Katalog

CLMHURriEk. FENÂLEMİNDE "Öliim Şüaı,, nm ilk büyük tecrübesi yapıldı r =haberleri Sehir Neclisinitı toplantısı Inoniı gezisinin «14 Majıs gezlsi» oıarak isımlendmlmesi ıçin Şchır Meclisıne bir takrır verildi Cumhuriyet NALINA * Bir radyo konuşması münasebetile mekll bir deniz subayı o* kuyucumdan aldığun mektubda şoyle denilı II Genel Mechsı dun saat 1 ) t» " torlanarak ekım devresı çahşmalanna devam etmıştır Gcnel Meclıa bugünku oturumunda gundeme geçmeo*en evvel Pıof Go* ayın Istanbul Valı v e Belediye B«=kanlıgı vazıfesınin buıncı vıldonOmu munasebetıle Meclısın tcbtık Ysbancı memleketlere ıkhsadi sımlerım karşı taraftan tavız bek rıkav a yaptıkları sıparışlerı kısmave başarı dıleklerını sunmaja rcıs yaıaımda bjlunulmasına mutedau lenr eden ındırmek salâh^yebnuı larını ve Amerıkanın ıthalâtını v ekıllerınden Ferzan Aras ıle baş 1948 tarıhlı Amerikan ıcanununa Unuımasını ıstemektedır. arttırmış bulunmasını Xaydetmek k lık dı\am u\ elerınden Neüâ gore Marshall planı 19o2 yılı temRaporun sıklet merkezı dost nıem lâzımdır Bu arada geçen *jıl ya AJr.oıanı memur etrmştıı muzunda sona eıecektır Bu tarıh leketlere askerî jardımla berabeı pılan dev aluasyonların da venı vaKeyfıyet, heyet tarafından Prof ten sonra yenı bır yardım progıa ıktısadî muzaheret gosteıılmesınm zıyette rol oynadıgına ışaret etmPİr C Q> a makamında bıldırılmış va mınm ta ızını mçidesıle gerek A ' de zarurî bulunduğunun açıklan ıcab eder Amerıkanın tıcaret mu • Valı \e Bcledne Ba kanı c~\.(ben merıka, gerek Avrupa devletlerı nıasına tahsıs edılmıştır Bu arada vazenesının son yıllardakı !>eyn Meclısın gosterdığı kadırbıhr Avj jımdiden meşgul olmaktadırlar Av zıraat memleketlerınde, komunız şoyledır (2) guluraan cok mutehassıs oldu§"na, rupa ıktısadî ışbııhğı te^kılâtı tara' mın koyluyu hedef tuttuğuna ve (Mıljon dolar hesabıle) Genel Meclıs hakkındakı hıs "îıru fından hazırlanan etudler başıannn bu sebeble bılhassa bu kutlsnın vaIhracat Ithalat Fark ıİK OıUıTjmrîa ı a e cttıgını ve ')ir ışm muvaffakıvalle bıtııılm°sı ıçın şayı=ını kolaylaştırmak ıcab ettığı 1936 38 2 967 2 489 + 47? aylık muş'erek calışmanın ka ?ı Amerikan vardım' ın 1952 d°n son na ısaret olunmuştur Mıllî muda(onalama) f 15 340 5 733 v + 9 607 Bu şua sadece bevın uz.rın" tesır lıkl' an'?,ma esa^Hrı dahılınd< o i ra bır muade daoa rtevamında za fa3 masıaflarının artması vuzunJen 1947 Hddıse bundan bır kaç av e vel şarıli tarzda devam ettıgını beiı t e ruret bmundugunu ^ostermektijır halkın ha>at standardının duşece 1948 12 653 7 116 + 5 531 vuku bulmuş, fakat muamması ge etmekte \ e vucudu muvakkpt bır rek cHmımî *z~* kurlerının r p ı r Bu etadlere na'aıan Eatı Avruoa ğırden endışe eden muşavir, but 1949 11911 6 624 + 5 287 atalete uğictmalcta'i r Bu snhte oçen hafta açıga vurulmuştur çelerı çok yuklu bulunan memle 1950 4 890 3 813 T 1 07: Bır mayıs sabahı idı Ispanyanın lutn bır kaç saat devam eJeı s:>n NΣ lısme ıblâr nı kendılerınden rı oolaı açıgını onumuzdtkı bır buçul. ketlere munzam yardım vapılması(altı ay) yıl ıcınde kapatamı>acaktır Mirra beyın uzenndekı tesırı ı navet ca etTiıstır meşhur Toledo (Tuleytılaj şehrın1950 de vazıvehn degıştığını be Dunku top'antıc'T Taksımdt^i shall planından yarcı m g^ren mcm nı da tavsıye etmektedir de bulunanlar cıvardakı bır om an bulunca, vucud yenıden eskı hahne f Mr Gray, Amerikan yardımından hrtmek ıçın son ıkı yılın altı ayInunu gezısınm ısrrmın dcgl^ ırıl leketlerın toplu tedıye muvazenedan doğru mıtralyoz ve top seslerı, doner favdalanan memleketler'n kafsm lık rakamlarını mukavesede fayda «Tecrubemız bu şuaın bır > ılâbı mes> ha! kında Şch'r Mecl"i uve sındckı cç'k 1947 yıhnda 7 5 mıl• bomba ınfılâklan, tank gurultuleu lerırden Ferdı Or>»>r bır ta'<nr ver yar dolar ıken 1948 de 5, 1949 da 3mada gosterdıklerı gayerete temas goruyoruz olarak kullanılaoılecs^ını < os'ergeldığını duydular. ederken Ingıltereyı ovmuş, FranIhracat Ithalât Faık mıştır. Vâkıa, i?marrıle m .