Katalog

Günün edebî hâdisesi CEMAL YEŞİL RUBAİLER Şairin, yüz kadar rubaileri. Ahmet Halit Kitabevi ve bütün kitabçılarda bulunur. Tanesj 150 kuruştur. umhuriyet 26 I1CI Jfli * r ;> Ahmed Oguz SARUHAN La Fontaiıte'deıt MASALLAR La Fontaine'den 103 masal, 30 resun. Eşsiz ve manzum tercüme. 100 kuruş. SflVI • 9 1 5 7 * ' KURUCUSU.YUNUS NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu Istanbul No 248 Telefonlar: Umumt Santral Numarası: 24298. Yazı İsleri: 24299. Matbaa; 24290 Pazartesi 6 Subat 1950 AHMED HALID Kitabevi Ukraynada isyan çıktıgını Moskova teyid ediyor Sovyet basmı, Kolhozlara girmeyi reddeden "milliyetçilerin,, başkaldırdıklarını açıkladı Rusyada Yahudi düşmanhğı Amerikada neşredîlen bfr rapor Kremlinin Yahudileri toptan imha etmekte olduğunu açıkladı Londra 5 (B.B.C.) Ukraynada komünist partisıne karşı mukavemetin genişlediği ve köylünun «kolhoz» lara girmemek ve elindeki toprağı vermemek için çarpiftığı hakkındaki haberler Sovyet gazeteleri ve radyolan tarafmdan ilk defa olarak teyid edilmiştir. Bu gazeteler, muhalefetin bilhassa Bab Ukraynada geniş olduğunu, «milliyetçi» ve «burjuva» koylülerin ve kulaklarm baş kaldırdıklarını bildirmekte ve Lvov şehrinde durumun vahim olduğunu kayetmektedirler. «Pravda Ukrayna» gazetesi ıse öylünun hasadı sakkdığını, komünist memurlara karşı geldiğini soylemektedir. Durumun \'ahim olduğu itiraf edilen Lvov şehrinde gayet ciddî baa hfidiseler vukua geldiği de yazılmakta ise de bu ciddî hâdiseerin neden ibaret olduğu tasrih edilmemektedir. Darnm Moskovada endişe yarattı Ukraj'nadaki durumun Moskovada endişe ile karşılandığı bildirümektedir. Sunday Obserbver gazetesinin siyasî yorumcusu, Ukrayada şimdi cereyan etmekte olan hâdiselerin Sovyet ihtilâlinin ilk günlerindeki hâdiseleri hatırlattığıru kaydetmekte ve şöyle demektedir: .Kremlin'in 30 senedenberi d«vam eden şiddetli toprak siyasetıne rağmen böyle hâdiselerin şimdi teerrür etmeğe başlamış clması tusya dahılinde Moskova için ga İlk malumata göre ayaklanmalar, bilhassa Batı Ukraynada vukııa geldi. Lvov şehrinde durumun vahim oldoğu ve çarpışmalar yapıldığı kaydedillyor İstanbulun karlar altında bir görünüsü Soğuktaıt bütün okullar üç gün müddetle tatil Eğirdir gölü dondu. Rasad merkezlerine göre soğuklar devam edecek tstanbulda kış, bütün şiddetile hükum surmektedır. Dün, zaman zaman esen çok şiddetli rüzgâr ve 5 ngilterede seçimlerin şubatta kar tipisinden bir kaç metre ileriII yapılmasma karar verildi. Kral. sini gormek mümkün olmuyordu. " 3 şubatta Avam Kamarasını feshetti. Yeni meclis 1 martta toplanacaktır. İnçilterede de başlamış Ingilterede seçim savaşı Karadenizde mevsimm en şiddetli fırtınası hiikiim süriiyor, Bir motör battı Arada, sırada güneş açmış, fakat güneşin kapanmasım müteakıb şiddetli bir tipi ve fırtına başlamışür. Vilâyetçe görülen lüzum üze Arkası Sa. 4, Sü. 7 de zanacak? Harb sonunda yapılan seçimlerde. büvük bir ekseriyetle iktidara gelen tşçi Partisi <ni? Churchill Ankara 5 (Telefonla) Büyük ha ziyade mahallî parti teşkilâtmm gibi mustesna bir şahsiyete malik Arkası Sa. 3. Su. 2 de Millet Meclisinin martm ilk haita seçim kampanyası için kendisinden olan Muhafazakârlar mı, yoksa yesmda seçimleri yenileme kararı ve fayda umduğu milletvekillerinden niden kuvvetlendiği söylenen Lireceğine hemen hemen muhakkak seçilmektedir. beraller mi? Gerçi Ingilterede bir de Komiınist Partisi varsa da, hiir nazarile bakılmaktadır. İktidar