Katalog

AMSumuz cuimn umım ıVZ. (siuw PAl umhuriyet KURUCUSUCYUNUS NADÎ SE1İM RAHİM SUN1UK İNGİLİZCE TÜRKÇE TEKNSC LÛGAT En yeni 20.000 teknik ıstılahlan tasryaa bir lugattir. Bütün teknisyenlerin, mühendislerin, fen subaylannın, tekrjk enstitü ve okullan öğretmen ve öğren» cüerinin ve bütün iş adamlannın elinda ^fculunması zarur! olan yeni bir eserdir. f Fiata cildli olarak 750 kurnştuı. 97 £.1 QQ I Q İJ3IÎJ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta KutuSu Istanbul No 246 Telefonlar: Umumi Santral Numarasu 24298. Yazı Işlen: 24299, Matbaa : 24290 ! |Q Toffîmil7 «° BmmUZ I Q RO I30U #İNKILÂP KİTABEVt re ihtilâfının halli In gizli temaslar Stalin, tavassutta bulunması teklifini bazı şartlarla müsaid karşılamış! Birlesik Amerika ise, "Böyle bir teklifin kabulü beyn elmilel şantajcüığa yol açacak ve dönyanın başka bölgelerinde yeni tecavnzlerin yapılmasını mömkün kılacaktır,, diyor Kore'de Amerikan ric'ati Kum nehri hatü boşaltıldı, muvakkat başkent Tayjon tahliye ediliyor (Hidrojen imal ve tecriibe e Amerika son vaıiyct iiıerine bn karan ventğe t c b u r kaldı Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı. tecriibe yeriniii yakında tesbit edileceğini açıkladı Washıngton 17 (a a.) Atom enerjisi komisyonu başkanı Erıaa McMahon dun ysptığı bır radyo mülâkatında Sovyet Rusjanın hidrojen bombası uzerinde çalışmalanna devam ettığınden ve Bırleşik Amerikanın da hidrojen bombasmı tecrübe içm seçeceği yer hakkında bir karara yakında varacağuıdan bahsetmiştu. Arkası Sa. 3, Sü. 4 te K Sembolik vardım mı? merikan KongTesinin bir müddet evvel kabul ettiği 1 milyar 222 buruk milvon dolarlık askeri vardım tahsisatmın şu şekilde taksimi kararlastrnimıştı: Atlantik Paktı devletlerine: 1 mil yar, Türkiye. Yunanlstan ve trana: 131 bucuk milvon, Kore ve Fîliplnlere: 16 milyon, Cin civanndaki memleketlere: 75 milyon. Türkiye. Yunanistan ve tran için kabul edilen tahsisattan 11 buçuk milyonunnn Irana ve l?0 milyon dolannuı da lürkiye ile Yunanistana verilmesi kararlastmldığı sırada. 20 haziran tarihli yazımızda şöyle demiştik: «Türkiye ile Yunanistana 120 rnilyon dolar tahsis edılmişse de, bu iki devletin hisseleri henüz aynlmamıştır. Şimdiye kadar olduğu gibi Yunanistana, Türkiyeden büyük bir hisse aynlacağmı tahmin etmekle bcraber, 120 milyonun müfavat dairesinde taksim edildiğinî kabul etsek dahi, bu kadarcık bir para ile Türkiyenin kara, deniz ve hava ordulannın modemleştirilme ihtiyaclannın karşılanaraıyacağı ka nsatindeyiz.» Aradan epev zaman «teçtiği halde Çalışma Bakanı Türkiye ile Yunanistanm aynlan hisseleri miktan açıklanmadı. Ba 120 milyon dolann iki devlet arasında nasıl taksim edildiğinin miihim bir askeri sırmış gibi sriıli tutulması, ne yalan söyleyelim, midemizi bulandınnakta idi. Son günlerde kufcşnraıza çalınan, fakat bayram tatili münasebetile tahkik ve teyidine imkân bulamadığınuz bir habere gore, bn 120 milyon dolann 25 milyonu Türkiyeye. kalanı da Yunanistana