Katalog

24 Haziran 1950 ATIRALARI NDSOR DUKU nüfi Memleketten ayrılmak, tahtı terketmekten acı geldi $ehir =haber!eri Emekliye sevkedilen kaptanlar f 1 GÖRÜŞLER 1 ' DtJŞÜ^CELER j |HEM NALINA MIHINA Okuyucunun istediği yazı Yazan: Refah faciasındaki ihmaller 35 ~ Güzel, düzgün yeni harflerle yazılmış satırlann intizamından bu Tîadyoda millete hitaben verdi Monckton da yanımıza geldi. Hep harflerle yetişen nesilden bir genc ğim nutka şöyle devam ettim: beraber, kadeh kaldırarak vedaiaşolacağını tahmin ettiğim bir oku«Bir iki saat evvel, Kral ve İm tık. Ondan sonra ben Walter'le beyucudan aldığım mektubta benparator olarak, son vazifemi yap raber Porthsmouth'a gitmek üzere den ideEÜzm hakkında bir yazı istım. Şu anda yerime kardeşim kalktım. Denizyollan İdarcsile eski kap teniliyordu. Ne tuhaftır ki her gün York Dükü geçmiştir ve her şeyAJTJIŞ sahnesi tanlar arasında ihtilâf başgöster kullandığımız bir çok kelimeler üden ev\ el kendisine bi'at etmek isSanki Balmoral'a, Sandringham'a diği belirtiliyor zerinde durup düşünecek olursak terim. Bu vazifemi bütün kalbimle veya daima gittiğim başka bir yeo kolaylıkla kullandığımız kelimeifa ediyorum. re gidiyormuşum gibi, kardeşlerim Oğrendiğimize göre, Denizyollan aynı «Beni tahttan feragate mecbur gene kapıya kadar geldiler. Yalnız, İdaresi eski kaptanlarını tekaüde lerin mâna ve mefhumuna kolaylıkla varamadığımızı görürüz. eden sebebleri hepiniz biliyorsu bu sefer bir fark vardı: Bertie'ye, sevketmeğe başlamıştır. İlk olarak nuz. Yalnız size şunu söylemek is Kralın bir tebaası sıfatile, eğilerek Aziz Derya kaptan ile Giresunun Meselâ okuyucunun zihninin bihakkın takıldığı idealizm kelimes; terim ki, bu kararı verirken, vak selâm verdim. süvarisi büyük Seyfi kaptan emek gibi. Bu yabancı kelimeyi ve onun tile Wales Prensi olarak, sonra da En küçük kardeşim George da liye ayrılmışlardır. Aziz kaptan haKral sıfatile, yirmi beş senedenberi başını salhyor, heyecanla: «Kabıl tırlarda olduğu gibi, kendisine teklif ailesinden olan ideal, idealist kelimelerini her gün söyler dururuz hizmet etmek istediğün memleke değil! Olamaz!» diyordu. edilen Samsun süvariliğini kabul Onu bir zamanlar tercüme etmek timin menfaatlerini unutmuş değiFakat olmuştu işte. Olmuş, bit etmemiştir. Samsun süvariliğini ka için arabçanın fikir kelimesinden lim. bul etmiyen Savarona kaptanı Fa bizce pek maruf olan bir şekle uymişti. «Fakat, Kral olarak üzerime düGeceyansından biraz sonra Wal ruk, Giresun süvariliğine tayin e durarak mefkure diye bir kelime şen ağır mesuliyet yükünü taşıyater Monckton'la beraber yola ko dilmiştir. ortaya atıldı. Nereden çüctı bilbilmeme ve vazifelerimi istediğün yulduk. Beni Fransaya götürecek Söylendiğine göre eski kaptan miyorum; her halde Arabın asıl şekilde yapabilmeme, sevdiğün kaolan muhrib çoktan hazırdı. Onan larla idare arasında, küçük de olsa, kamusunda böyle bir kelime budının desteği olmaksızın imkân için, otomobili hızla sürüyorduk. bir ihtilâf başgöstermiştir. İdarenin lamadım. Sonra bu arabça kelime görmediğimi söylersem bana inaOtomobile bininceye kadar, ne ileri gelenlerile eski kaptanlar ara yerine türkçe ülkü kelimesi kullanın. reye gittiğimin farkında değil gi sında görüşmeler olduğu ileri sü nılmağa başladı; ve ondan ci ilâ«Şunu da bilmenizi Isterim ki, vesile ideahste ülkücü ve idealizmc kararımı yalnız ve yalnız ben ken biydim. Yalnız, maiyetimdekilerden rülmektedir. ülkücülük demek pek kolay olabirinin tavsiyesi üzerine, Zürich'dim verdim. Esasen, bu, tamamile bilirdi ama gene ideal, idealist sözteki bir otele telefon ettirip yer kendi başıma karar vermem lâzım Lise olgunluk imtihanlan lerini daha çok işitiyoruz. ayırtmıştım. gelen bir meseleydi. bugün başhyacak Mektubda hangi idealizmin isteFakat, Şato köşkünden çıkmadan «Meseleye benden sonra en yaLise bltirme imtihanlan sona erdigin nildiği tasrih edilmemiş olduğunu kın alâkası olan kimse, beni bu ka evvel Wallis'e telefon edip plânımı den, bugünden itibaren muvaffak o'.anfırsat bilerek burada başlıca güzei rarımdan vazgeçirmek için son da anlattım. Wallis otelde rahat ede lar olgunluk iırtihanına gıreceklerdir. miyeceğimi, hakkımda kopan fır Bugün edebiyattan kompozisyon imti sanatlardaki ideal tâbirinden alınıp kikaya kadar çalışmıştır. sonradan bunlardan idealist ve ıdc«Hayaümın en mühim hareketi tınanm bir an peşimi bırakmıyaca hanı yapılacak ve imtihanlar*26. 