Katalog

CUMHURİYET 15 Temmuz 1950 uncü 1 DÜNYA HARBİ A/ASILJM.ACAK Tiırkiyede neşir hakkı yalnız .CUMHURİYET» e aıddir. 21 STazan: Ingillz gull istihbarat subaylarından. Phlllıpp Reyr.oıds Kütübhanelerdeki kitablar temizlemeye tâbi tutuluyor İşgalle beraber Fransada kıtlık da faşist veya halk düşmanı olup olbaş'amıştı. Kıtlığın her ne kadar madıklannı bilmiyorduk. Fakat koharbin bir neticesi olduğu kanaati münistlerin kimlere bu sıfatları ververilmek isteniyorsa da, Ruslann diklerini şimdiye kadar bir çok misömürme siyasetinden ileri geldiği sallerile gördüğümüz için, tevkif ni herkes biüyordu. Meselâ. Fran edilenlerin, vatanını ve milletini sadaki hemen hemen bütün tü seven temiz kalbli Fransızlar oltünler ve sigaralar Rusyaya veya duklanna şüphe yoktu. başka yerlerdeki Kızılorduya sevKomünistlerin. kara listelcri hakedilmiş, Fransızlara bırakılan mah zırlarken ne gibi kin, garaz, kısdud bir rr.iktar da derhal karaboı* kanclık ve hased hislerıle hareket Sava sürülmüştü. ettiklerini tahmin etmek de zor deYiyecek maddeleri de öyleydi. gildi. Halka verilen miktar yetmiyor, Nazilerin yolunda herkes fazlasıru karaborsadan tedaAlman işgali altındayken gördükrike çabşıyordu. Komünistler imti lerini yeniden birer birer yaşamaya yazlı olduklan için, onlar her şey başlayan Parisliler kaderlerının D U den bol bol ahyorlar, artaıunı, hattâ acı cilvesini muhakkak ki yadırgabelki de hepsini, karaborsada saü mıyorlardı. Çünkü Kızıllar da İkinyorîardı. ci Dünya Harbi esnasında nazilerin Fabrikalarda derhal komünistle tatbik ettikleri usulleri aynen tekrin tahakkümü ve idaresi altına ve rarhyorlardı. nlmişti. Ruslar bir tebliğle fabrikaBeşinci kolun işbirliği de gene lann derhal açılmasmı emrctmişier, aynı şekilde işgal kuvvetlermi desaksi takdirde yirmi dört saat sonra tekliyor ve milletin aleyhinde, duşdevlet tarafından el konulacağını manın lehinde çahşıyordu. bildirmişlerdi. Komünistler de, nazıler gibi, Fakat, sahibleri tarafından açılan memleketin ileri gelen simalannı fabrikalara da, komünistlerin yolile hapse attıktan veya sürgüne göngene işgal makamlan hâkimdi. İş derdikten sonra, temizleme hareçiler arasında o zamana kadar en ketlerine gene aynı yoldan yürüyefazla tahrikâtta bulunmuş olan ko rek devam ettiler. Propaganda faamünistler fabrikalara «komiser» ta liyeti arasında, İngiliz ve Amerıkan yin edilmiş ve bunlar fabrikalan filmleri menedildi, yerlerine Rus Rualardan aldıklan emre göre ida filmleri gösterilmeye başlandı. Tireye başlamışlardı. yatrolardaki Fransız piyesleri de yasak edildi. Komünistlerin ilk hayal sukutu Vaziyetten komünistlerin pek Ondan sonra sıra kitablara geldi. memnun olduklannı söylemeye lü Almanlar nasıl hürriyet fikrüıi müzıım yok. Nüfusa nisbetle az da ol dafaa eden eserleri yakıp ortadan salar, Pariste komünStler epey bir kaldırdılarsa, Ruslar da aynı kitabkalabalık teşkil ediyordu. Bunlar, lan toplamaya başladılar. Parisin Ruslara yaranmak için işgalin ertesi bütün umumî kütübhanelerile kigünü büyük bir nümayiş tertib et tabcı dükkânlanna, neşriyat evleritiler ve şehrin sözde «kurtuluşunu» ne «komiserler» gönderildi. Bunlar kutladılar! beğenmedikleri kitablan topladılar Komünistler, ellerinde kızıl bay ve kapılara yanaşmış olan kamyonraklar, propaganda yaftalan ve ma lara doldurdular. Nereye götürdükhud kodamanların flesimlerile cad leri malum değildi. Teşkilâtlar faalîyette delerden geçerek, meydanlarda topMevsim yaz olduğu için mekteblanarak bağınp çağınrken, merak dolayısile bakan Fransızlar bu zo ler tatildi. Bu da Rusların işine yaraki ve sureta sevince iştirak et radı: Mekteblerin bir kısmı kışla miyorlar, bilâkis, manzarayı pek acı haline getirildi, bir kısmı da «külbir sükunetle Seyrediyorlardı. Ara tür merkezi» adı altında, propada bir alkışlayan oluyorsa da bunu ganda teşkilâtının emrine verildi. da ya bir komünUt yapıyordu, ya Komünistleri parti parti buraya hud da onlardan korkan zavallı bir topluyorlar, işgal makamlanna nasıl yardım edeceklerine dair emır mahluk Komünistlerin, zoraki bir bayve talimat veriyorlardı. Onlar bir yandan