\ aıfak mıştır Takrırde so; le denılmel'te mıl a a ınmi'stır Tahmınlıre go 9 Ne oluyordu' dır 6 686 3 391 + 3 295 lP5i de 1 5 mılyar dolarlık açık ka say ıse ıktısadî tenbeîlıkle ıthsm 1949 Ahalının bu merakı az sonra ce olmuş değıliz, çunku tecrube esn.ıD «Kirt l' ı» (ılk altı ay) «Sehıimızm i"ia r lılmış bazı U Laktır Kore harbi dolavısı'.e fı etmıştır Avrupadakı vabını buldu Ispanyol ordusu mat sınca bır miktar ka\ıb verdık Fa4 890 3 813 + 1 OTı zıhnıveti şıddetle tenkıd eden n u 1930 nevra yapıyordu I kat aynı sılâhın tesırı altm la ^ ı mutena verlerı^e, 'ı len havaıt» atloı yukseldiğinden bu açıuın 2 şa\ır bu gıbı dusuncelerm A"ru (ılk altı ay) bnk'Pan bır çok siv«ıset adamları nıılvan bulması, hattâ bu mebUgı Fakat, gurultulerı merakla tskıb mıs olsn dıger 57 kışı bekledıgımız 1950 agustosunda Amerıkanın tıpablararası tıcaretı kosteklı>ecenin i«mlerı verılmı» ve bund<> çoît aıı^ası mumkundjr eden kulaxlar birdenbıre bır olum gıbi, dort saat sona tamamıle ken ce~r. d e b^ıeket H 'm 'tır Amerıka Cumhur Başkanı Tını âını ve kalkmmada en ı>ı volun raret bılânçosu uzun vıllardar C sessızlığı ile karçılaştılar Yalnız dılerine gelmi!«lerdır » H"lbukı me^d<<n park bulvar man, yardıma de'am meselesı hak rekabet olduğunu raporunda sık beri ılk defa aleyhe donmuştur Olüm çuaını tatbıka kovan Istop, tufek seslerı kesılmekle kalsık tekrariamıştır. (agustosta 110 mılyonluk ıthalât pan>ol âlımleri, t°cıube e^na" nda v "s re pıbı vc 1PII va t^ıihe mal kıı ''a s?ğlam bır iıkır edmmek mak mamış, kuşlar bıle otmez olmuştu o Tiu' çh »'pra \c\n mıllete mal sadıle husu3Î mu'avırlerınden Mr A\ ı upaya ı ardımın dev amındakı fazlası vardır) Bır muddet devam Ormana yakın olanlar, bıraz ıvvel kı kazalann neden ılerı gp'w.ğını o'mu* rene tarihî '»ÎH ~'ere ız"fe Gordfn Gray ı geçen nısanda A\ zarureti muhtelıf cephelerden oe cdcceğı anlaşılan bu hale sebeb, vsduerı, tepelerı aşaraıc, agadan arsstırmaya bgsladılar. A'Varındakı ten aH'andırılmaları. dıktatorlukle nıpavn gondermiş ve bu zata A lırten rapor, Kore harbı ve Mİdh Amerıkanın stratejık ham maddpde\nerek gıden tankların bııden doktorlann kana^tine Bore olfnler ıdne edılmıven bütun demokrat merikan yardımından faydalamp lanma dolavısıle bu ışm busbutan ler stokunu arttırması ve bazı zıta' bıre durduKİarını, oradan a doğnıdan d"ğruya suan t mcm'eketlerde mıllî bir tenmul ha memleketlerın durumunu yakındnn ehemmıyet kazandıgını ızah etmek mahsullerle (meselâ pamuk) askoşuşan ,hucuma geçen veya «Juş zıyade, kalb veya tenffüs kıfıypt hne gelmı«tır Bu seb"ble ha'ı»n ıncebyerek etraflı bir rapor harır te ve 1952 dekı vazıyet ıçın «ırm'ı kerî ıstıhsaie kaydırılan sanayı mamandan» kaçan askerlenn olauî s zhfiı tnsı' on hajrtta olan bır sıyasi jahsıvttln lamsk vazııesıni vermıştır Mu^a den endı^eye duşen nılletlenn ba mullerının ıhracını kısmasıdır Gı lan veıde mıhlanıp kaldıklaıını d* vıırud ânzalarından dolayı bu a I S T I I ta~ı^ an Tak'ımHeVı gezı/e vum asıl ışı Marshall plânmdan şmdan Demokles kıhcının hsmcn dışe bakıhrsa Amerıkanın 1950 yıK bete u^rarrı^lardı gc muşlerdı kı buna h~1er Tnomı Grz ";ı îoıul sonra do'ar kıtlığının I7alesı ;pre kaldınlaıak bunlara huzur ırınie lına aıd tıcaret muvazenesı aleyhte Dıeer taraftan, plıml"1" esasen mt' e^ır TuıU t=ı tvnde mıHı ıra lcı hakkında «aııh teklıfleıdp bu çalışma ımkânlarının saglanmasını sold verecektır Bu vazıyet karjıBu sııada, yoldan bır kısmı askır" elbıseh bır kısmı sıvü, on b^ş, ecrvbenm v azde yuz mu bst ne*ı de*'T tece'h cttıgı ve genc de no>î İLrmaKtır taleb etmektpdır Başkanın hu»usi sında Amerıkanın, Avrupa ve OrU verecegındcn em«n olrmd>'dan r? c TI zın donum ncittası olan 1950 yırmı kışır.