Katalog

2 Ağustos 1949 v İGizli Istihbarat Orduları: 1 Tarihte görülmemiş bir casusluk muharebesi Dairelerde cereyan ediyor KeıcYork'ta çıkan «United Naüons Wor1d» (Birleşmiş Milletler Dünyasi.) mecmuası, büyük devletlerle diğer başlıca mertıleketlerdeki gizli istihbarat teşkilâtlan hakfandc^ciddi ve etraflı bir tetkik neşretmiştir. Beş makaleden ibaret olan bu sıra yazılardan birinde umumî vaziyet, diğerlerinde Rusya, Amerika ve tngiltere. sonuncusunda da Türkiye de dahil olmak üzere başlıca öteki devletlerin casusluk ve karşıcasusluk teşkilâtlan gözden geçirilmektedir. Bu çok vıühim sıra yazıların ilkini bugün veriyoruz. Bugün «soğuk harb» veya daha doğru bir tabirle .soğuk sulh» cephelerinde bir casusluk muharebesi cereyan etmekte ve bunda Amerika. İngiltere ve Rusyanın 24.000 kişilik ordulan mühim vazifeler almış buîunmaktadır. Ayrıca. Üç Büyüklerin etıafında toplanmıs. olan diğer memleketleHen de bu muharebeye 15 20.000 casus veya gizli istihbarat memuru iştirak etmektedir. Hususî muhbirler, iki taraflı casuslar. tahrikçiler, demiryolu ve liman bekçilerinden düşman hesabma çalışanlar, muhtelif yerlere müşahede için yerleştirilmiş adamlar v.s. gibi yardımcı mahiyettek kimseler bu hesabdan haricdir. Öyle olduğu halde, yukarıda verdiğimiz rakam milletlerarası entrikalaı ' tarihinde belki en yüksek yekunu tejkil etmektedir. .Soğuk harbin» bu sahasında her sene 248.000.000 dolar sarfedilmektedir Büyük devletlerin bu asrın başındaki gizli istihbarat bütçelerile mukayese edilecek olursa bunun da hayli kabarık bir yekun tuttuğu görülür. Halbuki o zamanlar Çarlık Rusjasile AvuaturyaMacaristan İmparatorluğu gibi, başka memleketlerin sırlarını öğrenmek için doymaz bir arzu besleyen devletier casusluk piyasasındaki fiatları pek yükseltmişlerdi. Meselâ 1905 te Kusya, Avusturya or^usunun yayılma piânını elde etmek icin Viyanalı bir casus kadına '***" U ı " mark vermişti. ihtiıâfta her iki tarafın goı unoJtılkı s«ha!ara yığdıkları askerS kuv vetler sadece bir gösterişten ibaret fîr. Hakiki soğuk harb görünme ce :l?lerde ve aizlı istihbarat teş ki!A;lfirı arasında cereyan edivor unun ıçın cte. gereK. >\.auı«ı. " nişüği. gerek mBsrafların fazlaiığ: hiç de aşırı göıülmüyor, =haberleri yaz mesai saatleri HAYACILIK BAHISLERI l U r r M NALINA 1 [ f l t l l İMIHINAİ O çirkin hâdise karşısında azar günü Veliefendide at yanşlan sırasmda vukua gelen hâdise, heı bakınıdan teessüfe değer mahiyet(edir. Halkın, hile karıştığım sandığı hir koşu üzerine yarış yerindeki barakaları yakması. zabıta kuvvetlerine karşı gelmesi, yangmı sondürmeğe koşan itfaiyenin hortumlarını kesmesi. asla tecviz edilemif yecek çirkin aşkınlıklardır. Halkın bir haksızlık karşısında kehdi hakkını fi'lcn kendisi aramaga kalkışması ve bunu nizam ve kanuna aykırı bir asayişsizlik hareketi şeklinde yapması. Istanbulun efendi halkına asla yaraşmıyan bir harekcttir. Bu yola sapmak, nizam ve kanunlan hiçe saymak, devletin zabıta kuvvetlerine karşı gelmek, anarşiye gitmek demektir ki bunu aklı başında hiç bir vatandaş istemez ve hoş görmez. Demokrasi demek başıboş hürri» yet demek değildir; kaııunlara, n i ' tamlara itaat etmek demektir. Yarışlara iddia edildiği gibi fesad karıştırüdıysa vc bazı vatandaşlann para'.arı hile ile cllcrindcn alındıy*E. hunu zorbalıkla değil: kanun yolile hallcfmek icab ederdi. Allah »öMermesin. o taskın ve kanunsuz haıeketler kanlı bir arbedc şeklini alahilir ve bir takım vatandaşların yaraianması ve ölmcsi gibi feci bir neticeye varabilirdi. Böyle olmadığına şükretmekie beraber, hadiseyi büyük tees.sür ve escfle karşılamaktan ve takbih etmekten kendimizi aiamıyjruz. At yarışlarına hile ve fesad karıştırmak bahsine gelince. bu işte ıniişterek bahislcr modası ortaya «.ıktığınrtanberi, bilha&sa son tamanlarda bu yolda iddialara sık sık fahid oluyoruz. Şahsan koşulara gitmediğimiz ve müşterek bahis denilen kumara ştirak etmediğimlî için bu iddiaların doğru olup olmadığı hakkında hiç bir fikrimiz yoktur. Fak.ıt gcçcıt sene İstanbul trazetelcri .at yarışlarındaki müşterek bahislerin soysuzlasması üzerine. bu İ!