teşkilâtlarını ram havası yaratmaya çalışmalanndaki maksadlardan birî de, bukurarlarken biz de. bizim teşkilât münasebetle, kendılerini zevke, sa da faaliyete geçmişti. Artık Ruslara faya, eğlenceye, içkiye vermek im çalışmaya başlamış olan fabrikalarda ve bütün diğer sanayi müessekânını bulmaktı. Fakat, işgal makamlan onlan da selerinde adamlanmız vardı. kendi haline bırakmadı. Derhal bir Bunlardan biri, büyük bir fabriemir çıkararak «kurtuluşj la her kanm sahibiydi. Ruslar fabrikayı şeyin bitmediğini, daha yapılacak musadere etmişler, fakat kendisini çok iş olduğunu bildirdi ve kölele muvakkat bir zaman için idare barini kendisine ırgad gibi çalışmaya şında bırakmışlardı. Yalnız, yanına muavin sıfatile birini vermişlerdi davet etti. Bu haber üzerine komünistlerin ki, eskiden fabrikada işçi olarak çacanı sıkıldığı muhakkak. Fakat ne lışan bu komünist onu bir an yalyapsınlar ki bir kere o yola gir nız bırakmıyor, bütün harekâtmı, mişler. Geri dönmeye kalksalar bu muhaberelerini ve temaslarıru takib dünyaya veda etmeleri lâzım. Emre ediyordu. Buna rağmen, adamımi2 ve fabuydular. rikadaki işçiler arasında bize hizKara iisteler Tuhaf değil mi? Şehrin huzur ve met eden diğerleri baltalama hasükuneti gittikçe düzeleceğine gün reketlerinden geri kalmadılar. Bir den güne bozuluyordu. İşgal esna gün. elektrik kesiliyor. bir gün masında bile Pariste pek fazla gergin kinelerden biri bozuluyor, ertesi ve endişeli bir hava hissedilmemiş gün yangın çıkıyor, daha ertesi gün ken şimdi ortahğı bir dehşettir kap tekrar bir makine duruyordu. Bunları mazur göstermek kabillamıştı. Çünkü, ılk günlerde dost düşman dener gibi hareketsiz duran di. Çünkü Ruslar, fabrikanm eski Ruslar, üç, dört gün sonra derhal imalâtını «lüks» bulmuşlar, müestemizleme hareketme başlamışlardı. seseyi kendi ihtiyaçlarına göre mal çıkarır bir hale koymaya kalkmışKomünistler arasmdan seçilıp ış lardı. Fabrikanın bu yeni işte sabaşına getirilen «komiser» lere, kat çalışması bir dereceye kadar «faşistlerin ve halk düşmanlarının izah edilebilirdi. listelerini yapmak vazifesi verilmış, GELECEK YAZI: Fransız müdabu kara listelere isimleri geçenler faasında İngiliz ve Amerikan yarderhal tevkif edilmişti. Listelerde yer alanların sahiden dımı. =haberleri Geçim masrafları azahyor T [ CftltCSLEB • DÜSİJNCELER | HEM NALINA MIHINA TEŞEKKÜR 5 temmuz 950 tarıhince olumu ile bizGüzide Taluy leri kederlere garkerten eşim, babam, ile kayınpederim ve dedem eskl kuruyemiş tuccarlarmdan Nnri Aykut ALİ MOLLA ZADE HASAN Nikâhlandılar. EFENDİ AKSAKAL'ın 14/7 950 cenazesme b zzat iştirak eden. zıysretımue gelerek bizierı teselli eden. telgraf, teleion ve mektubla acımızı pay. YARIN BAYRAM laşan akraba ve oostîarımıza teşekkur eder. rnınnettarlığırrızı Funsn*. Çocuklarmızı hem sevindirmek, Hacı Fatma Aksakal. Eemı'ıje İrnen. hem de seslerini ücretsiz olarak Kizım İşmen, Kâmran Işmen dinletmek için İstanbul Sergisinde * * * L U X O R RADYOLARI fterlemış bir yaşta olduğu halde Paviyonunu riyaret ediniz. aile buyüğumuze prostat ve papılrm Rrn'iıvaf.armı bir defada mu\affakı^ vet'e yaparak gayet normal ve rrhat şü't'sr dahiünde kendlsinin on beş gun K'inde hastaneden t$an bir sıhhatîe çıkaNihal Özen bılmeîini temin efıniş olan çok kıyile Y. Mühendis metl. Uro'.oğ Operator Seyfi Sakaoğlu ALİ EŞREF GÜRSELe Nikâhlandılar. ve pek ziyade ihtimam ve şefkat gös14/7 '950 teren Amer.kan Hastiresi doktorları ve İstanbul Hemsirelerine candan minnet ve şükr."larımızı arzederiz. KoznŞly atlesi K Mııroffer Kaynlıbay Ankara cinayeti Tandoğan hâdisesi K A T İ L ••••^^•^ K İ M ? Bütün bu esrarlı hâdiselerin içyüzünü yeni deliller, neşredilmemis resimler ve krimınal etüdlerle orfaya kovan bu brosürü okuyunuz Yazanlar: FERDİ ÖNER 5IKHMET ALİ YALÇIN Büyük bir alâka ve heyecanla okuyacağınız bu eser 50 kuruştur. Ç I K T I B A R B A >K Türk Anonim Ortakhâı • Güneyin en büyük ^••^^•••M^ A N K A S I s.'on.ono T L . Sermavell îstanbul şubesi Her türlü bankacıhk hizmetleriniz için B U { t ' N emrirlze girmiştir. Müsaid faiz, /eııgin ikramiye, sürat, kolaylık. Yeni Postane caddesi