Katalog

umhuri 27 nciyıl Sayı : 9249 "Bir iktidar değişikliği halinde memlekette maddı ve ruhi hiç bir sarsıntıya meydan vermiyeceğiz,, «Anayasada vatandaş hak ve hürriyetlerini ve istikrarlı. bir devlet nizamını teminat altında bulunduracak esaslı tadiller yapacağız» Demokrat Parli namesmı • Telgraf ve mektub adresL Cumhuriyet, tstanbul Posta Kutusu îstanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numaraa: 24298. Yaa İçleri: 24298, Matbaa: 24290 KURucusurruNus NADÎ Salı 9 Mayıs ! 950 I Düıı ve bugttn 1946 seçhnlerinde iktidar partisinin dayandığı başlıca propağanda silâhı dış tehlike konusu üzerinds toplanıyordu. Deniyordu ki; Harb bitmis, fakat sulh henüz kurulma»ııştır. Dünyanm vaziveti her zamankinden daha karanlıktır. Biz ise topun ağzmdayiz. Düsman kapıda bekliyor. Bu sartlar altında tecrübesiz bir muhalefete yerimizi nasıl bırakinz? O zaman biz söyle düsünüyorduk: Bu bir gorüştür. hıirmet ederiz. Sahiden harb bitmis, fakat sulh kurulamamıştır. Dünya vaziyeti bulanıktır. Biz de tehlike ile burun buruna yasıyoruz. Eğer bir gürt patlarsa ilk top bizim kapımırda gürleyecektir. Bunu ferden ferda biitün millet böylece biliyor. Tehlikeyi ayrıca ısrarla belirtmek de Halk Partisinin hakkıdır. Fakat bir korkulu ihtimali hatırlatarak vatandaşın reyini kazanmaya ealışmak başka. o korkulu ihtimali kalkan gibi öne sürdükten sonra seçimleri herçibadâbâd kendi lehine bitinnek başka seydir, birincisi meşru bir iktidar savası, ikincisi ise ' demokratik esaslarla zerrece ilişiği olmıyan bir tahakkiim metodndur. Memleket ciddi bir tehlike karşısındadır. Bu gibi vaziyetlerde milU birliğimizi kornmaya her zamandan ziyade muhtacız. Bu da ancak dürüst, emniyetli seçimlerle mümkündür. Halk çoğuniuğu kimi isterse iktidan ona verir. Partiler haklanna razı olurlar; yurdda dirlik düzenlik hüküm sürer. Harb olursa beraber savaşır, sulh kurulursa gene elbirliğile yurdu kalkındırmaya çahşınz. Cumhur İsmet Inönü dün Hay darpasada kendisini karşjhjianiar Ankara, 8 (a a ) Demokrat Parti seçim beyarmamesi aşağıdadır: «1950 seçın\lerinde vatandaşlarımızdan reylerini Partimiz lehine kullanmalarını isterksn, millet.iradesıle ıküc'ara geldiğı takdırde, Demokrat Partinin başlıca memleket meselelerini nasıl bir zihniyetle ele alacağını ve önümüzdeki dört yıllık seçim devresinde hangi istikametlerde yürütmeğe çalışacağıru izah etmeyi lüzumlu görmekteyiz. Demokrat Partinin seçim beyannamesi olarak umumî efkâra sunacağı bu vesika rastgele akla geliveren bir takım iş ve hizmetlerin liste veya cetveli mahiyetinde olmıyacaktır. Asırlarca geri kalmış bir memlekette, bugünün ileri milletleri seviyesine gelebilmek için duytılan ihtiyaçların sonsuz olması. partileri ölçüsüz vaidlerde bulunmağa sevkedebilir. iktidara gelmek veya onu muhafaza etmek arzu ve hırsı da bir Arkası Sa. 4, Su. I de Cumhur Başkanı dün İstanbula geldi C.H.P. liler, İnönüye karada ve denizde muazzam bir karşılama töreni yaptılar Dön İzmitte bir seçia nutkn söyliyen Coahıır Başkan, bagÖB de İnönü Gezisinde en mfihim konaşmalarından birini yapacak Cumhur Başkanı, C. H. P. Geneî Başkanı İsmet Inönü, dün saat 19.30 da Kocaeliden ç»farinıize gelİnönönün İstanbula gelişi münaıbetile C. H. P. nin İstanbul teşkilâti büyük bir karşılama töreni hazırlamıştı. Dünkü torene di>2bilirim ki İstanbuldaki butün H Partililer iştirak etti. Parüliler, Genel Başkanlarını Pendıkten itibaren karşılamağa başladılar ve bu, Dolmabahçe sarayınm önüne kadar devam etti. Tezahürat Haydarpaşada