Katalog

CUMHURİYET 20 Oeak 1950 i G ü n ü n mevzularıl Siddetü kışın, atom bombası infilâklarHe var mı? Yazan: Rıdvan Tezel Herşün eazetelerde ajaru hafcerierinde adeta giiniin mevzuu olpn bir habsri okumakta ve işitmekteyiz: «Şimdiye kadar misli görülmemiş soğukUr Sıfırın altında çok düşük sühunetler Yaşlı kimselere soracak olursanız, gencliklerinde, daha soğuk kışlar idrsk ettiklerini, hattâ filân sene H?ıljcin dondujunu beyan edcceklerdir. Boğazdaki bahkçıîor, şu veyahud bu ayda, lüferin tutulmasma evvel ee imkân olmadığı halde. son zamanlarda imkân elverdiğini hayretle hikâye etmektedirler. 4050 senedir, çalışan balıkçılann bu iddialannda ufak bir hakikat payı ol«a gerektir. Aynı hâdiseye Amerikada da şahid oldukları gelen haberlerden anlaşılıyor. Keyfiyetin pek indi müşahedelere dayanarak, yapılan izahlarını saded haricinde te'.âkki ederek, bugünkü yazımızda, biz ilmi izahlara teraas etmek istiyoruz. Hava tahavvüHerini tetkik etmek, bu tahavvüllerin ne zaman vuku bulacağını pratik bazı faydalar sağlamak gayesile, tayin etmek için, külfitli araştırmalarm yapılmakta olduğunu evvelki yazılarımızda, mevzuu bahsetmiş, bu tahavvüllerde amil clan bir sürü faktörün dahili hesab edilmesi iâzım geldiği için uzun süren hesabların yapılmatı icab ettiğini de ilâve etmiştik. Fakat ekseriya yapılan hesablann intacından evvel, tayini istenen hava tahavvülü vulcu bulmakta olduğundan 500.000 dolardan daha yüksek pahada, elektronik ampul fhtiva eden hesab makinelerine ihtiyac hasıl olmaktadır. ğer taraftan neşredüen bu enerji miktannda, bazan yüzde 3 kadar artıp eksilmeler vardır. Bu yüzde 3 artma, 5 milyar atom bombası infilâkına muadildir. Bu artma da, istiva mmtakalarında ancak mevziî bazı fırtınalara sebeb olmaktadır. Binaenaleyh bugüne kadar patlatılmış olan bir kaç bombanın 5 milyar yanında lâşey kabilinden olacağı pek bedihidir. Dünyamızın kozrr.ik bulut içine girmesi iddiasına gelince; Kozmik bulutların yıldızlar arası boşlukta, geni» sahalar işgal eunesi bir hakikattir. Bazı nebül resimleri alırken bu bulutların teferrüatlı resim alınmasma mâni olduğu da iddia olunmaktadır. Hattâ, bir eaşka izaha göre, kozmik çuaları meydana getiren tanecikler, bu bulutu meydana getiren taneciklerle çarpışarak kaybolmaktadırlar. Kozmik bulutların, güneş şualarını massetmesi ihtimalinin de varid olmadığı fen adamları tarafmdan iddia olunmaktadır. Salâhiyetli bir âlim. bu anormal iklim değişmelerinin sebebini dünyamızın merkezinde aranması lazım geldiğini derpis etmektedir. Baaka bir âlim de, cümudiyeler devrinin başlamak üzere olduğunu iddia etmektedir. Washington Üniversitesi, riyaxt firik profesörü olan Dr. Georfe Gomav'a göre dünyamızın, tarihinde dönüm noktası teşkil edecek bir devirde yaşamakUyız. Teçekkülünden, bugüne kadar, muhtelif jeolojik devirler geçirmi» olan arzımız, 5 defa, kalın buz t&bakalarile örtülmüstür. Profesör, «Şimal nıeıf kürresinin buzlarla örtülmesi için, 50,000 inci veyahud 90,000 inci milâdi seneye ulafması lâzımdır> demektedir. Son glâsile devri, milâddan 25,000 sene evvel vukua gelmiştir. Ani iklim değişmelerinin yanıbaşında, dehşetli sıcaklar, ve sofuklar hasıl eden ve belki de devri olan, yani bir kaç bin senede tekerrür eden tahavvüller aeaba Dünya tarihinde, devrî (peryokabil değil midir? Bu nokta, bu dik) olan bu hâdiselerin. âni şekilgün içinden çıkılmas: mümkün ol de başlaması beklenemiyeceğinden mıyan halile karşımızda mevki al pek tabiî olarak, evvelâ cümudiyemıs bulunmaktadır. ler devrinin haarlığını yapacak taFen adamlarmın tamamile ilmî havvüller vuku bulmalıdır. tetkiklere dayanan müşahedeleri Daha mutedil düşünen fen adamgerçekten, dünya ikliminin bazı ları, «düyamız, iki cümudiyeler devanormal tahawüll#r gösterdiğini rinin ortasındadır> demektedirler. ortaya koymaktadır. Bu arada, se Başka bir iddiaya göre, dünyamız nenin ancak üç ayında, seyrüsefere «küçük buz» devrinin başlangıcınsalih olan kutub denizinde Spitz dadır. berg limanının fimdi, donmadan Bu muhtelif tez ve antitezlerin, sekiz ay kadar istifade edilir halini rauhafaza etmekte olduğu öne sentezi neticesindedir ki, hüküm sürülmektedir Alaskada ban glasi sürmekte olan soğiik ve anormal