Katalog

CUMHURİTET 30 Temmuz 1950 uncü MASIUOLACAK «CUMHURÎYET» e aiddir. DÜNYA HARBİ suboylarından. Phllltpp Reynuds ı yarm gcliyor I S O H B E T L E R İHEM NALINA MIHINA Rusya üzerine on sekiz atom bombası atıhyor înpiltere üzerine atom ve hidrojen bombaları atılalı • yiımi dört saati geçmişti. Şimdi bütün dünya, Inailtere ile Amerikarvn ne zaman mukabelede bulunaeaklannı merakla b?kliycr ve bu merak. saatler geçtikçe, sabırsızlık haline geiiyordu. İnjiliz Kralı. Loıdrnnın bom'oarAmanından sonra miltetine hitaben râdyoda nefrettiâi beyennamesile, Müttefiklerin mukabelede bulunaeaklannı ve bu mukabelenin gecikmiyeceğini bikıirmişti. Bu, İnsilizlerle beraber bütün dünya mil]etlerine de o feci hâdise karşısında tek teselliyi teşkil ediyordu. 'îarbin gidişini en yskmdan takib etmek vazifesüe mükellef olan bizler de, demir perdenin en sıkı kilidlerle kapalı olan Paris gibi bir köçesinde dışarıdan haber alabilmek için gizli radyolanmızın başmda geceleri uykusuz, gündüzkri istirahatsiz geçirirken Rusyanın bomberdıman edildiğine dair bir haber almak için kulak kesilmiştik. O gece, gene değişik bir saatte ve değişik bir yerde gizli toplantı halindeydik. Bu sırada kapı açıldı ve adamlartmızdan biri içeri ok gibi girdi. O kadar telâşlı ve o derece nefes neiese idi ki girer girmez yere yuvarlanacak gibi oldu. « Tamam!» diye haykırdı. Bunu yüksek sesle söylemişti. Etraftan duyulması tehlikesini unut muş olacaktı. Biz, onu da yavaş konuşmaya s davet mahiyetinde alçak sesle: «Ne var? Ne dldu?» diye sorduk. Ruslara ders Arkadaş, yavaş konuşabilmesinin derin bir nefes çekmekle kabil olabileceğini anlamış gibi, kendini bir koltuğa attı. Fakat hçyecamnı henüz yenememişti. « Tamam!» diye tekrarladı. «Oldu!» Tekrar: «Ne oldu?s diye sorduk.i Nihayet anlatb: « Ruslann bekledikleri Amerikan cevabı geldi! Demin elime geçen bir telsizden öğrendim: Amerikahlar, Rusya üzerine tam on sekiz bomba atmış'ar! Ruslann Londra, Liverpool, New York ve Bostona attıklan ikişer, üçer bombanın cevabını topyekun. hom. de fazlasile faizile vermişler!» Hepimiz bir yandan dehşet, bir yandan sevinc içinde kalmıştık. Arkadaştan tafsilât istedik. « Simdiki haldo fazla bir mslumat yok,» ded*. «Yalnız, başta Moskova, Leningrad, Kiyev, Harkov. Stalingrad olmak üzere bütün büyük şehirlerle Urallardaki sanayi bö'îesi atom ve hidtojen bombalarile dövülmüş ve yerle bir edilmiş.» Rusyanın dönekliği Toplantımıza derhal son verdik. Arkadaşlar vazifeleri başrna döndüler. Ben de gene radyo başına geçtim. Süleyman Fışkır Üsküdardan arkadaşımdır. Soyadı ararurken «Fışkır» ı ben taktım. Bu çocuk küçüklüğündenberi fıskiye meraklısıydı. Evdeki sofasına kadar fiskiyeler kurar, suların fışkırmasını seyrederdi. Ondan ilham alarak ken disine «Fışkır» dedik, beğendi. HuEusi bir karakterı yoktur. Rahatını scveı, nargile içer, akşam evine ge Geçen asrın fonlanna doğru büAmı bu barış garb kültürüne uyük Fransız bilgini Pasteur'e. haryarmış, uymazmış. İnsan hakları bin kalkabüip kalkamıyacağı üile uyuşur, uyuşmazmış. Ferdin büzerine fikrini sormuşlar: tün hürriyetleri elden gider, git Ben kötümser değilim. demiş, mezmiş. Ya bu ölüm barışına raz; bir gün gelecek. harb harbi öldüolacaksıruz. Sırtüstü yatıp SovyetMisafir Amerikan filosu 2 kruİlk bulduöum bir Amerikan is vazor, 4 muhrib ve 2 yardımcı recek! bütün bankalannı ve sermaye) sa ten alıkoymağa uğraşıyorduk. Ne ler Birliğinin nerede bir l«ızey isSöz aramızda 1914 te galiba bir tasvonu oldu. İspan>/adan neşriyat hiblerinin bütün fabrikelarım ha vakit ki İtalyanlara karşı Milletleı yam çıkartarak siz burjuvaları tugemidon mürekkeb Ingilizin de: « Işte bu harb haryapan bu istasyon haberi huiejavaya uçurabilir. Avrupa kıt'ası Cemiyetinin sanksiyonlar kararı lânî ve arzanî dördere bölerek ar' bi öldürecek!» dediğini hatırlıyo Moskof sürülerinin önünde sonuna iflâs etti, Hitler: « Ben İtalyan tan yığınlan Karacaahmed sessizliten verciikten sonra Amerikan Cum Yarm îimanımıza gelecek olan rum. hur Ba^kanı tarafmdan millete hi Amerikan