Katalog

f Meshur H İrf v* * Model Mecmuasmm 349 uncu fevkalâde sayısı yann çıkıyor. 320 KURUŞ umhuriyet Û K \J IIGDü Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, lstanbul Posta Kutusu Istanbul No. 246 Telefonlar: Umumî Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299, Matbaa : 24290 VATANDAŞ ! LİNYİT KULLAN tstanbul ve Ankarada Kömür Satıs ve Tevzi Müeasesesinin dejtolannda kâfi miktarda Linyit mevcud Âulunmaktedır. Her vatandaş istediği kadar Linyiti serbestçe akbflir. Piyasadi Linyit bulunmadığı yolundaki menfl ve yersiz propagandaya inanmayınız. Bu ucuz ve bol yakrt vasıtasından faydaîanınız. Salı 14 Şubat 1950 ETİBANK Nedis Dün Bütçe Mttzakerelerine Başladı Maliye Bakanının iktisadî ve malî durum hakkındald izahlarını gerek muhalefet adma, gerekse münferiden yapılan tenkidler takib etti Muhalefetin dünkü tenkidleri D.P. ye göre bütçe açığı 173 milyon değil, 230 milyondur ve iktisadî bünyemizi takatsiz düşüren mali poHtikanm tesirieri devam etmektedir Is biriktirenler asıl para biriktirenler varsa, çalışma hayatımız da bir de iş biriktirenler vardır. Bu iş biriktirenlerin hususî sahadaki obutbığuna karşı yeni gelir vergisinm müterakki nisbeti belki bir hafif fren olsa bile başka bir itidal âmili yoktur. Beş şirkette idare meclisi azası, dort bankada hissedar, bir kaç finnarun mümessili olanlar yok değildir. Bereket ki sayılan azdır. Hiç bir yerde servet tevzünin bu fena şeklini ağir vergilerden başka, ıslah edecek fare bulamamışlardır. Sosyal ahlâk düzeldikçe ve servet hırsı da bu ahlâkın tesiri altında azaldıkça zamanla bu iş biriktiriciliği de belki ortadan kalkar. Lâkin bunun yanıbaşında devlet kapılarmda iş biriktirenler de vardır. Bir yerde memur, bir mektebde hoca, başka bir komisjonda hakkı huzurlu aza, dışanda doktor, baroda avukat, devlette eksper... Bunlar bugün böylece çalışma hayatını, bir kısun elemanlara kapamış variyettedirler. Hiç umubnadık devlet dairelerinde yani memurlarm bir asalet. bir de vekâlet maaşı alageldiklerini misallerile bilmekteyiz. Belki devlet için, daha doğrusu memur Asyada komünizmin durdurulması hakkında Truman'a önemü bir için faydalı olan bu sistemin sosrapor veren Amerikan Genelkunnay Baskanları yal bir zaran vardır ki; o da o memuriyeti re'sen yapıp maişetini kazanabilecek bir kimseyi işsiz bırakması ve büylelikle cemiyette bir takım menfi tepkiler yaratmasıdır. Artık kabul etmeliyiz ki ba fani dünyada herkese ekmek bulmak, ve bir kişiye bir is vermek içtimaî adaletin kaçmılmaı bir icabı olmujtur. Hükumetin bu yolda ikl tasan hazırlamış olduğunu memnunlukla ögreniyoruz. Bu tasanlardan birisi hükumet tabiblerinin ancak bir yerde meınuriyet alabilmeleri, öteki de devlet avukatlaruua dışanda iş takib edememeleri hakkmdadır. Biz bunlann ikisini de yerinde bulmakta; fakat bunu gayrikâfi sayNewTork 13 (R.) Birleşik kerî tesislerini teftişten dönen gemaktayız. Çünkü bir hükumet hekimi iki hekimlik alamaz da bir Amerikaıun Uzakdoğuda komünizm nelkurmay baskanlan bugün ük hükumet mühendisi, bir hükumet le savas hususunda yakında müsbet basın toplanülarııu yapmışlardır mütehassısı ve nihayet bir memur tedbir alacağı bildirümektedir. Pa