verilecekmiş. Doçnı olmamasuu çok temenni ettiğimiz bu haber gerçeklesirse, dost Amerikan makamlarına şimdiden haber verelim ki 195051 devresi icin Türkiyeye yapüacak olan bu bir senelik vardım, pek azdır ve Ankaça 17 (Telefonla) Çalışadeta sembolik bir mahiyet arzetma Bakanhğı bu ay içinde şehrimektedir. mızde bir çalışma ve ış kongresi Mr. Truman'm bizun tarafımız tertıb etmiştir. Bu kongreye ış vedan bir muracaat ve taleb vuku buhnadan kendi teşebbusü ile yaptığı askerî yardımın hedefi, Kızıl blokun bir tecaviızüne mamz bulunan devletlerin millî miidafaa kudretlerini arttırmağa matuftu. Ilkönce yalnız Tıırkiye ile Yunanistana yapılan yardım geçen seneden itibaren de Atlantik Paktı devletlerile Irana ve Uzakdoğudaki deımkrat memleketlere teşmil edilmisti. Paris 17 (Türk Ajansı) FranTürkiye ile Yunanistana yapılan askeri yardımlarda. Yunanistan her sız komünist gazetelerinde uzun zaman Türkiyeye tercih edilmiş ve müddet Türkiye aleyhlnde yazılar bu sütunda daima tebarüz ettirdi yazmıj ve sonra Cumhuriyet gazeğimİ7 gibi bize 7080 milyon dolar tesinde haüraünı neşrederek, koverildiei zaman, Yunanistana 300 münistlere hizmet etmekle yanıldı400 milyon dolarlıktan daha fazla ğıru ifade etmiş olan Aslan Humsi'âh ve malzeme verilmesi uygun baracı ile Türk Ajansı muhabiri gorulmüştü. Turkiye. 777 bin kilometre kare yüzolçüsundeki geııiş bir ülkeyi 20 milyona yaklaşan nufusnndan çıkaracağı kara. deniz ve hava kuvvetlerile miidafaa edecektir. Türk vatanının Sovyet Rusya ile olan kara hududlan 600 kilometıeye yakın uzunluktadır; Kızıl Çarlığın sadık bendesi ve peyki Bulgaristanla da 200 kilometre hududumuz vardır. Irandan geçmek suretile yapılacak bir Rus çevinne taarruzunu da gözbnunde futmak roecburiyetındeyiz. Iranla da 470 kilometre uzunluğunda hududumnz vardır. Bb\ lece miidafaa mecburiyetinde bulunduğumuz kara hududlanmız 1270 kilometre tutar. Karadenizdeki sahillerimiz ise Bulgar hududundan Rus hududuna kadar 154S kilometre uzunluğundadır. Strateji bakımtndan büyük ehemmiyeti haiz bir kilid veya anahtar mevri olan Akdenizin kapısı Boğazlar, Türk vatanının ortasından geçmcktedir. Amerikanın da kabul ve daima tekrar ettiği gibi Turkive. Yakm ve Orta Doğuda denırkrasiniıı kalesidir. Sovjet Rusya ve pe\klerinin bir taarruzile Türkije jıkıldığı takdirde, Yunanistan. iki hafta içindc istilâ edilir; kızıl sel, Akdenize, Su NewYork, 17 (R.) Kore ihtilâfını sulhen halletmek maksadile yapümakta olan temaslar hakkında ilk açıklamaların bugün veya yann yapılmasına intizar edılmektedir. Bu «uzlaşma teşebbüsleri» Hindistan ve İngiltere vasıtasile yapılmaktadır. Hindistan Başbakanı tarafından geçen hafta Moskovaya gönderilen mesaja Stalin dün cevab vermiştir. Henüz açıklanmamış olan bu ceyab bugun İngiliz Başbakanı ile Amenka Dış ݧleri Bakanına tevdi edilmiş tir. Hasan Polatkan Grev hakkı için yapılan hazırlıklar NewYork 17 (R.) TokyodaD bu akşam »Iman haberlere göre, Amerikalılar çok ustün bir kuvvet