filosunu kaışılamak üzekadar açık olduğu için de tekmil ordusunun ne halde olduğunu bi ğine kavuşturacağını bekliyeceksı t=ben yayınlanan bir demeci oku re Yavuz zırhlısı ile dört torpıdo, Avrupa işlerini tetkik eden ve kıt'a Kremlin'in pençesine rehln iiyorum. Onun karşısından dönen niz. Yahud, dişiniz tırnağınız, ko silâh kuiİBnrtüsı lusım pelHiSi. Tiirk du. dün limanımıza ge'.erek Dolm«bahçe içinde garb şöhretlerinden bir hay düşebilir. Istilâ işgal çıkarma lerin harb tehdidi ile mi bcni kor lunuz bileğiniz, başımz, ayağınız, snbaylarınm diploma aldıkları zalisi bulunan bir komite, raporunun kurtarma macerasından Avrupanır» kutacaksınız?» dedi. Barışçılar bil tortop olup atom, hidrojen, oksi man Içtiklerl andm icabı böyle olDemecde ?öyle deniliyordu: açıklarmda demirlemiblerdir. jen, hikmet kimya, neniz varsa du,çu. Türk nskerlprinln Türk va«Sovyet kiiVumeii evvelâ tneilMisafir Amerikan filosu 2 kruva başına Pastcur'ün sözünü slmıştır. gözü yılmışür. Işte Kore. di>vr, daha ağzımızı açamaz olduk. ortaya atıp Birleşik Milletler niza tanı ve Istiklâli hjç btr tecavüîs tereye, sonra hize atam ve hidrojen zör, 4 muhrib ve ik? yardımcı gemi i Komiteye eöre hsrbi cldürecek si yarın kurtarıisa biîe memleket başKore de böyledir. Eğer Birleşik mmı kuracaksınız. İkide bir eağdar bombalari'.e hücum etmekle en gay olmak üzere sekiz parçadır. Evvel lâhlar nihayet elimizde bulunmak tanbaşa harpbe olmuştur. Zekâ ve nğTaniBdıjı Mn binlfrce kilometre MUletlerin dediği olmazsa, çok geç soldan tecavüze uğnyarak Birleşii? tadır: Son atom bombaları, Naga pclitika kadrosu yok edılmiştir. Ak riinsanî tecavüzlerden birinde bu j ce limarıımıza geleccği yazıian Leyte uzaktaki şimal Koreliierle savasmez, «emperyaiist Amerikanın em Milletlere dilekçe vermek, sineklunmuştur. Rusyamn bu taarruz j uçak genıisi İzmir limanma gide saki ve Hircşima'da atılmış olan kızılı, kızü akı keserek nüfus kımağa gönderilmesi doğm olmadıçı, ri altında komşularını istılâ etmek lerin Hazreti Suleymana poyrazı lardan kat kat, hidrojen bombası nlmıştır. . •ardan maksadı >izi teslime mec | ctktir. kahraman evlâdlanmızın bizimle hiç için, harb hazırlığı yapan» Tito dava etmesine benzer. ise atom bombasından bin kat da Böylece. bir Fransız gazetesinin bur etmektır. Fakat, ne İngütere, blr alâknsı olmıyan bir dahili harh, Yugoslavyası üzerine, hiç şüphesi? ha kuvvetlidir. Oyle ki bir hidrojen söyiediği üzere, «yannki harbin sine de Amerika henüz bütün güc'eDemir Perdenin arkası hür ol hattâ, bir isvan demek nlan Kore 31oskova Eüyük Elçüniz gene Moskova tankları, Moskovs bombası bütün Şikago şehri ı'.e lâhlarını elde tutan Amerika. dünrini harcamış oîmadıklan gibi. harharbinde ölüme sevkedllmeierinin şehrimizde uçaklan ve Moskova plânian ile madıkça, ak veya kızıl, yahud ikivaroşlannı tahrib edebilir. Bildi kü harbin silâhları ile • çarpışmakcasslar bile te=;iimi kabul edeceK sinin ortası bütün devletler eşi' biiti'n miliprt f?na halde hiddet> Mezunen nıemlcketimizde bulunan ve Bulgaristan ve Amavudluk, yetkadar şerefsiz bir miiiet değü'.erdir. Ar'ksıada tcnırşiar yapan Moskova ğimiz> gazi atom pillerinden geçire ta, velev geçici de olsa, Moskova leiHirdiçi. vniunda çalîsıyor. mezse Macaristan hücum eder. Çin haklarla Birleşik Milletler topluAmerikan hükumctinin bu harb BuyUk E!çim!z Muzaffer Göker dun rek kolayca radyoaktif gazler el peyklerinin de en gerisinin ordııs'j rati Fransız Hindine ve Tibet'e luğunun düzeni içine girmedikçe Bu prnpaear^B'nn heHefi. Korede edilmektedir. Bir devlet bir veya öni'nde cori çekilip durmaktadır. Cre atom silâhlanna başvurulmssma Ankuradan şçhrim le gelmlştir. ve Lac Suceess Anayasası tam yü ye asker eönderilnipsine karşı efdoğrulmak üzeredir. Arkasındar Biıyuk Elçi kendisile gbruşen gazete bir kaç düzine bomba ile nesi var taraftar olmarlısını hepiniz bilirsiUzun bir tamirden çıkararak an Afganistan da avuç kadar bir kızıl rüi'lüğe girmedikçe, bugün varız, kârı umumiyeyi, hattâ orduyu tah" cilere: nesi yoksa hensmin mahvolacaâ;nı cak bir kac defa yenı ve eski dünniz. Rusya da sözde aynı arzuyu Hk etmek oldunı anlasılıyor. Su~ Yirmi gün daha iznim var, bunu ve kuzey Afganistan, ertesi günü yarın yokuz. izhar etmiş ve bitaraf bir devletin tstsrfrbulda geçlrec?