Katalog

23 Mayıs 1950 llllllllllllllllllllllllllllll llllllllllllllllllllllllllllll CÜMHURİYET MMIIIIIIIIIIIlilltlllllllllllllllülilllII!!!!!!!!!!!!!!!! İ K T İ B A S L A R Havacılık Bahisleri Stalin'le Hitler arasmda gizli bir anlaşma Cj*kuzfVM«Urı KUZEY 1 Fransanm sihirli av ucagı İçinde pilot bulunan ilk ram İşte, boş iken 1700 ve dohı iken jet (*) motörlü uçak Fransada 2600 kilo kadar gelen bu uçak uçurulmuştur. 1949 yılınm sonla diğer bir uçak üzerinden salınarak rında intişar eden haberlere göre tecrübe edilmiştir. Motör üzerinde ses üstü sür'atlerde uçabilmek için sadece borunun içinde sıkışan habu yeni tip motbrlerin büyük bir vaya akaryakıt püskürtecek bir pompa vardır. rol oynıyacağı sanılmaktadır. Bu, ramjet fikri 1917 yıllarma kadar geri gitmekle beraber illı hasılalar ancak son birkaç sene içinde alınmıya başlamıştır. Bugün bu tip bir motör ile teçhiz edilen ve Leduc OIO ismi verilen uçak Fransada uçurulmuştur. Bundan daha basit bir motör tasavvur ediiemez. «Tepki Borusunun> dişli çerk, yatak, krankşaft, hava emici pal. yahud pervane, kocnpresör ve stator gibi hiçbir oynak parçası yoktur. Hava bir uçtan içeriye akar ve içeride akaryakıt ile karısarak ateşlenir, ve diğer ucundan itici kuvvet tevlid ederek dışarıya fışkırır. Bu, Almanların uçan bombalarından bile daha basittir. ,J BAHİSLER IlIllüüfllIIIIflfllIİIIIIIIIflIlllllllllllllltllllllllllir NIİ>İ MÎİÎİ V * 8EYAT OBNİZ 1;: 1 İi "7Mh (r £ r «4/7 UDM ."** ğ * < P)S L A / A ( V A/ / OBNİZİ^ Rusların yardımile Büyük Okysnusa geçen Alman gemisinin takib etliği yo) Amerika ile Rusya arasında bir 5 eylul 1940 ta Alaska ile Siber bstırıyor, hattâ bunlarm arasında harb çıkacak olursa Şimal Kut, y a arasmdaki Bering Boğazınd^n vakit ve fırsat bulup Müttefık lısokularak, sahildeki bunun en kısa muharebe yolu ola geçen 45 numaralı hücumbotu A' manlarına cağı muhtelif vesilelerle işaret e nadirskiv denizinde Buhta Provi J benzin depolarını veya diğer askedilmiş' ve gerel: Rusların, gerek denya limanına demir attı. Bir ri hedefleri topa tutuyordu. Amerikalılarm , bu bolgedeki ha müddet isüraliat edip kumanya alzırhk ve müdafaa tedbirlerine dair dıktan sonra tahrib vazifesine koNazilerle Müttefikler arasmdaki yuldu. bazı malumat verilmiştir. bu kovalamaca Amerik?nın harbe Aynı gün NewYork'ta, komü girdiği ilk ay'arda da devam etii. Şimal Kutub yolu üzerinde tetkiklerde bulunan Kanada ve Ame nistler halkm millî hislerini zavıf Nihayet 14 ekim 1942 de 45 numakalkıştılar ralı hücumbotu İngiüz muhribleri rika müşterek müdsfaa komisyo latmak icin nümayişe nuna mensub askerî mütehassıslar ve harb hazırlıklannın çabuklaştı tarafından görüldü ve taribe başbugün mühim bir vesika üzerinde rılması lehinde teşebbüslere giriş landı. Nazi hücumbotunun komuduruyorlar ki bu da Stalin'le Hit mek üzere yapılan bir toplantıya tanı değişmiş, Amiraı Eyssen'in yeler arasında yapılan gizli bir anmüdahale ettiler. rine başkası gelmişti. İhtimal ki Bu suretle, iç ve dış cephelerde bu komutanın idaresizliğinden, İnlaşmadır. Almanya 1940 senesinin o kara günlerinde İngil Alman Rus işbirliği tahakuk gilizler tarafından keşfedilen hütereye karşı hazırladığı büyük ta etmiş oluyordu. cumbotu, nihayet 236 numaralı İnarruz esnasmda bu gizli anlaşmaOndan iki gün sonra da Alman giliz torpidosunun ateşile aley alıp dan istifade etmiş, fakat gayesinin hava kuvvetleri Londra üzerine infilâk etti. tahökkukuna harbin aldığı şekil şiddetli akmlarile İngiltere muhaNazi hücumbotunun Rus buzkırebesini açtılar. imkân vermemiştir. ranlarının yardımile Şimal KutAlman gemilerinin Şimal Kutub Lehistan Rusya ile Almanya a bundan Büyük Okyanusa inmesi deniz yolundan, Rusların yardımile rasında paylaşıldıktan sonra Gdynia esnasmda, gemide eksi sadayı kayBüyük Okyanusa