sıyelerin (cümudiye) 1920 denberi caklıkların kat'i izahı yapılabilefazla miktarda eridiği de bir hacektir. Keyfiyetin izahı, pek kolay olmakikattir. dığından Stockholm Üniversitesi Bu anormalliğin esbabı mucibeci profesörlerinden Dr. Ahlman, î ü olarak ortaya çeşidli izahlar atümış mullü olan bu hâdisatı, milletlerbulunuyor. arası fenni bir heyetin tetkikine arEn varid görülmiyen bir izah zetmenin daha müsmir neticeler vetarzı, şimdiye kadar patlatılmıa o receğini beyan etmektedir. lan atom bombalarının sühuneti Demek oluyor H, bugün için dünmahsus derecede değijtirmiş olmasıdır. Yapılan incelemelere göre gü ya ikliminde hasıl olduğunda şüphe neşin bir saniyede 18,000 ton ura edilmiyen tahavvüller, daha henüz nium'un vereceği enerjiye muadil izah olunmus değildir. Bu noktayı bir enerjiyi etraia saçtığı anlaşıl kaydettikten sonra, şayanı dikkat mıştır. Hesab yaparken, bir atom bir noktaya da temas etmek lâzım bombasında 9 küo uranium kulla geliyor, acaba bu anormal hâdisat nıldığı kabul edilecek olursa, gü devamlı olacak mı? neşin saçtığı enerjinin bir saniyede Fen, bugün buna da cevab ver2,000,000 atom bombasının infilâ mekten âcizdir. Sahibi salâhiyet okına muadil olduğu bulunur. lan kimseler, bu tahavvüllerin, 1 Süreksiz, Güneşin bir günde saçtığı ener2 Sürekli olabileceği ihtimaji miktarı ise, 175 milyar atom bombası infüâkına muadildir. Di linden bahsetmektedirler. tsvlçrede vefatını teessürle habcr verdlgmiz Adanada Türk Sözü gazetesi Filmciler Valiyi ziyaret ettiler sahib ve bajyaıarı »rkadajımız Ferid FUmcilerden mürekkeb bir heyet Celal Guven'in kızı dün Vali ve Beiediye Başkanı FahredGÜNER GİH'ENİN dm Kerim Gökayı ziyaret ederek İstanbulunun fethinin 500 üncü yılı do Adana vapuru ile memlekete getirilen layısile hazırlanacak fllm lfleri etra cenazesi bugün saat 12 30 da Şişli camilnde cuma namazı kılındıktan Iında görüşmüşlerdir. sonra Asri mezarlıktaki ebedi istiraAlacak yüzünden yaralama hatgâhına tevdi edilecektir. Sirkecide Vezlrçıkmazt sokağınd», 12 numaralı evde oturan Şaban. evvelki gün Sirkecide Serek oteünde kâtiblik eden Fazjlla bir alacak meselesinden dolayı kavga etmiştir. Bu kav. ga sırasında Şaban Fszılı bıçakla rr.uh. telif yerlerinden yaralamıjtır. Bugün kıymetli muharrtr ve gazeted Burhan Cahid Mork&yamn ölunıunün yıldönümüne rasüamaktadır. Bu raünasebetle kendisini sevenler s»at on dört buçukta kabrt bajmda topla. nacaklardır. On dörtte Gazeteciler Cemiyeti önünd^n kalkacsk bir otobüs, arru edenleri Asri kabristans götürecek ve tekrar kalkbğı yere avdet ede. cektir. Burhan Cahid Morkayanuı ölüm yıldönümü Alman piyano üstadımn Cemal Reıld Rey idaresinde FUarmonl Dernegl senfonik orkestruı Ue konseri 26 octk perjembe günü verilecektir. Programda Brthrns ve Sehumtnn koneertoları vardır. Kempff'in Filarmoni orkestrası ile konseri Cenaze meraaimi f .TÜRAL •§• öksürüğü keser. FOTO MÜJDE Konferans Muharrlr Ercürnend Ekrem Talu. önümüzdeia pazar günü uat 15.30 da Üsküdar Halkevinde, «Yarım asır evvel İstanbulda bir gezinti» mevzuunda b'.r konferans verecektir. Giriş serbesttir. M. Ö Z E N Muvaffak poz ssmbolüdür. Pangaltı ÎNCİ Sineması sırası Telefin: 82016 İSTANBUL HALKINA Şehzadebası F E R A H Sinemasında 1 İki büyük film birden : Aylardanberi beklediğiniz B U G Ü N VATAN BORİS KAHRAMÂNI YENÜS itibaren 1 Tamamen renkli. Bas Rollerde : KARLOF VAN HEYD SUZAN HAYWARD TAP ROOST 2 MODERN Bu akşanwkn Büyük Salon Filmi ROBERT WALKEE AVA GARDNER DİC HAYMİS Kadıköy 0 P E R A Sinemasında 2 Büvük fllrn birden 1 A L T I N 2 TABANCAÎ.AR K E L E P Ç E ^ATLARKEN (ît Had to be voul Baş rollsrde: GİNGER ROGERS CORNEL VVtLDB (Gunfighters) | Bas roUerde: RANDOLPH SCOTT BARBARA BRİTTOA I de vermektedir. Burada menden Son on beş sene zarfında roman muhitlere mensub bazı tiplerin sisahasmda büyük veludluk gösteren ması büyük bir muvaffakıyetle çive geniş birer okuyucu kütlesi kazilmiştir. Romanda psikoloji bakızapmağa muvaffak olan bir kaç mından çocukluktan ve talebelikkadın imzasmm gelişmesine şahid ten genc kızhğa veya kadmlığa olduk: Muazzez Tahsin, Mükerrem Idare, dış hatlarda s«fer yapan Kâmil, Cahid Uçuk. Kerime Nadir, geçişi gösteren duyguların tahliline diğimiz formülün içine bir miktar realist bir tarzı tecrübe etmek tahsis edilmiş sahifeler de dikkat» vapurlarda yeni tedbitler Peride Celâl vesaire... Bu imzalarsahte asaletle bir miktar şehvani için yapılmış bir teşebbüs ve gay şajandır. «Dağlar Delinirken» rodan her birinin kitab piyasasında alacak yet dökülürse: devrimizin en çok ret telâkki edilebilir. Roman tak manının bir cephesine daha işaret oldukça mühim mevkü bulunması, Dış hatlarda sefer yapan gemileri muayyen okuyucuların muayyen okunan romancısı. yani Esad Mah lidden tamamile âzade ve muhar etmek isterim: Umumiyetle gerek mizin mürettebatı tarafmdan sık sık temayüllerini okşama\i bildikleri mud Karakurd tarahndan yazılan ririn öz düşüncesinin mahsulü olan, eski, gerek yeni romanlarımızda yapılan kaçakçılık hâdiseleri De ni, muayyen bir ihtiyaca cevab veya imal edilen romanların da bir eserdir. Maalesef eserde bek harikulâde tabiat tasvirlerine tetaşiliğin âdab ve erkânına vâkıf nizyolları İdaresini düşündürmekte verdiklerini göstermekledir. Şüp hâlis formülü meydana çıkar. sadüf ediimesine mukabil. itiraf *** olmaksızın anlaşılamıyan bazı vakdir. Dün, Denizyolları Genel Müdür hesiz zikrettiğim imzaları taşıyan etmeliyiz ki, ev içi, oda, döşeme alar ve noktalar mevcuddur: Memuavini Behçet Osman Ağaoğlunun eserlerin hepsi kelimenin tam maKarş'.laştıklan rağbeün sebebletasviri baksmmdan garb rorr.anlabaskanhğında bir toplantı yapılmış nasile birer edebî eser değildirler. rini yukanda izah etmeğe çalıştı selâ imzasız mektubları yazan reh rına nisbeten son derece acemilik ve bu mesele görüşülmüştür. Deniz Bunların yiizde yetmişi veya sek ğım genc kız romanlarını umumî berin hüviyeti, imamın küçük mu ve biJgisizlik müşahede etmek yollarmın İşletme müdürlerinin, dış seni Fransızların tabirile •pem'oe olarak ele alacak olursak. bunların hacir kızına karşı beslediği aşkm mümkündür. Rikkat Köknarın rohatlara «efer yapan vapurlarm bu kütübhane eserleri. dir, yani genc devrimizin romanma yenilikler ge mahiyeti vesaire... Uslub muhar manında gayet güzel ev içi tasrada bulunan kaptanlarrnın iştira kız romanlarıdır. Maamafih genc tirdiğini, edebiyatımızı zen«inleş ririn bütün eserlerinde olduğu gi virleri vardır. Muharrrı bu vadide kile yapılan bu toplantıda, gemi kız romanîarı da, polis roman'arı, ürmek bakımından bir hızmet ifa bi düzgün ve ahenklidir. Fakat üs eşyanın cinsi, malzemesi, devri ve personelinin dış seferlersıra=mda ara halk hikâyeleri. çocuk masalları ettiklerini iddia etmek güçtür. Ço lubdaki olgunluğu teknikte gör üslubu cihetinden kalemini büyük bkelelerine ç;kmasmın menedilmesi, gibi muayj'en bir kütlenin ruhî ih ğunda ne hakiki bir orijinallik, ne mek mümkün değildir. Romanın bir emniyet ve bilgi ile kullanmakgemilerin muhtelif noktalarına göz tiyacından doğmuş, müstakil bir bir özlülük. ne de millî realitele müellifi eserinin mevzuundaki ku tadır. Dağlar Delinirken>« romacüler konulması üzerinde durulmuş mevcudiyete malik bir nevi teşkıl rimizi ifade etmek bakımından ruluğu gidermek, onu biraz dalıa nında Anatole France tarzında bir tur. Denizyolları Genel Müdürü An ederler ve bu nev'in yeri büsbü bir yenilik bulunmadığını iuraf sürükleyici hale getirmek için ba çok mevzu dışı mükâleme ve mükaradan döndükten sonra bu husus tün edehiyatın dışında etmek lâzımdır. Diger taraftan zı çareler bulmağa gayret edebilir nakasalar da vardır. Fransada bu değildir. di. Umumiyet itibarile «Mesihpata bir karara varılacaktır. tarzın modası geçmiş olmakla beYalnız şu var ki. genc kızlan o şu da vardır ki, maalesef ekseşa İmamı • roman olmak bakımınÇorum şilepı geliyor raber, fikir çatışması tevlid etmok kudukları romanın edebî meziytt ri kadın romancılarııruzın genc dan tam manasile muvaffak bir Çorum şilepi, sekiz bin ton buğ leri pek alâkadar etmez, onları en kız romanı nev'inde muvaffak olsuretile okuyucuyu düşünmcğa day yükliyerek dün saat 13 te A çok ügilendiren şey aşktır... Aşkm maları kadın!ar tarafından yazılnn eser olmamakla beraber, roman sevkeden bu nevi mükâlemelerin sahasında katedilmiş bir yeni memerikadan hareket etrr.iştir. Afyon heyecanları, sevinc ve ıstırabları, bütün romanların aynı nev'in çerölçü dahilinde kullanılmasının bizkaçakçıhğı yapt.