Katalog

7 Haziran 1950 IIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII CUMHUKtYET FF\M BAHISLER Memleket Meseleleri T^HU.m.lUUIImUIUınPMM.MUUlTTuTniMHİıU araı tırmalar Yazan: Rıdvan Tezel Rasyonel çahşmayı olan sağlıyacak teklifler v Ord. Prof. Neumark'ın fikirleri zmda ve teftişlere vereceği istikamette; bilhassa, gözönünde tutulacak hususları tesbit edecek ve n.angi şartlar altmda müşterek teftişlerin faydalı olacağmı kararlaştıracaktır. Ord. Profesör F. Neumark raponınun yedinci kısmıru Rasyonel çalışmayı sağlayacak müteferrik teklifler e ayırmıştır. Neupmark, burada; bilhassa teftiş meselesi üzerinde durmakta ve teftiş işlerinde tam randıman alınmamasınm se3 Teftiş raporlarında işaret beblerini şu şekilde sıralamaktadır: olunan mahzurlarla, hal ^^releri 1 Bazı teftiş kurulları mükem münasib bir zaman içerisinde iîgıli itıbara mel bir şekilde çahştıkları halde; Bakan tarafından nazarı diğer bir kısmı vazifelerini gerckli almmadığı takdirde, mevzuu bahis Bakanlığm teftiş kurulu reisi, Bnkabir surette ifi etmemektedir. 2 Müfettişler tarafından hazır nın dıkkatini bu hususta celbedeIsnan ranorlara alâkalı makcmlar cek, bundan bir nctice hasıl ollâzım gelen dikkat ve ehemmiyeti mazsa, keyfiyeü Başbakîn ytrdımcısmın riyaset ettigi RasyMia'.izasvermemektedir. 3 Çeşidli teftis kurullarmın fa yon Komisyonuna bildirtcektir. Profesör, bilhassa iktisadî malî oliyeti iyice koordine edilmemıs olduğundpn, bir ypndan tedahuller nıahiyette olan bazı genel müdürmeydana gelmekte, öbür taraftan luklerin. «Demiryolları. Havayo'labazı idr.re ünitelerinin teftişi ihmal rı, P. T. Telefon, Orman ve Tekpl edümektedir. Genel Müdürlükleri gibi. Virer ikProfesör, raporunun bundan son tisadî devlet tcşekkülü haline geraki kısmını, yukarıda zikredüen tirilme.''ni teklif etmektedir. Ödcnıe usullcrinin ısiahı noksanlarm halline ayırm'ştır. Prı'fefür. bu^un memleketim'Z'ieProfesöriin teklifi 1 Bazı ahvalde kadroların vüz ki ot'eme usullerinin son derece ıpde yirmisini aşan munhaller doMu tidaî ve rasvone! olmıvan bir şekilrulmahdır. Mevcud müfettişler. mer de olduğunu belirttıkten Eonra, kezde müfeltişlikten eayri işlerde ödeme metodlarının esaslı bir r rette ıslaha muhtaç bulunduğunu vazifelentlirilmemehdır. 2 Bundan başka, sümullü bir söylemektedir. Neumark ,Avrupaçahşma prot;ramı ve plânı hazırian nın bir çck memleketlerinde olduğu mall d " " Bugün, Maliye, Gümrük gibi, Posta çek ofislerinin kuıulTi»>vni •• « :l: l.ı \ ... ı Ticaret v. s. gibi nı Bakanlıkiarında mısını, ekserı âmme ve hususî temevcud usulun bütün teftiş kurul diyelerin seri bir şekilde yapılmasını ileri sürmektedir. larına teşmıli yerinde olur. Kanunlann kodifikasyonu 3 Müfettişler tarafından veriProftsor, raporunun bu kısmınlen raporlar esaslı bir surette *ztda: bütün kanunlann cidî bir tetkik edilmelidir. kike tâbi tutulmasmı, metinlerin Koordinasyon meseleleri Prof. Neumark'ın, koordinasyo kodifiye edilmesini ileri sürmektenun temini için yaptığı araştırına dir. Neumark, idare işlerinın basitleştirilmesi'hususunda şoyle ctelar da şunlardan ibarettir: 1 Her yılın başında, bütün tef mektedir: 1 Bakanların lüzumundan faztiş kurullarınuı reisleri veya reis muavinlerinden mürekkeb bir ko la işgal