Bu toplantıda açıklandığına göre, sifücte ve Japonyada Amerikan asSa. 3, Sü. 2 de neden iki iş alabilir? Ük admı olarak bn tasarüar kanunluk kesbedince bir çok hekimlikler ve bir çok avukatbklar açılacak ve ig beklemekte olan genc elemanlar bu işlere girerek hayatlarmı kazanmağa ve mesud olmağa başlayacaklardır. Bir ferdini mesnd edebilmek bile bir cemiyet için saadettir. Dünya edebiyatınm unutulmaz jaheserlerinden Bunu müteakıb, hattâ ba tasanların sevki sırasmda hükumetiıı, hiç bir memuriyetin bir aydan fazla vekâleten idare edilemiyeceği ve ikind bir temdide de müsaade edilmiyeceği hakkmda kati bir karar vermesi ve icab ederse bonu kanunlaştırması çok yerinde olur. Bir çok daireler, ketıdi memurlarını memnun etmek için yıllarca jkinci bir memuriyeti onlara vekaleten vermekte ve altı ayda bir yeniden tayin suretile kanunnn olYAZAN: babdaki yasağmı arkadan dolaşmaktadjrlar. Türkiyede bühassa büyük şehirlerde lise ve yüksek mekteb mezunu binlerce işsiz durup dururken bir kısım kimselerin uhdelerinde müteaddid iş biriktirmelerine göz yummak, hattâ buna imkânlar hazırlamak çok zararlı CUMHURİYET . Arkan Sa. 3, Sü. 5 te Dünkü bütçe nüzakerelerinde konuşan Maliye Bakanı ve muhalefet millervekilleri (soldan sıra ile) Adnan Menderes Ismail Rüstü Aksal, Aiımed Oğuı Naliye Bakanı ne aşırı nikbin, fakat ne debedbinolmalıyız, diyor Bakana göre, iktisadî ve malî durumu ıslah için alınan tedbirler noksan ve bunları almakta kusurlarımız çok olsa bile istikbale emniyetle bakmak için kuvvetli sebeblerimiz vardır Ankara 13 (Telefonla) Buyük MiHet Meclisinde 1950 yılı devlet bütçesinin müzakeresine bugün saat 15 te başlandı. Maliye B&kanınm bütçeyi takdim eden nutkundan sonra. Millet Partisi adına Ahmed Oğuz ve Demokrat Parti adma Adnan Menderes konuştular. Parti sözcülerinin tenkidleri saat 17 ye doğru bitti. Maliye Bakanının denıeci Ankara, 13 (Telefonla) Büyük Millet Meclisi bugün ]950 yılı bütçesinin müzakeresine başlamıştır Buı münasebetle söz alan Maliye Bakanı Ismail Rüştü Aksal, malî ve iktisadî durumumuzu belirten açıklamalarda bulunmuştur. Memleketimizin ve Avrupa ekonomisinin 949 yılında arzettiği manzaraya ve içinde bulunduğunıuz 1950 yılmm muhtemel inkişaflarına temas eden Bakan, istihsal durumumuza geçerek ezcümle şunları söylemiştlr: Lstihsal durumu 1949 yıh hububat ktıhsali bakımından talihsiz bir yıl olmuş ve hariçten hububat ithali zarureti hâsıl olmuştur. 1948 yılında, 1938 e nazaran yüzde 55,8 raddesinde bir artış kaydetmiş bulunan sınaî istihsal endeksimiz 1949 yılında da yukselmeğe devam ve aynı gelişmeler maden, şeker, elektrik, iplik, çi A r k o s t S a . 4. Sü. lde Millet Partisine göre içinde bulunduğumuz güçlükter harşısmda etdeki bütçeyi müdafaa etmeh imkânstzdır Amerika, Uzakdoğuda acele tedbriler alıyor Ankara 13 (Telefonla) 1950 yılı bütçesi hakkmda bugünkü mü zakereler sırasında D. P. adma konuşan Adnan Menderes, sözlerıne şöyle başladı: « Malumdur ki, bugünkü nükumet geçen sene bütçe müzakerelerinin komisyonda sona erdiği ve bütçe tasansının yüksek huzunusuza sevkedılmak üzere olduğu bir sırada iş başma pelmişti. Bu hukumeün salâhivetlı uzuvlan, butçede ehemmiyetli tasarruflar yapılması lüzumuna çiddetle taraf» tar gorünüyorlardı. Bu nıaksadla devlet hizmetlerini ve devlet büt* çesini umumî ve esaslı bir revizyona tâbi tutmak lüzumundan ve rasyonalızasyondan sarahatle bahsetmekteydıler. Bu gorüşle iş ba şma gelen hükumet, dar vakıtte Nihad Erim kaymakamlara butçe giderlerinde 8 milyon liralık hitab ederek, seçimler bir tasarruf teminine muvaffak ol* muş, bundan başka, bütçede 80 karşısınd?.