.ameye ek bir kararnamenin bTi Siz kendisi ile iyi geçinirsene olduğu ehemmiyetle tahkik olun tur ve binnetice suç işlenmesinin mez.. Ama Kınar Hanım yalnız sah kadınlık «üslerine yan bakıp mey dikti: «Gelmem!» diye keskin b r günlerde i'.an edileceği beklenmektedir. Ek kararnamede asıl kararnamede ekmaktadır. Pariste Kızılar tarafından nemizin değil, muhitimizin de oniz Dolores ne yapabilir? İn<;i Cinoijlu idare olunan İleri Türk Gencliği» adh önüne geçer. Cezalann tahfifi an kur yazar kadınlanndandı.. Eeki letmiyen Kınar Hanım, yaş bahsin cevab verdi.. Bu sözün mânasını slk göriilen huâu^larm tamamlanccağı Her şeye rağmen ben bir f>pHe de, sözden imsâk eder; başkası hak düşünüyordum. Hemen ilâve eti: bu suretle tüccarın menfaatinin daha te?ekkü!le sıkı blr alâkası olduğu iddia cak iktisadî refah anlarmda ve lantı yapı!mas:nı faydah buluyoBülend Pekarun ediîen janığın durumu bu bakımlardan suçlann nevi ve sayı itibarile ha türkçe ile ithaf ettiği resimlerini, kında da olsa lâfa kanşmazdı; «Yeni bir takım kimseler var içi iyi kcnjnncağı bilriirilmektfdir. ru^ı. Nişanlandıİ3r. da tetkik» tâbi tutulmaktadır. 20 günde 4 aparhmcn soyan fiflemeğe ve azalmağa yüz tuttuğu gene eski türkçe ile yazdığı uzun hattâ söyliyenleri ve söylenenleri nizde. Olur ki biri: Bu kadın da Ur'lıes zöze kp.rıştı: İstanbulGöztepe 17/9/950 İki motör çarpışh hırsız yp.'îalandı devirlerde düşünülebilir. Her ne uzun mektublarını emsalsiz bir de dinlemezdi.. tDarülbedayi» e muhtac kaldı da, acaba iş istemeğe Bana göre bir toplantı yapmaŞile limanına bağlı «Yeni Akgül» mo kadar cezalann ağır olmasile suç kıymet olarak saklanm. «Darül girdiğim zamanlarda ben onu genc mi geldi, diye aklına bir şey ge Sabıkalı gece hırsızlaıından Mıgır törü ile Serhad kaptan idaresindeki bedayi» e girdiğimin ikinci senesiyğa lüzum yoktur. Ben bütün ışieCiresunyan, son günlerde gene faaîiyete Selim motörü evvelki gece taat 2 deişlenmesinin önüne mutlaka geçi di. Onu Kadıköyünden İstanbula kadın rolleri oynarken buldum.. 74 lir...» dedi ve sustu.. Bütün talâ başlamış, Nişantaşı ve haval'.sinde 20 rin yolunda gideceğine emininı. yaşında vefat etmesine nararan, katimi derleyip aksini kabul et gün içinde 4 apartıman so>muştıır. Azıîı Ağva açıklarında çarpışmıştır. «Yeni leceği söylenemezse de, cezalaruı Ne Hemandez'in, ne de Uribes'in Akgül» motörü ağır hasara ugramıçtır. bir de korkutucu ve önleyici tesiri inen vapurdajuzulî divanını okur 1920 de 44 yaşında olması lâzım ge tirmeğe çalışmama rağmen ikna e hırsız evvelki gece, Nişantaşında Fırın mücadeleye girişmek istemediklerı soksğında 2 rsumaralı evden eşya <^alarKurban Bayramı namaz vakti kabul edilince, bu tesiıin hissolunur ken gördüğüm zaman hayret etmis len bu büyük sanatkâr, «Kayseri demedim. «iF'.kârdı. Benim yalnız kaldığuna 1 D.yanet İsleri Bafkanlığı muvakkit bir derecede olması lüzumu da ve hayran olmuştum. Yanında o Gülleri» nde genc mektebli kız çaKendisine bir gün de «Emek ! ken zabıta tarafınüan vaka'anmı^'ırturdum. Köprüye gelinceye kadar ğında bulunan «Diyana» rolünü raphe yoktu. Ben