ğı iddiasile Ameriçevesine dahil oldvkları zannı safe, açılmış bir yeni çığır sayılma de zararlı olmıyacağı kanaatindeSokakta arkadaşile yumruklaşa nı vermektedir. lıdır. kan polisince tevkif edilen dördünyim. Bununla beıaber Rikkat Kökcü makinist Osman Öztürk, orada rak hayat mücadelesine alışan ernarm romanında fıkra ve mükale* * * Halbuki son senelerde kadm imkek çocuğu gibi. bebek oynayarak alıkonmujtur. Dümenci Hasan Kalzasile çıkan bazı romanlarda 1948 de neşredilmiş kadm roman melerin adedi azaltıimış olsaydı, yoncu da, şilepin tam hareket ede annelik stajını yapan küçük kız yeni yollar, yeni mevzu ve sahaları arasında dikkati çeken bir e kanaatımce eser vahdet ve muvagibi, genc kız da hayatına istikaceği sırada şahadette bulunmak zene, yani sanat bakımından >.alf.r bulmak, mutad usullerden aymaksadile çağırılmıstır. Vapur bu met verecek olan aşk oyununa atıl nlmak için hskiki gayretler gör ser de, Rikkat Asım Köknarm zanmış olacaktı. iki personelini Amerikada bırakarak madan evvel, onun inceliklerini ve mek mümkündür. Bunların bir iki • Dağlar Delinirkenı (2) adlı romanıdır. Bu romann mevzuu Anakaidelerini öğrenmek. heycan'arı* * * tstanbula gelmektedir. na ruhunu hazırlamak ihtiyacmı tancsindcn sıri misal olmak üzcre, doluda bir şimendıfer hattı inşa Bu yazınm başında adı zikredilsn Sağlık Müdürü Yahya Kemali duyar. Okuduğu kitabdaki macera burada kısaca crhsetmek istiyo eden. dağları delip tüneller açpn ve şüphesiz kendi tarzını aramakta bir mühendis grupunun Anadolu olduğu için ilk eserlerinde bir husular inanılır neviden mi, içtimaî re rum. hastanede ziyaret etti köylüleri arasında ve Anadolu ta siyet göstermemiş olan Peride Ceiâl Sa£lık ve Sosyal Yardını MUdüru aliteye, psikolojiye uygun mu, eDr. Faik Yargıcı. yanında Bakanlık serde sanat değeri mevcud mu, Tamtmak istediğim romanlardan biatinin ortasmda yaşadığı çalışma Umum Müdür yardımcılarından Dr. bunların ne ehemmiyeti var? Ye biri Samiha Ayverdinin «Mesihpa hayatıdır. Bu arada mühendisler 1949 da yayınladığı «Dar Yol» (3) ile hakiki orijinalhğe kavuşmuştur. Bıhri oldufu halde, dün Cerrahpaşa hastanesine giderck güzide şalrimtz ter ki romanın kahramanı "ian Renc şa İmamı» (1) dır. Bu, tSinekıi den birinin baldızile bir başka mü Esasen Peride Celâlin Cumhuriyet Yahya Kemal Beyatlıyı ııyaret etmiş kızla delikanlı bir takırn tesadüf BakkaU ın bazı fasıllannı andıran. hendis arasında bir aşk macerası gazetesindeki hikâyelerile öz sanata kısımların ve ler ve «eçmij olsun demişlerdir. Dr ler neticesinde insana tatlı ürper bir mahalle imamımn dinî görüş da vardır. Bazı Yargıcı, kendisile görüjen bir srkada. tiler veren romantik vaziyetler ve ve felsefesinin tekâmülünü mevzu bilhassa ilk yarısında teknik bakı doğru tekâmülünü takib etmeğe fırsat bulmuştuk. *Dar Yol» bize sımıza, üsUdın sıhhatinin yerinde ol şartlar içinde kalsınlar. olarak ele alan ve Fransızlarm mından bazı acemilikler, lüzumsaz dugunu söylemiştir. ateşli micaza sahib bir genc kızın •roman â idees» dedikleri neviden ve füzuli parçalar ve ufak tefek Yalnız bizde değil, Avrupada da6 ncı Şube Müdür Vekilliği lisan hataları bulunduğunu kayde ruhunda kadınlığın doğuşunu gösolan bir eserdir. Samiha Ayverdi Uzun müddettenbcri Eminönü Mer hi genc kız romanlarının aşağı yu şimdiye kadar, mistık bir düşünce debileceğimiz bu romanın iki kıy termektedir. Bizzat muharririn önkez Nahiye Müdürlüğünde buiunan ve kan formülü şudur: Evvelâ romansözünde dediği gibi, romanın kahmuvaffakıyetli mesaisile tamlan Orhan «Jaki genc kızla seveceği erkek sra nin ifadesini ihtiva etmeleri ba metli cephesi mevcuddur: Biri iç ramanı tkadınca insiyaklarla karantimaî, diğeri psikolojik. 