edilmelerini önleyecek tedmisyon toplanıp, her kurulun hazır birler alınmab, ladığı çahşma programlannı birbi2 Mahkemelerdeki davalar kırile mukayese edecek ve bunlarda sa taliklerle neticeye bağlanmah, görülen tedahüllerle eksiklüderi ön3 Arttırma ve Eksiltme Kaleyecek tedbirleri kararlaştıracaktır. nunile Ayniyat Talimatnamesi, da2 Bir defaya mahsus olmak üze ha basit ve süratli bir tarzda dere kurulacak hususî bir komisyon, ğiştirilmelidir. NECDET EVLİYAGİL her teftiş kurulunun çahşma tar Gluı/ci ört meşhur ölüye gömülecek yer bulunamıyor Büyük Fredrick 1945 senesi nisanmm 27=indeydi. Harb sona ermck uzereydi ve Amerikan levazım birlıkleri Turingiya bölgesinde. gizli rnühimmat deDolannı arıvorlardı. Bernterode'dnki tuz ocaklarınm 20 kilometreyi bulan karsnlık dehlizlerinde 400.000 ton silâh ve cepane buldular. Sonra, yeryüzünden 500 metre derine inance bir duvarla karşılaştılar. Geçidi kapayan bu duvarın taşları arasındaki harclaı henüz kurumamıştı. Amerıkan askerleri duvarın arkasında bir şey olacağmı tahmın ederek delip öbür tarafa geçtiler Burası, duvarlarma eski Prusya alay sancakları asılmış, gizli biı odaydı... ve içeride dört tabut vardı. Uzerlerine kırmızı kalemle alelâcele yazılmış olan isimler, Amerikahlar için bile yabancı değildi: Büyük Frederik: Kral I inci Frederick Wilhelm; Mareşal Hindenburg ve Hindenbur<î'un karısı. Bunlardan ilk üçü, Alman tarihinin en büyük askerî çehre'erimi teşkil ediyorlardı. Dördüncüsü de, kocasınm •hatın» için orada bulunuyordu: Zira Mareşal, vasiyetnamesinde, karısile beraber gömülmek arzusunu izhar etmişti. Tabutların içinde bu dört meşhur insanın cesedleri bulunuyordu ve ytrin altında yarım kilometre derinlikte, etrafı duvarla örülü cizli bir odaya konulmalannın sebebi, ileride kendilerine vazife verilmek üzere, bir müddet sakll kalmalan icab ettiğindendi. Onlan üç hafta evvel oraya getirip yerleştiren nazilere göre, bir gün olacak, Alman askerî ruhu yeniden canlanacak, o zaman tekrar fütuhat arzusile ayaklanan genc nesle şevk vermek için, bu tarihî simalar ortaya çıkarılacaktı. Tehlikeli ölüler İleride yeniden ccanlandırılmaları> düşünülerek muvakkat bir zaman için toprak altına <gömülen. bu cesedlerin, boyle bir tesadüfle ve vaktinden evvel keşfedilmesi hakikaten büvük bir talih eseriydi Fakat, bu suretle Amerıkan işgal ordusunun başına yeni bir derd çıkmış oluyordu. Öyle ya, tarihî şahsiyetlerin ölüleri gelişigüzel bir yere gomülemezdi. Nazilere gizli bırer kuvvet teşkil edebilecekleri bir yere gömülmeleri de caiz olmazdı. • O zaman Amerıkan ordu makamları, bu gibi hallerde daima âdet olan çareye başvurdu: Hiç biı şey yapmadı ve işi yüksek makamlara bildirmekle iktifa etti Yalnız, cevab gelinceye kadar, tabutlar Marburg'daki bir şatoya kaldırıldı ve kuvveth bir muhafaza altına verildi. Washington, meseleyi uzun uza Mareş:ıl Hindenburg Fredrick Wilhelm istifade edilmiyordu ama, işgal makamları, kral değil, kim olursa ol» sun, bu topraklara Hohenzollern'lerden kimsenin gömübnesine razı olmuyorlardı. Bir aksilik daha! Vaziyet bu merkezdeyken Ingilizler de Hindenburg'ları kendi bolge» lerinde istemediklerini bildirdiler. Gerek Fransızlann, gerek İngilizlerın red cevabı, bu millî kahramanların