yalnız Dolores liğinden: kendiliğinden anlaşılır. Sanatkârları Yurdu Cemıile mut;bik olmadığımdan dcğil öksüriiğü keser. ^ J 10 Zilhicce 1369, 23 Eylül 1950 cumar Otoriter rejimle idare olunan bana, sevdiği mısraları veznile, a tekrarlıyordu.. Şimdi hatırlıyamıyo Sahne nden bahsettim.. İhtiyac» o tik. Vasiyeti üzerine, oğlunun yayeti» tesi günü Kurban Bayramı namaz vakhengile parça parça okudu; tefsır rum, bir piyeste kendisine yaşlıca nma yatırdık. Şerefli hayatının salan emekli sahne sanatkârlarına karşısında etti, şerheyledi.. ti memleketin her yeri içln aşağıda hükumetlerde, «ferd» bir anne rolü verihnişti. Kulaktan maaş verebildiğimizi anlattım. Doğ nuna eren, her vakit hayıria «Devlet» mefhumu büyük bir üsgösterilmiştir: Şayanı hayret bir hafızaya sa kulağa, canı sıkıldığı, oynamak is rudan doğruya kendisine teklif et yâdsdilecek hâtıralar bırakarsk ?ö1 Memleket (yaz) saatile gSsterilen tünlük iktisab eder. Bunun içindir çen bu büyük ksdmın âkibr'ine vakitlere o mahallin 30 derece şarki ki, bu gibi idarelerde, efradın Dev hibdi.. Onu, hiç bir zaman, hiç temediği dedikodulan yapıldı.. O meğe cesaret edilemiyeceğinden, Grinic tulüne göre saat farkı tatbik let aleyhine işlediği suçlar en ağır bir provada, hiç bir provanın ilk nun pek eski sanat arkadaşı olan sıkıntısı olmak ihtimalini düşüne gıpta ettim.. Allah, cümlemize oedilerek namaz vakti bulunur. gününde rolünü yüzünden okudu İbnirrefik Ahmed Nuri Bey mer rek, başkalarından misal getirereü nun gibi iyi huylar vers:n.. 2 Ezari sasüerde gcsteıilen vakit cezalarla karşılanır, Devlet parası ve memuru en ufak tecavüzlere ğunu görmedim.. O, yeni gelen pi hum: «Vaktile Bir Çiçek İki Bö söz açtım... Zcki kadın. Doha lâlerde tadllât yoktur. Arzı şimalî karşı en şiddetli şekilde, hattâ ha yesi alır. Rolünü yazarken mi, yok cek piyesindeki o fevkalâde oyna fımı tamamlamadan: «ŞüHürier ol36 37 38 39 40 41 42 fifletici sebebler bile kabul edilmez. sa piyesi okurken mi, pek bilmem dığı ihtiyar halâ rolünü bir tütlü sun ki ben daha o hale gelmedimn Y. S 7.27 7.27 7.28 7.28 7.28 7.29 7.29 Nitekim faşist İtalyan ceza kanu ama, arkadaşlan provada kekelikabul ettirememiştik..» dedi. «Ne dedi ve bahsi değiştiıdi.. Nüshası 10 kuruştut F. S. 12 23 12 23 12.24 12.24 12.2412.24 12.25 nu, memurun keyfî hareketile va yerek yüzünden sökmeğe çalışır mazeret gösteriyordu?» diye sorr'irkıye narlc Allah, ona da gönlünün istediği Abotı ¥eraiti f G e 1 m i 8t i r. 2X00 > 5400 > rife hududunu tecavüz ederek er ken, o çatır çatır, sanki evvelce dum: «Belki iyi oynarım, beğcnıür gibi verdi. Hiç kinseye muhtac m Seneük ZİLHİCCE 6 SALI İstanbul Sağlık Müdürlüğü kontrolii altında 300 Kr. 600 K r din kendisi aleyhine suç işlemesine oynadığı bir rolmüş gibi ezbeve de; bundan sonra ihtiyar rollcrini madan, yahud da ihtiyacım öizs Siı avlık tevzi edilmektedir. 