\i vazifelerine milyon liralık bir muvazene opeişaret etti rasyonu da yapıldbılmişti. Fakat, şımdi esefle söyhyebiliriz ki, bu üAnkara 13 (Telefonla) Bugün mıdler, tahakuk etmemışür. Geçen Siyasal Bilgiler Okulunda Kaymayıl butçesmde tasarruf temin olu kamlık kursu gören genc idarecilere Arkası Sa. 4, Su. 6 da hitab eden Başbakan yardımcısı Nihad Erim, seçimlere temasla şbyle demiştir: « 1950 seçuninde tam emniyet yaratacak neticeler almak hedefini gütmekteyiz. Yenı Secim Kanunu bu hedefe goturecek guzel bir eser olmuştur. Bu kanun partılerın iyi niyetıne buyük ölçüde kıymet veren bir zihniyetle hazırlanmıştrr. Gustave Bitschl dün gazetecilerle gdrüsiirken Eğer partiler olgunluk gösterir, hak larma razı olurlar, centilmence haPazar günü hükumetimize iltjca turduklan otelde konujtum. Ri Arkası Sa. 3. Sü. 3 te eden Macar elçiliği kançıları tschl saat 9 a doğru civardaki lo Arfcas» Sa. 3, Sü. 4 te Gustave Ritschl ve eşi ile dün o«Yeryüzünde hayatın imhası imkân dahiline girmiştir ve bu topyekun imhaya doğru gidiyoruz. Milletlerüstii bir adli teşekkül kurulmalıdır» Nacar Elçiliğiniıt bize iltica eden Kançıları neler anlatıyor? Başbakan Kançıları, beş gün zarfında gelmesi kaydile Peşteye çağırmışlar. gecikince kendisini zorla götürmek üzere memleketimize iki memur yollamışlar Ziraat Bankası tahvilleri Yüzde 7 faizli tahviller yann satışa çıkanlacak Ankara 13 (Telefonla) Ziraat Bankası tarafından ihracı kararlaştırılan 10 milyon lirabk istikraz tahvilleri 15 şubat 1950 tarihınden ibbaren saüşa arzedılecektir. Bu münasebetle basına beyanatta bulunan Ziraat Bankası Umum Müdürü Hâmıd Pekcan, memleketin ziraî kredi ihtiyacmm karşılanması bakımından çok mühim bir hamlenin arifesmde bulunduğuna işaretle demiştir ki: « Şimdi uzun vâdeli ziraî kredi Arkası Sa. 3, Sü. 2 de yardımcssınm konuşması r Einstein ntilletleri ikazediyor Fransız Genelkurmayı dört subayımıza madalya verdi Ankara, 13 (a a ) Geçen yıl Ordulararası Spor Konsçyıne ka tüan Turk delegelerı kurmay Al bay Z ya Komut, Yarbay Hüsameddın Gureli, kurmay bınbaşı Nurı Gücuyener ile Parıs Atagemıl terımız kurmay Albay Arif Hıkmet Uçara Türk ve Fransız ordulan arasındakı dostluğu daha fazla sağlamlaştırmağa çalıştıklarından dolayı, Fransız Ge nelkurmayınca verılmış olan ma dalyalar bugün öğleden sonra Genelkurmay Başkanlığında Fransız Ataşemiliterı Albay Teton tarafından subaylarımıza törenle tevdi edilmiştir. Törende, Genelkurmay Eğitiro Dairesi Başkanı Tümgeneral Rüştü Erdelhun, Genelkurmay Haber Alma Dairesi Başkanı Naci Aka, Kara Kuvvetlerı Harekât Başkanlığı Eğıtım Grup Âmiri Albay Necmi Ökten, Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğünden Servet Zengin ve basın mensubları hazır