yeniden ortaya çıkması üzerine Almanların ne gibi bir aksülâmel göstereceklerinden emin olmamalanndan ve bir dereceye kadar endişe duymalanndan ileri gelıyordu. Amerikahlar, gömecek yer bulamadıklan bu cesedlerle başbaşa kalmışlardı. Yeniden Hohenzollern hanedanına aid bır arazi aramaya koyuldular. Nihayet Frankfurt civarındaki Kronberg şatosunun da bu aileye mensub olduğu va simdi orada Hesse Düşesinin otuıduğu öğenıldi. İşte, tam gizli mezarların kazılabileceği bir yerdi burası. Fakat. aksiliğe bakın ki tam o sırada Hesse Düşesinin şatonun mahzeninde saklı bulunan mücevherleri çalındı ve bu münasebetle Düşesin ismi ve resmile şatosu da günün mevzuu oldu. Böyle namü bir yede gizli mezar kazmak nasıl kabil olurdu ki! Vodvil gibi bir son Bu sefer Amerikan bölgesindekl bütün kiliseler birer birer gozden geçirilmeye başlandı. Aylarca araştırmadan sonra, nihayet, Marburgda, cesedlerin o sırada bulunduğu noktadan bir iki yüz metre ötede, bir kilise bulundu ki, istenilen bütün hususiyetleri haizdi. 1235 yılında yapılan bu kilise o zamandanberi bir çok hanedan azasma mezar teşkil etmişti. Harbde de (azla hasara uğramamıştı. Olülerin gömüleceği yer nihsyet tesbit edilince, hayattaki hıstm, akrabalannın bir diyeceği olup olmadığını araştırmaya karar verdiler. İl kakla gelen. Veliahd Prens VVılhelm oldu. Dort tarihî simayı gömme vazifesı verilen subaylardan biri: Everett Lesley, Prensin Amerikan bölgesinde bulunan küçuk kızı Cecılıa ile beraber, Wılhelm'in bulunduğu Fransız bölgesine gıtti. Kızının bir Amerıkalı delıkanll ile beraber geldiğini haber alan ıhtiyar Prens pek babaca bir ta. vır takınmıştı. Genc subay: «Buraya niçin geldığımi biliyorsunuz .sanııım.n diye söze ba;layınca Prens Wılhe!m: «Evet. evet, bı'.ıyorum i dedi. > O zaiıan Lesley devam etti: « Bir hayli düsündukten = onra nihayet St. Elizabeth kılısesıne karar verdik. Aılenizle münaseb?ti olan bu kilise şerefinizle de mutenasibdir > > Prens: « Doğnı .. Öyledir.n diye başını salladı ve kızına döndüi^f « Sen ne diyorsun, Cecilia? > Cecilia: < Vallahi, babacığ'm,» > diye cevab verdi, «bu iş ne zamandanberi devam ediyor. Artık bir neticeye bağlasak bence iyi olur ı>'" «Mosud> baba, gülumse>erek Amerıkan subayına baktı: K Size hiç bir itirazım yok, delikanh,» dedi «Müsaade ediyorum.') Prensin bu tarzda. konuşması s.ubayı biraz şasırtmıştı. • Siz müsaade etseniz de. etmeseniz de karar bir kere verı'.dL Yalnız, bir diyeceğmiz var mı diyo sormağa geldik. Yoksa. Harblye Bakanhğından verilen emirle hareket ediyoruz.» Wilhelm hem kızmış hem şaşırmışü. « Ktzımla evlenmenize Harbiye Bakanlığı ne karışır?» diye gürledL Şimdi de Lesley şaşırmıştı. « Kızınızla evlenen kim!» diye havkırdı. «Ben kızınızla evlenmiyorum. ecdadımzdan birini gömmekle meşgulum!