geçmelerini te limanı Almanların eline düşmüş, deden iki alet vardı ki sık sık sesmin etmek üzere varılan bu gizli 45 numaralı hücumbotu da yoluna leri tesbit ediyordu. Bu kayıdlar anlaşmayı ilk defa Von Ribbentrop, buradan çıkmıştı. Rus gemilerinin sonradan aynı yolu takib edecek harbden evve! Moskoyaya gittiği yardımile Şimal Kutbu aşıp kestirdiğer Alman gemilerine kılavuzluk zaman teklif etmiştir. İkinci Dün meden Büyük Okyanusa inen bu ya Harbinin başlamasına sebeb olan Nazi harb gemisi «Stalin., «Lenin» edecekti. Bundan başka, mufassal Stalin Hitler anlaşması imza e ve «Kaganoviç» ismindeki Rus buz hava raporları da hazırlanıyordu. Fakat bunlarm hiç biri kullanıladildikten sonra Moskovadaki Al kıranlanndan yardım görmüştü. man deniz ataşesi bu gizli anlaş Dördüncü bir buzkıran gemi daha madı. Çünkü harbin aldığı cereyan üzerine Almanya Rusyaya karşı mayı tamama erdirmiştir. vazifedar edilmişti, fakat buna lütaarruza geçmiş, bu suretle şimal zum kalmadı. Anlaşmaya göre, silâhla teçhiz yolu da Almanlara kapanmıştı. Hitedilmiş bazı Alman ticaret gemileri Bugün ele geçen vesikalaıçlan ler, Rusya>n ve Şimal Kutbunu Avrupa denizlerinden şimale çık öğrenildiğine göre, Alman donan tamamile kendi hakimiyeti altına tıktan sonra Rus gemilerinin refa ması bu iş için Rusyaya 850 bin aldıktan sonra, bu gemilerini bu katine verilecek ve Rus buzkırun ruble vermiştir. Fakat Almanlar yoldan artık Rusların yardımı olgemilerinin yardımile, Kutub de bu büyük masrafı kat kat çıkara madan geçirmeyi düşünüyordu. niz yolundan geçerek, Büyük Ok caklarına kani bulunuyorlardı. Hitler'in bu plânmda muvaffak yanusa çıkacaklardı. Hesablarında aldanmamışlardı. olamayışının en büyük sebeblerinAnlaşmanın tatbikatma 45 nu Hakikaten, Şimal Kutbundan aşaden biri de Amerikanın Rusyaya maralı Alman hücumbotunun se rak Büyük Okyanusa inen bu Alaçtığı ödünc ve kira yardun proyahatile başlandı. Alman donan man gemisi, harbin en nazik ve gramı olmuştur. ması komutanlarındsn Amiral Ro buhranh devresinde Müttefiklere (N.Y. Herald Tnbune'den) bert Eyssen'in komutası altmdaki büyük zarar vermiştir. O günlerde bu gemi Maçokin Şar'dan Bering Ingilterenin, elindeki bütün cılız Boğazına kadar 21 buçuk günde imkânlara rağmen gösterdiği azim Jandarmayı kahve ile zehirliyen gitmiştir ki bu bir rekordur. V&hidenin duruşması kâr mukavemete Amerika mümkün 45 numaralı Nazi hücumbotu es olan her yardımı yspmağa çalışıyor, Küçükayasofyada kocası yer.ne, sevkiden Alman Lloyd kumpanyasının muhrib ve tayyare de dahil olmak di|i jandarma cri Mazharı zehirlıyerek «Komet» adındaki yolcu gemisiydi. üzere, bir çok harb malzemesi gön öldüren Vahidenin duruşmasına dün İkinci Ağır Ceza mahkemesinde devam Harb gemisi haline konulurken baş deriyordu. edilmiştır. Dünkü celsede Vahidenin tan aşağı toplarla teçhiz edilmiş ve Amerikanın batı sahilleri açık kocası müezzln KâzJm şahid otarak Diesel motörlerile işler vaziyete larında bir Alman gemisinin bu dinlenilmiştir. getirilmişti. Bu hücumbotunda lunduğu öğreııilince Müttefikler Müezzin Kâzım. lfadesinde; yemektsyfa olarak çalışmış olanlann bir onu takibe koyuldular ve yakala ten sonra karısı Vahidenın kahve piçcğu henüz sağdır ve ele geçen ve yabilmek için büyük gayretler sar şirdiğini ve kahveyi içtikten az sonra sikaların teyidi için bunların da fettiler. Fakat 45 numaralı hücum da Mazharın sancılandığım, kendislni derhal hastaneye götürdütünü söylemalumatma müracaat edilmektedir. botu arka arkaya bir çok gemileri miştr. (Yerli Mensucat) fabrikasmın lere yığdığı pamuklu stokları yü o uğultulu, gürültülü dünyası zünden, hükumetin bütün yardına girdiği zaman, daha on üçü mına rağmen, fabrika büyüyenü bitirmemişti. Haşıl dairesi miyordu. Fakat bu işe ilk girişnin bir köşesine sindi. Günlerce, miş, sonra