bulunmuşlardır. Genelkurmay Baskanları, Truman'a gizli bir rapor verdiler, General Nac Arthıır'on yetkileri arttırıldı "Cumhuriyet,, te yenı ve orijinal bir tefrika NewYork 13 (Radyo ve a.p.) Amerika Hariciyesinın atom işlerile Birleşmış Milletier nezdinde vazifeli mümessili Mr. Hıckerson bugün basına verdiği bir demecde «Birleşmiş Mületler, atom silâhlannın kaldjnlması ve atom enerjisinin kontrolu meselesini her zaman müzakereye hazLrdır. Birleşmiş Milletlerüı, aMm enerjisini ve kon trolunu incelemesine engel olan tek millet. Rusyadır.» demiştir. Sovyet murahhası Jacob Malik de Birleşmiş Milletier genel sekreterine bir mektub yazarak atom kontroluna Rusyanm engel olduğuna dair söylenen sözleri reddetmiş ve kendisinin bu konuşmalara aid celseden aynlmasının, komünist Çin yerine milliyetçi Çinin kabulünden ileri geldiğini sdylemiştir. Amerikan murahhasları verdikleri cevabda, konuşmalara de vam için oturumlara Komünıst Arkası Sa. 3. Sü. 2 de secimlerinde namzedrekora Ingiltere Londra 13 (B.B.C.) İngilterede on gun sonra yapılacak seçimler için namzed kaydı bugün sona ermiştir. Her ne kadar kat'î rakamlar Şehrimiz Emniyet Mudürlüğü, tahHkile mesgul bulunmaktadır. henüz belli değilse de bu seferki namzed adedinin bir rekor teşkil tertib ve islenis tarn bakımmdan Pek cür'etkârane bir mahiyet taşıgangsterlik yan bu vak'anın teessürü mucib olan ettiği anlaşılmaktadır. Bir habere zabıta filmlerindeki Arkası Sa. 3. Sü. 6 da göre, 625 yer için 1800 kişi nam vak'alarmı andıran bir zedliklerini koymuşlardır. Bunların arasında 120 kadm vardır. Işçiler ve Muhafazakârlar her seçim dairesinde bir namzed göetermektedirler. Siyasl müşahidlerin ilgisi Liberaller üzerinde toplanmaktadır. Bunlarm seçimlerde sürpriz teşldl edebilecek bir rol, oynamalan ıhtimal dahilinde görülmektedir. Bir tehdidci çetesinde çalışan polis memuru Dün geceki yangm ı SİIAHSÖRIAR UÇ 4 Coeiıiî zorlıığıı Üç çocuklu bir aileye ayda 47.' lira 20 kuruş lâzım Istanbul Ticaret ve Sanayi Odası Ocak ayına aid geçinme endeksini hazırlamıştır. Bu endekse göre, ana, baba ve üç çocuklu bir aile Ocak ayında 473 24 lirayla geçinebilmiştir. Aynı aile geçinmesi için Aralık ayında 469 21 hra sarfetmıştır. Aradaki dört liralık fark gıda maddelerinın yukselmeslnden ilerı gelmektedir. Bu büyük şaheseri bir film seyreder gibi resimli roman halinde okuyacaksınız! Washington 13 (a.a.) Türkiyenin Washington Büyük Elçisi Feridun Cemal Erkin, bugün Dıs İsleri Bakanı yardmıcısı George McGhee ile 20 dakika gorüşmüş ve kendisüe Türkiyeye yapdan Amerikan ekonomık yardımı sermayesi muadilinin nasıl kullanılacağı hususunu müzakere etmiştir. Bakan yardımcosınm vanından ayrıldoktan sonra gazetecilere beyanatta bulunan Büyük Elçi, bu sermayeden takrilben 70 milyon dolar mevcud olduğunu ve Türkiye Cumhuriyet hükumetinin bu miktarm kullanılması şekli hakkmda Birleşik Amerikanm fıkrinı oğrenmek . Arkan Sa. 3, Sü, 3 te • Washington Elçimizin temasları Yeşildirekte büyük bir han yandı, hanm depolarında bulunan külliyetli miktarda kumaş da kül oldu Dun geceki jangında binanın alt katınıian iışkıran dumanla karifik alevler ve itfaiye neferleri (Yanst 3 üncü sahıfemızde).