> Prens Wilhelm Almanvari bir kahkahayla gülerken yanındaki masadan aldığı şampanya şişesini açıyordu. Kısır inekieri doijurtmaya mahsus araştnmalar, cn fazla ilerlcmiş bu'uncnlar arasmdadır. Bu surctle dunya et istihsalâtı nıiıhim m'.Utarda arttmlnu^ obc:ık ve aç dünyanın dcıdine çare buiunacaktır. Resim Ingiltere sergilcıinden şampiyonluklaı kazannuş uç nıe^hur incği gosteıivor. Sürulerle. hattâ plântonlar halinGün geçmiyor ki, yeni bir keşfin inşaat usulü diye anılan bu usukıe, . . . . . . . . . . .. bir çok beton kalıblirı hazırlan de, sun'î bir şekilde balık üretnıeoıîaya atılmış olduğunu haber almıjahm. Bunlann içinde, o kadaı ması ortadan kaldırılmıştır. Şöyle de, üzerinde ısfarla durulan meventeresan olanları vardır ki, şümu ki, tavanlar ve döşemeler yerde 7iılar4an lirisidir. Istridye yetiştirlünu düşündükçe, hayran olraa dökulmckte, bilâhare, konulacak mcnin, denızin altındaki cereyanyerlerine, küçuk ölçüde vinçlerle larla alâkalı olduğu, bugün katmak kabil değildir. Meselâ ilk bakışta, ne gibi tat vazolunmaktadır. Bu usulun ılk iyetle bilinmektedir. Şayed bu abıkatı olaHleceği tahmın oluna tecrübesi bu sene Trinity Üniversi raştıriıalarda muvaffakıyet elde edilecek olursa, gıda sanayii için mıyan ufak bir keşif, araştırma sa tesinde yapılacaktı/. Amerikada, mevcud 185,000 istih bol madde temin edilmiş olacaktır basında, pek geniş sahalar açmakTabiatte büyük imkânlar sa^ta,, bunu, kısa bir zamanda bir sal muessesesinin 3000 den fazla araştırma lâboratuarında, hummah layacak olan, Kortizon ve A. çokları takib etmektedir. C. T. H. hormonları üzerinde İkinci Dünya Harbi içinde, ma bir faaliyet göze çarpıyor. Tabii bunlann ekserisi son derece gizli emekli ve masraflı bir çok araşdenî makine yağlarının fluor isimtırmalar yapılıyor. Bunlardan gali unsurla muamele olunmasından, tutulmaktadır. Bütün bu lâboratu ye, bu hormonların sentezini arlann yarubuşında, bir müessese bir sürü mürekkebat hasıl olduğu daha vardır ki, onu zikretmeden yapmak, bol ve ucuz miktarda elgörülmüştü. Şımdı bu mürekkebageçemiyeceğiz. Bu müessesenln çe de edebilmektedir: Esasen, evvelce tın uzvî kimyada yeni bir çığır şidli branşlarında mevcud mühen de müteaddid defalar zikrettiğimiz açılmasına meydan verdiğini gördisler, müşterilerin arzularma göre gibi, faydalı ilâclar keşiflerinden mekteyiz. makineler icad etmekie mükellef sonra, lâboratuar hayvanlan üzeBugün motör yağı ve otomobı' tirler. Bu makinelerden bir çoğu rinde tecrübe olunmakta, faydah Imal eden firmalar, müşterek ola vücudümüzden neşretmekte oldu oldukları sabit olunca bir taraftan rak yüksek suhunette ve yüksek ğumuz dalgaların miktarını ölçme insanlara tatbik edilmekte, dığer eüratte işleyen otomobil motörleri ğe dayanmaktadır. Hattâ daha ileri taraftan terkibleri aydınlatılarak üzerinde araştırmalar yapıyorlar. giderek bunların bir insanın diğesentezlerine gayret olunmaktadır. En az sürati 120 kilometre olan bu rine olan hislerini ölçmeğe yaradıIşte isimleri zikredilen bu iki horvasıtalar gunde 1600 kilometre yap ğını bile söyliyebiliriz. mon da bu son safhadadır. mak şartile, bir ay mütemadiyen 6eyrettırildikten sonra, sökülmekte, muhtelif aksam, en modern usulPakistandan yeniden İzmire gelecek îngiliz lerle muayene olunmaktadır. Başbuğday alınacak harb gemileri ka bir yağ imal eden firma, heı türlü yolda, sık sık durdurulup Londra 6 (Türk ajansı) Bu Karaşi 6 (Nafen) Resmen tehareket ettırilmekte olan vasıtaaym dokuzunda Izmiri ziyaret e vid edılmiyen bir habere gore, Turlarda, imal ettikieri yağın tesirledecek olan Ingiliz donanmasınm kiye Pakistandan 25,000 ton buğday rini incelemektedir. Bir otomobi) ikinci mayin tarayıcısı filotillâsma istemiştir. Bu