ş|iııı; sonra vhz femin düşünürse, harbi yasak eden Bir ya arasınd^ turist taşıyan Queen iki Afganisıanı birleştirmek üzere, Eğer barış dediğimiz şey bugün baylann diplosr.a aldıkları zaman anayasasını nasıl Mary ve Queen Elis?beth gemitavassutıle yapılan bir toolantıda başına Mofkovaya döreceiim. deniştir. leçikMilletler Birliği bu içtikleri anddan bahsedilmesi do sanki bunun şimal ve cenub Ame kü hal ise, Sovyetler cp.nına minnet bilmez ve zora bel leri, tekrar, Amerikan mümcssillerimizle. atom ve hidrojon D. P. nin muhtar seç'uni kıt'alarını rikası arasındaki birlik savaşından hali daha bir asır götürür. Demir bunu ırösteriyor, Bu sinsl ve ushırhağlamaktan vazgeçmez? Şimdi yükleyip UzakDoğu cephe^ine göbombaîarı kullanmıyacağma dair hazırlıkları milyon mudur suz propaeanda. sörde kıımazca bir ne farkı var, yeni bir harb, gelecek Perde arkasında imza vermiştir. D. P. aguî.os syı içinde yapı'.acak Sovyetler Birlisi bu türlü si'.âhlan türmek için yola çıkmak üzeredir. yaza veya sonbahara doğru İrand» milyar mıdır, ne kadar halk varsa şekilde Koreve gönderilecek suBir devlet s:m olarak gizli tutu clan muntar secinîi hazırhhiarına baş menetmeğe çahşıyor. Çünkü sayıca Dahas; da var: Amerika, hiç şüp ve Hindistanda aynı şey, ve niha hepsine: « Hele kapitalist âlemi baylar» ve erlpre. oraya fifmemek lan bu olayı şu anda artık açıklaya lamıştır. İlk cl.rafc dün ilimiz dahi Batı devletlerinden fazla apker çı hesiz son harbdeki Fransız cümle yet en sonunda Hitler'in ilânsız yıkalım, bakınız dünya sizin için ve çiderlerse hsrb etmemek yoheyeti ve biliriz. Zira, Rusya sözünde durma hr.deki 4S6 ocakta îhtiyar edılmiştir. karabilir ve hepsinden fazla top, sinden intihal ederek, « Hayır, harbi gibi, İstalin'in harbsiz zafen nasıl cennet olacaktır.n masalın* Iunda telkinler yapıyor ve 26 temmuhtar namzedleri tcsbit mış ve imzası üzerinden henüz iki Toplantılar lam bir d^mokrat k hava tank ve uçak yapabilir. Bir hafta son damla Amerikalının kanına ve yarım satırlık bir tebliğ: «Üçün inandırır. Milyarın kılı kıpırdamaz muz eünü hükumetin karnn ea^ehafta geçmeden. akdini bozmuştur. içerisinde ge<^niş ve hıçbir ihtüâf cık veya bir ay içinde şehirleri ile. fab kadar dövüşmiyeeeksiniz. Siz de cü dünya harbi bitmiştir.» Fakat aynı hale liberal ve kapita telerde çıkar cıkmaz, hemen ise ve teknelerile asker. gemi, uçak vereceksiniz va madan namzedler seçilmişlerdir. Aday rikalan, barajlan Rusyaya ihtar list dünya uzun müddet dayanamaz haşlamış, bulunııyor. Halbuki hübölgelçri dahilinde prnpaBu vaziyet karşısında Amerika da lar. kendi girişeceklerdir. D. P.. muhtar ortadan kalkmak tehlikesi olmadıgı bugünden tezi vok, yok fiatları Geçenlerde Eden bir nutkundp Kore harbi başladığının üçüncü kumetin kararıtıa karşı muhalefegsnrialara Rusyaya aynı şekilde mukabeleye scçimîerini de ekseriye1.le kazanmnk için, bin türlü oyunla kendi dava tutma, bütçe denkleştirme, satın anlattı. Moskovada İstalin iie konu çünü Stoek Exchange hesabma ba tin veya tarafsRİarın itirazlan yüzmecbur kalmış bulunjyor. Hüku icin bütün gayretlerile geniş çapta pro sını yürütür ve giderek kapitalist alma gücünü arttırma, ev yapma, şuiuyormuş. Hitler'den bahis açıl kıyor: Düşen aksiyonlar değerle de 99. şekle aiddir. Muhalif partiler ve liberal burjuvazinin sırtını yere fabrika kurm^ gibi işleri bir yana mış. İstalin, Alman Furerinin pek rinden altı milyar metiniz, Kongrenin karar ve tasvi paganda yapmağa ksrar vermiştir. kaybetmişler! liderlerine danışılmadan ve Büyük getirir. bırakarak, artık enfilâsyonla mı de yabana atılır bir şef olmadığın) Sıra sıra bir sürü krizler Amerika Millet Meclisinin tasvibine arzedilbile, ordu komutanlarına verdiâi Vali şehidlerin ailesini meden ksrar vcrilmiş olmasına itiemirde, düşmana karşı aynı silâhRapor, işte Kore, diyor. Birleşik yaparsınız, kazanc vergilerini yüz söylemiş. « Yalnız bir kusuru yı da Asyada, Pasifikte, Avrupads ziyaret etti de doksan dokuza mı çıkarırsınız, var, nerede ve ne zaman duracağnı Atlantiğin öte yakasına çekilmek raz etmektediılcr ki Başbakan Ad» larla mukabil taarruza geçilmesi lüGeçer.'