No. 47 Ramaıandan sonra gelen bayratarafı olmakla beraber iş sahiblerini ma bizler şeker bayramı ısminı bazan iki, bazan üç ve hattâ dört vertnişizdir. Yaruiki bayram bu gün sıra ile rahata kavuşturmas» isme daha ziyade hak kezandı; şeve bilhassa zenginlerin dar geçimli olanlara hediyelerle yardım etmesi ker ucuzladı; pek seyrek şeker yiHayat pahalılığı, mart avına yebüecekler için şekersız fasılalar itibarile içtimaî adaletin bir nevi tezahürü sayılraası da mümkündür biraz daha kısaldığı için bu da bir nisbetle. haziranda, yüzde nevi bayram sayllır. Velhasıl 1369 miktarda kalori ve enerji verecek gezdiği müddetçe hatırlatmaya bir Bu şeker bayramına başlangıcda 15,5 nisbetînde düştü Hıcret yılında şeker bayramı, De olan şekerin ikramı pek de manasız vesile diye düşünülebilir. söylediğimiz gibi şekerin ucuzlaİstanbulda geçinme masraflarında Dinî bayramlarm hıristij'an â ması da bir ferahlık daha ilâve etmokrat Partinin dar geçimli halka olmasa gerektir. Bu bayramda bir umumiyetle her ay birbirini takib hazırladiğı bir diğer şeker bayra diğer eski âdet de büyükler tara lemmde de bütün milletierin an'a tiği gibi ekmek fiatmın beş kuruş eden bir azalma görülmektedir. Nifından küçüklere türlü türlü men nesine girerek tatil günleri sayıl ucuzlaması da içtimaî adalet yoluntekim, İstanbul Ticaret ve Sanayi mı oldu. diller veriimesi idi. En güzel esva dığı malumdur. Ancak onlarda bu Yarın başlayacak olan ve hakikat bını giymiş erkek çocukların tıpkı bayramları, hattâ diğer millî bay da atılmış bir adım olmuştur. Odasının hazırladiğı haziran ayına Butün bunlara bir de içinde türaid endekse göre: Ana, baba ve üç halde ancak oBUcun haram olduğu şirtldiki son modacılar gibi yü ramları da tebrik etmek için dost, çocuklu bir aıle geçen ay 359.72 Hra ilk günü bayram ulan bu tatil gün reküstü ceblerine hediye aldıklan ahpab evlerini dolaşmak âdeti yok lü oyunlar çıkarılıp, Luna Parklaı ile geçinebılmiştir. Aynı aıle geçen leri üç gün surecektır. Bu bayram en güzel mendıli soktukları, küçük tur. Belki yalnız kart ve hediye kurulan İstanbul Sergisini ilâve mayıs ayında 387.4, mart ayında lar aslında dinî olmakla beraber kızlarm da bir iğne ile esvabları göndermekle bu işi görürler. Yal ed'ersek bu şeker bayramı, şeker. 419.4 lirayla geçinebilmiştir. Bu ıti millî an'anelerimiz arasına o ka nın göğsüne iliştirdıkleri görülür nız Frajpsızların yılbaşı günü aile ekmek ve eğlence bayramı oluyor demektir. O halde lâtin şairi Juwbarla geçinme masraflarında mayıs dar derin bir surette sokulmuş dü. nin büyüğünün evinde toplanarak nal'in Romahların istekleri hakayına nisbetle "^7.5, nr.art ayına nis tur ki türlü inkılâblara göğüs gerŞeker ikramını izah veyahud tef beraberce öğle yemeği yemek âdeti kmdaki meşhur mısramda geçen betle rol5.5 nisbetinde bir düşük miş ve yerine konulmak istenilen son zamanlara kadar cari idi. sir kolay olsa bile şu mendil hePancm et circensee sozlerine bir de lük hasıl olmuştur. Böylece bu aile 1 mayıs, yılbaşı günleri ve daha nice diyesini izah biraz güçtür. MenVe!has:l senede bir kaç gün hem Saccharum ( = şeker) kelimesini haziran ayında, mayıs ayına nis nice siyasî bayramlarda işler tatil dilin gördüğü hizmetler, başta nez istirahate, hem guzel güzel yiyip ilâve etmek ve bu sene içinde eribetl« geçinme masraflarında 28 li edildiği halde gene hiç kimse o leli günlerimizdeki hizmeti olmak şeceğimiz diğer dört bayramda da ralık bir tasarruf yapmıştır. günler birbirlerini tebrike koşma üzere göz yaşını, teri silmekten iba için. gezip eğlenmeğe vesile olan Bu işe de Doğudan başlıyacaktı. Fakat bu dinî milü bayramlardan başka halka sevinc ve refah vermek üzemışlardır. Halbuki şeker ve kurban ret olmasına göre ancak bu sene Ortadoğudan memleketinıize siyasî millî bayramlar da vardır re sekiz yiyecek maddcsini daha bu plânını tatbik edemedi. Gerçı Sanbayramlannda küçükler, büyükle gibi en sıcak mevsime tesadüf Hepsinin sayısı meselâ AngloSak ucuzlatarak, yahud sekiz antide dık yurdun şurasında burasında birkaç gelece.'v seyj'ahlar oğretmen evı yaptırdı ise de bir muddet rin ehni öpmeğe, büyükler birbiDer!