ın gectığı ve ornıan» muşavııının uzennde ehemmıyetle Şark ıle tıcaretınde aktıf bakıyevj Mı Grav yaz sonunda Amerıkan tokhflennı re~ml makanlara buvuk se<,ım punun» fTafeten «V (?'gru gıttıklerı goruldu Hepsımıı durdugu dıger bır nokta da Avıj muhafaza ederek bu sahalara yar elırde ırı ve kalın bir tabanc^ a, btıvat kavdıle yınmışiardı Banun mayıs gezisı» ısmının kon ılmssını ^a donerek raporunu hazırlam ş pcnın Amtrıkaya yapacagı faız ve dıma devam etmesi, buna mukabi' d e h * dogıusu teı'fon ahızesuıe b . n ızmne Madrıd Tuleytıla, Vr'Ti'ia e bu gezıae bulun?n he\Kel kaı ve bunu eylulde Tıuman a sun amortısman tedıyelerının ıptall v e ^ bol ham madde tedarik ettığı mem e Baıcelona kı^laların'ian hus 'sî e^mın bır <Hıumet abıdeı« ha muştur Rapor, şımdilik gızh tutu tecılı meselesıdır Mr Gray, Avıu lekeıleıe karşı borc altına gırerok zıyer garıb bır alet vardı up neşredılmemekte ve ılgılı dev tumen teşkılı ıçın gonullu» va ne getnılmesını tekhf edıyoınm» Oımana gehnce, bunlardan bu daırelen tarafından tetkık o panın henuz faız ve resulmal ode belkı bır miktar altın ıhracuıı go k'mı her halde doktorlar >erdo zılnak ıstıvlhler toplanmı«tı Gounmaktadır Fakat alınan tedbırlere jebılecek kudrette olmadıguu 3il ze alması ıcab edecektır Dunyada olu gıbı yatan sskerlenn jsnına nullulerın hızmet devresınm van mevcud altınııı 3 4 unu ehnde tuHarb £ılgn;u^'lnn bazı gemiler agmen rapordaki başlıca mutal^alar hissa tebaruz ettıımı^trr k ^ u p uzerlerıne eğıldıler ve bd1yarıya indırilecegf Ve aynca paıa Amerıkada, yabancı memloketle tin Amerikanın bu ışten endışc •rnatbuata sızmıştif (1). Venlen n a bugun lımanımıza gelecek yuk bır dıkkatle muayeneye başla mukâfatı verılecegı de ılân ed'lCumhur >et Bayamı muıicısebetıle do umata pore rapor, komunızme kar rq yardımın devamı hakk.nda h^ duvmıyacağı tabudır Şu noktayj dılar Gene bu doktorlann verdık fnıştı laıımamıza mcn^ub 17 parndan mute sıi olan musaıd hnvavı Mr Grav n da ışaret etmek lâzımdır kı asker' Bugun, kalanlar bu mukâfatlaıını ıckkıl bır füo var n lımamrrıza gelerek ı cezrı bır tarzda mucadelo edılslerı emırle askerierden bazılan sedılmesı içın her şeyden once tehh raporu busbutun tak\ı>e ettıgınden ımalâta hız vercn ve tam ıstıhdayelert konulup hastane otomobılıe aldıkları gıbi, bu uğurda canlannı Dolmabançe onler' dc demırllvecektır eye maruz mılletlerm yaşayış s.e ıktısadî muzaheretın en az 1955 >ı ma dogru yol alan Amerıka, buhvermış olanlar da «ılım kurbanu Ankara vapurılc dun gclenler rıne taşındı ıvelerının yukseltılmesını zaruıî lına kadar temdıd edıleceğı anla ran ve ışsızhk korkusundan uzun Ankara vapuru dun saat 14 te Batı Bunlara lâzım gelen tedavi ya vasfını kazanmış bulunuyorlar. o»mekte ve bu sebeble Avrupaya şılrraktadır Türkıje de gerek Av ca bır muddet ıçın kurtulmuş buAkdenız seJenndan aonmuştjr Gemı tkinci bir manevra pı'aı Bır çoklan kurtarıldı, fakat 952 den sonra da yardım edılme rupaya, geren Yakınsarka yaoıla lunmaktadır Ilk tecnibeye ı^tırak eden 80 kı le gelenler arasmda Istanbul mıllet\e ıç erınden vırmı uçunü kurtarmak Buzı Avrupa memleketlerı, muetmektedir Bu arada cak jardımlaıdan favdalanaca^na ıli Bedri Nedlm Goknıl esk Malıje ını tekhf rrralesef kabıl olmadı Dığerleıi şıden ancak 57 sı uzennde musbet Bakanı Nuruılah Esad Sumer Avus sva ıçın de yenı gehşme program gore bu mesele ıle bızım de v.akm dafaa butçcleıının arttıgını ılerı «gorunuşte olum» gıbı geçıcı bu netıce alınmış olması, Ispanyol <ro .ur>a Elçısı Clemens ^ ıidne" Parıs ^rtnm. bır an evvel hazırlanmasın dan alâkadar olmamız ıcab eder surerek ıktı^pdi ve askerî yardım da'beve uğramış olduklan halde lum şuai) alımlerını cıddî duşun Buyuk Elçllıgı Ataşemılıteri Sefık Eren akı ehemmıyete ışaret olunmaklaYardım ışınde Amerıkanın vazı lardan ba^ka butçe açıklan ıçın de Washıngton Buyuk Elçılıgl Baskacelere ve yenıden araştırmalara bu 20 kışı hakıkaten olmuştu. ır Mr Gray, Marshall plânmdan jetı geçen seneleıe nısbetle guçleş Amerikadan muzaharet taleb ettıbı Faruk Berkol, Londra Buyuk Elçısevketti. Olum şuaı nedır? igı Hava Ataşesı Alı Enver, Milletler onra Batı Avrupa ıle Turkıye ve rrıştır Zııa Bırleşık Devletlenn dış mektedırler Fran^ızlar Bakanlan«Gonullü tümenb ne yazılanlar arası Çalı^Tıa Buro«u azası Mukdım Yunanıstana daha uç veya dort vı) tıcaret muv azenesınde bu yıl \ok nı Washıngtona gondererek munYalancı olume uğrıyanlar