istcğin Pakistan hülâstiği yapan şirket hârika diye albay N. A. Copeman kumanda et kumeti tarafmdan incelenmckt» tavsif edilebilecek lâstiğin deneme mektedir. olduğu da ilâve edilmektedir. Şimlerini yapıyor. «Algerine» sınıfından olan bu diye kadar Türkiye, Pakistandanİklim üzerinde yapılan araştır gemiler geçen yü aynı limanı zi 26,000 ton buğday almıştır. malar da geniş bir yer kaplamak yaret etmişlerdi. Ege bölgesi köy öğretmenBu filotillâ, 1947 de Eğe denizile tadır. Bundan evvelki yazılarımızlerinin yaymladıklan batı sahillerindeki da, yıldmmh fırtınaların önceden Yunanistanın tayini, sun'î kar yağdırma gibi ser mayin tarlalarını temizlemiş, 1948 beyanname levhalarla bu bahislere temas et de de Kızıldenizi temizleyip, bu geİzmir 6 (Telefonla) Ege bölmiştik. Son zamanlarda, Meksika çidi gemi seyriseferine tamamen aç gesi köy öğretmenleri derneği takorfezindeki sulann suhunetinin, mıştı. Filotillâ komutanı albay Cope rafından bir beyanname neşredilçok geniş bir mıntakarun iklimini miştir. Beyannamede komünist ve man, ikinci Cihan Harbinde Noridare ettiği, daha doğrusu, iklim mürtecilerin beklenen af kanutahavvullerine vesile olduğu anla veç seferinde temayüz etmiştir. nundan istifade etmemeleri ve bu şılmıştır. Şimdi keyfiyetin, umu 12 yaşında bir talebe tepkili gibi hareketlere karşı ağır cezalar mileştirilmesi için, gayretler sarkonulması istenmektedir. Cumhur uçak motörü yaptı folunmaktadır. İddia olunduğuna Başkanına, Mecüs Başkanına ve gore, denızlerin suhunetlerı munStockholm 6 (a.a.) 12 yaşında Adalet Bakanına da bu hususta teltazaman takib ve tetkik ediıceır bir mekteb talebesi olan Staffan graflar çekilmiştir. olursa gelecek hâdısatın, üç dört Alsson kendi icadı olan bir tepkili Avrupada sıcak dalgası ay evvelinden tayini bile kabildir. uçak motörünün ihtira beratını alLondra 6 (a.a.) Hemen hePetrol araştırmada Vc20 ile %30 mıştır. arasında ucuzluk sağlayan PoulAlsson 6 yaşındanberi motör men bütün Avrupada müthiş bir sıcak dalgası hüküm sürmektedir. ter usulünü de zikretmek icab eder. plânları yapmaktadır. Yer sarsıntılarının kayalardaki inSalâhiyetli memurlar Alsson'un Suhunet derecesi 33 tür ve tahmin tikal süratini tayine dayanan bu plânlannın çok vazıh olduğunu edildiğine göre de bu hal devam edecektir. Usul sayesinde. petrol yatakları ko 6Övlemektedirler. Eski Yugoslav Kralımn Isviçrede alınmış bir resmi laylıkla keşfedilebilmektedir. Gene petrol araştırmalan ile alâ p s k i Yugoslav Krah Piyer, bu sakalı olarak bir burgulama makınetırlarm muharririne verdiği ve sinden bahsediliyor. 9 metre uzun iki saati bulan demeci esnasmda, luğunda, 700 kilo kadar ağırlıkta insanı şaşırtacak derecede açık koolan bir kısmının dakikada 800 dar nuştu ve fıkirlerini Amerikalılara be yapacak şekilde hareketi saye has bazı nidalan sık sık kuilanaeinde, en sert flint kayalar delin rak pek samimî bir ifade ile anmekte, şimdıye kadar yapılmış lattı. olanlara nisbetle dort dafa daha Ona göre, Yugoslavyanın ve kom fazla dayanmaktadır. şularımn uğradığı felâket Tahran Fennî araştırmalardan sonra ilmr Konferansının eseridir. 