.erde Kasımpaşada infilâk eden Milletler tecavüz eden tarafa henan Menderes He, bu itirazlara ce« tumu bildirilmiştir. b r bomba netic«sinde yüzbaşı Seyfi men eski sınırlarına çekilmek için hepiniz harb masraflarını arttıra bilmemek!» demiş. Eden gülmüş zorunda bırakır. Komünist partileBu karann ilk tatbikaü olmak Tunckaya ile üç er şehid olmuşlardı. bir nota, eğer emrini dinlemezse caksınız» diyor. İstalin: « Neden güldüğünüzü bi ri, ya gizli oy açık tasnif ile, ya vab vermi'îtir. hud, Kore'deki gibi, millt birlik iizere, hava kuvvetlerimiz şu anda Başbakan tarafmdan verilen emir üze kırk sekiz saatlik bir mühlet verCurtıhtıriyet Halk Psrtisinin itl rine Vali ve Belediye Başkanı FahredFrançois Mauriac'a göre atom îiyorum. Zaferi kazanırsak, benirr savaşları ile bütün iktidarlan «ie Rusya üzerine 18 üstün bomba at din Kerim Gökay dun Seyft Tunçkaya melidir. Bunu da kabul etmezse de durmağı bilmiyeceğimden kayrazında, Birlcşmiş Milletler teşkibombasını kullanmaktan çekingeçirir. Garb medeniyeti, orta çağımış bulunuyorlar. Bu suretle Rus nın evine gıderek ailesine hükumetin atom bombasını kullanmalıdır. Içimekte galiba ikinci bir korku daha gılanıyorsunuz. Hayır, ben durma mn karanlığı ne kadar sürectSi oi lâtından. başka memleketlere de lann şimdiye kadar İngiltere ve taziyetlerini sunmustur. buyurmuş. Eden nizden, ne kadar doğru ,diyeceksi dar: Ya harbi bitirmezse! Koreli sını bılirim;» böyle taamızlar vuHı bulduğu tak linmiyen, uzun bir sönüş devıine dirde bunlara da bütün Birlesmiş Amerika üzerine attıkları 12 bom Harmanı yanan köylülere yardım niz. Daha bizim alay yola çıkmaler, buyurunuz kerpiç köylerlmizi fıkrayı anlattıktan sonra, İstalin'in girer. baya yüzde 50 ilâvesil* mukabele dan harb biter. Sovyetler Birliği de yakınız, eğer bulursanız fabrika duracağı zaman gelmiştir, diyor. Millellerin yardım edecekleri bakyapılıyor edilmiş oluyor.» kında teminat almdıktan ve hef İstalin ise barış uğruna sonunı Oç Rtin evvel Çatalcanın Ambarlı artık işin ciddiye bindiğini görür lanmızı uçurunuz, her bir bölüSiz ne söylüyorsunuz, doğrudan milletin yapacağı yardım tesbit eAmerikan tebliğinde Rusyaya bir köyünde bir yangln vukua gelmlş v« ve buna kanarsa, BirleşikMilletler ğumuz, her bir tankımız üzerine bir kadar çalısmaktan geri durmıyade ihtar vardı. Bu ihtarda Rusya köylülerin ekinieri y»nmiftı. Dün Vali anayasasınm emrine girer. Ordu milyon dolariık bomba atamazsı cağını söylemektedir. Moskova dik doğruya üçüncü dünya harbinin dildikten sonra, böyle bir karar Müttefîklere karşı bundan sonra ve Belediye Başkanı yangının \iıkua muzu dağıtıp kalkınma işlerimize nız ya, derlerse! Askeri yazılardan tatörünün ağzındaki barış sö içindeyiı. Kazanmak için hep bit verilnıesi icab tt(iği de vardır. Yageldiği köye gitmiş ve acil tedblrlerin atom ve hidrojen bombası atmama alınmasını alakadarlara bildirmlştir. yılda hiç olmazsa yanm milyar öğrendiğimize göre Sovyetler Ko zü il alay ve bu sözün samimi likte ve Demir Perde dışını tek cep ni Cumhuriyet Halk Partisi. önce he sayarak, bütün imkânlarımızı Birleşmiş Milletler ordusu teşkilî ya davet ediliyor, aksi takdirde Ticaret Bakanlığt buraya şimdilik 100 harcamak imkânını buluruz. relileri pek iyi yetiştirmişler. Ame olduğuna şüphe etmeyiniz. İstakullanacak mıyız, yoksa Hitler'in hakkında bir karara aynı şekilde fazlasile mukabele e ton buîdav, göndermeğe karar vermişvarılmasi Derken komitedeki Ingiliz dev rika'nın başka milletlere verdiğinden lin'e ve eğer ö'lürse, onun yerine ilk istilâ yıllannda olduğu gibi, tetir. Köyhilere aceie olarak 300 kilo dileceği hatırlabkyordu, istenildikten sonra. bizim hissemîlet ve politika adamlan, Pavis'te daha iyi silâh