(ten hiç bahsetmemegi elbirliğile karRrlastırdıklarına göre, Ueri sürülen iddiaların tetkik değeri bulundu|u anlaşılıyor. Bir kaç defa da bu sütunda belirttigimiz bir şey vardır ki o da, at ncslinin ıslahı ve hayvan yetiştirmck gibi iyi maksadlarla tcrtiblcnen bu koşıılar, müşterek bahis dcııili'n açık kumar araya girdigindcnberi al değil, bol bol talih oyunu meraklısı yctiştirmcktedir. Mek teb çocuklarına varıncaya kadar binlcrle vatanriaşı saıan bu bir nevl Kumar iptilâsı. bir içtimaî yara haline gelmiş bulunmaktadır Bu vaziyet karşısında Ankarada ve bilhassa İstanbulda vukua gelen hâdi&elerden sonra, artık müşterek bahis denilen bclâyı ortadan kaldırnıak bir zaruret olmuştur. Buna karşı diyorlar ki müşterek bahisler oimazsa kinı>e at yarışlarına gelmcz. Öyle olacağı muhakkaktır. Fakat at .varışları da bugünkü şeklinde at neslini ıslah etmiyor; talih oyunu düşkünleri yetiştiriyor. Al neslini hiç zararsız. hilâkis daha fay dalı yollaıclan ıslah etmek mümkünduı. raftan Ruslann kendilerini küçük görme, bundan dolayı büyük görünme ve işkence etme hisleri. d i ' ğer taraftan da dünya ihtilâlini harırlayecak olan suikasd şebekesine İstanbulda çahfmaların yardım arzusu sebeb olmaktadır. Vazifesi sarih olarak tayin 914 arasında oiması muş, bunun için de nüfuzu ve teuygun göriilüyor siri b'iyük bir gizli istihbarat teşkilâtını yalnıı İngıiterede görüyoResmî dairelerde yaz tnesai saatruz. Orada İntelligence Service'e milli siyasetin tahakkukuna yara lerinin, öeleden ev\'el 8,30 dan yan gayriask°rS ve kıymetli bir te§ 11,30. öğleden sonra da 15 ten 18 e kilfit olarak kabul edilir ki bu da kadar oiması hakkında' Bakanlar Kuıulunun verdiği karar, henüz en doğru görüştür. İstanbul iline tebliğ edilmediğinden, Daha küçük dcvletlerde «müsbet» dün tatbik olunmamıştır. Vilâten ziyade «menfi» yani karşıisüh yet, telefonla Ankaraya müracaat barat teçkilâtları faaliyettedir. Zira, ederek, bu kararm mahiyeti hakbüyük kanşıklıklara uğrayan harb kında malumat istemiştir. sonrası dünyasının her yerinde büÖğrendiğimize göre her vilâyetin yük devletlerin casusları hummalı kendi bünyesine uygun bir yaz çafaaliyet halinde bulunuyor. hşma saati tatbık etmesi uygun göHemen hergün dünyanın her kö rülmüştür. Keyfiyet bugün İstanşesinde casusların yakalanması ne bul vi'.âyetine bildirilecektir. Vilâonların eskiye nazaran daha kabili yet de buna göre bir mesai saati yetsiz olduklarına, yahud daha açık tesbit edecektir. Vilâyetimizde tatcalıştıklarına delildir, ne de karşı bik edilecek yaı mesai saatinin saisühbarat teşkilâtlannm daha ma • bahleyin dokuzdan saat ikiye kahir haıeket ettiklerine bir alâmet dar oiması muhtemeldir. sayılabilir. Bunun s.sıl sebebi. casus sayısının şimdiye kadar göıülYeni Emniyet Müdürü memiş dereced> artmn olmasıdır' bueün geliyor Vukarıda işaret ettiğimiz gibi buIsunbul Emniyet MudürlttgUne tayin yük devletlerle başlıca diğer memleketlerin daimî vazife altındaki ca fo.leı Emnijet Genel Müdürlügu Da.rc Bnsknnlanndan Cemal Göktıın, bugün sus kadroları 45 bin kişiye yaklaş şehrlmiıe gelerek. yeni vıutfttine b»sA maktadır. Bunlara hesaba kaün« lıyacaktır. ğınuz yardım:ı unsurları da ilâve Antalya Vsliligine tayln edllen e.^k: edecek olursa:< gizli istihbarat or Emniyet MüdUrU tsmall Hkkkı Baykal. duları yüz binleri geçer. Nitekim ayın rtokuıund» Ant«lyay% *ide«ktlr. İstanbul Belediyesinin İngiltere Milli Müdafaa Bakanlıeı ayrılması için hazırlaıimı; olan bir raporda faal ve yedek gizli istihbarat mcİstanbul VlUyetl ile Belediyenin «ymurlarımn yekunu 250000 tahmin rıltrmsına «id tasarının h*zırl»ndı(iinı edilmektedir. Halbuki, milletlerarK ve Bnkanlar Kurulun» »evkedilmek üıere oldugunu yazmıştık. Salthlyetll bir sı serginliğın had dereceyi buldu zdtın verdigi malumat» göre. taüarı ğu 1938 yıhnda bu yekun 12,000 i tam»men haıırlanmıj olup. yalnız bu geçmiyordu ve bunun 5500 ü Aî İki ld»reye aid emlAkln »yrilması k«yfiyeti kalmı?tır. manyaya aiddi. Casusluğun bu derece büyük ölçüde yayılmı? olmasında başlıca sebeb bu sahaya yeni girenlerin küçük ve orta devletlerin besledikleri ihtins ve emellerdir' Bu memleketlerin kendi ehemmiyet'.erini birdenbire anlamı? olduklarını devâsâ gizli istihbarat te^kide ortaya çırfnraW>.rfwı.ivi bir şekilkoslovakya ve Rumanya ile ihtılât halinde bulunduğu yıllarda casusluk teşkilâtı ayakkabı bağı fabrikalarmın vüsatini geçmiyen Macarisyabancı paralarile milyonlar tahsis etmiş, memleketin boyu, menfaatleri ve millî gelirile nisbetsiz derecede geniş bir şebeke kurmuştur. Harb sonrası dünyasında casusluk teşkilâtlannın mantar gibi bitmesi. bu işe muazzam servetler tah sis olunması \re yeryüzündeki milletlerin hemen hemen hepsinin DU yolda faaliyete geçmesi meseleye sulh için büyük bir tehlilte teşkil eden mütecaviz bir casusluk şekli vermektedir. Casusların bu derece çok oiması onların kontroldan kaçmalanna, kendilerinin lüzumlu olduğu