1943 te topgeçelım: Kanser üzerinde çahşan lanan bu tarihî konferansta Stalin, araştırma müesseselerinin sayısj Başkan Roosevelt'le Başbakan Chuı 40 tan fazladır. Bunlardan her bi chiü'e şantaj yapmış, Hitler'le tek risinin faaliyetini tavsif etmek üze başına bir sulh muahedesi imzare, senede 3000 dolar kıymetinue, layacağını ileri sürüp tehdid ede«tecrübe faresi kullanıhj or» den rek onlan kendi lehinde kararlaı mektedir. vermeye zorlamıştır. Aç dünyayı doyurmak maksadıle Halbuki Stalın bu tehdidile sayamlan bir araştırma da kısır inek dece blöf yapıyordu. Çünkü Alleıi doğurtmağa matuftur. Şayed manlarla olan anlaşmasından kâfi muvaffak olunacak olursa et istıh derecede ders almıştı ve bir daEPİİ bir hayli arttınlmış buluna ha anlaşmaya yanaşmak niyetmde rınin üzerine düşmesine rağmen olmadığma emin bultmuyordu. sahib olduğunuzu mu iddia edicaktır. değüdi. Fakat Roosevelt'le Chur halmde gene bir asalet vardı. « Hur bir seçim yapılırsa Tncı yorsunuz? Buyrun seçime!» diyeNormal olarak, bir inek, 35 gün chill bunun farkmda değillerdi vo Konuşmamızda yanımızda bulu ne kadar rey alabilir, tahmin edı ceğim. Bence bir kralın vazifesi >a de bır yumurta imal etmektedir Stalin: < Y rjemm istedığım tarzda nan kâtibi Popoviç ona daima: yorsunuz?» diye sordum. budur: Kral, milletinin hürriyetini S'joerovu!ation adı verilen ameliye anlaşınz, yahud da aynhrız» de «Efendimiz» veya «Haşmetmeab» Kralla kâtibi aynı zamanda ce bekleyen bir nöbetçidir.> s~, esinde koyunlarm tukruk gud diği zaman «peki» dediler. diye hıtab ediyor ve bazı suallero vab verdiler. İkisi de Tito'nun anBugün 26 yaşında olan sabık dclerinden istıhrac edilmiş müesPiyer"in bu sözleri üzerine: «De cevab veremiyeceğini hatırlaüyor. cak 300.000 rey alabileceğini, yani genc hükümdar, tahta tekrar çıkaeır maddeler zerkederek, aynı ine mek Yugoslavyanın başma gelen du. Fakat Piyer: «Ne münasebet. yalnız komünistlerin rey veıecek cak olursa, Yugoslavya için hazırğe senede, 2327 yumurta imal et lerden Roosevelt'le Churchill'i me Neden. cevab veremiyecekmişim!» lerini tahmin ediyorlardı. (Yugos layacağı anayasaya «Amerikantirmek kabildir. Bu yumurtayi, 6Uİ tutuyorsunuz?» diye sordum. diye itiraz ediyordu. lavyanın nüfusu 16 milyondur.) İngiliz anayasalannın en iyi tarafs:hhatli bir boğaya ilkah ettikten « Yo, öyle söylemeyin.» dedi Söz Tıto' dan açıldı: Kral Nöbetçi larını» almak niyetindedir. sonra, mülâkkah hücreyi, kısır « O halde, kabahatı onlara de«< Kremline karşı tutulan cepBu sual ve cevab üzerine mevzu Piyer ne zarnan olduğunu tahinekiere, nakletmek kabil olacak ğil, kararlanna buluyorsunuz . » hede Tito ile müştereken hareket kralın hükümdarlık felsefcsine inmine çalışmamakla beraber bir tır Yapılan müteaddid denemeler, Eski Kıal bunu da kabul etme etmenize imkân verecek bir zemis tikal etti. gün olup tekrar tahtına döneceğine 150 gün zarfında sıkıt olduğunu di: bulunabılir mi?» diye sordum. Onun arzusu thükmetmek» de emindi. Bu itimadını sarsmak istegostermiştir Fakat alman tedbirler « Onlan hiç bir bakımdan ka« ElbetteB dedi. «Yalnız, biı "Çil, «hüküm sürmek» tir. Tekrar medim. Fakat, acı :'htimalleri o neticesınde, ineklerde, bugüne ka bahatli bulmuyorum,» dedi. şartla: «Tito'nun hür ve dürüst biı tahta geçecek olursa, gayrisiyasî kendisi hatırladı ve buna da bir dar bir ârıza görülmemiştir. Bu « Peki, Tahran Konferansını seçımle iktidara gelmesi lâzımdır bir kral olarak, memleketin idare şart koştu:: usulun insanlara tatbikı mümkün mı mesul tutuyorsunuz? a diye sorO takdirde, Devlet Başkanlığını ka sine karışmıyacaktır. İstediği, İn« Şayed milletirr isterse.