dort yuzlerı bulrrmştu Ilk tecrube ıçm Alm?n Feceral CumhurıvetJ muddetle yardım edılmesını ıstf saat sonra kendılerıne geldıler rruhım bır degışıkhk mejdani gel zam vardım ıstemısler ve ordula « Ne hıssettınız 7 » dıye sorul «80» kâfı gorulmuş, dığerlerı bek Başkonsolo^u K ııt Von Komphocven"r, mekte ve ılk yıl ıçm muteaıcıb miştir. Amerıka otedenberı ıhracat rını kuvvetlendırmekle AmerıkaYunanıstanın T ırkıye Atajena^alı Daienelerde tedrıcen ındlrılmek uze fazlasına sahıb bır memleket o'a nın emnnetını aıttıdıklarını ılerı dvgu zaman şu cevabı verıyorlardı' letılmışti Ikıncı tecrube man3vra« m ralis Pana\oti8 vardır Cumhuriyet devrinin başlangıcıne 2 mılyar dolarhk tahsısatın lu rak tanınmıştır Ikıncı Dunva Har surmuşlerdır Gelen haberlere ba & Derın bır uyku ıle uyudum. suıa 150 kışı sevkedıldı ve bu Lefer da, «onceleri donanmay a ehemmıv et Karadeniz hattı kış tarifesi :umunu belırtmektedır Orta^aık bı ıçmde ve savaşı takıb eden yıl kıhrsa Amerıka butçe açığını ka Manevra esnasında, nasıl oldu Hıl daha mutekâmıl bır şekilde tatbık verilmemiş; Yavuzun tamirine ve Karadenız hattında kış tarlfesinin tatmıyörum Birdenbıre uzerıme bır edılen ölum şuaı bunlardan ancak bıkına aralık avının ılk haftasında memleketlermın kalkınmasına avn I larda Amerıkanın ıstıhsah ve ıhra paması ıçın Fransaya ılâve yardıKanadanuı dovız murakabe ofısı yuzer havuzun tedarikine uzun teağırlık çoktu Gozlerım kapan ıkısı uzennde menfı tesır bıraktı. bajlanacaktır. Yenı tar fede «eferler. •i' kısım ayıran muşavir, bu mm catı fevkalâde arttığından tıcarjt ma muvafakat etmıştır On yıldan geçen hafta bankalara kambıyo reddudlerden sonra karar verilmışakay a Amerikan devletı ve Impo't bılânçosundakı aktıf bakıye de bu berı ordusunu hazır tutan ve turlıi muamelelerıni muvakkaten durdur tir. Donanmamıza yeni gemiler ılâdı Elım ayağım tutmaz oldu Bu Dığer 148 kışı «olum» den uç, dort geçer seneye ıaıaran arttırılmıştır Export Bank "taraftndan sekız ; J yuk meblâğlara yukselmıştır A fedakârhklara katlanan Turk mıl malannı bıldırmıştı. Savarona vatı volcu gemisi lundugum yere çokuverdım. Uyku saat sonra uyandılar yesine ise, 1927 de Birinci ve tkinci muddetle turlu yardımlar yapıİTıa merıka, şımdıje kadar yabancı mem letı kollektif emnıyete en az FranBundan sonra vanlacak tekâmulesnasında hıç bu şey hıssetmedım haline gitirlecek Son hsberlere gore Kanada dovız Inonu denizaltılarile başlarunış; ;mı ve buradan yapılacak ıthalâtın leketlere yaptığı yardımlarda bu sa kadar hızmet etmektedır İlerıdo nark ve kontrolunu kaldırmış ve 1931 de Italyaya 3 hucumbotu, 4 Tekrardan gozlerım açıldığı zaman, lerle «kazan nısbetının daha da a Savarona yatını 150 kamarallk luks derın bır uykudan uyanır gıbı zalacağı ve nıhayet yuzde yu? b r yolcu gemısı hallne getırmek !çın peşınen odenmesını teklıf etmek bakı>eden faydalanmıştır Bu su belkı arttırmak zorunda kalacağı parasmın dolara karşı paritesuıın muhrıble 2 denizaltı sipariş edilmiş; teklıt yapan Alman fırması ıle Denız. retle Bırleşık Devletler bır taraf+an mız mıllî mudafaa masraflarımız teşekkulunu piyasaya bırakmıştır dort sene sonra ancak 1935 te, Gur ıçımde bır rahatlık duyuyordum B «oldurmıyen olum şuaı» sılâhları yolları Idaresı muhabere etmektedir ;edır dost memleketlere yardımda bu uzerıne Amerıkanın dıkkat naza Anlaşıldığına gore Kanada do demzaltısı satın alınmıştır. Bundan Ne olmuştu? O zaman Kimseye elde edılebıleceğı umuluyor. Eğer bu tekllf fazla rrasrafı ıntac et Raporda ılerı surulen mutaleala lunmak, dığer taraftan bol ıhracat Atom bombası gıbı olum şuaının t recek olur*a yatır başka bır şekılde soylemedüer Fakat, bugun açıtcnnı çekmemız ıçın zamanın muna ları tekrar Amerikan dolan sevıye sonra, bır muddet donanmava hiç ra gore .Amerıkanın, yaptıgı ıktı vasıtasıle ıstıhsallerındeki yuKsck lardığına gore, bu «olum şuaı» nın da bır takım sırlan vardır ve bu jolcu gemisl haline getırılmesl sıb olduğu kanaatındeyız sıne çıkaracak ve geçen eylul ba bir geıni ıltıhak etmemiş; 1938 de