yanına iki yerliyi akimse farkına varmadan, küçük larak sermayeyi canlandırmış obir fare yavrusu gibi, tozun, du la Kayserili Nebi Bey, günün manın içinde eşindi. Belki daha birinde makine dokumacılığımn da eşinecekti. Fakat günün bi çok para getireceğini biliyordu rinde bir fırsat çıktı: Nebi Bey askerlik günlerinde Kayış kopmuş, Halil Ustanın Rumelinin çok içerilerine kadaı sağ bacağını oyluk boyunca sı gitmiş, oralarda türlü milletleyırmıştı. Sağdan, soldan koşup rin çocuklarile konuşmuş, aynj üşüşenler arasına sokuldu. Us devlete bağlı oldukları halde tanm pantalonunu deri ile bebunlarm başka türlü düsünüp raber çıkardılar. Herkesin şaş başka türlü taşmdıklarım görkın şaşkm, öteye beriye koştu müştü. Dokuma tezgâhma da ilk ğu, bağırıp çağırdığı sırada, kÜT defa Silıstirede rastlanmıştı. çüğün pantalonunun düğmeleriNebi Beyin tahminlerile beni aralıyarak Halil Ustanın de raber hâdiseler de yürümedı, risine doğru işediği görüldü. koştu. Arka arkaya gelen güGerçi yarım saat sonra sıhhiye rültüler, patırtılar daima halkın memuru, bir saat sorira da ^ab zararına netice verdiği halde, ri';a doktoru yetiştiler, ilâç mi halkın yararına imiş gibi göstelâç sürüp sardılar ya. Halil Us rildi. Bu arada işini bilip ilerita küçük çırağın hizmetini unut «ini görebilenlerin arabaları da madı ve on gün kadar yatıp ye dörtnala kalktı. Yerli sanayiin ni bir deri ile fabrikaya döneı himayesi için makinelerin gümdönmez, Nurullahı, kırk kuruş rük resminden affı ile başlıyaD gündelikle işçi yardımcısı yap hareket, günün birinde (Yerli tı. Mensucat) fabrikasmın amele Neden sonra evde ihtiyar biı mevcudunun iki bin küsura, tez anası olduğu meydana çıktı. Ba gâh adedini de sekiz, dokuz yübasmın da vaktile çok zengin, ze fırlattı. Bu işler olurken Nurullah boş çiftlik çubuk sahibi, ovanın her tarafında sözü geçer, hükmü yü durmadı: İki ay içinde kadro darür bir adam iken, Meşrutiyetin hili işçi, sene sonunda, Halil ilânı üzerine balonunun söndü [Jstanın birdenbire ölmesi üzeoldu. Fakat ğü. o kederle kendini içkiye ve rine, haşıl ustası rerek bir kaç ay içinde gümbür kendisini elinden tutup âlemin deyip gittiği anlaşıldı. Hattâ i içine çıkarmış olan bu adamın şeme hikâyesi fabrikanın öteki cenaze masraflarım kesesinden dairelerine yayıldıktan sonra ço ödediği gibi çoluk çocuğuna fabyardımı cuğu görmeğe gelenlerden, sa rikanın yapamadığı kalı belinde bir ihtiyar, Nurul yapmaktan da geri durmadı. 'Nurullah, usta olduktan sonra lahm yüzüne dik dik bakıp: Üle senin Seyid Ali Paşa bir huy değişikliği gösterir giEfendimizle bir ilişiğin var mı bi oldu: Yanında çalışan işçileregöz açtırmıyor, makine şefi veki' Diye bağırdığı görüldü. Meğer ya dokuma dairesi müdürü g;bi çocuk büyükbabasının hık de adamlara çok sokuluyor, Müdirimiş, burnundan düşmüşmüş. He yet binasına lüzumlu lüzumsuz le Seyid Ali Paşa Efendimizin girerek saatlerce bir yerlerde torunu olduğu anlaşıldıktan son birilerinin yanında oturuyordu. ra itibarı büsbütün arttı, el üs Nebi Beyin bile merhaba ettiği adamlar sırasına geçmişti. Bu sa tünde taşınır o\C • Yerli Mensucat fabrikasınır yede, Avrupaya tahsile göndebütün dairelerinde. o tarihte, to ilen dokuma şefinin yerini alpu topu dört yüz elli. beş yÜ7 ması. şube müdürleri tarafından amele çalışırdı. Avusturya ve dahi garibsenmedi. Tersine olaAlman fabrikalarının gümrük rak, herkes, bu isabetli tayini ye Uçağın inşasında pilotun bulunduğu burun kısmını atabilecek tertibat ile inmesini sağlıyacak üç paraşüt için de yer düşünülmüştür. İnsan ömrünü uzatmak için yaİlk tecrübeler »1947 yılmda yapıl pılagelen araştırmslan bir kaç mış 3500 M. den birkaç defa salın cepheden tetkik etmek icab eder: mış ve süzülerek yere inmiştir. 