en geniş şeklıni bulmuş tu. 15 bini mütecaviz halk kütlesi İnonüyü, «Yaşa, varoU sesleıı arasında karşıladı. Vagonların üstü, saçaklar, ağaclar, hep doluydu Arkası Sa. 4, Su. 6 da Celâl Bayur, Malatyalı Dcmokratlar arasmd» Ne yazık ld 21 tenunuz imtihanı yukarıki iyi niyetli temennilerin gerçeklesmesine imkân vermedi. İç vaziyetimiz büsbütün bulutlandı. Kendimize karsı da, dışanya karsi da lâyık oldugumuz güveni bulmakta güçlük çektik. Memleketi büyük ölçüde saran küskiinlük haAdana 8 (Çoban Yurdcu bildiri istirahat ettL Saat 9 da Demokratvası ortasında hükumetler is göremez hale geldiler. Sen, ben kavga or) Demokrat Parti Başkanı lann Kuruköprüde Çeşme meydalan, şahsiyat dedikodulan her ta Celâl Bayar bu sabah saat 8 de oto nında hazırladıkları açık hava toprafa yayıldı. Çok şükür sağ salim mobılle Malatyadan şehrimize gel Ianüsuıda bir konuşma yapb. Bayann nutku dı. Sabaha kadar devam eden yolgene de bugünlere eriştik. Şimdi 1950 deyiz. Genel seçlmlere culuktan yorgun görünen Bayar, Bayar, sık sık alkışlanan ve bü Arkast Sa. 3, Sü. 2 de gurada arbk bir şey kalmadı. İk Erciyas Palasta kısa bir müddet tidar propagandasının dayandığı başlıca konulardan biri tıpkı dört yu önce oldnğu gibi gene dış tehFantazi likedir. Yazımın başına aldığım muhakeme bugiın de kelimesi kelimesine tekrarlanmaktadır: Harb Yazan: Doğan Nadi bitti, sulh olmadı, ortalık karanlık, topun ağzındayız, vesaire.. Geçen 8 Mayıs Sabah saat 7 defaya kıyasla arada bir fark varsa de yataktan fırlayış, 8 de de evden. o da son hükmiin bu sefer vatanDoğru parti merkezine. Bakalım daşa bırakıldığıdır. Yanî şimdi .bu bugün nereleri dolaşacağız? Tabiî şartlar altında îktidardan nasıl aybütün faal partililer orada. Bir rılınz?» denıriyor da «ey vatandaş, kısmı aday, bir kısmı değil. Esaartık düsün de karannı ona göre sen bir nevi iş taksimi yapılmağa ver!» denmcğe getiriliyor. başlanmış. < Sizin grup Burlayı dolaşsın, Paris Büyük Elçhniz Şekil bakımradan bu demokratik biz Ödemişi gezelim. Diğer bir kol N'uman Menemencioğlu farkı memnunlukla karşıladığımızı da Baymdır köylerinde bulunsun» belirtirken biz gene dört yıl önceki ve ilâh. gibi konuşmalardan sonra fikirlerimizde sebat ettiğimizi ayerine göre otomobil mi, otobüs çıklamağa lüzum görüyoruz. Birmü, cip mi, hattâ bazan kamyoa leşmiş Milletler teşkilâü, Halk mu, her neyse, haydi yola. Partisi iktidardan çekildiği takdir Arkası Sa. 3, Sü. 5 te de Türkiyeyi aforoz etmeğe karaı vermiş olsaydı; bu parti lehine (•) Hangi partiden olursa olsun! propağanda yapmak her vatandaş için millî bir vaztfe sayüabiliıdi. Birleşik Amerika Devletlerinin ve tiitün hürrivetci milîetlerin böyle bir niyetinden haberimiz olmadığına göre aykın propagandalan da Paris radyosuna göre, hoş karşılamak. yahud onlara taBatı emniyet sistemine haramül etmek gerekiyor. Dediğimiz gibi bizce mühim olan halk alınmamız için teşebiradesinin kusursuz tecellisidir. Hangisi olursa olsun, iktidara gebüslerde bulunduk Amerikalı bir gazeteci, mubaçecek olan parti ancak bu şartlar lefet liderinin zahmetli ve arasız Paris 8 (R.) Türk hükumetialtında millî birliğin koruyuculuğu yolculuklara neş'e ve metanetle nin, Üçler konferansının toplanacavazifesini lâyıkile görebilecektir. ğı şu sırada yeni teşebbüslerde bumukavemetinden takdirle Bir defa su seçim dırıltüan kesilsin lunduğu ve Batının emniyet sisteartık. .Reyimiz çalındı, hakkmuz bahsetti Arkası Sa. 3, Sü. lde yendi. gibi iddiaların temeli kuAnkara 8 (Telefonla) Memlerutulsun. Seçimi