da vermişler. Gaıib geçecek olanlara göre, dünya ban ker teker avlanarak, Moskovanın arpa. 400 kilo bugday ve ,100 kilo yulaf *e düşen yardımın yapılması kaErtesi sabah yedide, Paris rad gönderilmiştir. Kmlay »şficak'arından rapora konan bu atom cümlesinden değil midir: Iptidai Korelılerin tank şının tek şartı dünyanın komünist diktası altına girecek miyiz, işte naatinde bulunııyor. Böylece Bir« yosunun verdiği haberden öğrendik ekmek ve yemek temln edilmiçtir. haberimiz yoktu. diyerek istifala ları karşısında Amerikalılar el bom olmasıdır. Güney Kore'yi kızıllaşmesele bu! leşmiş Milletleıin talebi üzerine ki Rusya, Amerikanın ihtarını dinnnı verdiler. Fransızlardan sayılı balan ile dövüşmek zonında kal tırmağa giden Kuzey Kore bir baGcçen hafta gelen mallar lememiş, bazı Amerikan şehirlerini Atomun lâfmdan korkan bürok Koreyc asker göndernıemize esas mışlar. Pek güvendikleri bazı yeni rış mücadelesi vermektedir. İşte Ge<;en hafta içir.de llmammıza 12 şöhretler de Le monde gazetesine daha atom ve hidrojen bombalarile vapur İle 752 ton ziraat âleti. 137 trn bir mektub gönderip. atom cümlesi silâhların mermileri de Sovyet tank Çin, hani o iç harbler? Hani o is rat politikacılann, turist endüstri itibarile muarız bulunmnyor. Yanl bombardıman etmişti. kimyevi madde, 1255 ton çimento. 279 bizden habersiz konmuştur, diye ları üzerinde sıçramış, dunnuş. Av yanlar? Hani o bugün silâhları ve sine damlamaktan bajka bir ise ya bu muhalif partinin karara llirazı, Gene Rns kontrolu altındaki Pa ton çivi, 16 ton ampul. 122 ton çini, 160 komiteden çekildiklerini bildirdiler rupanın bir bsşka kaygısı da şu: tümenleri ile karşıya, öbür gi^ı ramıyan bugünkü gelgit, uçbin İç ve dış siyaset bakımlarınrian saton cam. 285 ton kereste. 1R0 tnn tel. ris radyosuna göre, Aroerikalılar bu 59 ton deri 22 ton muşamba. 46 ton Acaba bu ince bir insatılık hissin ıx Ya Sovyetler Birliği Dış Mo beriye geçen generaller? Bundan diplomasisi ile, ille gitmeyiz diy<3 dece şekle aiddir. bombardımanlar üzerine ayaklan kazma ve kürefc. 45 ton dem.r çeniber, den mi ileri geiiyor? Oyle olsa Hi golya, Orta A?ya ve Çin yığınlannı böyle mezardan ses gelir, Çinden ayak dirediğimiz Münih'e bile vaSa. 4, Sü. 1 de ramayız. mışlar ve lıükÛmetî Eusya ile sul 52 ton halka, 11 ton halat. 54 ton boru. roşima'ya atom bombası atılıp da da böyle hazırlsmışsa? » ses gelmez. ha mecbur etmek için nümayiş yap 10,! ton çelik eşya, 731 ton kâşıd. 33 Japonya diz üstü çöktüğü zaman İstalin, dura dura pişip de la Touı Hani meşhur bininci yıl korkusu ton keçe ve 43 ton radyo gelmistir. maktajTnışlar. Ingilizlerle Fransızlann şenlik yap gibi bir şey... d'argent lokantası kibar müşteriBunlann birer komünist uydurmamaları ve Amerikalılardan atom lerinin veya Touquet kibarlannın ŞEV VAL 15 PAZAR *** Büfün dünyada güzeller ması olduğuna şüphe yoktu. Rusçırrmı dilenmemeleri lâzımdı. Haağızlanna düşecek armudlardan de lar, bu gibi masallarla, işgal altınyır, sebeb başkadıı": Moskova'nın JALE ERDEMİR • ^ Geçen harbde Büyük Elçi Von ğildir. daki memleketleri oyalamak ve suli da elinde atom stcku var, o da A Papen ile birlikte çalışan Baron ile Bunlar, elinde altın çıkını ile taş hun yakın olduğuna kandınnak merika gibi hidrojen bombası yap Lersner bir gün bana demişti ki: ! \EDİM YÜCEL olan Pompeyi zengini gibi, lâv se • istiyorlardı. mak üzeredir. ü k bombalar Paris'i, Nişanlandılar. Hitler'in yanında biz bir kaç V. 5.54 1320 17.16 20.28 22.19 3 51 linin kendiliğinden ve bulunduklan Londra'yı, em'.âk sahiblerinin bü kişi barış politikası tutuyorduk ve İstanbul 28 7 950 Kullanırlar. GELECEK YAZ1: Ruslara karşı kaldınma taşmıyarak, akıp gıtmeE. 