1 Saf ilmî bir maksadla yapılSonra aym tecrübe ramjet'i çalış makta olanlar, tırarak tekrar edilmiştir. Bundan 2 Yarının muhtemel savaşlatakriben bir sene evvel yapılan rında, harb mmtakasını şimalin tecrübelerde uçak takriben 3500 Eoğak bölgelerine r.akledebilmek M. de salınmış ve pilotun ifadesine için yapılmakta olanlar. göre dakikada 1200 M. tırmanarak Bütün üniversitelerin ve ileri 8500 M. ye kadar çıkmıştır. Uçuş gelen ilâc fabrikalarmın araştırma 40 dakika kadar sürmüş ve 900 lâboratuarlarında, saf ilmî bir Km. lik bir sürat elde edilmiştir. maksadla yapılmakta olan araşürBundan başka üç tecrübe uçuşu malar, ortaya, az çok yüz güldürücü daha yapılmış olmasına rağmen he neticeler koymaktadır. Bu kabil araştırmalara, zaman zaman temas Bu sebebden ramjet, gaz tür nüz neticeleri hakkında bir şey zihayat mevcudiyetler acaba niçin htrb esirleri üzerinde yapılan sayıbini ile roket sLstemi arasında ya söylenmemiştir. Yalnız kontrol sa etmekteyiz. 6iz denemeler, ölüme, dönmenin ölmüyorlar?. pılan bir kuvvet kaynağıdır. Gaz tıhlarmda bazt değişiklikler yapıMezkur çalışmalara muvazi ola0 C derece civarının tehlikeli bir tevlid ettiği ölüme, bir çare bulutürbinlerinin en verimli olduğu lacagı açıi'lanmıstır. Ucak üzerinde rak ilerliyen diğer tetkikler vardır mıntaka olmasına rağmen, bu sü nabileceğini göstermiştir. Şöyle ki, zsman 9000 ile 12500 M. arasında yapılan diğer bir tadilât ta taz ki bunlarda gay™ tamamile baş hunetin çok dununda, hiç bir telv bütün tehlike 37 °c civarındadıf. ses süratine yakın uçtuğu zaman yikli ku'oır. ile aülabilir pilot iskem kadır. Daha kestirmesi askerî biı like mevcud olmamasını neye ham Halbuki, anî olarak, bu sühunetin çok aşağısma inilecek olursa, vüdır. Roket motörü ise kısa darbe lcsi tertibatıdır. Atılabilir iskemle maksadla, harb gayretleri meya letmelidir? lerle fevkalâde yüksek kuvvet arzu Alman buluşu ohin Fransız yapı nında zikredilebilecek olan bu a Keyfiyetin ilmî bir şekilde iza vud sühunete inübak kabiliyetini edildiği zaman ve halterde daha sıdır. Bu değişikliklerdon sonra raştırmalarda, ölümü intac edecek hı kolay değildir. Bü çok nazari iktisab edebilir. ağırlığı 2800 şartlar etüd olunmaktadır. 273 °c de, ki bu dünya yüzünd» faydalıdır. 18 nisan tarihinde çıkan uçağın kalkıştaki yeler ileri sürülmüş, bunlardan anMe%'zua geçmezden evvel, yarı cak bir tanesi bugüne kadar tutu varılan en düşük suyunettir, bütün «Rus Roket av uçağı» nda olduğu K<rm. a çıkmış ve kanat sathı 16 gibi kısa zamanda çok yükseklere M olmuştur. Buna rağmen üze nın harblerinin şimal mmtakasm nabilmiştir. Eskidenberi malum o kimyevî teamüller durmaktadır. çıkabilmek, kabili sevk uçaksavar rindeki ramjet motörünün ağırlığı da, yani sühunetin pek düşük ol lan bir hakikate göre, donma ya Tabiî olarak, pek karışık kimyev! duğu bölgelerde yapılacağı hak vaş vukubulacak olursa, donan teamüllerle idame olunan hayat da mermileri yapnak ve hattâ ağiı ^ndece 185 Ksm. kadardır. kındaki umumî kanaati tebarüz cismin kristalleri, iri, çabuk vu sona ermektedir. Fakat başlangıcuçakların kısa mesafede yerden Fransız mühendisleri bu, Leduc ettirebiliriz. Hattâ bu maksadla, ku bulacak olursa, küçük olur, daki şartların tekrar iadesile, zahirl kesilmesine yardım etmek gibi ramjet'in müstakbel ses üstü hakışın arzın şimsljr.de hüküm sür Aynı prensipe dayanarak, yanar ölüme, nihayet vermek kabildir. hallerde kullanılabilir. vacılığına busriin Whittle gaz tür mekte olan iklim şartlarını taklid dağlardan fışkırmış olan lavların Amerikada, bu hususta, çck şaRamjet motörkri ses süratinin binlerinin halihazır havacılığa yap etmek için bir soğuk hava lâbora meydana getirdiği kayaların arzıh yanı dikkat neşriyat uzun zaman1 1 4 ünün üstünde olan süratler tığı kadar büyük tesirler yapaca tuarı yapılmış, silâhların, makine hangi zamanında teşekkül