28. 30 haziranda sona ereccktir. Aldığımız alizm şeklinde türeyen mefhumlar olan bu karan verirken bir tek şey ğını hatırlattı. Sonra, biz Krallık köşkünde ye malumata göre lise bitirme imtihanlan hakkında bir yazı istenildiği mâdüşünrnüşümdür ki o da, sonunda pek memnuniyet verici bir şekilde ©1mek yerken Walter Monckton'a te m<imıştır. Bir l.sede bitirme imtihan nasmı çıkardım. Zaten felsefedeki herkes için en hayırlı olacak hal lefon etmi}, her ikimizin de şahsî larına giren 230 öğrenciden ancak 38 i idealizmin böyle gündelik gazete çaresidir. dostlan olan Baron ve Barones muvaffak olmuş mütebakisl çejidli sütunları yeri olmadığı gibi bu âYeni Kralın blr üstünlüğü cizin de o mânada söyliyeceği çok beni derslerden ikmale kalmışlardır. cKaranmı vermekte kolaylaştı Eugene de Rothschild'lerin Viyana civannda Enzesfeld'deki Ankara ve İstanbul Üniversite şey yoktur. ran şey, kardeşimin yerimi lâyıkile İdeal ve idealist diye bu kelimeleri Rektörlerinin görüşmesi dolduracak olmasıdır. Memleketüı şatolanna davet ettiklerini bildııleri nasıl ve hangi mânalarda umumî işlerini yakından bibnesi miş. Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Evleninceye kadar beklemeyle Dr. Hikmet Birant, dün, İstanbul Üni. kullanıyoruz? Şunu hemen iddia ve bu işleri başaracak meziyetlere geçecek günler zarfında başımı din yersitesir.e giderek Rektör Ord. Prof. edebilirim ki alelâde konuşmalansahib bulunması İmparatorluğun Ömer Celâl Sarçı makamında ziyaret hayat ve terakkisine fasıla veya lemek imkânını bulacağımı düşii etmiş ve kendısile b!r müddet gorüş. mızda söylediğimiz bu sözlerden nünce, ayrılığın beni korkutan a müsrür. güzel sanatlardaki ve felsefedeki zarar vermeksizüı derhal vazifemi Profesör Ömer Celâl Sarç, milletve mânalarını pek az defa kasdede devir almasına imkân verecektir. cısı biraz hafifledi. Aşkın zaferi klli seçilemiyen bazı zevatın, tekrar Üni riz. Güzel sanatlarda ideal mefhu«Bundan başka, onda bir çokversiteye kabul olunmaları hususunda larınızın mazhar bulunduğu ve be Berrak bir kış gecesiydi. Talihi müracaatte bulundukları yolunda çıi'an mu oldukça uzun tetkiklerden geçnim maalesef şimdiye kadar mah miz varmış ki yolumuzu sis kap haberler etrafır.da. bir «rkadajinnza miş bir bahistir. Güzel sanatta bir ideal edinebilmek için bediî ve rum kaldığım bir hususiyet daha lamadı. Otomobilde giderken Wal $un!arı söylemiştir: ter'le muhtelif mevzulâr üzerinde • Ünivers:temize bildiğime göre fikrî çalı§mamız, yani «estetik idevar ki o da evbark ve çolukçocuk konuştuk. Buhranh günlerin o ger bugüne kadar herhangi bir mürscaat alizasyon» esnasında his azamız sahibi olmasıdır. olmamıştır. Olduğu t3kdirde, kanııniar vasıtasile teker teker aldığımız gin havası geride kalmıştı. «Geçirdiğim şu müşkül gflnlerve usulü dairesinde tetkik edilecekintıbaları hemen aynen ve tama12 aralık 1936 sabahı saat ikido tir.» de annem ve diğer ailemiz efradı men saklamayız. Bu intıbalardan bana kuvvet vermişler, Bakanlar «Fury» sefinei hümayunu sessiz Şehir Tiyatrosu talimatnamesi bir kısmını ihmal ve hattâ büsbüsadasız ve tek başına Portsmouth ve bilhassa Başbakan Mr. Bai f»vin İç işleri Bakanhğı Şehir Tiyatrofu talimatnamesinin yenidon tetkikile bazı tün terkederiz ve ancak saklaUıde bana karşı daima yakınlık gös limanından sulara açıldı... İngiltere kıyılarınm gittikçe göz janhşhk ve haksızhkların g.derilme ğımız intıbaları birbirile telıf ettermişlerdir. Benimle gerek Basini Şehir Meclisinden istem şt:r. Fakat kanlar, gerekse Parlâmento arasın den kaybolduğunu gördükçe içimi Meelis müddctini ikmal etmiş o'.duğun. meğe çalışırız. İşte sanatkâr olmıda hiç bir ihtilâf çıkmamıştır. E bir alay hisler ve heyecanlar kap dan bu talebi tetk ke vakit buiamamış yan insanın yapacağı terkib budur. Fakat sanatkâr bu telif ve bazan sasen, babamdan aldığım terbiye ladı. ve bunu yeni Meclise bırakmıjtır. tecrid hâdisesini o Kadar ileri deTahtı terkedişim bana her ne kaile büyümüş olmam benim