Katalog

CANLI BALIK Lokanta ve Gazinosu Her gun saat 20 den sabah saat 2 ye kadar konsertist kemancı (M) idaresinde Macar ve Çiğan romanslan Entemasyonal A k r ob at Boğazin Biricik încisi TRİO MAFFİ Her akşam saat 22.30 da 27 nciyılSayı : 9288 umhuriyet KURUCUSU.'YUNUS NADÎ Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta Kutusu lafaabul No. 248 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24298. Yua İşleri: 24299, Matbaa: 24290 PASLANMAZ ve OYULMITŞ Cumartesi 17 Haziran 1950 P raş Bıçakları . Patent N. 2266288 Oyuü»uş Meclis, Arabca Ezan Yasagını Kaldırdı C. H. P. milletvekilleri de kanunu tasvib ve kabul etti ler Celse beklenmedik sahneler arasında cereyan etti Alkışlara, sıra kapaklarının çıkardığı gurültüler de karıştı, Demokratlar kendi milletvekillerinden hatibleri zamân zaman susturmaya kalktılar istiyornz? eni iktidar işbaşına geçeli henüz bir ay olmadı. Bn kadar kısa bir müddet içinde ondan ne bekleyebilirdik? Devlet raasraflanndan milyonlar tasarruf etmesini mi? Istihsalimizi hissedilir derecede arttınnasını mı? Rasyonel çalışına metodlan kurarak bir hamlede Bah endüstri memleketleri seviyesine bizi ulaştırmasuu mı? Şiiphesiz bunlardan hiç birini bekleyemezdik. Bazı tenkidlere şimdiden hâkün olduğunu görduğümüz oldukea kötümser edaya rağmen hukumetten niucize bcfcleyen bîr kimse içimizde yoktur ve olmamalıdır. Millî gelirin nüfus başına düşme miktan en fakir Avrupa memleketinden de daha az olan Türkiye, çok şükiir sağduyn bakınundan göğüs kabartacak derecede zengindir. Halkımız neyi istediğini, nasıl istediğini iyi biliyor. Isteklerinin ne zaman gerçekleşebileceğini tahmin hususnnda da onun aldanmıyacağına biz eminiz. Yüzyıllar boyunea çok ıstırab çekmiş, çok eefa görmüş. olan bn millet her şeyden önce realisttir: gerçeğin sınırlanm hesablar, sabırla bekler, hatti işbaşındakilere genis. zaman kredileri açar. Lüzumsuz telâşlardan hoşlanmaz, sinirli değildir. Biiyük Atatürkiin vaktile dediği gibi Türk milletine hizmet etmek, hizmetlerin en şereflisi ve en zevklisidir. Evet, yeni hükumetten bir şey beklemek ve demokrat iktidanna dair bir hükme varmak için vakit henüz erkendir. Fakat önümüzdeki aylar ve yıllar boynnea biz bn iktidardan neler bekliyoraz, neler bekleyebiliriz? Bu sualin cevabmı bir köylti vatandaş Celâl Bayarla yapügı bir konuşma sırasmda pek veciz bir şekilde bulmuş ve ifade etmiştir. 14 mayıs seçimlerinden önce kanş kanş yurdu dolaşan sayın Başkan, uğradığı bir köyde ihtiyar bir vatandaştan şu sözleri duymuştur: Sizin nasıl çahşacağının, neler yapacağınızı bilmiyornz. Fakat reyimizi partinize vereceğiz. Beğenmezsek drirt yıl sonra sizi değiştiririz. Malumya, taze fidanı sokmek kolaydır. Bu basit sözlerin açığa vurduğn millî realite göz kamaştıracak derecede parlaktır. Değme yazarlanmızın, ünlü bilginlerimizin saatlerce emek harcıyarak anlatamıyacakları bir gerçeği bir Türk köylusu bir kaç cümle içinde bütün cıplaklığı ile önümüze serivermiştir. Bu gerçeğin yeni iktidar tarafuıdan iyice kavrandığını ümid edivoruz. Halkla kaynaşarak, doğrudan doğruya halkın reyi ile iş. başına gelen Demokratlar, halk arasında. bu mânayı ifade edebilecek pek çok