parDiğer taraftan seçim kanun tasaır.emleketlerde yapılan serbest setısinde olduğu kadar, muhalefet rısı da Meclis gündemine alınmıs cimlerin hepsinde kaybeden, hattâ partilerinde de seçim hazırlıkları bulunuyor. Demokrat Parti genel hezimete uğraj an komunistlerin, daha şimdiden bu tarihe göre ayar idare kurulu Parti Meclis grupu ile İngilterede kazanmalarına asla imlanmış gibidir. Halk Partisi mevcud birlikte bugün geç vakte kadar süİsrailde Rusya lehinde kân yoktur. Onlar için tnukadder bölge müfettişlerine ilâveten her ren bir toplantı yapmıştır. İçtimada nümayişler olan şey, nihayet bir kaç mebus vilâyete aynca bir seçim müfettişi seçim tasarısı üzerindeki parti göParis 5 (R.) Telaviv'den gelen çıkarmaktan ibarsttir. tayin etmektedir. Bu müfettişler da Arkası Sa. 3, Sü. 2 de haberlere göre son zamanlarda isİngilterede, kafa ve kol işçileri railde komunistlerin Rusya lehinde mustesna, diğer halk tabakaları ujapüklan nümayişler üzerine üAlman sosjalist lideri mumiyetle İşçi Partisinin icraatınkumet her türlü nümayişi yasak Schumacher, bu plânın dan şikâyetçidirler. 1939 da harble eden bir kanun tasansı hazırlamaberaber başlayan, fakat 1945 t» nasıl tatbik edileceğini ğa başlamıştır. Tasan yakında İsharb bittikten sonıa da devam eden fngilterenin Akdeniz filosuna mensub harb gemileri La Valetta üssünde anlatıj or rail parîamentosuna sunulacaktır. çeşidli tahdidler fahsî hürriyetler Londra 5 (B.B.C.) Bugün Bstı bahsinde çok titiz ve kıskanc olan Almanyada konuşan sosyalist lıder İngilizlerin canına tak dtemiştir. Schumacher, Sovyetlerm komonıst Fakat bu tahdidler sayesinde de, Kara Yollan Genel Müdürlüğü kadrolannda, Almanları ileri sürerek 28 mayısıa İngilterede hayat pahahlığı, harbo bazı hizmet mevkilerinin münhasıran yüksek bütün Berlini işgale yelteneceklegiren ve hattâ harbe girmiyen baxı memleketlere nazaran, pek hafif rini söylemiştir. Cemil Said Barlas nutuk söjlerken mühendislere tahsisi iyi karşılanmadı obnuştur. İşçi Partisi aleyhinde Alman sosyalist lideri Berlinin iş bulunan diğer partiler, Muhafazagalmi hedef tutan bu Sovyet plânı kârlarla Liberaller, ba partinin hakkmda şu malumatı vermiştir: Ankara 5 (Telefonla) Büyük mevkileri münhasıran yüksek 1945 tenberi taibik ettiği milliUş• 28 mayısta, doğu Almanyada teş Millet Meclisinde, birinci müzake hendislere tahsis edilmiş ve yük' Kurumuş kuyulardan petrol tirme ve müfrit devletçilik politiresi yapılıp kabul edilmiş olan Ka sek tahsil gören diğer müihendisler lril edilmiş olan «Alman komünist kasını şiddetle tenkid etmektedirfışkırtılacak rayoUarı Genel Müdürlüğü kanun liyakat ve bilgileri derecesinde yük gencliği> üyeleri Batı Berline gıreler. Serbest ticarete ve şahsî teçebtasarısınrn, mühendLsleri cidden selme imkânları verilmemiştir. B oekler, nümayişler yaparak genlş büse alısmış olan umnnıiyetle mumustarib ve mağdur bir vaziyete durumda kalan iki bin Türk mü kanşıklıklara sebebiyet vereceklerŞikago 5 (a.a.) Şikagolu bir hafazkâr ruhln ve ananeci İngüizleı dir. Kızılordu birlikleri de nizam düşürmüs olduğu ileri sürülmekte hendisinin teessürü şöyle ifade şirketin bildirdiğine gore terkedilİşci Partisinin devletçilik ve mil Paris 5 (R.) Önümüzdeki hai sundan gemiler de katılacaktır. miş petrol sahalannı verimli hale Barlas Giresunda, Sağlık dir. Türk Mühendisler Birliği bu liyor: «Bu kanunda baa vazifeler ve asayişi konımak bahanesile Batı iikştirme »yasetme de tahammiü , Akdenizde yapüacak olan