kazanan partı ketimizdeki seçim faaliyetinin. yahükuınet kursun, ötekiler de mubancı basın tarafandan da alâka ıle halefete geçsinler. Müşterek kadetakib edildiği görülüyor. Bu arada Timiz gene elbirliğile yürütulecekErzuruma gitmek üzere, uçakla «,. NADIR NADI yola çıkmış olan bir Amerikalı gazeteci de bugün şehrimİ2e döndü. Menderes ve Köpriilü Uçak, muhalefeti hava dol&yısile yoluna devam edemediğinden Aşehrimize gelecekler merikalı meslekdaşımız, Elâzığdan D. P. genel kurul üyelerinden AdMalatya ve Maraş yolile Adanaya nan Menderes ve Fuad Koprulü. bugelmiş, bu suretle D. Parti BaşkaPazar gününü pazartesiye bağgiın Ankaradan sehrımıze geleceknının bu havalideki temas ve faa layan geceyarısı. zabıta, tarihimızlerdır. Kurucular, İstanbulda yalıyetini yakından müşahede etmek de eşine rastlanmıyan bir hâdıse pılacak D.P toplantılarmda en mufırsaünı bulmuştur. cereyan etmiştir. Şındıye kadar Helikopter posta torbaknndan birini atarken him seçim nutuklarını sojleyecek Bayar dün Ankaraya döndü, bugün Bursaya gidecek Adanada konuşan D.P. Başkanı: "Bu memlekette kardeş kavgası olmıyacaktır. Meydan vermiyecegiz,, dedi Yurdda seçim faaliyeti devam ediyor İzmirde bir konuşma yapan Halide Edib Adıvar, demokrasinin şartlan üzerinde anlaşmamız lâzım geldiğini belirtti Yurdda seçim propağanda faaliyeti bütün hızile devam etmektedir. Bu arada partiler dıın de radyo konuşmaları yapmışlardır. İlk konuşmayı M. P. adına saat 18,20 de Sadık Aldoğan yapmıştır. Aldoğan bu konuşmasmda karşı Cumhur Başkanı vagonun penceresinde Dr. Fahreddin Kerünle yanyana partileri şiddetle tenkid etmiştir. Dünkü konuşmaların ikincisi MK. P., üçüncüsünü C.H.P., dordünciisü DP., beşincisi gene CJÎ.P., altıncısı gene D.P. ve son konuşma Arkası Sa. 3, Sü 4 te Helikopterin dünkü tecrube uçuşları partilinin [ ı 24 saati * Sadık Aldoğan dün akşam tevkif edildi Sorgu yargıçlığının tahliye karanna Savcılık itiraz etti ve Ağırceza mahkemesi bu itirazı yerinde görerek tevkif karan verdi Beşiktaşta dün geceki kanh hâdise & kişi öldü, iki ldşi de yaralandı Ankaradan gelen postalar şehrimiz postanelerine uçakla dağıtıldı Hukumetin manevî şahsiy«tinj tahkirden saruk eski Afycm milletvekiii General Sadık Aldoğan hakkında, Ikinci Sorgu yargıçlığmca yapılan ilk tabükat sona ermiştir. Evrak, esas hakkmda mütalea için Dün gece saat 19.45 te BeşiktaşSavcılığa sevkedilmiştir. ta iki kişinin cUümü ve iki kişinin Diğer taraftan Sadık Aldoğanın de ağtr yaralanmasüe neücelenen 2 ncı Sorgu yajgıçlığı tarafından feci bir facia olmustur. serbest bırakılması karanna îstanHâdise şudur: bul Savcıhğı itiraz etmisti. CumarBeşiktaş Ihlarnur deresinde bir Arkası Sa. 3, SIL 6 da Arkası Sa. 3, Sü. 7 de Seçimler ve yabancı basını Türkiye ve r Ücler Konferansı Ikramiye Alan 35 İşçi J İş Bankasını soymak istiyen maskeliler ierjir. ' ~ ' (Yazısı 3 uncu sahijemizde ~ Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Dün Bakırköy Bez Fabrikasmda bir tören ya { ' müeEsesenin spbr 'tulübü tarafından boks, gureş. pılmış, 15 seneden 30 seneye kadar fabrik^da dî yarış müsabakaları yapüraış ve muessesenin spof vamlı surette çalışan 35 ameleye azarrî altışar yuz kulubüne bağlı keyjkhane inşaatının ikmali dolayı» liraya kadar ikramiyeler dağ»tı!mıştır Bu vesile i!e Mİe açılıs töreni yapılmıştır. bir bahar bayramı yapılmış. memur, ma teh'em ve Resmimiz, dün ikramiye alan işçileri gijf» Arkası Sa. 3, Sü. 6 da amele hep birhkte kuzu yemişlerdır. Ayıu zamanda termektedü ' ~ " " "