9.26 452 8.48 12.00 1.50 723 tün mallannı, para sahiblerinin kendisini yeni bir harbe girişmekyeni bir ttahta ats manevrası. sini beklemektedirler. ORKU Yazan C Beşinci ko! propaganda yapıyor iikumetlmlzirı Knreye asker göndermek kar=ın, memleketimirde bir komünist besinci kolunun varlığını, bir daha meydana koydu. Kız'l Çarlığın emrinde çalısan bu beş'nri kol. şimdilik, bir sinir harbi taarruzu yapmakl» meşffuldür. AHığımız bir kac ınektubla aS«dan ağıza dolaşan propagandalardan bunu anlıyoruz. Bu propaganda. Türk ordusunun, yalnız ve münh?sırau kendi vata Falih Rtfkı Atay I 1 1 1 KREM NIVEA Eyyyl Allah son gürlüğü verBiraz daha kaldıktan sonra çık yok mu? diye lâf attı. Ben öyle di hanımefendi! deyip içeri girdik... tım. şey sevmem. Aradan bir hafta kadar geçmişti. Kadın döndü.. Evin içini tarif etmeyim. Arka taBir gün Suleymana vapurda rast Aa! Siz misiniz beyefendi! rafa bakan güzel manzaralı bir odaladım. Neşesi yerinde, hayatından (deyince Nuriye Hanın> olduğunu ya oturduk. Ortada sofra... Üstünmemnun bir hali vardı. tanıdım. Güzelleşmiş, şıklaşmış.) de türlü salata ve mezeler... Nasılsın? dedim. Nasılsınız efendim? dedi. Süleyman ellerini yıkadı, hanım Iyiyim. Teşekkür ederim. Hep Teşekkür ederim. Süleyman geldi, gitti. Bir küçük kız da ekiyiyiz. nasıl? mekleri, suyu getiıdi... Saat sekiz Oh oh. Vaziyet nssıl? Çok iyi. Teşekkür ederim.. debuçuğa doğru hanım: Mükemmel. dedi. Bizim Mu Buyurun efendim! Her ne kametresi, kimin mantinatosu olduğu hibden Allah rezı olsun. Oğlsn ro Bizim mahalledeki imam... dar size lâyık değilse de.. diyerek nu haber alıyorum. Ondan sonra lünü mükemmel yaptı. iki mektub, Tanımam... bizi mürâiyane davet etti. Ben bu tutturuyor.. mademki bunlann var. bir telefon. Bizimkinin etekleri tu Herif, bir güzelleşti.. bir çeki çeşid nezaketten hoşlanmam. Bu düzen.. ayol bunun Her halde senin de vardır. parası pulu tuştu. Ben bir şey sezmiş gibi gönezaket değil, adama hakarettir. yoktu. Çocuklannın affedersüıiz Ne yapacaksın? rünmeye başladım. Arada bir... Oturduk... Süleyman da 'içıyor, kıçına don alamıyordu.. (Şerefini Işte onun için senden rica et Ne o.. Nuricim. Sen bugünlerhanım da... Başladılar çak.ştırm ze Felek Bey.) Bu uzun sarhoş artığı lâflar üze tim. Eana bir akıl öğret! Ne yapa de çok süsleniyorsun? Yoksa.. ha? Yahu ben.. sen.. bırak Allahıya... İkinci kadehten sonra hanım Afiyet olsun.. yım? rine ben karıştım: diye rumuzlu lâflar ettim. Bir iki sen.. iki çift lâf edelim... açü ağzını.. Siz neden içmiyorsunuz? Vallahi kan koca arasına kim defa tuvaletinin gözlerini karıştır Nuriye Hanımcım! Siz biraz Sana lâf düşmez.. ne diyor Beyefendi, haksız mıyım? ^ Mideme dokunuyor. girebilif? dım ve kanştırdığımı belli ettim. evhama kapılmışsınız her halde. dum?. Haklısmız efendim. Rakı içmiyen erkeğe, erkek Yok, aramızı bubnak için söy Bir defa da ben evde iken telefon Evhama mı kapılmışım? Ben Nereden bildiniz? demem. deli değilim.. beyefendi.. Mazhar lemiyorum. Ben bir çare düşün ettirttim. Felek Bey, ne diyordum? Kadınlar daima, her yerde Diyenler bulunur. ne yapalım? Kimmiş? diye sordum. Vallahi pek farkmda değilim. Osmanlık da değilim. Evhemı fa düm de... di.. aynldı, içeri girdi. lip mercan terliklemi giyerek dola haklıdırlar. Efkek demem, dediğime bakın! Birdenbire şey oldum da... Ne gibi? Aman ne bileyim. Yanlış olan yok. Ben kocamdan şüpheliErcümend bana sordu: gır, kuyudan su çekip şakır şakır Yoo! Alay etmeyin rica ede Bu aslan sütüdüı .. Değil mi Sü Demek dinlemiyordunuz ha!. yim; şüpheli. Kardeşim.. herkese de söyle lacak. Bir erkek! dedi ama kıpkırayaklarını yıkar. Babayani bir rim. Ben o sizin bildiğiniz kadın leyman? T^nır mısm? nir şey değil ki. Ama sen canım mızı oldu. Şimdi kardeşim, bu hal Bir şeyini mi tuttunuz? Askolsun... Aman bu aşk lâfmdan adamdır. İyi muhasibdır. Gezmeye, lardan değilim. Evet!. Bizim SülejTnanın kaciğerimsin! Öyle Nuricim. de gidiyoruz. Artık kimin bosan Hayır! Onun için şüpheliyim. da iğreniyorum... İşte bu herifler... tozmaya meraki yoktur. Güçlü kuv Şüphesiz... Rica ederim. Sen beni seviyor musun? dığı, kimin metresi olduğu hikâye nsı. Hep tanıdıklanmız... Ayol şimdi Nah... Bunlar... vetli bir adam olduğu halde yaşm Demek kocasını da tanırsın? Niçin? Sorduğun suale bak! SevmeÜzerimize djğru kadehteki rakıyı aklıma geldi. Şu candarmadan te Bak ne diyorum, Felek.. Be leri de bitti. dan