karşısında Kum nehri hattını bosaltmışlar ve daha güneyde yenj bır müdafaa hattına çekilmişlerdir. Biı sozcü mukabil taarruzun bu son müdafaa hattından başlayacağuıı söylemiştır. General Mac Arthur karargâhından neşredilen tebhğ, Kum nehri hath boyunca iki gün devam eden savaşlar sonunda Amerikan birlıklerının düşmana gayet ağır kayıblaı Muhabirlerin belirttiklerine göre, Hindisverdırdıklerini ve kuşatma haretan Başbakanı Rusyanın tavassutunu istemiş ve ^cetlerine maruz kalmamak maksakomünist Çinin Birleşmiş Milletlere kabulü ile dile daha guneyde bu hatta çekdGüvenlik JConseyinde yeniden görüşmelere başdıklerini bildirmiştir. Bu yeni mülanabileceğini söylemiştir. Bazı haberlere göre, dafaa hattmın Güney Korenin muStalin bu teklifi müsaid karşılamış, fakat cevakkat başkentı Tayjon'un kuzevabmda komünist Kore kuvvetlerinin 38 inci yinde olduğu ilâve edilmektedır. arz dairesi Eerisine çekilmelerinden bahsetmeYalnız muhabirler Tayjon şehrimiştir. Stalin'in, komünist Çinin Birleşmiş Milnüı de boşaltılmakta olduğunu söyletlere kabulü ile Kore ihülâfırun sulhen hallelemektedırler. Duşman baskısı ga Arkası Sa. 3, Su. 2 de yet kuvvetlidir ve Kuzey Kore birlıkleri cephenin muhtelif noktalannda ileri hareketlerine devam etmışlerdir. Hava akınlan Birleşmiş Milletler hava kuvvetlerıne mensub 50 üstün uçankale dün Korenin eski başkenüne şıddetli bir hücum yapmışlar ve 400 ton bomba atmışlardır. Avcı grupları da kara kuvvetlerini desteklemişlerdır. Bu birlıkler Kum nehrini aşmağa muvaffak olan iki düşman tankuıı tahrıb etmişlerdir. Büyük Elçi Wodsworth'un Başkan Truman'ın karan Antalyaya gidişi muhtelif Başkan Truman'ın çarşamba gütefsirlere yol açü nu Birlesik Amerika Kongresine Kore harbıle ilgili bir mesaj gonAnkara 17 (Telefonla) Amerl dereceği ve aynı gece Amerikan kan büyük elçisi George Wads milletıne de bir hitabede bulunacaworth bu sabah saat 10 30 da aske Arkası Sa. 3. Sü. 3 te rî bir uçakla Antalyaya gıtmiştır. Büyük elçinin Antalyada bir gün kakp ç«hıi gezdikten sonra'Kıbnsa geçmesi muhtemeldir. Wadsworthun bu seyahatine şehrimizdeki yabancı mehafil ehemmıyet vermektedir. Amerikan kolonisi muhitinde seyahat hakkında müsbet malumat verilmemekle beraber son günlerde cereyan eden dunya hâdiseleri muvacehesinde Amerikan siyasetınin Ortaşarkta ne gibi akisler uyandırdığı etrafında malumat edinmek gayesini istıhdaf ettiği söj'lenmektedir. Aynı çevreler seyahatin İstanbul konsolosluğunun tamimıle de ilgıli olabıleceğini anlatmaktadırlar. Amerikan elçisinin seyahati Tito'nun "sulh kongresi,, Kominformun Yugoslavyaya karşı kampanyası takbih edildi Belgrad 17 (AP.) Yugoslay hukumetınin himayesinde tertıblenen bir cSulh kongjesmdes bugun Rusyanın Yugoslavyaya karşı giriştiği kampanya takbih edılmiştr. Konferansm "<abul ett^ı 9 maddelik bir takrirde, Yugoslavyan'n doğu ile batı arasmdaki soğuk haıbde tarafsu kalmak hususundaki azmi yeniden belırtılmış, mılletlerarası bütün münazaaların anlaşma yolu