İz>olların:n Doguguney Akder.lz rine muhabbet ve müveddet gös eden bayramlarda şu mendil hedı son memleketlerinde senede sekij mokratik kanun maddesini dcğişti sonra bundan vazgeçti ve ögretır.enlerB hattır.da. Ortadoğu nıemleketlerınden yesi bir mana ifade ederse de di günü bulduğu halde lâtın kavimle rerek her bayrama ayrıca bir bay kredi açarak bın muşkülâtla borc para Turk.yeye gelecek yolculara yaptığı termeğe koşarlar. Bu ziyaretler ğer hizmetleri bayram günleri baram cklemeğe muvaffak olmasını verrneye Jtalkıştı. Bızleri bir muddetta terzılât Mısır ve Lubnar.da ilgi ile kar arasında memurlann âmirlere karşı his mevzuu olmamak lâzım gelir. rinde on dörde kadar çıkar. Bizde Demokrat Parti hükumotinden di boyle oyaladı. Bu ljt de başaramayınca ise araya cumartesi girmemek şar5ilanmi|tır. AUnan haberlere gore. bir vazife ifa edercesine tehalükle Sandık kendi namına yaptırmıs olduağiijstos ve eylul ayları içınde memle evden eve koşmaları her vakit sa Ancak mendil ekseriya elde do tile on altı gündür. Bu bavrarn lemekle sözü bitirelim. Bayramımz ğu evleri satmaya teşebbüs etti; fakat ketımıze Mnır \e Lutınan'dan fazla laştığıiçin hediyeyi vereni, elde günlerınin çocuklan sevindiren biı mübarek olsun aziz hemşehriler. nıaalesef satılmak istenen bu e\lere, mıkfard» turlst gelmesi beklenmekte mimî bir bayram tebriki sayılan.alıyet fıatında olsun. değer veren çık. mazdı, fakat sayllsa da sayılmasa dir. madı. Son defa Ankara Sandık Genel ııııııtıııııı merkezınden Van Yapı Sandıgı Başkanda önüne geçilemezdi. Ziyarete gi«İskenderun» vapuru bugün lığına gelen b.r yazıda açıklandığına denler sokak sokak dolaşmaktan tesellüm edilecek gore. bgretmenlere açılan kredinin keİtalyanın AıRaldo tezgâhlarında inşa yorulur, ziyaret edilenler, sabahs:ldiğini, Sandık mevcudunun ortaklar edüen «tskenderun» yolcu vapuru bu tan akşama kadar dolup boşalan hesabına T 5 falzle Bankaya yatırıldıgı c gun teslim edilecektir. Gemiyi, Adnan odada her gelene bir söz buîmakbiidirılmektedir." Yukanda arzettigüa Üîgezen kaptan tcslım alacak ve «An la bitab düserlerdi. Bu ziyaretlerin kararsız hallerile ögretmenlerln ltimakara» vapuru ile 22 temmuzda gıdecek d'nı tamamen ka>beden ve son karaiimiMiıııııınıııınımıııııııııiıiHTiTriıııııımnlll rlan mürettebat gemiyi memleketimıze dostluk ve âşinalıkları tazelemek rıle de busbütün pasif bir duruma dügetirecektir. «tıkenderun», bir muddet bakımından faydasız olduğu nok;en bu Sandıga j.mdiye kadar verdl. ıç hatlarda çalıştıktan ve eşi olan tasmda ısrar etmek hakikatin ta ğimız paralirın hiç olmazsa istlyen ögretmenlere geri verllmesl İçin llgill • Samsun» da memleketimize geldikten kendisini ifade etmek değildir makamların dikkat nazarlannı çekrr.e. aonra «Adana» ve .IstanbuU vapurları» Çünkü yılda iki defa iki ay ara ile n zi yurdun bu uzak köşesinden rica nın yerıne Doguguney Akdeniı hattına sizi garazsız, ivazsız ziyaret eden edıyonım. tahsıs edıleceklerdır. veyahud sizin garazsız, ivazsız ziDenizyollan kooperatifinin Devlet matbaasmın makineleri mi murahhaslannın karşısmda ahzı ber almışlar, şimdi çıkanlmasını İlkonce öğretmenlerine, başlanıu yaret ettiğiniz âşinalar beş on dafaaliyeti ağır işler, kabahat matbaayı işle mevki edince bu manzara orada emrediyorlar» yolunda tebligatta sokacak bir ev temin etmek gibi çok kika oturup bir şeker yiyip bir Denizyolları kooperatifl. memur ve tenlerde midir, yoksa daha büyükhayırlı bir içtimaî yardım maksaişçllere ucuz glda maddeleri temin et kahve içmekle yorgunluğunu gi lerinde mi, bilmiyorum: fakat baş toplanan heyetler üzerinde derin bulunmasın mı? İrade karşısında bir tesır icra etti. O yaşta ve he Ferid Paşa (Allah Allah) demekten diie kurulmuş olan Yapı Sandığınıa, mek uzere çahşmalara başlarmştır. derseler bile karşı karşıya birbiriKooperatif. istıhsal bolgelerinden yiye nize gönlünüzü açıp dostluk taze lanıp da bir türlü bitirilemiyen ve nüz yatakta istirahate muhtac bir ve çar nacar lâstiklerin çıkanlma bu isi neden basaramadığını bilmicek maddeleri satın alarak memur ve lemeğe, ne fırsat, ne