deniz Atlantikte Antil adalan bölgesin münasebetle milletvekillerine mü münhasıran yüksek mühendislik kay BerUni işgal edeceklerdir.» getirecek, kurumuş kuyulardan pet edemiyorlar. manevralanna fngili?: ve Fransız de cereyan etrnekte olan Ameri rol fışkırtacak yeni bir usul Birle Bakanı da Kütahyada birer racaat etmiştir. Mesele şudur: Kurt Seâıumacher sozlertıe dedının konmasile bir inhisarcılılt Bu tasarrnın onuncu ve on birinci eihniyeti yaratılmıstır.» Filhakika vamla: İngilterenin tfcaret mavazenesl harb gemilerinin iştirak edecekleri kan deniz manevralarına yakında sik Amerika sanayiinde muazzam konuşma yaptılar « Kızüordu birlikleri böyle bir maddelerine bağlı bir ve üç numa Bayındırlık Bakanlığı bölge müdür ai düzeltmek için alınan tedbirle* MİdirUmektedir. Fransız gemileri İngiliz, Fransız ve Holanda harb bir değişiklik meydana getirecektir. Giresun 5 (Hususî) Dün açüan ralı kadro cetvellerinde bazı hizmet Arkan Sa. S. Su. 2 de Arkası Sa. 3, Sü. 3 te de halkta, bıkkınhk uyandırmıştır Jaltaya geleceklerdir. İngiliz Ak gemilerinin de iştirak edecekleri İhtira beratını almış bulunan ŞiMemleketin muhtae olduğo bir çok leniz donanmasına Anavatan filo bildirümektedir. kago gaz şirketinin haber verdiğine C.H.P. il kongresi bu sabah da çasanayi mamulleri, döviz todarikj göre bu yeni usulle petrol tabaka lışmalarına devam etti. Devlet Baİçin ihrac edilmekte ve iç piyasada larına eskiden olduğu gibi dik veya kanı Barlas, Cevdet Kerim İnoedayı ya hiç bulanmamakta, yahud da mail girildikten sonra ameliyeye ve Giresun milletvekilleri bu sapek a* satılmaktadır. bahki oturumda hazır bulunduklan ufkî olarak devam edilecektir. Geçen sene kısmen kaldınJmı* Şirketin başkanı Frank G. Buf için kongrenin yapılmakta olduğu olmasına rağmen, halk ışık, elbise, fum bu yeni usul sayesinde ilânıha salon dinleyıcilerle dolmuştu. Bir ayakkabı gibi giyim eşyasının UZUD ye toprak altında kalmağa mahkum delegenin teklifi ile Barlas yazılı roüddet tahdide tâbi tutulmasından milyonlarca varil tutarında ,petro nutkunu okudu. duyduğu infiali unntmamıstır. ÇünBakan nutkunda, her şeyden evlufl çıkarüabileceğini söylemistır. kü soganlarm büyüklüğüne vannBuffum bundan başka bu usul vel iktisadî yolda çalışmak lüzumuTiraj hakkmdan istifade edileceği için bu gemilerden bir caya kadar teşmil edÜntif r» kırtasayesinde dağlar, şehirler ve gollar nu belirterek, bütçede 220 milyokısmmm burada yapılması imkânlan azahyor siyecilik yüzünden bazı aeayib şealtında kalan petrol sahalarından da nun kalkmmaya ayrddığmı, 320 killer alnuş olan tahdidlere bUmiistifade edilebileceğini bildirmiştir. milyonluk Marshall yardımmın da yerek riayetsizlik yüzünden para Devlet Denizyollan İdaresinm nesi büyüktür. Bu iki vapur, muh Buffum'un söylediğine gore, bu ukalkanmaya tahsis edildiğini soyleve hapis cezalanna nğrayanlar pek Marshall plânından faydalanarak telit yolcu yuk gemisi Macak; sul petrolun son damlasına kadar dikten sonra bütçe açığmın Marçoktur. Meselâ 1948 de, 30,000 kişi ecnebi tezgâhlarına gemiler siparis 165 bırinci mevki, 135 ikinci mev topraktan çekilmesine de ımkân ve shall yardımı ile kapatıldlğma dair Diinkii kongrede Çabşma aleyhinde tahdid kararlanna ı" iddialar hakkmda demiştir ki: etmek için teşebbüse giriştiği ma ki, 300 yataklı üçuncü mevki yol recektir. Bakanı ve Fuad Köprülü yetsizlik suçile dava açdmıştır. A r l < a s ı S a 5. S u . l d e lumdur. Bu gemilerin yalnız 2 ta« Biz bütçeye