kanaatini vermek için raporlarmda mübalâğa iie anlatabilecekleri şerait ve hâdiseler yaıatmalarına yol açmaktadır. Silâhh ku^^'etlerimiz arasında, doğrudan doğruya donanmaya bağlı bir hava kuvvetinin kurulması fikrini müdafaa edenler, son günlerde, gerek resmî. gerekse gayriresmî çevrelerde çoğalmış bulunmaktadır. Diğer taraftan, Karadenizde bir yabancı tayyare gemisinin mevcudiyetini görenler arasında da, gene gerek resmî gerekse gayriresmî kimseler, sırf bu muhtemel hasım silâhına karşı koyabilmek kaygusile, Donanmamıza en az bir tayyare gemisi ilâvesini zarurî saymaktadırlar. Hakikatte. Donanma Hava Kuvvetleri ile tayyare gemisi etle t»rnak gibi birbirinden ayrılmaz unsurlar olup. tavukla yumtrta gibi, hangisinin daha evvel doğması lâzım geldiğini de kestirmek imkânsızciır. Acaba bizirr. Donanma Hava kuvvetlerine, tay^are gemisi veya gemilerine ihtiyacımız var Bizde donanma hava kuvvetine kat'î bir lüzum var mı? ^* Yazan: TEVFIK SADULLAH ya herhangi bir tahrib silâhmı, Şi ! mal Amerika kıt'asmdan kalkıp dünyanın herhangi bir köşesinde bugün mevcud ehemmiyetli bir hedefe ulaştırabilecek ve tekrar üssüne dönebilecek durumdadır. Gerçekten, kısa bir müddet evvel bir B36 bombardıman tayyaresi, tam yükle TeXas tan Havaiye gidip konmadan tekrar TeXas a dönmüş ve bu ara, yarı yolda, bomba hamulesini boşaltmış.hr. Bu 13500 kiIorr.etrelik mesafeyi kolayhkla tamamladığı zaman B36 tayyaresinin benzin deposunda daha 2430 kilometrelik benzin arttığı da ayrıca tespit olunmuştur. Diğer mühim bir tecrübe de B36 lardan da daha üstün olan B50 tayyaresile. uçuş esnasında havada benzin almak suretile dünyayı devretmenin, yani hiç bir yere inmeden 37.800 kilometre katedilebileceğinin mümkün oldugunu isbat etmiştir. Aynı tecrübede. Fletcher Pratt'm •yirmi senedir çalışılmasına rağmen bir tayyareye. havada, uçuş esnasında benzin vermenin yolu bulunamadığı» şeklindeki iddiası da bilfiil çürütiilmüştür. Bu birinci faraziycnin ikinci kısmı yani kıt alaraıası tavyaresi mevcud olsa dahi bunlarla düşman müdafaa hatlarının yarılamıyacağı, • jetı (tepkili) av tayyarelerile ağır bombardıman tayyarelerinin s^.ıek avlar gibi avlanacağı icdiası da tamamile yer?izdir. B36 ların niielikleri ' = performance) 40.000 kadem (12.100 metre) yükseklikte, ?astte 640 kilometre süratle uçabileceklerini göstermektedir. Bu «tavan» ve bu süratle ccmbardıman tayyareleri «jet» avlarına keklik olmak şöyle dursun, hemen hemen önlenemez bir silâh haline girmektedirler. Bunun sebebierini. ileride yazacağımız ve havacıhktaki teknık tekâmülün müstakbel harbler üzerindeki tesirine hasredeceğimiz diğer bir makaleye bırakarak burada. Birleşik Amerika Hava Kuvvetleri Kurmay Başkanı General Hoyt S. Vandenberg'in Elgin üssünde yapılan tecriibelerrii... sonraki resmî ve kat"i beyanatını jnaklctmekl; yötsinclirp: «Bu tecrüMeler 40 bin elde mevcu<J"îflİ B36 ların. önlrnemiycceğini göstermiştir» Denizcilerin iddialarının tam terolarak bugün ve yarın için k hakikat şudur: Kıt'alararası bombardımtın tayyarplerile dünyanın horhangi bir yerindeki üsten kalkarak. dünyanın herharği bir diğsr ycrindoki hedefe. hu<run mevcud Initıin müdafaa silâhlaııng rağmen rahat rahat ulaşmak. hedcfi tahrib etmek ve tekrar geri dönmek mümkündür. lüzumsuzluğu neticesine varmak mümkün olabilir. Fakat bugün ve gözle görülebilir bir istikbal için böyle bir netice varid değildir. Yarınki harbde de donanmanın ehemmiyetli rolü vardır. Ancak yarınki harbin başlıca taarruz silâhı •vKzife gücü değil, atom bombası ve enısali tahrib siıâhı taşıyan. uzun menzilli. stıaîosfere ulaşan tav?niı bombardıman tayyareleridir. Yukarıdfı da işaret ettiğimiz gibi: mğer bir yazımızda. hattâ tayyaırıorin dahi ikinci plâna düşüp bunların yerlerini uçar bombaların. pilotsuz tayyare bombalarının. füzeatom bombası kombinezonlarının alacağını belirteceğiz. Tayyare gemisi Donanma Hava kuvvetlerine ve bunun bize lüzumuna gelince: Tayyare gemisi tayyareyi uzak menzile ulaştıran bir vasıta fazlasile hassas bir vasıtadan ibarettir. Kıtalararası bombardıman tayyarelerinin henüz tekâmül etmemiş olduğu kıtaiararası II. Cihan Harbinde, böyle bir vasıtaya tabiatile ihtiyac vardı. Difer taraftan. kıtalararası deniz harekâtı yap mak zorunda kalan donanmayı hava taarruzuna karşı savunabilmek için, hava himayesine de ihtiyac vardı Bu himayeyi ise ancak tayyare pcmisinde üslenmiş avlar ve deniz harekâtı eseslsrına göre yetiştirilmiş Donanma Hava Kuvvetleri mensubu pilotlsrla başarmak mümkündü. Tayyare gemisinin hassaslığı. buna karşılık darbe kuv vetinin büyüklüğü tayyare gemisini donanmanın başlıca taarruz si!