ettiğ) danberi devam etmektedir. İçlerinde, tepkili vev diğer motörlerden çok ğma inanmaktadırlar. lerin, makine yağlarının, yakıtın^ hakkında, mcselâ granitin billur de öyle garib iddialar vardır ki, daha verimli olacağa benzemekteEn son gelen raporlara göre bu bombalarm, bu sühunette iktisab larma bakarak, kanaat hasıl edile vehleten bu iddialara inanmak, pek edeceklerj garib ahval tetkike baş bilir. müşküldür. lanmıştı. Ev\Telce bir yazımızı bu Camdan mamul eşyanın çok u Meselâ bu ultra modern, yahud mevzua hasretmiş olduğumuzdan, zun bir zamanda soğuması, onun Jül Vernvari iddialardan birini ele şimdi, sadece zikretmekle kifayet ömrünü arttırır. Nitekim, Palomar alalım: ediyoruz. Yazımızın başında da tebarüz etteleskopunun aynası bir kaç senetirdiğimiz gibi, soğuk mıntakalarda Amerikada, milyonlar harcanarak de soğurulmuştu. ve stratdsferde savaşacak pilotlarır yapılan bu lâboratuann tetkiklerj Şu halde. donan hayvanı hücredevam ededursun, Almanyada baş de teşekkül edecek olan kristaller Boğuğa karşı mukavemetini a r t lanmış olan araştırmalar da gene ne kndar büyük olursa, düşük sü tırmak, akla ilk gelen işlerdendir. bu memlekette ele ahnmıştır. Plân ve etüdleri üzerinde ısrarla hunetin yapmış olduğu tahribkâr durulan, komşu seyyarelere gideİfşa plunduğuna göre, <İkinci tesir de o nisbette az olacaktır. cek roketlerdeki seyyahlarm da Dünya Savaşı sonunda, Amerikan Diğer taraftan, soğukkanlı haydüşük sühunetlere karşı mukaveKongre kuvvetlerince ele geçirilmiş Vanlarla yapılan denemelerde, metini artürmak kabil olursa, bir olan vesikalar, Amerikalı mütehasbunların çok düşük sühunetlere taşla iki kuş vurulacaktır. sıslar tarafından, bir kaç senedendaha fazla dayandığı da tesbit eberi tetkik olunmaktadır...» Bu yolda çok enteresan olan bir dilmiş bulunuyor. Yeni uçak, dört motorlü bir yolcu uçağı üzerinde gaye, insanları dondurarak asırlarGerçekten, Almanlar, Dachau ve Soğuma esnasmda vücudden alıtecrübeye çıkarılmış vaziyette ca muhafaza edebilmek ve istenilen Auschwitz'de harb esirleri üzerin nan hararet, iki memba tarafuıdan zamanda tekrar hayata döndüredir. Bu sürat de takriben 1300 uçağın yarım takat ile 917 Km. yap de. tıpkı lâboratuar hayvanları ü temin olunmaktadır: bilmektir. Böylelikle insan ömrü Km/s. kadardır. Ramjet bu sürati tığı anlaşılmıştır. zerinde yapılana müjabih araştır1 Vücudde bulunan hararet uzatılmış olmuyor. Yaşama müddeyere yakın irtifalarda verebilirse de Bemzi GÜRDAL malar yapmışlar, şayam hayret ne depolarmdan, ti, ikiye inkısam ettirilmiş oluyor. yakın gelecekte en iyi kullanılış ticeler almışlardır. 2 Vücud muayyen bir sühuBu tezi müdafaa eden bir uzman şekli yüksekte uçacak ses üstü yol(*» Ramjet, şekillendirilmiş baMevzu şudur: Soğuk, daha dcğ netten dun dereceye soğutulduğu diyor ki: cu ve bombardıman uçaklarında sit bir borudan ibarettir. Hava, rusu düşük sühınetler, insanı öl vakit, otomatik olarak hasıl edilen Nasıl bir hasta bayıltılmafa kullanılnıasıle elde edile:ektir. Ha uçağın burnundaki yuvarlak delik dürebilir mi? Düçük sühunete rağ haraıetten.. razı oluyor ve muayyen bir zaman vanın oksijeninden faydalanabil ten içeriye girer ve akaryakıtın men. yaşamak kabil değil midir? Daha sonralan. mühim diğer bir hitamında tekrar hayata avdet edemek için uçulacak irtifa roketlerin püskürtüldüğü yere gider ki yan Bugün elde mevcud netic'elere hakikat de anlaşılmıştır. Buna göceğine kat'iyetle inanıyorsa, donduaksine olarak mahduddur. moda orada yer alır. Yanan gazler «öre, vücud sühuneti 20 derece ka re; soğukkanlı canlılar, düşük sü rularak, uzun zaman muhafaza ediŞurası âşikârdır ki ramjet'in en genişliyerek tepki tevlid edecek şe dar düşecek olursa. teneffüs, deve hunetlere kolaylıKİa, hararetlerini lecek olan kimse. meselâ 500 veyabüyük