tıne gıdılecekt.r Bu hususta tetkıklere sadî yardımlann ıdaresmı tek ınu tempoyu muhafaza etmek ımkânıru ılk buyuk tecrubesı, daha doğrusu sırlar henuz gızlı tutulmaktadır devam edılmektedlr şındaly parıtesıne yukselecektır Almanyaya 4 denizaltı, 1939 da Ines«esede toplaması ve bu mueoseso elde etmıştır. (1) Fınancıal Tımes (Londra) 28 Bılındığı gıbı Kanada doları geçen gıltereje 4 muhrib ve 4 denizaltı Yalnız, şimdıkı halde bılınen şeyler tatbıkatı ıdı Ayrıca, Savarona yatl yolcu gemıst le Import Export ve Beyn°lmüel ve 25 eylul 1950 sayılan, Problemes .1 ne getırıldıgı takdırde j a t Izmır «Olum şuau adı verılen yenı gunlardıryıl Ingılız hrasındakı 9c 40 devalu sipariş edılmiştir. Bu sıparişlcrden Imar ve Kalkınma Bankalan ara1949 yılından ıtıbaren Amerika Economıques (Parıs) 17 ekım 1950 U şuaı karbonla kuartzın terek İle Istanbul arasında çalııtırılacaktır harb sılâhından bundan evvel de asyonu takıben Amerikan dolan Almanya ile Ingiltere, yalnız uçer «ırda sıkı bır ışbırlığı temuı etmesi nın ıhracat fazlası suratle azalma sayısı. Halk Bankası Genel Muduru bahsedılmıştı Fakat bunun ne ol» kubıle elde edılmektedır Bu şuakarşısında % 10 nısbetinde dj^u dcnızaltıyı teslım etmışlerdir. Harb şlerın ıyı yunımesı bakımuıdan fay ğa başlamıştır. Bunun sebeblerı (2) OEEC, Foreıgn Tıade, Sta rulmuştu Kanadayı revalorıza o bMtikten sonra da Ingiltereden 5 duğunu herkes bılmedığı gıbı fcı ların neşrınde kullanılan sılâh, uRomadan dondü dalı olacaktır. Mr Gray, «Buy A arasında Avrupa memleketlermın 1 tıstıcal Bulletın No 5 Parıs, A na sevkeden başlıca âmıl Bırleşu bııyıık, 4 kuçuk aramatarama gelenler de benuz tatbık sahasına mumıyet ıt'barıle bır tabancayı anHalk Bankası Ger«l Mudurü Nusre merıcan» (Amenkan malı alınız) konulacak kadar tekâmul etmed» dınr Yalnız, bu ırı tabancanm nam Alpgoren dün Romadan «Ankara» vapu. umdesınden vazgeçılmesını ve Cum kalkımp aralarındakı tıcaretı ge gustos 1950 Banque des Hegle Amerıkaya karşı tedıye durumu mlsi ve Amerıkanm Ingılteredeki mşletmelennı, bır çok memleket ments Internatıonaux, Rapport nun lehte bır seyır gostermesıdır metrukâtından 8 acık deniz aramalusu dort koşe ş,eklındedır ve Lu ru ıle şehrımızc aonrruştur ğmı kabul edıyorlardı. Kendısı ıle gorı çen bır arkada;ımıza hur Reısıne ıcabında gumruk re lerın dolar kıtlığı yuzunden Ame Annuel Bâle 1950 tarama gemisi gene Ingiltereden 8 dort ko r 3nın her dıl'ı 20 santımete Bılırsuıız kı, tıbda kullanılin şuGenel Mudur şunları soy'em ştır Isveç parası da tekrar avcı botu ile bir miktar lıman sakadardır Sılâh, ucundakı kabzadan alar vardır X veya rontgen « Romada toplanan MUletleraras vunma botu satın alınmı^ır Hab kıymetlendiriüyor lan Guneş şuaı jltravıyole şua tutulur ve bır elle kullanılabılecek Halk bankalan kongresıne katıldım Bu zamaınnda Ta«kızakta modası geçlardan bahsedıldığını de duymuş tarzdadır «Olum tabancası» nı a toplantıda Kanada bır senatorle, Franİsveç hukumetının ıktısad mu^a miş uçak moto'lenle teçhız edilmiş tes ederken kabzadakı bu duğmeye sa ve Belçıka bıre' eskı nazırla d.ğer sunuzdur Bunlar ınsanların idsre vırlerı kuronun tekrar kıymetlen 7 tane kad?r hvcumbntu île bir vtımemleketler de de!pg«lerıle katı'dılar etnıesını bıldıklen şualardır ve bu bssılır Bu duğmenm harekete ge Itaı>ada Halk bankalarının ınkişafı çok dırılmesı kanaatmde olduklarını zerhavuz. bır t " 1 » » > ?p''rnt'tır. kontıol aU naa onl=rdan zarar de tırcıgı pıl «jaı fırlatır ve «at°ş) fazladır Toplantıda Mılletlerarası bir bıldırmışlerdır Muşavırlere gore Evvelce de Ga'c k'e kuc 'k bır vağ tdbsncanm dort kose namlusunda birlık kurulmasına ve propagandaların ğı' ancak fayua gelır enflasvon tehlıkesmı onlemek ıçın gem^ıle bir ma in ?emısi ırşa cdllgfrışletılmesıne karar verıldı » kı delık'en ıntışar eder Tesır mebundan başka çare yoktur IktısaBona mukabıl bir de «ultıgsonrrn Patent tahkikatı devam cdijor safesı 10 kılometredır dî araştırmalar enstıtusu başkanı miştir (sesusıu) şualar vardır kı bunlara Is'anbul Bolge Tıcaret