vakit vardır. her fasikülünün çıkışı için ortala vaziyette. mensub olduğu milletin sını emretmekten başka çıkar yol yorum. Sandığın yedi senedenberi işçilere bu maddeleri ucuza satabüeMaamafih birçok içtimaî âdetlerde ma hesabla lâakal bir sene bekle hak ve şerefini müdafaaten konfe bulamamış, fakat bir taraftan da ilkokul öğretmenlerinin aylıklanncektır. nen eserler vardır. Kazanılmış ol ransta isbatı vücud ederek vatanı Babıâlive gitmek lâzım geldığinden den kesilen yüzde 34 nisbetindeki her vakit mantıkî bir zemin araNecdet Evliyagilin Radyo ması kütübhanemiz için talih, fakat namma adalet talebinde bulunma o sırada serayda bulunan Hariciye parayı yüzde 5 faizle bankaya yamak mümkün olmadığı için asıi tab'ının Devlet Matbaasına düsme ğa teşebbüs etmesi hüzzarı tehyiç Nazırı Tevfik Paşa ile birlikte ve tırması, elbette kuruluş maksadına konuşması bu âdetlere faydalı veya mantıki si talihsizlik sayılması lâzım gelen etti. Muharrirlerimızden Necdet Evliyagll onun arabile gitmek zorunda kal ııvgun değildir. Sandık. muallimlere değil diye itiraz etmek makul ve bugun saat 15 te istanbul radyosunda «Osmanlı Devrinde Son Sadrazamev yapmak için kurulmuştur; Bu mıştır. Derin bir sükun içinde konferans • Gercek şılr» mevzuunda bir konu?ma mantıkî değildir. lar». işte bu eserlerden biridir. gayeye varaınayınca birikmiş olan yapacaktır. reisi Loid Corc, Paşaya konferans Bu yolda gidişin bir başka kanaat parayı faizle bir bankaya yatırması Bu bayramın dinî ismi ccldi fıür» Tab'ına on sene evvel başlanan heyeti namma sıhhat ve âfiyet teTeknik Üniversitedeki göriişme dır. Ne garibdir ki arabca oîd» keteskil ettiği sonradan öğrenılmiştir: neje yarar? Bu takdirde Yapı Sanbu müstesna kıymetteki eserın 11 mennisınde bulunduktan sonra gaDun Ankaradan fehnmize gelen Tur«\ ükclânın birbirinın arabasına k:ye Mılli Talebe Federasyor.u Genel limesi dönüp dönüp gelen şey de inci fasikülü de ancak son haftalar yet itidalkârane bir lisanla kendi bir.meleri mutad olmadığmdan» Fe dıgı olmaktan çıkarak bir tasarruf sandıgı mahiyetine girer. Bankadaki mek olduğu için vakit vakit gelen içinde çıkabildi. Her biri 160 sahiBajkanı Can Kıraç öğleden sonra Teksine söz verdi. Herkesin nazarı Par rid Pajî şifahen ve tahriren tevbıh paralar. öğretmenlerin ev ihtiyacını nık Üniversite Hektoru Ord. Prof. Hulki gam, kasavet ve hastahk nöbeti feden ibaret olan fasiküllerin bu şaya teveccüh etti, vaz'ı ve tavrına olunmuştur! Oyle ya, Sadrazan lâsEremle uzun bir goruşme yapmıştır. manasına geldiği gibi diğer *a sayısile eser temin etnıiyeceğine göre. Sandığın (17601 ıncı sahifeye ve söyleyeceği sözlere son derece Bu gonjşnıede Turkıye Mllli Talebe tıkli araba ile saraya gurültüsuz teşkilintlen beklenen maksad ve Federasyomına bağll talebe blrlıklerı İle raftan da her sene dönüp tekrar varmaktadır. Eser, bu sutunlarda dikkat ediliyordu. Paşa, teessürden girer de suikasdde balunursa?. Vüfayda hasıl olmaz. talebe federasyonu merkez lcra kotnitesi geldiği için bayram manasına da evvelce de yazı'mış olduğu üzere titrek, gayet hafif bir sesle: kelâdan birinin arabasına biner de tarafından Teknik Üniversite Rektorlu kullanılır. îdi fıtr tâbirinin türk son sadrazamların hal tercümeleMektub sahibi sayın oğretmen, « Söz, asıl milletvekillerine a başbaşa vererek gizlice hal'i müğune gönderilen protestolar bahis mev çesi oruç bozma bayramı, yahud rinden ibaret olmayıp Osmanlı İmiddir. Binaenalevh Anadolu heyeti zrkere ederlerse hal neye müncer Sandığa verilen paraların isteyenlezuu olmuştur. orucunu tutup bitirenlerin bay paratoılueunun İnhitat ve İnkıraz re iadesini istiyor ki bunda hakhOrman Fakültesinde De.Uan ve ramı oimak lâzım gehr. Yukanda devrinin bir tarihi halindedir. Çun ne EÖZ verilmcsini teklıf ve rica olur?. dır. Belki kendisi bu para ile iyice ederım, dedi ve sustu.» yönetim kurulu seçimleri söylediğimiz gibi bu dinî bayram kü fâzıl müellifi üsted İbnülemin bir gecekondu yaparak ailesile be• İstanbul Ümversitesi Orman Fakül millî bir bayramımız mahiyetini ka Mahmud Kemal İnal, devrimizin bu Ferid Paşa çok tutumlu