Marshall yardıbirer konuşma yaptılar Diğer taraftan esaslı iaşe maddermndan 150,000,000 lirali bir para leri ve lokantaîarda verilen yemek veriyoruz. Buna mukabil bütçede İstanbul İşçi Sendikalan Birliğimiktan üzerindeki tahdidler devam 220,000,000 lirayı kalkınmamıza anin yıllık kongresi dün saat 11 de etmektedir. Sosyalist rejuni aley Arkası Sa. 5, Sü. 1 de Eminönü Halkevinde başlamış ve hinde yazılan bir yazıda; tahdidlebirinci oturum saat 13 te bitmiş, rin manasızlığına şöyle bir misal öğleden sonraki oturum saat 14 te gösterilmektedir: Adam başuıa açılmış ve saat 20.30 da sona ermişhaftada bir tek yumurta verilmektir. tedir. Tavukçuluk yapan ve yumurta istihsal eden çiftçilerin çoDünkü kongrenin öğleden evvelğo, kümeslerinde yalnız 49 tavuk ki oturumunu Vali ve Belediye beslemektedirkr. Çünkü 50 veya Reisi, muvafık ve muhalif millet50 den fazla tavuğu olanlar, ne kavekilleri, Sigorta Genel müdür dar yumurta alıyorlarsa bunu hü yardımcısı, Devlet Denizyollan Ukumete bfldinnek roecbnriyethıdeLondra 5 (B.B.C.) Bağdaddan mum müdüru, Bolge Çalışma mudirler. Hükumet de bütün bu yu bildirildiğine göre geçen hafta ıs dürü, Demokrat Parti İl İdare kumurtalan topyekun almakta v tifa eden hükumette Başbakan mu rulu başkanı ve çok kalabalık DU kendi tayin ettiği fiat üzerinde: avini olan Tevfık Süveydi yeni işçi kütlesi alâkavla takib etmiştir. pazarlara satmaktadır. İşte bu & e Öğleden sonraki oturumda da, kabineyı bugün teşkil etmiştır. beble pek çok çiftçi yalnız 49 ta Tevfık Süveydi ayıu zamanda Dış yukarıda sayılanlardan başka, konABİDİN DAV'EB İçleri Bakanıdır. İç İşleri Bakaniy gre için hususî surette dun sabah ~. Arhatı S t 3. Sü. S te j Püakü kç«gred« bnhınnnUr ı Arkan Sa. 3, Sü. g da da Saiıh Cabirdir. Ansaldo tezgahlarında in>a edilmekte olan İskenderun vapıuu denize indirildikten sonra NewYork 5 (R.) Birlesik Amerika sendika birlikleri tarafından bugün açıklanan bir rapor, Sovyet Rusyadaki yahudilerin toptan imha edilmekte olduklarını bildirmekte ve bunun önüne geçilmesi için demokrat memleketlerin tedbir a'malarım istemektedir. Aynı raporda belirtildiğine göre Kremlin'in yahudileri imha siyaseti Rusyada olduğu gibi bütün peyk lerde de tatbik edilmektedir. Birlesik Amerika sendika birlikleri esaslı kaynaklardan aldıklan malumata dayanarak bu raporu hazırladıklarıru kaydetmekte ve föyle demektedirler: . iRuşxadav ve ^peyklerde bütün yahudÛerin "eİîefind'eknsler »iınmışür. Bunlara yeni iş verilmemekte ve «boş dolaştıkları» ileri sürülerek çoğu esir kamplanna sürülmektedir. Sovyet devlet mekanizmasındaki bütün yahudilerin tasfiveleri işı de geçenlerde sona ermiştir. Sendika birliklerinin raporu Sovyet Rusyada yahudilere yaşama hakkı tanınmadığına işaretle bu hareketi protesto etmektedir. Rtuya dahilindekl durumdan endiselenmeğe baslıyan Sovyet Yüksek Şâran toplantı halinde. Stalin, gerideki sırada oturmaktadır Meclis, martta seçimleri yenileme kararı veriyor Partileıv £eçim hazırlıklarıtu ba tarihe göre ayarladılar, bütçe ayın yirmisinde görüşülecek Akdenizde mühim deniz manevraları Terkedilmiş petrol Muhendisleri müteessir eden bir tasan Berliıti işgal için Rus plânı 1 sahaları İngiliz ve Fransız gemileri haftaya müşterek nanevralara başlıyacaklar C. H. P. İI kongreleri lsmarlanacah yeni gemiler Istanbul işçi Sendikalan Birliği dün yıllık kongresini yaptı Sendikaların siyasete kanştmlmaması arzusu dünku kongrede açıkça izhar edildi Irakta kabine kurulclu