âhı durumuna gctirmiş ve netice Fletcher Pratt'ın makalesinde sadece donsnmanın değil bütün silâhh kuvvetlerin .başhca taarruz silâhı» seviyesins yükseltilmek ıstenilen «vazife gücü» nün kuruluşunu 7anirî kılmıştır. Bununla beraber II. Cihan Harbinde, «vazife gücü> nün stratejik bombardımanile karada üslenmiş hava kuvvetlerinin stratejik bombardımanını mukayese etmek ımkânı hasıl o'mustur. 58 inci «vazife gücü» ile 75 tayyareden müteşekkil 20 inci hava kuvvetlerinin Japotıyaya karşı üç mümasil taarruzu Jnukavese edildiği takdirde donan Bu münasebetle Dor.anma Hava KuvveÜeri mevzuu üzerinde Amerikada yapılan son münakaşaları kısaca nakledelim. Elde edeceğirr.iz neticenin bizde ileri sürülen istekler karşi5indaki dur'.înumuzu aydmlatacağı kanaatindeyiz. Bugünkü halde, Cumhur Başkanı Truman'ın tesis ettiği Havacılık Siyaseti Komi?yonunun taleb cttiii Hava Kuvveti. Amcrikan Donanmasmın önleyici gayretleri yüzünden, arzu edilen şekilde gclişememektedir. Son zamanlsrda Amerikan Donanması. emrine vcrilen Donanma Hava Kuvvetlerine şüvenip tayyare gemisinin de donanmad^ esas harb gemisi durumuna geçişine dayanarak Hava Kuvvetlevi gajTetlerinin tercihan Donanma Hava Kuvvetlerine hasredilmesini taleb etmeye. bu talebini de delillerle desteklemeye çalışmıştır. Bu «Ankara» vapurile gelcnler yüzden hâlen Amerikada şiddeıli • Ankara> vapuru. Batı Akdeniz se münakaşalar cereyan etmekte... ferinden 222 yolcu. 40 ton yük ve iti Mayiü 1949 tarihli Reader's Dige.st otomobl! ile dün dcnmııstür. Gelerleısrasınd» C.H.P, Genel Sekreteri Tev'Tik dergisinde. Fletcher Pratt, AmeıiFikret Sılay da vardır. Genel Sckrt kan Donanmasının noktai nazarını ter, C.H.P. Genel Bıckan Veklli Hun>i yarıresmî bir dille hulâsa ve müUran. Dr. Sidl Irn.a«. C.H.P. tstanbul dafaa etmiştir. Bahrıye Bakanlığı11 Baskanı Dr. E««d Dutusoy, Çehir Meclisi üyf'erinden l^kre.T. A.ıınç. Sî>ğ nın işbirliğile yazılmış olan bu mahk Mtidünl Dr. Fâik Yargıcı tnrafın kaledeki esas iddia tayyare gemisi • * » n karşılsnmıştır. «Vazife Gücü> nün An'eıikan Dorındtn Aif RVA, eskii Adalct Bakanla nanmasınm ve dolayuile Amerio mlliteri Kıırmny B iıt>»5ı' \da Atnşe kanın başlıca taarruz silâhı haline Erguven. tnnınmış Fıansu ArkeoföÜ^1. rınrt.nn Prof. Luij «ir>b»,t ve Milletler celdıği ıddiasıdır. •Vari'fe Gücü, * ..""fe Gıupları» ndanjmüleçekkil teşsrı Ekrem Tr.k da itelmislf.dir. «Egert Hayfaya jritti »Ege^ vapuru dun akşam .150 yolcu ile Hayfaya müıevecclhen hareket etmiştir. can emniyeti sağlamıştır. Atom bombası taşıyabilecek evsaftaki 65 bin tonluk üstün tayyare gemisinin de, aynı çeşid bir mukayese ile, hava kuvvetlerinin başarabileceği çapta bir vazifeyi 12 misli daha pshalıya maledip 242 misli daha fazla insanı düşman ateşine maruz bırakacağı hihayet an laşılarak bu geminin inşasından vazgeçilmiştir. İşte Donanma Hava Kuvvetleri taraftarları. bu çeşid bir silâh peşinde koşmaktadırlar. Amerika ve İngilterenin mevcud imparatorluklarını ve hayat yollarım konjmak, dünyanın siyasî muvazenesini muhafsza etmçk yolunda üzerlerine düşen vazifeyi ifa etmek mecburiyetile zaruri bir surette kabul etmek durumunda oldukları kıtalararası harb esaslarına dayanan bir donanma kuruluşunu bıze de kabul ettirmçâe çahşmEktadular. Ne coğrafi durumumuzun, ne dış siyasetimizin. ne de fütuhat emelleri tsşımıyan sulhsever ikıisadi bünyemizin kıtalararası harbi es<ıslarına dayanan bir silâhh kuvvetleı kuruluşunu kabul etmeğe bizi zorlamıyacağı ^şikârdır. Donanma Hava Kuvvetleri taraftarlarının diğer iddiaları da yanhş esaslara istinad etmektedir. Düne kadar müstakil olan hava kuvvetlerimize: kara ordusu hava kuvveti gözile bakılmakta, hava küvvetlerinin kara ordusunu desteklemek vazifesi kara ordusuna tabiiytt olarak telâkki edilmekteydi. Bu şartUr içinde donınmaya da müsavat aranarak kara ordusunda olduğu gibi. bir hava kuvvetinin deniz kuvvetlerine bağlanması ıstenmekteydi Haddizaunda böyle bir iddia varid değildi. Zira hava kuvvetleri tâbi olarak değil müstakil olarak kara kuvvetlerine sağladığı dpstek ve işbirliğini. aynı şekilrie donanmaya sağlayabilirdi; nitokim sağlamak vazifeleri meyanındaydı. Bugün. daha da üeri gidilerek, kontrol ve kuvvetlerin biılejtirilmesi gibi, harb halinde muvaffakıyetin esas şartlarından birinin icabı olarak Silâhh Kuvvetler Başkumandanhğı k\ırulmuş, kara, hava, deniz kuvvethrimiz bir kumanda altına toplanmıştır. Bir