zorluğu gerekli hava tazyi kildc kuyruktaki menfezden sür ran durmaktadır. Fakat, vücud ün intıbak ettirebildikleri halde, sı hud 1000 sene sonra tekrar hayata kını temin edebilme «etrafında top atle dışarı çıkar. Bu sebebden u normal sühuneti iade edilecek o cnk kanlılar, sühunetlerini, sabit avdet edeceğinden emin olarak böylursa, yaşama temin edilemez mi? bir derecede tutmak hususunda lanmıştır. Kompresör olmadığından çak tamamen borunun uzunluğu le bir ameliyeye razı olacaktır.» Bakterilerle yapılan bir tecrübede, ısrar ederler. Bütün mesele geniş Bugün için pek fantezl olan ?a gerekli tazyiki temin için iki etrafına inşa edilmiştir. buzlu su içinde bulundurulan mik bir sühunet fasılasmda, kanın okson keyfiyet, tahakkuk ettiği zaman tarafı açık boru>Ti hava içinde robların, bir kaç sene yaşadıklariı sijen taşıma kabiliyetini kaybetDarülâceze giinii süratle hareket ettirmek lâzımmüteaddid defalar dondurulup, memesidir. Vücudümüz, soğuduğu ki fen adamları bu noktadaki imdır. Demek oluyor ki bu mo27 mayıs Darülâceze günüdür. O gün normal sühuneto vasıl edildikleri zaman, kanın taşıyabildiği oksijen kâna inanmaktadırlar insan oğlu törü kalkıştan evvel çalıştırmaya Darülâceze menfaatine Yıldız parkında takdirde, hayata avet ettikleri gö le iktifa edeceği yerde, bilâkis faz kim bilir, daha nelere muktedir bir gardenparti verilecekti. Fakat haolacaktır. imkân yoktur. Motör sadece havada vaların muhalefeîindeıı bu eğlence rülmektedir. la oksijen istihlâkile, ihtirakı artsüratle seyrederken hava giriş de başka güne tehir edilmiş olup yalnız Daha garibi. 32 C derecede der tırıp, sühuneti 37 C derece civarın«Bandırma» vapuru ilk liğinde kâfi tazyik husule geldiği ist.yenler Darülâcezeye giderek acezeye hal ölen bakteri cinsleri, 75 C de da tutmağa temayül eder. Dolayıtcberruda bulunabileceklerdir. seferini yaptı sile birdenbire oksijen ihtiyacı artzaman çalıştırılabilir. Bunu temin deracede pekâlâ yaşıyabilmişlerdir Bandırma vapuru ilk seferini düt» için uçağı ya yerden kâfi bir süratle 15 ev soyan iki hırsız yakalandı Hele bir cins 250 C derecede (mut mış olur. Demek oluyor ki, ölüm Eakırkciy ve civarında 15 ev soyan oksijen yapmıştır. Saat 8.15 te Galata rıhtımın. havaya doğru fırlatıp atmak veya lak sıfınn pek yakmı) ölmeden ya* 6oğuktan değil ve fakat dan hareket eden vapur, Bandırmaya S&id Turan ve Veli Doğan adlarlnda kifayetsizliğindendir. diğer bir uçak üzerinde havaya iki hırsız yakalanarak Adliyeye veril. şıyabilmiştir. Daha düne kadar uğradıktan sonra saat 21.30 da tekrar çıkararak salmak lâzımdır. soğuktan, ölecekleri zannedilen bu Keyfiyete bir çare bulmak üzere, limanımıza dönmüştür. mişlerdir. Ölüm mevzuundaki son araştırmalar Yazan: Rıdvan Tezel = Küçük Hikaye Ehsn iti rinde buldu. Nurullahı yirmi iki yaşına doğ ru, işletme müdürünün masasında oturur buluyoruz. Zamanm, genclere verdiği fazla itibarın da yardımı ile Nurullah, başı daima yukarıda, gözleri daima ileride, yürüyor, hayır, koşuyordu Doğrusu, o işletmenin başına geldikten sonra da randımanda artış görüldü. Nebi Beyin istatistik işine o kadar geç alışması ve o kadar güçlükle başlaması yüzünden bu artışın miktarı pek rakama vurulamıyorsa da, satış fiatlarile beraber imâlâtın da yükseldiği, muhasebe kayıdlarından âyanbeyan anlaşıhyordu Gerçi Nurullahı çekemiyen ba zı memurlar ve müdürler, harb şartları yüzünden memlekete pamuklu giremediğini ve fabrikanın tutturabildiğine sürdüğü kaput bezlerinin hurda kısmın: bile beğendiği tüccara sattığın: iddia ettilerse de, aldıran olmadı ve ilk harb senesinin bilânçosu yapıhr yapılmaz Nebı ^Bey, Nurullah Beye altı maaş nısbetinde ikramiye verdi. İş bununla kalsa gene iyi, Nurullah, işletme ile muhasebenin ayrı ayrı müdürler el:nde bulunmasını bir türlü akla yakın