böyle Bugün limaııımıza gelecek receye götürür ve o intıbalar mecdar acı geldiyse de, memleketten bir vaziyete imkân vermeme müİngiliz muhribleri muasına tecrübelerden edindiği liayrılmak benim için ondan daha said değildi. Limanımıza bugün Deniz Albayı L. kirlerden öyle bir renk verir vp acı oldu. Kalbim sizlerle berabeı G. Durlacker'ln komutasında üçüncü Artık kendimi tamamile başıma İngiliz Destroyer Filotülası gelecektir. muhayyelesinden öyle şeyler ilâvp «Gerek Wales Prensi iken, ge«Armado», eder ki muhayyelede doğan mef rek tahtta bulunduğum müddetçe, buyruk hissediyor, arkada kalan Filoda «Saintes», «Vigo», bulunmakta• Gravelines» destroyerleri hum, şekil veya ses Ueıkesin bildimilletin her sınıf halkı tarafmdan köprülerin kapandığını görür gibi dır. Gelen gemilerde 60 subay ve 900 ğinden, görclüğünden, ve duyduğun ve İmparatorluğun her gittiğün ve oluyordum. mürettebat bulunmaktadır. Gemiler Yalnız, emin olduğum bir şey limanımızda 29 hazirana kadar kala dan büsbütün başka bir şey oluı ya bulunduğum yerinde son derecaklardır. Bugün 16 da gemilerde blr ve işte bu idealdir. Bu mânada idece büyük bir iyi kalblilikle karşı vardı: basın konferansı yapılacaktır. al güzellik, ideal vücud dediğimİ7 Aşk, siyaset icablarına galebe laştım. Bundan dolayı çok medyun Ingihz muhribleri yüzücülerile İstan zaman anlamak istediğimiz mâna ve müteşekkirim. bul Yüzme thtisas Kulübü arasında tecrübe yolile yani daha açıkças! 26 haziran pazartesi günü saat 17 de tatbikatta geçemiyeceğimiz bir hu«Artık resmî sıfatlanmı tamami SON Ortaköyde Lldo havuzunda yüzme ve le terkediyor ye üzerimdeki yükü su topu musabakası yapılacaktır. Sey dudun ötesindeki eşja, şekil ve bırakıyorum. İhtimal ki doğup büTekstil Sanayil İşçileri retmek istiyenlerden duhuliye alınmı manzaralarıdır. İşte güzel sanat yüdüğüm memlekete uzun müdyacaktır. mefhumundan alınan bu ideal kesendikasının bir müracaati det dönemiyeceğim, fakat İngiliz limesi ahlâkî ve zihnî faaliyetiere Selimiye kışlası hakkındaki İstanbul Takıtil Sanayii İsçllert milletinin ve İmparatorluğunun bü Sendlkası Cumhur Ba^kanı Celâl Bade tatbik olunur. Meselâ bütün biı haber tün hâdiselerini derüı bir alâkayla yara, Başbakan Adnan Menderese ve Selimiye kıslasının verem hastanesi ömür boyunca hiç yalan söytakib edeceğim ve eğer ileride bir Çalıçma Bakanı H&san Polatkana bir haline sokulacağı rivayetleri etrafmda lememek bir ahlâkî idealdir. Yatelgraf çekerek, mensucat sanayiinde İstanbul Sağlık ve Sosyal Yardım gün Krala hizmetim dokunabilehud alelâde fayda düşünceleri ile cek olursa emrüıe daima hanr bu hüküm süren krlz dolayısile ijsizlerln Müdürü Dr. Faik Yargıcı. bir arkada dolu dar çerçeveli bir hayat yerilayısının gittikçe arttığını, aç ve p« sımıza sunları soylemiştir: lunacağım. risan dolaşan binlere» ijçl namına bu • Ankaradan verilen bu haberi ne geniş düşünceli, yüksek fikirli «Arük yeni bir Kralımu var. h«lin adlen önlenmeslni ehemmiyeüe gazetelerde okudum. B;ze intikal et bir hayat ideal bir hayattır. Fakat Kendisine ve siz milletine bütün rlc» vtmektedlrler. gerek güzel sanatlarda gerek alelmls bir emir ve malumat yoktur.» kalbimle saadet ve refah temenni Prof. Prost'un konferansı âde hayattaki idealler hazır ve heederim. Hepiniz hojça kalın. AllaŞehlrciük Mütehassısı Profesör Prost. men elde edilir bir şey değildir BİOPS1 • dün saat 17.30 da, İstanbul Teknik Belki o ancak kendisine gözler dihıma emanettü Kralım.» Üniversitesi Mimarlık Fakültesinde Lâboratuarı Annem ve kardeşlerim nutku »İstanbulun tmar Plânı» hakkında alâ kilmiş olan bir hedeftir. İşte bu heWindsor'daki Krallık köşkünden Doç. Dr. BEDREDDİN PARS ka ile takib edilen fransızca bir kon defa göz dikip yürüyen insanlara dinlemişlerdi. Oraya döndüğum zaAnadolu ve İstanbuldan ferans vermiştir. Prof. Prost. İstanbul sehrinln Cumhuriyetten evvelki devirman hissettim ki, aramızda mevgönderilen Materyele 24 saat lerdekl vaziyetinden başhyarak bucud gerginlik kısmen dağılmıştı. zarfında preparatı ile birlikte güne kadar yapılan isler ve şimdi yaAnnera daha geç kalamazdı, kızcevab verilir. Parçanın alkolpılması lâzım gelen isler hakında geni; kardeşim Mary'yle beraber evvelâ de gönderilmesi. Nişantaşı izahat vermistir. o gitti. Vali Konağı karşısı İpekman Profesör, bundan sonra, Istanbul jehrinln krokileri üzerinde de durduktan Ben kardeşlerimle beraber bir apartımanı numara 1 sonrm, jehrln en büyük ihtiyacının müddet daha kaldım. Sonra Waiter • Telefon: 82371 ^ B H llman ve yeraltı tüneli olduğunu sözlerine ilâve etmiştir. T e k M•t i n efah faciasında, llgili makamlann ihmal ve kayıdsızlığmın mühim zahür eden tavırlarından çok kere ve meşum bir rol oynadığı muhakbütün cemiyetın faydalandığını u kaktır. Geminin ve bilhassa içinnutmağa hakkımız yoktur. Büıa deki denizaltıcılarüe havacüarın enaleyh realist siyasetlerine devam emniyet ve selâmeti için hemen edenlerin, acımağa ve hattâ bazan hemen hiç bir tedbir alınmamıştır. istihfaf a lâym gördüğümüz bu sa Facianın vukuundan sonra, C. yısı az insanları «Sen delisin, hem H. Partisi Meclis Grupunda açılaıı idealist ve onların bu gidişine do sert yeşil yapraklar arasında alev de mağrur ve muzir bir delisin» hafi müzakere sırasında o zamanki idealizm diyorlar. Maamafih bu damlalan gibi çiçeklerle süslenmış diye cemiyetin işinden daima u Millî Müdafaa Bakanının verdiği tariflerden almarak umumî kıymet iki nar ağacı görür. Fakat bu ideal zavallı izahatı asla unutamıyacazak tutacak yerde onlardan en itibarile yüksek vasıfta olan eşya değil, belki ihtirası ile istenilen ğım. O zat. bu kafileyi evvelâ Samünasib surette istifade yolunu ya da dilde ideal ismini vermek (reve) şeye erişmekten ibarettir. varona yatile göndermeği düşünaramaları hikmeti hükumet dedikabildir. Bu yüzden en iyi mânası Baharda, yazda, güzde, kışta hiç dük, diyordu. Sonradan her neçiçekleri ile donanrruş ğimiz kuvvet ve fazilete sahib o dense vazgeçmişler. Fakat Savarona na olarak bazı eşyaya da ıdîal sı sönmiyen lan devlet ricalinin kârıdır. gibi mükemmel ve süratli bir yatla fatı veriliyor ve hattâ bu ısimler bir nar ağacı istemek, işte aşılamıgöndermeği düşünüp de Türk gepatent altına bile alınıyor: İdeal yan hududun ötesindeki ideal buaskısı, İdeal korsesi gibi. Bu kuru dur. Bu kelimeler ve onların ifade milerinin en kötülerinden ve basözlerden sonra ideal, idealist keŞimdi siyasette, içtimaiyatta ide ettiği mefhumlar hakkında şu sa kımsızlanndan bir şileple gönderlimelerinin kullanışlarından istid al ve realist mukabili idealist ke tırları yazarken Faust'da Mephisto mek ve Refah battıktan sonra da lâl ettiğimiz pratik mânalarını izah limelerinin pek sık kullanıldığını ile bir genc talebe arasındaki ko Savaronayı bu kafilenin nakline edebilmek için müşahede şeklinde hatırlamalıyız. Siyasette idealistlik, nuşma pasajmı ve aynı zamanda tahsis etmeği düşündiik demek, bir bir kaç misal vermeyi düşünüyo yani siyasi idealizm, bilmem ama, Goethe'nin başka bir yerde söyle intakı hak, yani Allah söyletti nevinden bir itiraf. bir müdafaa değil, rum: daima aşikâr bir hüsran (hüsranı diği şu sözü hatırladım. Goethe Çok sene evvel Pariste bir oto mübin) ile neticelenen bir yoldur. der ki, «Ne yazıb ki kelimijer in bilâkis bir kendi kendilerini ilhambüsün sahanlığında sporcu olduğu Halbuki bazılarına göre siyasette sanlar için sadece bir vasıtadan dı. anlaşılan bir genc o sırada otobü muvaffak olanlar, hep realistler, ibarettir. Yoksa insan çok kere bir Değerll genclerden mürekkeb o» sün arkasından geçen hakikaten yani işi olduğu gibi görüp ideal şeyi ifade etmekten ziyade onu dü lan bu kafile, daha süratli ve bilgüzel bir motosikleti arkadaşına okyanusuna dalmıyanlardır. İşte şünür ve bilir». hassa tahlisiye vasıtalan daha mügöstererek, «işte benim rüyam siyasette Mephisto ile genc bir talebe a kemmel bir gemi ile gönderilebilirbu yolda yürüyenleri C'est mon reve» demişti. (Burad? siyasetin yalnız realist tarafını rasmdaki konuşmanın bir parçası di. Fakat asıl büyük ihmal ve kafransızca rüya kelimesi ihtiras ile görenler bazan istihfaf ile, bazan şöyle cereyan eder: yıdsızlık, Refahın bu işe tahsisinistenilen şey demektir). Arkadaşı da merhamet ile karşılarlar. İstiho Mephisto Velhasıl söziere iyi den ziyade, gemideki cankurtaran da, «Demek senin idealin bu» di fafı bilmem ama, siyasette idealizm yapışınız. Ancak o vakit. yakinî