idi. İb raber içinde oturur. Fakat fikrimce tesinde dün Dektn ve yünetım kurulu zanmış olduğu için bayram eden mevzuu yazacak en salâhiyetli müEserde. bahsi goçen ricalin hu nülemin, sıhhatini temin etmemek Yapı Sandığuıı, kuruluş maksadına Uyeliklerl seçiml yapümış; Dekanhğa verrihidir. susiyetlerir.e a i l bir çok malumat le beraber, rivayet edilen fıkralar uygun olarak çalıştırmak ve ilkokul Prof. Dr. Faık Tavşanoğiu. yönetlm ku lerin mutlaka ramazanr oruclarını ve fıkralar da nakledilmektedir. arasında şunu da naklediyor: Kon ösretmenlerine ev yapmasını sağlanılu üyeliklerine Ord. Prof. Mazhar tutmakla geçirmiş olanlara münIîk cüm'esini Alî Paşanın sadaıet Diker ile Prof. Dr. Seref Nuri I'.kmen hasır kalmamakta ve oruc tutmı devrile açan eser, bu fasikül i 'e Bunlardan bir kaçmı, hulâsaten, ya Valıüğınde bulunduğu sırada mak, daha doğru olur. Aksi takdirve Prof. Dr. Gafur Acatay seçılmısler yanlar da tutanların yüzü suyu hükumet dairesinde kahve ocağına de her oğretmen, sandıkta birikmiş, 28 inci Sadrazam olarak Tevfık naklediyorum: d.r. hürmetine bayram etmektedir. Paşaya kadar gelmiş ve merhumun Abdülhamid devrinde mevki ta aid masrafın defteri kendisine vc parasile bir ev yapamıyacağı ve eli«Akbank» ın İstanbul Herhalde Hazreti İsanın ağzm sadaretleri sırasına aid vekayide ka libi ricalin bir yerden başka yere rilir, gözden geçirdikten sonra m ıh ne geçen parayı harcayacağı için, şubesi açıldı da maide ( = maddi veya manevi yıd ve tahlil etmiştir. Şu haie göre gitmeleri, gayriresmî de olsa, mü tevıyatını tedıye edermiş. Bir defa vaktile düşünülmüş olan hayırlı 1947 yılında. pimuk tacirleri ve sa yiyecek yani rızık veya irfan) ih önünıüzde çıkacak fasiküllerde daha saadeye tâbidi. Hele Padişah gözun refikasının bir mektubunun posta maksada varılamaz. rıüyıcilerinin Adapada kurdukları Ak san olunması için Cenabı Hakka Yeni Millî Eğitim Bakanımız Avdokuz sadrazamu' hal tercümesi ve de şüphelı mevkilerde olanların ücreti olan bir kurus da deftere kay bank« ın îstanbul çubesi dun Bahçekanıda Yeni Postane caddesınde törenle edilen dua kabul edilecek olursa zamaniarma aid hâdisat nakledile yerlerınden kımıldamalan mümkün dedilmiş. Paşa defteri verene (bu ni Basman maarif camiası içinde değildi. Sadrazam Ferid Paşanın ücreti kabul etmem. ben hanıma yetişmiş bir zattır. Öğretmenlerin bu ihsanın herkes için bir cîdn ya cektir. açılmıştıt. Konya Valiliği sırasında «emniyeti maaş veriyorum, gider kendinden ihtiya^lannı, ıstırablannı ve derdni daima tekerrür eden bir sevinc D. P. İl mcrkezinbı tebliği On birinci fasikül Avlonyalı FeDemokrat Parti istanbul İl İdare ku ve saadet olacağı Kur'anın cMaide» rid Paşanın şahsiyetine aid tenkid şahaneye mazhar olmıyan» Abdül istersin, aldığuu da gelir bana söy lerini yakından bilir. Yeni iktidavahid Çelebi İstanbula gitmek isti lersin) demiş. rulu başkanlığından tehliğ edilmlştir: rın da her vatandaşı ev sahibi etsuresine geçmekte olmasına göre îd "İstanbulda bulunan İstanbul mlllet kelimesinde sevincli bir gün mana ve tahlillerle hatıralan tamamla yordu, müsaade edilmedi. Çeiebi mek istediği malumdur. N'itekim samakta, Hüseyin Hilmi Paşayı tama kulak vermeyip trene bindi. vekillerinto 15 temmuz cumartesl günü yın Cumhur Başkam, İzmirde Besaat 10 da 11 merkezinde bulunmaları sı muhakkak olmak lâzım gelir. men, Tevfik Paşayı da tamama ya Ferid Paşa ne yapsa beğenirTevfik Paşa, son defa sadarete lediye Reisile gecekondu meselesi rıca olunur.» Velhasıl çocukların, hattâ büyük km olarak ihtiva eylemektedir. Esiniz? Koca Çelebiyi, halkın gö geldiği zaman ihtiyarlığın verdıgi hakkında görıişıirken. Pakistan Büviik Elcisi cuma lerin de oldukça itinalı bir surette serde ismi geçen sadratamlann el zü önünde, yaka paça trenden in unutkanhkla Recaızade Ekrem Be(Mesken davası mühim ve sosyal yeni veyahud şimdiki dünyanm yazıları ve resimleri kuşe kâğıd ünamazını Şişli camiin.de kıldı dirtemezdi ya? Trenin hareketin yi Maarif Nazırı yapmağa karar bir dava olarak cnümüzde durmakhaline göre yenice esvablarını gi zerine basılmıştır. Pakistanın Turkıye Buyuk