Katalog

30 Ağustos Zaferine doğru 2 3 3 0 Ağustos 949 günleri Ankara Radyosunda «30 Ağustos Zaferine doğru» başlığı altmda KURMAY BİNBAŞI NÜZHET BULCAtarafından yapılan seri konuşmalar radyoda zaman darlığmdan çıkarılan notlar eklenerek bu sefer kitab halinde neşredilmiştir. Geniş bir ügi ile beklenen kitabm tanesi 250 kuruştur. Toptan ve perakende satış yeri: Ankara Çankırı Caddesi Orta sokak Uğur Basımevi. 26 ncı yıi Sayı : 9021 umhuri KURUCUSU: YUNUS NADÎ Telgral ve raektub adresi: Cumhuriyet, îstaabul Posta kutusu tstanbul No 246 TelefonJar: Umuml Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa; 24290 t O¥I|M| ZA R, Çarşamba 21 Eylul 1949 Briç, Pıflrerj •Piket, Bezik, Maka, p ı p a kaçtı: Altmışaltı; Konçinar 1 Basma, Pm Bİfırt; Otuzbir; Paseta; jpfcambil; Bakara; ŞatCindalh; f ranç; Dama: Bt Srdafve zar oyunları. Fiat» ,25) Kuruş. İ N K İ LÂ P J I İ T A B E V İ m KODAMAN fF KÂĞID 1 ve HİLELERİ Sterlinin 11,34 iken 7, Bu vaziyet Salâhiyetli mahfillerde paramızın düşürülmesinin asla mevzuubahs olmıyacağı tekrar belirtiliyor karşısında, dış ticaretimizi korumak üzere hükumetîn tedbirler büyük bir alâka ve heyecanla bekleniyor Ankara, 20 (a.a.) Tiirkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından bildirilmiştir: İngiliz lirasmda 19 eylul 1949 tarihir.de vukua gelen kıymet değişikliği üzerinde Türk lirası muadili ahm ve satıra fiatlan aşağıdaki şekilde tesbit edümijtir: 21 eylul 1949 tarihinden itibaren ahm ve satımlar bu fiatlar üzerinden yapılacaktır: ingiliz lirası Ahş 7.84 T.L. (Yedi lira seksen dört kuruş) Satış 7.91 T.L. (Yedi îira doksan bir kuruş) CUMHURİYET İngiliz Hrasr run daha evvelki fiatı 11,34 idi. Ankarada durum Ankara, 20 (Telefonla) Sterlinin Türk parasına gore değerini tesbit etmek için çahşrnalara bugün de geç vakite kadar devam ediljniştir. Merkez Bankasınm bir Arkası Sa. 4, Sü. 7 de irleşmi3 Milletlerdtin toplantıiarına başiadı Seçimlerde Yugoslavyanın Slav blokundan aynldığı görüldü Dördüncü Genel Kurulun gündeminde çoğu eski 70 mesele vaı\ Başkanlığa Filipin delegesi seçildi v NewYork 20 CR.) Birleşmi? RMilletler teşkilâtmın dördüncü geUnel kurul toplantısı bugün Lai« jteuocess'te açılmıştır. Filipin başdejlegesi General Carlos Romuo 53 joyla başkanlığa seçilmiştir. Yeni başkan, büyük devletler a'rasrnda işbirliği yapılması lüzumu* I nu belirtmiş, dünyadaki siyasî sart j ların düzelmekte olduğunu söylemiş ve bunun devam etmesi için k^rula düşen vazifeleri hatırlatrniştır. Başkan, genel kurulun bu yeni devrenin «barış assaınblesi» unvanını alacağım umduğunu da söylemiştir. Muhabirlerin bildirdiklerine göre, gündemde çoğu eski 70 e yakta mesele bulunmaktadır. Bu mese" lelerin en mühimleri şunlardır: İtalyanın eski müstemlekeleri; Fif listin ve Balkanlar. Celse açılırken B B.C. muhabiri, toplantırun açılışı hakkmda çunlan bildjrmektedir: Büyüklerden salona ilk giren Vichinsky olmuşrur. Sovyet Dış Işleri Bakanı güler bir çehre üe foto roportörler önünde poz almış ve yerine oturmuştur. İngiliz Dış İşleri Bakanı da tebessüm ederek Vicbinsky'nin hemen sağm daki yerini almış ve Sovyet baş" delegesinia elini sıkmıştır. Vicdhinsky'den hemen sonra, salons giren