Mudurluğu Olum şuaının müdafaa vasıtas Harbda başvurduklan enflasyon Geçen pazar gunu yapılan nufus 1947 den soııı? c'n"snrr'^mıza il«haxıkı olum şualano aduıı vera1949 rakamlarına son yıldakı ar profesor Erık Lundberg on gun evmufettışlerı pı>a=ada harıcdeki tanın bılırız Çunku, bu şualara maıuz di bulunmusrur ve bu vasıta gayet mıç fırmala'ın patentlerinl taklld eden yuzunden paralannm kıymetı çok sayımmuı netıcesı herkes tarafın ışlar da ılâve olundugu takdırde vel vaptığı beyanatta «Kuronun ış tıbak eden gemilpr Dev'et<ç ^aîın tıra kudretını muhafaza etmek 'çın alınmış de*«l Mr: Atıerı'a tarafınNorm nızamnameslne aykırı imali duşmuş olan memleketlerde spesı dan merakla beklenmektedır 1945 ka 1 an kımsenm kanı < tecezzı» j e basıt bır seyden ibarettu Ku*' 2 ekım 1950 de nufusumuzun 19 8 uğrar, yanı mu eVkebatı parçala tabakaeı Bunun bır zırh kalınlıŞın yapan ve yerlı mamulâtın ışarctlenme fık gumruk resımlen (yanı malın tekı sayımda nusumuz 18 mılyon mılyonla 20,2 mıljon arasmda bu tekrar kıymetlendırmev e mm acaat dan veHln' Mr. Yaln!7 unutmamak dr olma'ipa da hızum yoktur In «ıne daır olan karara rıavet etmıyen sıkletı uzennden hesab edılen ver 790 bın olarak tesbıt edılmıştı. Nuzarurıdır» demıştu Hatırlardad r İBiımdlr kl curın e r karılan Hamın Bu da clum demektır unduğıma hukmetmek ıcab eder cecık bır kurşun tabakası bıl° t Inralar hakl ında >aptığı tahl D kı Isveç, Ingıltereyı takıben geçen i dhe ve Mccidne kruvazorlerinın gıler) ıç pıyasayı hımaye ve hazı fusumuzun son beş yıl ıçındekı areh mmı>etle de\am etmektedırler Sımdıye kadar ı olüm şuaıo ndan şualarınm r ' 'îına rpJti dır yıl eylulde parasını % 35 nısbetın •veıiie hıc b r kruvazor ıkame edıBolge Tıc?ret Mudurluğu muf«*ışler neye varıdat temuıi cıhetlennden tışı hakkmda bevnelmılel muessese b'hs=dılırken daha zıvade bu «ses (*) Sayım netıcesı (Trıbuna IHusUatfc'dan dun yenıden bır kumaş ımaUtfni llc kendılerınden bekıenen de devaluasyona tâbı tutmuştu lenıclıpı eıbi jeni gemi yapabılehızmetı ler tarafından yapılan hesablara ustuD şualar kasd^'lıyor, otnın bır roek çorab âmıll hakkında takibat başaramaz bır hale (1) Monthly Bulletin of Statıstıcs Isveçın ıktısadi mahfıllerıne men cek bir tprsanc de lutl^ kurulup gelmışlerdır gore Turkıye hududlan içınde yaşıKin de bu korkunç sıl'hın deh^eZı> ı Cokalp toplantısı gıri":mişlsrdır Cumhurıvet Bunlann emsal ıle çarpılarak tatbıkı yanların sayısı halen yırmı mılyona Statıstıcal Offıce of the Unıted sub bazı kunseleıe gore parayı tek tHmnnılaüamamiştır t r'en ürkuluyordu Mualkmlcı S r ıgı Z ya Gokalpır Penisilin fiatlan yeniden düştü Natıons Ağustos 1950 rar kıv metlendırme meselesın n dîvrınde donanmamız ıhiıal edılda turlu muşkulâta sebebıyet ver ulaşmıştır. rt gorunm"7 şuilaı j tlum yllflbnumınc rastlıyan 26 afcim Fakat, bu cıns ^*emlek timıze hancden bılhassa İn Beynelmılel teşkılât tarafından nl.ıme ! munasebetlle bu gun içır b r tnpNnt gı!t»reaen \c I«raılden bol miktard mıştır. Bundan başka fıatlann bu(2) Economıc Survey of Europ oıtava atılmas nda çok acele edıl memiş ise de. ovle ıftıharla kav'earasmda insanlar uı^rınrfp dilecek buyuk hır hamle de vep'ltcrtıb etmiftır Sa»t on a tı otu Ja Ca yuk tahavvuller gosterdığı zaman nufusumuzun son beş yıl içınde ın 1949 Cenevre, 1950 kadar varrr va ak olarlanmn da ğp'rğluıria Çıfte Saraylar kaı ı ndak pcn sılın gelmekted r mış degıldır Bu^un donanmamız hakkında ılerı Emı kı nafta zarfında bu ılâcın yağl larda kıvmet uzeruıden alınan r e gosterdığı ınkışaf bumna'jı >»gı du uncesi t"ked'l Mcdrese Bırlık salonunda \ppikc V oN Amerikan var>'ımına rişm"n. bır nev ın n 100 bın unıtelık mustahzaı sımler daha başanlı netıce verdı surulen rakamlar arasında epey rrıyoı ve bu umıdle «olum ,v=i"> bu toplantıda Alı Nurhet Gdk$el O TIH c ="lerı altı llrftdan elı kuruça lnmış ğmden zamanımızda "ergınuı hesa fark vardır Bırleşmış Milletler teşharb vukuunda Kaı«d«>uıze hakım uzsrırHe ça'ışma ve araftırmrlara Tplga ve Zıyaeddın Ffhr n utefekkırı tr olacak kudreîe