Elçlsi Ekden evvel, Çelebinin bulunduğu vermiş, kendisine «Ekrem Bey öleli tadır. Şimdiye kadar bu mesele ile selâns Mıan Beşir Ahmed dün cuma yip sokaklara döküldükleri bugünçok zaman oluyor» dendiği zaman vagonu gizlice ayırttı, tren hareket uğraşılmamış olmasmı gormek ısnamazını Şışli camiınde kılmıstır. ler memleketimizde sevincle geçiTevfik Paşa, bu fasikülün en dik edince de vagon istasyonda kalı birden toparlanmış ve yaptığı hatayı tırablı oluyor.» demıştir. Büyük Elçi, İstanbulun en yeni cami: clan Şljll camiine hayran olmuş ve rilen günlerdir. İsmi şeker bayramı kate şayan şahsiyetidir. Tarihe Os verdi! Paşanın bu muamelesini işi şu zarif cümle ile tashih etmiştir: Bu itibarla İlkokul Öğretmenleri olan bu bayramda her misafire şe manlı devletinin son sadrazamı olabu hlssinl imama belirtmistir. « Biz onu lâyemut biliyoruz.» ten Padişah pek memnun kalznıştı! Yapı Sandığının, uğradığı güçlükÖğle namazını müteakıb. imam İle bir ker ikram edilmek âdeti pek yerleş rak geçen Paşa, ilk defa makama S. ler izale edilerek fedakâr ve feramuddet gorüjen Büyük Elçi muteakı miştir. Bu âdetin nasıl teessüs etbcn, mimarın refakatinde camlyi gez tiğini bilmiyorsam da bir ay oruc 31 mart vak'asını müteakıb gelgalli öğretmenleri ev sahibi yapmaIbnüleminin «Padişahı vesvese miş, Sultan Hamidin hal'i onun miştir. sını temin etmek lâzımdır. tutup vücudiinü yiyecekten biraz devrinde vâki olmuştur. penah» diye bahsettıği Abdülhami^ olsun mahrum etmiş olanlara oru Tarih, Tevfik Paşanın Millî Mü din vehim ve vesvesesine verdıği oır Beria Akdemir Küçük Haberler cun hemen bitmesini müteakıb çok cadele sırasında, bilhassa Londra misal ibretle okunmaya değer. FeUe konferansında (21 şubat 921) deki rid Paşa bir gün, sarayda, bekleme Nureddin Şahin * UMANIMIZDAKt fındık muhafaza hareket tarzmı daima takdir ve si odasında otururken mabeyincilerdepolarımn tamiri kamrlaştınlmıstır. Nikâhlandılar. Depoların tamirine bayram ertesi baştayişle kaydedecektir Bilindiği gi den biri yanına gelerek: Beyoğlu 13/7/950 lanacaktır. <t Arabanızın tekerleklerine bi, Birinci Dünya Harbi müttefik* AMERİKANIN Akdeniz donanmaleri Şark meselesini müzakere ede lâstik takdırdığının Efendimiz hasına mensub .Cone» ve «O'Hara» muhya bîr telgraf göndererek «Turkir.bleri 31 temmuzda Marmarise gelecek deki ikiliği körüklemek maksadiie, ve bir hafta kalacaklardır. hem İstanbul, hem Ankara murah* DENİZYOLI^ARININ Yozgad şllepi, NewYorktan başlamak üzere 4 Amerihaslannı birlikte davet etmişlerdi. Hamiyet Yücesesin kan limamna ugrıyarak İsrail için çeBu davet üzerine B. M. M. Reisi renkli ilâvesini şidli rr.al yükllyecektir. Mustafa Kemal Paşa, Tevfik Paşamutlaka arayınız •• KADEŞ vapuru Bayram mUnase* ya bir telgraf göndererekö «Türkibetile Bandırma hattına tahsis edll• yeye mütealîik cümle mesailin halıriştir. Kadeş. bu hatta, bir hafta çalı. Sabite Turun renkli şacak ve yolcu izdihamına mani olacakline memur ve her türlü münasekapağı ve orijinal tır. baü hariciyede muhatab ancak Türresimlerile Bngün Aıife. yann Bayram kiye Büyük Millet Meclisi hükuBugun Arife yarın Şeker Bayramı•A meti olduğundan İstanbuldan gidır Bu münasebetle dün piyasada şeker decek herhangi bir heyetin murahTaklidlerinden v e ufak, tefek manifatırra esyası üzehası meşru ve hukukisi olmadığını» rir.de hararetll alışverişler olmuştur. Sakınız. bildirdi ve şunları ilâve etti: Vall ve Belediye Başkam, Şekcrciler Bugün çıkan 8 inci Dtmegi Başkanını kabul ederek seker «Tevfik Paşa gibi bütün bir ömür sayısmdan evvelki ftatlannda ucuzluk istemis bunlar da Avrupa mecmualannbu millet ve memlekete bilâ fasıla gereken tenzilatı yaptıklannı söylesayılan arayınız, dan daha üstün mişlerdlr. Daireler bugün öğleden sonra meşkur hizmetlerde bulunmuş bir Ankara ve İstanbul 7 nci sayısı 4 üncü Murabaşlamak üzere çarşamba gününe kadar resim ve yazılar rücülü muhtereme bütün hidematı Radyolannın bir dın 3 renkli bir kapak resmile kapalıdır. sabıkasını tetvic ve ikmal edecek haftalık mufassal B U G Ü N Ç I K T I Bayram namazı saati müstesna ve tarihî bir fırsat zuhur programı Sabîte