Yugoâav Dış İşlett" Bsftan>1 Kardelj ile Sovyet Başdelegesi birbirlerini taıumamazlıktan gebniş" lerdir, Arkası Sa. 3. Sü. 6 da alacağı SİerÜn düsiince... ünya ekonomisinde muhim tepkiler yapacak bır hâdise oldu. Ingiltere, sterlinin dolara ve tabiî buna bakarak diğer dünya paralarına göre kıymetini yüzde 30 indirdi. Doğruyu söylemek lâzım gelirse zaten bu düşüklük fiilen yani karaborsada mevcııddu. Lâkin amele hükumeti bin bir mülâhaza ile buna vsnaşmak istemiyordu. Hattâ muhtelif tarihlerde bunu red brle etmişti; ama hâdiselcr İngilizleri bu karara varmaya icbar etti. İngilterenin bu kararınm, Ameıikada hoş karşılandığını söylemek biraz acele olur. Çünkü sterlinin düşürülmesine sebeb artık İngiliz mamulâtının diğer mamulâta nazaran pahalı olmaya başlaması idi. Bu, bir amele hiikumetini en çok korkutacak müsahade olduğu için ne yapıp yapıp ihracatı çoealtacak tedbir arayan tngilizler maliyet fiatlarını düçüremeyince mecburen devalüasyona başvurdular. Bııııun akıbeti ne olacağını şimdiden kestirmek ^kabil değUdir. Bidayette İngilterenin eski fiatlı ham maddelerle yapılmış ve yapılacak mamullerini rekabetsiz satarken bir hayli dolar toplayacakları muhakkaktır; fakat sonradan ham madde fiatlannda ve amele yevmiyesinde ve ne oluısa olsunbu devalüasyon yüzünden hayat endeksinde hasıl olacak yükseliş sebebile maliyet fiatlarının eski seviyede kalmayıp yükseleceğine muhakkak nazarile bakılmakta, hattâ bu hareketin utnumi seçimlerin yenilenmesini bile doğuracağı tahmin edilmektedir. Beri taraftan îngiltereye Avrupada rakib olacak memleketlerden bir çoğu şimdiden paralarını onunla muvazi olarak indirmişler, yani İngiltereyi satış sahasında ucuz parasile yalnız hırakmak istememişlerdir. Bu da ingiliz ekonomisi hesabına iyi bir alâmet değildir. Bütiın bunlar oladursun. Türkiyenin vaziyeti ne olacaktır? Filhakika Maliye Vekilimiz, İngiliz Hrasının düştüğü oğrenilir öğTenilmer. bizim bir •devalüasyon» a yani ikinri bir para indirmesine gitmiyeceğimizi açıkra söylemiştir. Lâkin İngilizlerin ve onunla beraber bu bloka dabil bir çok memleketlerin paralarını indinneleri demek, bir istihsal memleketi olan Tiirkiye için ihrac fiatlarımızın düşmesi demektir. Evvelce iki şitine sattığımız bir mal bize 120 kuruş getirirken bugün aynı malı gene iki şiline sattığımız halde 80 kuruş alacağı*. Biz bu şartla mal satmaya razı olacak mıyız? Bundan evvel yani şu meşhur 7 eylul kararı ile paramızı düşürdüğümüz zaman elimize geçecek iki D.P. Genel Idare Kurulu dün şehrimizde japtıgı toplantı esnasmda paralarını düşürdü Londra 20 (B.B.C.) İngiliz kabinesinin perşembe günü toplanarak muhalefet liderleri tarafmdan parlamentonun toplanması hakkında yapılan teklifi inceleyeceği bildirilmektedir. Dün, Winston Churchill ile Ciement Davies sterlin meselesinin müzakere edilmesini müm kün kılmak için parlamentonun acele olarak toplantıya çağırılmasını isteraiş!erdi. Parlamento muhabirine göre Attlee böyle bir toplantı yapılmasma taraftar gözükmektedır. Diğer taraftan muhafazakârların hükumete şiddetle hücum etmeye hazırlandıkları ve seçimleri gözönünde bulundurarak vaziyetten istifade etmeye çahçacakları zanrw>dilmektedir. Bu arada ,yeni