3ir koloni Eyüboğlu Emniyet 6 ncı Sube Müdür sında akrabalık, komşuluk veya kımından hususiyet arzeden birçok Vekilliğin« tayln edilmistir. Orhan doktor müşteri, avukat nıüvek eserler ne?retmiş ve bilhassa üs halinde yaşıyan münevver Istan hklarda bir şeyler araştıran, cinsi Arkası Sa. S, Sü. 1 de Eyüboğluna yeni vazifesinde başarılar kil. ev sahibi kiracı münasebeti lubunun ahengi ve pürüzsüzîüğü bullular' grupunun Anadolunun düeriz. toprağı, manzarası, ve insanlarile nev'inden tabiî tesalüflere müsaid ile dikkati çekmiş bir muharrirdir. İstanbulun mesken işi (1) Samiha Ayverdi, «Mesihpaşa Zâhiren birer hikâye kitabı olan temasım tasvir eden. Anadolu daBugün Belediyede bir Mesken ko. bir münasebet olacak. Genc k'zla • Mabedde bir gece., «Yusufçuk» vasına aid müşahhas sahneler ve İmamı?, Gayret Kitabevi, 1948. erkek bir anlaşmazhk veya kavea rr.isyonu toplanacaktır. Vali ve Beiediye ren sahifeler kitabın en canlı ve (2) Rikkat Asım Köknar, «Dağlar Başkanı Fahreddin Kerim Gökayın Baş vesilesile tanışacaklardır. yani se gibi eserleri hakikatte hikâye nev'i ncfis cazib kısmını teşkil etmektedir Delinirken., Ahmed Halid Kitabkanhğında toplanacak ve tanınmış veceği adam genc kızın üzerinde ilk ile alâkası olmıyan fakat Her atölyenin âmiri olan mühen>üksek mühendis ve mimartarm işti karşılaşmada iğbirar, hiddet gibi mensur siirler ihtiva eden değerli Aynı zamanda muharrir bize ro evi, 1948. dis de kendi şubcsini gezerken yarek edecekleri bu toplantıda İstanbulun mar.ında İstanbulun yüksek sosye(3) Peride Celâl, «Dar Yol», İnkımenfi bir hiş uyandıracaktır. (Bu, kitablardır. Samiha Ayverdinin son nımızda bulunuyordu. Bazı işçiler mesken Sşi konuşulacaktır. aşk psikoloiisi bakımından aşka eseri işte bu şi'riyetten sıyrılmak. tesinin hayatına aid bir kaç sahne lâb Kitabevi, 1949. ne firmanın sahiblerinden ve umuHalide Edib Adıvann konferansı hedef olacak şahsı kayıdsızhk humî müdürleıinden olan Mr. Hunİstanbul Teknik Üniversite Talebe tpr'e. ne de atölyenin fcniri olan Birliginin tertibledlgi seri korJerans dudlarının dışına çekmek için *.âlardan dörduncüsü bugün saat 17.M da zımdır)... Derken, birbirlerinden mühenciiMere kulak asmadan ikişcr Teknik Üniversite konferans salonunda nefret ettiklerini zanneden bu iki üçer, dörder, beşer tenbel tenbel Prof. Halide Edib Adıvar tarafından insan arasında bir takım tabiî veduruyorlardı. verilecektir. ÜKonferansın mevzuu: 19 ya Rayritabiî tesa "rjf.er neticesinde uncu asır ve bugündür. Giriş serbestür. İktidarda İşçi Partisi nulunduğu, maddî bir yakınlık husule gelecekBir motör battı hükümet işçileri şımarttığı. senditir: Bir müddet aynı çatınm altınSürmenenin Divrik köyıinden kaptan kaları da mevcud olduğu için, tenMustafa 84 tonluk motörile Gemliğe da yaşamak, dağ başmda geceyi bcllik eden. iyi çalışmıyan işçileri, bersber geçirmek veva tek karyolaPrine gotürürken, Bandırma i!e Kurişlerini astıklarından dolayı cezaîunlu arasında mctör batmış ve Mus sı bulunan bir odada sabahlamak, landırmak galiba mümkün değil tofa ile beş kişilik tâyîası Büyükrek nev'inden vaziyetler... mecede kareya çıkrr.ışlardır.. Durum diye düşünmüş; o zaman henüz Vilâyete bildirilmiştir. Bu masum ve tesadüfî yakınîık Go slo\v» dan haberim olmadığı başka şekiller de alabilir: Meiçin, İngiliz işçilerinin bu haline selâ bazan otomobil veya sandal Küçük Haberler hayret etmiştim. Kasabdan Go kazası gibi bir vaka. veyahud zelslow'u öğrendikten sonradır ki • TSKİ VALİ ve Beiediye Bpşkanı zele. yar.gın gibi bir felâket yüSwanHunter tezgâhlannın 10.090 Manisa milletvekili Dr. Lutfl Kırdar zünden romanm kahramanı olan işçisi arasında bazıiarının neden pay dün Belediyeye gelerek Vali ve Beie erkek genc kızı kolları arasına alır, dos zamanı olmadığı halde, çalışmıdiye Başkanı Fahreddin Kerim Gokayı ve yüzünün. vücudünün güzeüiftiKadm. erkek, büyük, küçük, zıytret etmiçtir, yarak işe yan çizdiklerinin sebebini • SİLİVRINİN Atviran köyünde ni yakmdan görmeğe. eşsiz cazibe hasta, sağlam herkesin şikâyet etanladım. Mehmed Koca. evinde av tüfeği i'.e oy sine hayran olmağa fırsat ve im tiği bir hal vardır ki o da yorgunBizde de .Go slow» yapan, yani narken annesi Fatma Kocayı yarala kân bulur. Bundan sonra bu tealuktur. İnsanları, zaman zaman muhtelif sebeblerle işi ağır olan mıç ve hakkında takibata girişilmiştir. düfî yakınlığın veya temasın atalete sevkeden, elini, ayağını • 1950 İSTANBUL Sergisinin ma. bazı işçiler varsa da, hiç olmazsa hiyetl Milli olacaktır. Entemasyonal her iki tarafta uyandırdığı şid bağiayan bu ârıza acaba bir hastaâmirleri, ustabaşıları ve atölyelerini detli heyecanla her iki taraf bir lık mıdır? sergi