Turun bu sayıda çıkan en güzel resmi Şimdiye kadar hiç bir tarihDiyanet İslerl Başkınhğı muvakkitetmiştir.» çimiz tarafından tetkik edillıgınden: Bayilerinizden ısrarla isteyiniz. Sipariş adresi: istanbul İhtiyar vezir ne ysptı? Üstad İbmemiş ve şimdiye kadar hiç1 Şevval 1369, 16 Temmuz 1950 pazar Ankara Caddesi numara 37. nüiemin, hâdisenin hikâyesini, kongünü Fıtır Bayramı namaz vakti membir tarih dergisinde görülmeNtKÂH feransa Ankara heyeti murahhasaleketin her yeri İçin aşağıda gösterll• H i 52 SAHİFE ••^^••••H 30 KURUŞ M M miş mevzu ve resimleri, yalmiyür: Şehrimizin tanınmış tuccarlanndan sı müşaviri olarak iştiıak eden ve nız TARİH DÜNYASI'nda buMehmed Zmin Gençerin kızı NİLÜTER I Memleket (yaz) saatile gösterilen Türk tezinin müdafaasmı kudretle lursunuz. GENÇEK ile genç doktorlanmızdan vakltlere o mahallin 30 derece sarkî yapmış bulunan doktor Nihad ReFİKKET ERKMANın nlkâhları dun Griniç rulüne göre saat farkı tatbik Bu saj'ida, Alevilik Kızılşaddan (şimdiki muhterem Sıhhat Beyoğlu Evlenme dairesinde seçkln ve edilerek namaz vakti bulunur. başlık hakkında bizzat AleviBakanımız) naklen şöyle kaydedigüz de davetliler huzurunda lcra kllınII Ezan! saatlcrle gösterilen vakitMecmuasının 21 inci sayısı zengin bir münderecatla satışa ler içinde yaşıyan Nazmi Sevmıştır. Tarafeyne saadetler temenni edelerd« tadilât yoktur. yor: arzolundu. P. K. 1829 Galata istanbul riz. Arzı simalı 36 37 38 39 40 41 42 genin hazırladiğı bir tetkik < .. Konieransın ilk celsesi açılt Ya? saatı 6 37 6.35 6.32 € 30 6.28 6.26 6.23 yazısuu büyük bir alâka ile dığı gün, rahatsızlıktan henüz kalkEzanî s. 10.14 10.10 10.5 10.0 9.55 9.49 9*.44 okuyacaksınız. mış ve nekahat devresine girmiş Bugün çıkan Tarih Dünyabulunan Tevfik Paşayı, içtima saloRAMAZAN 29 CUMARTESİ Paşabahce iskelesi yanında, sahile 32 M. cephesi olan, içinde sını lutfen müvezziinizden isnuna kollanndan tutarak yardım• Serveti ne oldu? yetişkin meyva ağaçlarile bir masura tath suyu, 2 kuyusu ve alteyiniz ve sahifelerini şöyle larla getirdiler. Çok yorgun ve ren• Bugün bir c tışar odaü üç ev bulunan 2973 M.M. asfalta kadar olan arazi «j R S bir gözden geçiriniz, olgunlugi uçuktru. Gösterilen yere oturduka <• satılıktır. Gazino, otel ve sanatoryum için pek müsaiddir. EvO a ğuna hayran olacaksınız. Patan sonra dizlerini ve ayaklannı ler bojtur. Görmek için 14 No. ya, görüşmek icin 9 1 4 arası rasız Osmanlı Tarihini de babattaniye ile örrtüler. v. 5 39 13 2C 17 19 20 40 22 37 3.30 ı 82127 ye telefonla müracaat. yilerden almayı unutmayınız. Seksen yaşma gelmiş olan bu ELL!fU 4.39 8.39 12.00 1.58 5.48 ! S ^ ^ H Mecmuası aiınız! • • zat teessür ve teheyyüç içinde frenk Şeker A. Yazan ADNAN ADIVAR Bayramı llkokul öğreimenUrine mesken andaki ilkokul öğretmenlerinin birinden şoy le bir mektub aldun. Vatandaşların her çeşıd derüenne sütununuzda yer vermenızden cesaret alarak ben de yurdun bu uzak koşesınden size bir kaç satır jazarak şıkâyetimı aızediyorum. Yirmi dört yıldır llkokul oğretmem> .m. Bınbır zorluklarla yaptırmış O1QUğum ev, 1946 yıhndakı depremde yı • kıldı, o zamandanberi çok basıt ve cıdden acınacak bir barakada oturuyorum. On nufuslu bir aılemn de başmdayım. 1 mayıs 943 yılından ıt.baren yürurluğe gıren Ilkokul öğretrr.enleri Yapı ve Yardım Sandıgı Kanunu gereğmce her ay, Ilkckul oğretmenierın n maaşlarından Yardım Sandıgı İçin fc 1. Yapı Sandıâı için de % 3 % 4 nisbetinde para kesiliyor Ve biz İlkokul oğretmenlerı. yedi sene uç aydır bu parayı her iki Sandıga nıuntazaman verıyoruz. Yardım Sandıgı jçın verdığimiz paraya ben şahsen acımıyoıiım; çünku bu sandık starusu gereğinde, evlenme. doğum, yardımı çok nıunlazam ve zamamcda yapıyor. Lâk;n Yapı Sandıgı asla. Bu sandık kuruldugu zaman ilkokul oğretmenlerinl b r eve kavuşturmak gibi çok yuksek ve aynı zamanda ağır bir ışi Üzerine almış: zannedersem on yıllık bir plân da .yapmıştı. Yakııı Tarihten Yapraklar Sadrazam Tevfik Pasa • İ TARİH DÜNYASI | » BUGUN ÇIKTI RADYO HAFTASI Bayram Sayısı Bugün ÇIKTI! SOSYAL HUKUK VE IKTISAD^ BOĞAZIN EN GÜZEL YERİNDE s~Âtatiirk'ün 1 1 iI I MİLLET