evvel ihtiyarlamışa benzer. O, Evet!. Neye sordun? Bendeniz sizi bilmediğim için, sem alır mıydım? serpti.. Ben boş verdim... Süleyman kaüd Aziz Ağaya ne dersiniz? Süt nim yakm arkadaşlarımdan birine Desene! Ilâç iyi geldi. gencliğinde büyüklerle düşüp kalk siz benim bildiklerimden değilsi Benim skrabamdan birinin rica edeyim. Bizim Nuriye ile flört Haa! Öyle ise sevmiyorsun. vaftiz oldu.. çünün kızüe yaşıyormuş. Kansı Fevkalâde kardeşim. Yani, bu gönüllüsüdür de. manın neticesidir. Anacığile beraber niz.. Çünkü beni sana anan aldı idi. Sen Aman Nuriye, sen biraz fazla duymuş. Bir dayak, bir dayak. etsin. Ben de işi yakalayun. O za fikri neden daha evvel düşünmedim oturr.p dururken onun teşvjkile ve Aa! Kimin' Vay, dostluğumuza tenezzül almadm! Karakolluk olmuşlar. «Imam ni man belki biraz rahat ederim. Ha? diye kendi kendime kızıyorum. kaçırdın galiba.. Aüahm emri, Peygamberin kavlile Muhib diye bir deükanlı.. iyi etmiyor musunuz? Ne dersin? Canım, şimdi eski işleri kanş Eyyyy! Öyle oldu... İçmiyen kâhile aldım. Şimdi demokrasi var» Böylece, Süleymanın rahat ettinalbur Mı=ta Beyin kızmı aldı. Kız Hâşâ! Onu demek... ürma da zevkimize bakalım.. Vallahi! Böyle şeyler hiç başım ğini öğrenince içim ferahladı. Bir çocuktur.. Efendım kocası tek'if ler, içenin halini anlamaz... (Şarkı demiş. Mehkemeye vermişler.. a evin bir tanesi olduğu için nazlı SülevTnan karıştı: Nenin zevkine bakayım herif. söylemeye başladı) Hayatı.. gel.. beyim.. Kör kör parmağım gözüne. dan geçmedi. Ne bileyim ben. Ka dost ailenint geçimsizlik yüzünden etmiş. Bizim hsnımla flört et Allah büyümüş, sizin anlıyacağınız şı Nuriye kızım.. Felek ağabeyi Sen Manastırlı trusın? Herkesin bir tane var. Bizimkinin dına da haksız yere îeke sürmek. birbirini yemesi gerçekten acına aşkına da.. Ben de rahat edeyim içelim... Kâseden kadehlerle... marmış bir taze olduğımdan Süleymizle dikkatli konuş... Yook.. îşi o raddeye vardıra cak şeydir. Ben, hele böyle kıskanc demiş. Dünyada neler var yahu! Hayır, doğma büyüme Üskümanı pek rahat ettiremiyordu: ama Ayran içer gibi bir şey.. şarkı da nesi eksik. Onun da vardır; ama Ben daha fazla tafsilât vermedim Kadm tersledi: maz: hani böyle bir vak'a ile küçük lık yüzünden dirlik darlıyımü düzenlikleri her şeye al'.sıldığı g'bi buna da alıheder oldu... Yani hanım iyice gelgelelim... ben yakalayamadım. Sen... Sus.. anladın mı? Sana Öyle ise bektaşisin! Hanım sen biraz fazlaca içtin düşsün de yakamı bıraksın diyo bozulmuş olanlara çok acınm. Ge ve almadım. şıldığını Süleymanın mütevekkil çıvıdl... Kendi kendine söyleniyor.. Yalnız ne zaman Süleymanı görsusmak düşer... rum. Hayır, Aziz Mahmud Efendiye çen akşam, vapura giderken Nuriye halüıden anlıyorduk. İmamın yavuklusu var... Mı galiba! Neden? Bir kere dene! Ama onu da Hanımın,' Tünelde bir gence veda sem mesud. ne zaman hanıma rast bağlıyım. İçerim.. Içerim yanıyor. Hasırçarşılrnın mantinotosu... Bakkal Ben onlann Kadıköyündeki evle Noden olacak beyefendi, Ali Süleyman sen, ağaca bağlısın be, şu bakkal... Halil Beyin hizmet yatı gel içelim... Sen benim kadar herkes yapmaz ki. edip aynldığını gördüm. Ayrılışta lasam memnun. Demek ki işler rine pek seyrek giderdim. Yazı E Beym metresi varmış. Var, benim arkadaşlanm ara ki edayı pek beğenmedim. Ama yolunda. ağaca... Anladın mı herif? Sen ko çisile yakalamışlar... Hey gidi dün içemezsin! Şu erkeğe bak. Tuzlarenköyünde geçirdiğimizi işitince sında birini seçtim. Hangi Ali Beyin? Bir gün Tünelde Suleymana rastca değil, koçan bile olamazsın! Se ya hey... Nalbur Mısta Beyin kızı neme lâzım değil mi ya!. yım da kokma e mi Süleyman. Heille de bir akşam yemeğine gelmemi geldim. Yanında yakışıklıca bir Siz tanımazsınız. MısırçarşışınNuriye dediler mi? Bitli Kehta rif erkek değil.. ciğer takımı... BeVapura girdik. Ben lüks mevki erkek. ister dururdu. Gitsem bir türlü, git da dükkânı var. Akşamları eve geç nede delikanb kalmazdı... Ne olin kapısına karşı yere oturdum. reket evde kedi yok. rr.esem Dir türlü.. Vaziyetim partiler