fiatlar tesbit edi linceye kadar bakır, çinko, kalay ve alüminyum satışı durdurulmuştur. Londra borsasında fiatlar yükselmeğe devam etmektedir. Muhabirlerîn bildirdiklerine göre Maliye Bakanı derhal bir tasar ruf mücad;lesine başlamak üzercdir. Bugün, sterlinin düşürülmesi hak Arkası Sa. 3, Sü 2 de D. P.,, Genel Idare Uç memleket daha Kurulu dün toplandı Ankarada Merkez Bankası binasl U Kurul, memleket meselelerile umumî ahvalin tetkıkı için yaptığı içtimalarına bugün de devam edecek Bıcnların arasında Yunanistan ve İratı da var, eski Fransız Başbakam İngiltereye hücum ediyor Peyklere yeni notalar Amerıka ile İngiltere, Rumanya, Macaristan ve Bulgaristam tekrar protesto ettiler Washington 20 (a.a.) Birleşik Amerika Bulgaristan, Rumanya ve Macaristana birer nota vererek, insan haklarır.a dair barış anlaşmalarındaki hükümleri ihlâl ettiklerin den dolayı Birleşmiş Milletler kurulunda itham edileceklerini ihtar etmiştir. İngilterenin de bu üç memlekete aj"nı mealde notalar gönderdiği bildirilmektedir. D. P. îktisadî ve Mali komitesi paramız mese. lesini görüşmek üzere cumaya Celâl Bayann riyasetinde toplanıyor Demokrat Parti Genel İdare Ku ! verilmiştir: rulu, dün İstanbul İl Merkezinde I « Genel îdare Kuıulunun Celâl Bayarın başkanhğında 17 den yapmış olduğu toplantı mutad 21.30 a kadar süren bir toplantı toplantılardan biridir. Ruznamede belli başlı memleket meseleyapmıştır. Topîantıda Celâl Bayardan başka Fuad Köprülü, Adnan Menderesı Refik Koraltan, Fevzi Lutfi Karaosmanoğlu, Ihsan Şerif Özgen, Samed Ağaoğlu, Celâl Ramazanoğl'a. Kâmil Gündeş, Kemal Özçoban bulunmuşlardır. Sıtkı Yırcalı, Hulusi Köymen, Refık Şevket İnce işlerini bitiremediklerinden toplantıya yetişememişlerdır. Toplantı sona erdikten sonra basına şu malumat Balkanlarda Sovyet oyunu Moskova, Tito'ya karşı Bulgarlarla Arnavudlan kışkırtıyor •''a Istanbulda lâğvedüen ve kurulan mekteblcr Millî Eğitim Bakanlığmm verdiği kararların tatbikma geçildi lerile umumi ahval mütalea edilmektedir. Para ayarlaması için cuma günü Demokrat Parti İktisadi ve Malî Komitesi Genel Başkanı Celâl Bayarın iştirakile bir toplantı yapılacaktır. Top lantı sonunda basına bir demec verilmesi muhtemeldir.» Genel îdape Kurulu toplantısına bugün de devam olunacaktır. Bu toplantıda Nihad Erimin son beyanatına cevab hazırlanacağı da söylenmektedir. Yeni hükumet reisi Adenauer Belediye zabıtası Yılbafindan itibaren dört yüz kişilik bir kadro faaliyete geçiyor, bu kadroyu Belediyeye yardım olmak üzere Emniyet Genel Müdürlügü hazırlayacak senesinden itibaren Belediye zabıtasının ayrı bir teşkilât haiiııde çahşması için Emniyet Genel Müdürlüğünce Belediyeye yardıfn ıraTito'nun sen reîmi hiyetinde olmak üzere bir kadro hazırlandığını söylemiştir. Haler Londra 20 (E.B.C.) Londra baaldığımıza göre bu kadro şimdilik sını Sovyet Rusya tsrafmdan T:'o300 ile 400 arasında olacak, bu su ya karşı girişiimiş sav«ş:n valılm Arkası Sa. 3, Sü. 7 de Arkası Sa. 3, Sü 1 de Millî Eğitim Bakanlığı, şehrimiz üçüncü orta, Fıstıkağacındaki dördeki okullardan bazılannı birleş düncü orta okula rakledilmiştirtirmek suretile faaliyete geçirmış Cumhuriyet Kız lisesi öğrencileri CUMHURİYET tir. Bu