filikalarının azlığı ve harabhğı her yecek olrlu. Birinci genc derhal diye tutturanların haline merha bilgi mâbedine en emin kapıdan denizcinin gözüne battığı halde, «Hayır idealim yalnız yerde yürü met edenlere çok rastgelmişimdir. girersiniz. bunların düzenlenmemesi ve tayen motosiklet değil, hem yerde yü Tam bir adaletin en kısa zamanda gemiye Talebe Fakat sözün arkasın mamlanmaması, nihayet rüyen. hem denizde yüzen, hem de tevzi edilmesini, vergilerin tam bir da bir de fikir bulunmalıdır. beheri bir kaç yüz liraya mal olahavada uçan bir motördür.» dedi içtimai adalet dairesinde tarholunMephisto Pek doğru! Bunun cak dört tane sal yaptırılıp verilDemek ki bu genc de ideali pra masını, şehirlerde kapılaruı açık için o kadar çok üzülmemek ge memesi idi. tik kıymetler bakımından anlıyor bırakılarak yatılacak kadar, kır rektir; çünkü neredeki fikirler, Harb zamanında, bütün gemiledu. Sonra diğer bir gün iki arka larda başta altın dolu tepsile ge mefhumlar eksilirse orada onların lere müteaddid sal veriliyordu. daş bir feylesoftan bahsederken bi zilecek kadar asayişin hüküm sür yerini tam vaktinde bir keiime tu Çünkü torpillenen veya mayüıe risi «Canım şu Berkeley'i bırak, o mesini, bir siyasî partinin iktidara tar.» çarpan bir geminin süratle alabura idealisttir» diyince onlan dinliyen gelmeden evvel ettiği vaidlerin hep Acaba ideal ve idealist kelimeleri olup filikaların indirilmesine vakit bir diğeri ki o vakitler İstanbulda sinin tamamile yerine getirilmesini de böyle sadece olmıyan mefhum kalmadan batması, filikaların infiverilebilen en mutena kadm tahsili ve nihayet binbir ihtirasın zebunu lann yerini tutan kelimelerden mi lâk tesirile harab olması, fırtuıalı ni almış bir hanımefendi idi «A olan şu beşer kütlesile meskun o dfr diye düşündüm. Fakat aynı za bir havada yaralanarak bir tarafuıa man anlamadım, idealistlik fena lan arz parçalarında ütopik bir ha manda biliyordum ki, Mephisto batan gemideki filikaların mayna bir şey mi?» diye sormuştu. İşte yat ve bir memleketin vücudünü genc talebeyi ilimlerin boşluğuna edilememesi gibi haller karşısında, onun kasdettiği idealistlik siyaset istiyen siyasî idealistlere acıyarak kandırmak için uğraştığı sırada bu bu sallar kolayca denize atılarak te, ahlâktaki idealizm idi, felse bakanlar elbette çoktur. Yalnız bu sözleri genc talebenin hakikat ve bir hayli can kurtarılıyordn. Refafedeki değil. İdeal kelimesi idea rada bir noktaya dikkat etmek lâ an'ane ve kültüre karşı idealistçe ha bu sallann İstanbuldan verilmelizm ve idealist kelimelerinden da zımdır. Bu sınıf insanlara istediği gösterdiği şiddetli arzuyu kırmak mesi, İskenderiye veya Port Saidha sık ve daha teklifsizce kullan: miz kadar acıyarak bakalım; fakat için sırf haince bif riyakârlıkla den İngiltereye hareket ederek bir lır. Bazısı der ki «Benim idealim onların bu idealist düşünüşleri söylemiştir. İşte bundan dolayı te İngiliz gemisine yetişmek Için aceevimin bahçesinde çiçek açacak bir yalnız sözde kalmaz da hiç olmazsa miz ve idealist gencler önlerine çı lc edilerek kafile komutanının ve nar ağacıdır». Halbuki bu asıl mâ kendi fiillerine ve belki de etraf kıp onları azim ile ve fedakârhkla gemi süvarisinin telefonla tazyik nada ideal değildir; çünkü yarın, larındaki mahdud dairede yaşıyan tuttuklan ahlâki, ilmî ve fikrî edilerek sal yaptırmalarına vakit öbürgün velhasıl günün birinde bu bir kaç kişinin tavır ve hareketle ideal yolundan alıkoymak istiyen bırakılmaması yüzündendir ki bu zat evinin hem yan penceresinden, rine de sirayet edince o ideaiist leri daima bir Mephisto, bir şeytan facia. 167 Türk gencinin ölümüne mal olmuştur. Sallar olsaydı, o hem arka penceresinden bakarken aüşünüşün fedakârlık çeklinde te şeklinde görmeğe alışmalıdırlar. genrlprin hepsi kurtulurdu. O zaman İstanbul mebusu olarak iştirak ettiğim parti grupu müzakcrelerinde Befah şilepine bir kaç tane sal verilmemiş olmasını şiddetle tcnkid ettiğim zaman, o zamanki Millî Müdafaa vekili verecek cevab bulamıyarak akçamüstü istifasmı vermigti. Fakat tek parti rejimi, mcbuslaruı tenkid ve hücumları karşısında bir vekilin çekilmesini kabul etmediği için, bu zata istifasını geri aldırtmıştı. A. ADNAN ADIVAR UNUN MEVZULARJ Kendimixi harice tamtma dairesi Yazan: Refik Ahmed Sevengil i KANUNLARIMIZ Edib Kemal Ergin 1949 senesi metinleri satışa çıkanlmıştır. Saüş yeri: Hilmi Kitabevi Ankara Caddesi, İstanbul. Nicaragua'nın Puerto . Cabezas 1!manında üç denizcimizin öldürülmesile neticelenen hâdisede suçları sabit olan Niearagua'lı erlerden dördü, 12. 