bulmuyor, hele işletme ve maliyet hesablarmın, teknikle hiç bir ilgisi olmıyan, daha mektebden dün çıkmış bir delikanlının eline bırakılmasmı asla münasib görmüyordu. Çok geçmedcn muhasebe müdürüne de üç maaş ikramiye ile yol verildi ve Nurullah, fabrikanın Nebi Beyden sonra en kudretli adamı haline girdi. Bir taraftan şehre ve hemşerilerine de faydalı olmağa başlamıştı. Gerçi belediye meclisi üyeliğinin Nebi Beyin iltiması sa yesinde temin edildiğini söyliyenler oldu ama, arkasından vilâyet daimî encümeni azalığına, oradan da halkevi başkanlığma geçince işin rengi değişti. Çünkü bu kadar hizmetleri, eskilerden çok daha iyi görüp başardığı kısa zamanda meydana çıkıverdl. Lâkin Nurullah Beyin bir huyu vardı ki, herkesin itirazını, hiç olmazsa kırgınlığını mucib oluyordu: Gururu. Hoş, buns pek gurur demek de doğru değil Ne bileyim, kafasını yukarı yukarı kaldırıp yürümesi, bu yüzden de sokakta rastgeldiği eşi dostu görememesi, seçememesi, bir hayli teessüre, kedere sebeb oluyordu. Haydi, diyorlardı, aTadan zaman geçti, eski usta arkadaşlarmı, fabrika şeflerini tammıyor, seçemiyor. Boğazına kadar yığılı, her biri bir dalda takılı, türlü memleket işleri arasında, yüzlerce arkadaşı, dostu, tanıdığı görüp iltifat etmeğe imkân yok. Lâkin vaktile ona iyi not vermiş, şu veya bu işte yardımı dokunmuş, fazla olarak kendisinden bir şey beklemeyi de hatınndan geçirmemiş olan bazı arkadaşlarını tanımamazlığa gelmesi doğru muydu? Başını çok yukarı kaldırdığı için belki göremiyor.. Diyenlere kargı: tılar. Baştan Nebi Bey Nurullah memleket ve vatan ihtiyacı.. BelBeye toz kondurmadı. Fakat bir ki beyefendi, icabı müzakere e « geceyarısı, uykusu kaçarak, fab dilir, bir karar ittihaz olunur... rikaya geldi ve gece vardiyasın Ne? Yüksek halk menfaatleri bu dan yirmi kadar işçiyi şube mii na imkân bırakır mı efendim... dürlerinin, kısım şeflerinin evle Hayır.. Olamaz... O kadar.. Burine saldırarak, hepsini fabrika yurun... Falan, filân kabilinden, yekuhemen onun adını ileri sürmeğe ya topladı. Bir kaç saat süren bir kelimeler başladılar. Âdeta koca şehrin tek tetkikten sonra, bütün o memur nu yırmiyi aşmıyan münevveri, tek nutukçusu, teb «kalabalığmın parmağı ağzmda savururdu. Şayed bir veya bir büyüğü oymuş gibi.. Baştan şa kaldı. Hesablar birleştirilip ne kaç kişi ile, ufak bir işin koka, alay hududunu aşmıyan bu ticeler almınca ve rakamlar nuşulması icab etse, hemen ocereyan, gitgide tehlikeli bir şe imalât hesablan ve bilânçolarla dacıyı çağınp şapkasını ister: fabrikanın a Ben çok mühim bir mekil almağa yüz tuttu. O kadara karşılaştırılınca, kadar ki, Nurullah Bey, sonun cemice işlenmiş, âdi hırsızlıkla sele için belediyeye kadar gitda böyle bir tören, bir şenlik. ra sahne olmaktan başka hiç bir mek mecburiyetindeyim. Siz kobir nutuk olan bütün içtimalara rolü ve mânası kataıamış oldu nuşunuz, ben sonra tetkik ederim. gelmez oldu. Halkevi başkanlı ğu meydana çıktı. ğının da bu şekilde yürümiyeNurullah, kazandığı itimaddan Diyerek kapıdan fırlardı. ceği çabukça anlaşıldığından o istifade ederek Nebi Beye ezbeMahalle bakkalı ile halkevi radan istifaya mecbur edildi. re imzalattığı yığınlarla tediye odacısı, reis beyin lüzumlu lüAh, bu bizim genclik.. Yeni fişinden yüz binlerce lira para zumsuz: genclik.. Artık yakaladı ya biı çekmiş, imalâtı kabarık göstere Meseleyi encümende konuzayıf noktayı, bırakır mı kolay rek ham madde ambarlarmı bo şur, tebliğ ettiririm. kolay? İşi azıttılar ve bir Cum şaltmış, satış ve kâr hadlerini fa Tarzında yuvarladığı tekerlehuriyet bayramında, genclik na turalarda sahte olarak göstermeyi, kahkahalarla sağa, sola mına, Nurullah Bey:, heykel al mek ve iki mislini çekmek su anlatmağa başladılar.. tında nutuk vermeğe memur et retile bir kaç yılhk hapis cezaNurullah