sıfatmı yalnız İzmir muhafaza ziyaıete gelenler karşısında kollamüddet mücadele ederler. Fakst edectktlr. rını kavuşturup durmazlar. Bu suali biz oelki biraz abes • C. H. P. tstanbul İlkokur.arında yeni görüşmeler ve karşıliKİı takOkuyan Yoksul Çocuklnra Yardım Ce dir vesilelerile beslenen bu heye buluruz. Çünkü bize göre, yorgunİngilizler, işçilerinin Go sloW miyetleri Birliginin 1948 ve 1949 yıl can nihayet patlak verir: Genc luk adali bir yıpranmadır ve çayapmalarını, memleketin iküsadî ları heyetl umumiye toplantısı 2S , resi sadece istirahartir. Fakat dokkalkınnıası bakımından grevden ocak cumartesi günü saat 14 te Emin kızla delikanlı aşklarını evvelâ daha zararlı bulmaktadırlar. Çünönü Cevrlkalfa İlkokulunda yapıla kendi kendilerine, daha ?onra l i r torlar vaziyeli hiç de bu kadar dar birlerine itiraf ederler... Fakat iş bir çerçeve içinde görmüyorlar. caktlr. kü grev az çok kısa bir müddet • TÜRK KÜLTÜR Ocağının seri ]bununla bitmez. Sev?ililer tam bi Bunda da, çüphesiz, dayandıkları sürdüğü halde Go slow bojTina dekonferanslarından 4 üncüsü Zekl Ve • ribirlerine kavuşacakken, arala bazı deliller var. vam edip gidebilir. lıdi Togan tarafından bugün saat 17.30 , rında müthiş engeller, korkunc Bu delillerin başlıcası. yorgunda Eminönü Haikevinde Türklerde i Diğer bir adam. çalıştığı müesMilli Tarih Telâkklsi mevzuunda ve maniler zuhur eder: Bunlann l,an luğun sadece adalî bir arıza değil, cındacur. davasmdan fahişe şantajlanna va aynı zamanda ruhj bir hal olduğurilecektir. Bu, tabiî bir yorgunluktur ve gi eeseye sabahları gayet yorgun bir • BUGNÜ 18.30 da Şişli Haikevinde rıncaya ksdar her çeşid sey olması nu gösteren tecrübelerdir. Bu tec deri'mesi istirahatle kabildir. Fa halde gelmekte. akşamları ise gaProf. Dr. Süheyl Ünver tarafından mümkündar. İşte bu zalim engel rübelerden birinde 150 kişi ?le akat, sabahleyin yataktan yorgun yet dinc ve zinde bir halde çıkmak(Geçmijtekl sanatlarımudan aiacağımız ler yüzünden başlayan romantik lınmış ve bunlara üç gün, 'ki pece kalkanlar da vardır ki bunlara ne tadır. Bunun da sebebi gayet basitdersler) mevzuunda projeksiyonlu bir tir: Çünkü çalıştığı müessesen;n konferans verilecektir. Giriş serbesttir. ıstırab devresinden sonra, tuhayet yol yürütülmüş, günde 4,5 «"datten dersiniz? müdirile arası iyi değildir ve iş • KIZILAY Darülâcezedeki kimsesiz fırtına diner ve ortalık yatışır, bü fazla yürümelerine müsaade edilAmerikanm Boston şehrinde tün anlaşmazlıklar ve meseleler memiştir. Bunların hepsine. yorçocuklara 100 battaniye vermiftir. bahsinde daima çatışmaktadırlar. hekimlerinden Ön Söz: Ord. Prof. • BEYOĞLU Haikevinde bugün saat kolaycacık halledilir, vef&kâr ve gunluklarım gidermek için faydası Lahey hastanesi * • «Aşk olmaymca meşk olmaz» söİS de Prof. Z. F. Fındıkoğlu tarafından cefakâr sevgilüer de biribirlerine olacağı söylenerek 'lirer hap verili Dr. Frank N. Allan, mütemadi zü de, doktorların yorgunluk üzeyorgunluk duymaktan şikâyet eden •Sosyolojl gözü ile DU» konulu bir yor. Yalnız, bu hanlardan ancak 300 kişiye muayene etmeden evvei, rindeki tetkiklerile bir kere daha kcııferans verilecektir. Glrl} serbesttir. Eğer evlilik hayatında mesud de100 kişiye verileni hakikidir, diğer hastahklarının sebebini sormuştur. takviye edilmiş bulunuyor: • BEŞİTAŞ Halkevinde yepılmakta ğilseniz bu eser size saadeti öğreteGörüldüğü veçhile, bu roman ellisi ise aynı biçimdedir, fakat olan •Ticaret kurslarının» onuncu devBunlardan bazısı yorgunluklarının Bir fabrikada iki işçi vardır. İki cektir. resl 23 ocakta bashyacaktır. Bu devformülü hiç de fena bir formül cîe içinde baska bir ma'lc'e vardır. vitaminsizlikten, bazısı tabanları si de bünye ve bilgi itibarile aynı rede muhasebe, gellr verglsi, ticaret ğüdir. Böyle bir mevzu masumiyetİçinde «benzendrin bulunan hap nm düz oluşundan, bazısı da tan seviyededirler. Fakat biri bir iki 4 Ura ARİF BOLAT KİTABEVİ aritmetiği, vesikaları, mektubları dakyorgunluğu eidermekteki siyonlarının düşük bulunuşundan saatlik çalışmadan sonra bitab bır tilo dersleri verilecektir. Parasız olan ten ayrılmıyarak heyecan duyrrök ların bu derılere devam edecek isteklilerin istiytn, ve ruhî inkişaf derecesine