800 • 1600 » Dc aylık sebebij'et venr.esini ne cezayı ha söylerdi.. Bir papa«?an gibi yalrpz aman Madnm çok rmtvrffak o : :iyurmndgn 14 a«u=tns 1950 dc e Altı avlık ır 1500 • 2900 • Tajradan sinariş kabul edilir | fifletici, ne de kaldırıcı bir sebeb kendi sözlerini dejil, karşısında oy yorsunuz iltifatlarüe iistümHe b; beHiycte intikal eyleyıp, 18 ağus Senellk Li 2800 • M00 . o ^a>mamıstır. Şayanı dıkkattir ki, nıyanın lâflannı da ezberlerdi. rakırsınız: ondan kork nm. denv s tosta toprağa rlpfnc'iHi. Kadıköyün D I K K A T kanunumuzda mevcud olan bu Gencliğinde piyesleri de ezberledi ti.» diye hikâye etrrişti . Sonrau^n, deki kiliseden, Kurb.iğahdere üsV. | 6 44 13. ((3 16 36 19.13 20.47 5.04 Gazetemizf GonderHcr* J^TC* ve ^cf;>'a hüküm, faşizmin yıkılması üzerine, ğini eski s?>Hne arkar'•' = '• rmdan dııy onun genc rollerinden ihtijar ro 1 tündeki mezarlığa kadar onu, muh Meşrutiyet Caddesi No. 40 Beyoğlu İstanbul nejredil»!»!. tüümtsın \adt olunmaz E. ]11.31 5.55 9 23 12.00 132 9.50 ısdar olunan bir kararname ile (14 muştum. Mınakyan kumpanyd I lerine bütün hemcinsleri gibi oü teşem bir cenaze alayıyla takib etÜânlirdan mesuliyet kabul edUmei. evinde 80 paket eroin fakat en samimî fikirlerimi kimseyo Memleketimizde çok partili deaçamadığım için yalnız başıma kal ele geçirildi mokrasi rejiminin teessüsündenbemıştırn. Tarlabaşında Yazıcı sokağında 13 ri, ceza siyaseti meselesi de ön plâOnlar gidince aklıma Moskova na geçmiş bulunmaktadır. Filhakidavaları geldi. Yakında benim de numaralı evde oturan Aîâeddin Örücünün son günlerde beyaz zehır ka, hemen her memlekette, demoksamklara mahsus sıraya oturacarasi rejiminin kabulü, şiddetli cezağırr.ı şimdiden görür gibi oluyo kaçakçılığı yaptığı zabıtaca tesbit edilmiş ve dün sabah evine âni bir ların tahfifi, en ağır cezalann ve nırrı. bilhassa cisme karşı olan cezaların Yalnızım, yapayalnızım. Korkmu baskın yapılmıştır. Yapılan arama kaldınlması neticesini doğurmuş ve yorum, fakat bu mücadelenin ön neticesinde Alâeddinin evinde 80 bu yumuşama, mevzuubahs rejimm ceden kaybedilmiş olduğunu, kin paket eroin ve beyaz zehir imâline bir mahzuru olarak vsıaflandırılve husumet darbeleri üzerime yağ yarıvan vasıta ve malzeme bulu mıştır. Son günlerde de, bizde, 6madan önce buradan çekilip git narak musadere olunmuştur. Meh lüm cezasının ilgası meselesi mevmek imkânı bile kalmadığını dü med ve Edib adiarmda iki de ar zuu bahsedilmektedir. şünüyor, ümidsizliğe düşüyorum. kadaşı olduğu anlaşılan Alâeddin Bu mevzuda başka memleketlerde Orücü ve suç ortaklan dün öğleKiminle konuşmalı? Bu kadmla den sonra savcılığa teslim edilmiş vukua gelen hâdiseleri gözden gemı? Öyle şeyler vardır ki haysiyeti cirecek olursak, bilhassa İtalyada lerdir. insana onlann yapılmasmı men ecereyan eden vakayiin b;zim için der. Dimitrov'la mı? Bu aptalla büyük bir ehemmiyet arzettiğini ne yapılabilir? Manuilski ile mi? Şehir Meclisine mülhak kaza müşahede edebiliriz. 1940 da beni ve Hemandez'i mülardan seçilecek üyeler Filhakika, bu memlekette faşizm cadele^•e girişm?