u asamamışfu kılâtının ıstatıstık ofısı tarafından Mrbıye ve demotrrsı hakkındakı fık t dev am olunuyordu Pijasada çok m^bzul miktarda he: bında malın kıymetını nazan ıtıbaltrinı snlatacakladır Şıırlerinden nu Bu sene buyuk fedakârlıklar yaparak temın ettıklerı BeyoğRauf Oıbaya eelır.ce. bu Turk ra alan ad valorem tarıfelere doğ neşrolunan rakamlarla Bırleşmış Oldurmıjecek oliım ^uaı mureler okunacaktır Toplftntıya httke crf'ten pen «ilın bulunrraktadır lunda ATLAS MELEK IPEK ve SARAY Sınemalarında denızcısı Hamıdive tahramarı olaru kuvvetlı bır temayul vardır Mılletlerm ıktısadî ve ıçtımaî konIşte .Tuleytıla) tecrubesını vaoin katılabıl r gosterılmekte olan Amerıkarun en meşhur fılm şırketlermden rak denizcıhk tanhimi7e ger'ıcı sıZaten Bırleşık Amerıka otedenberı seyıne bağlı olarak çalışan Avrupa tspanyol âlımleri bu «oldurmıveKücük Haberler MetroGoldvvm Mayer Foks • Columbıa'nın varattıklan şah• bi Bahnve Ap'irı Ankaında MİHî B bu çeşıd bır tarıfe kullanmaktadır ekonomı komısyonu tarafından yarek olum şua>» nı bulmuşlardır Bu ^ Doçent ••••• eser fılmlermı bu mevsım sınemalarımuda gostereceğımızi sayuı Hukumet kuru'duklan sonıa Hevçti Geçenleıde Batı Almanya ad yınlanan rakamlar bırbırinı tutma* ISTANSUL çoplerinin kurulsca bd^usta mâlumat veren bır âlım Istanbul halkına mujdelerız Vekile Reısı mc'îus ve rnhüvet b r fabrli ıtla ımhası ıçın b r şırket tara valorem bır tarıfe kcbul etmıştı Bu maktadır Bu orgar.lar tarafından dıvor kı fi'dan Beledıyeye muracaatler vak sefer Italya da spesıfık tarıfeyı kal nufusumuzun son yıllardakı gelışLondra BuyuL F'çısı olaıak da sıBugun matınelerden ıtıbaren AZAK ve TURAN Sınemalarınct * Bız X veya dığer meşhur ve oînıuştur mesı hususunda yapılan hesablarva hav atımızdı rruhım ı o ' t ı ovda yenı sez^na gııiş ve Cumhurıvet bayramı şeıefıne ıkl muazzam Avrupadıkı tetkık seayhatınnn'um şualardan hıç birını kuilan• TAKStMDE vap'lmakta olan Şeh dırarak yeruıe ad valorem bır tadan çıkan rakamları aşağıya naknamış bır devlc' adamıdıı Onu ve program. rıfe ıkame etmıştır. den donmuş ve hasta kabuT \atrcsunun ınşaRür.ın ıkmalı ,çın b madık Tecrubemıze mevzu olaıak ledıyoruz onun hızn'ellerını ınkar etmek sap inpn tctıbı jşurul.nrltpdir lüne başlamıştır aldığımız sua bunlardan bambsskaYenı ItaN an taı ' mde ham mad deıe gulunc bır pslmkadlık o'ur. •• GIPFSUN vapunı bug ın saat 8 d * (Turkıje nufusunun yıl ortadır ve «U şuaı» adıls anılmakta» ır de'c'r'"i dlman resimler çok duşuC den lın ammıza gelecekt r larındakı sayısı) r\ i >s buna mukabıl mamul madMılvon hesabıleV»ı.(inlar HUMPHREY BOGART E.G. ROBINSON deler kıymetlermın oıtalamaMUHARPEM 13 ÇARŞAMBA İkı buyuk kardkter artıîtın yarattıkı*fj nefeslen kesen % 80 ı nısbetinde veıgıye tâbı tu Bırleşmış Milletler Avrupa ıktısad muthış bır heyecan fılmı tulmu^lur Yenı tarıfedekı resjml°r ıstışarî ofısmın SEYAHATTEN AVDET komısv onunun s LUKS OEKOHIU SAlONLARl MUSTESNA ORKESTtASI bır yıl muddetle muavyen miktarda tahmınlerı (1) tahmmlerı (2) Ord Prcf Dr y* FEVKAIÂOC VARYETE PROGRAMI I U zamla tahsıl oluna<aktır Bu suretle 1945 18 790 (*) 18,790 ( ) fflSAN HILAII ALANTAR ıç fıatlann dunv a n a^asma ıntı1947 19,250 19 300 BU AKŞAM AÇILIYORt Baş Rollerde: BUD ABBOT LEO COSTELLO V J 8 ît 11 58 14 M İT 15 18 48 4 44 Avrupa sev ahatıncîen donmuş ve bakları ıçm iaman bırakılmak ısLÖ'e S nemoi Itorfısı 1948 19,500 19 700 Ikı cmeozun en son çevudıklen kahkaha ve eglencelı tılmlerı E 1 1 07 6 4J 9 39 12 00 1 31 11 28 hastalarını kabule başlami|tır. tenmıstır. ı 1949 19,623 19,900 Amerikan yardımının daha devam edeceği anlaşılıyor Yazan: Prof. Dr. Refiii Şükrü Suvla yor. «27 Eylulde yapılan Denız bayramı gunü, Istanbul Radyosunda Mıllî Savunma Bakanlığı adına naz'ırlandığı soylenen bır konuşma yapıldı Sız seyahatte bulunduğunuz ıçın bu konuşmayı dinhyememışsınızdır Bu konuşmada, Cumhuriyet devrınde Turk donanmasma ne «adar çok gemı ılâve edıldığı bu arada Yavuz da sayılıyordu ıftıharla anlatılıyor ve Türk bahrıyesıne çok ehemmıyet venldığı