faydası daha evvel tecrübülerîe sa ileri geldiğini söylemişlerdir. hale gelmektedir: diğeri ise paydos SULTAN AZİZ mahsus bir nevi mürailik taşıyan bittir. Fakat bu yüz eili kişiden müracaatleri rica olunur. Dr. Allan bu hastalar üzerinde saatinden sonra bile çalışmak ar• ÇATALCANIN Ferhadpaja köyün genc kız kalbinin romantik ttma kendilerine «benzendrin» hapı veriSon u ı r Osmanlı Devletinin zusunu göstermektedir. Bu iki işçi den İbrahim Kurd araba ile dereden yüllerini okşadığı gibi, insaniığın lenlerde hiç bir deŞişiklik gorül yaptığı muayenede. yalnız 61 inde arasındaki fark şudur: Biri işini en tantanalı ve en hey«canlı geçerken beygirler boğulmus kendlsi ebedî tem'.erinden birini ışlediği müyor. Onlar da, diğer elli kişile uzvî bir ârıza bulmuştur. Bu 61 vakalarını geçirdiği Sultan Ade bu:unam«mıstır. se\mekte, diğeri ise bu işten nef+ NACİ «dında bir şahsın «Ucuz ev için, kollektif şuuraUımn temayal a.\Tiı zamanda ve aynı derecele yor kişinin müzmin yorgunluğu kalb, ret etmektedir. İşi seven. yorgunziz devri ve merhumun ölügeker. böbrek veya ciğer iltihabı iniaatı şirketi» adile bir tejekkül kur lerine de uygun düşmekedir. Bun gunluk eseri sösteriyorlar. münden sonraki tarihî hâdiluğu duymazken, sevmiyen kısa bir dugunu ve böylece bir kısım vatan dan başka dinamik ve dramıtik gibi hastalıklardan ileri gelmekteseleri bütün vesaik ve tafsiB'J tecrübenin ^spat ettiği §ey daşları dolandırdığı iddiasıle hakkında unsurlar ihtiva ettiğinden, böyle dir. Geri kalan 239 kişinin ise hiç müddet sonra bıkkınlık getirmekte lâtile en doğru bir surette şudur: Uklbata giri;ildiğini bir mliddet evvel ve yorgunluk duymaktadır. yazmıştık. Naci evvelkl gün 3 üncü bir mevzuun. okuyucu>u nürükıitasvir edan bu eser zamanmın Aynı şekilde yürütülen ve aynı bir bedenî veya uzvî ârızası yokŞu veya bu hareketlerinden doSulh Ceza mahkemesine sevkedilmij ve yebilmesi de gayet tabiidir. İşte yu meşakkate tâbi tutulan bu yüz elli tur. bir çok resimleriııi de ihtiva sorgusunu rr.üteakıb tevkif olunmuştur. karıda isimlerini zikrettiğim ı.adın kişi. ruhan aynı derecede yorgunO halde, bunların duyduklar) layı gizli bir nedamet duyan ve etmektedir. kendilerini suçlu hisseden insan•İSTANBUI^ Yiizme İhtisas Kulübü romancüarın eserlerine göserilen hazırlanmış bu'unuyorlar. daimî yorgunluk acaba neden ileri Sultan Azizin hayatı, Hal'i nün dansll çayı 21 ocak 1950 cıımar rağbetin ve bu eserlerin elde ettik luğa ların da daimî yorgunluktan musBöyle zorlu bir yolculukta yorula gelmektedir? ve ölümü hakkında esash tesi günü sa*t 15 ten itibaren ve maruf tarib oldukları görülmüştür. Bu sırrı caklarım bilen ve bu düşünce ile Bu suali merak eden yalnız Dr, piytnist İlham Gençerin Iştirakile leri satış muvaffakıyetinia malurr.at edinmek istiyenlere gibi kimselerin yorgunluğ'jnu giTaksim Beiediye Gazinosunda yapıla. budur... zihinleri meşgul olan yolcular r u Allan değildir. Daha bir çok doktavsiye olunur. dermek için vücudlerini değil, ruhcaktır. Hazır rağbetten, satıştan bahis han aynı derece yorgunluk hisset torlar aynı hallerle karşılaşnış.a: Eserin müellifi genc tarihçilannı dinlendirmek icab etmekteEKSERİYET bulunmadıjı için 14/ mektedirler. Kendilerine verilen ve meseleyi ciddiyetle ele alarak lerimizden Bay Haluk Y. 1/950 tarihinde toplanamıyan kulübün açılmışken, parantez içinde sunu dir. Şehsuvaroğlu. Fiatı 250 kuru? tdl kongesi 28l,/S50 cumartesi saat 15 da ilâve edelim ki, yukanda ver hapın tesiri bu vaziyet dahilinde tetkiklerde bulunmuşlardır. Neşenin vücud yorgunluğunu pek kendini gösteremiyor. Zira, Varılan neticeleri ju sekilde hute OrtakByde Muallim Nacl cad. 112 • • HİLMI KİTABEVİ ^m yendiği de eskidenberi bilinen bir mımarada kulübde toplanacaktır. «benzedrin» ne kadar tesir etmişse, lâsa edebiliriz. •* İSTANBUL Tenik üniversltesi T aynı şekilde birer hap yutmuş oYorgunluğa ve bilhassa yorgun hakikattir. Bir fabrikada, aynı i§T»lebe Birliğinia yıllık büyük kongrelanlar da. yuttukları hapta «btn luğun daimî şekline sebeb olan çilerin bazı gün pek canla çahştık»I, yarm saat 15 te Teknik Üniversite zendrin» olmadığı halde, ruhan yor amilîerden biri de heyecan ve>& ları, bazı gün ise elierinden iş çıkkonfosns sa'onundH. yapılacaktır. madığını gören müdür, mesele>i gunluk'.annda bir o kadar iskonto ruhî teşevvüştür. 