ile halledilebileceği kay dedibnistir. Sulh uğrunda çalışmak Arkası Sa, $, Sü. 2 d»<~^ Cumhur Ba 5 kanı Celâl Bajar, ialovada Yalovab koy delikanlılan ile görüşürken Bakanlar Kurulu bugün Yalovada toplamyor Kral Leopold nteselesi Şehrimizde bulunan Başbakan Adnan Menderes, dün sabah Yalovaya giderek Cumhur Başkanı Celâl Bayara mülâki olmuştur. Bugün, diğer Bakanların iştirakile Yalovada bir toplantı yapılacağı bildirilmektedir. Bu ve bunu takib edecek toplanülarda, 1951 bütçesi hazırlıklan yapılacak ve Meclisin yaz tatilinden istifade edilerek ele ahnması gereken diğer meseleler biran evvel Arkası Sa. 3, Sü. 1 de rı İstanbul Radyosunun yeni miidürü Cumhur Başkanı Celâl Bayarm yakında doğu illerine, bu arada evvelâ Erzuruma gideceği anlaşılıyor Bu ay içinde toplanacak iş kongresinde tasarının esasları hazırlanacak ren ve işçi mümessilleri iştirak edeceklerdir. Kongrede. grev hakkı için hükumetin, bir kasımdan son Arkası Sa, 3, Sü. 6 da Seyahati Ingilizlerin Akdeniz fılosunun Egede yaptığı manevralardan sonra önumuzdeki gunler içınde Akdeniz bloku ile Atlantik Paktı blokunu birbirlerine yaklaştırmak üzere girışüecek zemin hazırlama teşebbüslerile alâkalı gorenler de vardır. Bugün, îki meclis müşterek toplanülannda Kralın geri dbnüp dönmiyeceğini kararlaştıraeaklar Brüksel 17 (R.) Belçikamn Mıllet Meclisi ile Âyan Meclısi yarın müşterek bir toplantı daha yapacaklar ve Kral Leopold hakkmdaki hükumet teklifini reye koyacaklardır. Belirtıldiğine göre, ekserıyeti ellerinde tutan Hıristiyan Sosyalistler Kral Leopold'un yeniden tahta çıkmasına mâni olan kanunun lâğvını istemektedirler. Böy lelikle Kral Leopold yeniden tahta çıkabilecektır. Yalnız sosyalıstlerle komünistler Kral Leopold'un yeniden memlekete donmesine şiddetle muhaliftirler. Bunlar genel grevler çıkaracaklarmı, nümayişlere başvuracaklannı ve memleketin hayatını felce uğratacaklaruıı bildırmişler ve Kralm geri dönmemesinı tavsiye etmişlerdu". Sosyalistler Kral Leopold'un İkincı Cihan Harbi içinde Almanlarla işbirlıği yapmış olduğunu iddia etmektedirler. Bu akşam beyanatta bulunan Sosyalist Parti lideri, Kral yeniden tahta çıktığı takdırde memleketin ikiye ayrılaeağı Arkası S a . 3 , S ü . lde Tütüncüler kongresi 10 ağustosta acılacak Kongrede, tütünlerimizin sürümünü arttına ve dış piyasalardaki fiatlannı emniyet altına aha tedbirler araştınlacak Ankara 17 (Telefonla) Türk tütünlerinin sürümünü artfarmak ve dış piyasalardaki fiatlannı emniyet altuıa alacak, inkişaf ettirecek imkânlan araştırmak maksadile tütün tacir ve ekicileri 10 ağustos perşembe günü şehrimizde bir kongre yapacaklardır. Bu kongrede görüşülecek nıevzular arasmda tütünlerimizin cins ve kalitelerinin tesbiti, ziraat usulleri, hastalıklarla Arkası Sa. 3, Sü. 1de Zâhir Törümküney yeni vazifesi başında İstanbul Radyosj Müdürü Hasan Refık Ertuğ bu vazifeden alınmış, yerine Basın Yayın İl Temsilcisl Zâhir Törümküney tayin edilrrüştir. Vazifesine başlıyan yeni