taraftan böyle ileri bir ad:m atıidığı sırada Donanma Hava Kuvvetleri diye bir kuruluş taleb etmek. mevcud hava ktfeı., r bir taraftan yapılam diğer taraftan bozmaktan başka bir netice vermiyecektir. Tekrar edelim: Coğrafi vaziyetimiz sayesinde, karada Üslenmiş hava kuvvetlerimiz kara ordusunu olduğu gibi donanmayı da destekleyebiiecek durumdadır. Kaıadenizde keklik kabiiinden bir tayyare gemisi gözüktü diye, bizim de mlıkabil bir keklik yaratmamıza lüzum yoktur. re gemisile zırhlı veya ağır kruvakabil hava kuvvetleri üslerini hezörlerdcn. en az iki hafif "kruvazör saba katmak suretile beş misîi daha ve 4 6 destroyer himayesindcn Gizli istihbarat ikiye ayrılır: 1 pahalıya mal olan «vazife gticü> tamüteşekkildir. Vazife Gücü ise iki «Mü.ıi«>t» istihbarat. 2) .menfi» yaarruzlarında 95 bin kişinin düşman veya daha fszla Vr.zife Grupunun <'Sus» vapıırundaki ârızanın hud karşıistihbarat. ateşine maruz kalmasına ve ancak bir araya şclrr.nsinden müte=ckkilBunlnrdan birincisi açık ve> sebebi anlaşıldı 517 ıcn bomba atılmasına karşılık. Birkac gtin evvet kazarı borusunun dir. Gruplar 10 12 mil mesafe kanılı usul ve vasıtalarla diğer sadece 1837 kişıyi düşman ateşine pa: îmasile yolda kal»ı • Sv.s vnpıır'jn ile birbirlerinden ayrılmektpdır. mi'letlcrin maddi ve manevî kuvmaruz bırakan hava ' kuvvetlerinin da tetkikler yapan frn heyeti. raporuvetlerini ve zâflarını öğrcnmeyi heVazife Gücünün seıçekten aza1220 ton bombayı hedefe ulaştırnu Denizyolları Genel Müdürlügilne def tutar. İkincisi ise bir memledıkları sabit olmuştur. Yani hava vetmişür. Bu rapora göre. in:ılak. kö metli bir taamız si'âhı sibi göıünkette mületin, devletin, ordunun, kuvvetleri aynı işi hemen on misli miirlerin kötiilüğündeT ve kaza:i bo mesine rağmen. maattee?süf Amedonanmanın veya iktisadî hayatın rulannın imal edildiği materyalk.rin rikan Donanmasının yarıresmî sözdaha ucuza malederken 45 misli bir fena olu$U"tfan ileri Relmiştir. »Sus cüsü Fletcher Pratt. iddialarını gasırlarını başkalarının öğrenmelerlvapuru lıtinyede haxu*'arpiRk*adır. Stratejik bombardımanın kat'i ne karşı tedbir alır. Bu bakımdan, istanbul Belediye Başkan vct çürük. hattâ zan.aı zaman tahİstihlâk koopcratiflcri Nicaragua şchidlerimiz polis ve adliye ile sıkı münasebet rif edilmis deliilerle destoklcmeye netice vermiyeceği iddiîuuun. İkinMuavinliği arttırılacak Yeni •Trabzon • yolcu semisi bugun çahşmaktadır. .vardır ve «harbler arasıncUkl harb» Nit»kim Rcadcr'.. ci Cihan Harbinde alınan bariz neMunhal kaian »tanbul Belediye BnşDevletin yaıdımile kumlan isîihlâk limnnımıza geleceıctır. Genıi. Nica Hatıılatnıak isterim ki atlctizm tice^i. faile bile veya farkında ol kan Muav.nllklcrinden b:rine Deüer kooperatlflerinin İstanbuldski faeliyetmekanizmasında ancak dolayısile ra^uada şehid olan 3 vatandaşımızı. Dieest dergisinin aynı nüshasında madHn. inkâr etmckten başka bir riarlık Mutıvini Suad Katap tayin edil lerinin iyi netice verdigıni gören Tica miisabakaları hoş tribünler önünde vazife almış bulunur. Fletcher P:att'm makslcsini tahîi) ceraıelerini de getinnekîedir. nıiş vc keyfiyet İstanbul Valiliğine teb ret Bakanlığı. koopcratıf sayısını ar" cereyan ettiği halde, atletlerlmizin Bugün Birleşmiş Milletler Kuruİlk dünya harbinin Alman casus Cenazeler Derıizyolları H»hstane£İre eden Francis V. Drake bu yanlır kıymeti olamaz. Nazi Almanyasının tıınıak ve buralarda daha çejidLİ ni£d hem sayısı. hcm de knb'liyetleri başı albay W Nicolai vaktile şöyla munun muhtelif teşekkülleri «ra götürtllecek ve bilahare törenle defne veya muharrcf faraziycleri tcker te Silâh ve Harb Mal/.emesi İstihsalâtı deler satmak kararına vırmışıır. Bakanı Albert Speer'in 14 mar; sında bu meselenin gayritabil »csrtmakta ve durmadan yeni rokordlleceklerdir. vazmıştı: ker ele almıştır. Bu itıbPrla ömımüzdekt kış aylarında lar kırmaktadırlar. T E Ş E K K Ü R 1945 te hükumetine vermiş olduğu Amerikalı talebelcr gittiler • Sulh içinde harb: Milletleraras) killeri üzerinde ehemmiyetle duistıhlak kooperatifleri kuru meyva ve Gerçekten Fletcher Pratfın iddirapor bu iddiayı kökünden çürütAile büyüğümüz İki haftadanberi mcmleketlmiıdc tets«bze. zeytinyigı gibi maddeler de sagizli istihbarat teşkilâtlarının rolü rulmasım isteyen mühim bir cerealarını şu şekilde Kıılâsa etmek meye kâfi canh bir dcüldir. Speer kikler yapan Anıerikan tlnlversitcleri ZEKİYE EGEnin yan başlamıştır. Bu arada Birleşmiş tacaklarüır. nü en iyi tarif eden tabir işte bu mümkündür: raporıında: .Alman