52 Sahife 50 kuruş. • SEHİDLİKLERİ İmar Cemiyetinln Nüshası 10 kuruştuı tahkik etmiş ve bir gün zarfınia yapmışlardır. Neticede her İH grusenelik umumi heyet toplantısı pazar Tetkik mevzularından biri evli iyi çalışanların akşama ya bir eğ Aboneşeraiti günü saat 14 te Eminönü Halkevi salopun da yorsrunluk derecesi aynı »çln İçin bir adamdır. Karısile arası iyi ol lentiye gideceğini veya sevdiği Lir.unda yapılacaktır. seviyede kalmıştır. mıyan ve onunla daima kavga eden risile buluşacağını öğrenmiştir. *** 300 Ki. . «00 Kr, Blı aylık bu adam, aksamları evine otomoREBİÜLÂHIR 1 CUMA I 800 > 1600 • Doktorlar, umumiyetle, daiml Oç aylık Yorgunluk, vücudün bize bir ih bille geldiği haîde bile, kapıdan 1500 • 2900 • JUtı »yllJl içeri girer girmez yorgunluk duy yorgunluk hissedenlere karbohid ScoelU 2800 • 5400 • tarıdır: Adalelerimiz fazla çalışratı bol yemekler tavsiye etmekteM | 10 uncu sayısı çok zengin münde maktan veya vazifesini lüz'imundan maktadır. Buna mukabil, işinden dirler. Fakat. bu halin ruhî »ebeb* D t R K A T 3 fazla bir zamandanberi jörmekten döndükten sonra, bir gazinoya verecat ve nefis örneklerle çıktı. • ' V . yürüye lerini bulup onları ortadan kaldır OczeUmiz» panderilen prro.K te J/OÎIK 7.22 12.25 14.55 17.10jlS.45 5.37 dolayı, tahammülünün son haddtne ya bir lokantaya yürüye edümtsin iai* olunnuu gelmiştir ve içinde biriken toksin bile gitse hiç bir yorgunluk hisset mak en kesurme yoldur. E. 2.12 7.15 9.45112.00| 1.36! 12.28 35 KURUŞ kabul (Coronet'ten) „ leri gidermek için oksijen ihtiya memektedir. Ş e h i r = i EDEBİY A T =haberleri Kadın romanları arasmda 1 • • BA H S LER [ NALINA MIHINA 1 1 Go slow! üyük Millet Meclisind» iş kanununun bazı maddelerini değiştiren kanun tassjısı müzakere ediliıken işçiye grev hakkının tanınması meselesi de bahis konusu oldu. Demokrat Parti bu hakkın tanınması taraftarıdır. Cumhnriyet Halk Partisi ise, grevin işçi için de, memleket için de zararlı olduğu fikrindedir. Çalışma Bakanı, mensub olduğu ekseriyet partisinin fikrini müdafaa ederken İngiliz Çalışma Bakanmın bir konuşmasında grevleri bolşevik ajanlarmın desteklediğini söyledi. Filvaki İngilterede geçen sene ilkbaharda, doker denilen İngiiiz liman amelesi, İşçi Partisinin iktidar mevkiinde bulunmasına rağmen, grev ilân etmiş ve hükumet. tahmil ve tahliye işlerini askerlere yaptırmak suretile grevi akim bırakmıştı. O zaman. liman işçilerinin Bolşeviklerin tahrik ve teşvikile grev yaptıkları söylenmisti. İngilterede. İşçi Partisi. kol ve kafa isçilerini koruduğu ve onlara her bakımdan büyük sosyal yardımlar yaptığı halde. arasıra gene grevler oluyor. Fakat İngiliz işçilerinin bir başka grev sistemi daha vardır ki ona <Go slow» diyorlar. «Go slow. sözü «ağır al» ve «yavaş çalış. diye tcrcüme edilebilir. Bir gün Londrada kızımla beraber mahallenin kasabından haftalık et tayınımızı almağa gitmiştik. Kasab, Bu hafta etinizi almajınız, gelecek hafta ahrsınız. Et taşıyan hamallar «Go slow» yaptılar. Bu j ü z den et tayınlan hem azaldı, hem de et fiatı biraz yiikseldi. dedi. Go slow» nun ne olduğunu merak ettim ve öğrendim ki «Go slow» yapan işçiler. o giinlerde ağır ve yavaş çaliiiyorlarmıs. Bu da bir nevi grev, kasdi tenhellik grcvi imis. Adi grev yaptıkları zaman gündeliklerini alamadıkları veya sendikalarından bir miktar para aldıkları halde «Go slow» yaptıkları vakit. H(iler üstelik gündeliklerini de alıyorlarmıç. İngiliz işçilerinin «Go slow» y«ptıklarını, Newcastle'de SwanHun« ter gemi insaat tezgâhlarını gezerken kendim de görmüştiim. Yanımızda firmanın erkâmndan iki zat ile bir İngiliz gazetecUi olduğu halde atolyeleri dolaşırken bunların bazılarında işçilerin bizim teşkil etiğimiz ziyaretçi grupile ilınlenıneden gayrctle çalıştıklarını gördüğum halde, bazı atölyelerde de sigara içcrek veya çene çalarak vakit ceçirdikleri, bizi seyrettikleri dikkatime carpmıştı. Denizyolları vapurlarında kacakcılık ADILE Vazan AYDA r J D aımı yorgunluk neden ileri gelir? Tenasül Hayatımızda BOZUKLÜKLAR Fahreddin Kerim Gökay FESTIVAL 1 CUMHURİYET 1 ı Dişi Kuş