Müdürun uhdesinde eski vazifesi de kalmaktadır. Bütün basm mensublarmm sevgi sini kazanmış olan arkadaşımız Zâhir Torümküneyi tebrik eder, yeni vazifesinde muvaffakıyetler dileriz. Aslan Humbaracı Evrenos, bir mülâkat yapmıştır: Aslan Humbaracı, hattratının Cumhuriyet gazetesinde neşrinden sonra Fransız komünistlerinin kendisini ölümle tehdid ettiklerini söylemiş ve demiştir ki: < Şündi korku içindeyim. Benl j Arkası Sa. 3, Sü. 7 de Halıraları gazelemizde çıkınca Fransız komünistleri kendisini ölümle tehdid elmişler Henry Wallace ADİ Waîlace c Ankaraya gelen Türk dostı Amerikalı profesörler cephe değiştigiyor Kore tecavüzünü takbih eden bu eski Sovyet doshı kurduğu Terakkiperver Partiyi de terkedecek South Salem (NewYork) 17 (a. a.) Bırleşık Amenka eskı Başkan yardımcısı Henry Wallace, eğer Terakkiperver Parti üyeleri Kore ihtılâfına aid kendı göruşlerıni kabul etmezlerse, bu partı başkanlığını terkedeceğmi bildırmıştir. Bilindiğı gıbı Wallace, cumartesi akşamı, Koredeki ıhtılâf karşısmda Birlesik Amerikanın ve Bır'eşmış Milletlerin takmdıklan tavn tasvıb etmişti. Halbuki partinin diğer men subları UzakDoğu yabancı müdahalesınin bu harbi ancak daha uzataoağı kanaatındedırler. Wallace, parti ekseriyetinin mem leketinin politıkası olan kendı siyasetme iltihak edeceğı ümıdmde (19501951) devresi miikâiafının mevzuu İstiklâl savaşına aid bir hatıra MiHi Mttcadeleye ve Avrupanm savunması Bah Birliği Savunma Bakanlan perşembe günü toplanıyorlar Londra 17 ( B B C ) Bu hafta Batı Avrupanm savunmasile ılgılı mühim görüşmelerın yapılacağı bıldirilmektedir. Evvelâ perşembe günü İngiliz, Fransız, Holanda, Belçika ve Lüksemburg Savunma Bakanlan Fransada Fontainebleau'da toplanacaklar ve Batı Birliğinin savunma plânlarını gözden geçireceklerdir. Bu toplantı Batı Birhğinü? 6a\Tmma teşkılâtının genel kararColumbia Üniversitesinin dünyaca tanınmış profesorlerınden Dr Yaeckh, beraberınde kadın profesörgâhmda cereyan edecek ve Savun lerden Dr. Anshem olduğu halde Ankaraya gelmış. her üci profesör DılTarıh Fakultefmde konferanslar ma Bakanlan böylelikle bu karar vermişlerdır. «Yükselen Hilâl» adlı eserin muellifı olan Dr. Yaeckh, tanınmış ve çok samımî bir Turk dostugâhın nasıl ışledığini de gorecek dur. Profesör, Coiumbia Ünıversıtesinde bır Türk merkezı kurulması için çalışmaktachr KesmİTiız Amerikalı Arkası Sa, 3, Sa. 4 te pıoieeorleri Mecüa K^isİTniin zıyaretleri esnaaında Refık Koraltan ile bu araaa gosteımektedır. CUMHURİYET Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Kendisini cihan haritasmdan silinmis denilebilecek derecede âciz bir mevkie düşürmüş olan «Sevr» muahedesi karşısmda Türk mılletinin tek vücud halinde ve Bü>nik «Mustafa Kemals in idaresi altmda cMıllî Mücadele» ye giriştiği günden itibaren bütün bir husumet dünjasıle canını dişine takarak çarpıştığı üç yıl ve bunun neticesinde kazandığı «son zafer» tarıhimizin en unutulmaz ve en parlak sahifeleridir. olsun! Arkası Sa. 4. Sü 4 te