ğe teşvik edip sonŞehir Meclis ne mülhak kazalardan yıkılıp da demokratik bir idare tera bizi bırakıveren o değil mi idi? seçilecek üyeler İçin hazırlıklar devam essüs edince, ceza kanununun bazı Eşperanza'ya mı? Fakat onu üz etır.ektedir. Cedvell«rin asılması iji ikmaddelerini değiştirmek zarureti mcşe hakkım yoktur. Konuşacak nıa: edilm'ştlr. Partîler seç rrden yirmi başgöstermiş ve bir takım kararnefsimden başka kimse kalmad:. gün cvvel üyelerintn isimlerini Seçim namelerle bu zarurete cevab verHiç olmazsa bu suretle aldanmam Kuruluna b;ldirmek mecburiyetinde olduklarından, ayın on befinde yapılacak mek yoluna gidilmiştir. İşte bu ve kimseye bir fenahk etmem. Ne bu seçim içln nihayet altı güne kadar maksadla ısdar olunan kararnameyapabileceğimi, kuvvetlerimin had bu adayları ilgililere yazı ile blldirelerden ilki ölüm cezasını ilga etmiş dini biliyorum. Uzun müddet da ceklerdr. bulunmaktadır (10 ağustos 1944 tayanamazsam, her vakit için elimrihli kararname). de ümidsizlere hâs bir hal çaresi İstanbuldan Edirneye bir sıhhat Ancak, şurası kayda şayandır ki, ekipi gitli mevcud, bu namualu adamlaıa SağUk ve Sos/al Yardım Müdürü zaten aynı karamamece Askeri Ceyakışır bir harekettir... Ne de olsa henüz hayat ve mematıma hâki Dr. Faik Yargıcı yanında bir sağlık za kanunundaki ölüm cezalan ekipi olduğu halde, dün Ed.meye ha mahfuz tutulduğu gibi, 10 mayıs mim. reket etmiftlr. Dr. Yargıcı. Edimede 1945 tarihli başka bir kararname ile göçmenlerin sıhhî durumlarile yakın. «Zulraü ortadan kaldırmak» bir çok şahıslar tarafmdan birlikte Roosevelt, Churchill ve Stalin dan meşgul olacaktır. ve silâhlı olarak yapılan yağma Kuduz illetine karşı yeni bir Tahranda buluştular. Konferanslan suçlarile mala veya şahsa karşı suç sona erince bir tebliğ yaymladılaı ilâc kullanılacak işlemek için çete teşkili suçu hakve onda zaferi elde etmek için giBrezilyanın başsehri olan Rlo de kında ölüm cezası yeniden ihdas rişilecek harekât hakkında araLa Jar.eiro'da toplanan Beşinci Entern&syo edilmiş, hattâ 2 ağustos 1946 tarihli rında tam bir anlaşma mevcud ol nal Mikrobiyoloji kongresine Türk de bir diğer kararname ile sözü geçen duğunu beyan ettikten sonra harb legesi olarak iştirak eden Türk Mikro. yol kesme ve adam kaldırma suçsonrasımn önümüze çıkaracağı prob blyoloji Cemlyeti Başkanı Zekâl Mu larma da teşmil olunmuştur. rmmer Tunçman dün jehrimize dönlemlerin çözülmesi için memleket müştür. Kendisi ile görüjen bir arkadaKeza İngilterede «yedi kuyruklu leri arasındaki işbirliğinin idamosi şırrıza Dr. Tunçman sunları söylekedi» denilen karnçı cezasının illüzumunu bildirdiler. Sonra şutıiî miştir: gası mevzuu bahsolduğu sıralarda Kongreve 40 devleiln 100 delegesi ilâve ettiler: «Zulmün, esaretin, VJ7 gerek muhafazakâr gerekse işçi yikin ve taassubun ortadan kald; iştirak etti. Baştan son» kadar başarı ile cereyaıı eden bu kongrede, Hobby milletvekilleri bunun aleyhinde söz rılması için milletlerimiz gibi can isimli bir doktonın keffettiği Perorricin almışlar, hattâ muhafazakâr kadından, baştan çalışan büyük, küçük Dâcının kuduz hastalığı tedavisind» lar cemiyetinde ilganın lehinde kobütün rr.illetlerin. bizimle faal 'o:.1 kullam'.ması kararlajtırıldınuşan Lady Astorun sözleri, zasurette işbirliği yapmalarını istiFuardan dönecekler için ilâve bıtlardan anlaşıldığı