sözler dinlemişlerdir. Bemek ki halk. her şeyden önce, yukandan aşağıya doğru, tek taraflı idare sisteminin değişmesini ist'yor. Yuzyıllar boyunca bunun o kadar acısuıı çekmiş, o derece hayal kınklığma uğTamıştır ki, bııtun iımidlerini bağladığı Demokrat Partije bile yiızde yuz guvenemivor. Ona reyini verirken bile vaktile geçirdiği tecrübeleri hahrIı.taraV: Acaba diyor. bunlar da hükumeti ele alınca otekiler gibi zamanla henden uzaklaşır. a>nı idare çemberinin içinde onlar da aynı kalıba girerler mi? Bu süphenin altında şimdiye kadar suregelen irtimaî. iktisadî ve siyasî şartlarımmn deîKmezliâinden korkan rlerin b<> fe'sefi »o'i><i sakhdır. Halk. devleti kendi iradesile kurmak, cişte beniın hukumetim» demck, onıınla işbnliği NADİR NADİ Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Ankara 16 (Telefonla) Arabça ezan yasağı Türkiye Buyük Millet Meclisınde bugun kaldınlmıştır. Goruşmeler, beklenmedik sahneler arasında cereyan etti. Alkışlar, sıra kapaklannın çıkardığı gürültülere karıştı. Demokratlar, kendi milletvekillerinden hatibleri zaman zaman susturmağa kalkıştılar. Hele Halk Partisi çevrelerinde esen havadan habersiz olanlar, muhalefetin bugünkü tavnna şaşakaldılar. Atatürk inküâbının zedelendiğinden bahisle telâşa düşen CJIP. li propaganda, arabca ezanın arkasından fesin, cübbenin, sarığm, tekkenin; hulâsa kara kara heyülâlann sıra sıra belirmesinden endişeli idi. Muhalcıfetin Meclıs Grupu ise, bu propagandaya hiç de ayak uydurmamışür. Daha oturum açılıp da Başbakanın tasarırun gundeme abnmasını istediği andan itibaren Halk Partüi sıralardaki karar belli olmağa başladı. Menderes, D P . Meclis Grupunun Arkası Sa. 3. Sü. 2 de Dünkü müzakereleri, konan hoparlörler vasıtasile Meclia bahçesinden dlnliyen halk Toz şekerin kilosu 30, kesme şekerin 20 kurıış indiriliyor. Kararın tatbikına öttüttıüzdeki günlerde başlanacak Ankara, 16 (Telefonla) Öğrendığımize göre, hükumetin, şeker fiatlarında tenzilât için yapmakta olduğu tetkikler sona ermiş ve ilk ağızda mümkün gorulen indirmeler şöyle tesbit edılmiştir: Toz şekerde kiloda 30, kesme şekerde kiloda 20 kuruş ındırılecektir. Buna göre toz şekerin perakende olarak kilosu 142, kesme şekerin kilosu 180 kuruştan satılacaktır. Kararın tatbikına önümüzdeki günlerde başlanaçaktır. Bilindiğı Şeker fiatlarında yapılacak ucuzluk tesbit edildi gibi şekenn maliyeti 6368 kuruştur. Aradaki farkı istıhlâk resmi teşkil etmektedır. Ayda 10 bin ton şeker istihlâk edildiğine göre, hükumet bu tenzilâtla bütçe gelirinden ayda 3 milyon lira kadar bir eksiltmeyi goze almıştır. Bu eksiltmenin istıhlâkin artmasile kapatılacağı umuluyor. Alâkadarlar, bütçe ımkânlan genişledıkçe, fiatlarda yeni indırmeler yapılacagını da ifade edıyorlar. Hidrojen bombası yapılıyor Atom enerji komisyonu. bunun için Kongreden yeni tahsisat istemeğe ' karar verdi NewYork, 16 (R.) Hidrojen bombasının imâli için Kongredea 200 milyon dolarlık tahsisat ısteneceği bugün açıklanmıştır. Atom enerji komisyonu bu husustaki talebini hazırlamakla meşguldur va bunu bir ikı haftaya kadar Kongreye sunacaktır. Muhabirlerin bildirdiklerine gore, bu yeni tahsisatla bilhassa trıtı» yum istihsal