> olacak mı? Bu hususta salâhiyetıi dum. bul eder ve milletimin seçtiği Baş giliz tipi bir kral olmaktır. Yahıız, iki büyük hata kımseler bile bır şey söyleyeme« Evet» dedi. «Bu şekilde ifa bakanla beraber çalışırım.B bir şartla: Halkm itimadı suıisIstemezse? mektedirler. de edersek daha iyi olur.» Genc Hükümdar bunları söyler timal edildiğine kanaat getirdiği Kral bunun da cevabını verdi: Aç dünyanın derdine çare araTito i!e işbirliği ken belliydi ki, Tito'nun serbest zaman meclisi dağıtmak ve yeni « O takdirde sadece bir Yugosyan fen adamları. yersiz yurdsuz. Genc Kralm New York'ta Car bır seçimle iktidara geleceğine ina seoimler yaptırnıak salâhiyetine lav vatandaşı olurum... Eğer benim daha doğrusu, evsiz barksız kal.n lyle oteiindeki dairesinde buluş nacak kadar bön değildi. Aym za sahib olmak istiyor. memlekete bu şekilde dönmeme larm da derdlerine deva lu]m?ğa muştuk Konu'snrarazm başınHin manda. Tito'nun da böyle bir de• Ben tahtı. icabmda: «Yeter!» müsaade ederlerse.» çahşıyorlar. İnşaatta tckemmu: el sonuna kadar sevımli tebc?sümu ve nemeye girişmiyeceğini biliyordu. diyebılmek için istiyorum. Hüku« O zaman, bır vatandaş sıfatırilen yeni usuller. buna bir misal cazıb halleri devam ettı. Jartıyeısiz 0nun için, Yugoslavyanın bugünkü metin, salâhiyetini kötüye kullan tile, siyasi bir partiye gırer, yahud olarak zikredilebiliyor YoutzSlick çorablanrıın kahverengi mokasenlediktatörüe işbirliği etmesine irakâD dığını görünce: «Halkm güvenine Tito'ya kargı siyasî bir cereyanın Hindenburg un e§i dıya inceledi ve «bahis mevzuu olan eşhası» siyasî mahiyette bularak, işi Dış Işlerı Bakanlığma havale ettı. Dış İ;!eri de derin bir tetkike girışti ve Alnıanyadakı Amerıkan askerî valisi General Lucius Clay'e ancak bır sene sonra talımat geidi Hitlerin dinlemediği vasiyct Bu talimatta cesedlerden dördünün de «lâyık olduklan veçhile ve şereflerile mütenasib bir şekilde» gomüimeleri lüzumu bildirıliyor. aynı zamanda, nereye gömüleceklerı de işaret olunuyordu Fredeııckler Amerıkan bölgesin de, Hindenburg'lar da İngiliz bölgesinde bir yere defnedileceklerdi. Hindenburg'la karısının İngili: bölgesine gomülmesi, Mareşalın vo siyetnamesini yerıne getırmek içindı. Eski Alman Cumhur Başkanı karısile yanyana ve Hanover eyaletınde bir yere gömulmesıni vasiyet etmişti. Hıtler bu vasiyeti yerıne yetırmemış, Mareşalin cesedini Doğu Prusya'da, Tannenberg'deki bır askerî âbıdenin altına göm dürmuştu. General Clay aldığı talimat ürerine derhal harekete geçti ve bu dort tarihî sımaya «şereflcrıle mütenasib» birer mezar hazırlanması işini üç genc subaya verdi. Yalnız, bu işin «son derece mahrerriD mahiyette olduğunu da onlara sık) sıkıya tenbih etti. Şımdi bu üç subay müşkül bir meseleyle karşılaşmışlardı: Bu m » hur sımalan gizli bır şekilde gommek kolay iş değildi. Evvelâ ele iki krah aldılar. Subaylardan biri «Madem bunlar Hohenzollern hanedanından, o halde bu ailenin mulkü olan oir yere gömmeli,» diyordu. Fakat, batı