belırtılıyordu Konuşmada, İkmcı Abdulhamıdden sonra Turk bahnyesınuı Bırmcı Cıhan Harbıne kadar oır v arlık gosteremedığı soylenıyor. Balkan harbmde kahraman Hamıdıyenm akını ve bu akım muvaffakıyetle başaran Rauf Beyden (sayın Rauf Orbay) dan da bır kaç kelime ıle dahı bahsedılmıyordu Yakm zamanlarda, Kasımpaşadakı Dcnız Talım Alayı kışlasında hanrlanan kuçuk muzede Rauf Beyın bır resmını goren genc bır amıralımız, «Bu adam ne yapmıştır'» dıye o resmi ınıLrtmıstı Radvodakı konuşmada da aynı zıhnıyetın hâkım olduğu Turk lırasıle yabancı paralar ara anlaşılıvor Sız, 27 Eylulde, memleıındakı nısbetm, yanı Turk parası kette olsaydınız, elbette bu konuşın dış kıymetının 1930 yılındanbe mava cevab verırdınız ı devletçe narka tâbı tutuldugu «Bır nokta daha ilâve edeyim: mdlumdur Yabancı paraların fıatıOrta mekteblenn son smıflan ıçın m narka bağlayan devlet, dovız alım e satımını da kontrolu altında bu hazırlanan bır tarıh kıtsbı hakkında undurmaktadır. Fakat gerek mu Nıhad Erım «İsmet İnonunden, Maaade ıle (yaDancı memleketlere gı reşal Fevzı Çakmaktan, Kâzım Kaenler beraberleruıde, yuz lırayı aş rabekırden, hattâ Rauf Orbaydan mamak şartılî para çıkarabılırler) bahsetmıyen bu gulunc tarıh kıtaerek kaçak yolıle harıce çıkarılan bı» dıye bahsetti Sankı kendı zaurk paralan dış pıyasalarda .nu manlarında yazılmış mekteb kıtaomele gormektedır Bu suretle ya larında Rauf Orbaydan bahsetmış»ancı memleketlerde Turk parası ler gıbı » Bu mektub bizim, tarihe de çuı serbest bır fıat teşekkul etmekedır Isvıçrede bu memlekette gundelik polıtıkacı gozluğu ile bakdovız kontrolu yoktur yabancı mak hastalığımıza işaret etmektelanknotlar bankalar tarafından dir. Meşrutıyet devrinde donanmaja ıcrbestçe alınıp satıldığuıdan, nark ehemmiyet vermedığimiz doğru deparaların hakıkî rayıcı ıçın ote ğıldir. 1908 de Meşrutıyet ilân edılır denberı bu pıyasaya muracaat ılun edılmez, Sultan Hamidin çuruttuğü maktadır. Isvıçrede Turk parasmın Turk donanmasınm ıhyasına teşebesmî ve serbest fıatlarının 1947 bus edilmiş; Amiral Gambel'in başkanlığında tngiltereden bir denis denberı takıb ettığı seyrı hejeti getirtilmiş ve bu heyetler gosterıyoruz1914 e kadar j enilenmiştir. DonanBır Turk lirası mukabıh nıa Cemiyeti kurulmuş, AlmanjaIsvıçre Frangı dan iki eski zırhlı, 4 muhrib ve bır 1947 1948 1949 1949 1950 ha>li nakhve gemisi satın alınmış, j ıllardanberi Ansaldoda japılmakta olan Drama kruvazorunun ikmal çahşılmı;, Ingiltereye i edılmesınezırhhsı ısmaılanmış; fakat Resmi Reşadiye ayıc 150 150 1,50 1,56 t isjanlar, ihtılâller ve harblerin doo erbest ğurduğu guçlukler içinde Turk do1,56 :ıat nanması istenıldıgi gibi gelişeme1, 0 95 0 90 0,90 1,05 Tablodakı rakamlardan anlaşıla mıstır. Balkan harbinden sonra, :ağı gıbı Turk hrasının dış kı>me A'rmstrong firmasıle bir tersan* ' ti, resmî rayıce .nazaran % 34 nıs kurulması icin anlaşma yapılmıj; betinde bır duşukluk gostermek Sııltanosman rırhlısı satın alınmi}; ediı' Geçen ekimde Türk lı'raâıftın Fntıh zırhhsı Ingiltereye ısmarlansvıçıedekı fıatı bır aralık 82 san mış; Fransaja da kruva/or ve muhtıme kadar duşmuştu Şu halde 1949 rib sıparişi verılmek uzere bulunekımı ıle 1950 hazıram arasında mııstu Fakat Bırinci Dunva Harbi paramızın dış kıymetı takrıben patladığı içın İngilizler, Reşadiye % 14 nlsbetınde vükselmıştir Bu ile Sultanosman zırhlılarına, tam Kukselmenın sebeblerı arasmda dı vola çıkacakları sırada el koymuş; arıdan elde ettığımız kredılenn ve o arada Goben ile Breslau Turk Avıupada yapılan devaluasyonların sularına gelerek bayrağımız altında, fakat Alman murettebatla Turk zıkrı ıcab eder donanmasına iltihak etmiştir. Once muvazaalı bir şekilde donanmamıza katılan bu gemilerin harbin son senesine doğru Turkiyeye verilmcsi sağlanmıştır. Dısarıda paramızın kıymeti 1 1 Kanada hükumeti parasım tekrar kıymetlendiriyor İtalyamıt yetıi tarifesi Nüfusumuz yirmi milyonu geçti mi? AZAKveTüRANSİnemaları c Dr. Ceval Aipsoy ÖLt >I GEMİSİ KABARE PİGAL 2 İki Açıkgöz Tarzan Diyarında (Türkçe)