edılecektır. Bu madde «H» bombasının ımâlinde baş rolü oynamaktadır. Atom enerji komisyonu, Başkan Trumandan emir aldıktan sonra hummalı bir şekild« «H» hombası üzerindekı ça hşmalarma devam etmıştır. Hatırlarda olduğu gıbi Başkan, Sovjst Rusyada atom ınfılâki kaydedıldıkten sonra bu mühim karan vermış ve tH» bombasını dünya sulhunu muhafaza için, yapmakla mukellef olduğunu kaydetmişti. NewYork, 16 (R.) Birleşik Amerikadaki Sovyet atom casusla, Arkası Sa. 3, Sü. 7 de C.H,P. nin bünyesinde bcKrcıt görüs farkları Kurultayda5müfritlerağırbasarlarsa, yenilik taraftarlan ayrı bir parti için teşebbüse geçecekler. înönü, birliği temin hususunda gajrret sarfediyor İlhami Sancar Meclis gündemindekî sözlü sorular Halkevleri için verilen tahsisat İstanbul Halkevine 150 bin lira verilmiş. C. H. P. İstanbul İl Başkanı İç İşleri Bakanının emrini gayri kanunî buluyor Halkevlerine aynlmış olan ödenekten, henüz verilmemiş olan kısımlannın durdurulmasma dair Iç işleri Bakanlığuıın telgrafı Vilâyete gelmiştir. Haber aldığımıza göre, Halkevlerine tamamile partiler dışı ve kültürel bir mahiyet verilecektir. Halkevlerine vilâyet bütçesinde 80 ve belediye bütçesinde de 70 bin lira olmak üzere cem'an 150,000 lira aynlnustır. Alâkadarlarm verdikleri malumata nazaran bu paranın kâffesi Halkevleri tarafindan çekilmiştir. Toprak Mahsulleri Ofisi Ticaret Bakanı 20 giin Ankara 16 (Telefonla) Bugünkü Mecliste Sinan Tekelioğlunun Toprak Mahsulleri Ofisinin dış memleketlere sattığı hububat hakkındaki tahkikata ve Pakistana gon derilen heyete dair sualine Ticaret ve Ekonomi Bakpni 20 gün sonra cevab vereceğüıi bildirdi: « Bu işin muazzam bir dosya Tahkikatına dair soruya sonra cevab verecek teşkil ettiği malumunuzdur. Daha kısa zamanda tetkıkle vaziyeti bildirmeğe imkân v"ktur» dedi. Geae Tekelioğlunun Meclis binasile Atatürk anıtmın bulunduğu arazinln kimlerden alındığına, kaç para verildığine dair sualine de Bayındırhk Bakanı Fahri Belen 23 haziSa. 3, Sü. 4 te Orman işleri için . toplantı Bugün husıısî orman sahiblerinin jştirakile Ankarada mühim bir toplanb yapıhyor Ankara 16 (Telefonla) Orman Kanununun tadili için yarın saat 15 t« yapılacak toplanü Tarun Bakanının bir nutku ile açüacaktır. Trakya orman mıntakasınm baitalıklanndaki köylerin bütün muhtarlan kongrede buîunmak üzere Ankaraya geldiler. Hususî orman sahiblerile, kereste tacirleri, bazı milletvekilleri, toplanüya iştirak edeceklerdir. Görüşmelere esas olmak üzere, Orman Umum Mudürlüğunce, bir tasan hazırlanmışsa da ihtiva ethği esaslar, bazı delegeîer tarafmdan jimdiden tenkidlere uğraraaktad;r. Görüşmelerin pek hararetli olacağı tahmin ediliyor. Işçi Sigortaları Genel Kurul toplantısı Temsilciler işçilerin durumunu jrükseltmek için mühim dileklerde bulundular Ankara 16 (a.a.) Dün başlıyan İşçi Sigortaları Kurumu Genel Kurulu toplanbsrna bugün de Halkevin de öğleden evvel ve sonra profesör Muammer Tolganın başkanlığında devam edilmiştir. Toplanüda Çalışma Bakanı Hasan Polatkan, İşçi Sigortaları Genel Müdürü, Çalışma Bakanlığı ileri gelenleri, istanbul ve Ankara Üniversıtelerme mensub bazı profesörler, işçi, işveren ve s*n dıka temsUcileri hazrr