işgal bölgesinde Hohenzollern hanedanına aid topu topu iki yer bulabildiler. Bunlardan biri Fransız bölaesindeydi ve KIŞİD olarak kullanılıyordu. Boyle biı yerde gizli mezar kazmak kabil değildi. İkincisi de gene Fransız bölgesindeydi. Vakıâ oradaki arazı ve bınalardan Fransız ordusunca butün tavsiyesine rağmen ikinci cephenın Balkanlarda değil de Batı Avrupada açılmasını pek şiddetli bir şekilde tenkid ediyordu: « Almanlartn en kuvvetlimüdafaa hattına: Batı surlarına hücum ettiniz. Omaha sahillerinde kac bin kişılik bir kavıb verdiniz .hatırlarsmız. Bütün bunlara hiç lüzum yoktu. En büyük darbeyi Italyadan indirebileceğiniz halde, bilâkis oradan kuvvet alıp Batı Avrupada harcadınız.» G«ne eski Yugoslav Kralma göre, ihtimal Rus propagandası yüzünden, Almanların Balkanlarda tazla kuvvetli olduğu zannedilmış, Yugoslav milletinin hürriyete kavuşmak için ne derece canla basla çalışacağı da akla getırilmemiştir. ikinci hata da Mihailoviç'in gayretlerini lâyıkile takdir edememekten ileri gelmiştır. Kendisine az yar dım edilmiş, büyük ışlcr başarması istenilmiştir. « Ingilizlerden kaçak olarak bir sandık el bombası, yahud bir makinehtüfek veya yarım düzüne mavzer alır, buna mukabil meselâ bir demiryolunu uçurmak talebi karşısında kalırdı. Mıhaıloviç ekseriya Almanlardan ele geçırdıği silâhlarla çarpışmıştır.» Diğer taraftan, Tito, Hitler, Rusyaya taarruza geçtikten sonra, yani Yugoslavyanm işgalinden aylarca sonra ortaya çıkmıştır. Fakat Ingilizler Mihailoviç'in sarfettiği gayretleri takdir edemiyerek ona az, Tito'ya çok miktarda yardıma başlamışlardır. Kraldan ayrılırken kendisile bundan sonraki mülâkatımı Belgradda yapmayı temenni ettim. Teşekkür etti ve son söz olarak şunları söyledi: n Memleketimin top.'akları zengin, ahalısı çahşkandır. Yugoslavlarm bütün ihtiyacları sulh ve hürriyettir.» «Extra'dan» Eski Yugoslav Rralı Piyer memleketine dönmek istiyor başına geçer misiniz?» diye sordum. « Allah saklasın!» dedi. «Siyasetten nefret ediyorum.» Yalnız, bir kere ıçm yapılacak bir seçimi denemek istiyor: O da, Yugoslavlar Tıendisini Kral olarak istiyorlar mı, istemiyorlar mı, bunu anlamak için. « Yugoslavyayı komünist Tito'nun per.çesinden kurtarmak için o şerait altında yapılabilecek bir şey var mıydı?» diye sordum. Kral başını salladı. Vaziyet o şekli aldıktan sonra hiç bir çare bulunmadığma kanidi. Çünkü bütün kabahat Tahran konferansmda idi. Ona göre, Batı müttefikleri iki hata yapmışlardır: Bunlardan biri ikinci cepheyi, Italyadan Adriyatiğe doğru, yani «Balkanlarm can alacak noktasına» karşı açacak yerde Fransadan açmak; ikincisi de Draja Mihailoviç'i yüzüstü bırakıp tek mukavemet hareketi olarak Tito kuvvetlerini tanımak. Son temenni Eski Yugoslav Kralı, ChurchilTin (Reader's Digest'ten) Artvinde kar Artvin 6 (a.a.) Şehrimizde en yaşlı ihtiyarlarm bile görmedikleri mevsimsiz bir kış hüküm sürmektedir. Bir haftadanberi yağan yağmur dün gece kar halinde düşmeye başlamıştu. Suhunet geceleri sıfırın altında üçe kadar düşmüş, evlerdı? sobalar yeniden kurulmuştur. Kışın mevsimsiz avdeti bağ ve bahçe sa» hiblerinde haklı bir heyecan yaratmıştır. Diğer taraftan bir hafta evvel açılmış olan Kars Hopa Artvin yolu yeniden kapanma tebükesine maruzdur.