veçlıile, cgüyoruz.» seferler rültü ve alaycı gülüşmelerle» karfzmlr Enternaçyonal Fuarınl ziyarete şılanmış (1), eski Başbakanın zevTebliğin bu parçasım tekrar tekEldip de dönecekler irin Denizyollsrı rar okudum. Önümde Dolores Ibar İdaresi. ilâve seferler ihdas etmeyi dü cesi Lady Baldvvin de, nesrctt"'îi Dir makalede, kamçı cezasının muhafarurrnin casusları olmasaydı k=h şjnmektedir. zası lüzumundan bahsetmiştir (2). kahalarla gülecektim. izde idam cezasının kaldınlması doğru mudur? Dr. Sahir Erman I eylul 1944) yeniden kanuna ithal lan mahzurlarım dai olacaktır. edilmistir. Ölüm cezasma gelince, bu cezaBunun aksine olarak, demok nın leh ve aleyhinde çok söz söyrasi rejiminin yanlış anlaşılması, lenmiştir. Nitekim İngilterede bile «ferd» e fazla bir kıymet verilmesi, bir sene müddetle ve tecrübe kabicezaî tenkilin gevşemesi ve yumu linden bu ceza kaldınlmışken, şaşamasma müncer olacak bir tema hıs aleyhindeki ağır suçlann artyülün vücud bulmasma sebebiyet ması üzerine ve henüz bu bir sene vermiştir. Ölüm cezasuıın ilgası bile geçmeden, yeniden tatbikı cimevzuunda olduğu gibi, alelumum hetine gidilmiştir. Hattâ son güncezalann indirilmesi hususunda da lerde, ölüm cezasının tatbik sahabu temayülün izlerüıi görmek müm sını tahdid maksadile bir Kraliyet kündür. Komisyonu kurulmuşsa da, «Lord Halbuki, demokrasi esaslannı Chief Justice» komisyonun fikrine kabul eden bir devlet, herşeyden tamamile muhalif kalmış, bilâkis önce, suç işlemiyenlerin şahıs ve hem ölüm cezasını müstelzim suçHele Fransa, İngiltere ve Birleemvalini emniyet altına almakla lann îiayısının arttırılmasını, hem mükelleftir. Mademki ceza, bir kim de ölüm cezasma mahkum edilebi şik Amerika gibi demokrat oldukseyi suç işlemekten alakoyabilecek lecek şahıslann asgarî yaşının 21 lanndan şüphe adilmiyen memleamillerden biridir, yüksek suçluluk den 18 e indirilrresini taleb etmiş ketlerde bile ölüm cezasının muhafaza olunduğu bir sırada, memdevirlerinde bunun miktannı in tir. dirmeği düşünrr.ek, sözü geçen amiKeza, yukanda arzettiğimiz veç leketimizde, yanlış bir demokrasi lin tesirini zayıflatmak olur ki, ne hile, bundan evvel müteaddid de anlayışının mahsulü olarak, bu cetice itibarile suçlann tezayüdüne falar ilga ve ihdas edilen ölüm ce zarun ilga edilmesi çok tehlikeli ve ferdlerin lâyıkı veçhile korun zası, bu kere tekrar ilga olunduk olur kanaatindeyiz. mamasına sebebiyet verir ve detan sekiz ay sonra, en ağır suçlar mokrasinin yukanda zikrettiğimiz hakkında tecviz olunmuj ve pek (1) The Times, 11 mayıs 1939. ilk hedefine münafi olur. Kaldı ki, kısa bir zaman sonra »iiğer bir ta(2) The Times, 10 şubat 1939. cezaların indirilmesi demek, kısa kım ağır cürümlere de teşmil edil(3) Bu hususta Sosyal Hukuk ve müddetli hapis cezalanna meydan mistir. iktisad Mecmuasının Eylul 1950 verümesi demek olacağı cihetle, bu Bu vaziyet karşısında, memle nüshasındaki kroniğimize bakılabinevi cezalann herkesçe malum o ketimiz için ölüm cezasının ilga o lir. lunması, bilhassa adam öldürme suçlannın devamh surette yüksek bir rakam arzettiği bir devirde pek de şayanı