iktisadiyatı 48 vefatı dolayısile cenaze meıasiîninc Dün oduıı yüklü bir nıoîör battı Milletler mümessillerinden bazıları tslebeleri, dun Atinaya gitmljlerdii dur.» Tramvay İdaresinde değişiklik 1 Binlerce kilometrelik men Hafta içinde. önlenmesi imkânsız, iştirak eden, gerek telefon, telgraf Nuri Yıldıza »ıci 7 tonluk Cezayır BOĞAZİÇİ BALOSU 25 seneden fazla bir zaman evvel Güvenlik Konseyinin en yakın bir Tramvay ve Elektrik Umum Müdii li 'kıt'alararası bombardıınan tam bir çöküntüye uğrayacaktır» ve mcktubla acımızı paylaşmak motörü. Isunbul Bclediycsinln odun yapılmış olan bu tarif bugün için zamanda, gittikçe yayılan bu gizli Muavini Celâleddin Gcrmiyanoglunun Yardımsevenler Derneği Sarıyer Şuneticesine varmış ve harbden sonrıııı Kocatiere ıskelçsiııden yukiı.>ores de doğrudur ve manası daha fazla tecavüz faaliyetinin doğurabileceği yat haddi dolayısile idareden aynlaca tayyaresi» diye bir şey hakikatte raki ifadesinde de: • Stratejik bom lutfunda bulunan akraba ve dost İstanbula gelırkcn. Eüyukada civarıııda betinin her sene tertib ettiği meşhur tehlikelerle meşgul oiması ve bu 8ı yerine Vali Muavinligine tayin edi mevcud değildir. Mevcud olsa bil« lanmıza ayrı ayrı teşekküre tees âni olarak çıkan yıldızpoyraz fırtın. Eogaziçi Balosu. bu sene de 5 agustos tekemmül etmiş bulunmaktadır. bu çeşid bir tayyare düşman mü bardıman Almnnyayı teslim olma sürümüz gibi kimselere karşı Anayasanın len Bel«diye Başkan Muavini Nâzım mâni bulunduaiundan yuzunden batmıştır. Müre;tebatı. can cuma günü akşamı Tarabyada TokatlıMilletlerarası entrika hayatının Ardanın getiriieceği haber ahnmışur dafaa hatlannı aşarak hedefe ula ya zorlayabilirdi. S?dece kimya sa muhterem gazeteniz vasıtasile ib kurtarsn yeleklcıile açık tecavüz hareketi veya tehdidi kurlulmuşlardır. yan otelinde verilecektir. Istanbulun meşhur tîpleri: Kolruğunun altında samaz; 2 Stratejik bombardı nayiine taarruza devam etmek bu lâğını rica ederiz. O sırada oıadan geçmekıe olan Çağ en çok faaliyet gosteren, yuzlerce îaŞchir plâııına aykırı olarak çantasile Alman casusu, yüzü'.ıden hakkında işaret ettiği tedbirlerin kir genc kıza iş tenıin eden. tertib ettiiayan mrtoıune a'ıinnıışlardır. man. yani ağır bombardıman tay nun için kâfi «elebilird:. deme*k suyaptınlan apartıman tebessüm eksik olmıyan, gözlüklü alınmasına karar vermesi lâzım gi zarif elişleri sergilerile dikkati çeZihni ve Turtrud Güneri ailesi retile hakikî durumu bir kere daha yarelerile düşmanın harb aavretlegeldiği kanaatindedirler. lç İşleri Bakanı Emln Erişirgil. dün ken bu hayırlı teşekkülıi. geçen haft» Japon casusu artık ortadan kalkmış helirtmiştir. * * * ACI BİR VEFAT Vilâyett* lç Ijleri Bkkanlıgı Müstesarı rinin toplandığı sınaî. iktisadi merGclecek yazı: Rus casusları alu İçinde de îstinyede bir dispanser'açmış ve şimdi onların yerini canlı ve heVefatile bizleri snnsuz elem ve tecsile birlikte muhtelif Bakanlık ijleri kezlerine yapılan bombardımanlar Türlryc £c;aci!ar Dejıosu Âttc.tnn bulunmaktadır. Dernek. Bogaziçi Bayecanlı yeni casuslar aîmıjtır ki koldan idare ediliyor' Bugün stratejik bombardımandB süre ugraun sevgill eşim. annemiz. üzerinde bir rmlddet cah»mı?tır. losunun bu seneki hasılatını dispankat'i netice veremez; 3 Bu iti esas tahrib silâhının atom bombah kayınvdlıdemiz ve «bl*miî buniar «Ingiliz casusu» nun hikâErijirgil. bızı muracaatçllerl de Çok kıymetli bfjyügünıüz. İdare Mec serde rr.eccanen tedavi edllen fakir barla. III. Cihan Harbi patlsdıjı yelere aeçen o meşhur kurnazlıklakabul etmij, bu meyanda Emlâkviler olduğu da düşünülürse. stratejik ZÜBEYDE ALPINARın h&lkın ilâc karşıhğı olarak kull.maiısı Reislmiz ve mumhhas azamız Cemiyeti üyelerinden Avukat Mün im takdirde, harekât kara ve deni? bombardımanın tesirsiz olduğu id cenaıesinde bulunan, telgraf. telsfon ve rı ve üstünlüklerile yarış etmektecaktır. Balonun son hazırlıkUrı da ECZACI cepheleri üzerinde yapılacaktır; Must»tanın »ikiyetinl dinlemiştir. Avudirler. Araştırmada sabırlı, fakat tamanılenmıç bulunmakı«dır. dialarının np dereceye kadar yer mektubla acılarımızı payla;an akraoa HÜSEYLN HÜSNÜ ARSAN kat, Firuzajadaki evinln önüne, Fİ*na * Bu çeşid cenhelerin teessüs V9 ve ehibbamıza minnet ve şükranlanmıeiyaset ruhiyatı bakımından kısıı aykırı olarak husu»! «mirlerle yapıl damesi. ancak donanmarun tavy^ 6İz. hattâ gülünç olduğu kendiliğin zın iblâğı için muh'.crem gazetcnızin Tanrının rahmetıne ksvuşmuş^ur. CeAm^rikan casusları; koca elli. kırtiEzesi. bugünkü salı