8, 4 ve 1 yıl hapse mahkum edilmişlerdir. Bunlar aynı zamanda «serefsiz. sıfatile ordudan da tardedilmişlerdir. Perihan adındaki gene memurenin esrarlı ölüm hâdisesinin tahkikatına devam olunınaktadır. Bu arada, genc kızın bütün yaptığı işleri günü gününe yazdıjı bir de hatıra defteri ele geçmiştir. Bu defter üzerinde tetkikat yapılacaktır. Nicaragua'da denizcilerimizi öldürenler mahkum oldular Perihanm ölümü hâdisesi DEVLET TIYÂTROSU OPERA Böiümü Cumhur Başkanlığı Filârmonik Orkestrası iştirakile 25 haziran pazar gününden itibaren ELEN DEVLET OPERASI Primadonnası MEŞHUR SOPRANO ZOİ VLAHOPOULOU nun iştirakile HAFTASI Ç1KT1 RÂDY0 r Demokrat Parti Suadiye ocajı yararına bu aksam Suadiye Plâj agzinosunda sabaha kadar devam edecek bir eğlence tertib edilmiştlr. Bu eğlenceye Münir Nureddin Selçuk ve tanınmış opera artisleri de iştirak edeceklerdir. Suadiye Plâj gazinosunda eğlence Küçük Haberler ^ Mme. Mme. BUTTERFLY BUTTERFLY OPERASINl Operaaını temsil edecektir. 27 HAZİRAN SALI AKŞAMI SAAT 21,30 da îstanbul Üniversitesi gençliğinin arzusu üzerine Soprano AYHAN ALNAR • DEVLET Denizyollarının Ankars vapuru saat 12 de Batı Akdeniı seferlne, tamir ve tadili ikmal edilen İstanbul vapunı da yarm saat lf te Dofugüney Akdeniı hattına hareket edecektlr. * SAĞLIK ve Sosyal Yardıra Mü«Jürlügü. esıafla, «ucuları, bu arada tvlere su dağıtan aakalan sıhhî blr muayeneden geçtrmege. karar vermiştir. + TİCARET «emileri zabıtanının ehliyet vesikalarile gemicilerin tayfa cüzdanlarını, sefer esnasında yanlarında bulundurmaları kendilerine tebliğ edilmlştir. Bundan böyle vesikaiarı yanlarında bulunmıyan zahitan ve mürettebat seferden ahkonacaklardır. 5 inci sayısı gene fevka'.âde bir kapak ve çok zengin münderecatla intişar etti. Semiha Coşar niçin yalnızlığı seviyor? jf Lutfi Güneriyi ^önnek istiyor musunuz? jf Zehra Bilirin heyecanlı şakaIan ir Bestekâr Cevdet ÇağIayı anlatıyoruz ^ Kısa dalga diinya istasyonlan ^ Kulağımıza gelen haberler ^ Celâl Bavara aid tarihî bir resim + Spikerlik sanatı jç Dinlediğiniz şarkılar. YALNIZ BİR DEFA İÇİÜ OYNAYACAKTIR. 28 Haziran Çarsamba saat 21,30 CAVALLERİA RUSTİCANA yerine büvük özel protrram. Aynı gece Üniversite gençliği serefine P A L Y A Ç O Operasmda Z O Î V L A H O P O U L O U (NEDA) lolünii oymyacaktır Bılet'er her jnin saat 9 dan 20 ve kadar Şehir Dram Tivatresunda, 20,15 tpn " i r a Açıkhava Tiyatrosunda satthr, Telefon: 42157. RAMAZAN 8 CUMARTESİ S V. ] 5.28 13.16 17.17 20.45 22.48 3.10 E. | 8.45 4.31: 8.32 lJÖÖ 2.04 6.24 Ankara ve İstanbul radyolarımn bir hafialık mufassal programları 52 sahife 30 Kurus Çıkan sayılan isteyiniz. Sipariş adresi: İst. Ankara Cad. No. 37. Basm ve Yayın Umum Müdür vazifenin yapıhş şekil, vasıta ve lüğünan lâğvedileceğine, vazifesi imkânlan çeşidlidir. Yabancı dilnin Dış İşleri Bakanlığma verilece lerde neşriyat bu işin başında gelir. ğine dair bazı haberler çıkıyor. Za Zaman zaman memleketimize geten, bu dairenin adından mı nedir, len ecneoi siyaset ve fikir adamötec'pnberi vazifesi matbuatı idare lan, Türkiyenin cografyasını, tarietmekten ibaret zannedilir; matbu hini, sanat ve ilim hayatım öğren*t serbest bir rejime tâbi olduğuna mek için müracaat edilecek yabangöre bu dairenin yapacak işi kal cı dilde kitab anyorlar. Onlar istemadığı yolunda mütalealar da vakit mese bile bizim bu vazifeyi görvakit ileriye sürülür. mek üzere yabancı dillerde hazırBen, kaç yıldır, zaman zaman bu lanmış, iyi kâğıda basılmış, resimli, mevzuda yazı yazmağa, söz söyle temiz ve güzel kitabları memlekemeğe zaruret hissederim; Basın timizde ve kendi memleketlerinde Yayuı Umum Müdürlüğüne yeni yabancı fikir ve siyaset adamlarışekil verilmesi gibi laflar ortaya nın, gazetecilerin, hocaların ve uçıktıkça da dava gürültüye gide mumiyetle teşekkül ve cemiyetlern Basın Yayın ve Turizm Umum