geliyormuş.. Bir de ne görsünler, Oc$, Felek Bey nereye? diye duk?. Mahsebeci Süleymanın karıTam yerleşeceğim sırada birisi: arası duruma döndü. Onlar da bir Aksarayda bir mantinoto tutmuş.. yarenlik etti ve kulağıma: Nuriciğün, kızım.. sen içeri sı olduk.. olamaz olaydım, Şahenâ!em ya! Ne ise politika yapmıyalım Gelsin mantolar, gelsin fistanlar, °1 Biraz müsaade eder misiniz? Benim doktor.. dedi. de... Yorgancının Şahende... Şimdi git biraz. d# adımız muhalife çıkmasın! Ni maslar.. Kapalıçarşıda dükkân aldiye yanıma oturdu. Böyle sert e Ben içeri gidersem, sen dışarı Ne doktoru? Ayazpaşa'.arda finkatıyor... Altmda hayet bir müddet evvel Bahariyede mış, üstüne etmiş... da ile müsaade istiyen değil de.. araba.. üstünde vizol manto.. par gidersin!. Hanımın doktoru. Birader, evinin adresini alıp bir çarşamba kendi kendine müsaade verenin Fincanı... taştan uyarlar.. îçine makları kuyumcu dükkânma dön Kimin? rolünü öyle iyi ifa etti ki; hani bir akşamı kapısını çaldım. kim olduğunu anlamak için dönmüş.. suratına bakanın işi rastgit bade koyarlar. Badeyi ne yaparlar? Kimin olacak? Kimin olacak? aralık şüphe bile ececektim. Lâkin düm: Kolları sıvalı, elleri bulaşık bir Aman Felek Bev... Bilmez gibi somez. Ama karıda tâlih var, tâlih! Bade koyarlar... Bade de.. ne osütü temiz çocuk. Ne zaman bir halde kapıyı açtı. Aa! Sen burada n« arıyorsun yere beraber gidecek olsalar bana Kocası bir taraftan, dostu bir ta luyor. ruyorsunuz. Zaten âsâbım bozuk... ayol?. raftan.. donatan donatana... Buyur kardeşim! Kusura bak Karının.. Aksaraylı karınm . da haber veriyor. dedikten sonra: Kan saçmalamaya başladı. HıçBizim Ercümend .. ma! Mutfakta çalışıyorum. Affedersiniz Nuriye Hanım Muhib, Felek Beyi tanır mıBir de şu Süleymanın kansına ba kırık da tutunca ben korktum. Göz Ben Kalamışta oturuyorum sın? En iyi arksdaşımdır. Bir gec« Hayırola! Aşçıhğa mı merak cım. Böyle konuştuğuma bakma nin gözün dışanda... Nasıl karşıki kın! Ulan.. adam ol da karının üs leri de kaydı. Ha şimdi boşala Tanır mıyım? sardın! yın! Siz benim clünya ahiret karde evdeki besleme hoşar.a gidiyor mu? tüne başma... bak. Şu sırtımdaki cak... derken Süleyman kalktı. bizde toplanalım, ha? Tanımazsın. Bizim şirkete ge Sen? Biz de Erenköyüne taşındık. Evet! demesine kalmadan içe şimsiniz.. . Olur, ağabey.. ve aynldık. fistanı babam yaptı. Ne bakıyor Kızı da çağırdılar. Koluna girdiler. lir gider. Çok dürüst bir çocuktur. Nuriye, yavrum! Şakârun da Usküdarda değil misin? riden hanımın sesi işitildi. Tcşekkür ederim. buvurun! Muhib! Onunla görüştüm. BeraÇık işin içinden. Rol mü? Cidsun yüzüme.. küpeleri mi? Taksitle Nuriye Hanımı içeri götürdüler. bir haddi vardır. Hayır. Bu yıl bu taraftayız. Mercimeği fınna vermek medî mı? Haber de veriyormuş. A Bu meseicde bizi.n SüleymaSüleyman geldi.. oturduk.. Uzün berce bu işi yapacağız. Ne şakası be, ne şakası? Ge abnadın mı? Doktor Sami hastarakına düştü de efendim... Onun için seni arasıra vapur maaan, bana ne? Herkes memnun/ nın rolü nedir? Pekâlâ.. Mademki başka çarp bakıcısmı alacakmış. Hepsi bir tür tülü hali vardı. Yüzüne baktım: çen aylığın elli lirası ne oldu? Ben bu şakaya cevab verdim: Tasası bana mı düştü? Yalnız a' Rolü miı ne? Onu ben bilirim . ! Anlattık ya! Veznedarın açı lü. Bizimki de bir türlü. Böyle erbulamadın! Lâkin sahiden ikinize da görüyorum. Hep böyleyiz işte! Ah, nerede o usta aşçılar? Ne ıBır?kın dg pn'^iîy.m. Ya şu irriirna ğına verdik... İnsaniyet namma! de acıdım. Onunki bir azab, seninBu esnada yanımızdan bir hanım caba: Vah vah. kek mi olur? Nesi var.. bilmem ki. rede mercimek. nered« fınn!. ne dersiniz?. geçti.. Ercümend: Yazık mı oldu dersiniz, Sü Evet! Her gün kimin neden ki başka bir azab. Veznedarın açığını düşünece Sabah işe, akşam eve.. arası karan Sis d« mi Felek Bey, siz de mi? 1 Allah ömür verein. Bize Utifat leyman Efendiye? Hacgi ımam? dolayı kansını boşadığuu, kimin hk. • Ne söylersin birader. ğuıe karınm ağzını kapasan yal Yazık mı oldu Sttleyman Efeııdiye? Burhan Felek Yazan L