vaziyete göre, Çapa Kız Vefa ve Fatih kız ortaya nakledilÖğretmen okulu binasmda yatılı ve miş ve lisc binasında bir kız sanat "* Arkası Sa. 3, Sü. 5 te niharî bir erkek lisesi açılacak; enstitüsü açılmıştır. Pertevniyal lisesile, Çapa ve Şeh Bu yıl, biri Çağaloğlunda, diğeri remini orta okullarının erkek oğ Fatihte olmak üze»e iki kız sanat Yeni edebî romanımız: rencilerini icerisine alacaktır. Ye enstitüsü ile, Bakrrköyde bir* kız nikapı orta okulu ile Çapa ve Şeh sanat orta okulu, Kasımpaşa ile remini orta okullarınm kız öğren Silivride de birer orta okul açılcileri rnuhteüt ovta okul haline ge mıştır. Beyoğlu Erkek lisesinin tatirilen Pertevniyal lUesi binasında lebeleri Taksim ILsesine alınmış ve toplanacakîardır. Edirnekapı orta, bu binada Fındıklı orta okulu faaKaragümrük orta okuluna, Üsküdar liyete geçiriîmiştir. Alman kabinesi kuruldu Başbakan, Batı Almanyada yabancılara aid mallann serbest bırakılacağını bildirdi Paris 20 (R.) Harbden sonra kurulan ilk Alman hükumetinin 12 üyesi bugün yemin etmişlerdir. Genel seçimleri kazanan hıristiyan demokratların lideri Adenauer ta Arkası Sa. 3, Sü 2 de Haştnet Orbay meselesi Ankara cinayeti failinin şehirde serbest dolaştığuu söyliyen adam, iddiasını ispat edemedi ve tevkif olımdu Hayatın Benimdir! Vicky Baum bu romanmda şimdiye kadar işlenmemiş bir mevzuu ele almış ve his, heyecan, macera dolu bir şaheser vücude getirmiştir. r Ordu vapuru yalnız 76 Hacı ile hareket etti Şehrimizde bulunan Emniyet 1|îeri Umum müdürü Gafur dün Belediyeye gelerek Vali ve Belediye Başkanıru ziyaret etmijtir. Bir iki güne kadar Ankaraya dönecek olan Umum Müdür Belediye zabıta ?slcrinin İstanbul Emniyet teşkilâtından aynlması hakkındaki kararm Pazar günü yıllık kongresini yaBakanlar kurulundan çıktığını, 1950 pan Anadoluhisarı C. H. P. ocak kongresinde Mustafa Başaran adında biri ortaya dikkate şayan biı iddia atmış, Ankara cinayeti faili Haşmet Orbayın şehirde serbest olarak dolaştığını, hattâ o civardaki kahvelerden birinde oturup tavla oynadığmı gördüğünü söylemişti. Kongrede haır bulunan C. H. P. erkânından baalan da bu garib iddia karşısmda hayTetlerini izhar etrnişler: HajTet!. İmkânı yok, olamaz.. diye bağırmışlardı. Arkası Sa. 3. Sü. 7 de c Seçim Cetvelleri Dün Asıidt Hayatın Benimdir! öıtüıtdeki Sinema cinayet Üç ay evvel Beyoğlunda İstiklâl caddesinde Ar sinemasının önünde bir cinayet işlenmiş, Yapı Usta okulu öğrencilerinden bir genc, cadde ortasmda diğer bir delikanlıyı bıçaklayarak öldürmüştü. Bu cinayat hâdisesinin duruşmaSeçim cetvelleri. dün şehrin çeşidli yerlerine asf.mış ve muhafazası için de başlarına birer bekçi otur ?ına dün 1 in?i Ağırcezada başlanDenizyollaıı İdaresinin .Orthı. vapuru. dün 76 Hacı i!e hareket etmUür. Vapur, Iimire uğrayıp 75 mbıştır. Dunkü oturumda katil tulmuştur. Cetveller, pazar hariç altı gün bu yerlerde asıü kaiacakür. Resmimiz, dün halk taraiından Haci daha akiıktan tonra Ciddeye gideçektir. ResmiaiiZj Ordu yapuıunun hareketi esnasında alıomıştır. Arkası Sa, 3, Sü. 6 da az alâka görmüf olan bu cetvelleri göstermektedir. Hatıranızdan silinmiyen nadir romanlardan biri / olacaktır. Çeviren: Vahdet Gültekin Cumaya başlıyoruz