gunü saat 10 da den aşikâr olacaktır. masına müsaade edilen bir apartımaNİKÂH tcvassutunu rica ederiz. Adadaki evinden kaldırılarak. vapurla mızı suratlı ve komünist gözlüklü nın inşasır.dan jikâyet etmljtir. lç İj re gemisi esasına dayanan vazife Hakikate uymıyan iki faraziEşi ve çocukları: Sirkeciye ve oradan da namazı kılıııMerhum Nezih Bozca kızı Canan îtus casusları bunlardandır. leri Bakanı. bu hususta tahkikat icra gücile en iyi bir şekilde başarılabi yeye dayanarak ulaşılan ve bittabi Abdiilktrim, Kdmil, Fatm&, İVsbit, Dünya Basınının en seçme mak üzere Yenlcamie nakiedilecektir Bozca ile Y. Maden Mühendisi Vesını mülkiye müfettişlerine emretmiç lecektir. Det>!et Alpınor, Vedia, Sıtkı Ccn. aynı derecede mesnedsiz kalan neRothschild'in adarru NapolConun Aynı vapurla Üsküdara götürülerek tlr., ve en kuvvetli yazılarını Kardeşleri: Bu iddialara göre ulaşılacak n«Karacaahmeddeki hususi makberine dad Aytaman NewYork Başkonsotieeyi yani III. Cihan Harbi patlaWaterloo"da bozguna uğradığı hasahifelerinde toplayan bu İrfon Erfcmen. Mihribon Bozok Kansını öldüren katilin îice'; Fletoher Pratt'jn oümlesile: dığı takdirde kara ve deniz cephetevdi edilecektir. Allah rahmet eyleye losluğunda seçkin Türk kolonisiberini getirdiği gündenberi Ingiliz Afif ve Hikrr.et Otaal. nin de istirakile 27 7 1949 pazarharikulâde Derginin Ağus«Tayyare gemUi esasına dayanan cesedi "bulundu *** leri üzerinden yapılacak harekâtta gizli istihbaratını İmparatorluğun *** tesi günü evlenrnişlerdir. Tarafeyne Üsküdarda Bürhaniyedeki evinde 18 Vazife Gücü donanmanın ve dola esas taarruz silâhının vazife gücü tos sayısı yarın çıkıyor. Türklye Eccocılor Cemiyeiinden: üç rüknü: Maliye Donanma ve >^şlarında karısı Emineyi öldürdükten yısile milletin başlıca taarruz si olacağı iddiasını da sadece mesnedAziz meslekdaşlarımız. katıldığmdan sonsuz saadetler dileriz. Tam bir buçuk ay hastanede yattı|ırn Hariciye destekîemeğe başlamışbr. sonra kaybolduğunu ve ceketile hüvi âhı olacaktır.» 100 sahife 50 kunış siz faraziyelerin bir netieesi olarak müddet zarfında bcni sık bik ziyaretle Tanrısına kavuştuğu âna kadar mes*** yet cüzdanını Kısıklıdaki bir bostsn leği, me6İekdaşı. memlekeü ve milleBu netioeye ulaştıran birinci fa değil, fakat ayrıca münferid bir id hatırımı soran ve yakın alâka göste ti için çılışan kuyusunun bajında bıraktığım yazdıÜç büyüklerden Amerika bugün uikü Yayını ren bütün dostlarıma, hem hastalığıNifan Merasimi dia halinde de çürütmek mümkünraziye. yani kıt'alararası bir bomğımız Bekirin cesedi dün Itfalye ttıramın henUz Um»mile geçmemesi ve üzerine aldığı cihanşümul yeni HÜSEYİN HÜSNÜ ARSANı fından bu ku.\aıdan çıkarılmıjtır. Gazetemiz İttihbarat Şefı Tunl r>ubardıman tayyaresinin hakikatte dür. Fletcher Pratt bu iddiasını ha hem de 4 ağustos perjembe günu ha kaybetmiş bulunuyoruz. Çok şeyler mesuliyetlerle mütenasib, kendi Eczacı H. Hıisnii Arsan meveud olmadığı iddia?ı tamarrule kikati tahrif eden bir «delil, le des reketim mün&sebetile bizzat teşekkıır borçlu olduğumuz ve yeri doiduruimaz yann yegeni, Veteriner Albây Ekrem demokrasi ananesi ve fekefesile Guleryüzün kızı Gönlüşen Guleryüz ile yanlıştır. Tam tersine olarak. artık teklemeğe çalışmış ve Arizona. Ok etoıeme imkan bulunmadıgından. ken arkadaşımıza karşı son vazifemizi r bugün toptağa veriliyor kabiü telif bir gizli Utihbarat tejtanınmış mıitaahhidlerinlahoma, Çrince Of Wales, Repulsc dilerine bu vesile ile minnettarlığımı tırlatarak. 2 ağustos salı gunü saat 10 Ankaranın üütün uçankalelerden de daha üsŞehrimizin tanınmış ve sevilmiş eckilâtı kurmak kararmdadır. da Büyükadsdaki evinden k?lüırılarak, den Hüseyin Başaranın oğlu îlhami zacılarından Karaköy eczanesi sahibi tün vasıfları yüninden «üstün Tripitz, Cavour, Roma zırhlılarile srzederim. Rusya ise lüzumundan fazla katran Konsolosu hususi vapurla Sirkeciye ve Yemcaml Başaranın cuma gecesi Ankara Gar gaHüseyin Hvisnü Arsanın vefatı haberi istün» dememek için kısaca B36 altı Japon zırhhsının tayyare taarDjavad Behnom de namazı eda edilerek, aynı vapurla zinosunda seçkin davetliler huzurunda barık ve şişkin bir casus şebekcti derin bir teessür uyandırmıştır. Oksürüğü keser. ismile anacağımız ağır bombardı nızile batırılmış oldugunu unutaÜsküdar» Karacaahmeddeki makberine nişan törenleri yapılmış. geç vakitle*** bulundurmaktadır ki buna bir taMerhumun cenazesi bugün ka'.dırılarak .son harb esnasında deniz hire kadar neş e içinde kutlanmıştır. Her defnedilecektir. caktır. Saat 