alayına gemi ile telsiz irtibatı tesis cek diye üzülürüm. Şu günlerde bir eline ulaştırmamız kendi menfaatikere daha açıklamakta fayda var miz icabıdır. Yabancı memleketler Müdürlüğünün memleketimizi dı otıncsi emredilmiş olsaydı, Refahın dır, Basm Yayın Umum Müdür de geniş kütleye dağıülacak, az söz, şanya tanıtmak için kullanmakta bir kazaya uğradığı vaktinde anlalüğünün son teşkilât kanununa gö çok resim ve temiz baskı halinde olduğu vasıtalardan biri de filmler şılarak önce bir keşif uçağı gönderre hahikaten matbuatm idaresinde vücude getirilmis ikişer, üçer yap yaptınp ecnebi memleketler sine mek suretile geminin torpillendiği büyük bu rolü kalmamışbr bu sa raktan ibaret zarif ve sevimli el malarında göstertmektir. Bu saha mevki, hattâ gemi batmadan evvel, hadaki vazifesi matbuat mensubla ilânları hazırlamanuz da ayrıca lâ daki çalışmaların bir zamandanbe ta;.in edilir ve denizde 24 saat kari yeni baştan düzenlenip iyileşti labilen 100 genc de kurtanlabilirdi. nnm vazifelerini kolaylaştıncı ted zımdır. rilmekte olduğunu memnunlukla Muhriblerimizdcn birinin gemiye birler almaktan ve sicillerini tutrefakat etmesi de kabildi. Fakat maktan ibarettir; fakat teşkilât ka Basın Yayın ve Turizm Umum kaydetmek isteriz. ' nunu bu daireye iç basınla meş Müdürlüğü bu aralık bu işin birinBasın ve Yayın Umum Müdürlü Tlirkiye tarafsız olduğu için böyle gul olmaktan başka çok mühim va ci kısmını ele almış bulunuyordu; ğü bütçesinde yabancı dillerde neş bir fefakat yapmağa salâhiyeti olzifeler vermiştir; bizim Basm Ya Türkiyeyi tanıtmak için bastmla riyat yapılması ve filmler hazırla madığı, bilmem kim tarafından ileyın ve Turizm Umum Müdürlüğü, cak kitablann ihtiva edecekleri tılması için konulmuş tahsisat var ri sürülmüş üni;. Bu iddia doğru başka memleketlerdeki propaganda mevzulâr ve hangi dillerde intişar dır; fakat kâfi değildir. Yeni kısa olarak kabul edilse dahi, kafileyi bakanhğının tohumudur, nüvesidir, etmeleri lâzım geleceği hususunda dalga istasyonunun işletilebilmesi bir veya iki muhribimizle, yahud kaynağıdır. Hükumet teşkilâtı için bir program hazırlamp hazırlanma için yeniden ödenek verilmesi lâ da Hamidiye ve Mecidiye kruvade böyle bir vazife görecek bir da dığını bilmiyoruz. Türkiyeyi başka zımdır. Bunlar, memleketimizi ve zörlerinden birile göndermek pekâireye de bugünkü dünya şartlan memleketlerde tanıtma hizmetini milletimizi yabancılara tanıtmak ve lâ mümkündü. O zaman Refah şiiçinde mutlak lüzum vardır. «Pro dış siyasetimizin lüzum ve icablan sevdirmek için çekinmeden, kısma lepinin, dönüşte Mısırdan şeker paganda» sözünün dilimizde ciddi na göre jündilik Amerika, İngiltere dan, sere serpe, para vermemiz ge vesaire getirmesi için tercih ediHiği rivayeti doğru ise, bu hasis düye ahnmaması, yalan yanlış ve ve Fransa ile Arab memleketlerin reken işlerdir. şüncc o genclerin ölümüne sebeb herkesi aldatıcı sözler manasına de teksif etmek lâzım geldiğine Kendimizi yabancılara sevdirme olmuştur. kullanılması yüzünden daireye kaniiz. Cografyamız, tarihimiz, sanpropaganda Umura Müdürlüğü de at ve ilim hayaümız hakkında u den, sempati ve güven kazanmadan Hulâsa, o zaman bu ^i idare nilmemiştir; bâri basın yayın ye mumî bilgi veren üçer, beşer for yardım görmemiz mümkün değilrine tanıtma umum müdürlüğü de malık kitablann yanında geniş küt dir; her işimizde ve umumiyetle edenler maddî mesuliyetten kurnilse de bir takım yanlış anlayış leye hitab eden üçer, beşer sahifelik memleket kalkınmasını sağlamakta tarılmış olsalar bile manevî mesubile yabancıların yardımmdan fay liyetten asla kurtulamazlar. larm önüne geçilse... küçük broşürlerin ehemmiyetli sa dalanmak durumunda olduğumuzu, Refah şehidleri için Yavuzda yayılması lüzumuna bir kere daha acı da olsa, açıkça söylemek lâzım pılan resmî ihtifalin Anadolu Ajanİktidara gelen hükumet hangi işaret edelim. dır. Böyle olmasa bile, bugünkü sı tarafından verilmesi üzerine busiyasî partiye mensub olursa olsun Bu neşriyatın ne gibi mevzulan dünya şartlan içinde, milletler ken nu yazan gazetelerin topyekun kadikkat etmesi lâzım gelen noktadi sınırlarının içine çekilip kapıla patılması da, asla unutamıyacağtlardan biri Türkiyenin