tavsiye olmasa gereklir. Denecektir ki, kanunumuzda $imdiye kadar bu ceza mevcud olduğu halde, adam öldürme suclannda bir azalma görülmemiştir, bu itibarla sözü geçen ceza bugüne kadar bir fayda temin etmiş değildir. Bu itiraza cevab vermek kolaydır: Acaba ölüm cezası kaldınldıktan sonra, bu suçlann daha fazla artmıyacağını bize kim temin eder. Keza, bugünkü durumda bile, sırf hakkında ölüm cezasının tertib olunabileceğini düşünerek, bu cezayı gerektiren cürümleri işlemekten çekinen kaç kişi vardır? Bu noktalar tavzih edilmedikçe ölüm cezasının ilgası cihetine gitmek, herhalde doğru bir şey olmaz. ahmetli Receb Fekeıin «Biz bize benzeriz» diye bir vecizesi vardır. Doğrndnr, biz bize benzeriz, fakat Fransızlarla da bir benzerliğimiz olduğu muhakkak. Hele Marsilya, bir çok noktalardan İstanbula benziyor. Burada her milletten insanlar ve gemiler var. Havası da İstanbulun havası gibi. Bir gün çok sıcak, ertesi gün yağmurlu ve serin, daha ertesi gün güneşli, fakat rüzgârlı ve mutedil. Nakil vasıtaları da İstanbuldaki gibi boyuna korne çalıyorlar. Tramvaylanndan başka otobüsleri ve troylebüsleri olduğu ve motörlü vasıtalann sayısı İstanbuldakinden çok fazla olduğu için, daimî bir korne konseri kafa şişiriyor. Hamallan ve taksi şoförleri de, bizdeki gibi turistlerden, fazla para koparmakla mcşguller. Tarsusu, limanda, şehirden mümkün olduğu kadar uzak bir nhtıma yanaştırdılar. Galiba şoförlere bir yardım olsun diye. Koca gemi, iki başka geminin arasına binbir güçlukle sığabildi; sanki o muazzam limanda başka yer yokmuş gibi. Gümrük muayenesi, bermutad, bir ambarın loş ve kokmuş muhithtde cereyan etti. Ne garibdir ki Fransanın bu büyük limanında, bir yolcu salonu yoktur. İstanbul, Napoli, Cenova, hattâ Pire bile bu bakundan Marsilyadan üstündür. Cenova ve bilhassa Napolide, pek muhteşem ve muazzam iki katb yolcu salonlan vardır. Bunlann üst katmdan da gemilere iskele verilir. Yolcular rahat rahat salona çıkarlar. Gümrük muayeneleri de orada yapılır. Fransız gümrük memurlan da, turistlerin eşvasuıı üstünkörü muayene ediyorlar. Bazı yolculann bavullannı hiç açtırmıyorlar. Bazan da bir tek bavulu açtınp şöyle bir göz atıyorlar. Bu suretle kendileri de, yolcular da, o ağır havalı ve fena kokulu, rahatsız eşya ambarından biran evvel kurtulmus oluyorlar. Limanda, hâlâ harbde batmrş gemi leşleri var. Bunlann büyük bir kısmını yan çıkanp sahile, sığ suya çekmişler, orada parçahyorlar. Cenovada da öyle idi. Bir kısmını da çıkanp limanı temizlemeğe uğraşıyorlar. Bombardımandan yıkılan veya kasden tahrib edilmiş olan nhtımlar da tamir cdiliyor. Şehir harbden zaıar görmemiş. Yalnız Almanlar, Marsilyanm eski limanı civannda ve meşhur Kanbiyer caddesinin arkasındaki daracık sokaklı eski mahalleyi yıkmı^lar; şimdi orada gecekondulara benzer barakalar var. Bazı yerlerde duvarlara yazılmış olan yazdardan komünistlerin burada da hayli bir yekun tuttuklari anlaşıhyor. Rahmetli Kınar Hanım Yazan: Vasfi Rıza Zobu TIYATRO TURÂLI SAYIN EGZAGI ve DOKTORLA^A P F I ZE R STREPTOMYCİN'i CUNHURİYET MÜRACAAT: ORTA ŞARK T. A. Ş, İ î Yaısı