8.40 ttt Sirkeclden hare man tayyareleri atom bombasım ve21/.7/949 tarihinde ani olarak gemayesi alündaki hiç bir harfe geiki tarafı tebrik eder. genc nişanhlara Bu merasime bütün mealekdaşların ket edecek olan bir hususî vapur, cemisi tayyare taarruzile batırılama len kalb krizi neticesinde hayatım teşrifleri rlc» olunur. kuracakları yuvalarmda daimi sağlık, cenazeye gelenleri Büyükadaya göturedan ümid kalmadığı bir sırada dermıştır.» iddiasını ortaya atmıştır. NOT: Cenazeyi almaya gidecek va iaadet, neşeler temenni ederiz. cektir. Aynı vapurla İstanbula getirihal yetişip müşfik ve hazik elini pur, 8.4C •» Slrked iskelesinden kalkalecek olan merhum, cenaze namazı Tarihî bir hakikatin tam tersini uzatıp ihtimamla tedavi ederek be caktır. Adaya gitmek istiyen arkadaşYenicamide kılındıktnn sonta. Karac»ahmede götürülerek defnolunacaktır. ifade etrnekten çekinmiyen Fletcher ni bir mevti muhakkakten kurtaran ların bu vapurdân fayöalanabllecegini Sabahat Granit [\ Müessesesine abone olurbildiririz. Kederli aileslne başsaâlığı dllerir. Pratt son harbde 42 tayyare gemi Fatih, Akşehir apartımanında kıysanız çarşıdan bin zahile sinin batırılmış oldugunu ve bu 42 metli dahiliye mütehassıslarımızmetle tedarik etmekte olKüçük Haberler tayyare gemisinden 19 unun tay dan Dr. Mehmed Kâmil Berke sonBu nüshadaki iki büyük mÜMbakaya mutıaka iştirak Hakkı Bayraksan BÜYÜK BİR KAYIB duğunuz malzemeden dayare, 20 sinin de denizaltı taarruz suz şükranlarımı sunarım. ediniz. Şirketlmlı tdare Meclisi AzasınEvlendiler. • BİR müddettenberi şehrimizde ha üstün malzeme ile. kudlan neticesi sulara gömülmüş olduSümbüllü handa yazmacı 1 1950 seçimlerini kim kazanacsk? I dan pek kıymetli arkadaşımız bulunan Maliye B&k»nı İsm»ll Rü?tü 1/8/949 İstanbul gunu hatırlamağa lüzum görmemisretli eller tarafından pişiİsmail Andıç 2 Türkiyenin en çok «evilen futbolca'u kiır'lir* HÜSEYİN HÜSNÜ Aksal. bugiln gazetecilerle bir görü?me tir. rilmis nefis yemek ve her * * * yapaeaktır. Büyük. kuçük, genç ihtiyar, kadın eıknk herkesi yakmARSAN'ın Esasen tayyareye karjı fazlasile * İSRAİL Htikumetlnln mümesfili ölümile bizleri tonsuz acılara garkenevi tatlı. pasta ve börekdiın alâkadar edecek olan bu iki müsa'jnkanın zengin he»ni olsrak ebediyeVe intikal ettlnlmak üzere jehrimize gelen Victor hassas olan donanmanın, atom bom den çok sevglli b«bamız E.T.T. tdareti diyeleri arasında şunlar vardır: jtini büyük teessürle bildiririz. lerl. haftahk listelerden seEletchar. diln V«li ve Belediye Başbasile taarruz eden tayyareler kar eskl Bakay» Servlsi Ş«£i emekll KurCenazeai. 2 ağustos salı gunü sa1 Istanbulun meşhur terıisi Reflk Öntıde ısmaıiama iki çerek, hattâ sayfiyedeki kinı Lutfi Kırd»rı îlygret etmistir may Binba^ı Ruhl Seçklnin cenaze meat 10 da BüyükatUdakl evinden sısında ne derecede hassas olacağı Nüshası 10 kuruştur kadın vey« erkek kMtümü r««imine ljtirak etmek kldirşinaslığını kapmıza kadar (isterlize ve kaldırılarak, hususî bir vapurla ise Bikini'de bilfiil ispat edilmijür. gösteren K.T.T. tdarcsl çok kıymetli 2 İki radyo 3 \bone şeraiti Türkiye Haric ŞEVVAL 7 SALI Sirkeciye. nakledllecek ve cenaıe mühürlü kaplar içinde) tesUmum Müdürü İbrahim Kemal Bay3 cKAHKAHA. Kupaıı iîin İçin namazı Yenicamide kılındıktan 4 lim edilmek suretile, yeboraya, Müdür Muavini Ceüleddin Siı aylık soo Kr. 800 Kn Erkek ve kadın Avrupa kumaşlan. kravatUr, Naylon sonra, üsküdarda KaracaahmedAmerikada cereyan eden şiddetli Germeyanoğluna ve pek yakın arkadaşı mek ihtiyacınızı rahatça teüÇ »ylık 800 • 1600 • deki aile makberesine defnedileçoraplar. ms biletleri. dolms kslemler vs vs münakaşaların yukarıdaki hulâsa Fuad Taylana. diğer daire arkadaşlarıAltı aylık 1500 • 2900 • min etmiş olursunuz. cektir. Kederli allesinin derin Seneük 2800 » 5400 • sından sonra hava kuVveti karşı na, yakın dost ve akrabaların» »yrı acısına iştirak eder ve taziyetleKURTULUŞ Telefon: 3.57 1320 17.1S 20.24 22.1« 3.M rimizi sunarız. D İ K K A T . sında değil sadece tayyare gemisi a.vrı teşekküre büyük acımız mâni olduğundan, gazetenizin tavassutunu rica SİNEMKÖY 84474 KdTtımürsel Mentucat ve Ticaret Gazeternizt gtinderilen evrak ve yazilat E. | 9.32 4.55 S.50 12.00 1.48 7.31 esasına dayanan «vazife gücü» nün ederü. ^Anonim Şirktti netrediltin, tiilmesin iade oluntnaz hattâ donanmanın dahi tajnamiie Cocukltn »e damadı OtBlaniaa tMndbet kabul edilmez. *•• D( K A H K A II A ıo uncu Sayısı Çıktı. L TURAL J f EKREM YEĞEN f CUMHURİYET Mutlaka bir «KAHKAHA alınız. I