ve Türkle ihtiva etmesi, uzunluğunun, kısalıkapıyarak yaşıyamıyorlar; mız çirkin ve haksız bir muamele ğının ne kadar olması, kimlere yaz rını rin dışanya iyi tanıtılmasını sağdünya, bir çok komşuları bir ara olarak matbuat tarihimize geçmişlamaktır; iyi tanıtılmasını ve iyice dırılması gibi hususlann, mütehassıslardan mürekkeb bir komisyonca da barındıran büyücek bir pansi tir. tanıtılmasını.. yon haline geldi; herkesin birbirini Yabancı memleketlerde dolaşıp tayüı edilmesi fpydah olur. Refah şehidlerinden nâşları MerBasm Yayın ve Turizm Umum tanıması, kendisini komşularuıa tagelenler, bizim oralarda büyük halk nıtması ve birbirile hoş münasebet sinde defr.edilenler Refahın süvakütlesi arasında ne kadar az tanın Müdürlüğünün bu iş için yabancı lerde bulunması gerekiyor. risi İzzet kaptanla iki erbaştır. dığımızı, hattâ hiç tanmmadığımızı memleketlerde yayınlanmakta oTürkiyeyi dışanya tanıtma hiz Kendisi de bir denizaltıcı olan Dehem bilirler, hem herkese söyler lan gazete ve dergilerden faydalanler. Zamanımızda hükumetlerin si mak imkânını sağlaması da, pek meti, bugünkü geniş portesile her niz Kuvvetleri Komutan vekili sayasetlerine geniş halk kütlelerinin güç olmakla beraber, kitab ve bro hangi bir bakanlığın küçük bir şu yın Amirai Sadık Altıncandan bu düşünce ve isteklerinin istikamet şür çıkanp yaymak kadar, hattâ besi tarafından kolayca yapılabile üç şehidin mezarlarmı yapttrmasıverdiğini herkes biliyor; şu halde ondan daha lüzumlu, daha tesirli cek bir iş değildir. Bu iş, bugün nı, Refah ve Atılay sohidleri için Türk siyasetinin yabancı memle dir. için belki başlıbaşına bir bakanhğı de birer mütevazı abidecik yapılketlerde sempati ile karşılanabilNihayet radyo, devlet elinde bu meşgul edecek bir hizmet olarak ması için teşebbüste bulunmasını mesi yabancı halk kütlelerinin Tür lunan ve tesiri hakikaten pek ge kabul edilmiyebilir; bu takdirde rica ederim. kiye ve Türkler hakkında iyi ve nif olan kuvvetli bir tanıtma vası hiç olmazsa bir umum müdürlük, etraflı fikre sahib olmasüe müm Usıdır. Ankara ve İstanbul Radyo ham de doğrudan doğruya Başbakündür. lan, dinlenebildikleri yerler ba kanlığa bağlı bir umum müdürlük Basın Yayın ve Turizm Umum kımından bu iae elverişli değildir; tarafından gördürülmek icab eder. Dr. IS SİNAY Müdürlüğünün dünkü ve bugünkü yalnız kısa dalga neşriyatında bu Hizmet, eğer gerektiği kadar mühizmet görülebilir; Ankara Radyo kemmel bir şekilde yapılmıyorsa teşkilât kanunları yapılırken memTamamen kesbi âfiyet etmiş ^* leketimizi dışanda tanıtmak vazife sunun halen çalışmakta olan kısa bunun sebebini birinci derecede hastalarını yeniden kabule başla^ si bu daireye yapacağı bellibaşlı dalgası ise sahası ve tesiri bakımın bütçe imkânlannda, ikinei olarak rruş olduğunu sayın müşterilerina işlerden biri olarak verılmıştir. Bu dan küçük ve kifayetsizdir. Bu se da personel durumunda aramalı. büdirir. Daha teknik bir şey de yapılabU lirdi. Refahla sıkı bir telsiz muhaberesi tesis etmek ve gemi torpillcnmek yahud da o zaman denizIeıde dolu olan mayinlerden birine çarpmak suretile telsizi bozulunca geminin bir kazaya uğradığını kesbebledir ki bir zamandanberi An tirip hemen imdadına koşmak üzekarada yeni bir kısa dalga istasyo re muhriblerimizien birini Mersinnu yaptırılmış ve inşaat geçenlerde de hazır bulundurmak da miirabitmiştir. Bu yeni istasyon yalnız kündü. Esasen Türk donanmasınbu maksadla yaptırılmıştı; pek bü da Boğazlar dışına rıkan gemüere yük bir lüzum ve ihtiyacı karşıla barış zamanınla dahi telsizle nıevyacak olan yeni kısa dalga istasyo ki vprnıek, eskidenberi kabul edilnunun bir an önce çahştırılmağa miş bir usul ve anane olduğu halde başlanılmasını temenni ederiz. bu da yapılmamıştır. Yabancı memleketlere radyo vaRefahın torpillenmesinden 56 sasıtasile ve Türkiyeyi dışanda ta at sonra bir tahta parçasına sarılı nıtma maksadile yapılacak söz ve olduklan halde denizden kurtanlan musiki yayınının vasıta ve im iki crbaşın ifadesine nazaıan, dekânlarını şimdiden hazırlamak, pro nize dökülen genclerden 100 kişi, gramuıı da gene bir mütehassıs 24 saat suyun yüzünde kalabilmişkomisyona yaptırmak icab eder. lcıdir. Demek ki Adanadaki hava