Bey, gerçi bugün de tiler. Genclik derneğinin bu ka sını hakketmişti. Vardiyada hararı şehrin üç gazetesile ilân e zır bulunan ustalar ve ustaba şeref ve mevkiinin bir kısmını Haydi efendim, derlerdi, muhafaza ediyor. Fakat bu şekafasını da mahsus dikine tutu dildi, sokaklara renkli afişler a şılar idare binasına celbedildi ve ref, eski hatıralara hürmeten ken yor.. Evvelden böyle miydi? Ba sıldı ve bayramdan bir gün ev şu hakikat de meydana çıktı: dis;ne bırakılmıştır ve bu mevşı ileride, ileride de değil, yer vel, program ve Nurullahın nu Nurullah usta, Nurullah efendi ki de, düşünmeğe zerre kadar. de yürürdü. Birisile konuşurken tuk vereceği haberi, yedi ikliro ve Nurullah bey, hiç bir işi adamakılh öğrenmeden ötekine ihtiyaç olmıyan bir mevkidir. papuçlarınm ucuna bakardı. Ha dört bucağa ulaştırıldı. Ve Nurullah bey, sabah akyaptırdığı lil Ustanın bacağına işerken göO gece Nurullah Beyin evi bir geçmiş, başkalarına renler var, o kadar iltifata, poh cenaze evine döndü: Zavallı ka işleri kendisininmiş gibi göste şam, kafası yukarıda, gözleri hapoha rağmen gözlerini kaldırıp rısı, ki, fabrika idaresini eline rerek kademeleri atlamış. işçi vada, öyle vakur ve mağrur, cad da gülümsememiş bile.. Öyle aldıktan sonra evlendiği bir e ler arasına saldığı korku ve deh deleri arşmlamakta da devam mahcub bir çocukmuş. Bu nenin mekli paşanın kızıydı, iki gözü şet sayesinde, kimse de çıt çıetmektedir. Bakınız, az daha unutuyordum nesi böyle... iki çeşme komşulara seğirtti, ko karacak derman bırakmamıştı. hikâyemızin adı boşlukta kaîdı. Gün geldi, bir mecliste iki çift casının son nefesini vermek üNebi Bey ortaklanna haber Kısaca izah edeyim: lâkırdı etmesi icab etti. Nurul zere olduğunu söyledi. Yarım sayolladı. Şafak sökerken her ü Efendim, Anadoluda bazı kölahın o gün, kalabalıkta, bir at içinde de şehrin yirmi kadar denbire şaşınp yutkunmağa baş mütehassıs doktoru hastanm ba çü de birden sedyelerle evleri pekler. ekili tarlalar içinde gezip ladığı çok söylendi. Tek kelime şında toplandı. Gerçi sabaha ka ne nakledild;. oynaşmayı çok severler. Fakat Ve haber, yarım saat içinde başakların kılçıkları boyunlarıçıkmamış gırtlağından ve bir dar süren bir muayene ve müdenbire yere yuvarlanıp bayılı şavere neticesinde belirli bir ne şehir sokaklarına yayıldı. na, yüzlerine, gözlerine batmavermiş.. Olur a.. Olur. Insanhk ticeye varılmadı ama, nutku da O gün, ertesi gün, bütün es sın diye, tarlanın içindeyken, ka hali bu. Fakat millet durur mu? başkasmın söylemesi kararlaştı naf, şehirli, bütün heyetler, mec falarını yukarı kaldırıp öyle Hele Nurullahı çekemiyenler. rıldı. lisler, komisyonlar ve encümen giderler.. Boyunları buna alıştığından mı, yoksa bu vaziyet hoş Artık peşine düştüler. Allem eArtık bütün şehir, amelesi ve ler, ışi gücü bırakıp, Nurullah dip, kallem edip onu, olur ol okumuşu ile, memuru ve esnafı Beyin karıştığı meseleleri ince larına gittiğinden mi, nedir, tarmaz yerlerde söz söylemeğe, hat ile, Nurullah Beyin peşindeydi lediier. Görüldü ki bu zat, işleri la bittikten ve düzlüğe çıktıktâ gazeteye yazı yazmağa, mü Hastalık bahanesile on beş gün küçüklere, memurlara bırakır, tan sonra dahi, bazan saatlerce, him bayramlarda meydan hita kadar evinden çıkmadı ama, kendisi yalnız imza atardı. İm bazan da günlerce, öyle, kafaları yukarıda yürürler. besi çekmeğe zorladılar. Asıl kim aldırır. Nebi Beyin bile ak zadan evvel veya sonra da: Köylü bu boynu tutuk köpekgaribi, bu oyuna kerli ferli a lını celdiler ve fabrikada bu a Olamaz. Asla olamaz.. Pekdamlar da heveslendi. Içtima damın şimdiye kadar ne iş gör âlâ beyefendi... Nasıl olur?.. Ka leri hemen tanır: Ekin itiî larda böyle bir §ey icab edince, müş olduğu meselesini ortaya at nun buna cevaz vermez.. Lâkin Yazan : llhan Tarus