bulunmuşlardır. Toplanüda söz alan temsilci'er, bilhassa işçilerin hastalık, ve ihtiyarhk sigortaları, sigorta prüni had leri, meslek hastalıklan üzerinde Arkası Sa. 3, Sü. 4 te İsmet İnönü, 2429 numaralı kendi otomobüile partiye gelirken Ankara 16 (Türk Ajann) Bu ayın nihayetinde Ankarada toplanacak olan C. H. P. kongresi için hazırlıklar tamamlanmıstır. Halk Partisi tarihinde muhalif olarak ilk defa yapılacak olan bu kurultayın, şimdiye kadar yapılanların hiç birile kıyaslanmıyacak şekilde apayn bir karekter taşıyacağı muhakkakbr. Bugüne kadar mfinhasıran Halk Partisi müfritlerinin hakim olageldikleri Kurultaya bu defa parti içindeki genc ve yeniliğe taraftar unsurların hâkira olâcaklan sanılmaktadır. r Elektrik istihsafi eskiye nazaran 3 misli artiı Yeni iktidann Halk Partisi umdelerinin en önemlisi olarak kabuledilen devletçiliği tahdid edip, daha ziyade liberalizme kaçan iktisadi gidişi karşısmda, muhalefet partiiinin önümüzdeki 4 sene için takib edeceği ekonomik doktrin mücadelesinin ana hatlan kurulta Arkası Sa. 3 , Sü. lde yın ele alacağı en ehemmiyetli mesele olacakür. Diğer taraftaa bu defaki kurulLondra, 16 (aj.) Moskova rad tayda da müfrit unsurlann eskisi gibi partiye rararlı hareketlerde yosu, umrae hizmetleri tahsisatlabulunduklan müşahede edildıği tak nnda suiistimaller ve 19481949 tadirde .yenilik taraftan olan Halk nayi istihsalinde mühim bir açık görüldüğü hakkında bir bütçe ko Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Arkası Sa. 3 Sü. 5 te Formoza adasının da müdafaa sistemine dahil edileceği söyleniyor Rusyada yapılan suiistimalleı Aıtıerika ve Uzak Doğıı 1 Beşiktaş Takımı Âmerikadan Hareket Etti j Washington 16 (a.a.) Iyi haber alan çevrelerden büdirildiğine göre Tormoza adasmırı Amerikan Uzakdoğu müdafaa sistemi içine alınması mümkündür. Bu mesele Tokyoda General Mac Arthur ile apon barış andlaşması şartlanm inceliyecek olan müşterek genelkurmaylar başkanı General Omar Bradley, Savunma Bakanı Louis Johnson ve Acheson'un müşaviri Foster Dulles arasında görüşüle Arkası Sa. 3, Sü. 1 de Istanbulun su derdi )rzurum Milletvekili Meclise bir takrir verdi Kadıköy muhavvile merkezinin dünkü açılış toreninden bir intıba E'ektrik İdaresi taraLndan Kadıkoyde Alhyolağzmdf 600 000 liraya yaptınlan yeni muhavvile merkezının acıhş törenı dün Valı ve Beledıye Ba§kanı Fahreddın Kerım Gokay tarafından yapılmıştır. E>r\elâ muessese Mudürü İbrahım Kemal Baybora şu ızahatı vermıştır: < Halk parası ile halka kızmet etmek maksadile teşekkül etmış müesseseler, çalışmalarınm hesabını halka vermeğe borçludurlar. Burada biz de bunu yapmak istıyoruz. . Arkası Sa. 4, Su. 8 de Ankara, 16 (Telefonla) Erzurum milletvekili Dr. Enver Karal, bu yaz son haddıni buian istanbul şehrinin susuzluk derdıne bir çaBeşıktaşm NewYork muhtelıtıne karşı yaptığı maçı 31 kazandığını yaznrştık. Yukandaki resım, bu re duşunulup duşunulmedığını İç maçta Şükrünün çektiği sıkı bir şütü gostermektedır. Beşiktaş takımı dün NewYork'tan Turkiyeye m ü İşleri Bakanından bir taknrle sor teveccihen hareket etmiştir. (Buna dair haberleri ve dığer spor havadistaiai dorduncü sahüemizde muştUTı bulacaksınız.) ~ ~'~"